Hamas đă chỉ định thủ lĩnh Gaza Yahya Sinwar làm người kế nhiệm cựu lănh đạo chính trị Ismail Haniyeh, người đă bị ám sát tại Iran vào tuần trước.
Yahya Sinwar, người đứng đầu lực lượng Hamas ở Gaza (Ảnh: Reuters).
"Phong trào kháng chiến Hồi giáo Hamas tuyên bố lựa chọn Chỉ huy Yahya Sinwar làm người đứng đầu cơ quan chính trị của phong trào, kế nhiệm Chỉ huy tử v́ đạo Ismail Haniyeh", Hamas thông báo trong một tuyên bố ngắn hôm 6/8.
Yahya Sinwar, "kiến trúc sư" đứng sau cuộc tấn công tàn khốc nhất của Hamas vào Israel trong nhiều thập niên, đă ẩn náu ở Gaza, bất chấp những nỗ lực ám sát kể từ khi xung đột Israel - Hamas bắt đầu nổ ra vào tháng 10 năm ngoái.
Trước đó, vào ngày 31/7, Hamas thông báo thủ lĩnh chính trị Ismail Haniyeh đă thiệt mạng trong một cuộc không kích nghi do Israel tiến hành vào nơi ở của ông ở Tehran. Vụ việc xảy ra khi thủ lĩnh Hamas tới Tehran để tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian.
Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran cho biết ông Haniyeh đă thiệt mạng do một tên lửa tầm ngắn có đầu đạn nặng khoảng 7kg, đồng thời cáo buộc vụ ám sát do Israel tổ chức với sự hỗ trợ của Mỹ.
Lănh đạo mới của Hamas sinh ra trong một trại tị nạn tại thành phố Khan Yunis ở phía nam Dải Gaza. Ông Sinwar, 61 tuổi, được cho là một trong những người sáng lập ra cánh vũ trang của Hamas, Lữ đoàn Izz ad-Din al-Qassam, và lực lượng an ninh nội bộ của Hamas là Majd, lực lượng nổi tiếng với các hoạt động trừng phạt người Palestine hợp tác với Israel.
Ông bị chính quyền Israel bắt giữ vào năm 1988 và năm 1989, bị kết án 5 án chung thân v́ tội giết 12 người. Vào năm 2011, ông được trả tự do trong một cuộc trao đổi tù nhân Palestine lấy một binh lính Israel bị các chiến binh Palestine bắt ở Gaza vào năm 2006.
Ngay sau khi được thả, ông Sinwar gia nhập cơ quan chính trị Hamas và được bầu làm lănh đạo phong trào này tại Gaza vào năm 2017. Ông Sinwar đă chịu lệnh trừng phạt của Anh và Mỹ kể từ tháng 11/2023 và vào tháng 5, công tố viên Ṭa H́nh sự Quốc tế (ICC) đă phát lệnh bắt giữ ông.
Ông Sinwar, người đă trải qua quăng thời gian đáng kể trong các nhà tù của Israel, là lănh đạo Hamas quyền lực nhất c̣n sống sau vụ ám sát thủ lĩnh Haniyeh. Vụ ám sát đă đẩy Trung Đông đến bờ vực của một cuộc xung đột khu vực rộng lớn sau khi Iran tuyên bố sẽ trả đũa mạnh mẽ Israel.
Phát biểu với đài truyền h́nh Al-Jazeera, người phát ngôn Hamas Osama Hamdan cho biết ông Sinwar sẽ tiếp tục các cuộc đàm phán trao đổi con tin để ngừng bắn.
"Vấn đề trong các cuộc đàm phán không phải là sự thay đổi của Hamas", ông Hamdan tuyên bố, đổ lỗi cho Israel và Mỹ về việc không đạt được thỏa thuận.
Ngay sau khi Hamas công bố thủ lĩnh chính trị mới, Ngoại trưởng Israel Israel Katz kêu gọi "nhanh chóng loại bỏ" ông Sinwar.
"Việc bổ nhiệm Yahya Sinwar làm lănh đạo mới của Hamas, thay thế Ismail Haniyeh, là một lư do thuyết phục nữa để nhanh chóng loại bỏ ông này và xóa sổ tổ chức này khỏi mặt đất", Ngoại trưởng Israel Katz cho biết trong một tuyên bố trên mạng xă hội X.
Ngoại trưởng Katz hôm 5/8 cho biết Iran đă thông báo quyết định sẽ tấn công Israel, sau vụ ám sát thủ lĩnh Hamas.
"Iran thông báo với chúng tôi rằng họ có ư định tấn công Israel. Thế giới cần khiến Iran trả giá cho bất cứ hành động hung hăng nào của họ", nhà ngoại giao Israel cho biết thêm.
VietBF@sưu tập