Hiện nay trên thế giới có khoảng 400 triệu con chim bồ câu và hầu hết chúng sống ở các thành phố. Rất có thể bạn cũng đă từng bắt gặp một con, và nếu bạn đă từng quan sát một chú chim bồ câu đi trên mặt đất, chắc hẳn bạn đă nhận thấy chúng đi theo một cách rất kỳ lạ.
Trên thực tế, không chỉ riêng chim bồ câu, nhiều loài chim khác như quạ và gà cũng gật đầu theo cách tương tự khi chúng đi bộ. Hành vi này đă làm các nhà khoa học và nhà điểu học bối rối trong một thời gian dài. Họ đă quan sát và đặt nhiều giả thuyết khác nhau nhưng vẫn chưa có câu trả lời rơ ràng. Vào năm 1978, một nhóm nghiên cứu tại Đại học Queen ở Canada đă xây dựng một thí nghiệm phức tạp để t́m hiểu lư do tại sao chim bồ câu gật đầu khi đi bộ.
Để tiến hành thí nghiệm, các nhà nghiên cứu đă chế tạo một chiếc hộp bốn mặt làm bằng thủy tinh plexiglass, bên trong có chứa một máy chạy bộ dành cho chim bồ câu. Họ quan sát một con chim bồ câu liên tục đi trên máy chạy bộ và ghi lại các quan sát của ḿnh. Kết quả thu được khá bất ngờ: chim bồ câu thực sự không gật đầu khi đi bộ!
Hai giai đoạn chuyển động: "Đẩy" và "giữ"
Khi xem lại cảnh quay ở chế độ chuyển động chậm, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng các chuyển động của chim bồ câu có thể được chia thành hai giai đoạn riêng biệt: giai đoạn "đẩy" và giai đoạn "giữ". Trong giai đoạn "đẩy", chim bồ câu đẩy đầu về phía trước. Sau đó, trong giai đoạn "giữ", cơ thể chim bồ câu di chuyển về phía trước trong khi đầu vẫn giữ nguyên vị trí.
Điều này có nghĩa là, trong khi cơ thể chim bồ câu di chuyển về phía trước, đầu của chúng vẫn giữ nguyên để giúp ổn định h́nh ảnh xung quanh. Chim bồ câu thực sự không di chuyển đầu về phía sau, mà chỉ đẩy đầu về phía trước và sau đó chờ cơ thể bắt kịp.
Do tốc độ di chuyển của chim bồ câu cực kỳ nhanh, trung b́nh từ năm đến tám lần mỗi giây, tâm trí con người không thể xử lư từng giai đoạn riêng lẻ của chuyển động. Thay vào đó, năo chúng ta nhận thấy toàn bộ quá tŕnh như một "cú lắc". Đây chính là lư do tại sao chúng ta nh́n thấy chim bồ câu gật đầu khi đi bộ, mặc dù thực tế chúng chỉ thực hiện các giai đoạn "đẩy" và "giữ" chuyển động.
Mỗi loài động vật trên thế giới đều có cách riêng để xử lư các kích thích thị giác xung quanh chúng. Khi di chuyển, sự kết hợp giữa chuyển động và thị giác không luôn bổ sung cho nhau. Để xử lư thông tin thị giác một cách rơ ràng, các loài động vật phải đưa ra một số phương pháp ổn định thị giác. Đối với chim bồ câu, "gật" đầu là cách chúng ổn định h́nh ảnh xung quanh khi di chuyển.
Không chỉ riêng chim bồ câu, một số loài chim khác cũng có hành vi gật đầu tương tự. Những loài chim này thường là những loài kiếm ăn trên mặt đất, như gà, quạ và sáo. Hành vi này giúp chúng ổn định h́nh ảnh và t́m kiếm thức ăn một cách hiệu quả. Đây là một điểm chung thú vị, cho thấy cách thức các loài chim thích nghi với môi trường sống và nhu cầu sinh tồn của chúng.
Hiểu được hành vi của chim bồ câu không chỉ giúp chúng ta hiểu rơ hơn về loài chim này, mà c̣n có thể ứng dụng trong các lĩnh vực khác. Ví dụ, việc hiểu rơ cơ chế ổn định h́nh ảnh khi di chuyển của chim bồ câu có thể giúp cải tiến công nghệ ổn định h́nh ảnh trong các thiết bị quay phim, máy ảnh hay thậm chí là trong các hệ thống robot.
Hành vi gật đầu của chim bồ câu, mặc dù trông có vẻ buồn cười và ngớ ngẩn, thực chất là một cơ chế quan trọng giúp chúng xử lư thông tin thị giác một cách hiệu quả. Nhờ hành vi này, chim bồ câu có thể di chuyển và t́m kiếm thức ăn trong môi trường sống phức tạp của chúng. Các nghiên cứu đă giúp chúng ta hiểu rơ hơn về hành vi này, cũng như khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của loài chim này trong việc tương tác với thế giới xung quanh.
Ngoài ra, việc nghiên cứu hành vi của chim bồ câu c̣n mở ra nhiều hướng nghiên cứu mới về cơ chế xử lư thông tin thị giác của các loài động vật khác. Điều này có thể cung cấp thêm kiến thức và công cụ để giải quyết các vấn đề liên quan đến thị giác và chuyển động trong khoa học và công nghệ.
Trong một tương lai không xa, các phát hiện từ nghiên cứu hành vi gật đầu của chim bồ câu có thể được ứng dụng rộng răi trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công nghệ h́nh ảnh đến robot học, mang lại lợi ích thiết thực cho cuộc sống con người.
Chúng ta có thể thấy rằng, từ những hành vi đơn giản và quen thuộc của các loài động vật, khi được nghiên cứu kỹ lưỡng, có thể mang lại những kiến thức quư báu và bất ngờ. Chim bồ câu với hành vi gật đầu của chúng không chỉ là một điều thú vị trong tự nhiên mà c̣n là một cửa sổ mở ra những khám phá khoa học đầy tiềm năng.
|