Chiến thắng lẫy lừng của quân đội Ukraina những ngày nay không thể không nhắc đến tên một người - Tướng Oleksandr Stanislavovych Syrskyi. Gừng càng già càng cay. Sự thật chứng minh, tướng Oleksandr Stanislavovych Syrskyi thực sự thích hợp để lănh đạo quân đội Ukraina hơn là cựu tổng tư lệnh Tướng Valery Zaluzhny.
Syrskyi đă chiến đấu với quân Nga hơn mười năm, ông biết rất rơ tâm lư và điểm yếu của quân Nga. Ngay từ Chiến tranh Donbas 2015, ông đă là chỉ huy lực lượng Ukraine. Lúc đó Zaluzhny vẫn là cấp dưới của ông.
Ư tưởng đánh vào nội địa Nga đă có từ lâu. Đă có người nói bóng nói gió về kế hoạch này trước cuộc phản công vào mùa hè năm ngoái. Vào thời điểm đó, cả t́nh báo Ukraine và Syrskyi đều ủng hộ chiến lược này. Tuy nhiên, tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Zaluzhny đă phản đối. Bất chấp áp lực từ Zelensky, Zaluzhny không muốn thực hiện kế sách này. Ông là người tiêu biểu cho lối đánh tấn công trực diện tuyến tính, một chiến thuật đạt được mức độ thành công khác nhau ở khu vực Kherson nhưng thất bại ở Zaporozhye và cuối cùng dẫn đến thất bại hoàn toàn của cuộc phản công năm ngoái.
Lối đánh của Syrskyi nổi tiếng là táo bạo, thần tốc và bất ngờ, chiến thắng ở Kharkov do ông chỉ huy là lợi dụng sơ hở chiến lược của địch và bất ngờ mở cuộc tập kích quy mô lớn, khiến quân Nga không kịp trở tay và tan ră. Người ta nói rằng Chiến dịch Kharkov có thể c̣n tiến xa hơn nữa. Tuy nhiên, do Kherson bị phản công nhưng Zaluzhny lại từ chối điều thêm quân.
Zaluzhny hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ nội địa Ukraine nhưng cuối cùng phải từ chức v́ chiến lược tác chiến quá bảo thủ. Zelensky quyết định bổ nhiệm tướng Syrskyi “hung dữ” hơn. Sau khi nắm được quyền lực quân sự tối cao, Syrskyi bắt đầu bí mật lên kế hoạch tấn công vào đất liền Nga. Phải công nhận rằng Zelensky quả quyết kịp thời thay Syrskyi là một sự tính toán thông minh đáng khen ngợi.
Trước cuộc phản công lớn năm ngoái, Zaluzhny đă cho sản xuất một bộ phim tuyên truyền để nâng cao tinh thần binh sĩ. Như vậy làm lộ ra kế hoạch, cả thế giới đều biết cuộc phản công của quân đội Ukraine sắp bắt đầu. Không giống như Zaluzhny cao điệu, Syrskyi giữ bí mật tuyệt đối về hoạt động, ngay cả Lầu Năm Góc cũng bị giữ bí mật. So sánh với Zaluzhny, Syrskyi thực dụng hơn và có khả năng nắm bắt thời cơ hơn.
Chiến dịch Kursk chắc chắn đă được lên kế hoạch một cách chu đáo và Syrskyi đă học được những bài học sâu sắc từ thất bại của cuộc phản công. Một phần lư do khiến cuộc phản công năm ngoái thất bại là v́ hoạt động này đă bị tŕ hoăn quá lâu sau khi có nhiều thông báo liên tục đồn đoán nhiều tháng rằng nó sẽ diễn ra. Nhờ đó, Nga có đủ thời gian để theo dơi động thái của quân đội Ukraine. Họ xây dựng hệ thống pḥng thủ vững chắc ở Zaporozhye, triển khai trực thăng vũ trang tới tiền tuyến và phong tỏa đội h́nh thiết giáp Ukraine ngay từ đầu.
Lần này, quân số và hậu cần được sử dụng trong cuộc xâm chiếm Kursk không lớn. Đây là minh chứng trong sách giáo khoa về lối chơi “bất đối xứng” của Syrskyi: khám phá điểm yếu của đối phương và sử dụng những nguồn lực, lợi thế có hạn của ḿnh để lập kế hoạch và thực hiện các hoạt động tác chiến. Thần tốc như thác đổ nhanh chóng đánh vào các điểm then chốt của địch và tạo ra một vị trí chiến thuật để tiến và rút lui.
Chiến dịch Kursk đă đạt được ít nhất bốn mục tiêu chính.
1. Giảm bớt áp lực tiền tuyến cho Ukraine và làm gián đoạn nhịp độ hoạt động của quân đội Nga ở miền đông và miền nam Ukraine.
2. Tạo điều kiện đàm phán có thế hơn và lấy lănh thổ Nga làm quân bài thương lượng trong các cuộc đàm phán trong tương lai.
3. Phơi bày những điểm yếu chiến lược của Nga, như hệ thống pḥng thủ biên giới yếu kém và thiếu khả năng chiến đấu của lính nghĩa vụ, làm suy yếu quyền chỉ huy của giới chỉ huy cao cấp trong quân đội Nga.
4. Tạo ra sự bất ổn về chính trị và kinh tế ở Nga và khiến một lượng lớn dân thường phải di dời đă bắt đầu làm lay chuyển tâm lư của người dân Nga khi chiến tranh lan rộng trong nước, ngày càng có nhiều người Nga công khai đứng lên phản đối chiến tranh.
Chiến dịch Kursk chỉ mới bắt đầu và có lẽ quân đội Ukraine sẽ không dừng lại ở Kursk. Cho đến nay, chiến dịch “chống xâm lược” đáng kinh ngạc này đă cho chúng ta thấy được kinh nghiệm chiến đấu phong phú, chiến lược quân sự sâu sắc và chiến thuật linh hoạt của tướng Syrskyi. Kể từ khi Thế chiến thứ hai kết thúc, chưa có ai tung ra đ̣n tấn công mặt đất ngoạn mục như vậy và không quá khi nói tướng Syrskyi là một tướng tài, dụng binh như thần.