Trong suốt ba năm qua, chính sách của Tổng thống Trump trong vấn đề Trung Đông được đánh giá là "không rơ ràng", thậm chí đang đẩy những căng thẳng trong khu vực lên mức báo động.
Hiện chính quyền của Tổng thống Trump đang đứng trước những khó khăn chưa từng có cả từ bên trong (mâu thuẫn nội bộ) và bên ngoài (do tác động kép từ đại dịch Covid-19 và cuộc khủng hoảng giá dầu gần đây), cụ thể:
Thứ nhất, sự nguy hiểm của đại dịch Covid-19 (SARS-CoV-2) không chỉ gây thiệt hại to lớn đối với nền kinh tế Mỹ mà c̣n ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng và sức khỏe của người dân. Tính đến sáng này 26/4, số người bị nhiễm virus SARS-CoV-2 tại Mỹ đă lên tới 957.505, trong đó có hơn 54.000 trường hợp đă tử vong.
Dịch Covid-19 không chỉ gây thiệt hại to lớn đối với nền kinh tế Mỹ mà c̣n ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng và sức khỏe của người dân nước này. Ảnh: Politico.
Thứ hai, cuộc khủng hoảng giá dầu đă làm cho giá dầu WTI giảm xuống dưới 0 (mức âm), ngành công nghiệp đá phiến của Mỹ bị tê liệt, khoảng 30% các công ty Mỹ bị phá sản, đồng thời khiến hàng triệu người gia nhập đội quân thất nghiệp.
Thứ ba, mâu thuẫn nội bộ giữa Đảng Dân chủ và Đảng Cộng ḥa trong chiến dịch tranh cử chạy đua vào Nhà Trắng (tháng 11/2020). Tổng thống Trump bị chỉ trích mạnh mẽ từ mọi phía, không chỉ từ Đảng Dân chủ mà c̣n cả trong nội bộ Đảng Cộng ḥa về sự yếu kém trong điều hành đất nước, đặc biệt là cuộc chiến chống đại dịch Covid-19.
Trong t́nh h́nh như vậy, những thành tựu của ông Trump trong hơn ba năm cầm quyền đứng trước nguy cơ "tan biến" và mất dần cơ hội giành thắng lợi nhiệm kỳ thứ hai vào tháng 11/2020 tới đây. Do đó, động thái "chủ động" t́m cách "gây hấn" và châm ng̣i xung đột trên Vịnh ba Tư với Iran vào thời điểm này được giới chuyên gia nhận định là nhằm đạt các mục đích sau:
Một là, giảm bớt sự chú ư và đánh lạc hướng dư luận khỏi các vấn đề nội bộ của nước Mỹ, hướng ra bên ngoài.
Hai là, gia tăng uy tín trước các đồng minh trong khu vực và khẳng định tính nhất quán trong chính sách đối với Trung Đông, đặc biệt là chính sách "kiềm chế Iran" - "kẻ ngáng đường" đang chịu sức ép to lớn từ Mỹ.
Năm 2018, Mỹ tuyên bố rút khỏi kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) hay c̣n gọi là Thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và P5+1, áp đặt các biện pháp trừng phạt hà khắc hơn đối với Iran.
Tuy nhiên, chính sách "gây sức ép tối đa" của Mỹ nhằm vào Iran đến thời điểm này hầu như không đem lại hiệu quả như Mỹ mong muốn, trái lại khiến khu vực càng trở nên bất ổn. Ví dụ gần đây nhất là vụ ám sát Thiếu tướng Qasem Soleimani - Tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Quds tại Iraq.
Đây chính là những toan tính thực dụng của ông Trump phục vụ mục tiêu tranh cử nhiệm kỳ 2, bởi lẽ trong suốt thời gian qua, các chính sách đối ngoại của Mỹ nhằm thể hiện vai tṛ trong giải quyết các vấn đề nóng quốc tế gần như không đạt được nhiều hiệu quả như nội chiến ở Syria, Ucraina hay vấn đề hạt nhân Triều Tiên...
Về phía Iran, việc phóng vệ tinh quân sự nằm trong kế hoạch nhằm nâng cao tiềm lực quốc pḥng của Iran. Tuy nhiên, việc Iran đẩy nhanh các hoạt động này và trong thời điểm hiện tại là có chủ đích khi nội bộ nước Mỹ đang có rất nhiều vấn đề phức tạp phải giải quyết, ít khả năng đáp trả thực sự những hành động của Iran.
VietBF © sưu tầm