Peter Wennink - vị giám đốc điều hành mới nghỉ hưu của nhà sản xuất thiết bị gia công bán dẫn Hà Lan nói rằng: Những cạnh tranh và bất đồng giữa Mỹ và Trung Quốc về công nghệ bán dẫn và chip xử lư máy tính thuần túy chỉ dựa trên ư thức hệ chứ không phải thực tế công nghệ, và điều này sẽ c̣n diễn ra trong tương lai gần.
Ông Wennink nói: “Những trao đổi và đàm phán ở Mỹ và Trung Quốc hiện giờ không được thực hiện dựa trên thực tế hay những con số hoặc những dữ liệu, mà chỉ dựa trên nền tảng ư thức hệ. Bạn có thể nghĩ sao tùy thích, nhưng chúng tôi là một doanh nghiệp với nhiệm vụ đảm bảo lợi ích của các cổ đông, phải cân bằng điều đó với việc inh doanh. Nếu ư thức hệ can thiệp vào quá tŕnh kinh doanh, th́ chúng ta sẽ gặp vấn đề.”
Ông cho biết thêm: “Tôi nghĩ rằng ở Washington, có lẽ thỉnh thoảng họ sẽ nghĩ rằng, cái ông Wennink kia có lẽ là người bạn và đồng minh của Trung Quốc. Không. Tôi là đồng minh của những khách hàng của ASML, là bạn của các nhà cung cấp, của các nhân viên, của các cổ đông."
Vị CEO vừa từ nhiệm vị trí của ḿnh tại ASML nói rằng công ty đă và đang có nhân viên cùng các khách hàng ở Trung Quốc trong suốt 30 năm qua, v́ thế ông cho rằng “chúng tôi phải có trách nhiệm.”
Hồi tháng 4/2024 vừa rồi, ông Wennink đă rời khỏi ghế CEO của ASML sau 10 năm làm việc, giúp tập đoàn sản xuất thiết bị gia công bán dẫn này trở thành tập đoàn công nghệ lớn nhất châu Âu. Kể từ năm 2018, phía Mỹ đă áp đặt những quy định giới hạn xuất khẩu đối với công ty này, vốn có trụ sở tại Hà Lan, một đồng minh của Mỹ. Những quy định này giới hạn những công nghệ và sản phẩm mà ASML được bán sang thị trường Trung Quốc, v́ những lo ngại về an ninh.
Hiện tại Trung Quốc là thị trường lớn thứ nh́ của ASML, đứng sau đảo Đài Loan. C̣n gần đây nhất, phía Mỹ cũng đă t́m cách ngăn chặn ASML cung cấp dịch vụ bảo tŕ và hỗ trợ khách hàng đối với những đơn vị tại Trung Quốc đă đặt mua máy quang khắc bán dẫn của ASML trong quá khứ.
Bên cạnh việc cố gắng t́m ra sự cân bằng giữa tuân thủ quy định của các chính phủ với quá tŕnh kinh doanh, ông Wennink cho biết cũng đă vận động hành lang để cố gắng giữ những quy định cấm vận mà Mỹ áp dụng đối với các công ty Trung Quốc không quá chặt chẽ và khắc nghiệt. Cùng lúc, ông cũng đă phàn nàn với những quan chức cấp cao của chính phủ Trung Quốc, trong trường hợp các công ty Trung Quốc có động thái vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của ASML.
Đầu năm ngoái, ASML cũng phải đối mặt với sự cố cựu nhân viên tại Trung Quốc ăn cắp bí mật kinh doanh. Họ đă lên tiếng cáo buộc một cựu nhân viên ở Trung Quốc đă lấy trộm dữ liệu về công nghệ độc quyền của hăng. Cáo buộc này, dù chính xác hay không, cũng đủ khả năng thêm dầu vào lửa giữa lúc Mỹ và các nước phương Tây đang cố hết sức ḱm hăm tốc độ phát triển và tự chủ ngành công nghiệp chip bán dẫn của Trung Quốc.
Bản thân vị thế gần như độc tôn của ASML trong quy tŕnh sản xuất những chip bán dẫn tiến tŕnh cao cấp, phải dựa vào những cỗ máy EUV Lithography của hăng đến từ Hà Lan này, cũng đă biến họ từ một cái tên ít người để ư vài năm trước trở thành một mục tiêu đúng nghĩa.
Năm ngoái, ASML cũng đă lên tiếng cáo buộc một doanh nghiệp có trụ sở tại Bắc Kinh đă ăn trộm bí mật kinh doanh của hăng trong một khoảng thời gian dài, chí ít là kể từ năm 2015.