Gibbs

TƯƠNG QUAN LỰC LƯỢNG GIỮA NHÀ TÂY SƠN VÀ NHÀ THANH TRONG CHIẾN TRẬN 1788.
PHẦN 2.
QUÂN NHÀ TÂY SƠN.
Nghe tin báo quân Thanh xâm lược, ngày 25 tháng 11 năm Mậu Thân (22 tháng 12 năm 1788), Bắc Bình vương Nguyễn Huệ xuất quân tiến ra Bắc Hà. Với lý do vua Lê đã bỏ nước và rước giặc về, để có danh nghĩa chính thống, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế, lấy niên hiệu Quang Trung.
Ngày 29 tháng 11 năm Mậu Thân (26 tháng 12 năm 1788), đại quân của hoàng đế Quang Trung tới Nghệ An, dừng quân tại đó hơn 10 ngày để tuyển quân và củng cố lực lượng. Để có thêm quân đánh Thanh, vua Quang Trung thi hành chính sách cưỡng bách tòng quân. Theo tác giả Hoa Bằng, tất cả đinh nam từ 12, 13 đến 60 tuổi đều phải đăng lính.
Theo thư của giáo sĩ La Barette, tất cả nam từ 15 tuổi trở lên đều phải đi lính, người già và phụ nữ phải đi sửa cầu đường.
Theo Nguyễn Lương Bích và Phạm Ngọc Phụng, cứ 3 suất đinh thì chọn lấy 1 người đi lính. Trong 10 ngày tuyển quân, Quang Trung đã có thêm khoảng mấy vạn quân, nâng tổng quân số lên tới 10 vạn.
Theo Đại Nam chính biên liệt truyện, số quân cũ và mới của Quang Trung là 10 vạn, được tổ chức thành 5 đạo: tiền, hậu, tả, hữu và trung quân, ngoài ra còn có một đội tượng binh gồm 200 voi chiến. Quang Trung còn tổ chức lễ duyệt binh ngay tại Nghệ An để khích lệ tinh thần và ý chí quyết chiến, quyết thắng của tướng sĩ đối với quân xâm lược Mãn Thanh. Ngay sau lễ duyệt binh, Quang Trung tiến quân ra Bắc
KẾT LUẬN.
Theo tổng hợp các số liệu lịch sử có thể thấy chấp nhận số liệu:
Quân nhà Thanh có khoảng 4 vạn, nhà Tây Sơn có khoảng 10 vạn. Cả hai bên không kể đến dân binh.
Ngày trước đánh đồn lũy, pháo đài, thành quách bên tấn công bao giờ cũng phải đông quân hơn.
Nên quân của Tây Sơn được ghi nhận 10 vạn, quân Thanh 4 vạn là hợp lý.
Mặt khác xét về dân số Hà Nội (gồm nội, ngoại thành) cũng chưa đến 50 vạn dân). Khó có lý quân Thanh lên đến 30 vạn, rất khó cho việc cung cấp hậu cần khi đóng quân tại chỗ trong một thời gian dài.
Việc quân Tây Sơn thắng vang dội do những nguyên nhân sau đây:
- Quân Tây Sơn kinh nghiệm trận mạc dày dạn, trải qua thực chiến với nhà Nguyễn, nhà Xiêm.
- Ngoài 200 thớt voi chiến, quân Tây Sơn đã có súng trường, đại bác do phương Tây sản xuất (dù không nhiều) thu được của quân nhà Nguyễn.
Nên biết thêm, nhà Nguyễn đã bán Côn Đảo, Hội An cho Pháp (dù sau này không thành do biến động chính trị ở Pháp) làm tiền đồn đổi lấy vũ khí và trợ giúp đào tạo.
- Diễn biến chiến tranh 1788 có những nét giống chiến tranh 1979, khi những người cầm quyền Bắc Kinh đánh biên giới Việt Nam thực lực của họ không thực sự mạnh, cho nên đánh với bộ đội địa phương, dân quân Việt Nam họ đã khó thắng.
Quân đội Việt Nam có kinh nghiệm chiến đấu gần 20 năm qua hai cuộc chiến tranh đánh Pháp, Mỹ, trang bị hiện đại ít nhất cũng bằng Trung Quốc lúc đó.
Họ tranh thủ bộ đội chủ lực của ta tập trung vào mặt trận Campuchia, cũng như nhà Thanh nghĩ Tây Sơn đang phải đương đầu với nhà Nguyễn.
Nhà Thanh không lường trước, và không đánh giá hết khả năng địch- ta nên đã phiêu lưu phải nhận lấy thất bại cay đắng.
Sau này, Đặng Tiểu Bình khôn ngoan hơn, nhận thấy ta đưa quân chủ lực ra, vội vã thu quân tránh được một kết cục bi thảm như Đống Đa, Ngọc Hồi.

__________________