Tinh tinh trao đổi cử chỉ với tốc độ nhanh chóng khi giao tiếp xă hội, tương tự như tốc độ con người tham gia vào một cuộc tṛ chuyện qua lại.
Cả con người và tinh tinh đều sớm tham gia trao đổi xă hội, cho thấy một số nguyên tắc cơ bản của ngôn ngữ có thể đă phát triển sớm hơn so với suy nghĩ trước đây. (Ảnh: Britannica)
Các nhà nghiên cứu đă thực hiện khám phá này bằng cách phân tích năm cộng đồng tinh tinh hoang dă (Pan troglodytes) trên khắp Đông Phi, kiểm tra 8.559 cử chỉ trên 252 con tinh tinh.
Họ ghi lại các tương tác mặt đối mặt giữa các con, thời gian giữa cử chỉ của một con và phản ứng của con khác.
Phân tích của họ về “cuộc tṛ chuyện” của loài tinh tinh cho thấy, thời gian giữa các phản ứng của chúng rất giống với thời gian trao đổi của con người – thậm chí c̣n nhanh hơn một chút.
Gal Badihi tại Đại học St Andrews ở Anh cho biết, trung b́nh tinh tinh có 120 mili giây từ lúc kết thúc một cử chỉ đến khi bắt đầu cử chỉ tiếp theo. Ở con người, tốc độ trung b́nh là khoảng 200 mili giây, v́ vậy thời gian đó thực sự rất gần.
Mặc dù các cộng đồng tinh tinh đều sử dụng phản ứng nhanh nhưng thời gian chính xác lại khác nhau tùy theo nhóm. Ví dụ, cộng đồng tinh tinh Sonso ở Uganda mất nhiều hơn vài mili giây để đáp lại một cử chỉ so với các cộng đồng tinh tinh khác được nghiên cứu.
Sự khác biệt về thời gian này cũng tồn tại trong ngôn ngữ của con người. Ví dụ, những người nói tiếng Nhật thường có phong cách tṛ chuyện luân phiên nhanh hơn những người nói tiếng Đan Mạch. “Chúng tôi không biết chính xác tại sao,” Badihi nói. “Đối với con người, chúng tôi không biết đó là sự khác biệt về văn hóa, điều ǵ đó học được theo thời gian hay là phản ứng với môi trường.”
Chỉ có 14% tương tác mà nhóm quan sát được giữa các con tinh tinh. Thay vào đó, hầu hết các tương tác đều bao gồm một cử chỉ duy nhất, chẳng hạn như “tránh xa” hoặc “đi với tôi”, mà những con tham gia tương tác khác sẽ phản ứng bằng cách bỏ chạy hoặc đi theo. Nhưng khi những con tinh tinh đàm phán về thức ăn hoặc chải chuốt, việc trao đổi qua lại diễn ra phổ biến hơn.
Badihi nói: “Điều thực sự thú vị là nó cho chúng ta thấy rằng giao tiếp là một quá tŕnh hợp tác và gắn kết ở động vật. Có thể quá tŕnh ngôn ngữ của con người thực sự đă tiến hóa sớm hơn nhiều so với chúng ta nghĩ”.