Chuyên gia nhận định lý do máy bay Brazil xoay tròn, rơi tự do

[june04]

Máy bay ATR 72-500 của Voepass có thể đã gặp sự cố bất ngờ, khiến tổ lái mất điều khiển và không kịp thông báo cho kiểm soát không lưu.

Marcelo Moreno, giám đốc Trung tâm Phòng chống và Điều tra Tai nạn hàng không Brazil (CENIPA), hôm 9/8 nói rằng còn quá sớm để xác định nguyên nhân tai nạn, nhưng cho biết tổ lái máy bay ATR 72-500 đã không liên lạc với kiểm soát không lưu để thông báo về tình huống khẩn nguy.

Video do người dân ghi lại cho thấy máy bay xoay vòng khi lao xuống gần như theo chiều thẳng đứng, hiện tượng thường được gọi là "vòng xoáy tử thần", khiến nhiều chuyên gia hàng không nhận định sự cố xảy ra bất ngờ và khiến phi cơ mất điều khiển.

Ross Aimer, cơ trưởng với 40 năm kinh nghiệm lái máy bay phản lực chở khách ở Mỹ, nói rằng vòng xoáy tử thần thường xảy ra khi máy bay bị thất tốc. Tình trạng thất tốc bắt đầu khi cánh phi cơ không thể duy trì lực nâng do máy bay di chuyển quá chậm, tăng độ cao quá nhanh, ngoặt gấp hoặc có băng tích tụ trên bề mặt cánh.

"Nếu rơi vào vòng xoáy tử thần, máy bay rất khó thoát khỏi thảm họa", Aimer nói và nêu giả thuyết máy bay có lỗi kỹ thuật, gặp nhiễu động mạnh hoặc phi công mắc lỗi.

Máy bay rơi trong điều kiện thời tiết bình thường, dự báo có mưa nhẹ và tốc độ gió 10 km/h.

"Dự báo thời tiết cho thấy có thể xuất hiện băng giá ở độ cao hành trình của máy bay, nhưng vẫn trong ngưỡng cho phép. Hệ thống khử băng của phi cơ được xác định vẫn hoạt động bình thường trước khi cất cánh. Tuy nhiên, máy bay rất nhạy cảm với tình trạng đóng băng trên các bề mặt", Marcel Moura, giám đốc phụ trách hoạt động của hãng Voepass, cho hay.

John Cox, cơ trưởng về hưu kiêm giám đốc điều hành công ty tư vấn an toàn hàng không Safety Operating Systems ở Mỹ, cho rằng một sự cố bất ngờ lớn đã xảy ra. "Sẽ cần thêm dữ liệu từ hộp đen để kết luận", ông nói.

John Hansman, giáo sư ngành hàng không ở Viện Công nghệ Massachusetts của Mỹ, nhận định sự cố không phải do thời tiết xấu. "Không loại trừ khả năng tổ lái đã xử lý sai khi một động cơ gặp trục trặc. Lực đẩy từ động cơ còn lại sẽ dẫn đến tình trạng mất cân bằng và khiến phi cơ xoay tròn", ông cho hay.

Chuyên gia an toàn hàng không Mỹ Anthony Brickhouse nói rằng các nhà điều tra sẽ xem xét những yếu tố như thời tiết, tình trạng vận hành của động cơ và các cánh lái. "Dựa trên những hình ảnh sơ bộ, đó chắc chắn là tình trạng mất điều khiển", ông nhận định.

Chiếc ATR 72-500 của Voepass được trang bị hai động cơ tua-bin cánh quạt PW 127 của hãng Pratt & Whitney Canada. Công ty mẹ RTX thông báo đã đề nghị hỗ trợ điều tra.

Dữ liệu theo dõi hàng không từ Flightradar24 cho thấy máy bay rời đường băng trước 12h trưa. Nó ở độ cao hành trình khoảng hơn 5.000 m cho đến 13h21, bắt đầu giảm khoảng 60 m trong vòng 10 giây rồi tăng 120 m trong 8 giây. Tám giây sau, phi cơ tiếp tục giảm độ cao khoảng 600 m rồi rơi tự do 5.000 m trong một phút.

Toàn bộ 57 hành khách và 4 thành viên tổ bay đã thiệt mạng. Sự việc không gây ra thương vong đối với cư dân dưới mặt đất.