Tướng Ukraina tiết lộ chiến lược tấn công, chiếm đóng vùng Kursk của Nga

[vuitoichat]

Theo như chỉ huy lực lượng vũ trang Kiev, tướng Oleksandr Syrskyi khẳng định rằng chiến dịch tấn công vào vùng Kursk của Nga là một "thành công" vì đã ngăn cản được một mối đe dọa từ Nga, di dời “cuộc chiến sang lãnh thổ của Nga để quân địch có thể nếm mùi chiến tranh như những gì chúng tôi phải trả qua mỗi ngày”, sau khi lực lượng Ukraina đã mở chiến dịch tấn công “bất ngờ” và “táo bạo”, sang lãnh thổ Nga vào đầu tháng 8 vừa qua.

Cuộc giao tranh giữa Ukraina và Nga tại vùng Kursk của Nga, hình ảnh được cắt từ một video đăng tải ngày 20/08/2024. via REUTERS - 95th Air Assault Brigade

Vào đầu tháng 8, lực lượng Ukraina đã mở chiến dịch tấn công “bất ngờ” và “táo bạo”, sang lãnh thổ Nga. Bằng việc chọn một điểm yếu ở vùng biên giới Kursk, thiếu an ninh, quân đội Kiev đã tiến sâu, chiếm được hàng ngàn mét vuông đất của Nga và vẫn giữ quyền kiểm soát cho đến nay. Điều này cho thấy, mặc dù Nga đã giành được nhiều chiến thắng tại những chiến tuyến khác, chiếm được nhiều vùng của Ukraina ở miền đông, nhưng quân đội Nga cũng có những điểm yếu.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình CNN vào tuần trước, chỉ huy lực lượng vũ trang Kiev, tướng Oleksandr Syrskyi khẳng định rằng chiến dịch tấn công vào vùng Kursk của Nga là một "thành công" vì đã ngăn cản được một mối đe dọa từ Nga, di dời “cuộc chiến sang lãnh thổ của Nga để quân địch có thể nếm mùi chiến tranh như những gì chúng tôi phải trả qua mỗi ngày”.

Lãnh đạo quân đội Ukraina giải thích lý do đằng sau cuộc xâm nhập lãnh thổ Nga: Ngăn cản Nga sử dụng vùng Kursk làm bàn đạp để mở ra một cuộc tấn công mới, chuyển hướng lực lượng Nga đến những vùng khác, để tạo ra một vùng an toàn, ngăn chặn các cuộc pháo kích xuyên biên giới của Nga, nhắm vào các mục tiêu dân sự, bắt giữ tù binh chiến tranh và nâng cao tinh thần của quân đội Ukraina cũng như tinh thần dân tộc nói chung. Lãnh đạo quân đội Kiev cũng cho biết đã điều động hàng chục ngàn quân đến Kursk, trong số đó gồm một số lực lượng tấn công giỏi nhất của Kiev.

Tại vùng Pokrovsk, Ukraina thừa nhận đang phải chịu áp lực rất lớn trong nhiều tuần qua vì các cuộc tấn công của Nga ở miền đông nước này, tướng Syrskyi cho biết quân đội Kiev đang chặn được đà tiến của Nga “từ gần một tuần qua”, “kẻ thù không thể tiến được một mét nào và chiến lược của tôi đã phát huy tác dụng. Chúng tôi đã tước đi khả năng cơ động, khiến Nga không có khả năng chi viện…, số lần pháo kích cũng như cường độ tấn công của Nga đã giảm”.

Theo chỉ huy lực lượng Ukraina, do Nga có lợi thế về nguồn lực, do vậy Ukraina buộc phải có chiến lược hiệu quả hơn trong cách chiến đấu, khác với Nga, sử dụng lực lượng và phương tiện một cách tối ưu, tận dụng địa hình và ưu thế về kỹ thuật, cũng như sử dụng một cách khôn ngoan nguồn vũ khí drone của Ukraina và các loại vũ khí công nghệ cao được tài trợ.

Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Ukraina, vừa nhậm chức vào tháng Hai vừa qua, sau khi tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky sa thải tướng Valerii Zaluzhnyi. Lúc đó, quân đội Ukraina gặp nhiều khó khăn, từ việc Hoa Kỳ và các nước phương Tây chậm trễ chuyển giao, viện trợ vũ khí cho Kiev, khiến quân đội Ukraina thiết hụt đạn dược trầm trọng. Ukraina cũng gặp khó khăn trong việc tuyển thêm lính mới, thiếu nhân lực, quân nhân kiệt sức, bị suy yếu sau hơn hai năm chiến tranh với Nga và tuyển thêm binh lính là ưu tiên hàng đầu.

Chính phủ Kiev hồi đầu năm nay đã thông qua lệnh động viên gây tranh cãi, hạ thấp tuổi tòng quân. Chỉ bảy tháng sau, các tân binh đã được điều ra tiền tuyến, nhưng theo chia sẻ của chỉ huy quân đội Ukraina, những lính mới không phải ai cũng sẵn sàng chiến đấu, và thường xuyên từ bỏ vị trí của mình, một phần là vì chỉ trải qua khóa đào tạo ngắn hạn. Ông Syrskyi cho biết những tân binh được đào tạo cơ bản trong một tháng, sau đó là khoá đào tạo quân sự chuyên sâu khoảng nửa tháng, rồi được đưa ra chiến trường, “tình hình ở tiền tuyến buộc chúng tôi phải đưa lính nghĩa vụ tham chiến càng sớm càng tốt”.

Chiến dịch của Ukraina không hiệu quả như mong muốn

Tuy nhiên, nỗ lực tấn công phủ đầu của Ukraina chưa hoàn toàn đạt được hiệu quả mang tính quyết định như mong muốn, theo như nhận định của Mathieu Boulègue nhà nghiên cứu về chương trình Nga - Á Âu của viện nghiên cứu Chatham House trên tạp chí National Interest của Hoa Kỳ. Trước tiên là phản ứng của Matxcơva, coi hành động tấn công của Kiev là khủng bố, đã làm chậm tốc độ tiến quân của Kiev. Thêm vào đó, tác động của chiến thuật dương đông kích tây ở Kursk của Ukraina còn hạn chế vì cho đến nay, Nga vẫn chưa huy động lực lượng lớn đến Kursk để chống lại Ukraina. Điện Kremlin tỏ ra không quan tâm, hạ thấp tầm quan trọng ở Kursk mà dồn lực vào các chiến tuyến ở miền đông.

Các phương tiện truyền thông do Nhà nước Nga kiểm soát coi cuộc tấn công vào Kursk là bằng chứng về sự hung hăng của Kiev và giải thích vì sao Nga tấn công Ukraina vào ngày 24/02/2022. Trước việc lãnh thổ nước mình bị chiếm đóng, bộ máy tuyên truyền của Nga đã tìm cách đánh lạc hướng dư luận về thất bại quân sự, bằng cách tập trung vào các nỗ lực của chính phủ nhằm giúp đỡ hơn 130.000 cư dân phải rời bỏ nhà cửa.

Chiến dịch của Ukraina đáng lẽ ra phải được thực hiện tương tự như ở các chiến tuyến khác, đặc biệt là khu vực Donbass, nơi mà quân đội Ukraina đang bị thiệt hại nặng nề, Nga vẫn tấn công dồn dập, và bị Nga gặm nhấm lãnh thổ.

Đầu tuần trước Nga đã thực hiện một cuộc tấn công lớn vào lưới điện của Ukraina, phóng 200 tên lửa và drone khiến Ukraina bị mất điện trên diện rộng, điều này cho thấy Ukraina có nhiều lỗ hổng trong hệ thống phòng không, do quân đội phải phân chia lực lượng giữa tiền tuyến và bảo vệ cơ sở hạ tầng.

Chiến dịch Kursk không làm thay đổi cục diện chiến tranh

Theo nhà nghiên cứu Mathieu Boulègue, chiến dịch của Ukraina ở Kursk có thành công trong tương lai hay không phụ thuộc vào tình hình xảy ra ở những nơi khác và còn tùy vào mức độ kiên nhẫn hay tuyệt vọng của điện Kremlin. Nếu Matxcơva muốn đẩy lùi quân Ukraina, thực hiện một cuộc oanh kích quy mô lớn, bất kể có nhắm vào chính thường dân của mình, thì một cuộc tấn công tàn bạo như vậy có thể sẽ buộc Kiev phải xem xét lại việc có nên tiếp tục duy trì lực lượng ở Kursk nữa nay không, nhất là trong trường hợp bị thiệt hại nặng về nhân lực cũng như thiết bị.

Trên thực tế, mục đích của chiến dịch Kursk không phải là để làm thay đổi cục diện chiến tranh. Hiện cả Nga và Ukraina đều không giành chiến thắng trên chiến trường, không hoàn thành mục tiêu chiến tranh nên chưa thể nói đến mục tiêu quân sự hay chính trị. Cả hai đều cố gắng chiếm giữ (hoặc là “giải phóng”) nhiều khu vực càng tốt để tránh khỏi tình trạng bế tắc.

Các cuộc đàm phán đình chiến giữa hai bên không có tiến triển nào, một phần là do chiến dịch Kursk đã dập tắt mọi hy vọng. Tuy nhiên không có nghĩa là cuộc xâm nhập vào Nga là thất bại, vì trong nhiều tháng Ukraina phải chịu áp lực trước khả năng phải thoả hiệp với những điều khoản không mong muốn, phải đánh đổi lãnh thổ và những yêu sách khác. Matxcơca cũng hiếm khi tỏ ra thiện chí đàm phán, và chỉ tôn trọng cam kết của mình trong một số trường hợp với điều kiện cụ thể.