HƯỚNG DẪN SƠ CỨU (FIRST AID)
KHI BỊ CÔN TRÙNG, ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI CẮN TRONG LÚC SINH HOẠT NGOÀI TRỜI Lynn Ly phỏng dịch theo "The Everything First Aid"
Những hoạt động ngoài trời như làm việc, vui chơi, giải trí, du ngoạn ở trong một số hoàn cảnh , khí hậu , và thời tiết . Khí hậu nóng và lạnh đều có thể gây ra những hệ quả đối lập (adverse consequences), và những sinh vật (critters) sống bên ngoài thỉnh thoảng gây dị ứng (ngứa ngáy khó chịu) hoặc tổn thương . Cơ thể bị thiếu nước hoặc ở cao độ (thí dụ lên đỉnh núi) và ở trong một số điều kiện ngoài trời khác cũng có thể làm bạn cảm thấy suy yếu đi .
Cho dù không có vấn đề ǵ khi bạn hoạt động ngoài trời, nhưng thật quan trọng bạn biết làm ǵ để chăm sóc hoặc trợ giúp những người bị chấn thương, bị bệnh tật bất ngờ .
I) BỊ CÔN TRÙNG, LOÀI VẬT VÀ NGƯỜI CẮN
Nhiều loại côn trùng và các sinh vật khác, bao gồm cả con người, gây ra các vết cắn và vết châm chích có thể cho cảm giác không thoải mái hoặc đe dọa tính mạng từ nhẹ nhẹ đến trung b́nh. Điều quan trọng là biết làm ǵ, làm thế nào để trị liệu, và khi nào th́ cần t́m kiếm đến trợ giúp từ chuyên gia y tế để trị liệu bất kỳ thương tổn tàng ẩn bên trong.
1) B̉ CẠP CẮN (SCORPION BITES)
Ḅ cạp là loại côn trùng nhiều chân có h́nh dạng giống tôm hùm (lobster-like arthoropods) nằm trong xếp loại côn trùng có nọc độc (arcahnid class, cùng loài nhền nhện = spider class), có một ng̣i / kim xoăn ở phần cuối nơi đuôi, và chúng thường được t́m thấy ở vùng sa mạc phía Tây Nam của Mexico (nước Mễ Tây Cơ). Những vết chích / đốt của bọ cạp dường như không có khả năng gây tử vong và dễ dàng điều trị, nhưng lại nguy hiểm cho trẻ nhỏ và người già hơn . Những triệu chứng bao gồm đau nhức ngay lập tức (immediate pain), nóng rát (burning), sưng tấy chút chút (minor swelling) và cảm giác tê (numb) hoặc ngứa ran (tingling sensation).
Những buớc sau đây cần nên thực hiện để trị liệu vết ḅ cạp cắn:
1. Rửa vùng bị ḅ cạp cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước
2. Dùng túi trườm lạnh đặt lên vùng bị ḅ cạp cắn trong ṿng 10 phút , nếu cần thiết th́ lập đi lập lại việc trườm lạnh vùng bị cắn với khoảng cách giữa các lần trườm lạnh là 10 phút .
3. Gọi điện thoại đến trung tâm kiểm soát chất độc (the Poison Control Center), hay đi bệnh viện khi có bất kỳ triệu chứng nghiêm trọng ǵ
2) BỌ VE CẮN (TICK BITES)
Những người sống vùng rừng cây hay đồng cỏ, hay những người dành thời gian vui chơi giải trí ở những khu vực này th́ dễ bị bọ ve cắn . Loài côn trùng nho nhỏ này sống bằng cách hút máu các loài động vật có vú (mammals) thí dụ như hươu nai (deer), loài gậm nhấm (rodents), thỏ (rabbits) và có thể truyền bệnh từ động vật sang người .
Việc sơ cứu (first aid) những vết bọ ve cắn bao gồm loại bỏ con bọ ve đang bu bám ngay lập tức để tránh những phản ứng từ vết cắn và giảm thiểu tối đa các loại bệnh nhiễm trùng do bọ ve gây ra thí dụ bệnh Lyme, bệnh nóng sốt Colorado bọ ve (Colorado tick fever), bệnh nóng sốt được phát hiện ở núi đá (Rocky Mountain Spotted fever)
Để tháo bỏ con bọ ve bu bám trên người , hăy làm như sau:
1. Dùng cây nhíp (tweezers) hay cây kẹp nhỏ nhỏ cong cong hay thẳng thẳng (small curl or flat forcepts) kẹp lấy đầu con bọ ve và càng cận sát nơi da đang bị con bọ ve cắn càng tốt, rồi nhẹ nhàng kéo ra, đừng bóp nát hay xoay vặn con bọ ve
2. Rửa vùng bị bọ ve cắn bằng xà pḥng / xà bông và nước.
3. Bôi thuốc Antihistamine hoặc loại 1% hydrocortisone cream (loại kem chứa 1% chất hydrocortisone)
Cần phải có sự chăm sóc y tế chuyên nghiệp , nếu con bọ ve cắn quá sâu và bạn không thể tháo gỡ nó ra được, hoặc bạn đang ở trong khu vực được thông báo là có nhiều nguy cơ bị bệnh lyme, hoặc bạn có triệu chứng nóng sốt hay triệu chứng cảm cúm , hoặc bạn có trải nghiệm bắp thịt trở lên suy nhược, tê liệt (paralysis) , hoặc nổi vết tṛn đỏ trên da gọi là "phát ban mắt ḅ" (the bull's eye rash) là đặc chưng của bệnh Lyme .
CẢNH BÁO !!!
Đừng bao giờ bôi petroleum jelly (vaseline), rượu cồn ( alcohol ) ahy ammonia lên con bọ ve - chúng sẽ cắn chặt sâu vào da hơn. Nếu bạn đang ở trong vùng cảnh báo có nhiều nguy cơ bệnh Lyme mà bị bọ ve cắn, bạn nhất định phải phone báo bác sĩ để được tư vấn và ngay lập tức được chăm sóc và điều tri bao gồm việc sử dụng thuốc kháng sinh
Cách chữa đau bụng, khan tiếng, vẹo cổ,
đau bả vai, nhức răng không cần thuốc
Bài 1- Chữa đau bụng :
Có nhiều trường hợp bị đau bụng, do thức ăn, đường ruột, đau bụng kinh hoặc do đau đại tràng v.v… bạn có thể thử cách làm giảm cơn đau bụng đơn giản như sau đây:
* Dùng lưng của đầu móng bàn tay phải đẩy vào ḷng bàn tay trái theo chiều của mũi tên (H́nh 1) sức đẩy không mạnh lắm, không đủ làm đau nhưng đủ ma sát mạnh vào các huyệt nằm trong ḷng bàn tay hoặc bạn cũng có thể cào khắp ḷng bàn tay (H́nh 2) cách này không êm ái như cách dùng lưng của móng tay đẩy ngược lên tuy nhiên cách nào cũng có mục đích ma sát vào ḷng bàn tay làm điều ḥa đường ruột. Làm khoảng 5 phút rồi bạn chuyển đổi tay ngược lại, tay trái đẩy hoặc cào vào ḷng tay phải. Nếu bạn bị đau bụng thuộc về những triệu chứng ghi ở trên, chỉ bằng cách chữa này cơn đau sẽ giảm dần, có khi hết hẳn.
Nếu đau bụng v́ mắc đi ngoài khi bạn đang đi trên xe mà chưa có điều kiện đi liền th́ cách này sẽ giúp bạn trụ lại thêm vài phút (Dù vậy bạn đừng tập thói quen nín thường xuyên sẽ không tốt cho đường ruột)
Riêng những người đau bụng kinh… ngoài cách làm này c̣n phải dùng ngón trỏ của tay chà sát bờ môi trên ít phút mới thật sự hết hẳn đau
Bài 2- Chữa khan tiếng:
Hôm nào bị ho nhiều hoặc ăn trái cây nhiều sinh ra nóng, nhiệt cao làm tắt tiếng, mất giọng, để giúp khắc phục nhanh t́nh trạng này… bạn có thể dùng cách chữa như sau : Nhờ người thân dùng 2 ḷng bàn tay chà sát vào nhau khoảng 30 giây cho nóng (xem h́nh 3) rồi áp ḷng bàn tay đó vào sau cổ gáy của bạn chổ có h́nh 2 mũi tên (xem h́nh 4) chà mạnh nơi này cho nóng lên
(Do cổ hẹp nên chà đổi tay, tay trái rồi tay phải) Thời gian chà mỗi lần khoảng 5 -10 phút, chà xong có thoa thêm dầu nóng ở chổ 2 mũi tên này, làm khoảng 3-5 lần là tiếng nói có thể khôi phục lại nhớ là chà sát cho nóng mới hiệu nghiệm nghen.
Bài 3- Chữa Vẹo cổ:
Biểu hiện của bệnh là ngủ dậy thấy cổ bị căng cứng, rất đau khi xoay chuyển đầu qua trái hoặc phải. Không những vậy đôi khi đau lan cả vai, làm các cơ ở vai cũng căng cứng, nếu ấn vào thấy đau buốt. Nguyên nhân do tư thế nằm gối đầu không đúng, làm khí huyết không điều ḥa, cơ cổ có thể bị kéo giản lâu nên sinh ra đau. Sau đây là mẹo cách điều trị nhanh nhưng rất hiệu quả:
Đau cổ bên nào nhiều th́ chữa tay của cùng bên đó, thí dụ đau nhiều ở cổ bên trái th́ chữa ở cổ tay trái (xem h́nh 5) chổ mủi tên được tô màu hồng. Lấy cườm tay mặt chà sát mạnh cho nóng vào lưng của cổ tay trái trong phạm vi màu hồng vùng có mũi tên (xem h́nh 5 và 6) Chà khoảng 5-10 phút, sau đó thoa thêm dầu nóng ở chổ vùng màu hồng này. Nếu đau mà không phân biệt được đau cổ bên nào nhiều th́ chữa cả 2 tay, dùng tay phải chà vào lưng của cổ tay trái và sau đó đổi lại là dùng tay trái chà vào lưng của cổ tay phải. Bạn cũng có thể nhờ người khác chà dùm vào chổ cổ tay nầy cũng được, miễn làm sao cho cổ tay nóng lên là được. Kiên tŕ sử dụng cách làm nầy vài lần cơn đau sẽ biến mất và cổ trở lại b́nh thường.
Bài 4- chữa bả vai đau nhức, không giơ tay lên cao được:
Trong giấc ngủ không thể nói trước được điều ǵ đang xăy ra, đôi khi sáng thức dậy bạn cảm thấy một bên hay 2 bên vai đau ê ẩm và nhức nhối. Cách chữa đau này không giống như cách chữa bị vẹo cổ như bài viết phía trên v́ có thể đau cơ do bạn vận động nhiều sinh ra, bạn vẫn có thể xoay đầu sang trái hay sang phải b́nh thường. Sau đây là cách chữa đơn giản có thể giúp bạn giảm hoặc cắt cơn đau nhanh trong ít phút:
Dùng cây lăn ḍ đồng hoặc cây lăn ḍ sừng của Bùi Quốc Châu (xem h́nh 7) có bán ở cửa hàng dụng cụ y khoa, lăn ngang từ điểm giữa của 2 đầu mày là huyệt ấn đường chấm màu đỏ lăn kéo dài ra đến cuối chân mày theo h́nh mũi tên (xem h́nh 7a) chú ư: bạn lăn bên mày cùng bên với bả vai đau (thí dụ đau bả vai trái th́ lăn mày trái) lăn khoảng 5 -10 phút. Nếu đau hai bên vai th́ lăn cả hai mày trái và phải. Nếu không có cây lăn ḍ sừng để lăn bạn có thể dùng lưng của móng tay để một góc 30 độ so với chân mày (xem h́nh 7b) cà móng ma sát mạnh từ giữa hai đầu mày (huyệt ấn đường đỏ) kéo dài đến cuối mày, cách làm này sẽ làm bạn hơi ê v́ các huyệt đang bị phế, tuy nhiên nếu bạn cố lăn ít phút các huyệt sẽ được giải, cơn đau giảm dần và bả vai cũng giăm đau theo. (người không bị đau nhức khi lăn dọc theo mày sẽ không hề thấy ê ê như người có bệnh) Nên kiên tŕ lăn nhiều lần cơn đau sẽ giăm dần và dứt hẳn.
Bài 5- Chữa đau răng và đau nướu răng:
Đôi khi bạn đau răng hay đau nướu nhưng vài viên thuốc giăm đau không giúp dứt cơn đau liền. Sau đây là cách chữa giăm đau răng nhanh chỉ mất từ 6- 10 phút, cơn đau răng sẽ dịu lại và làm thêm vài lần cơn đau răng hay đau nướu sẽ biến mất.
Đầu tiên bạn chụm đầu các ngón tay ở bàn tay trái theo chiều thẳng đứng, (xem h́nh 8) Dùng móng của bàn tay phải (tay nằm trên) gỏ vào thịt của đầu móng bàn tay trái (tay nằm dưới) độ mạnh của sức gỏ làm bạn có cảm giác ê ê nhưng không đau (nhớ là khi gỏ vẫn giữ tư thế tay để theo chiều thẳng đứng tính từ chân lên đầu, không để tay nằm ngang sẽ ít hiệu quả hơn) Sau đó bạn chuyển tay, lúc này tay phải trở thành (tay nằm dưới) sẽ chụm lại để theo chiều thẳng đứng và tay trái trở thành (tay nằm trên) sẽ dùng móng gỏ vào thịt đầu móng của bàn tay phải. Nhớ là tay nằm trên luôn dùng móng tay gỏ , tay nằm dưới là đầu thịt để móng gỏ vào. Bạn sẽ cảm nhận cơn đau răng dịu dần qua những lần gỏ. Kiên tŕ gỏ nhiều lần cơn đau sẽ giăm dần và dứt hẳn.
Theo đông y, chứng cao máu thường gọi là chứng huyền vựng (nghĩa là chóng mặt, ù tai, cứng gáy, nhức đầu từ đó đưa tới chứng đột qụy). Thường bệnh cao máu có nhiều nguyên nhân nhưng không ngoài những triệu chứng trên và có nhiều bài thuốc chửa về nó. Tôi chỉ đưa một bài thuốc đông y thường xử dụng do chứng huyền vựng này.
Nếu chóng mặt nhiều th́ gia thêm Hạ Khô Thảo 20g, Thiên Ma 10g.
Nếu đi tiểu gắt và nóng th́ gia thêm Trạch Tả 12g, Xa Tiền Tử 12g.
Nếu khó ngủ th́ gia thêm Hắc Táo Nhân 15g, Dạ Giao Đằng 20g.
Ngoài ra các bạn có thể mua Hoè Hoa 20g, Cúc Hoa 20g, Huyền Sâm 20g nấu uống thay nước trà để điều ḥa, giản nở mạch máu không bị sơ cứng và điều ḥa nhịp tim.
Mỡ Trong Máu (LDL trên 200) th́ có thể dùng bài thuốc như sau.
1) Hà Thủ Ô 20g
2) Câu Kỷ Tử 20g
3) Đơn Sâm 20g
4) Kim Anh Tử 20g
5) Linh Chi Phiến 10g
6) Cam Thảo 5g
7) Quyết Minh Tử 15g
8) Sơn Tra 20g (sao)
Dùng 2 lít nước nấu thuốc trên c̣n nửa lít chia uống trong ngày, mỗi liều thuốc nấu hai lần và uống trong hai ngày, thời gian 3 tháng th́ sẻ ổn định mỡ trong máu.
BK Nguyễn Văn Tốt
Hàng năm cứ mỗi độ giao mùa đầu gối của tôi lại sưng lên và đỏ như ca chua sắp chín. Tôi (một CSVSQ/TVBQGVN) không đi đứng ǵ được và thường phải vào bệnh viện. Tôi đă tốn khá nhiều tiền cho Tây y và Đông y, nhưng bệnh t́nh vẫn không hết. Cơ may tôi gặp được Cháu nội của một Ngự y thời Nhà Nguyễn sang Hoa kỳ du lịch. Vi này cũng là một Đông y cho tôi Toa thuốc sau đây và tôi đă uống khoảng 30 thang (mỗi thang bổ ở ngoài tiện thuốc bắc chỉ độ $2.50) th́ bệnh đau nhức khớp xương (GOUT) của tôi đă lành hẳn, ăn uống không c̣n kiên cử ǵ nữa. Tôi xin chia xẽ với các Bạn trong Gia đ́nh Vơ Bị ḿnh Bài Thuốc này.
Toa thuốc này Bạn Trần Tóan (TX) trong dịp dự Đại Hội Khóa 18 năm 2008 tại San Jose, nhờ phổ biến rộng răi trên Diễn Đàn Khóa 18:
BÀI THUỐC TRỊ ĐAU NHỨC KHỚP XƯƠNG (GOUT)
- BẠCH LINH --------------- 1 Lạng
- BẠCH TRỤC --------------- 5 Chỉ (Sao Vàng Khử Thổ)
- Ư DĨ ------------------------ 6 Chỉ (Sao Vàng Khử Thổ)
- NHÂN SÂM --------------- 1 Chỉ Rưỡi
- BẠCH GIỚI TỬ ------------ 3 Chỉ
- QUẾ CHI ------------------- 1 Chỉ
Mỗi Thang Thuốc đổ vào 3 chén rưỡi Nước nấu c̣n lại Nữa chén, uống xong, nấu lại lần thứ hai liều lượng Nước như trên, uống mỗi ngày 2 lần.
SAU NHIỀU NĂM CÔNG BỐ VỚI MỌI NGƯỜI RẰNG HÓA HỌC TRỊ LIỆU LÀ CÁCH DUY NHẤT ĐỂ THỬ NGHIỆM VÀ LOẠI BỎ UNG THƯ, CUỐI CÙNG JOHNS HOPKINS CŨNG ĐĂ CÔNG BỐ MỘT CÁCH KHÁC.
Cập nhật về căn bệnh ung thư từ Johns Hopkins:
1. Ai cũng có tế bào ung thư t ron g cơ thể. Những tế bào này không thể bị phát hiện t ron g những cuộc kiểm tra tiêu chuẩn, trừ khi chúng nhân ra thành vài tỷ tế bào. Khi bác sĩ thông báo với bệnh nhân ung thư rằng sau khi trị liệu, cơ thể họ không sản sinh thêm tế bào ung thư nào khác, điều này có nghĩa là cuộc kiểm tra không phát hiện ra các tế bào ung thư do chúng chưa phát triển tới mức độ có thể nhận biết.
2. Tế bào ung thư xuất hiện từ 6 tới 10 lần t ron g cuộc đời con người.
3. Khi hệ thống miễn dịch của cơ thể mạnh, hệ thống này tiêu diệt các tế bào ung thư đồng thời ngăn chặn chúng sinh sản và h́nh thành khối u.
4. Khi một người mắc bệnh ung thư có nghĩa là người đó suy dinh dưỡng đa cấp... Điều này có thể do các nhân tố về di truyền, môi trường, thức ăn và lối sống..
5. Để tránh suy dinh dưỡng đa cấp, thay đổi thói quen ăn uống và bổ sung
thực phẩm sẽ giúp tăng cường khả năng miễn dịch.
6. Hóa học trị liệu bao gồm việc làm nhiễm độc các tế bào ung thư phát triển nhanh, đồng thời cũng tiêu diệt các tế bào khỏe mạnh t ron g tủy xương và vùng dạ dày - ruột, và có thể gây tổn thương các cơ quan như gan, thận, tim, phổi...v... v..
7. Các tia phóng xạ t ron g quá tŕnh tiêu diệt tế bào ung thư có thể gây thương tổn tới các tế bào khỏe mạnh, các mô tế bào và các cơ quan t ron g cơ thể.
8. Trị liệu ban đầu bằng hóa học trị liệu và phóng xạ thường làm giảm kích cỡ khối u... Song sử dụng các biện pháp này lâu dài không tiêu diệt được khối u hoàn toàn.
9. Khi cơ thể nhiễm độc do hóa học trị liệu và tia phóng xạ, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ trở nên yếu ớt và bị tổn thương, do vậy cơ thể thường
không chống đỡ nổi với bệnh tật và các biến chứng.
10. Hóa học trị liệu và phóng xạ có thể khiến các tế bào ung thư biến chứng và khó tiêu diệt hơn. Phẫu thuật có thể khiến các tế bào ung thư di
căn tới vùng khác trên cơ thể..
Cholesterol Tốt, Cholesterol Xấu
và Năm Loại Thức Ăn Làm Giảm Cholesterol
BS Vũ Quư Đài
Hồi mấy chục năm trước, dân Mỹ (kể cả giới bác sĩ), ăn uống bừa phứa, hút thuốc lá thả dàn. Tới thập niên 60, mới thấy cái hại của thuốc lá, và một hai chục năm sau mới dần dần biết ăn uống nhiều chất béo làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch. Cholesterol nổi bật lên như là thủ phạm chính. Nhưng rồi lại nói đến 2 thứ
Cholesterol, thứ tốt, thứ xấu. Vấn đề biến dưỡng Cholesterol trong cơ thể rất phức tạp và có ảnh hưởng sâu rộng, v́ thế đă có tới 2 kỳ giải thưởng Nobel về Y Khoa được trao tặng cho các nhà khảo cứu về Cholesterol, một lần vào năm 1964, và một lần năm 1985.
Cholesterol là ǵ?
Hơn 200 năm trước, người ta t́m ra công thức hoá học của sạn mật, và đặt tên là Cholesterol. Cái tên Cholesterol, nếu phân tích kiểu chiết tự ra, gồm 3 phần gốc chữ Hy Lạp: chole nghĩa là mật, stereos có nghĩa là chất đặc, h́nh khối (âm thanh nổi stereo cũng là ở gốc chữ nầy) và cái đuôi ol đặc thù do công thức hoá học.
Cholesterol thấy nhiều ở màng các tế bào trong cơ thể, giúp cho màng các tế bào được mềm mại, ổn định. Cholesterol là một thành phần của mật tiết ra từ các tế bào gan, giúp tiêu hoá các chất mỡ béo trong ruột, và cũng giúp cho việc hấp thụ các sinh tố như A, D, E, K. Cholesterol là tiền thân của sinh tố D, của nhiều chất nội tiết quan trọng, kể cả các chất nội tiết nam nữ như testosterone, estrogen, progesterone.
Phần lớn Cholesterol được tổng hợp mỗi ngày từ trong cơ thể, phần nhỏ hơn là hấp thụ từ thực phẩm ăn vào
Cholesterol không vận chuyển qua hệ thống tuần hoàn trần trụi được, mà là dưới dạng "chất đạm béo" (lipoprotein : lipo là chất béo, protein là chất đạm): cái bao protein ở ngoài, bên trong là cholesterol và một thứ chất béo nữa gọi là triglyceride.
Chất béo ta ăn vô, đi từ ruột non lên gan, gan biến dưỡng thành Cholesterol và triglyceride, từ đó qua hệ tuần hoàn đưa đến các tế bào dưới dạng chất đạm béo.
Những hạt chất đạm béo nầy nhẹ, có tỷ trọng thấp, tiếng Anh gọi là "Low Density Lipoprotein" và hay gọi tắt là LDL. Người khỏe mạnh b́nh thường, có ít LDL trong máu. Người có nhiều LDL hay bị Cholesterol cùng với tiểu cầu (là một thứ huyết cầu) đóng thành mảng bên trong động mạch, có thể làm nghẹt mạch máu, thí dụ nghẹt động mạch vành nuôi tim sinh đứng tim, nghẹt mạch máu nuôi của một phần của óc, sinh tai biến mạch máu năo.
V́ lẽ đó, cho nên người ta gọi LDL là "Cholesterol xấu". LDL trong máu tăng lên là do ăn uống và ít tập luyện thể lực. Cũng có phần nào là do huyết thống di truyền.
C̣n một thứ chất đạm béo, tỷ trọng rất thấp, thường là mang chất béo triglyceride nhiều hơn là Cholesterol. Trước kia người ta không rơ vai tṛ của triglyceride, nhưng ngày nay th́ thấy rằng nhiều triglyceride cũng là một rủi ro sinh bệnh tim mạch. Chất đạm béo nầy tiếng Anh tên là "Very Low Density Lipoprotein", gọi tắt là VLDL. Như vậy, VLDL cũng là một thứ xấu.
Một thứ chất đạm béo nữa vận chuyển Cholesterol về gan cho gan phá huỷ đi. Chất đạm béo nầy nặng, có tỷ trọng cao, tiếng Anh gọi là "High Density Lipoprotein", tên tắt là HDL. HDL có khả năng lấy bớt Cholesterol từ các mảng bám vào thành mạch máu để mang về gan huỷ đi. Cho nên người có nhiều HDL th́ giảm dược nguy cơ đứng tim và tai biến mạch máu năo. Nếu HDL ít quá, th́ rủi ro đứng tim và tai biến mạch máu năo nhiều lên.
V́ vậy, HDL có tên là "cholesterol tốt”. HDL trong máu bị thấp, có thể là do di truyền, nhưng nếu tập luyện thể lực nhiều, th́ HDL sẽ tăng cao.
Đo Cholesterol trong máu
Cholesterol trong máu bao nhiêu là tốt ? Tài liệu cua Hội Tim Hoa Kỳ xếp hạng như sau :
- Lượng cholesterol (mg/dl) ít hơn 200, hoặc ít hơn 5,2 nếu tính ra mmol/dl* , th́ được xếp hạng tốt.
- Lượng cholesterol (mg/dl) từ 200 đến 239, hoặc từ 5,2 đến 6,2 mmol/dl, có thể bị tăng rủi ro bệnh tim mạch.
- Lượng cholesterol nhiều hơn 240, hoặc nhiều hơn 6,2 mmol/ dl, th́ nhiều rủi ro bệnh tim mạch.
(* Ở Mỹ thường đo lượng cholesterol trong máu bằng con số mg trong 1 decilit máu (mg/dl). Các pḥng thí nghiệm ở Việt Nam hay dùng đơn vị milimole/dL)
Dựa theo những kết quả khảo cứu gần đây, nhiều Bác Sĩ khuyên bệnh nhân nên giữ cholesterol ở mức dưới 180 mg/dL.
Nhưng ngày nay việc đo lượng cholesterol trong máu thường đi thêm vào chi tiết, cho biết lượng LDL và HDL, nên căn cứ vào hai thứ này th́ chính xác hơn .
LDL nên ở mức dưới 100 mg/dl, nếu là người b́nh thường. Nếu , là người có những rủi ro khác về bệnh tim mạch, như là di truyền, hút thuốc, tiểu đường, mập ph́, v.v th́ nên giữ LDL ở mức dưới 70 mg/dL. Trẻ em nên có lượng LDL dưới 35 mg/dL.
Trái lại, HDL cao th́ tốt. Nên giữ HDL ở mức trên 50 mg/dl.
Cũng có khi pḥng thí nghiệm cho biết tỷ số cholesterol/HDL, gọi là ước lượng rủi ro tim mạch.
Thí dụ cholesterol là 200 mg/dl, HDL là 50 mg/dl, th́ tỷ số là 200/50 hay là 4. Tỷ số này đừng để quá 5. Giữ ở mức 3,5 là tốt nhất. Tuy nhiên, có ư kiến cho là không cần biết tỷ số này, cứ căn cứ vào lượng cholesterol tổng quát và LDL, HDL là được rồi.
Trước giờ chúng ta nói rất nhiều về những loại thức ăn làm tăng cholesterol và được khuyên là nên tránh chúng. Đại khái th́ những thức ăn như thịt đỏ, ḷng, trứng, tôm có nhiều cholesterol. Những thức ăn này lại thường được dùng để chế biến nhiều món ăn khoái khẩu nên nói ǵ th́ nói chúng ta khó mà cầm ḷng để tránh khỏi ăn những thức ăn này.
Nhưng có những thức ăn nhiều cholesterol th́ ngược lại, cũng có những thức ăn chẳng những đă không có cholesterol mà c̣n có tác dụng làm giảm mức cholesterol LDL tức loại cholesterol "xấu" và làm giảm nguy cơ bị bệnh tim. Những loại thức ăn này là ǵ và có thể chế biến thành những món ngon không ? Sau đây là 5 loại thức ăn có tác dụng tốt kể trên. C̣n chuyện chế biến thành thức ăn ngon th́ chắc phải hỏi bà Quốc Việt.
1. Oatmeal và oat bran
Chúng ta đă biết là loại chất sợi tan được (soluble fiber) có tác dụng làm giảm cholesterol xấu LDL. Oatmeal chính là một loại ngũ cốc có chứa nhiều chất sợi tan được này. Chất này c̣n được t́m thấy nhiều trong đậu h́nh thận (kidney beans), mầm của bắp cải brussel (brusels sprouts), táo, lê, psyllium, barley và mận khô.
Chất sợi tan được làm giảm cholesterol xấu LDL bằng cách nào ? Bằng cách làm giảm sự hấp thụ của cholesterol từ ruột vào cơ thể. Chất sợi này giống như chất keo và có tác dụng kết hợp với mật (có chứa cholesterol) và cholesterol từ thức ăn rồi thải ra ngoài.
Chỉ cần ăn khoảng 1 cup rưỡi oatmeal mỗi ngày là sẽ thấy cholesterol giảm xuống. Nếu không thích ăn oatmeal, ta có thể ăn oat bran hay cereal ăn lạnh làm bằng oatmeal hay oat bran.
Nếu ta ăn 5 tới 10 gram chất sợi tan được mỗi ngày, lượng cholesterol xấu LDL sẽ giảm đi 5 %
Người Mỹ thường ăn nhiều thịt và nguồn chất đạm chính của họ là từ thịt và từ những nguồn thức ăn động vật. Sách vở Mỹ thường cho rằng người Á Châu ăn ít thịt và nhiều chất đậu nành hơn họ nên ít bị nguy cô đau tim hơn người Mỹ. Tuy chúng ta cũng là người Á Châu nhưng khi qua sống ở Mỹ, nơi thức ăn rất rẻ so với đồng lương, thịt cá th́ ê hề, chúng ta cũng tập ăn theo lối người Mỹ, tức là ăn thịt rất nhiều. Như vậy vô t́nh chúng ta đă bỏ đi một lối ăn uống tốt để theo một chế độ ăn uống nguy hiểm.
Chất đạm từ đậu nành hay những thức ăn chế biến từ đậu nành như đậu hũ, hột đậu nành, sữa đậu nành, có thể làm giảm mực cholesterol xấu LDL và chất béo triglycerides, nhất là khi ăn để thay thế nguồn chất đạm động vật.
Ăn 25 tới 50 grams chất đạm đậu nành mỗi ngày sẽ làm giảm cholesterol xấu LDL 4 tới 8 %. Tuy nhiên, chuyện này không dễ ǵ thực hiện được v́ 25 tới 50 grams đậu nành rất nhiều, khó có người nào có thể ăn nổi trong 1 ngày, huống ǵ trong mỗi ngày đều ăn như thế. Những người có mực cholesterol rất cao sẽ được lợi nhiều nhất nếu theo phương pháp ăn đậu nành này.
Việc đậu nành làm giảm cholesterol có lẽ có liên hệ tới những chất amino acids của nó. Ngoài ra, đậu nành c̣n chứa một hợp chất tên là phytoestrogen. Chất nầy có thể làm giảm bệnh tim bằng cách làm nở động mạch vành tim.
Tuy nhiên phụ nữ bị ung thư vú hay có nhiều nguy cơ ung thư vú (thí dụ như có mẹ hay chị bị ung thư vú) th́ nên hỏi lại bác sĩ của ḿnh trước khi ăn đậu nành với số lượng lớn v́ người ta chưa biết rơ chất estrogen thực vật chứa trong đậu nành có thể có tác dụng ǵ lên ung thư vú hay không.
3. Walnuts
Chữ walnuts được tự điển dịch là hạt "óc chó" có lẽ v́ quả walnut cứng và lồi lơm giống như một bộ óc. Đập vỡ quả này ra, ta sẽ có hạt walnuts trông như h́nh quả thận nối lại nhưng lồi lơm chứ không phẳng như quả thận. Hạt walnut ăn bùi và ngon, có lẽ chứa nhiều chất béo không băo hoà. Hạt walnuts có thể làm giảm mức cholesterol trong máu một cách đáng kể. Nhờ chứa nhiều chất béo không băo hoà, hạt walnut c̣n có thể giúp các mạch máu đàn hồi dễ dàng chứ không cứng nhắc.
Nếu ăn nhiều hạt walnuts đến mức 20 % năng lượng của một ngày, mực cholesterol LDL có thể hạ xuống 12 %. Hạt hạnh nhân almonds cũng có tác dụng tương tự.
Tuy nhiên, bạn nên để ư là các loại hạt đều chứa nhiều chất béo - dù là chất béo tốt - nên có nhiều chất calories. Nếu ăn nhiều hạt quá, ta có thể bị lên cân. Tốt hơn hết là thay v́ dùng những chất béo khác có hại như cheese, bơ, thịt mỡ ... ta thay thế chúng bằng hạt walnuts.
4. Cá có nhiều mỡ
Những khảo cứu vào thập niên 70 cho thấy người Eskimo ỡ Greenland có mức bệnh tim thấp hơn những giống dân khác ở Greenland vào cùng một thời kỳ. Khi phân tích thức ăn của các giống dân, người ta thấy dân Eskimo ăn ít chất mỡ băo hoà và rất nhiều mỡ omega-3 lầy từ cá, cá voi hay hải cẩu.
Những khảo cứu khác càng ngày càng cho thấy ích lợi của việc ăn cá. Những nguồn chất omega-3 fatty acids là flaxseed, walnuts, dầu canola hay dầu đậu nành.
Chất omega-3 fatty acids làm giảm chất béo triglycerides. Ngoài ra nó c̣n giúp tim bằng cách giảm huyết áp, giúp tim đập đều nhịp và giảm nguy cơ bị đông máu trong mạch. Ở những người đă từng bị heart attack, dầu cá làm giảm nguy cơ chết bất th́nh ĺnh.
Nên ăn ít nhất là 2 phần cá mỗi tuần. Những loại cá sau đây chứa nhiều chất omega-3 fatty acids nhất: mackerel, trout ở hồ, herring, sardines, albacore tuna và cá hồi salmon.
Tuy nhiên, nên nhớ cá chỉ có lợi cho tim khi ta ăn cá nướng ḷ hay nướng vỉ, không phải cá chiên hay cá làm sandwich.
. Thức ăn có cho thêm chất plant sterols hay stanolls
Hiện nay, nhiều nhà chế biến thức ăn có cho thêm một chất lấy từ thực vật ra là sterols hay stanols. Những chất nầy có công thức hoá học rất giống cholesterol, do đó, có thể ngăn chặn việc hấp thụ cholesterol từ ruột vào máu khiến mức này giảm xuống.
Hai thứ có cho thêm chất sterols này là magarine và nước cam. Nhờ vậy, chúng ta có thể giúp giảm cholesterol LDL khoảng 10 % mỗi ngày.
Những chất này không có ảnh hưởng lên chất mỡ triglycerides hay chất cholesterol "tốt" HDL. Nó cũng không có ảnh hưởng lên sự hấp thụ các loại vitamins tan trong mỡ được như A, D, K, và E.
Bột Than Chữa Được Chất Độc
Bị trúng độc hoặc ăn phải chất độc làm ói mửa và đi tiêu không ngừng. Hăy uống một viên activated charcoal (có bán tại nhà thuốc tây), hoặc nghiền nhỏ một mẩu than bằng đầu ngón tay nếu không có thuốc sẵn.
Căn cứ y học: Than có công dụng hút rất nhiều chất độc, v́ thế được dùng chính yếu trong các máy lọc nước, lọc không khí. Loại thuốc viên activated charcoal được dùng thường xuyên tại pḥng cấp cứu của rất nhiều bệnh viện để trị liệu các chứng ngộ độc.
Để có bộ năo khoẻ
Rèn luyện thân thể không thể bỏ qua việc rèn năo, bảo đảm cơ quan điều khiển cơ thể luôn có sức khoẻ để hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu cho hoạt động con người. Có những cách tập sau.
1. Quan sát: Chú ư quan sát sự vật chung quanh và luôn ghi nhớ trong óc những điều cần thiết, tất nhiên, quan sát phải kèm phân tích động năo.
2. Nghe: Luôn nghe nhạc ḿnh ưa thích để giúp tăng cường trao đổi chất trong tế bào năo, rèn luyện nâng cao khả năng điều khiển việc nghe của thần kinh, giúp trí óc thông minh hơn.
3. Nghĩ: Luôn suy nghĩ là cách tốt nhất rèn luyện năo. Ai muốn thông minh đều cần hoạt động năo nhanh nhẹn và biết suy nghĩ. Ngược lại, người không chịu suy nghĩ năo thường lăo hoá nhanh, giảm khả năng hoạt động rơ.
4. Đọc: Cần đọc sách báo nhiều v́ đó là nguồn cung cấp thông tin quan trọng, giúp cho kho dữ liệu cơ sở của óc - nền tảng của sự thông minh, đầy đủ tiềm lực. Cần đọc sách để tiếp thu kiến thức. Tránh đọc quá nhiều sách tiêu khiển, hoạt h́nh, truyện vui...
5. Động: Thực hiện các hoạt động tinh tế khéo léo như vẽ, kẻ chữ, đánh đàn... cũng như luyện tập TDTT khéo léo linh hoạt, có độ khó cao để nâng cao hoạt động trí lực.
6. Nói: Năo điều khiển việc nói, qua nói giúp cho khả năng tổng hợp lôgic, thể hiện... của năo. Tất nhiên, không chỉ nói nhiều, nói vui pha tṛ... mà cần thể hiện triết lư tổng hợp sâu sắc, nội dung phong phú, sáng tạo, hấp dẫn.
7. Oxy: Năo cần nhiều oxy hơn bất cứ bộ phận nào trong cơ thể. Năo đủ oxy sẽ hoạt động với hiệu suất cao hơn. Khi năo hoạt động, nhất thiết phải có không khí trong lành sạch sẽ, không hút nhiều thuốc lá.
8. Vui vẻ: Vui vẻ thoải mái, luôn tươi cười làm năo phát huy hết công suất hoạt động. Cần giao thiệp rộng, biết vui cùng bè bạn, gia đ́nh. Tâm hồn thoải mái hưng phấn, vui tươi nhẹ nhàng, không cô độc, trầm lặng, thiếu sinh khí... tạo điều kiện tốt cho năo làm việc suy nghĩ.
9. Ăn uống: Bảo đảm cho năo hoạt động tốt, ăn uống cần ổn định, cân bằng, hợp lư. Cần nhiều vitamin C, thức ăn giàu đạm, rau quả tươi, đậu, các loại thịt nạc, cá...
10. Ngủ: Để năo nghỉ ngơi thư giăn, quan trọng nhất là ngủ đủ, không ngủ quá dài để tránh năo ch́m đắm trong mê mệt, tiêu cực, năo già, ít năng động.
Để có bộ năo khoẻ
Rèn luyện thân thể không thể bỏ qua việc rèn năo, bảo đảm cơ quan điều khiển cơ thể luôn có sức khoẻ để hoàn thành tốt nhiệm vụ tham mưu cho hoạt động con người. Có những cách tập sau.
1. Quan sát: Chú ư quan sát sự vật chung quanh và luôn ghi nhớ trong óc những điều cần thiết, tất nhiên, quan sát phải kèm phân tích động năo.
2. Nghe: Luôn nghe nhạc ḿnh ưa thích để giúp tăng cường trao đổi chất trong tế bào năo, rèn luyện nâng cao khả năng điều khiển việc nghe của thần kinh, giúp trí óc thông minh hơn.
3. Nghĩ: Luôn suy nghĩ là cách tốt nhất rèn luyện năo. Ai muốn thông minh đều cần hoạt động năo nhanh nhẹn và biết suy nghĩ. Ngược lại, người không chịu suy nghĩ năo thường lăo hoá nhanh, giảm khả năng hoạt động rơ.
4. Đọc: Cần đọc sách báo nhiều v́ đó là nguồn cung cấp thông tin quan trọng, giúp cho kho dữ liệu cơ sở của óc - nền tảng của sự thông minh, đầy đủ tiềm lực. Cần đọc sách để tiếp thu kiến thức. Tránh đọc quá nhiều sách tiêu khiển, hoạt h́nh, truyện vui...
5. Động: Thực hiện các hoạt động tinh tế khéo léo như vẽ, kẻ chữ, đánh đàn... cũng như luyện tập TDTT khéo léo linh hoạt, có độ khó cao để nâng cao hoạt động trí lực.
6. Nói: Năo điều khiển việc nói, qua nói giúp cho khả năng tổng hợp lôgic, thể hiện... của năo. Tất nhiên, không chỉ nói nhiều, nói vui pha tṛ... mà cần thể hiện triết lư tổng hợp sâu sắc, nội dung phong phú, sáng tạo, hấp dẫn.
7. Oxy: Năo cần nhiều oxy hơn bất cứ bộ phận nào trong cơ thể. Năo đủ oxy sẽ hoạt động với hiệu suất cao hơn. Khi năo hoạt động, nhất thiết phải có không khí trong lành sạch sẽ, không hút nhiều thuốc lá.
8. Vui vẻ: Vui vẻ thoải mái, luôn tươi cười làm năo phát huy hết công suất hoạt động. Cần giao thiệp rộng, biết vui cùng bè bạn, gia đ́nh. Tâm hồn thoải mái hưng phấn, vui tươi nhẹ nhàng, không cô độc, trầm lặng, thiếu sinh khí... tạo điều kiện tốt cho năo làm việc suy nghĩ.
9. Ăn uống: Bảo đảm cho năo hoạt động tốt, ăn uống cần ổn định, cân bằng, hợp lư. Cần nhiều vitamin C, thức ăn giàu đạm, rau quả tươi, đậu, các loại thịt nạc, cá...
10. Ngủ: Để năo nghỉ ngơi thư giăn, quan trọng nhất là ngủ đủ, không ngủ quá dài để tránh năo ch́m đắm trong mê mệt, tiêu cực, năo già, ít năng động.
Sinh Tố B5 - Thần Dược Trị Nhức Mỏi
Nếu bạn thường bị nhức mỏi, sưng khớp xương, mỏi lưng, mỏi vai... mà mọi thứ thuốc khác đều chữa không hết, hăy thử với sinh tố B5.
Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần một viên sinh tố B5 (100 mg) kèm theo một viên sinh tố B-complex 100 mg (B-100), bạn sẽ bắt đầu cảm thấy hết nhức mỏi sau 2-4 tuần. Việc tiếp tục uống đều mỗi ngày sẽ giúp bệnh không trở lại. Theo tài liệu của bác sĩ Mary E., chuyên gia sinh tố trị liệu tại Arkansas, liều lượng này có hiệu quả rất khả quan trên 75% tổng số bệnh nhân được điều trị.
Ngoài ra, các thuốc khác như dầu cá (cod liver oil), Niacin, các sinh tố A, C, E cũng có công dụng tương đối khả quan.
Muốn xoa dịu nhức đầu, nhức răng, đau lưng..., hăy uống thuốc aspirin với một tách cà phê. Cà phê sẽ giúp thuốc có công hiệu nhanh hơn khoảng 35% thời gian.
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.