(Politico) – Đảng Cộng hoà đang càng ngày càng rơi vào vị trí khó chống đỡ nổi: họ thực sự từ chối công nhận Joe Biden là Tổng thống đắc cử trong bao lâu nữa?
Samuel Corum / Getty Images Thượng nghị sĩ Marco Rubio (R-Fla.)
Gần 2 tuần sau bầu cử, có những dấu hiệu cho thấy Cộng hoà đang bắt đầu chấp nhận sự thật.
Chiến dịch pháp lư nhằm đảo ngược thất bại bầu cử của Tổng thống Donald Trump đang vỡ vụn chung quanh ông, và không có bài toán nào có thể đảo ngược 10.000 lá phiếu hoặc nhiều hơn ở 5 tiểu bang ông ta đă thắng vào năm 2016 nhưng lại thua Biden lần này. Trong khi đó, ban chuyển quyền của Biden lại bị mắc kẹt, c̣n Trump th́ hầu như không giải quyết ǵ về t́nh trạng virus corona đang gia tăng, chưa kể đến hơp tác với chính phủ kế nhiệm về nỗ lực phân phối thuốc chủng ngừa COVID 19.
Hầu hết Cộng hoà do dự làm trái ư với Donald Trump khi ông ta tuyên bố vẫn nắm giữ Toà Bạch Ốc, nhưng có một số ít nhà lập pháp Cộng hoà phản đối tuyên bố sai trái của Tổng thống rằng ông ta bị những kẻ lừa đảo cướp cuộc bầu cử. Sau mẩu tweet của Trump đăng vào thứ Hai, “Tôi thắng cử,” Thượng nghị sĩ Roger Wicker (Cộng hoà – Mississippi) tuyên bố với truyền thông, “Tôi sẽ không cố vấn ông ta làm như vậy.”
Thượng nghị sĩ John Cornyn (Cộng hoà – Texas) cho rằng, ông Trump có thể và nên tiếp tục những thách thức pháp lư nhưng rất “tự tin là vào ngày 20 tháng 1, chúng ta sẽ có lễ nhậm chức tổng thống. Và chắc chắn sẽ là Joe Biden.”
“Càng ngày càng khó có cơ hội lật ngược kết quả bầu cử,” Thượng nghị sĩ Kevin Cramer (Cộng hoà – North Dakota) nói, mặc dù ông ủng hộ mục tiêu của ông Trump là phơi bày thậm chí những trường hợp sai trái nhỏ trên lá phiếu. Cramer cho rằng, cựu Phó Tổng thống phải được báo cáo và chuyển quyền phải được thực hiện.
Chủ tịch Uỷ ban T́nh báo Thượng viện Marco Rubio (Cộng hoà – Florida) không ngần ngại gọi Biden là Tổng thống đắc cử. “Đó là kết quả, kết quả ban đầu, dường như chỉ ra, và chúng ta chắc chắn phải dự đoán rằng, đó là khả năng cao nhất vào lúc này.”
“Bây giờ, có khả năng sẽ là Tổng thống Biden. Chúng ta hiểu điều đó,” Rubio nói.
Chưa dám thừa nhận sự thật Biden sẽ sớm trở thành Tổng thống Mỹ v́ có nguy cơ sẽ làm nổi giận Trump và quân đoàn người ủng hộ ông ta, kể cả những cử tri Cộng hoà cần để dành được thắng lợi ṿng chung cuộc vào Thượng viện ở Georgia. Hầu hết lănh đạo Cộng hoà vẫn sẽ không làm bất cứ điều ǵ thúc đẩy Trump chấp nhận điều không tránh khỏi.
Rubio nằm trong nhóm nhỏ các nhà lập pháp tin rằng Cơ quan Dịch vụ Tổng hợp nên chính thức xác nhận Biden đắc cử, để ông có thể được truy cập vào báo cáo t́nh báo và ngân quỹ dành cho ban chuyển quyền, v́ “lợi ích của quốc gia chúng ta,” Rubio nói.
Vấn đề trở thành một bài toán thử mới trong đảng Cộng hoà. Khi các ứng cử viên vào lănh đạo Cộng hoà tại Hạ viện phát biểu trước đồng nghiệp tại điện Capitol vào tối thứ Hai, họ nhận được câu hỏi từ Dân biểu cứng rắn Louie Gohmert (Cộng hoà – Texas): “Trump có nên thừa nhận thất cử không?”
Hàng lănh đạo Cộng hoà tất cả đều đáp, họ ủng hộ quyết định của ông Trump theo đuổi thách thức pháp lư. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham (Cộng hoà – South Carolina) xác nhận, ông đă nói chuyện với Thư kư tiểu bang Georgia Brad Raffensperger về thủ tục xác minh chữ kư, nhưng phủ nhận việc yêu cầu vô hiệu hoá những lá phiếu hợp pháp.
Khi được hỏi liệu Biden là Tổng thống đắc cử, Graham nói: “Không, cho đến khi nào toà đưa ra phán quyết về những tuyên bố từ Tổng thống.” Rồi đồng minh của ông Trump chuyển sang chỉ trích truyền thông.
Dân biểu chuẩn bị hồi hưu Francis Rooney (Cộng hoà – Florida) cho rằng, “điều không thể tránh khỏi là những nhà lập pháp Cộng hoà c̣n lại thừa nhận chiến thắng của Joe Biden, đặc biệt sau khi các tiểu bang hoàn tất kiểm phiếu và tái kiểm phiếu.
Chủ tịch Uỷ ban Đối ngoại Thượng viện Jim Risch (Cộng hoà – Idaho) thừa nhận chuyển quyền sẽ diễn ra chính phủ Biden, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Spokesman-Review, c̣n Cố vấn An ninh Quốc gia Robert O’Brien cho rằng, chiến thắng của Biden có khả năng cao.
Tuy nhiên, vẫn c̣n những rủi ro khi làm điều được xem là quay lưng lại với ông Trump. Tổng thống tấn công Thống đốc Ohio Mike DeWine (Cộng hoà) vào thứ Hai, sau khi DeWine chỉ ra ông Biden đă thắng cử.
Cộng hoà sống trong nỗi sợ hăi về những cuộc tấn công như vậy từ ông Trump trong 4 năm qua, và không có dấu hiệu nào cho thấy năng lượng này sẽ thay đổi. Trump vẫn là lực lượng đầy sức mạnh trong đảng khi ông ta rời Toà Bạch Ốc, chuẩn bị ra tái tranh cử vào năm 2024, bắt đầu công ty truyền thông riêng, hoặc can thiệp vào ṿng sơ bộ Cộng hoà vào năm 2022.
Hương Giang (Theo Politico)