Tiến hành khai quật con tàu, các nhà khoa học phát hiện lượng kho báu khổng lồ có tuổi đời lên đến hàng trăm năm.
Kho báu dưới đáy biển
Công ty Thăm ḍ và Cứu hộ Đại dương Anh đă nộp đơn thực hiện cuộc trục vớt một con tàu bị ch́m của Công ty Đông Ấn Hà Lan ở vùng biển Trung Quốc vào năm 1987.
Trong quá tŕnh t́m kiếm ở vùng biển gần tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), người ta đă phát hiện một xác tàu dài khoảng 30m cùng nhiều thùng hàng chất đống bên trong. Theo đó, con tàu được t́m thấy được cho là đă ch́m vào những năm 1700. Sau đó, phía Trung Quốc ngay lập tức đặt tên con tàu trong cuộc t́m kiếm này là Hải Nam 1.
Theo thông tin từ các chuyên gia, Hải Nam 1 có niên đại vào thời Nam Tống (Trung Quốc) của thế kỷ XII. Thời điểm này, các tuyến đường biển mà triều đại Nam Tống sử dụng để buôn bán hàng hóa được gọi là ''con đường tơ lụa trên biển''. Nó nối liền Trung Quốc, Indonesia và quần đảo Spice, Ấn Độ, Ả Rập và Hy - La (Hy Lạp - La Mă) ở Địa Trung Hải. Nhiều khả năng tàu Hải Nam 1 đă khởi hành từ cảng Quảng Đông, một trong những cảng quan trọng của miền nam Trung Quốc rồi ch́m ở khu vực gần đó.
Khi được t́m thấy, Hải Nam 1 được bao phủ bởi một lớp bùn dày đặc khoảng 1,8m dưới đáy biển. Dù đă ch́m 800 năm nhưng xác tàu vẫn c̣n ổn định, nhiều đồ đạc được t́m thấy bên trong vẫn ở trạng thái nguyên vẹn.
Kể từ khi được phát hiện, do thiếu công nghệ trục vớt tiên tiến nên Hải Nam 1 vẫn nằm dưới đáy biển trong suốt 2 thập kỷ. Khu vực con tàu này nằm được Hải quân Trung Quốc bảo vệ nghiêm ngặt, cấm mọi hành vi tác động đến.
Đến tháng 12 năm 2007, khi đă có công nghệ đáp ứng, Trung Quốc chính thức bắt đầu công cuộc trục vớt tại Hải Nam 1. Được biết, nước này đă chi khoảng 20 triệu USD (khoảng 502 tỷ VNĐ) để vớt thành công con tàu đă nằm dưới đáy đại dương 800 năm.
Lượng cổ vật khổng lồ được t́m thấy
Sau khi trục vớt, Hải Nam 1 được đưa về Bảo tàng Con đường Tơ lụa ở thành phố Dương Giang, tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc). Trong quá tŕnh khai quật, người ta t́m thấy khoảng 60.000 - 80.000 cổ vật trên tàu. Trước khi tiến hành vớt toàn bộ con tàu, các nhà khảo cổ học cũng đă trục vớt được hơn 4.000 di vật văn hóa trong một cuộc khai quật thử nghiệm quy mô nhỏ. Toàn bộ số đồ này được các nhà khoa học xác định là cổ vật có niên đại từ thời Tống (960 - 1279) trong lịch sử Trung Quốc.
Bên cạnh vàng bạc, tiền xu và những món đồ trang sức có giá trị, tàu Hải Nam 1 có chứa một lượng lớn đồ gốm sứ cổ, được chế tác với nhiều kiểu dáng và màu sắc khác nhau. Một chuyên gia nổi tiếng trong lĩnh vực giám định gốm sứ cho biết, lượng đồ gốm trên tàu Hải Nam 1 có chất lượng và độ bền bỉ đáng kinh ngạc. Suốt nhiều năm làm nghề, người đàn ông này chưa từng được thấy những món đồ như vậy.
Cũng từ đây, các nhà sử học chỉ ra nhà Tống là một trong những thời kỳ hoàng kim của đồ sứ Trung Quốc. Người ta kể rằng khi các thương gia đồ sứ bán những món đồ gốm sứ này sang châu Âu, giá của chúng thậm chí c̣n có thể sánh ngang với vàng.
Với số lượng đồ gốm sứ, vàng bạc và trang sức lớn được t́m thấy trên tàu Hải Nam 1, người ta ước tính chúng giá trị lên đến 300 triệu USD. Sau đó, những cổ vật này được phục chế và hiện đang trưng bày ở Cung Pha Lê của Bảo tàng Con đường Tơ lụa.
VietBF@ sưu tập