Ông Tập và TT Obama sẽ cùng ngồi bên nhau cụm ly và vui vẻ không?Hay chỉ bằng mặt mà không bằng ḷng?Cùng vietbf.com khám phá thêm.
Căng thẳng chẳng bao giờ là "món" ngon trong bữa ăn. Quốc yến lại càng không. Thế nên chủ nhà Barack Obama sẽ phải vận hết tài năng ngoại giao ra mà "vui vẻ vừa mực" với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh giữa lúc đe dọa cấm vận và chỉ trích khách dữ dội.
Lần nâng ly này của Tổng thống Obama sẽ khó khăn hơn – Ảnh: Reuters
Căng ra mà đi tiệc!
Mà đâu riêng người Mỹ mới căng thẳng! Trong khi Mỹ tố ông bạn "bằng mặt không bằng ḷng" là tấn công mạng, là vi phạm nhân quyền, là hành động phi pháp ở Biển Đông… th́ Trung Quốc bảo Mỹ vu khống, muốn Mỹ tránh xa đề tài Biển Đông, chưa kể nỗi bực dọc truyền kiếp về vấn đề Đài Loan…
Ngồi chung bàn với nhau trong không khí như thế quả là ngột ngạt. Nhưng họ sẽ phải ngồi chung bàn khi Tổng thống Obama mời Chủ tịch Tập đến dự buổi tiệc chiêu đăi cấp nhà nước vào tối 25.9 tới đây. Cái khó hơn là không ai, ít ra là chủ nhà, được tỏ ra mặt là ḿnh đang ngột ngạt. Hoặc nếu có th́ phải là những "chiến thuật bày tỏ sự ngột ngạt một cách tinh tế" có dụng ư được tính toán cực kỳ kỹ lưỡng từ trước.
Bài toán khó không chỉ dành cho vợ chồng Tổng thống Mỹ mà tất cả các thực khách – vài trăm con người thuộc thành phần tinh túy được lựa chọn rất kỹ lưỡng – cũng sẽ phải chuẩn bị tinh thần mà cư xử cho phải phép.
Hăng tin AP dẫn lời bà Joanna Coles, Tổng biên tập tạp chí Cosmopolitan, từng dự buổi quốc yến Mỹ dành cho Tổng thống Pháp Francois Hollande hồi năm 2014, bảo rằng chẳng có ai không muốn được có mặt trong những buổi tiệc cực kỳ xa xỉ kiểu này, bởi "không ai là quá sành điệu đến mức không thể ở trong cùng một pḥng với người đứng đầu Trung Quốc và người đứng đầu nước Mỹ".
Hẳn khách mời sẽ rất lấy làm hănh diện được có mặt trong buổi tiệc long trọng đó. Có điều, hăng tin AP b́nh luận rằng, tất cả đều sẽ phải ư thức rơ rằng họ đang ăn tối với những người "ngoài mặt là bạn mà trong bụng là thù". Tất cả các bên sẽ luôn ư tứ để cư xử thích hợp nhất!
Tổng thống Mỹ đăi Chủ tịch Trung Quốc món ǵ?Bàn tiệc quôc yến của Mỹ – Ảnh: AFP
Mỹ "chơi xỏ" Trung Quốc?
Bà Anita McBride, người từng giữ chức chánh văn pḥng của cựu đệ nhất phu nhân Laura Bush, nhận xét rằng phía khách mời sẽ trông chờ "dấu hiệu cho thấy anh không xúc phạm họ", trong khi người Mỹ th́ trông chờ dấu hiệu cho thấy ông Obama bảo đảm quyền lợi của họ.
Trong t́nh huống ngoại giao hoàn hảo nhất, người Trung Quốc sẽ nhanh chóng nhận thấy dấu hiệu họ mong muốn, không như cuộc thăm cấp nhà nước lần trước, khi Chủ tịch Trung Quốc lúc đó là ông Hồ Cẩm Đào đang được ông Obama thiết đăi quốc yến long trọng tại Nhà Trắng th́ nghệ sĩ piano nổi tiếng Lang Lang cất lên tiếng đàn réo rắt. Người Trung Quốc nổi giận, bảo đó là hành động làm mất mặt họ, bởi đó là đoạn nhạc nền trong một bộ phim về cuộc chiến Triều Tiên. Lang Lang, một nghệ sĩ gốc Hoa th́ bảo lời buộc tội đó là vô lư.
T́nh huống hiện nay c̣n căng hơn gấp bội với hàng loạt sự cố đối đầu giữa 2 ông khổng lồ, đè thêm một mớ áp lực lên tiệc chiêu đăi, một sự kiện đă nhạy cảm sẵn.
Liệu Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập có chụp h́nh nâng ly với nhau? Rất có thể.
Tổng thống Mỹ đăi Chủ tịch Trung Quốc món ǵ? Vợ chồng Chủ tịch Trung Quốc từ chuyên cơ bước xuống ở sân bay Paine Field tại thành phố Everett, bang Washington ngày 22.9 – Ảnh: Reuters
Liệu cam kết của chính quyền Mỹ là sẽ bàn bạc thẳng thắn với khách về những khác biệt trong cuộc gặp cùng ngày diễn ra tiệc chiêu đăi sẽ có kéo dài đến tối, giữa cuộc tṛ chuyện trong bàn ăn của họ? Có lẽ không.
Liệu trong số vài trăm thực khách tinh túy có ai đó lại lôi bất đồng Mỹ-Trung ra giữa bàn tiệc, dẫu ông chủ tiệc và vị khách mời quan trọng nhất đă "né" chúng? Đó là t́nh huống không thể kiểm soát được.
Liệu ai đó không phải là khách mời nhưng có mặt tại sự kiện gây ra rắc rối? Chuyện đă từng xảy ra. CNN đưa tin hồi năm 2006, khi Tổng thống Mỹ lúc đó là ông George W. Bush đang lắng nghe bài diễn văn của Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cầm Đào th́ một phụ nữ gốc Hoa hét toáng lên bằng tiếng Anh: "Tổng thống Bush, hăy ngăn ông ấy đàn áp Pháp Luân Công" rồi hét bằng tiếng Hoa: "Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, ông sắp tàn rồi".
Mật vụ Mỹ sau đó xác định kẻ phá bĩnh là một nhà báo được cấp phép đến đưa tin về sự kiện kể trên. Trong khi ông Bush th́ thầm vào tai vị khách rằng :"Anh ổn thôi" th́ người dẫn chương tŕnh trong sự kiện hôm đó lại đổ thêm dầu vào lửa, gọi nhầm Trung Quốc là "Cộng ḥa Trung Hoa", tên cũ của Đài Loan.
Khó nuốt vẫn thanh lịch!
Khi đến lúc, ông Obama sẽ ở trong t́nh huống không mấy dễ chịu: nâng cao ly rượu theo cách rất trang trọng với nhà lănh đạo của một đất nước mà ông liên tục đe dọa trừng phạt v́ t́nh báo công nghiệp và hàng loạt bất đồng khác.
Không ít các đối thủ thuộc Cộng ḥa, đảng đang hy vọng sẽ có đại diện thay ông Obama chủ tŕ các buổi quốc yến trong những năm tới, đă vịn vào điều này để chỉ trích ông, bảo rằng không nên tổ chức quốc yến dành cho ông Tập. Ứng viên tổng thống Donald Trump tuyên bố nếu là ông, ông sẽ mời vị khách Trung Quốc một cái bánh ḿ kẹp thịt thức ăn nhanh Big Mac, size lớn hẳn hoi! Trước khi rút lui khỏi cuộc đua tổng thống, thống đốc bang Wisconsin, ông Scott Walker cũng kịp tuyên bố rằng ông Obama cần hủy buổi quốc yến ngay lập tức.
Trong khi đó, giới chức Nhà Trắng bảo buổi chiêu đăi trọng thể này là cơ hội quan trọng để 2 bên tăng cường quan hệ, bảo rằng giữa rất nhiều bất đồng, Mỹ và Trung Quốc đă phối hợp với nhau thành công trong hàng loạt vấn đề, nào là biến đổi khí hậu, nào là mối đe dọa hạt nhân ở Triều Tiên, là thỏa thuận hạt nhân với Iran.
Thế nên, bà McBride cựu chánh văn pḥng của đệ nhất phu nhân, kết luận rằng nhiệm vụ của Tổng thống Obama sẽ là "thể hiện món khó nuốt một cách thanh lịch".
Kiều Oanh
Theo Thanhnien