|
Nhiều khả năng virus cúm gia cầm đă lây lan ở ḅ sữa 4 tháng trước khi giới chức Mỹ phát hiện và xác nhận loại virus này là chủng H5N1 độc lực cao. Đây là thông tin được nêu trong bản phân tích mới nhất về dữ liệu di truyền do Trung tâm dịch bệnh động vật thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) thực hiện và công bố gần đây.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những gia súc mắc bệnh không có mối liên hệ rơ ràng, chứng tỏ vẫn c̣n những đàn ḅ nhiễm virus chưa được phát hiện. Điều này càng củng cố bằng chứng cho thấy virus H5N1 đă xuất hiện trong ngành sản xuất sữa tại Mỹ nhiều tháng trước khi nhà chức trách và các nhà khoa học để ư đến sự bùng phát của virus này.
Nghiên cứu của USDA tiếp nối một phân tích tương tự do một nhóm quốc tế gồm khoảng 20 chuyên gia về tiến hóa và nhà sinh học phân tử tiến hành trước đó. Nhóm nghiên cứu độc lập này đă nhanh chóng phân tích tŕnh tự bộ gene thô do Chính phủ Mỹ tải lên cơ sở dữ liệu của Thư viện Y khoa Quốc gia. Mặc dù không có đủ thông tin cơ bản về các mẫu phẩm đó, song nhóm quốc tế đă đưa ra kết luận gần giống với kết luận của USDA rằng: virus H5N1 đă lây truyền từ chim hoang dă sang ḅ trong khoảng thời gian từ giữa tháng 11/2023 đến giữa tháng 1/2024. Điều này có nghĩa là virus này đă lây lan trong nhiều tháng trước khi bị phát hiện.
Theo nghiên cứu, các bác sĩ thú y đă nhận thấy dấu hiệu kém ăn ở một số con ḅ cùng với sự thay đổi về sản lượng và chất lượng sữa vào cuối tháng 1. Vào ngày 25/3 vừa qua, USDA chính thức xác nhận sự xuất hiện của virus H5N1 ở ḅ sữa tại bang Texas. Kể từ đó, giới chức Mỹ đă ghi nhận ít nhất 30 đàn ḅ tại 9 bang nước này bị nhiễm virus và ít nhất 1 công nhân chăn nuôi vốn từng tiếp xúc với ḅ mắc bệnh, có kết quả xét nghiệm dương tính với virus H5N1. Các mẫu phẩm thu thập được từ ngày 7/3 đến ngày 8/4 cho thấy sự giống nhau về virus H5N1 ở 26 đàn gia súc tại 8 bang và 6 đàn gia cầm ở 3 bang. Điều này cho thấy virus H5N1 đă lây truyền trong một đợt lây lan duy nhất giữa chim hoang dă và ḅ.
Bên cạnh đó, nghiên cứu mới c̣n t́m thấy bằng chứng cho thấy đàn gia súc mắc bệnh đă lây truyền virus H5N1 cho đàn gia cầm thông qua "nhiều đường lây truyền". Theo các nhà nghiên cứu, loại virus liên quan đến đợt bùng phát hiện nay đă lây nhiễm sang một loài động vật hoang dă, đó là gấu mèo, và những con mèo sống gần những con ḅ nhiễm virus trong trang trại ḅ sữa. Đáng chú ư, tŕnh tự gene virus ở công nhân chăn nuôi bị bệnh có những điểm khác biệt với bộ gene virus ở ḅ mắc bệnh. Các nhà khoa học của USDA kết luận rằng sự khác biệt có thể là do họ đă thiếu mẫu phẩm từ động vật mà người này đă tiếp xúc với hoặc có thể là do sự tiến hóa của virus từ vật chủ này sang vật chủ khác.
Kể từ năm 2022, virus H5N1 đă gây thiệt hại nặng nề đối với chim hoang dă và gia cầm tại Mỹ, đồng thời khiến ngày càng nhiều động vật có vú mắc bệnh. Tiến sĩ Michael Worobey, Trưởng Khoa Sinh thái và Sinh học Tiến hóa tại Đại học Arizona, nhận định nghiên cứu mới cho thấy mức độ lây nhiễm sâu rộng của virus H5N1 ở ḅ sữa tại Mỹ và rất có thể giới chức trách Mỹ mất nhiều thời gian để đối phó với vấn đề này. Ông cho rằng mặc dù không có ǵ chắc chắn rằng loại virus này sẽ biến đổi để có thể gây ra một đại dịch cho con người, song việc để một loại virus tồn tại trong các loài vật nuôi sẽ gây nguy hiểm cho con người.
VietBF@ sưu tập
|