Tại Sao Bệnh Tiểu Đường Được Gọi Là "Tên Sát Nhân Thầm Lặng"?
Tiểu đường thường được gọi là "tên sát nhân thầm lặng" chính bởi các triệu chứng dễ bỏ qua của nó.
Rất nhiều người không hề biết ḿnh đă mắc bệnh tiểu đường cho đến khi họ cầm ở trên tay tờ giấy xét nghiệm dương tính. Thông thường, mọi người không quan tâm đến những dấu hiệu của bệnh tiểu đường mà chỉ coi đó là những dấu hiệu của sự mệt mỏi. Cẩn thận nhé, chớ coi thường, dưới đây là các dấu hiệu cho thấy bạn đă mắc bệnh tiểu đường rồi đó.
- Tăng sự khát nước và đi tiểu thường xuyên: Khi tích tụ dư thừa đường trong máu, chất lỏng được kéo từ các mô. Điều này có thể làm cho khát nước. Kết quả là, có thể uống và đi tiểu nhiều hơn b́nh thường
- Da đột ngột trở nên thô ráp: Những người có các dấu hiệu này chắc chắn đă có hiện tượng kháng insulin, dù cho đường máu của họ có thể chưa cao
- Đau hoặc ngứa ran ở vùng bàn chân và bàn tay - Rối loạn cương dương hay c̣n gọi là "bất lực" là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến 35- 75% nam giới nếu mắc bệnh tiểu đường
- Thường xuyên bị những cơn đau đầu hành hạ cũng là một dấu hiệu thường gặp của bệnh tiểu đường
- Hay bị đói - Bị giảm cân nhanh chóng: Mặc dù ăn nhiều hơn b́nh thường để làm giảm đói, có thể giảm cân. Nếu không có khả năng sử dụng glucose, cơ thể sử dụng nhiên liệu thay thế được lưu trữ trong cơ bắp và chất béo. Năng lượng bị mất là glucose trong nước tiểu
- Thường xuyên mệt mỏi: Nếu các tế bào đang bị tước đoạt đường, có thể trở nên mệt mỏi và dễ cáu kỉnh
- Bị mờ mắt: Nếu lượng đường trong máu quá cao, chất lỏng có thể được kéo ra từ các ống kính của mắt. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng thị lực
- Chậm lành vết loét hoặc nhiễm trùng thường xuyên: Tuưp 2 bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến khả năng để chữa lành và chống nhiễm trùng
- Da tối màu: Một số người bị bệnh tiểu đường tuưp 2 có bản vá lỗi, da mượt màu đen trong các nếp gấp và nếp nhăn của các cơ quan - thường ở nách và cổ. Khi thấy có những triệu chứng của bệnh tiểu đường tuưp 2 như trên, bạn nên đi khám bác sỹ , thay đổi chế độ dinh dưỡng và luyện tập thể theo hướng tích cực...
Casein protein là ǵ mà giúp bạn nuôi dưỡng cơ bắp?
Tác giả: Hoàng Trí
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Casein protein là ǵ mà giúp bạn nuôi dưỡng cơ bắp?
Casein là protein, whey cũng là protein. Vậy casein protein là ǵ mà có thể giúp nuôi dưỡng cơ bắp và sự khác biệt giữa hai loại protein này như thế nào?
Dưới đây bạn hăy cùng t́m hiểu casein là ǵ, casein có tác dụng ǵ, sự khác biệt giữa casein protein và whey protein nhé!
Casein là ǵ?
sữa và các sản phẩm từ sữa
Casein là dạng protein chủ yếu trong sữa và thành phần thiết yếu của phô mai. Ở dạng tinh khiết, casein là một chất rắn màu trắng vô định h́nh, không vị và không mùi, loại sản phẩm thương mại của casein có màu vàng với mùi dễ chịu. Trong sữa ḅ có chứa khoảng 3% casein.
Sữa chứa hai loại protein bao gồm casein và whey. Trong đó, casein chiếm khoảng 80% hàm lượng protein trong sữa, và whey là 20% lượng protein c̣n lại. Một sự khác biệt quan trọng giữa hai loại protein phổ biến này là: casein protein là dạng tiêu hóa chậm và whey protein là dạng tiêu hóa nhanh.
Giống như các protein động vật khác, casein là một nguồn protein hoàn chỉnh giúp cung cấp tất cả các axit amin thiết yếu mà cơ thể bạn cần cho sự tăng trưởng và hồi phục. Casein đồng thời cũng chứa các protein riêng biệt khác nhau và các hợp chất có hoạt tính sinh học mang lại lợi ích sức khỏe. Casein protein có 2 dạng chính bao gồm:
• Micellar casein: Đây là dạng casein phổ biến nhất đă được phân tách các tạp chất ra khỏi sản phẩm, được tiêu hóa chậm răi.
• Casein hydrolysate: Hay c̣n gọi là casein thủy phân. Đây là loại casein đă được trải qua quá tŕnh thủy phân enzyme nhằm giúp hấp thụ vào cơ nhanh hơn.
Một muỗng bột casein protein tiêu chuẩn 33g có chứa khoảng 24g protein, 3g carbs và 1g chất béo. Đồng thời cũng có thể chứa các vi chất dinh dưỡng khác nhau (như canxi), tuy nhiên những chất này có thể thay đổi tùy thuộc vào thương hiệu sản phẩm bạn dùng.
Phân biệt casein protein và whey protein
mọi người đang tṛ chuyện với nhau
Bên cạnh đặc điểm về khả năng hấp thu, casein và whey protein có 5 điểm khác biệt sau đây:
1. Quá tŕnh sản xuất
Cả casein và whey đều là sản phẩm phụ của quá tŕnh sản xuất phô mai. Trong quá tŕnh này, các enzyme hoặc axit đặc biệt được thêm vào để làm cho casein trong sữa bị đông lại, hoặc chuyển sang trạng thái rắn, tách ra khỏi một chất lỏng. Chất lỏng này là protein whey, sau đó được rửa và sấy khô thành dạng bột để sử dụng trong các sản phẩm thực phẩm hoặc thực phẩm bổ sung. Phần sữa đông c̣n lại có thể được rửa và sấy khô để tạo ra bột protein hoặc thêm vào các sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như phô mai.
2. Xây dựng cơ bắp
Whey protein phù hợp cho quá tŕnh tập luyện cơ bắp hơn casein v́ khả năng hấp thụ nhanh chóng và cấu h́nh axit amin của whey protein. Thành phần chủ yếu trong 2 loại này bao gồm:
• Casein protein: Chứa một lượng cao hơn các axit amin histidine, methionine và phenylalanine.
• Whey protein: Có chứa nhiều axit amin chuỗi nhánh (BCAA) bao gồm leucine, isoleucine và valine.
Tất cả các axit amin thiết yếu đều quan trọng để xây dựng cơ bắp, trong đó leucine là chất khởi đầu quá tŕnh tổng hợp này. Do có hàm lượng leucine cao hơn, whey protein kích thích tổng hợp protein, phát triển cơ bắp nhiều hơn casein protein, đặc biệt là khi tiêu thụ song song trong quá tŕnh tập luyện.
3. Hợp chất bên trong
Casein và whey protein chứa các peptide hoạt tính sinh học khác nhau, và đều là những hợp chất có lợi cho cơ thể bạn.
• Casein protein: Casein chứa một số peptide hoạt tính sinh học được chứng minh là có lợi cho hệ thống miễn dịch và tiêu hóa. Một số loại peptide hoạt tính sinh học được t́m thấy trong casein cũng có lợi cho trái tim của bạn bằng cách hạ huyết áp và giảm sự h́nh thành cục máu đông.
Các peptide này hoạt động tương tự như các chất ức chế men chuyển angiotensin (ACE) – nhóm thuốc kê đơn để kiểm soát huyết áp. Bên cạnh đó, chúng cũng liên kết và mang theo các khoáng chất như canxi và photpho, giúp cải thiện khả năng tiêu hóa các chất này trong dạ dày.
• Whey protein: Whey protein chứa một số protein hoạt động được gọi là immunoglobulin có khả năng giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Các globulin miễn dịch trong váng sữa có đặc tính kháng khuẩn, có thể giết chết hoặc làm chậm sự phát triển của các vi sinh vật có hại, chẳng hạn như vi khuẩn và virus.
Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm cũng đă chỉ ra rằng các protein này có tác dụng chống oxy hóa và ức chế sự phát triển của khối u và ung thư. Ngoài ra, một số globulin miễn dịch giúp vận chuyển các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin A trong cơ thể và tăng cường hấp thụ các chất dinh dưỡng khác như chất sắt
Mặc dù có các thành phần hoạt tính sinh học khác nhau, protein whey và casein có thành phần dinh dưỡng khá tương đồng nhau.
Một muỗng tiêu chuẩn (31g) của whey protein chứa:
•Lượng calo: 110
•Chất béo: 1g
•Carbohydrate: 2g
•Protein: 24g
•Sắt: 0% lượng tiêu thụ tham khảo hàng ngày (RDI)
•Canxi: 8% RDI
Một muỗng tiêu chuẩn (34g) của protein casein chứa:
•Lượng calo: 120
•Chất béo: 1g
•Carbohydrate: 4g
•Protein: 24g
•Sắt: 4% RDI
•Canxi: 50% RDI
Những thành phần dinh dưỡng này chỉ mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi tùy thuộc vào sản phẩm thực phẩm bổ sung mà bạn sử dụng, do đó bạn hăy đọc kỹ bảng thành phần trước khi mua.
5. Thời điểm sử dụng
Nhờ vào khả năng hấp thụ nhanh chậm khác nhau nên 2 loại protein này được sử dụng vào các thời điểm:
• Casein protein: V́ khả năng hấp thu chậm nên casein thường sử dụng vào ban đêm để tránh mất cơ khi ngủ hoặc lúc bận rộn không có thời gian bổ sung protein liên tục.
• Whey protein: Buổi sáng sau khi thức dậy, trước luyện tập và sau luyện tập. Đây là ba thời điểm quan trọng mà cơ thể cần protein để giúp cơ bắp được phục hồi và phát triển tốt nhất, nên protein sẽ được hấp thụ nhanh.
Casein có tác dụng ǵ?
Casein protein giúp nuôi dưỡng cơ bắp
1. Casein protein chống dị hóa cơ
Casein được biết đến như một loại protein hấp thu, tiêu hóa với tốc độ chậm, điều này giúp nuôi các tế bào cơ thể bằng các axit amin ở mức ổn định trong một thời gian dài.
Casein protein có thể giúp các tế bào tổng hợp protein, ngay cả trong khoảng thời gian cơ thể bạn tự phá vỡ cơ bắp để lấy năng lượng (quá tŕnh dị hóa). Casein c̣n được gọi là thực phẩm “chống dị hóa” giúp giảm sự phân hủy cơ bắp.
Bạn có thể t́m hiểu thêm: Đồng hóa và dị hóa: Sự khác biệt nào đối với cơ thể?
2. Casein protein tăng trưởng cơ bắp
Casein là loại thực phẩm bổ sung tăng cơ được những người tập thể h́nh và vận động viên sử dụng trong nhiều thập kỷ. Giống như các protein động vật khác, casein chứa tất cả các axit amin thiết yếu mà cơ thể bạn không thể tự sản xuất. Điều quan trọng là casein cung cấp cho cơ thể một lượng axit amin leucine cao, có tác dụng tổng hợp protein cơ bắp.
Một nghiên cứu đă so sánh những người dùng casein với hai nhóm khác bao gồm: Nhóm tiêu thụ whey protein và nhóm không dùng protein (dùng giả dược). Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nhóm casein có sự tăng trưởng cơ bắp gấp đôi và giảm lượng mỡ gấp ba lần so với nhóm giả dược. Nhóm casein đồng thời cũng giúp giảm mỡ nhiều hơn so với nhóm whey protein.
Casein protein có thể tăng cường khối lượng cơ bắp lâu dài bằng cách giảm sự phân hủy protein. Sự phân hủy protein thường xảy ra nhanh chóng trong quá tŕnh tập thể dục hoặc giảm cân, do lúc này cơ thể bạn thiếu năng lượng và axit amin.
Casein protein thường được sử dụng vào ban đêm để ngăn chặn sự phân hủy protein có thể xảy ra, bởi v́ trong khoảng thời gian bạn ngủ, cơ thể không có năng lượng và axit amin sẽ dễ dàng dẫn đến dị hóa.
Trong một nghiên cứu, việc sử dụng protein casein trước khi đi ngủ giúp nam giới đang luyện tập sức mạnh tăng kích thước sợi cơ loại 2 thêm 8.4 cm², so với nhóm chỉ đơn thuần tập luyện là 4,8 cm². Bên cạnh đó, nhóm sử dụng casein c̣n có mức độ tăng sức mạnh lớn hơn khoảng 20% so với nhóm không dùng.
3. Lợi ích sức khỏe khác của casein protein
Dựa trên một số nghiên cứu, những lợi ích sức khỏe khác mà casein có thể mang lại bao gồm:
• Kháng khuẩn, miễn dịch: Một số nghiên cứu tế bào cho thấy casein có thể cung cấp khả năng kháng khuẩn, miễn dịch và giảm huyết áp cao cho cơ thể.
• Giảm triglyceride: Một nghiên cứu trên 10 người thừa cân cho thấy casein giúp làm giảm mức triglyceride (chất béo trung tính) sau bữa ăn khoảng 22%.
• Giảm gốc tự do: Một số peptide trong bột protein casein có tác dụng chống oxy hóa và chống lại sự tích tụ của các gốc tự do có hại.
• Giảm béo: Một nghiên cứu tập luyện kéo dài 12 tuần cho thấy mức giảm mỡ trung b́nh ở người dùng thực phẩm bổ sung casein cao gấp 3 lần so với nhóm dùng giả dược
Theo các nghiên cứu và đánh giá trực tiếp cho biết, casein không gây ra những tác động tiêu cực đối với người khỏe mạnh.
Tuy nhiên, những người đang mắc bệnh thận hoặc gan nên cần phải hạn chế lượng protein tiêu thụ. Một số người cũng có thể bị dị ứng casein hoặc gặp triệu chứng không dung nạp với đường sữa (một lượng nhỏ có trong casein). Tùy vào mỗi cá nhân sử dụng có thể gặp phải các triệu chứng đường tiêu hóa như đầy hơi.
Giống như whey protein, casein thường khá an toàn và giúp mang lại các lợi ích sức khỏe lâu dài đối với cơ thể. Liều dùng của casein là 1 – 2 muỗng mỗi ngày (tương đương 30 – 60g) tùy thuộc vào trọng lượng cơ thể và nhu cầu protein của mỗi cá nhân.
Casein protein có thể được t́m thấy trong sữa và các sản phẩm từ sữa khác như bơ, phô mai hoặc kem. Những sản phẩm sữa này thường chứa nhiều canxi và các axit amin thiết yếu rất quan trọng để xây dựng khối lượng cơ bắp.
Những thông tin trên hy vọng có thể giúp bạn hiểu rơ casein là ǵ, casein có tác dụng ǵ, sự khác biệt giữa casein và whey protein. Đây là chất dinh dưỡng có lợi cho cơ bắp, v́ thế bạn có thể bổ sung thông qua sản phẩm sữa hoặc cân nhắc túi tiền để sử dụng thực phẩm bổ sung từ nhăn hàng có uy tín nhé!
Chỉ số huyết áp (HA) của một người được coi là b́nh thường nếu chỉ số tối đa trong khoảng 9 - 12mmHg, tối thiểu trong khoảng 6 - 8mmHg. HA thấp nếu như chỉ số tối đa dưới mức 9mmHg hoặc giảm 2mmHg so với HA b́nh thường.
Trẻ em hoặc người lớn đều có thể bị HA thấp. Chỉ số HA ở trẻ nhỏ thấp hơn HA ở người lớn. HA thấp hay gặp ở phụ nữ, người gầy ốm, thiếu máu, ăn kém, bị nhiễm trùng cấp tính... và yếu tố di truyền. Nguyên nhân của HA thấp có thể do:
- Suy giảm hoạt động của tuyến giáp làm cơ thể bị thiếu hụt hormone.
- Nếu hàm lượng đường trong máu giảm dưới mức 2,5mmol/l, cơ thể có cảm giác mệt mỏi, run rẩy và vă mồ hôi.
- T́nh trạng thiếu máu có lượng hemoglobin thấp dưới mức 9g/dl máu. Lượng hemoglobin thấp khiến lượng oxy vận chuyển tới năo và tim suy giảm, gây choáng váng, hoa mắt, chóng mặt.
- Nếu tim đập dưới 60 nhịp/phút th́ sẽ không đủ lượng máu và oxy lưu thông trong cơ thể.
- Stress và di truyền.
- Sự tự điều chỉnh của hệ thần kinh tự động trong cơ thể kém.
Đa số trường hợp HA thấp mạn tính thường người bệnh đă quen với mức HA thấp nên sẽ không có dấu hiệu rơ rệt hoặc cũng không biết ḿnh bị HA thấp. Các triệu chứng của bệnh HA thấp có thể xuất hiện thường xuyên hay đột xuất tùy vào nguyên nhân, như: bệnh nhiễm trùng, bị stress hay ăn kém... Các dấu hiệu cảnh báo là:
- Cảm giác mệt mỏi, mệt lả và muốn được nghỉ ngơi
- Hoa mắt, chóng mặt
- Buồn nôn
- Khó tập trung và dễ nổi cáu
- Suy giảm khả năng t́nh dục
- Da nhăn và khô, kèm theo rụng tóc
- Vă mồ hôi nhưng vẫn thấy lạnh
- Thở dốc, nhất là sau khi leo cầu thang hay làm việc nặng.
Khi bệnh nhân tụt HA nhiều lần, hệ thống thần kinh suy giảm chức năng, cơ thể không tự kịp điều chỉnh để cung cấp đủ dinh dưỡng và oxy cho các cơ quan có chức năng sống c̣n như năo, tim, thận, gây tổn thương các cơ quan này.
Nếu bệnh HA thấp không được điều trị kịp thời th́ có thể dẫn đến t́nh trạng đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy thận..., thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Nhiều trường hợp HA thấp có thể dẫn tới tai biến mạch máu năo, trong đó phần lớn là nhồi máu năo, tỷ lệ này chiếm khoảng 30%.
Tụt HA cấp tính có thể gây sốc, đặc biệt nguy hiểm đến tính mạng, nhất là khi lái xe, làm việc trên tầng cao... Nếu HA thấp kéo dài, c̣n làm cho thận, gan, tim, phổi suy yếu nhanh chóng.
Cần khắc phục các nguyên nhân dẫn đến HA thấp và tập thể dục để tăng cường sức chịu đựng và thích nghi của cơ thể với HA thấp, bằng cách:
- Luyện tập thể dục thể thao đều đặn, phù hợp với sức khỏe, độ tuổi, t́nh trạng bệnh lư cũng như điều kiện, hoàn cảnh, thời gian. Trung b́nh mỗi ngày nên tập ít nhất 30 - 45 phút, trong 5 - 7 ngày/tuần.
- Nên ăn đủ các bữa chính trong ngày, nhất là bữa sáng v́ rất quan trọng. Các bữa chính cần ăn đủ no với những thực phẩm tốt cho tim mạch như ngũ cốc, đậu, cá, dầu thực vật, rau củ và các loại trái cây, nước ép nên cho thêm một chút muối...
- Có thể ăn hơi mặn hơn người b́nh thường một chút.
- Nên ăn các thực phẩm giàu chất sắt bổ máu là thịt, cá, gan, huyết, trứng, đậu đỗ, cùng với các thực phẩm giàu vitamin C như rau sống, trái cây tươi để tăng hấp thu chất sắt.
- Cần uống đủ nước hằng ngày, uống thường xuyên và không đợi đến khi khát mới uống, nhất là khi ra mồ hôi nhiều. Ngoài ra, nên uống thêm nước lọc khi uống bia, rượu.
- Khám sức khỏe định kỳ và hỏi ư kiến bác sĩ để bổ sung một số loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
- Ngủ đủ giấc và đủ thời gian.
- Nước tăng lực, nước uống có cồn, cà phê, trà đặc cũng có những đóng góp tích cực đối với việc giải quyết tạm thời chứng HA thấp. Tuy nhiên, nếu lạm dụng sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Theo thời gian, cơ thể con người sẽ bị lăo hóa, thể hiện bằng những biến đổi về h́nh thái và chức năng của các bộ phận của cơ thể. Quá tŕnh lăo hóa không diễn ra đột ngột, mà đến từ từ.
Vậy hăy xem lịch tŕnh lăo hóa của các bộ phận trong cơ thể như thế nào nhé.
Tim: Lăo hóa từ tuổi 40
Ở tuổi 40, mạch máu dần mất đi sự đàn hồi, động mạch cũng có thể trở nên cứng hoặc bị tắc, nguyên nhân gây ra sự thay đổi này là do chất béo tích tụ ở động mạch vành. Điều này làm cho hiệu quả truyền máu của tim tới toàn bộ cơ thể cũng bắt đầu giảm xuống. Do đó, để giữ cho trái tim khỏe mạnh, tốt nhất bạn không nên ăn quá nhiều chất béo băo ḥa.
Phổi: Lăo hóa từ tuổi 20
Dung tích của phổi bắt đầu giảm dần từ tuổi 20. Đến tuổi 40, một số yếu tố như lồng ngực biến dạng, các khớp bị cứng, nhu mô phổi giảm đàn hồi... kết hợp với sự xơ cứng ở cơ bắp và xương sườn buồng phổi có thể khiến cho nhiều người bị khó thở.
Hoạt động của phổi gặp khó khăn, đồng nghĩa với việc không khí sau khi hít thở sẽ lưu lại trong phổi nhiều hơn dẫn tới khó thở.
Da: Lăo hóa từ khoảng tuổi 25
Cùng với sự giảm tốc của quá tŕnh tạo collagen, da bắt đầu lăo hóa tự nhiên từ tuổi 25. Các tế bào da chết sẽ không biến mất một cách nhanh chóng, trong khi lượng tế bào da mới có thể giảm đi chút ít. Kết quả là da sẽ xuất hiện nếp nhăn và trở nên mỏng hơn, ngay cả khi dấu hiệu lăo hóa da ban đầu có thể đến tận tuổi 35 mới xuất hiện.
Ngực: Lăo hóa từ tuổi 35
Phụ nữ đến tuổi 35, các mô vú và chất béo trong ngực bắt đầu mất dần, kích cỡ và sự căng đầy cũng giảm xuống. Từ tuổi 40, ngực phụ nữ bắt đầu chảy sệ, quầng vú (khu vực xung quanh đầu vú) bị thu hẹp mạnh.
Cơ quan sinh sản: Lăo hóa từ tuổi 35
Cơ quan sinh sản của các chị em bắt đầu suy giảm sau tuổi 35. Nội mạc tử cung có thể trở nên mỏng hơn, khiến việc thụ tinh gặp khó khăn hoặc tạo thành môi trường kháng tinh trùng. Khả năng sinh sản của đàn ông cũng bắt đầu suy giảm ở độ tuổi này. Sau tuổi 40, chất lượng tinh trùng giảm xuống, nên khả năng có con của nam giới cũng có dấu hiệu suy giảm.
Cơ bắp: Lăo hóa từ tuổi 30
Sau tuổi 30, tốc độ lăo hóa của cơ bắp c̣n nhanh hơn cả tốc độ phát triển. Ở độ tuổi này, hầu hết chúng ta có xu hướng tích trữ chất béo nhiều hơn và đốt cháy lượng calo ít hơn nên cơ bắp dần bị mất đi. Qua tuổi 40, tốc độ lăo hóa cơ bắp của con người càng tăng nhanh hơn. Thường xuyên luyên tập có thể giúp ngăn chặn sự .
Xương: Lăo hóa từ tuổi 35
Sau tuổi 35, xương bắt đầu ṃn và rơi vào quá tŕnh lăo hóa tự nhiên do các tế bào xây dựng xương hoạt động kém hơn. Xương của phụ nữ măn kinh ṃn nhanh hơn và có thể gây ra bệnh loăng xương. Kích thước và sự suy giảm mật độ xương có thể làm giảm chiều cao của bạn.
Khi chúng ta già đi, lượng nước bọt tiết ra cũng ít đi. Nước bọt có thể rửa sạch vi khuẩn, nếu nước bọt ít đi, răng và nướu của chúng ta dễ bị hôi. Sau khi các mô nha chu mất dần, nướu răng sẽ bị thu hẹp, đây là triệu chứng thường gặp ở người lớn trên 40 tuổi.
Thính lực: Lăo hóa từ khoảng tuổi 55
Hơn một nửa số người trên 60 tuổi có thể bị giảm thính lực do lăo hóa . Triệu chứng này gọi là điếc lăo hóa, là do sự thiếu “các tế bào lông” gây ra. Tế bào lông cảm quan trong tai có thể tiếp nhận sự rung động của âm thanh và truyền âm thanh tới năo bộ.
Tóc bạc lúc nào tuỳ theo sắc dân. Đối với người da vàng (Asians),nếu khoảng gần 40. Da trắng khoảng 34-35. Da đen, trễ hơn khoảng 44-46. Chừng 50% chúng ta, tóc bạc đáng kể lúc qua tuổi 50. Nếu người da trắng tóc bạc trước 20 tuổi, da đen trước 30 tuổi và da vàng có lẽ khoảng trước 25 tuổi th́ coi như tóc bạc quá sớm.
Nguyên nhân:
+ Chúng ta chưa hiểu rơ, có thể yếu tố di truyền quan trọng.
+ Trái với tin tưởng trong dân gian, y giới cho rằng stress không làm cho tóc bạc. Chúng ta nghe nói về trường hợp một nhân vật nào đó sáng ngủ giậy, tóc đổi bạc phơ như Ngũ Tử Tư bị vua Sở theo đuổi trong truyện Tàu, hoàng hậu Marie Antoinette thời cách mạng Pháp, hay gần đây hơn, bà Barbara Bush sau khi đứa con gái chết v́ ung thư.
+ Theo y khoa, màu tóc do sắc tố melanin được sản xuất bởi các tê bào melanocyte ở trong nang lông/tóc (hair follicle) dưới chân tóc. Nếu các tế bào này không hoạt động hay chết, v́ không có sắc tố, tóc được sản xuất ra từ nang lông/tóc sẽ trắng, bạc. Một khi một phần sợi tóc đă thành h́nh, phần sợi tóc là một bộ phận chết nên không thể đang từ tóc có màu đổi sang màu trắng được.
+ Hiện nay, người ta giải thích như sau: một số đang sẵn có tóc muối tiêu - vừa có tóc có màu xen lẫn với tóc không có màu, nang tóc ở gốc sợi tóc "bạc" (không có màu) chịu đựng stress tốt hơn. Lúc stress, hay một biến cố nào đó tác dụng trên hệ thống tự miễn nhiễm, làm hư hại các nang tóc, các sợi tóc có màu rụng đi, để lại toàn tóc bạc. Do đó màu của bộ tóc (chứ không phải từng sợi tóc) có thể thay đổi nhanh chóng, trong vài ngày, tuần hay vài tháng (diffuse alopecia areata).
+ Thiếu vitamin B12 (B12 trong thịt, trứng, sữa; bệnh dạ dày v́ giải phẩu hoặc thiếu chất intrinsic factor, bệnh ruột làm hấp thụ kém có thể gây ra triệu chứng thiếu vitamin B12), rối loạn cơ năng tuyến năo thuỳ (dưới đáy năo, là nơi điều khiển cơ năng nhiều tuyến nội tiết như tuyến thượng thận, tuyến giáp, tuyến sinh dục), rối loạn tuyến giáp (cường giáp, suy giáp, bệnh Graves, bệnh Hashimoto: tuyến giáp sưng do các kháng thể tự miễn nhiễm.)
+ Bệnh bạch biến: những vùng da mất sắc tố.
+ Trước đây, người ta nghi bệnh xương xốp (mật độ xương thấp) đi đôi với tóc bạc sớm, tuy nhiên một khảo cứu ở California năm 2007 cho thấy không có liên hệ giữa mật độ xương và tóc bạc.
Nói chung, trừ trường hợp ngoại lệ, tóc bạc sớm không có nghĩa là có vấn đề sức khoẻ.
Y học không có giải pháp làm cho tóc đổi màu.
Trong đông y hà thủ ô (Fo-ti, he-shou-wu, polygonum multiflorum) được cho là có khả năng làm tóc đen, phục hồi sinh lực tuổi trẻ.
Tuy nhiên theo Wikipedia có thể gây độc gan do hiện diện dẫn chất (derivative) của anthroquinone. Có 3 trường hợp được công bố, một thuốc hà thủ ô sản xuất ở Trung Quốc Shou-Wu-Pian gây ra viêm gan cấp tính (acute hepatitis.)
Thiết tưởng, nếu muốn dùng, cần được những chuyên viên về đông y hướng dẫn, nhất là foti có tác dụng estrogen (hormone nữ) và được dùng cho người phụ nữ sau khi măn kinh, có thể có tác dụng không tốt cho người ung thư vú, buồng trứng, tử cung, tuyến tiền liệt.
Người tóc bạc nhuộm tóc, hoặc chấp nhận tóc ḿnh bạc và tóc bạc có vẻ đẹp riêng của nó. Có thể đổi kiểu tóc cho thích hợp với tóc bạc (như cắt ngắn và gọn).
Em có biết người Nhật Bản họ làm một hạt ngọc trai như thế nào không?
- Họ lấy một con dao nhỏ thật sắc, rạch bụng con trai ra, bỏ vào đấy một hạt cát và khâu lại. Xong, họ thả con trai ấy vào một cái hồ chứa đầy nước biển.
Những con trai sau khi lănh một hạt cát vào trong bụng như thế, có thể lâm vào hai trường hợp sau:
1- Những con trai yếu đuối sẽ chết v́ vết thương làm độc.
2- Những con c̣n lại, sau một thời gian đau đớn, oằn oại v́ vết thương, sẽ tiết ra một chất nhờn để bao bọc hạt cát đang nằm sâu trong da thịt.
Hạt ngọc trai được thành h́nh từ đó.
C̣n chúng ta, cuộc đời cũng đă mổ bụng ta và nhét vào đấy những niềm sầu nỗi khổ. Nếu chúng ta cứ than van, hờn trách th́ ta sẽ chết lần chết ṃn như những con trai yếu đuối nọ. Ngược lại, nếu ngay trong những nghịch cảnh oái ăm ấy mà chúng ta biết tiết ra một chất thức tỉnh th́ một vị Phật được bắt đầu như thế đó em ạ!
Cậu Bé Lừa Tiền Cơm Và Kết Cuộc Không Ngờ Sau 20 Năm
Đôi khi, một câu nói có thể làm thay đổi cuộc đời của một con người. Đôi khi, chỉ có ḷng tốt và sự hiền lành thôi th́ chưa đủ. Đôi khi, cuộc sống sẽ cho mỗi người một cơ hội nữa…
Một ngày, sau khi hết tiết giảng và trở về văn pḥng, bảo vệ đưa đến cho tôi một số tiền cùng hóa đơn thanh toán. Cả chục triệu đồng tiền nợ… Tôi thấy rất kỳ lạ, không nhớ nổi là đă cho ai mượn số tiền này. Nh́n vào cột người gửi, tôi thấy viết “Cậu bé ăn xin của 20 năm trước”… mọi kỷ niệm chợt ùa về. Tôi tự hỏi, chẳng lẽ là cậu bé đó sao ?
20 năm trước, hồi đó mẹ tôi c̣n làm nghề bán hàng cơm cho học sinh ở cổng trường học. Bà thấy nhiều đứa trẻ rất khổ và đáng thương nên luôn làm những hộp cơm ngon hơn mà chỉ bán với giá rẻ. V́ thế học sinh đến mua cơm rất đông.
Tôi vừa tốt nghiệp đại học, đang chờ được phân công tác, nên đă ra phụ mẹ bán cơm. Trong một lần bận rộn phục vụ những em học sinh vừa tan học, tôi bỗng nhiên cảm thấy ai đó đi qua quệt phải lưng ḿnh. Đó là một cậu bé chừng 10 tuổi, mặc một bộ quần áo mỏng, rách tả tơi, trong khi trời đă bắt đầu vào đông.
Khi đó, như đă rất quen thuộc, mẹ tôi liền mỉm cười rồi đưa cho cậu bé một hộp cơm. Không đợi tôi cầm hộ, cậu bé vội giật lấy cơm, ném tiền vào hộp rồi chạy mất. Một học sinh bên cạnh tức giận nói: “Thằng ăn mày này toàn lừa tiền cơm, rất nhiều lần đều như vậy, nếu lần sau c̣n thế th́ phải dạy cho nó một trận!”. Tôi ngạc nhiên kiểm tra lại hộp tiền, th́ thấy quả thực là cậu bé chỉ đưa có 1 tờ 200 đồng.
Khi tôi trách mẹ quá sơ ư, bà nói: “Mẹ biết mỗi lần thằng bé chỉ bỏ vào đó 1 tờ 200 đồng. Chỉ có điều ta cũng nên giữ đạo nghĩa. Đứa trẻ này đă mất cả cha lẫn mẹ, rất đáng thương, mẹ cũng chỉ có thể giúp nó đến như vậy.”
Tôi không đồng ư nói: “Mẹ thật quá hồ đồ, đây mà là giúp cậu ta sao?”. Nhưng tôi chưa kịp nói xong th́ đă bị mẹ la mắng. Tôi biết rơ là dù có nói ǵ cũng vô dụng, mẹ suốt ngày niệm Phật, chỉ một ḷng muốn giúp người khác, nhưng lại không nghĩ sâu hơn. Thế là tôi đột nhiên muốn xử lư thật tốt chuyện này.
Ngày hôm sau, cậu bé ăn xin lại tới. Cậu ta vẫn giành lấy cơm như những lần trước, ra vẻ rất vội vàng và chuẩn bị ném tiền vào hộp. Lúc đó tôi th́nh ĺnh nắm lấy tay cậu… tờ tiền ít ỏi rơi ra ngoài. Mọi người đều quay lại nh́n, làm cậu bé rất bối rối, xấu hổ, và chực khóc. Lúc đó tôi cười nói: “Mua như vậy th́ không đủ ăn đâu! Em cứ lấy cơm đi, phần c̣n thiếu sau này hăy trả”. Nói xong tôi thả tay cậu ra.
Cậu bé sợ hăi cầm hộp cơm, ánh mắt tràn đầy nghi hoặc. Tôi lại bảo: “Đi đi, anh biết rơ em nhất định sẽ trả! Nhớ nhé! Sau này phải trả cả vốn lẫn lăi!”. Cậu bé suy nghĩ mất một lúc, rồi sau đó im lặng quay người, đi thẳng từng bước một, chứ không c̣n chạy như trước kia nữa.
Kể từ đó, cậu vẫn thường đến ăn, và trả 200 đồng…
Đang suy nghĩ miên man th́ anh Trương lại vội vă quay lại nói với tôi: “Tôi quên! C̣n một phong thư nữa!”
Nhận lấy phong thư, tôi vội vàng mở ra đọc. Trong thư viết:
“Tôi cuối cùng đă t́m được địa chỉ của anh. Suốt bao năm t́m kiếm, tôi mới có thể đem tiền trả lại, mới có thể hoàn lại ân t́nh 20 năm về trước. Lúc đó tôi đă lang thang khắp nơi, thường xuyên chịu đói rét. Một lần tôi tới cổng trường học giả vờ mua một hộp cơm. Tôi ném thử tờ 200 đồng vào hộp rồi nói xin mua cơm. Lúc đó tôi nghĩ, dù có bị phát hiện đi nữa th́ d́ bán cơm cũng rất hiền lành, sẽ không trừng phạt tôi. Nhưng d́ cũng không phát hiện ra, tủm tỉm cười rồi đưa tôi một hộp.
Sau đó tôi bắt đầu dựa vào thủ đoạn và mánh khóe để có được bữa ăn. Tôi cảm thấy người tốt trong xă hội rất dễ bị lừa. Tôi thường xuyên nói dối, và trộm đồ trong hành lang, c̣n định trộm cả trong cửa hàng nữa. Lần đó khi bị anh tóm lấy, tôi đă nghĩ ḿnh vậy là xong rồi, bị đánh rồi. Nhưng tôi đă không phải chịu trận đ̣n nào, mà lại c̣n được anh thả đi. Những lời nói của anh đă bảo vệ danh dự cho tôi, khơi dậy trong tôi mong muốn làm người tốt thực sự. Trong những năm sau này, mỗi khi nhớ đến ánh mắt của anh, tôi lại có thể tránh xa những điều xấu. Và dù phải t́m kiếm khắp nơi, dù phải đi bao xa, mất bao nhiêu thời gian, tôi vẫn muốn hoàn thành lời hẹn ước cũ.”
Và sự thành thật của cậu bé ăn xin cuối cùng đă được đền đáp…
“Một ngày nọ, khi nh́n thấy tôi ngồi co ro v́ giá rét, một phụ nữ đă trở về nhà mang cho tôi mấy chiếc áo. Sau đó tôi phát hiện trong túi áo có rất nhiều tiền. Lúc đó tôi rất đói, rất muốn giữ lại số tiền này, nhưng ánh mắt của anh lại hiện lên làm tôi thay đổi ư nghĩ. Tôi phải mất cả ngày mới t́m được nhà người phụ nữ nọ. Hai vợ chồng họ đă rất ngạc nhiên khi nh́n thấy tôi tới trả lại tiền. Họ khóc nức nở ôm tôi vào ḷng, rồi liên tục nói tôi là đứa trẻ tốt. Khi đó con gái hai vợ chồng vừa bị bệnh mà qua đời, tôi may mắn trở thành con nuôi của họ. Cuộc sống từ đó trở nên tốt hơn, tôi được cha mẹ nuôi thương yêu hết mực, được đi học. Giờ tôi đă trở thành giáo viên…”
Đúng là cậu ta! Quả là một niềm vui ấm áp. Tôi thầm cảm thấy may mắn v́ đă không vô t́nh hủy hoại một con người. Cậu bé ăn xin học được đức tính thành thật ngay thẳng, v́ vậy mà đă gặp một gia đ́nh tốt.
Giờ đây đứng trên bục giảng, chắc chắn cậu bé ăn xin năm xưa sẽ nói với học sinh của ḿnh rằng: “Chỉ có thành thật mới mang lại hạnh phúc!”
Triệu chứng tăng huyết áp: Không phải ai cũng biết rơ
Tác giả: Ngọc Vũ
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Triệu chứng tăng huyết áp: Không phải ai cũng biết rơ
Cao huyết áp có thể liên quan đến một số dấu hiệu hoặc không. Trong một số trường hợp hiếm gặp, các triệu chứng tăng huyết áp gián tiếp có thể xuất hiện.
Tăng huyết áp là một trong những bệnh lư thường gặp nhất toàn cầu. Theo thống kê từ các chuyên gia, cứ ba người sẽ có một người mắc phải căn bệnh này. Tuy phổ biến như vậy, nhưng không phải ai cũng hiểu đúng về t́nh trạng và triệu chứng tăng huyết áp.
Vậy, triệu chứng tăng huyết áp là ǵ? Làm thế nào để biết bản thân đang mắc bệnh? Hăy để Hello Bacsi giúp bạn giải đáp qua bài viết dưới đây nhé.
Các triệu chứng tăng huyết áp phổ biến
Thực tế, triệu chứng tăng huyết áp không phải lúc nào cũng bộc lộ rơ ràng. Nhiều người có thể phát triển huyết áp cao trong thời gian dài nhưng không hề biểu hiện bất kỳ đặc điểm bất thường nào.
Tuy nhiên, triệu chứng tăng huyết áp không xuất hiện không đồng nghĩa với việc nó vô hại. Thực tế, nếu t́nh trạng huyết cao không được kiểm soát tốt, nó có thể gây tổn thương đến các động mạch, đặc biệt là ở thận và mắt. Đồng thời, tăng huyết áp c̣n là yếu tố rủi ro dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, chẳng hạn như đột quỵ hay các vấn đề tim mạch.
Sự thật về triệu chứng tăng huyết áp
Ngày nay, không ít người vẫn có quan niệm rằng khi bị tăng huyết áp, bạn có khả sẽ bắt gặp những dấu hiệu như:
•Hồi hộp
•Đổ nhiều mồ hôi
•Khó ngủ
•Đau đầu
•Chảy máu cam
Tuy nhiên, thực tế, những dấu hiệu trên không thể “cảnh báo” về chỉ số huyết áp cao của bạn. Đồng thời, trong hầu hết trường hợp, cao huyết áp không gây đau đầu hoặc chảy máu cam. T́nh trạng này chỉ có thể xảy ra khi bạn rơi vào t́nh huống tăng huyết áp ác tính, tức là chỉ số của bạn là 180/120mmHg hoặc cao hơn.
Nếu chỉ số đo huyết áp cao bất thường và bạn cảm thấy đau đầu hay chảy máu cam, hăy nằm xuống nghỉ ngơi. Sau năm phút, bạn lại tiến hành đo áp lực máu một lần nữa. Nếu chỉ số huyết áp tiếp tục ở mức 180/120mmHg trở lên, bạn cần đến bệnh viện ngay lập tức để được điều trị kịp thời.
Trong trường hợp bạn bị đau đầu hoặc chảy máu cam nghiêm trọng, hăy đến t́m bác sĩ càng sớm càng tốt. Những triệu chứng như vậy có khả năng liên quan đến các t́nh trạng sức khỏe khác.
Bạn có thể muốn t́m hiểu: Tăng huyết áp ác tính: Kẻ sát nhân thầm lặng.
Một số dấu hiệu có nguy cơ xảy ra
Ở một số trường hợp hiếm gặp, một loạt triệu chứng tăng huyết áp gián tiếp có thể xuất hiện, bao gồm:
Xuất huyết dưới kết mạc
Triệu chứng tăng huyết áp 1
Hiện tượng các đốm đỏ xuất hiện trên nhăn cầu thường gặp ở những người mắc bệnh đái tháo đường hoặc tăng huyết áp. Tuy nhiên, cả hai trường hợp này đều không trực tiếp gây nên tăng huyết áp.
Mặt khác, một số chuyên gia nhăn khoa cho biết tăng huyết áp không được kiểm soát hiệu quả có nguy cơ gây tổn thương dây thần kinh thị giác.
Các mạch máu trên mặt giăn nở là yếu tố khiến mặt bạn đỏ bừng lên. Hiện tượng này có thể đột ngột xảy ra hoặc phát sinh do một số yếu tố tác động đến, chẳng hạn như:
•Phơi nắng
•Thời tiết chuyển lạnh
•Dùng thức ăn cay
•Uống đồ nóng
•Phản ứng với sản phẩm chăm sóc da
Ngoài ra, một số yếu tố gây tăng huyết áp tạm thời cũng có thể làm mặt bạn đỏ lên, bao gồm:
•Cảm xúc căng thẳng
•Tiếp xúc với nhiệt độ quá nóng
•Dùng thức uống chứa cồn, ví dụ như bia, rượu…
•Rèn luyện thể chất
Mặc dù đỏ bừng mặt có thể xảy ra khi chỉ số huyết áp của bạn cao hơn b́nh thường, nhưng thực tế, tăng huyết áp không phải là nguyên nhân gây ra đỏ mặt.
Chóng mặt
Triệu chứng tăng huyết áp 3
Tăng huyết áp không gây chóng mặt. Tuy nhiên, một số loại thuốc điều trị tăng huyết áp lại có khả năng này.
Chóng mặt có thể tự khỏi mà không cần đến sự can thiệp y tế. Mặc dù vậy, bạn vẫn không nên xem thường triệu chứng này, đặc biệt nếu nó đột ngột phát sinh. Chóng mặt đột ngột, mất thăng bằng và đi đứng khó khăn là ba trong số những dấu hiệu đột quỵ điển h́nh. Ngoài ra, cao huyết áp c̣n là yếu tố rủi ro hàng đầu đối với đột quỵ.
Khi nào bạn cần đến gặp bác sĩ?
Hăy t́m đến bác sĩ nếu những phương pháp kiểm soát triệu chứng tăng huyết áp của bạn không hiệu quả. Tuy nhiên, bạn cần lưu ư rằng một số loại thuốc dành cho người bị cao huyết áp có thể cần đến hai tuần để phát huy công dụng.
Chỉ số huyết áp của bạn không quay lại mức b́nh thường có thể báo hiệu bạn cần biện pháp điều trị khác phù hợp hơn. Đồng thời, t́nh trạng này cũng có khả năng là hệ quả của một vấn đề sức khỏe khác xảy ra cùng với tăng huyết áp.
Triệu chứng tăng huyết áp 4
Mặt khác, bạn cũng nên đến bệnh viện nếu bắt gặp các triệu chứng tăng huyết áp sau:
•Tầm nh́n mờ (suy giảm thị lực)
•Đau đầu dữ dội
•Suy nhược cơ thể
•Buồn nôn
•Lú lẫn
•Khó thở
•Tức ngực
Những dấu hiệu trên có thể đại diện cho việc biến chứng đă xảy ra hoặc là tác dụng phụ từ thuốc điều trị tăng huyết áp. Trong trường hợp này, bạn hăy yêu cầu bác sĩ kê toa thuốc thay thế.
11 cách pḥng ngừa suy thận không phải ai cũng biết
Tác giả: Ngọc Vũ
Tham vấn y khoa: BS. Nguyễn Thường Hanh
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
11 cách pḥng ngừa suy thận không phải ai cũng biết
Mục đích chung của các biện pháp pḥng ngừa suy thận là tập trung vào việc ngăn chặn ngay từ đầu những yếu tố nguy cơ gây phát sinh bệnh, ví dụ như đái tháo đường hay tăng huyết áp.
T́nh trạng thận mất khả năng hoạt động có thể ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống của một người, bao gồm:
•Những vấn đề sức khỏe liên quan đến tim mạch, xương khớp, thần kinh…
•Mất khẩu vị, suy dinh dưỡng
•Khó ngủ
•Trầm cảm
Bên cạnh đó, việc điều trị suy thận không phải là điều dễ dàng. Thẩm tách hay chạy thận nhân tạo là phương pháp phổ biến nhất. Tuy nhiên, nếu lựa chọn liệu tŕnh này, bạn sẽ phải áp dụng nó cho đến cuối đời.
Mặt khác, ghép thận lại là biện pháp mang lại nhiều triển vọng hơn. Tuy vậy, thủ thuật cấy ghép nội tạng đ̣i hỏi rất nhiều yêu cầu trước và sau khi được thực hiện.
Chính v́ vậy, để bảo vệ sức khỏe của bản thân, bạn nên t́m cách pḥng ngừa suy thận ngay từ đầu.
1. Kiểm soát tốt đường huyết
Các chuyên gia đánh giá đái tháo đường là nguyên nhân suy thận hàng đầu. Điều này chủ yếu liên quan đến mức đường huyết tăng cao bất thường.
Hàm lượng đường trong máu cao khiến mao mạch bị tắc nghẽn, gây cản trở cho quá tŕnh lưu thông của hồng cầu. Từ đó, thận sẽ không thể nhận đủ chất dinh dưỡng cũng như oxy để tiếp tục hoạt động. T́nh trạng này kéo dài rất dễ dẫn đến suy thận.
Ngoài ra, tắc nghẽn mạch máu c̣n là yếu tố nguy cơ gây tăng huyết áp, một nguyên nhân suy thận thường gặp khác.
Xây dựng một lối sống lành mạnh là biện pháp đơn giản cũng như hiệu quả nhất để kiểm soát tốt mức đường huyết, bao gồm:
•Thường xuyên rèn luyện thể chất
•Tăng cường chất xơ trong thực đơn hàng ngày
•Cân nhắc lượng tinh bột tiêu thụ qua mỗi bữa ăn
2. Cẩn thận với chỉ số huyết áp
Khi áp lực máu tăng cao, các mao mạch có xu hướng ph́nh lên. Nếu giăn nở quá mức, mạch máu có thể vỡ và gây xuất huyết.
Ở người bệnh tăng huyết áp, bất kỳ mao mạch nào cũng có nguy cơ chịu thương tổn, bao gồm cả những mạch máu ở thận. Khi t́nh trạng này phát sinh, thận có thể ngưng công việc lọc thải độc tố và loại bỏ nước dư thừa. Sau đó, sự tích tụ của hai thành phần này lại tiếp tục cản trở hồng cầu lưu thông, khiến huyết áp tăng lên.
Do đó, để giữ chỉ số huyết áp ổn định trong phạm vi cho phép, bạn nên:
•Uống thuốc đúng chỉ định của bác sĩ
•Áp dụng chế độ ăn DASH
•Theo dơi chỉ số đo huyết áp thường xuyên
•Tránh xa thức uống chứa cồn
•Bỏ thuốc lá
3. Duy tŕ trọng lượng khỏe mạnh cũng là một cách pḥng ngừa suy thận
Ngày nay, không ít nghiên cứu đă chỉ ra mối liên hệ giữa béo ph́ và nguy cơ phát triển suy thận.
Mặc dù cơ chế gây suy giảm chức năng thận của t́nh trạng thừa cân vẫn chưa được kết luận rơ ràng, nhưng các chuyên gia đă chứng minh vấn đề sức khỏe này là yếu tố nguy cơ dẫn đến tăng huyết áp và đái tháo đường, hai nguyên nhân suy thận hàng đầu.
V́ vậy, để pḥng ngừa suy thận phát sinh, bạn nên thường xuyên để ư đến cân nặng của ḿnh. Nếu bạn có xu hướng béo ph́, hăy tham vấn ư kiến bác sĩ về một liệu pháp giảm cân an toàn.
Chế độ dinh dưỡng pḥng ngừa suy thận
Thực đơn hàng ngày góp phần rất lớn vào quá tŕnh pḥng ngừa suy thận.
Một chế độ dinh dưỡng khoa học cũng có thể trở thành biện pháp pḥng ngừa suy thận hiệu quả nếu bạn biết cách áp dụng.
Thay đổi thói quen ăn uống chưa bao giờ là điều dễ dàng. Tuy nhiên, nếu làm được, bạn sẽ có cơ hội cải thiện đáng kể sức khỏe của ḿnh.
Bởi v́ cao huyết áp và suy thận có mối liên hệ mật thiết với nhau, nên một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim cũng góp phần bảo vệ sức khỏe thận trước những nguy cơ phát sinh thương tổn.
Theo nhiều chuyên gia dinh dưỡng, sự góp mặt của những loại thực phẩm sau đây có khả năng tăng cường sức khỏe lâu dài cho tim mạch cũng như thận, bao gồm:
•Rau củ quả
•Trái cây
•Ngũ cốc nguyên hạt
•Các loại đậu
•Sữa ít béo và các sản phẩm làm từ nó
•Cá
•Quả hạch
•Thịt gia cầm
Ngoài ra, họ c̣n khuyến nghị bạn nên:
•Ăn cá ít nhất hai lần mỗi tuần, đặc biệt là loại cá béo giàu omega-3
•Tránh xa thực phẩm cũng như thức uống chứa nhiều đường
•Cắt giảm lượng muối tiêu thụ trong mỗi bữa ăn
•Lượng rau xanh và trái cây nên chiếm một nửa khẩu phần ăn
•Hạn chế uống bia rượu
5. Giảm lượng muối hấp thụ
Muối là gia vị vô cùng quen thuộc với tất cả mọi người, có thể xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm hoặc được thêm vào trong quá tŕnh chế biến món ăn.
Sự góp mặt của muối giúp bạn cảm thấy ngon miệng khi ăn. Tuy nhiên, hấp thụ quá nhiều muối có nguy cơ khiến nước bị tích tụ trong cơ thể, từ đó gây tăng huyết áp và tăng nguy cơ phát sinh những vấn đề liên quan đến tim mạch cũng như thận.
V́ vậy, khi nói về cách pḥng ngừa suy thận, không ít người đề cập đến biện pháp cắt giảm muối ăn.
Nếu bạn cảm thấy lạt miệng khi không sử dụng muối, hăy thử thay thế với những gia vị từ thảo mộc khác như nghệ, quế…
6. Bổ sung đủ nước
Hơn một nửa trọng lượng cơ thể đến từ nước. Toàn bộ các tế bào đều cần nước để hoạt động, bao gồm cả tế bào thận. Do đó, có thể nói đây chính là yếu tố thiết yếu để duy tŕ sự sống cho cơ thể, đồng thời tăng cường khả năng hoạt động hiệu quả của thận.
Tuy nhiên, không phải ai cũng biết uống nước quá nhiều cũng có nguy cơ gây tổn thương thận, thậm chí là dẫn đến suy giảm chức năng của bộ phận này. V́ vậy, để pḥng ngừa suy thận, bạn nên cân nhắc lượng nước tiêu thụ mỗi ngày.
Uống nước
Đừng quên uống đủ nước mỗi ngày để duy tŕ sức khỏe thận.
Mặc dù các chuyên gia thường khuyến nghị mọi người nên uống tám ly nước (khoảng 2 lít nước) mỗi ngày nhưng đây chỉ là con số chung. Lượng nước cần thiết cho từng cá thể được xác định dựa trên những yếu tố sau:
•Giới tính
•Tuổi tác
•Mức độ hoạt động trong ngày
•Một số điều kiện đặc biệt khác, ví dụ như phụ nữ đang mang thai hoặc cho
Đối với những người từ 19 tuổi trở lên, nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích mỗi ngày bạn nên hấp thụ:
•Nam giới: 3,87 – 4 lít (13 ly)
•Nữ giới: 2,8 – 3 lít (9 ly)
Trẻ nhỏ
Lượng nước cần thiết cho trẻ em chủ yếu liên quan đến độ tuổi, chẳng hạn như:
•Trẻ từ 4 – 8 tuổi nên uống khoảng 1,2 lít nước (5 ly) mỗi ngày.
•Bé từ 9 – 13 tuổi: nên uống 1,7 – 1,9 lít nước (tầm 7 – 8 ly).
•Trẻ vị thành niên trong độ tuổi 14 – 18: uống khoảng 2 – 2,6 lít nước (8 – 11 ly).
7. Bỏ thuốc lá
Mọi người thường nghe về tác hại của thuốc lá đối với gan và tim. Tuy vậy, rất ít người biết rằng thận cũng có nguy cơ chịu thương tổn bởi thói quen hút thuốc lá. Nguyên nhân có thể xuất phát từ:
•Khả năng tương tác với thuốc điều trị tăng huyết áp.
•Cản trở lưu lượng máu đến thận, khiến t́nh trạng sức khỏe của cơ quan này trở nên nghiêm trọng hơn.
•Gây tác động tiêu cực đến đái tháo đường, cũng là một nguyên nhân phổ biến khác gây suy giảm chức năng thận.
Do đó, nếu bạn có thói quen xấu này, hăy nhờ bác sĩ tư vấn cách bỏ thuốc lá hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe toàn diện nói chung cũng như pḥng ngừa suy thận nói riêng.
8. Hạn chế thức uống chứa cồn
Mặc dù một số nghiên cứu đă chỉ ra những lợi ích sức khỏe do rượu vang đỏ mang lại, nhưng nếu so với ảnh hưởng của những thức uống có cồn đến sức khỏe tổng thể, các ích lợi trên rất “nhỏ bé”.
Tương tự thuốc lá, bên cạnh gan và tim, thức uống chứa cồn (bia, rượu…) cũng có nguy cơ gây tổn hại cho thận, ví dụ như:
•Lượng calo trong rượu chỉ đứng hai, sau chất béo. Trong khi đó, lượng calo của bia tương tự nước ngọt chứa nhiều đường. Chính v́ vậy, những người thường xuyên tiêu thụ các loại thức uống này sẽ có xu hướng thừa cân.
•Liên tục uống nhiều bia rượu trong thời gian ngắn rất dễ gây nên các bệnh tim mạch, yếu tố nguy cơ kéo theo t́nh trạng chức năng thận suy giảm.
V́ vậy, hạn chế bia rượu cũng được đánh giá là cách pḥng ngừa suy thận hiệu quả.
9. Không lạm dụng thuốc không kê đơn
Lạm dụng thuốc hoặc sử dụng thuốc sai chỉ định của bác sĩ là tác nhân điển h́nh gây tổn hại cho sức khỏe của bạn. Đặc biệt, việc uống thuốc quá liều rất dễ gây suy giảm chức năng thận.
Ví dụ cụ thể nhất là nhóm thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAIDs): ở liều cao, các loại thuốc như aspirin, ibuprofen và naproxen đều có nguy cơ làm cắt giảm lưu lượng máu đến thận.
10. Tránh căng thẳng
Căng thẳng là nguyên nhân tăng huyết áp hàng đầu. Trong khi đó, huyết áp cao rất dễ gây tổn thương các tế bào ở thận, từ đó gây suy giảm chức năng tại đây.
Do đó, một số biện pháp pḥng ngừa suy thận đơn giản khác mà bạn nên áp dụng là:
•Thường xuyên hoạt động thể chất
•Cắt giảm caffeine
•Viết nhật kư
•Dành thời gian cho người thân và bạn bè
•Cười nhiều hơn
•Tham gia các khóa yoga
•Thiền
Tránh căng thẳng
Cởi mở hơn với những người xung quanh cũng là cách giúp bạn đẩy
Nâng cao sức khỏe tổng thể là lợi ích lớn nhất mà bạn nhận được từ việc chăm chỉ rèn luyện thể chất. Cụ thể hơn, thói quen này giúp bạn tăng cường tuần hoàn máu cũng như khả năng hoạt động của các tế bào bạch cầu. Do đó, mọi bộ phận trong cơ thể đều khỏe mạnh hơn, bao gồm cả thận.
Tuy vậy, bạn cũng cần lưu ư không lạm dụng việc tập dục, v́ điều này có thể gây phản tác dụng. Nếu chưa biết làm thế nào để tập luyện đúng cách, bạn có thể tham vấn ư kiến bác sĩ về những bài tập phù hợp với thể trạng hiện tại của ḿnh.
Thực tế, những cách pḥng ngừa suy thận chủ yếu xoay quanh việc xây dựng chế độ sinh hoạt lành mạnh. Do đó, hầu hết mọi người sẽ không gặp khó khăn ǵ khi thực hiện các phương pháp trên
Nhấn vào chia sẻ trên Facebook (Opens in new window)
Chia sẻ trên Skype (Opens in new window)
Bấm để chia sẻ lên LinkedIn (Opens in new window)
Tổn thương thận: Rủi ro tiềm ẩn dẫn đến suy thận
Tổn thương thận với những rủi ro tiềm ẩn khiến người bệnh tăng nguy cơ mắc bệnh thận mạn tính, suy thận và nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Tổn thương thận là t́nh trạng thận đột ngột ngừng hoạt động trong ṿng vài giờ hoặc vài ngày. T́nh trạng này gây ra sự tích tụ các chất thải trong máu và khiến thận khó giữ cân bằng chất lỏng trong cơ thể. Thận bị tổn thương cũng có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác như năo, tim và phổi. T́nh trạng này thường gặp ở bệnh nhân đang điều trị ở bệnh viện, tại các đơn vị chăm sóc đặc biệt và đặc biệt là ở người lớn tuổi.
Bạn hăy cùng t́m hiểu nguyên nhân và cách nhận biết tổn thương thận để có thể ngăn ngừa rủi ro tiến triển nặng nhé!
V́ sao bạn bị tổn thương thận?
T́nh trạng tổn thương thận có thể đến từ những nguyên nhân tiềm ẩn mà bạn không hề hay biết. Việc nắm bắt các nguyên nhân này sẽ giúp bạn giảm thiểu được rủi ro viêm thận mạn tính hay suy thận. Đây là những căn bệnh gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày hay thậm chí có thể đe dọa đến tính mạng.
Người bị tổn thương thận cấp tính có thể do những nguyên nhân như lưu lượng máu đến thận giảm, tổn thương trực tiếp đến thận hay tắc nghẽn đường tiết niệu.
Lưu lượng máu đến thận giảm
Một số bệnh và t́nh trạng sức khỏe có thể làm chậm lưu lượng máu đến thận và gây ra t́nh trạng này. Các yếu tố này bao gồm:
•Suy gan
•Nhiễm trùng
•Huyết áp thấp
•Tiêu chảy nặng
•Bỏng nghiêm trọng
•Chảy máu quá nhiều
•Bệnh tim hoặc đau tim
•Phản ứng dị ứng nghiêm trọng
•Mất nước nặng (không có đủ chất lỏng trong cơ thể)
•Sử dụng thuốc NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid), như aspirin, ibuprofen và naproxen
Tổn thương trực tiếp đến thận
Một số bệnh và t́nh trạng có thể làm thận bị tổn thương một cách trực tiếp bao gồm:
•Nhiễm trùng
•Lạm dụng rượu hoặc ma túy
•Một số rối loạn về máu hoặc mạch máu
•Cục máu đông trong hoặc xung quanh thận
•Các bệnh ảnh hưởng đến thận, chẳng hạn như viêm cầu thận và lupus
•Các loại thuốc, như một số loại thuốc hóa trị, thuốc kháng sinh và thuốc nhuộm được sử dụng trong khi chụp CT, quét MRI và các xét nghiệm h́nh ảnh khác
•Các t́nh trạng gây viêm hoặc tổn thương ống thận, đến các mạch máu nhỏ ở thận hoặc các đơn vị lọc trong thận như hoại tử ống thận, viêm cầu thận cột sống, bệnh viêm mạch máu do huyết khối
Tắc nghẽn đường tiết niệu
Ở một số người bệnh, các vấn đề sức khỏe hoặc bệnh tật có thể ngăn chặn nước tiểu ra khỏi cơ thể và có thể dẫn đến t́nh trạng này. Sự tắc nghẽn này có thể được gây ra bởi:
•Sỏi thận
•Ph́ đại tuyến tiền liệt
•Cục máu đông trong đường tiết niệu
•Ung thư bàng quang, tuyến tiền liệt hoặc cổ tử cung
•Các vấn đề với hệ thống thần kinh ảnh hưởng đến bàng quang và đi tiểu
Để nhận biết tổn thương thận, bạn có thể dựa vào các triệu chứng tổn thương thận sau đây:
•Lú lẫn
•Khó thở
•Đi tiểu ít
•Buồn nôn
•Đau hoặc nặng ngực
•Cơ thể uể oải, mệt mỏi
•Sưng ở chân, mắt cá chân và quanh mắt
•Động kinh hoặc hôn mê trong trường hợp nặng
Trong một số trường hợp, tổn thương thận không gây ra triệu chứng và chỉ có thể phát hiện thông qua các xét nghiệm chẩn đoán.
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tổn thương thận, bác sĩ có thể sẽ chỉ định thực hiện các loại xét nghiệm khác nhau nếu nghi ngờ rằng bạn bị tổn thương thận dựa trên các triệu chứng lâm sàng gặp phải. Các xét nghiệm chẩn đoán bệnh thận có thể được thực hiện bao gồm:
• Xét nghiệm nước tiểu: Để phân tích nước tiểu t́m dấu hiệu suy thận.
• Xét nghiệm GFR: GFR (mức lọc cầu thận) để ước tính sự suy giảm chức năng thận.
• Xét nghiệm h́nh ảnh: Chẳng hạn như siêu âm để nh́n rơ thận và kiểm tra sự bất thường.
• Đo lượng nước tiểu: Nhằm theo dơi lượng nước tiểu mỗi ngày để giúp t́m ra nguyên nhân gây ra bệnh.
• Sinh thiết thận: Quy tŕnh thực hiện bằng cách lấy một mảnh thận nhỏ bằng kim đặc biệt và soi dưới kính hiển vi.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm này giúp t́m mức độ creatinine, photpho, nitơ, urê, kali và protein để xem xét chức năng thận.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ tổn thương thận bao gồm:
•Huyết áp cao
•Từ 65 tuổi trở lên
•Mắc bệnh thận hoặc có vấn đề về thận
•Mắc bệnh măn tính, chẳng hạn như bệnh tim, bệnh gan hoặc tiểu đường
•Mắc bệnh động mạch ngoại biên (t́nh trạng khiến máu khó đến tay và chân
Việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra t́nh trạng này. Hầu hết người bệnh cần phải ở lại bệnh viện trong quá tŕnh điều trị cho đến khi thận được phục hồi.
Bên cạnh đó bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị để ngăn ngừa các vấn đề gây cản trở quá tŕnh hồi phục thận có thể bao gồm:
– Chạy thận nhân tạo tạm thời để cho đến khi thận có thể phục hồi
– Dùng thuốc để kiểm soát lượng vitamin và khoáng chất trong máu
– Thực hiện phương pháp điều trị để giữ đúng lượng chất dịch trong máu
– Khi bạn trở về nhà, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện kế hoạch phù hợp để giúp thận tiếp tục hồi phục
T́nh trạng này thường xảy ra đột ngột, khó dự đoán hoặc ngăn chặn. Tuy nhiên nếu bạn chăm sóc thận tốt có thể giúp ngăn ngừa tổn thương thận, bệnh thận măn tính (CKD) và suy thận. Các bước ngăn ngừa có thể bao gồm:
•Hạn chế rượu
•Dùng thuốc theo đúng chỉ định bác sĩ
•Xây dựng một chế độ ăn ít muối và chất béo
•Tập thể dục trong 30 phút ít nhất 5 ngày/tuần
•Luôn kiểm soát bệnh tiểu đường và huyết áp cao
Nếu dùng thuốc giảm đau không kê đơn như aspirin hoặc ibuprofen, bạn không nên dùng nhiều hơn so với khuyến cáo trên bao b́ hoặc chỉ định bác sĩ. Người bệnh uống quá nhiều các loại thuốc này có thể làm tổn thương thận.
Những thông tin trên hy vọng có thể giúp bạn hiểu hơn về tổn thương thận là ǵ, nguyên nhân và cách điều trị. Bạn cần phát hiện bệnh càng sớm càng tốt, v́ t́nh trạng này có thể dẫn đến bệnh thận măn tính, hoặc thậm chí là suy thận, bệnh tim hoặc tử vong. Đồng thời, bạn hăy chú ư xây dựng lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh để bảo vệ thận nhé!
Diễn Đàn Người Việt Hải Ngoại. Tự do ngôn luận, an toàn và uy tín. V́ một tương lai tươi đẹp cho các thế hệ Việt Nam hăy ghé thăm chúng tôi, hăy tâm sự với chúng tôi mỗi ngày, mỗi giờ và mỗi giây phút có thể. VietBF.Com Xin cám ơn các bạn, chúc tất cả các bạn vui vẻ và gặp nhiều may mắn.
Welcome to Vietnamese American Community, Vietnamese European, Canadian, Australian Forum, Vietnamese Overseas Forum. Freedom of speech, safety and prestige. For a beautiful future for Vietnamese generations, please visit us, talk to us every day, every hour and every moment possible. VietBF.Com Thank you all and good luck.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
