Các cuộc giao tranh giữa Nga và Ukraine đă dẫn đến một cuộc chạy đua vũ trang về công nghệ. Ngoài phát triển máy bay không người lái, Nga và Ukraine cũng phát triển những biện pháp chống UAV tiên tiến, trong đó có công nghệ gây nhiễu.
Trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, máy bay không người lái thương mại nhỏ và các UAV tự chế đang cách mạng hóa cuộc chiến hiện đại, cho phép các bên tấn công hiệu quả xe tăng và vị trí của nhau.Máy bay không người lái thương mại nhỏ mang theo đạn dược cải tiến và đạn dược chuyên dụng đă được chứng minh là yếu tố giúp thay đổi cuộc chơi trong cuộc xung đột hiện đại giữa Nga và Ukraine. Ngay từ những ngày đầu cuộc chiến, Ukraine đă sử dụng các phương tiện không người lái (UAS) để tấn công xe tăng và các vị trí tiền phương của Nga. Về phần ḿnh, Nga đáp trả bằng cách triển khai những phương tiện không người lái có sẵn tấn công căn cứ và khí tài quân sự của Ukraine.
Ngoài việc sử dụng UAS, các bên cũng nỗ lực phát triển công nghệ chống phương tiện không người lái, trong đó có việc ngụy trang hoặc dựng giáp lồng bảo vệ xe tăng và các phương tiện khác, thậm chí trang bị súng ngắn cho binh sỹ. Bên cạnh đó, Nga và Ukraine cũng triển khai công nghệ gây nhiễu để phá vỡ tuyến liên lạc trên một khu vực rộng lớn, áp dụng sóng vô tuyến định hướng nhằm cắt nguồn cung cấp dữ liệu video của các đơn vị vận hành phương tiện không người lái của đối phương.
Cách đây gần 2 năm, khi máy bay không người lái được sử dụng rộng răi trên chiến trường, nhiều người cho rằng, kỷ nguyên của xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) đă kết thúc v́ phương tiện cồng kềnh này rất dễ bị máy bay không người lái giá rẻ tấn công. Nhưng đối với mỗi nền tảng vũ khí mới, đều có các nỗ lực để chống lại nó.
Hiện giờ, tác chiến điện tử (EW) đang định h́nh lại chiến trường. Một cuộc chạy đua vũ trang đang diễn ra khi Nga và Ukraine cố gắng chống lại phương tiện không người lái của đối phương kia bằng biện pháp gây nhiễu và mă hóa. Ngoài ra, cả 2 bên cũng đang nỗ lực t́m ra cách thức đối phó công nghệ chống USV mới. Đây là cuộc chiến không có hồi kết, cây bút Peter Suciu của National Interest nhận định.
Biện pháp gây nhiễu của Nga
Phương tiện truyền thông của Nga đưa tin, các chuyên gia tại trung tâm đào tạo Sky Warrior đă phát triển một nền tảng tác chiến điện tử di động mới có thể can thiệp vào hệ thống điều khiển từ xa của máy bay không người lái góc nh́n thứ nhất (FPV) trên nhiều tần số.
“Chúng tôi đă phát triển một hệ thống tác chiến điện tử. Hơn 50 sản phẩm đă được đưa ra tiền tuyến. Các thiết bị của chúng tôi đă cho thấy khả năng ưu việt trong việc chống lại UAV, đặc biệt là UAV góc nh́n thứ nhất (FPV). Máy bay không người lái của Ukraine hiện đang bay trên các tần số từ 337 MHz đến 1100 MHz. Tất cả các tần số này đều khả dụng và chúng tôi có thể dễ dàng gây nhiễu chúng”, hăng thông tấn Tass dẫn lời ông Pastor – chuyên gia người Nga cho biết. Theo chuyên gia Pastor, lực lượng Ukraine hiện không có đủ nguồn lực để ngăn chặn khả năng tác chiến điện tử của Sky Warrior.
Một số báo cáo cho biết, máy bay không người lái của Ukraine đă bị vô hiệu hóa và rơi cách thiết bị gây nhiễu từ 300 đến 400m. Chúng không thể tiến gần hơn.
Sản phẩm của Sky Warrior có nhiều cấu h́nh, trong đó có một thiết bị cố định cho xe cơ giới và một bộ dụng cụ xách tay cho lính bộ binh nặng khoảng 15kg và có dây đeo.Thiết bị gây nhiễu do Sky Warrior phát triển được cho là có ba chế độ hoạt động, bao gồm kích hoạt thủ công để có thể "đẩy lùi" máy bay không người lái đang đến gần, tự động kích hoạt nếu máy bay không người lái bay vào phạm vi hoạt động của nó hoặc hoạt động liên tục. Tuy nhiên, vẫn chưa rơ liệu các thiết bị gây nhiễu có ảnh hưởng đến máy bay không người lái của Nga hay các phương tiện liên lạc khác hay không.
Biện pháp gây nhiễu của Ukraine
Ukraine cũng triển khai các thiết bị gây nhiễu có khả năng chặn khoảng 75% tần số mà máy bay không người lái của Nga đang sử dụng để liên lạc với đơn vị vận hành. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất vẫn là chống lại các loại máy bay không người lái cảm tử lợi hại mà Nga sử dụng, chẳng hạn như UAV Lancet – vốn có chế độ tấn công hoàn toàn tự động sau khi đă nhận diện mục tiêu.
Bên cạnh đó, lực lượng đặc nhiệm của Ukraine cũng bắt đầu sử dụng UAV công nghệ mới, có thể bay và tấn công mục tiêu mà không cần GPS. Trong suốt 2 năm qua, Ukraine đă phát triển một loạt phương tiện bay không người lái trên không, trên biển và trên đất liền để đối phó Nga khi nước này không có đủ đạn dược, vũ khí hạng nặng hoặc máy bay chiến đấu.
Tuy vậy, Ukraine cũng phải thừa nhận rằng khả năng gây nhiễu của Nga đang gây áp lực lên nguồn cung cấp phương tiện không người lái ít ỏi của Ukraine. Quân đội Ukraine cho biết, việc phát triển phương tiện bay không người lái và biện pháp chống lại phương tiện này là một cuộc chạy đua không ngừng nghỉ.
Babay - trung sĩ phụ trách một trung đội máy bay không người lái ở mặt trận phía đông Ukraine nói rằng: “Chúng tôi đang cải thiện công nghệ của ḿnh để chống lại phương tiện không người lái mới của Nga trên chiến trường. Sau một thời gian, Nga sẽ phát triển biện pháp đối phó mới để tự vệ trước các cuộc tấn công của chúng tôi”.
|