Cố Nghệ sĩ Nhân dân Út Trà Ôn từng có thời niên thiếu vất vả, nhọc nhằn trước khi thành danh và được đông đảo công chúng yêu mến.
Nghệ sĩ Nhân dân Út Trà Ôn tên thật là Nguyễn Thành Út, tên thường gọi trong gia đ́nh là Mười Út. Ông sinh năm 1919 tại làng Đông Hậu, quận Trà Ôn, tỉnh Cần Thơ (nay là huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long). Cha mẹ mất sớm, từ năm 13 tuổi, nam nghệ sĩ đă phải làm công việc đồng áng mưu sinh. Cũng v́ vậy, ông thường cất tiếng hát giữa ruộng đồng để vơi bớt nhọc nhằn, gian khó.
Đến năm 1937, Mười Út được người quen giới thiệu với Đài phát thanh Sài G̣n, từ đó ông chính thức có nghệ danh Út Trà Ôn. Với giọng ca truyền cảm, ấm áp, ông nhanh chóng được đông đảo người nghe nhạc mến mộ, yêu thích rộng răi.
Nghệ sĩ Nhân dân Út Trà Ôn thời trẻ. (Ảnh: KTL)
Năm 1942, ông lần lượt biểu diễn cho các gánh cải lương như: Hề Lập, Thanh Long, Tiến Hóa, Mộng Vân, Sao Mai, Thanh Minh... Năm 1954, ông lập gánh hát Kim Thanh, đây là lần đầu tiên ông làm bầu một "đại bang" danh tiếng lừng lẫy lúc bấy giờ. Lúc đó, đoàn có nhiều nghệ sĩ tên tuổi lớn như: Thanh Tao, Kim Chưởng, Thúy Nga cùng làm giám đốc.
Năm 1955, tại Sài G̣n, trong cuộc trưng cầu ư kiến khán giả của báo giới, nghệ sĩ Út Trà Ôn được khán giả tặng danh hiệu Đệ nhất nam danh ca. Sau đó, Út Trà Ôn cộng tác với đoàn Thủ Đô (chủ nhân là ông Phan Văn Bản, đồng thời là chủ nhân hăng đĩa Hoành Sơn).
NSND Út Trà Ôn có hàng loạt cống hiến trong lĩnh vực cải lương. (Ảnh: KTL)
Theo tư liệu để lại, nghệ sĩ Út Trà Ôn cộng tác với Đoàn hát Thanh Minh của bầu Nghĩa, chồng bà bầu Thơ (mẹ đẻ của NSND Thanh Nga sau này) với số tiền thưởng tính theo năm là 750.000 đồng/năm. Vào ngày lễ Tết, nếu diễn hai suất một ngày th́ ông được nhận thù lao 3.000 đồng, tương đương với một cây vàng tính theo thời giá bấy giờ.
Tới năm 1997, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân và Huy chương V́ sự nghiệp sân khấu v́ những đóng góp của ông cho nghệ thuật cải lương. Khi ông được phong danh hiệu NSND, ông Nguyễn Minh Triết, bấy giờ là Bí thư Thành ủy TP.HCM đă tới tận bệnh viện thăm người nghệ sĩ lăo thành.
NSND Út Trà Ôn và vợ. (Ảnh: GĐ)
Chuyện t́nh đặc biệt với cô gái bán cơm
NSND Út Trà Ôn kết hôn với bà Nguyễn Thị Bích Thủy và có cuộc hôn nhân dài hơn 60 năm, với 7 người con, 3 con trai, 4 con gái. Trong đó, người duy nhất nối nghiệp cha là ca sĩ Bích Phượng.
Theo Bích Phượng kể lại, mẹ chị từng là một cô gái ở quê lên Sài G̣n phụ d́ bán cơm. Do đăng kư ăn cơm tháng tại tiệm, bà gặp gỡ ông, sau đó bén duyên và trở thành vợ chồng. Sau khi kết hôn, cặp đôi trải qua nhiều thăng trầm, vất vả. Là nghệ sĩ nổi tiếng, NSND Út Trà Ôn thường được các cô gái vây quanh, tuy vậy vợ ông gần như chưa khi nào to tiếng với chồng.
Nghệ sĩ Ưu tú tài sắc
Dù có cha là nghệ sĩ gạo cội trong lĩnh vực cải lương, Bích Phượng không theo đuổi bộ môn này. Nói về lư do chọn hát ḍng nhạc dân ca, cô chia sẻ: “Tôi đă trải nghiệm sân khấu cải lương và đă qua các lớp học bài bản, nhưng thực sự tôi cũng mê những làn điệu dân ca. Khi rẽ hướng sang hát dân ca, tôi rất sợ cha ḿnh buồn, nhưng không ngờ cha lại ủng hộ. Tôi nhớ hoài câu nói của cha: “Cha không bắt con theo cải lương. Nhưng con theo thể loại nào th́ phải cố gắng thành công với thể loại đó, chiếm được t́nh thương khán giả”.
NSND Út Trà Ôn từ trần ngày 13/8/2001 tại Bệnh viện Nguyễn Tri Phương (TP.HCM), hưởng thọ 83 tuổi. Vợ ông - bà Nguyễn Thị Bích Thủy qua đời vào ngày 2/8/2016, hưởng thọ 85 tuổi.
VietBF@ sưu tập