Nhớ 'một câu nhịn chín câu lành', người Việt sẽ không hung dữ
Hơn nhau không phải ở nắm đấm mà là ở khả năng học tập, làm việc, chia sẻ, thương yêu, tử tế với ḿnh, với người trong mối quan hệ với cuộc sống xung quanh!
Hạ cẳng tay, thượng cẳng chân sau khi va chạm giao thông - Ảnh do bạn đọc cung cấp
Cách đây mấy bữa, trên đường đi làm về, tôi thấy một đám đông ở Hàng Xanh (Q.B́nh Thạnh, TP.HCM), nghĩ là có kẹt xe. Tới gần mới phát hiện là vừa có vụ va quẹt và hai tài xế đang căi nhau, người đi đường ngang qua ai cũng lắc đầu.
Chuyện va quẹt trên phố đông như Sài G̣n giờ tan tầm là chuyện cơm bữa, nếu cảm thông và chia sẻ được th́ có lẽ người ta sẽ nhẹ nhàng cho qua, tôi nghĩ vậy!
Môi trường nhiều mầm mống bạo lực
Thường người ta sẽ nổi nóng khi gặp một chuyện bất như ư nào đó, như vừa bị sếp la, ra cổng cơ quan bảo vệ đùa một câu, liền sân si. Nỗi buồn, sự bực bội là thứ năng lượng chi phối hành xử khiến người ta không thể kiềm chế được cơn tức dâng lên, lây sang người khác.
V́ vậy, có người dễ nổi nóng đă cảnh báo: "Thấy tôi ‘khó ở’ là tránh xa xa giùm, không ăn mắng ráng chịu". Theo đó, người nóng lâu ngày họ cũng biết tính khí của ḿnh nên có "chống chỉ định" chuyện nói đùa, tiếp xúc lúc họ đang không vui, căng thẳng. Thực ra, khi quá mệt mỏi, phiền muộn trong ḷng, ta không c̣n giữ được ḿnh.
Có người bạn của tôi b́nh thường hiền queo, ai nói ǵ cũng cười. Bỗng một ngày, tôi hỏi "sao buồn dữ rứa?" lại bị bạn nạt cho một câu nghe chưng hửng. Trời, bạn ḿnh đây sao? Mới đầu tôi phản ứng vậy, nhưng chợt dừng lại v́ nhớ ra, đây không phải là bản chất của bạn. Có thể bạn đang có một nỗi niềm, áp lực từ cuộc sống, gia đ́nh, t́nh yêu hoặc bản thân đang trải qua bệnh tật, sự cố…
Ai cũng có lúc nóng giận, nếu ḿnh hiểu th́ sẽ không khiến ngọn lửa trong họ cháy phừng. Tôi im lặng và không bỏ mặc, cuối cùng cũng nghe được thổ lộ từ bạn. Bạn bị nhiều áp lực trong công việc: sếp chèn ép, đồng nghiệp t́m cách chơi khăm, lương không cao, phải chật vật trang trải cuộc sống…
Tất nhiên, nhiều người khó khăn hơn nhưng họ không nổi nóng. Đó là tính cách và sức chịu đựng của từng người. Sự nóng tính là một thói quen được huấn tập hằng ngày theo nguyên lư:
"Thói quen tạo nên tính cách, tính cách tạo nên số phận".
V́ thế, các chuyên gia tâm lư khi chia sẻ với tôi về thói vũ phu của chồng vẫn thường lưu ư, có thể anh ấy từng bị bạo hành lúc nhỏ, từng sống gần những gia đ́nh lớn tiếng, ồn ào đánh căi nhau như cơm bữa.
Sự tác động của cuộc sống xung quanh lên tính cách con người theo hướng đó được ông bà xưa đúc kết rằng "gần mực th́ đen". Cái đen đó cần có thời gian thanh lọc để dần trắng, nhưng nếu vẫn tiếp tục nuôi dưỡng trong môi trường đen hơn th́ sẽ đen đậm hơn.
Ngày nay các văn hóa phẩm mang tính bạo lực vẫn đầy rẫy trên mạng và tồn tại trong cuộc sống, giải trí của nhiều người: từ game online đến phim ảnh. Thường ngày tiếp xúc với sự đánh đấm, máu me trong các "thức ăn tinh thần" đó khiến năo quen với những "mùi vị" của bạo lực, từ đó hành xử theo.
Những kẻ "giang hồ mạng" được ngưỡng mộ và thu tiền trăm triệu cũng chính là một "h́nh tượng" khiến người ta thay đổi suy nghĩ: cần ǵ học hành, tử tế, chỉ cần có "số má" là có thể lên đời.
Môi trường bên ngoài đă vậy, trong nhà trường, gia đ́nh cũng đầy mầm mống bạo lực, tránh sao người trẻ không hoang mang và hành xử theo cách tương tự. Đây mới là điều đáng lo, và người lớn muốn thay đổi không khí bạo lực lan tràn th́ chính bản thân phải nỗ lực để ứng xử nhẹ nhàng với nhau trước.
Nhẫn để yêu thương
Không thể có kết cục tốt với những người nóng nảy. Nhân vật Trương Phi trong Tam Quốc Chí là h́nh mẫu của nóng tính dẫn đến hư sự và mang họa sát thân. Ai cũng nóng nảy trong hành xử th́ chiến tranh sẽ nổ ra, thương vong là tất yếu.
Một câu nói đùa cũng thành chuyện lớn v́ con người ta quá nóng, quá hung dữ; đi nhậu lo hát karaoke cũng bị đánh chết th́… ôi thôi, cuộc sống quá kinh khủng. Pháp luật cần nghiêm minh để trừng trị việc vô cớ đánh, giết người nhưng đó là xử lư phần ngọn, c̣n cái gốc vẫn là giáo dục.
Làm sao để con người có thể chậm lại để phân tích kỹ hơn từng câu nói, từng biểu hiện của người khác, trong đó có thân nhân, bạn bè ḿnh để không chụp mũ rồi hành xử như người điên, người say?
Sống thiền hay b́nh tĩnh sống, sống chậm, sống có chánh niệm… là những cách sống theo tinh thần "nhẫn để yêu thương". Đầu tiên là thương ḿnh. Một người chỉ được người khác tin tưởng, nể trọng và giao việc khi có sự chín chắn, điềm tĩnh trong xử lư. Như vậy, người sống có lư trí, điềm tĩnh chính là cách sống lợi lạc tự thân.
C̣n cái lợi cho người xung quanh, nhất là người thân - thương th́ cũng dễ dàng để thấy. Con cái sẽ học được nhiều điều hay ho từ bố mẹ có cách sống nhẹ nhàng, t́nh cảm. Đó mới là gia tài quư giá để lại cho con.
Hành xử nóng tính dẫn tới hư việc, hại người th́ ṿng lao lư chờ ḿnh là chắc chắn. Một khi đă gây ra sự cố mới hối th́ đâu c̣n kịp. Nhiều người b́nh luận thiếu niên 16 tuổi rút dao đâm chết người nhắc ḿnh chuyện chạy xe chính là "anh hùng rơm", chứng tỏ với bạn gái nhưng rồi được ǵ sau lần ra tay đó? Tù tội và có thể mất luôn bạn gái.
Ai đợi và ai chấp nhận một người giết người làm người yêu, người chồng, người cha tương lai?
Thực ra, sân si - ai cũng có. Cái chính là cách quản lư năng lương tiêu cực đó để những năng lượng tích cực phát triển. Để làm được điều đó, phải xây dựng lối sống nhân văn từ chính mỗi gia đ́nh, người lớn dạy trẻ nhẫn nhịn để an lành như ông bà ḿnh nhắc "một câu nhịn chín câu lành".
Bản thân việc lựa chọn phôi để đưa vào những tử cung nhân tạo đă cho phép chúng ta lựa chọn được giới tính cho chúng. Ngày nay, các thao tác phẫu thuật tinh vi c̣n cho phép chúng ta thực hiện các thủ thuật ngay trên thai nhi c̣n ở trong bụng mẹ.
Điều ǵ sẽ diễn ra tiếp theo, khi những đứa trẻ ở ngay trước mặt chúng ta, chỉ cách qua một lớp kính? Liệu có một nơi nào đó, trong một lúc nào đó, sẽ có một nhà khoa học bị cám dỗ và muốn làm điều ǵ đó với đứa trẻ, biến nó thành siêu nhân bằng chỉnh sửa gen chẳng hạn?
Bản thân việc đưa một đứa trẻ ra khỏi bụng người mẹ đă có thể thay đổi toàn bộ cách loài người tiến hóa. Chúng ta biết rằng tử cung và xương chậu của người mẹ đă ḱm hăm kích thước hộp sọ của chúng ta.
Trong một vài thế kỷ qua, khi kỹ thuật đẻ mổ được thực hiện nhiều và thường xuyên hơn, các nhà khoa học đă thực sự quan sát thấy hiện tượng tăng kích thước hộp sọ của thai nhi. Điều tương tự sẽ xảy ra nếu những đứa trẻ được phát triển trong một tử cung nhân tạo, và c̣n cả những hiện tượng nào thêm nữa? Chúng ta chưa biết chắc!
Không giống với hai đứa trẻ biến đổi gen đă thực sự ra đời ở Trung Quốc năm 2018, cho đến tận giờ phút này, chưa có một đứa trẻ nào có thể sống và được sinh ra đời từ một tử cung nhân tạo.
Nhưng có vẻ cũng giống như công nghệ chỉnh sửa gen, các nhà khoa học đang lo ngại tử cung nhân tạo có thể ra đời sớm hơn dự định và làm bất ngờ nhân loại. Tiến sĩ Carlo Bulletti, một phó giáo sư sản phụ khoa đến từ Đại học Yale dự đoán: Một thiết bị đầy đủ chức năng để nuôi lớn những phôi thai sẽ xuất hiện trong ṿng 10 năm tới.
Đó sẽ là một lồng kính có khả năng chống tia UV, chứa chất lỏng protein gelatin. Thai nhi sẽ sống trong tử cung nhân tạo này nhờ nguồn máu trích xuất từ chính người mẹ, được cung cấp oxy từ phổi nhân tạo và tuần hoàn bằng một quả tim máy, cũng như lọc máu với thận nhân tạo.
Tiến sĩ Bulletti cho biết cỗ máy này trước tiên sẽ được thử nghiệm với một động vật có kích thước thai nhi tương tự con người.
Trong khi tiến sĩ Alan Flake, người đă phát triển thiết bị EVE dành cho những con cừu, cho biết nhóm của ông đang tiến đến một thử nghiệm trên người vào năm 2023 hoặc 2024, một nhóm các nhà khoa học đến từ Đại học Cambridge đă có thể duy tŕ các phôi thai người sống trong ống nghiệm đến ngày thứ 13, thậm chí có thể lâu hơn nữa, nếu họ không chủ động phá hủy phôi thai này v́ luật pháp không cho phép nuôi phôi người đến ngày thứ 14.
Từ bây giờ cho đến khi công nghệ tử cung nhân tạo được hoàn thiện, các nhà khoa học, đạo đức học và cả các nhà lập pháp sẽ phải tranh luận rất kịch liệt để giải quyết một loạt các câu hỏi:
Liệu tử cung nhân tạo có thể làm thay vai tṛ mang thai của người mẹ được hay không? Liệu nó có giúp phụ nữ đạt tới sự b́nh đẳng tuyệt đối so với đàn ông, hay ngược lại, khiến vai tṛ của họ trong xă hội bị lung lay?
Điều ǵ sẽ xảy ra với một đứa trẻ sinh ra từ một cỗ máy chứ không phải một người mẹ? Nếu trong quá tŕnh chạy cỗ máy đó, một cặp vợ chồng ly hôn th́ ai sẽ được quyền giữ đứa trẻ?
Liệu con người có phải đối mặt với những tương lai như Brave New World hay Matrix? Công nghệ tử cung nhân tạo có ảnh hưởng đến sự tiến hóa của chúng ta hay không?
Hơn 40 năm về trước, chúng ta cũng đă từng phải đặt những câu hỏi tương tự với thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). Từ đó đến giờ, hơn 5 triệu đứa trẻ đă được ra đời bằng công nghệ sinh sản này.
Vậy điều ǵ có thể xảy ra vào 40 năm nữa? Biết đâu dự đoán của Haldane lại thành hiện thực, chúng ta sẽ có 5 triệu đứa trẻ được sinh ra bên ngoài cơ thể những người phụ nữ vào những thập niên 60 và 70 của thể kỷ này?
Không thể đoán trước được điều ǵ sẽ diễn ra ở một xă hội như vậy, nhưng chắc chắn, chúng ta sẽ phải chuẩn bị trước cho rất nhiều xáo trộn sẽ xảy ra trong thời đại đó, khi những đứa trẻ không c̣n sinh ra từ bụng mẹ.
10 Sự Thật Phũ Phàng Nhưng Lại Giúp Bạn Sống Khôn Hơn
Nếu chưa biết đến những sự thật phũ phàng này, chứng tỏ bạn chưa đủ trưởng thành.
1. Đôi khi chẳng có ai thèm quan tâm đến bạn, trừ khi bạn rất đẹp, hoặc rất giàu, hoặc rất nổi tiếng.
2. Bất kỳ ai cũng có thể ôm bạn ở đằng trước và nói xấu bạn sau lưng. Đề pḥng chưa bao giờ là thừa!
3. Trong cuộc chiến mang tên công bằng, tiền sẽ thắng!
4. Sự giàu có của bạn sẽ quyết định việc bạn nhận được bao nhiêu sự tôn trọng từ những người khác.
5. Dù bạn là ai đi chăng nữa, th́ mọi người vẫn chỉ trích bạn mà thôi.
6. Không có ǵ kéo dài măi măi.
7. Một người bạn tốt không có nghĩa vụ là sẽ trở thành bạn tốt măi măi.
8. Khi bạn thành công, nhiều người sẽ t́m ra được lí do để tung bạn lên trời cao; c̣n nếu bạn mắc lỗi, bạn sẽ bị nhấn ch́m xuống một cái hố đen không lối thoát.
9. Chúng ta dùng cả đời để kiếm tiền, nhưng đến khi chết, chúng ta trắng tay.
10. Bất cứ ai cũng đều đeo nhiều mặt nạ, bạn, tôi, tất cả mọi người!
Để hạnh phúc, hăy nhớ kỹ những điều này
Đừng so sánh ngoại h́nh của ḿnh với bất cứ ai. Chỉ cần tự tin và yêu thương bản thân ḿnh, tôn trọng người khác, điều đó đă quá tử tế rồi.
Trong phim hay cổ tích, sau khi trải qua biết bao khó khăn, cuối cùng nhân vật chính cũng t́m được "hạnh phúc măi về sau" với hoàng tử, công chúa của riêng ḿnh. Thế nhưng, hiện thực lại phũ phàng hơn thế nhiều. Hạnh phúc sẽ tan biến trong giây phút nếu bạn không biết cách ǵn giữ.
Một sự thật không thể phủ nhận đó là chúng ta luôn nhớ đến ư kiến tiêu cực hơn lời khen. Một lời khen có thể khiến bạn vui cả ngày, song chỉ cần một lời chê cũng có thể khiến bạn cảm thấy chán nản và tự ti trong một thời gian dài.
Mỗi người có một cách yêu khác nhau, bạn không thể ép người khác yêu bạn như cách bạn yêu họ.
Không có ǵ là măi măi, nếu không để ư, bạn sẽ dễ dàng tuột mất thứ đáng ra phải dành cho ḿnh.
Dù quen biết lâu năm đến thế nào, chúng ta cũng không thể hiểu hết tất cả về người khác. Đôi khi, họ không để lộ cảm xúc thật v́ một lư do nào đó.
Năm 2019 là năm thứ 44 người Việt đi t́m tự do cho ḿnh sau khi CS Bắc Việt cưỡng chiếm được Việt Nam Cộng Hoà ở Miền Nam. Năm 2019 cũng là thăm thứ 44 người Việt tỵ nạn CS liên tục đấu tranh chống CS. Một cuộc đấu tranh kiên tŕ lâu dài hơn cuộc chiến tranh vơ trang giữa hai phe Quốc Cộng trong nước. Có người hỏi cuộc đấu tranh chánh trị này chừng nào CS độc tài đảng trị toàn diện trong nước sụp đổ. Câu hỏi đặt ra khi chế độ Cộng Hoà Xă hội Chủ nghĩa VN tức CSVN bây giờ đang bang giao, giao thương với các siêu cường Tây Âu, Bắc Mỹ, là hội viên của Liên hiệp Quốc.
Những nhà phân tích thời sự, chánh trị gia kinh nghiệm, những nhà sưu khảo sử thận trọng ít khi trả lời trực tiếp những câu hỏi có tính thầy bói như vậy. Trái lại quí vị này dùng thực tiễn chánh trị cận đại, những sự kiện lịch sử tương tự hỏi lại. Có ai, kể cả t́nh báo CIA, KGB, nhà ngoại giao Nga, Mỹ, Pháp, Anh nào cho biết trước các chế độ CS Đông Âu bị dân chúng đứng lên lật đổ, Liên xô bị đột quị và đảng CS bị giải thể hay không. Có Ngoại Trưởng Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Đức nào nào tiên đoán được TT Ai cập, Tunisia bị dân chúng lật đổ hay không.
Trái lại nếu theo dơi t́nh h́nh dân chúng chống độc tài, người này bị bắt, người kia xông tới, khắp nơi, liên tục, có nhiều cách chống sáng tạo. Nếu nh́n dân chúng đă biết được tin tức, biết được thế nước ḷng dân, hết sợ nhà cầm quyền độc tài phản dân hại nước th́ có thể biết được độc tài sắp cáo chung, bị cuộc cách mạng nổ bùng hay nổ chụp của dân chúng. V́ cách mạng là việc của dân, là nội lực dân tộc, nên dấu chỉ bùng nổ từ phía nhân dân, chớ ít khi từ phía nhà cầm quyền, hay phía những nước có ngoại giao với chế độ bị nhân dân chống đối v́ nhà cầm quyền luôn giấu diếm thế yếu của ḿnh.
Dưới ánh sáng quần chúng nhân dân và lịch sử đó, người theo dỏi và phân tích thời cuộc VN, nhận thấy người dân Việt đă hết sợ bóng, sợ vía con ngáo ộp CS nữa rồi. CS không thể dùng xảo thuật tuyên truyền dối gạt dân chúng nữa và cũng không thể dùng khủng bố đen, trắng, xám để củng cố tuyên truyền dối trá để mị dân, trị dân như trước đây nữa. Điều này có thế thấy rơ qua mấy năm trước đây CSVN tưởng bở mở chiến dịch yêu cầu người dân góp ư về bản dự thảo sửa đổi Hiến pháp, nhưng CS không ngờ người dân tương kế tựu kế mở chiến dịch đ̣i bỏ điều 4 hiến pháp về độc quyền lănh đạo của Đảng CSVN. Đ̣i hỏi này của người dân là một điều CS quyết liệt cấm kỵ từ trước tới giờ v́ đó là một tử huyệt của Đảng CS, một mạo nhận, một sang đoạt quyền làm chủ đất nước của người dân -- một cách phi lư và vô đạo lư.
Tiến bộ khoa học kỹ thuật của thời đại Tin Học đứng về phía người dân Việt, giải thoát Con Người ra khỏi sự dối gạt, kềm kẹp và tuyên truyền dối trá. Người dân dùng sức mạnh của kiến thức và vũ khí tin học để chiến tranh tâm lư, chiến tranh chánh trị chống CS.
Phong trào này cho thấy dù do hoàn cảnh sống trong chế độ do CS toàn quyền thống trị, người dân VN phải uốn ḿnh qua ngỏ hẹp, phải tương kế tựu kế trong chiến thuật đấu tranh, bám thắc lưng địch mà đấu, lợi dụng sơ hở, lỗ trống của cả rừng luật pháp hữu danh vô thực của CS mà đấu.
Phong trào này cũng chứng tỏ người dân VN đă quá rành CS rồi, “không nghe những ǵ CS nói mà nh́n những gi CS làm”, hết bị CS truyên truyền dối gạt rồi, hết sợ CS khủng bố để củng cố tuyên truyền dối gạt của CS nữa. Người dân đă đứng lên giành lại quyền sống và quyền làm chủ đất nước của ḿnh.
Trong khi đó, CSVN vẫn cố ĺ, cải chày cải cối, bám quyền hành một cách phi lư và vô đạo lư. CS hoàn toàn mất sáng kiến, vẫn không thay đổi, vẫn “trước sau như một” không chấp nhận mọi h́nh thức , ư nguyện thay đổi của người dân. CS đều gạt phăng và trả thù, trả oán người dân từ góp ư, yêu cầu, kiến nghị đến cải cách, cải tổ, từ khiếu kiện tập thể đến biểu t́nh bất bạo động. Qua thái độ và hành động cố ĺ, phản tiến hoá đó, Đảng Nhà Nước CS đă biến dân thành địch. CS Hà nội quơ đủa cả nắm, biến người Việt trong hay ngoài nước nào không theo ư Đảng là kẻ thù của Đảng, là “lực lượng thù địch” theo thuật ngữ chánh trị của CS.
Phân tích hiện t́nh cho thấy CS Hà nội bị chống đối từ ngoài vô trong và ngược lại từ trong ra ngoài. Chưa bao giờ Đảng Nhà nước bị chống đối như bây giờ. Ngoài Đảng, dân chống CS bất công, tham nhũng, độc tài, áp bức, bóc lột. Chống đối đă thành phong trào từ Bắc chí Nam, từ thành thị đến nông thôn. Công nhân ở thành thị biểu t́nh, đ́nh công, lảng công đ̣i tăng lương, cải thiện điều kiễn làm việc. Nông dân chống đối đất đai, ruộng vườn bị CS cướp, đảng nhà nước qui hoạch trả rẻ như cướp giựt.
Trong Đảng số đảng viên lăo thành, hưu trí chống những người nắm đảng quyền và công quyền. Những đảng viên hưu trí ra sống sát dân nên thấy dân quá khổ, ngược với lư tưởng mà họ vào đảng, thấy Đảng càng ngày càng trở thành phương tiện làm giàu của một số người. C̣n số đảng viên trẻ có những người trí thức, chuyên môn, có dịp đi ngoại quốc và giao tiếp trực tiếp được với làn sóng tự do, dân chủ cũng t́m cách ảnh hưởng những đảng viên quyền thế và số quan liêu, một là đổi mới kinh tế hơn nữa v́ quyền lợi làm ăn của họ, hai là tạo thanh thế để tiến thân, không chấp nhận mấy ông tay CS lăo làng ngồi ĺ một chỗ cản bước tiến của họ.
Đảng bị nứt ra làm đôi, làm ba v́ quyền lợi của cán bộ đảng viên trung ương và địa phương. Đó một vấn đề lớn của Đảng CS ở TQ và VN. Nhiều chính sách dân sinh và xă hội của trung ương xuống địa phương bị cán bộ đảng viên biến “lịnh” thành “lạc”. Như chính sách nông thôn hài hoà của Bắc Kinh bị địa phương bằng mặt không bằng ḷng, họ không thực hiện hay chỉ thực hiện khi phù hợp với quyền lợi của cán bộ đảng viên và địa phương thôi.
Các cuộc cách mạng trong thế giới Á rập cho thấy độc tài khó mà tồn tại trong thời đại kinh tế tư do toàn cầu và xu thế dân chủ của Nhân Loại. Bất công xă hội và bất măn đối với nhà cầm quyền trong các chế độ độc tài CS đă cao hơn ở các chế độ độc tài Bằc Phi và Trung Đông. Độc tài CS là độc đài đảng trị toàn diện. Mà chính cái đảng độc tài ấy bây giờ cũng rệu ră. Không có chủ nghĩa đủ lôi cuốn, một nhân vất đủ uy lực và vũ lực để sấp xếp những xung đột nội bộ.
Trong khí đó ánh sáng tự do, dân chủ từ bên ngoài này càng tràn vào hai chế độ độc tài bưng bít tối tăm ấy. Những giá trị chánh trị nhân bản, khai phóng của văn minh Nhân Loại đang “ diễn biến hoà b́nh người dân và “ chuyển hoá” một phần cán bộ đảng viên. Chánh quyền các nước tư do dân chủ qua con đường kinh tế tự do ngày này qua ngày nọ bằng cách này hay cách khác làm cho những lănh tụ CS tập đọc lai “ Khế Ước Xă hội” của Rousseau và “ Tinh Lư Pháp Luật” của Montesquieu.
Bộ Chánh Trị của Đảng CS muốn mở kinh tế mà khoá chặt chánh trị, nhưng không ngăn cản được. Càng trấn áp chánh trị càng làm cho bất măn của dân chúng và của một số đảng viên cấp tiến và thức tỉnh vùng lên. Đảng Nhà Nước CS đang dứng trước một t́nh thế bị đào thải, vứt bỏ.
1 : ĐUỔI MỸ VỀ NƯỚC, Vào đầu thập niên 60, trong cuộc họp với các nhà lănh đạo Châu Âu để thỏa hiệp sống chung ḥa b́nh với các nước CS Đông Âu. Tổng Thống Pháp Charles de Gaulle muốn lấy ḷng CS nên đả đơn phương quyết định rút ra khỏi Liên Minh Pḥng Thủ Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ông ta nói với Ngoại trưởng Dean Rusk của Tổng Thống Kennedy là : " Ông muốn Quân Đội Hoa Kỳ PHẢI RÚT RA KHỎI NƯỚC PHÁP CÀNG SỚM CÀNG TỐT."
Ngoại Trưởng Rusk nh́n thẳng vào mặt Tổng Thống De Gaulle từ tốn hỏi : " Thưa Tổng Thống ! lệnh này có bao gồm luôn cả các Quân Nhân Hoa Kỳ từng được chôn cất tại đây hay không ???? "(Chúng ta biết lính Mỹ tử trận nhiều nhất là trong cuộc đổ bộ lên bờ biển Normandie cùng với quân Canada năm 1944 để Giải Phóng Nước Pháp thoát khỏi sự chiếm đóng của Đức Quốc Xả trong Đệ Nhị Thế Chiến...) TT De Gaulle cứng họng không trả lời. Tiếp theo là một sự yên lặng như tờ. Yên lặng đến đổi có thể nghe cả hơi thở người đối diện.
2 : TR̀NH SỔ THÔNG HÀNH Cụ già Người MỸ 84 tuổi , Robert Whiting tới Paris bằng phi cơ. Tại văn pḥng Sở Di Trú phi trường. V́ già cả chậm lụt , nên cụ phải mất thời gian lục t́m sổ thông hành trong xách tay. Thấy cụ cứ lục lọi , nhân viên Sở Di Trú sẳng giọng với cụ : " Thưa Ông ! Ông đả từng đến nước Pháp bao giờ chưa? " Cụ Whiting khai là trước đây cụ đả từng đến nước Pháp rồi. " Vậy ông có biết là ông Cần Phải Sẵn Sàng Để Xuất Tŕnh Sổ Thông Hành không? " Cụ già Hoa Kỳ trả lời : " Trước đây khi tôi đến Pháp tôi không cần phải xuất tŕnh Sổ Thông Hành ǵ hết cả.." Nhân viên Di Trú nổi nóng : " Xin Ông nói chuyện cho đàng hoàng một chút. Chuyện vô lư ! Người Mỹ bao giờ củng phải xuất tŕnh Sổ Thông Hành khi tới Pháp. Cụ Whiting đua mắt nh́n nhân viên Di Trú thật lâu rồi nhẹ nhàng giải thích : " Thật vậy sao ! trước đây khi tôi đổ bộ lên băi biển OMAHA nước Pháp trong ngày D day năm 1944 để giải phóng nước Pháp thoát khỏi sự thống trị của Đức Quốc Xă , tôi ĐẢ KHÔNG T̀M THẤY MỘT NGƯỜI PHÁP NÀO Ở ĐÓ ĐỂ MÀ TR̀NH SỔ THÔNG HÀNH CẢ......."
Yên lặng như tờ. Yên lặng đến đổi có thể nghe làn gió thoảng nhẹ nhàng xuyên qua cửa sổ phi trường.
1 : ĐUỔI MỸ VỀ NƯỚC, Vào đầu thập niên 60, trong cuộc họp với các nhà lănh đạo Châu Âu để thỏa hiệp sống chung ḥa b́nh với các nước CS Đông Âu. Tổng Thống Pháp Charles de Gaulle muốn lấy ḷng CS nên đả đơn phương quyết định rút ra khỏi Liên Minh Pḥng Thủ Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ông ta nói với Ngoại trưởng Dean Rusk của Tổng Thống Kennedy là : " Ông muốn Quân Đội Hoa Kỳ PHẢI RÚT RA KHỎI NƯỚC PHÁP CÀNG SỚM CÀNG TỐT."
Ngoại Trưởng Rusk nh́n thẳng vào mặt Tổng Thống De Gaulle từ tốn hỏi : " Thưa Tổng Thống ! lệnh này có bao gồm luôn cả các Quân Nhân Hoa Kỳ từng được chôn cất tại đây hay không ???? "(Chúng ta biết lính Mỹ tử trận nhiều nhất là trong cuộc đổ bộ lên bờ biển Normandie cùng với quân Canada năm 1944 để Giải Phóng Nước Pháp thoát khỏi sự chiếm đóng của Đức Quốc Xả trong Đệ Nhị Thế Chiến...) TT De Gaulle cứng họng không trả lời. Tiếp theo là một sự yên lặng như tờ. Yên lặng đến đổi có thể nghe cả hơi thở người đối diện.
2 : TR̀NH SỔ THÔNG HÀNH Cụ già Người MỸ 84 tuổi , Robert Whiting tới Paris bằng phi cơ. Tại văn pḥng Sở Di Trú phi trường. V́ già cả chậm lụt , nên cụ phải mất thời gian lục t́m sổ thông hành trong xách tay. Thấy cụ cứ lục lọi , nhân viên Sở Di Trú sẳng giọng với cụ : " Thưa Ông ! Ông đả từng đến nước Pháp bao giờ chưa? " Cụ Whiting khai là trước đây cụ đả từng đến nước Pháp rồi. " Vậy ông có biết là ông Cần Phải Sẵn Sàng Để Xuất Tŕnh Sổ Thông Hành không? " Cụ già Hoa Kỳ trả lời : " Trước đây khi tôi đến Pháp tôi không cần phải xuất tŕnh Sổ Thông Hành ǵ hết cả.." Nhân viên Di Trú nổi nóng : " Xin Ông nói chuyện cho đàng hoàng một chút. Chuyện vô lư ! Người Mỹ bao giờ củng phải xuất tŕnh Sổ Thông Hành khi tới Pháp. Cụ Whiting đua mắt nh́n nhân viên Di Trú thật lâu rồi nhẹ nhàng giải thích : " Thật vậy sao ! trước đây khi tôi đổ bộ lên băi biển OMAHA nước Pháp trong ngày D day năm 1944 để giải phóng nước Pháp thoát khỏi sự thống trị của Đức Quốc Xă , tôi ĐẢ KHÔNG T̀M THẤY MỘT NGƯỜI PHÁP NÀO Ở ĐÓ ĐỂ MÀ TR̀NH SỔ THÔNG HÀNH CẢ......."
Yên lặng như tờ. Yên lặng đến đổi có thể nghe làn gió thoảng nhẹ nhàng xuyên qua cửa sổ phi trường.
Điều quư giá trong sự khôn ngoan để lại của người xưa đă giúp tôi rất nhiều là câu ngạn ngữ: «Mọi việc rồi đều sẽ qua đi.» Nó đă giúp tôi trong việc vượt qua những điều bực dọc hàng ngày mà mỗi người trong chúng ta đều phải đối mặt, cũng như nhiều giai đoạn khó khăn trong đời tôi.
Hăy nghĩ kỹ về điều này. Tất cả mọi việc đều đến, rồi đi. Những rắc rối được tạo thành, rồi tan biến. Một ngày kia, chúng ta đang trong kỳ đi nghỉ, ngày sau đó, trở lại với công việc. Chúng ta mắc phải một cơn cảm lạnh hay cảm cúm, và rồi nó qua đi. Chúng ta bị một vết thương, và rồi, trong hầu hết trường hợp, nó lành lặn trở lại. Chúng ta mong đợi một sự kiện, và rồi sau đó cũng biết là nó đă qua đi. Chúng ta mong đợi cúp bóng đá Super Bowl, và những ngày sau đó, lại mong đợi cho mùa bóng kế tiếp.
Có một cảm giác tự do lớn lao khi nhớ đến câu ngạn ngữ này. Trong thực tế, nó có thể là nền tảng của một cuộc sống thanh thản. Nó có tác dụng như một sự nhắc nhở quan trọng rằng mọi thứ đều có một không gian, thời gian nhất định của nó. Nó cho phép chúng ta nh́n thấy triển vọng tương lai trong những giai đoạn đang có khó khăn, một quy luật cơ bản là không có điều ǵ tồn tại măi măi. Nó mang lại cho chúng ta hy vọng và sự tự tin rằng chúng ta rồi sẽ vượt qua điều này – mọi việc sẽ trôi qua, chắc chắn như vậy.
Lấy ví dụ, khi bạn có con nhỏ, rất dễ có ư tưởng phàn nàn rằng: «Ḿnh sẽ chẳng bao giờ có được một đêm yên giấc như xưa nữa.» Nếu không có triển vọng thấy trước là «Mọi việc rồi đều sẽ qua đi» thật rất dễ đi đến cảm giác quá sức chịu đựng, thậm chí thất vọng hoàn toàn trong những giai đoạn khó khăn này. Mỗi một đêm mất ngủ dường như là rồi sẽ kéo dài bất tận. Đầu óc bạn đầy sự lo sợ. Bạn cảm thấy tuyệt vọng, thấy trói buộc và như quá sức chịu đựng.
Nhưng chắc chắn là cũng giống mọi chuyện, giai đoạn này rồi cũng sẽ qua đi. Và bạn bước vào những giai đoạn thách thức mới. Cùng một khuynh hướng này sẽ áp dụng cho tất cả những thách thức khác nữa của cuộc sống. Bạn đang trải qua một cơn khủng hoảng và cảm thấy ḿnh chẳng bao giờ có thể vượt qua nổi, nhưng rồi, bằng cách nào đó, bạn t́m được một giải pháp. Bạn có một trận căi cọ dữ dội với vợ (hoặc chồng) ḿnh, và thề là sẽ không bao giờ tha thứ. Nhưng cuối cùng th́ bạn nhận thấy tận đáy ḷng ḿnh vẫn yêu thương như cũ. Bạn trải qua một giai đoạn cực kỳ bận rộn trong công việc, và bạn cảm thấy không thể nào chịu đựng lâu hơn nữa. Và rồi thời biểu của bạn cuối cùng cũng trở lại như b́nh thường. Lần này qua lần khác, chúng ta phấn đấu và vươn tới.
Khi chúng ta nh́n lại cuộc sống của ḿnh, rất dễ dàng để nhận ra mọi việc đều đến rồi đi. Mùa xuân, mùa hạ, rồi mùa thu. Niềm vui, nỗi đau, sự khen ngợi, rồi chê trách. Khó khăn, dễ dàng, nghỉ ngơi và mệt nhoài. Thành đạt, thất bại, và bao nhiêu điều khác nữa.
Sự thanh thản và hạnh phúc chân thật chỉ đến khi chúng ta nhận ra được nguyên lư này, không chỉ bằng cách hồi tưởng lại, mà là ngay trong khi chúng ta đang trải qua những khó khăn. Bằng cách này, chúng ta giữ được trạng thái quân b́nh giữa sự hỗn loạn.
Khi bạn nhớ rằng mọi việc đều đến và đi, bạn giữ được cách nh́n của ḿnh, một tâm hồn rộng mở, và thậm chí cả một tính khí khôi hài, vui vẻ trong mọi giai đoạn của đời ḿnh.
Tôi khuyến khích bạn tự nhắc nhở ḿnh câu ngạn ngữ này mỗi khi bạn cảm thấy bực dọc, căng thẳng hay khó chịu, cũng như trong lúc bạn trải qua những giai đoạn cực kỳ khó khăn. Cuộc sống rất ngắn ngủi. Con cái chúng ta nhỏ dại, rồi trưởng thành. Bản thân chúng ta trẻ khỏe, rồi già yếu. Chúng ta sẽ đi qua tất cả những điều đó.
Cách tốt nhất và hiệu quả nhất để duy tŕ một tâm hồn tươi đẹp và giữ cho chính ḿnh không rơi vào cảm giác quá sức chịu đựng là luôn nhớ rằng, mọi việc – kể cả những việc rất khó khăn – rồi đều sẽ qua đi.
Trích từ sách:
Đừng mất thời gian v́ những điều vụn vặt
Don’t worry about the Small Stuff with your Family
Richard Carlson
Từ ấy nhẫn nay đă muôn chiều lá đổ, hơn hai thập niên rồi đă tàn lụn qua đi. Mười năm rồi lại mười năm, trải bao dâu biển đổi dời, chuyện t́nh ngày xưa ấy giờ đây chắc hẳn đă nhạt nḥa phôi pha, siêu thoát ở ḷng người.
Nước mất nhà tan, đời người cũng điêu linh tan vở, trôi nổi muôn phương. Những người bạn cũ năm xưa giờ đây biệt vô âm tín. Kẻ đi người ở, kẻ mất người c̣n, kẻ được người thua, kẻ làm vua người làm giặc, điên đảo, đảo điên. Chỉ tội cho những ai trót đă mang nghiệp làm lính, một đời nằm gai nếm mật gian khổ xả thân, tưởng đă chiến đấu cho quê hương ḿnh, tưởng đă đáp đền hồn thiêng sông núi. Nhưng hởi ơi! sự thật quá tức tửi phũ phàng, vỡ lẽ ra th́ họ chỉ là những con cờ thí mạng, những con cờ hy sinh cho một ván cờ chính trị tàn độc vô lương của những kẻ đă mang chiêu bài danh nghĩa là đồng minh tham chiến. Chiến cuộc này đâu đă bại vong, người đang thắng thế sao bị cưởng bách quy hàng cho áo tù thay áo chiến, cho mất nước tan nhà thay cờ đổi chủ để hận thiên thu. Benhur xưa đă sa cơ ngă ngựa nên đành thúc thủ ngậm hờn, chiến bào dù chưa tơi tả nhưng mệnh người đă theo vận nước tả tơi, chốn lao tù bao năm dài khổ sai lận đận. Người đă xa lại càng thêm xa biệt ngh́n trùng, cái ngày tái hợp để gọi bằng “sư mẫu” đành chờ ở kiếp lai sinh.
Giáo quyền giáo chủ giờ đây đă vong tàn, quyền cao chức trọng cũng tan tành theo mây khói. Bởi không giữ lời Chúa dạy nên Chúa đă giận dữ bỏ ra đi để những kẻ vô thần vào chiếm ngự không c̣n nơi cho phụng thờ. Nhà ḍng thánh thất nay đă sụp đổ rả tan, các nhà truyền giáo như chim mất tổ lạc bầy, thất sở thân sơ, lưu vong đi khắp bốn phương trời t́m ăn năn sám hối.
Phần đôi uyên ương nọ, sau ngày mệnh chung của đất nước, một chiều đă lên đường vượt biển ly hương. Như Adam và Eva khi xưa đă bị đuổi ra khỏi vườn địa đàng đă phải chống chỏi với thiên nhiên và ác thú để dành lấy sự sinh tồn, nơi đất khách, cả hai đă khởi thủy cuộc đời bằng những ngày cần lao khổ nhọc, lận đận lao đao, ít may nhiều rủi. Bởi trong chốn trần ai đầy xảo trá lọc lừa này, họ ví như một đôi cừu ngoan non nớt, một đôi nai hiền ngơ ngác dại khờ giữa bầy chồn cáo xảo quyệt gian manh cho nên họ không sao tránh khỏi những vấp ngă đau thương, những thất bại chua cay oan uổng. Vả chăng đời là bể khổ. Đố ai không khổ để thành người. Thượng Đế rất công bằng chia đều cái khổ cho tất cả nhân gian. Họ đă có được một cuộc t́nh đẹp đẽ nên thơ và một kết thúc thành tựu như ư. Nếu như họ c̣n được ấm êm hạnh phúc hơn người và thuận buồm xuôi gió trong mọi việc th́ hóa ra Thượng Đế đă bất công với những người khác hay sao. Do đó họ cũng không ngoại lệ, cũng như bất cứ ai ai mang kiếp người, vui ít buồn nhiều.
Thế nhưng dù trong hoàn cảnh nào th́ những kỷ niệm yêu đương ban đầu vẫn là cứu cánh, là chất mật ngọt ngào hóa giải đi những đắng chát chua cay trong cuộc sống đầy bất trắc lo toan và là những câu kinh cứu rỗi nhiệm mầu đă giúp họ vượt qua bao cơn sóng gió tưởng đă làm họ đắm thuyền vỡ tan. Hơn nữa họ kịp nghĩ rằng chuyện ǵ cũng là do ư Chúa, Chúa thương th́ nhờ, không thương th́ chịu, có ai căi được số phần, họ vẫn tự nhủ ḷng cam chịu cho qua. Và cuối cùng rồi th́ Chúa cũng đă ban cho họ một bức tranh đời mỹ miều mà họ đă từng vẽ vời ước ao trong quá khứ. Một mái nhà xinh, một mảnh vườn nho nhỏ với loài hoa t́nh kỷ niệm để mỗi chiều khi nh́n hoa xưa uốn ḿnh ngả nghiêng trong gió, họ lại bâng khuâng thả hồn về phương trời cũ mơ lại giấc mơ xưa. Phương trời cũ ấy giờ đây đă vĩnh viễn cách xa nhưng những kỷ niệm của thuở ban đầu lưu luyến sẽ măi măi không nhạt phai, vẫn măi c̣n đây trong kư ức họ cho đến phút tàn hơi cuối đời…
Ở đời, ai lại không muốn mạnh khỏe, vui vẻ, sung sướng ... để được hạnh phúc? Như vậy, đi t́m hạnh phúc và tránh khổ đau vẫn là mục tiêu theo đuổi của con người trong muôn thưở..
Chúng ta thử hỏi xem phải sống như thế nào, phải làm sao, phải cần có những điều kiện ǵ để mong có hạnh phúc? Ở dây, chúng tôi chỉ mong cùng các bạn trao đổi ngắn gọn những ǵ liên quan đến Hạnh phúc b́nh dị của đời thường mà chúng ta mong vươn tới chớ không dám triết lư cao xa hay lư luận dài ḍng chi cả, mong quí bạn hiểu cho.
1. Cần có sức khỏe
Muốn có hạnh phúc trước nhất là phải có sức khỏe. Nằm trên đống vàng mà bệnh hoạn , đau yếu th́ vẫn khổ như thường : một ông vua đang nằm trên giường bịnh rên la, khổ sở th́ chưa chắc vui sướng bằng người ăn xin khỏe mạnh, an nhiên .
Mất tiền bạc, tài sản là mất đi một phần cuộc sống .Mất phẩm giá con người là mất khá nhiều . C̣n mất sức khỏe th́ kể như là mất tất cả .
2. Giải quyết được nhu cầu cơm áo thường ngày
Sau sức khỏe, điều quan trọng nên kể đến phải là nhu cầu vật chất như cơm ăn, áo mặc, nhà ở, thuốc men…nói nôm na là cơm áo gạo tiền, cần giải quyết thỏa đáng mới được. Không thể nào nói hạnh phúc khi bửa đói, bửa no, không nhà không cửa, thiếu trước hụt sau nợ nần ngập đầu, ngập cổ. …”Có thực mới vực được đạo”, chứ sao!
3. Tiền bạc tối thiểu
Tiền bạc cần có tối thiểu để tiêu xài và chi dùng khi có việc bất trắc xảy ra như đau yếu, tai nạn. Thật ra không tiền th́ khó mong làm được ǵ cho cam. Tuy tiền không phải là tất cả, không thể đem lại hạnh phúc thật sự, nhưng tiền không phải chẳng là ǵ. Quản lư đúng đồng tiền đang làm ra có thể giúp ta xoay sở khi có việc cần kíp. Có những trường hợp dùng tiền bạc có thể giải quyết đươc khó khăn khi t́m hạnh phúc; chẳng hạn, nếu bạn bị bệnh tật hay già yếu không có ai săn sóc, dưỡng nuôi th́ chừng ấy tiền sẽ là người giúp việc đắc lực để lo cho bạn v́ bạn có của để lấy của che thân.
Xin kể vài câu khá hay về tiền bạc:
- Tiền bạc là tên đầy tớ tốt nhưng là ông chủ rất xấu.
- Có nhiều tiền có thể mua một ṭa lầu đài nhưng chưa chắc tạo được mái ấm gia đ́nh.
- Có nhiều tiền có thể mua được đia vị nhưng chưa chắc mua được phẩm giá con người..
4. Vui hưởng hiện tại và bằng ḷng cái đang có
Hôm nay hay hiên tại là ngày quan trọng nhất v́ hôm qua là quá khứ, đă qua rồi, chỉ c̣n là ấn tượng trong trí nhớ, ta không níu lại được. C̣n ngày mai, là tương lai, chỉ là suy tưởng, mơ hồ, viễn vông làm sao ta nắm chắc được ngay bây giờ? Chúng ta chỉ sống được giây phút hôm nay v́ hiện tại là giao điểm của hai chiều mịt mờ không tưởng là quá khứ và tương lai.
Hạnh phúc không phải là mục tiêu ở xa, ta chờ đến mà là hành tŕnh hôm nay, ngay trên chặng đường ta đang đi. Như vậy, ta hăy vui sống trọn vẹn cho ngày hôm nay. Hăy tận hưởng hoa hồng đang nở bên cừa sổ ngay hôm nay, ngay bây giờ, mà đừng chờ ngày mai, v́ ngày mai nó sẽ tàn không c̣n nữa.
Người sống hạnh phúc là người bằng ḷng những ǵ ḿnh đang có trong hiện tại... Họ biết “tri túc”, biết an phận nghĩa là không “đứng núi này trông núi nọ” hoài, không “thả mồi bắt bóng” măi . Họ biết rằng “Một cái trong tay bằng hai cái chưa có”. Nếu hoàn cảnh tốt, thuận lợi th́ t́m mọi cách để tận hưởng, nếu xấu th́ sẵn sàng chấp nhận để t́m cách cải thiện. Định mệnh chỉ họ cho có được trái chanh c̣m, th́ họ cải thiện, biến nó thành ly nuớc giải khát thơm ngọt – hay hơn là họ chỉ mơ ước trái nho, trái cam không có được.
Thiết tưởng hạnh phúc không phải là cái ǵ quá to tát hay quá trọng đại, ta măi trông chờ. Mà hạnh phúc là những niềm vui, những cái nho nhỏ, b́nh thường trước mắt ta đang có. Thí dụ, sáng nay thức dậy cảm thấy trong người khỏe khoắn không dau ốm, không vui sao? Hôm nay có việc để đi làm mà không bị thất nghiệp như nhiều người khác, không đáng mừng sao? Lâu ngày gặp lại người bạn cũ tay bắt mặt mừng, không thích thú sao?
Ở đời, ai lại không muốn mạnh khỏe, vui vẻ, sung sướng ... để được hạnh phúc? Như vậy, đi t́m hạnh phúc và tránh khổ đau vẫn là mục tiêu theo đuổi của con người trong muôn thưở..
Chúng ta thử hỏi xem phải sống như thế nào, phải làm sao, phải cần có những điều kiện ǵ để mong có hạnh phúc? Ở dây, chúng tôi chỉ mong cùng các bạn trao đổi ngắn gọn những ǵ liên quan đến Hạnh phúc b́nh dị của đời thường mà chúng ta mong vươn tới chớ không dám triết lư cao xa hay lư luận dài ḍng chi cả, mong quí bạn hiểu cho.
1. Cần có sức khỏe
Muốn có hạnh phúc trước nhất là phải có sức khỏe. Nằm trên đống vàng mà bệnh hoạn , đau yếu th́ vẫn khổ như thường : một ông vua đang nằm trên giường bịnh rên la, khổ sở th́ chưa chắc vui sướng bằng người ăn xin khỏe mạnh, an nhiên .
Mất tiền bạc, tài sản là mất đi một phần cuộc sống .Mất phẩm giá con người là mất khá nhiều . C̣n mất sức khỏe th́ kể như là mất tất cả .
2. Giải quyết được nhu cầu cơm áo thường ngày
Sau sức khỏe, điều quan trọng nên kể đến phải là nhu cầu vật chất như cơm ăn, áo mặc, nhà ở, thuốc men…nói nôm na là cơm áo gạo tiền, cần giải quyết thỏa đáng mới được. Không thể nào nói hạnh phúc khi bửa đói, bửa no, không nhà không cửa, thiếu trước hụt sau nợ nần ngập đầu, ngập cổ. …”Có thực mới vực được đạo”, chứ sao!
3. Tiền bạc tối thiểu
Tiền bạc cần có tối thiểu để tiêu xài và chi dùng khi có việc bất trắc xảy ra như đau yếu, tai nạn. Thật ra không tiền th́ khó mong làm được ǵ cho cam. Tuy tiền không phải là tất cả, không thể đem lại hạnh phúc thật sự, nhưng tiền không phải chẳng là ǵ. Quản lư đúng đồng tiền đang làm ra có thể giúp ta xoay sở khi có việc cần kíp. Có những trường hợp dùng tiền bạc có thể giải quyết đươc khó khăn khi t́m hạnh phúc; chẳng hạn, nếu bạn bị bệnh tật hay già yếu không có ai săn sóc, dưỡng nuôi th́ chừng ấy tiền sẽ là người giúp việc đắc lực để lo cho bạn v́ bạn có của để lấy của che thân.
Xin kể vài câu khá hay về tiền bạc:
- Tiền bạc là tên đầy tớ tốt nhưng là ông chủ rất xấu.
- Có nhiều tiền có thể mua một ṭa lầu đài nhưng chưa chắc tạo được mái ấm gia đ́nh.
- Có nhiều tiền có thể mua được đia vị nhưng chưa chắc mua được phẩm giá con người..
4. Vui hưởng hiện tại và bằng ḷng cái đang có
Hôm nay hay hiên tại là ngày quan trọng nhất v́ hôm qua là quá khứ, đă qua rồi, chỉ c̣n là ấn tượng trong trí nhớ, ta không níu lại được. C̣n ngày mai, là tương lai, chỉ là suy tưởng, mơ hồ, viễn vông làm sao ta nắm chắc được ngay bây giờ? Chúng ta chỉ sống được giây phút hôm nay v́ hiện tại là giao điểm của hai chiều mịt mờ không tưởng là quá khứ và tương lai.
Hạnh phúc không phải là mục tiêu ở xa, ta chờ đến mà là hành tŕnh hôm nay, ngay trên chặng đường ta đang đi. Như vậy, ta hăy vui sống trọn vẹn cho ngày hôm nay. Hăy tận hưởng hoa hồng đang nở bên cừa sổ ngay hôm nay, ngay bây giờ, mà đừng chờ ngày mai, v́ ngày mai nó sẽ tàn không c̣n nữa.
Người sống hạnh phúc là người bằng ḷng những ǵ ḿnh đang có trong hiện tại... Họ biết “tri túc”, biết an phận nghĩa là không “đứng núi này trông núi nọ” hoài, không “thả mồi bắt bóng” măi . Họ biết rằng “Một cái trong tay bằng hai cái chưa có”. Nếu hoàn cảnh tốt, thuận lợi th́ t́m mọi cách để tận hưởng, nếu xấu th́ sẵn sàng chấp nhận để t́m cách cải thiện. Định mệnh chỉ họ cho có được trái chanh c̣m, th́ họ cải thiện, biến nó thành ly nuớc giải khát thơm ngọt – hay hơn là họ chỉ mơ ước trái nho, trái cam không có được.
Thiết tưởng hạnh phúc không phải là cái ǵ quá to tát hay quá trọng đại, ta măi trông chờ. Mà hạnh phúc là những niềm vui, những cái nho nhỏ, b́nh thường trước mắt ta đang có. Thí dụ, sáng nay thức dậy cảm thấy trong người khỏe khoắn không dau ốm, không vui sao? Hôm nay có việc để đi làm mà không bị thất nghiệp như nhiều người khác, không đáng mừng sao? Lâu ngày gặp lại người bạn cũ tay bắt mặt mừng, không thích thú sao?
Vừa đẩy cửa bước vào pḥng mạch của ông Chiropractor, tôi nghe một giọng nói chát chúa oang oang như cái loa bể đập vào màng nhĩ làm tôi muốn dội ngược trở ra. Một bà bệnh nhân to con dềnh dàng đang rống cổ nói vói vào trong với ông bác sĩ đang chữa cho một bệnh nhân ở pḥng trong :
- Cô ghét mấy thằng sợ vợ lắm, mấy thằng sợ vợ là mấy thằng ngu, tại sao phải sợ nó, cái ǵ cũng phải có sự công bằng, “phíp ti phíp ti”(fifty) vừa vừa phải phải thôi chớ. Mấy thằng con cô mà sợ vợ là cô chưởi nó te tua. Cô nói “nó là “x́ bê x́ a lít" (specialist), mày cũng “x́ bê x́ a lít” như ai vậy, sao mày phải sợ nó”. C̣n con gái cô, cô dạy nó hổng được ăn hiếp chồng, ăn hiếp chồng là thứ mất dạy. Phải chi không có ăn học th́ không nói ǵ, người có ăn có học mà chưởi bới ăn hiếp chồng th́ coi như vô giáo dục, phải hông?
Nghe bà ta nói vậy tôi nghĩ thầm trong bụng chà bà này cũng “chính nhân quân tử” biết phải biết quấy quá chớ, hiếm có ai mà nói được như vậy, ông chồng bả có phước thật. Tôi ngồi xuống cạnh bà ta mở tờ báo mang theo ra đọc vừa nghe bà ta nói tiếp.
- Như cô nè, ông xă cô “ne vờ” sợ cô, cô nói trước rồi ông không có được sợ tui làm người ng̣ai tưởng là tui ăn hiếp ông dữ lắm. Tui nói đâu ông nghe đó th́ tui lấy ǵ chướng mắt để mà ăn hiếp ông. Một tuần ổng đi làm sáu ngày, c̣n một ngày ở nhà, cô kéo ổng đi chơi, khi th́ nhà bạn bè, khi th́ đi shop, có tuần th́ cắt cỏ, vậy là êm ấm trong ng̣ai, c̣n th́ giờ đâu để lớn tiếng gây gổ, cậu thấy hông?
À th́ ra tôi lầm. Bà ta chơi cái màn “tiên hạ thủ vi cường” chận họng ông chồng bả trước hèn ǵ. Nội nh́n cái tướng bà ta mà ông chồng không tự động phát rét th́ cũng lạ, c̣n dám hó hé lạng quạng ǵ nữa mà không êm ấm. Tôi cố chăm chú vào tờ báo nhưng đọc tới đọc lui măi một câu cũng không vô đầu, phần v́ bả nói quá lớn, phần v́ cái máy CD đang chơi nhạc Mỹ hiện đại, hát không ra hát mà nói không ra nói. Thường mọi khi, những bệnh nhân tới trước, trong lúc chờ tới phiên th́ mạnh ai nấy đọc báo hoặc chơi iphone, nếu có tṛ chuyện th́ cũng khe khẽ vừa đủ nghe chớ có đâu lại ong ỏng như rao hàng ở chợ trời.
Cậu bác sĩ tuy đang xoa nắn chỉnh xương cho một bệnh nhân ở pḥng trong nhưng lát lát cũng biểu đồng t́nh ừ ừ dạ dạ với bà ta. Cậu bác sĩ này rất b́nh dân vui tính, lại thích gossip, tay làm việc mà miệng chẳng lành da non, bệnh nhân nào tới viếng cậu lần thứ ba là cậu ta thuộc ḷng, nhớ vanh vách chuyện ba đời nhà người ta để có thể up date khi gặp lại. Do vậy bệnh nhân nào cũng mến thích cậu ta, coi cậu ta như con cháu ruột rà tha hồ mà kể lể cập nhựt chuyện gia đ́nh mỗi lần tới chữa bệnh. Nhưng theo phép lịch sự, muốn nói th́ bà ta phải chờ khi tới phiên ḿnh vào trong rồi hăy nói, đàng này bà ta cứ thản nhiên mở hết volume tươm tướp.
- Cô mới “ken xồ” (cancel) đi Nhựt hồi sáng nè. Đáng lẽ vài bữa nữa đi Nhựt nhưng ông xă cô bị viêm lỗ tai phải mổ th́nh ĺnh nên phải “ken xồ”.
- Đâu có, mất sao được, ḿnh có lư do chính đáng mà, nó trả “phun” (full) lại và cô “búc”(book) đi Âu châu chơi, đi ba tuần, năm sáu nước luôn. Phải đi du lịch cho biết đây biết đó với người ta chớ ở nhà ḥai ngu sao. Đi một ngày đàng học một sàng khôn mà.
- Vui há, cô chịu chơi quá ta! Nhưng cô có tiền th́ nói vậy chớ người ta hổng có tiền lấy ǵ đi? À h́nh như tuần rồi cô nói mới bán bớt một căn nhà phải hông? Cô c̣n mấy căn, bán rẻ cho con một căn đi.
Bà ta cười hô hố:
- Cậu Trần nói chơi ḥai. Cậu đang sống ở cái vùng thượng lưu trí thức, ṭan là dân Úc, bộ tui không biết sao. Dễ ǵ cậu chịu dọn về cái chỗ tạp nhạp Li Băng bắn lộn nhau hà rầm này. À mà cậu có sợ vợ không vậy? Chắc không đâu hả. Cái tướng của cậu uy nghi lẫm liệt quá mà sợ vợ nổi ǵ.
- Uy nghi là sao, cô biết coi tướng hả, bữa nào coi giùm con coi chừng nào con khá đây.
- Chời ơi coi tướng là nghề của cô mà. Con dâu con rể của cô là do cô coi tướng cưới về đó. Đứa nào cũng là “x́ bê xa lít” hết á. Bởi vậy bây giờ cô khỏe re, một năm đi du lịch ba bốn chuyến. Đi gần giáp ṿng thế giới rồi.
- Số cô sướng quá hả? Con cũng thích du lịch nhưng mà đi riết hết tiền. Làm bao nhiêu cũng hết. Bây giờ phải bắt đầu stop bớt để cho mấy đứa nhỏ đi học. Bà xă con kẹt ba đứa con xấp xỉ nhau, đâu có đi làm được phụ với con. Có một đầu lương mà phải tiêu xài cho hết cả nhà, lấy ǵ dư.
Nói tới đây th́ cậu bác sĩ đă chữa xong cho ông bệnh nhân bên trong. Ông bệnh nhân này bước ra mặt mày quạu đeo, có lẽ từ năy giờ bị “trúng miểng” cái đài phát thanh nổ. Tôi đóan có lẽ ông này là bệnh nhân mới nên chưa đủ quen để bắt chuyện với cậu bác sĩ vui tính chớ nếu không th́ bà này đâu có cơ hội “phát sóng” từ ng̣ai phát vô.
Bây giờ th́ chính thức tới phiên bà ta "được nói". Chờ bả vào trong, tôi bắt đầu lại câu truyện trong tờ báo mà năy giờ đọc tới đọc lui hai ba bận vẫn không biết nói ǵ.
Đang cắm cúi đọc, bỗng tôi nghe tiếng la thất thanh từ trong vọng ra:
- Á, á.. chế…t chế…t, chết, đau, đau quá cậu ơi!
Tiếng cậu bác sĩ vỗ về:
- Cô rán chút đi, cái khớp xương này ấn vô là phải đau thôi. Cô hít vô thở ra đều đặn th́ sẽ đỡ, tại v́ lâu ngày nó bị stiff quá rồi. That’s why.
Coi bộ bớt đau được một chút, không nghe bà ta than th́ lại nghe bà ta nói:
- Cô đi nhiều ông “cai rô” (Chiro) rồi mà khi tới đây gặp cậu, thấy cách thức cậu chữa bệnh, cô vừa ư quá nên bây giờ tới luôn.
Ngưng nói th́ bà ta lại kêu đau:
- Á á, chết, chết, nhẹ tay chút.
Tôi nghĩ thầm trong bụng tôi cũng thường đi bác sĩ chỉnh xương mà hồi nào tới giờ đâu có nghe ai rên la ầm ĩ lên như gà bị cắt tiết như bà này đâu. Ngay cả con nít đá banh bị lọi chân trẹo gị đem lại sửa cũng không la khóc nữa, c̣n bả, cái thân như bồ tượng mà nhịn đau một chút không được sao. Kiểu này chắc hồi đau bụng đẻ, bả chưởi ông chồng bả nát nước tưng bừng nổ pḥng sanh luôn.
Cứ như vậy suốt 15 phút, lát nói, lát th́ than đau cho tới khi cậu bác sĩ "đả thông kinh mạch" xong cho bà ta ra ng̣ai. Trong lúc chờ bà ta mở xách tay lấy giấy tờ ra tính sổ th́ cậu bác sĩ hướng về phía tôi nói:
- Rồi tới bác, mời bác vô pḥng thứ hai cho con đi bác.
Tôi buông tờ báo xuống đi vào trong. Vừa vô tới pḥng trong th́ nghe bên ng̣ai bà ta kêu lên:
- Chết cha, cô bỏ quên thẻ bảo hiểm sức khỏe ở nhà rồi, thôi cho cô thiếu, chút chiều cô đem ra tính sau nha.
Và cậu ta chạy vội vào trong, vừa chạy vừa hát nghêu ngao “dodo… dodo”…, đă nói là cậu bác sĩ này rất vui tính mà.
Vừa vào trong cậu ta “mở máy” ngay:
- Trời ơi! con sợ cái bà này th́ thôi! Nổ sao mà nổ quá trời hổng chừa chỗ cho ai hết. Lần này là lần thứ ba bả tới đây đó. Bả nói con cái, dâu rể ǵ của bả cũng làm specialist hết á.
- Mà chuyên khoa về bệnh ǵ chớ?
- Con cũng không biết nữa, bả nói bả có tới mấy căn nhà, ăn ở không đi du lịch tùm lum. Hồi năy bả khoe mới cancel đi Nhựt v́ ông xă bả phải đi mổ lỗ tai th́nh ĺnh. Trể chuyến đi Nhựt, bả quay qua book đi Âu châu, công nhận bà này sướng thiệt.
- Nghe rồi, bả oang óac như cái đài phát thanh, ngồi kế bên bả muốn điếc con ráy luôn. Mỗi người một số cậu ơi! Trời cho ai nấy hưởng, tới hồi bị lấy lại th́ cũng hết đường đỡ. Cũng tội nghiệp!
Sau khi nhận tiền mạch của tôi, cậu bác sĩ nhắc tôi lấy tờ báo đem về. Tôi nói:
- Cậu không nhắc chắc tôi quên, cũng hổng sao, quên th́ để đây cho người khác đọc.
Và tôi bước lại chiếc bàn con để sách báo định lấy lại tờ báo của ḿnh đem theo lúc năy th́ không thấy tờ báo đâu cả. Tôi nói:
- Đâu mất rồi cậu ơi!
- Hổng có hả bác, vậy là bà “nổ” bả lấy rồi chớ ǵ. Năy giờ đâu có ai vô đây ng̣ai bả và bác. Kỳ vậy nè, ư trời ơi! tờ Việt Luận của con mới mua hồi sáng này trước khi tới mở cửa pḥng mạch cũng bị bả cũng “dzớt” luôn rồi. Hết nói nổi! có 2 đồng bạc một tờ báo mà cũng chôm của người ta nữa. Muốn coi th́ đi mua đi.
Tới đây th́ cậu bác sĩ vui tính này không cười nổi nữa. Cậu lắc đầu ngao ngán phát biểu:
- Người Việt ḿnh thiệt t́nh đi tới đâu cũng để tiếng xấu tới đó. Bởi vậy con phải mua nhà ở thiệt xa, nơi chỉ có dân Úc rặt mà thôi dù mỗi ngày phải lái xe mất hai tiếng đồng hồ để tới chỗ làm. Dân t́nh ǵ mà chán thiệt. Nổ cho dữ ai dè!...
Theo Viện nghiên cứu xă hội học Hoa Kỳ th́ người Việt có 10 tố chất cơ bản sau:
1. Cần cù lao động song dễ thỏa măn nên tâm lư hưởng thụ c̣n nặng.
2. Thông minh, sáng tạo, song chỉ có tính chất đối phó, thiếu tầm tư duy dài hạn, chủ động.
3. Khéo léo, song không duy tŕ đến cùng (ít quan tâm đến sự hoàn thiện cuối cùng của sản phẩm).
4. Vừa thực tế, vừa mơ mộng, song lại không có ư thức nâng lên thành lư luận.
5. Ham học hỏi, có khả năng tiếp thu nhanh, song ít khi học “đến đầu đến đuôi” nên kiến thức không hệ thống, mất cơ bản. Ngoài ra, học tập không phải là mục tiêu tự thân của mỗi người Việt Nam (nhỏ học v́ gia đ́nh, lớn lên học v́ sĩ diện, v́ kiếm công ăn việc làm, ít v́ chí khí, đam mê).
6. Xởi lởi, chiều khách, song không bền.
7. Tiết kiệm, song nhiều khi hoang phí v́ những mục tiêu vô bổ (sĩ diện, khoe khoang, thích hơn đời).
8. Có tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, song hầu như chỉ trong những hoàn cảnh, trường hợp khó khăn, bần hàn, c̣n trong điều kiện sống tốt hơn, giàu có hơn th́ tinh thần này rất ít xuất hiện.
9. Yêu ḥa b́nh, nhẫn nhịn, song nhiều khi lại hiếu thắng v́ những lư do tự ái, lặt vặt, để tiểu cục làm mất đại cục.
10. Thích tụ tập, nhưng lại thiếu tính liên kết để tạo ra sức mạnh (cùng một việc, một người làm th́ tốt, ba người làm th́ kém, bảy người làm th́ hỏng).
Trong những giây phút lắng ḷng, có khi nào bạn nghỉ giữa tôi và bạn gặp nhau trên Diễn Đàn bắt nguồn từ một nguyên nhân sâu xa không?
- Nếu nguyên nhân đó tốt, th́ tôi và bạn lúc nào cũng dùng lời ôn tồn, dịu dàng, an ủi.
- Nếu nguyên nhân đó xấu th́ tôi và bạn thường hay tranh căi
Dầu là nguyên nhân xấu chúng ta vẫn sửa đổi được. Nếu bạn biết rằng có biết bao người trên thế gian này không có điều kiện như chúng ta. Không biết computer, internet,email là ǵ ? Không biết forum là ǵ, nơi ấy mỗi ngày có những bạn hữu ở bốn phương trời góp mặt chia sẻ cùng nhau. Dù là trên Mạng Ảo. Nhưng trong cái Ảo có cái Thật. Nếu bạn biết rằng, chúng ta vẫn c̣n gặp nhau, dù sau khi ta bỏ thân xác này để về cơi trời. Vẫn bắt tay mặt mừng nơi cơi Thiên đàng, nếu ta thực hiện được t́nh " Huynh Đệ". T́nh huynh đệ là t́nh thương, dù bạn ở trong tôn giáo nào, quan điểm chính trị của bạn ra sao ?
Hiền G̣ Công
- Viết sau khi xem bài thơ Tạ T́nh Bạn Ảo của tác giả NPN
Mời xem thêm Sáu Pháp Ḥa trong nhà Phật dưới đây
Lục ḥa
Cố Ḥa Thượng Thích Thiện Hoa
Lục ḥa là sáu phương pháp cư xử với nhau cho ḥa hợp từ vật chất đến tinh thần, từ lời nói đến việc làm.
A. MỞ ĐỀ
1. Tai hại của sự bất ḥa
Trong sự sống chung đụng hằng ngày, không có ǵ tai hịa bằng sự bất ḥa. Sự bất ḥa làm ung độc cuộc sống chung và bắt buộc người ta phải xa nhau, nếu không muốn ở gần nhau để làm khổ cho nhau.
Trong gia đ́nh, anh em không ḥa, th́ t́nh cốt nhục chia ly. Vợ chồng không ḥa, th́ gia nghiệp chẳng thành, con cái phải bị đau khổ, v́ gần cha th́ phải xa mẹ; gần mẹ th́ phải xa cha. Xóm làng không ḥa th́ hay sinh ra rầy rà, kiện cáo, chém giết lẫn nhau. Quốc gia không ḥa th́ sanh ra giặt giă loạn lạc, dân chúng khổ sở. Nhân loại bât sḥa, th́ chiến tranh tiếp diễn, nhân sinh điêu đứng, suy tàn.
2. Sự quan trọng của nhu ḥa
Đă thấy sự bất ḥa như thế nào, tất nhiên cũng phải thấy đức tánh nhu ḥa là cần thiết như thế nào cho đời sống tập thể.
Chúng ta thường nghe nói: "Dỉ ḥa vi qúi" (lấy ḥa làm quư). Bốn chữ giản dị ấy có một công dụng ích lợi vô cùng. Những ai lấy nó làm phương châm, th́ bất luận việc lớn việc nhỏ đều thành tựu dễ dàng. Trái lại, những ai khinh thường nó, th́ công việc chung không bao giờ có kết quả.
Sách Nho cũng có nói: "Thời thế thuận, không bằng địa thế lợi; địa thế lợi, không bằng nhân tâm ḥa" (thiên thời bất như địa lợi, địa lợi bất như nhân ḥa). Xem thế th́ đủ biết: yếu tố ḥa là quan trọng hơn hết trong mọi việc, mọi tổ chức. Gia đ́nh ḥa th́ gia đ́nh có hạnh phúc; nước nhà ḥa th́ nước nhà được thạnh trị; nhơn loại ḥa th́ thế giới an lạc.
Hiểu biết hơn ai hết sự quan trọng của đức tánh nhu ḥa trong đời sống tập thể, đức Phật đă chế ra pháp "Lục ḥa" cho hàng Phật tử.
B. CHÁNH ĐỀ
I. ĐỊNH NGHĨA
Lục ḥa là sáu phương pháp cư xử với nhau cho ḥa hợp từ vật chất đến tinh thần, từ lời nói đến việc làm. Ḥa ở đây là ḥa với mục đích tiến tới sự cao đẹp, đến con đường giải thoát, toàn thiện toàn mỹ, chứ không phải ḥa một cách nhu nhược, thụ động, ai nói quấy cũng ừ, ai nói phải cũng gật. Ḥa ở ở đây cũng không phải là phương tiện trong giai đoạn để rút thắng lợi về ḿnh, rồi lại chiến. Ḥa ở đây nhằm mục đích làm lợi cho tất cả, gây hạnh phúc cho tất cả, trong ấy có ḅng dáng "tự và tha" không có so đo "ta và người".
II. LỤC H̉A LÀ NHỮNG G̀?
Lục ḥa gồm có sáu điểm sau đây:
1. Thân ḥa cùng ở (Thân ḥa đồng trú)
Nghĩa là cùng nhau ở dưới một mái nhà, trong một phạm vi, một tổ chức, hôm sớm có nhau, cùng ăn cùng ngủ, cùng học cùng hành.
Khi đă sống chung đụng hằng ngày như thế, th́ phải ḥa thuận với nhau, không dùng sức mạnh, vơ lực để lấn hiếp, đánh đạp nhau. Nếu là anh em, vợ chồng, con cái trong một gia đ́nh, th́ phải trên thuận dưới ḥa, anh ra anh, em ra em, chồng ra chồng, vợ ra vợ, chứ không được lộn xộn vô trật tự, hiếp đáp, sát phạt nhau.
Nếu là những Phật tử, cùng ở với nhau học tập dưới một mái chùa, th́ tuy là không phải ruột thịt, nhưng cũng là những người con chung của đức Phật, cùng một lư tưởng mục đích, th́ cũng phải lấy cái ḥa khí làm đầu, không được chia phe phái, ỷ mạnh hiếp yếu, ỷ thế hiếp cô, mạnh ai nấy được.
Nếu là đồng bào, cùng chung sống trong một quốc gia xă hội, th́ phải lấy sự đoàn kết làm đầu, không được gây cảnh nồi da xáo thịt, chia năm xẻ bảy, làm thành giặc cḥm, giặc xóm; sát phạt nhau, chém giết nhau. Người nước ta có câu ca dao rất có ư nghĩa:
"Bầu ơi thương lấy bí cùng,
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn".
Khác giống, mà sống chung trên một giàn, c̣n phải ḥa thuận, thương yêu nhau; huống chi là cùng một dân tộc, một giống ṇi !
Cũng thể, đă là nhâ loại, cùng chung sống trên quả dịa cầu nầy, th́ dù là da trắng, da đen, da vàng hay da đỏ cũng là "Tứ hải giai huynh đệ" cả. Đă là giống người như nhau mà lại đem nhau ra chiến trường bắn giết nhau, tàn sát nhau, làm mồi cho súng đạn vô trí, th́ thật là vô cùng phi lư.
Tóm lại, đă cùng chung sống với nhau trong một địa vị, một giới hạn, một hoàn cảnh, th́ bao giờ cũng phải ḥa hảo với nhau.
2. Lời nói ḥa hiệp, không tranh căi nhau
Muốn thân không đánh đạp nhau, không đối chọi nhau, khi ở bên cạnh nhau, th́ lời nói phải giữ ǵn cho được ôn ḥa nhă nhặn; trong mọi trường hợp, nhất thiết không được rầy rad, căi cọ nhau.
Có người thân ḥa mà khẩu không ḥa, ăn thua nhau từng câu nói, t́m cách mỉa mai, châm thọc nhau, hạch hỏi nhau từng tiếng một, cuối cùng sanh ra ấu đả nhau.
Trong một gia đ́nh, xũng v́ một lời nói không ḥa, mà nhiều khi anh em xa ĺa nhau, vợ chồng ly tán nhau, cha con không thấy mặt nhau, trưỏ thành những kẻ xă lạ, thù hằn nhau.
trong xă hội, cũng v́ một lời nói không ḥa, mà nhiều khi quốc gia phải lâm nạ chiến tranh, nhân loại phải bị đẩy vào ḷ sát sanh thảm khốc.
Bởi thế, nên thân thể ḥa chua phải là đủ, mà Phật dạy phải ḥa cả miệng nữa. Nghĩa là người Phật tử phải nói lời dịu dàng, ḥa nhă với nhau, nhất thiết không được căi lẫy, gây gỗ nhau. Nếu có ǵ thắc mắc, cần phải bàn căi cho ra lẽ, th́ tuyệt đối phải dùng lời nói ôn tồn, ḥa nhă mà bàn luận.
3. Ư ḥa cùng vui (Ư ḥa đồng duyệt)
Duy thức học có nói: Ư là hệ trọng hơn hết, nó là động cơ thúc đẩy miệng và thân. Kể công th́ nó đứng đầu, mà kết tội, nó cũng đứng trước (công vi thủ, tội vi khôi). Bởi thế cho nên, trong một gia đ́nh, một đoàn thể, mỗi người cần giữ ǵn ư tứ, tâm địa của ḿnh. Nếu ư tưởng hiền ḥa, vui vẻ th́ thân và lời nói dễ giữ được ḥa khí. Trái lại nếu ư tứ bất ḥa, thường trái ngược nhau, ganh ghét nhau, th́ thân và khẩu khó mà giữ cho được ḥa hảo. Dù có cố gắng bao nhiêu, để thân và khẩu được ḥa khí, hay v́ sợ một uy quyền ǵ trên, mà phải ăn ở ḥa thuận với nhau, th́ sự ḥa thận này cũng chẳng khác ǵ một lớp sơn đẹp đẽ, tô lên một tấm gỗ đă mục. Một khi sự xung đột bên trong đă đến một mức độ không thể chứa đựng được nữa, tất nó sẽ nổ tung ra trong lời nói hay trong những cái đấm đá; cũng như tấm gỗ khi đă mục quá rồi th́ thế nào lớp sơn bên ngoài cũng rạn nứt, đổ bể.
Đức Phật đă thấu rơ như thế, nên Ngài dạy phải có tâm ư vui vẻ ḥa hiệp trong khi chung sống với nhau.
Muốn được tâm ư ḥa hiệp, phải tu hạnh Hỷ xà. Hỷ xả nghĩa là bỏ ra ngoài những sự buồn phiền, hờn giận, không chấp chặt trong ḷng những lỗi lầm của kẻ khác. Có như thế, tâm hồng mới thư thái, vui vẻ được, và ư nghĩ mới trong sáng, thanh tịnh được. Vậy Phật tử chúng ta hăy cố gắng tu hạnh hỷ xả mới được.
4. Giới ḥa cùng tu (Giới ḥa đồng tu)
Trong một tổ chức, một đoàn thể nào có trật tự, tất đều có kỹ luật qui cả hẳn hoi.
Trong đạo Phật, mỗi Phật tử, tùy theo địa vị cấp bậc tu hành của ḿnh, mà thọ lănh ít hay nhiều giới luật. Người tại gia th́ thọ Ngũ Giới; người xuất gia thí thọ 10 giới nếu là Sa Di, thọ 250 giới nếu là Tỳ kheo, thọ 348 giới nếu là Tỳ kheo Ni v.v...
Khi Phật tử hội họp lại, hay khi cùng chung sống để tu học, mỗi ngày tùy theo cấp bậc của ḿnh mà giữ giới. Đă cùng một cấp bực với nhau, th́ tất phải thọ giới và giữ giới như nhau, chứ không được lộn xộn, giữ giới nầy, bỏ giới kia, giữ giới kia, bỏ giới nọ, mỗi người mỗi thứ. nếu có sự vô kỷ luật nầy th́ lẽ tất nhiên tổ chức ấy sẽ tan ră. V́ thế, đức Phật dạy: khi Phật tử đă chung sống với nhau, thỉtiệt để phải cùng nhau tu những giới luật như nhau, giữ đúng những giới luật của cấp bực ḿnh.
Nói rộng ra, trong một trường học, một gia đ́nh Phật tử, một hội chẳng hạn, bao giờ cũng lấy kỷ luật làm đầu. Trong trường, nếu học sinh không giữ kỷ luật của trường, ai muốn ra cứ ra, ai muốn vào cứ vào, ai muốn học cứ học, ai muốn chơi cứ chơi, th́ trường ấy ắt phải sập. Trong gia đ́nh Phật tử, đoàn sinh mỗi người mỗi làm theo mỗi ư riêng ḿnh, không tuân năm điều luật của gia đ́nh, không làm theo huấn lệnh của Huynh trường, th́ dg Phật tử ấy sẽ tan ră. trong một hội viên không tôn trọng điều lệ của hội, phân chia giai cấp, tự cho ḿnh sang không cần giữ giới như người hèn, tự cho ḿnh giàu, không gữ giới như người nghèo, tự cho ḿnh có học thức không giữ giới như người vô học; nếu có t́nh trạng như thế tất hội ấy sẽ tan ră
Nói tóm lại, trong một đoàn thể, đạo hay đời, nếu không cùng nhau ǵn giữ giới điều, kỷ luật, quy tắc, th́ chúng ta không bao giờ sống chung với nhau được. Vật Phật tử, muốn ḥa hợp cùng nhau để tu tập, th́ mỗi người cần phải ǵn giữ giới luật như nhau.
5. Thấy biết giải bày cho nhau hiểu (Kiến ḥa đồng giải)
Trong sự sống chung, mỗi người hiểu biết được điều ǵ, khám phá được điểm ǵ, phải giải bày, chỉ bảo cho người khác hiểu. Như thế tŕnh dộ hiểu biết mới không chênh lệch, sự tu học mới tiến đều về tinh thần b́nh đẳng, mới dễ giữ vững giữa những người cùng ở một đoàn thể.
Khi ta khám phá ra được một điều ǵ mới lạ, hay có một ư kiến ǵ hay ho, nếu ta không giải bày cho người chung quanh, th́ không những ta là một kẻ ích kỷ, mà c̣n tạo ra một sự tắc nghẽn giữa sự thông cảm với những người khác. Ḷng ích kỷ và sự tắc nghẹn ấy là mối dây của sự chia rẽ, bât sḥa, xung đột. Trớc một vấn đề, mỗi người sẽ nghĩ, sẽ thấy mỗi cách, và do đó, sẽ gây nghi ngờ, hoang mang trong đoàn thể, v́ phần đông không biết tin vào ai.
Nhất là trong kinh sách Phật, vừa nhiều, vừa cao siêu, vừa đủ loại, mỗi Phật tử có thể khám phá ra một khía cạnh khác nhau, t́m ra một ư nghĩa có thể đúng, mà cũng có thể sai. Trong người trường hợp ấy, mà không gấp rút giải bày quan điểm, ư kiến của ḿnh cho mọi người trong đoàn thể hiểu biết, th́ khó mà có thể sống ḥa hiệp với nhau.
6. Lợi ḥa cùng chia cân nhau (Lợi ḥa đồng quân)
Về tài lợi, vật thực, đồ dùng phải phân chia cho cần nhau hay cùng nhau thọ dụng, không được chiếm làm của riêng, hay giành phần nhiều về ḿnh.
Trong khi sống chung, nếu có người đem cho vật thực, y phục, mền chiếu, thuốc thang v.v...th́ phải đem quân phân tất cả, nghĩa là chia cho đều nhau, không v́ t́nh riêng, kẻ ít người nhiều, kẻ tốt người xấu, nhưng phải lấy công bằng làm trọng. Giữ được như thế, th́ dù ở chung ngh́n người cũng vẫn ḥa vui. Trái lại, nếu v́ tính tư, ư riêng tham tài ham lợi th́ dù chỉ có vài ba người chung sống với nhau, cũng không thể ḥa được.
Trong xă hội sở dĩ có sự xung đột dữ dội, phân chia giai cấp, cũng do v́ thiếu sự "Lợi ḥa đồng quân" cả. Người giàu th́ giài quá, kẻ nghèo th́ nghèo xơ, kẻ dinh thự nguy nga ruộng đất c̣ bay thẳng cánh, có kẻ không có một cḥi tranh vách đất. Do đó, không thể có ḥa b́nh được: người vô sản xung đột với kẻ hữu sản, nước nghèo đói sanh sự với nước phú cường.
nếu nhân loại thâm hiểu rằng: cuộc giàu sanh phú quư trong nhân gian, như hạt sương đọng trên cành hoa, công danh vinh hiển trên đời như bọt nước nổi trên mặt biển, th́ chắc sự chênh lệch giữa giàu và nghèo sẽ bớt đi nhiều lắm, và nhân loại sẽ bớt xung đột nhau hơn.
Với một tinh thấn b́nh đẳng lợi tha, từ bi cứu khổ, với một tri huệ soi thấu rơ sữ vô thường, giả tạm của cuộc đời, Đức Phật đă dạy: "Có tài lợi, nên tùy phận chia sớt cho nhau", hay triệt để hơn nữa: "Lợi ḥa đồng quân".
bậy chúng ta đă là Phật tử, phải nên cố gắng thực hành cho được lời dạy ấy.
C. KẾT LUẬN
Để có một ư niệm tổng quát về Lục ḥa chúng ta hăy ôn lại một lần nữa, những ư chính trong 6 điều chỉ bảo của đức Phật:
1) Hăy chung sống với nhau một cách ḥa hợp, hăy chung lưng đấu cật, đùm bọc nhau, chứ không nên dùng vơ lực để đàn áp nhau.
2) Hăy nói năng với nhau một cách dịu dàng, ḥa nhă; nếu có điều ǵ thắc mắc cần bàn căi, th́ cũng phải bàn căi trong ôn ḥa, lễ độ.
3) Hăy nuôi dưỡng ư tốt đẹp đối với nhau, hăy trau dồi đức hỷ xả; đừng bao giờ thù hiềm, ganh tỵ nhau.
4) Hăy giữ đúng giới luật như nhau, hăy lấy kỷ luật làm đầu. Vô kỷ luật th́ không một đoàn thể nào có thể tồn tại được.
5) Hăy giải bày những sự hiểu biết, những ư kiến của ḿnh cho người chung quanh. Người thông hiểu nhiều, phải có bổn phận chỉ bày cho người hậu tiến và dắt họ đi kịp ḿnh.
6) Hăy chia đồng đều tài lợi thu thập được cho những người cùng sống chung với ḿnh, để mọi người đều được thỏa măn, vui vầy.
Sáu điều dạy trên đây, nếu chúng ta thực hiện một cách triệt để th́ trong gia đ́nh, cha mẹ, vợ chồng, anh em, đều được ḥa thuận yên vui, gia nghiệp mỗi ngày một thịnh đạt; quốc gia được hùng cường thịnh trị, thế giới đ ḥa b́nh an lạc.
Riêng về trong giới Phật tử chúng ta, nếu áp dụng đúng đắn pháp "Lục ḥa", th́ sự tu học của chúng ta mau được tiến bộ, con đường giải thoát được gần hơn, và cảnh giới Cực lạc không phải chỉ là một ước vọng.
Vậy xin khuyên các Phật tử mỗi người sau khi học hiểu rơ Lục ḥa, phải thật hành cho được và khuyên mọi người thật hành theo, để cùng hưởng hạnh phúc chung.
Có một người duy nhất sống sót trong một tai nạn đắm tàu và trôi dạt trên một hoang đảo nhỏ. Kiệt sức, nhưng cuối cùng anh đă gom được những mẫu gỗ trôi dạt và tạo cho ḿnh một túp lều nhỏ để trú ẩn và cất giữ một vài đồ đạc c̣n sót lại. Ngày ngày anh nh́n về chân trời cầu mong được cứu thoát, nhưng dường như vô ích.
Thế rồi một ngày, như thường lệ anh rời khỏi cḥi để t́m thức ăn trong khi bếp lửa trong lều vẫn cháy. Khi anh trở về th́ túp lều nhỏ đă ngập trong lửa, khói cuộn bốc lên trời cao. Điều tồi tệ nhất đă xảy đến. Mọi thứ đều tiêu tan thành tro bụi. Anh chết lặng trong sự tuyệt vọng: "Sao mọi việc lại thế này lại xảy đến với tôi hở trời!".
Thế nhưng, rạng sáng hôm sau, anh bị đánh thức bởi âm thanh của một chiếc tàu đang tiến đến gần đảo. Người ta đă đến để cứu anh. "Làm sao các anh biết được tôi ở đây?" - Anh hỏi những người cứu ḿnh. Họ trả lời: "Chúng tôi thấy tín hiệu khói của anh".
Thật dễ dàng chán nản và thất vọng khi sự đời xảy đến ngoài ư muốn. Nhưng cho dù điều ǵ xảy ra đi chăng nữa, cách đón nhận của bạn, sẽ quyết định mức độ trầm trọng của sự việc, quyết định quan điểm và sự hạnh phúc của bạn. Một trong những bí mật vĩ đại của cuộc đời đó chính là hăy t́m thấy một "ánh sáng hy vọng" trong đám khói đen của sự rủi ro.
Ở đời, ai lại không muốn mạnh khỏe, vui vẻ, sung sướng ... để được hạnh phúc? Như vậy, đi t́m hạnh phúc và tránh khổ đau vẫn là mục tiêu theo đuổi của con người trong muôn thưở..
Chúng ta thử hỏi xem phải sống như thế nào, phải làm sao, phải cần có những điều kiện ǵ để mong có hạnh phúc? Ở dây, chúng tôi chỉ mong cùng các bạn trao đổi ngắn gọn những ǵ liên quan đến Hạnh phúc b́nh dị của đời thường mà chúng ta mong vươn tới chớ không dám triết lư cao xa hay lư luận dài ḍng chi cả, mong quí bạn hiểu cho.
1. Cần có sức khỏe
Muốn có hạnh phúc trước nhất là phải có sức khỏe. Nằm trên đống vàng mà bệnh hoạn , đau yếu th́ vẫn khổ như thường : một ông vua đang nằm trên giường bịnh rên la, khổ sở th́ chưa chắc vui sướng bằng người ăn xin khỏe mạnh, an nhiên .
Mất tiền bạc, tài sản là mất đi một phần cuộc sống .Mất phẩm giá con người là mất khá nhiều . C̣n mất sức khỏe th́ kể như là mất tất cả .
2. Giải quyết được nhu cầu cơm áo thường ngày
Sau sức khỏe, điều quan trọng nên kể đến phải là nhu cầu vật chất như cơm ăn, áo mặc, nhà ở, thuốc men…nói nôm na là cơm áo gạo tiền, cần giải quyết thỏa đáng mới được. Không thể nào nói hạnh phúc khi bửa đói, bửa no, không nhà không cửa, thiếu trước hụt sau nợ nần ngập đầu, ngập cổ. …”Có thực mới vực được đạo”, chứ sao!
3. Tiền bạc tối thiểu
Tiền bạc cần có tối thiểu để tiêu xài và chi dùng khi có việc bất trắc xảy ra như đau yếu, tai nạn. Thật ra không tiền th́ khó mong làm được ǵ cho cam. Tuy tiền không phải là tất cả, không thể đem lại hạnh phúc thật sự, nhưng tiền không phải chẳng là ǵ. Quản lư đúng đồng tiền đang làm ra có thể giúp ta xoay sở khi có việc cần kíp. Có những trường hợp dùng tiền bạc có thể giải quyết đươc khó khăn khi t́m hạnh phúc; chẳng hạn, nếu bạn bị bệnh tật hay già yếu không có ai săn sóc, dưỡng nuôi th́ chừng ấy tiền sẽ là người giúp việc đắc lực để lo cho bạn v́ bạn có của để lấy của che thân.
Xin kể vài câu khá hay về tiền bạc:
- Tiền bạc là tên đầy tớ tốt nhưng là ông chủ rất xấu.
- Có nhiều tiền có thể mua một ṭa lầu đài nhưng chưa chắc tạo được mái ấm gia đ́nh.
- Có nhiều tiền có thể mua được đia vị nhưng chưa chắc mua được phẩm giá con người..
4. Vui hưởng hiện tại và bằng ḷng cái đang có
Hôm nay hay hiên tại là ngày quan trọng nhất v́ hôm qua là quá khứ, đă qua rồi, chỉ c̣n là ấn tượng trong trí nhớ, ta không níu lại được. C̣n ngày mai, là tương lai, chỉ là suy tưởng, mơ hồ, viễn vông làm sao ta nắm chắc được ngay bây giờ? Chúng ta chỉ sống được giây phút hôm nay v́ hiện tại là giao điểm của hai chiều mịt mờ không tưởng là quá khứ và tương lai.
Hạnh phúc không phải là mục tiêu ở xa, ta chờ đến mà là hành tŕnh hôm nay, ngay trên chặng đường ta đang đi. Như vậy, ta hăy vui sống trọn vẹn cho ngày hôm nay. Hăy tận hưởng hoa hồng đang nở bên cừa sổ ngay hôm nay, ngay bây giờ, mà đừng chờ ngày mai, v́ ngày mai nó sẽ tàn không c̣n nữa.
Người sống hạnh phúc là người bằng ḷng những ǵ ḿnh đang có trong hiện tại... Họ biết “tri túc”, biết an phận nghĩa là không “đứng núi này trông núi nọ” hoài, không “thả mồi bắt bóng” măi . Họ biết rằng “Một cái trong tay bằng hai cái chưa có”. Nếu hoàn cảnh tốt, thuận lợi th́ t́m mọi cách để tận hưởng, nếu xấu th́ sẵn sàng chấp nhận để t́m cách cải thiện. Định mệnh chỉ họ cho có được trái chanh c̣m, th́ họ cải thiện, biến nó thành ly nuớc giải khát thơm ngọt – hay hơn là họ chỉ mơ ước trái nho, trái cam không có được.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
