Thị trường lao động Mỹ tháng 7 ghi nhận số liệu yếu hơn dự báo đã làm dấy lên lo ngại rằng Fed đã quá chậm trong việc hạ lãi suất, theo đó khiến nền kinh tế rơi vào suy thoái.
Báo cáo việc làm mới được công bố cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới tạo ra thêm 114.000 việc làm vào tháng trước, thấp hơn nhiều so với mức trung bình là 215.000 trong 12 tháng qua. Trong khi đó, tỷ lệ thất nghiệp tăng 0,2% lên 4,3%, cao nhất kể từ năm 2021.
Tình hình hiện tại của thị trường lao động Mỹ trùng khớp với quy tắc Sahm Rule, tức là khi tỷ lệ thất nghiệp trung bình trong 3 tháng cao hơn nửa điểm phần trăm so với mức thấp nhất của 12 tháng, thì nền kinh tế đó đang trong suy thoái.
Số liệu mới được công bố 2 ngày sau khi NHTW Mỹ quyết định không hạ lãi suất chuẩn, vốn vẫn ở mức cao nhất trong 23 năm qua. Sau cuộc họp, Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết FOMC muốn thấy nhiều dấu hiệu rõ ràng hơn cho thấy lạm phát đang quay trở lại mức mục tiêu là 2%. Hơn nữa, ông nhấn mạnh rằng “không muốn thấy thị trường lao động tiếp tục đi xuống.”
Ông Powell nói rõ rằng, việc hạ lãi suất sẽ được thảo luận ở cuộc họp tháng 9 và số liệu việc làm mới gần như sẽ thúc đẩy FOMC thực hiện việc này. Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho biết Fed buộc phải đưa ra những động thái mạnh mẽ hơn.
Mark Zandi, nhà kinh tế tại Moody’s, nhận định: “Fed đã phạm sai lầm. NHTW đáng lẽ ra phải hạ lãi suất từ nhiều tháng trước. Dường như hạ lãi suất ở mức 0,25% vào tháng 9 sẽ là không đủ, phải là 0,5% cùng với tín hiệu rõ ràng rằng họ sẽ mạnh tay nới lỏng hơn nhiều.”
Gregory Daco, nhà kinh tế trưởng tại EY Parthenon, đồng tình rằng Fed đã bỏ lỡ cơ hội trong cuộc họp tháng 7. Ông cho rằng sẽ hiệu quả hơn nếu Fed thực hiện đợt hạ lãi suất đầu tiên vào tháng 6.
Daco nhận định: “Nếu nhìn vào tương lai, bạn sẽ thấy rằng số liệu tổng thể cho thấy nền kinh tế đang yếu đi, động lực của thị trường lao động đã chậm lại và tình trạng giảm phát đang diễn ra. Đó cũng là những gì mà Fed đặt mục tiêu.”
Các nhà kinh tế không phải là những người duy nhất cho rằng Fed đã hành động quá muộn. Mới đây, thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Elizabeth Warren đã kêu gọi NHTW cần hành động ngay lập tức.
Bà chia sẻ trên X: “Ông Powell đã được cảnh báo nhiều lần rằng việc chờ đợi quá lâu có thể sẽ đẩy nền kinh tế vào tình trạng khó khăn. Dữ liệu việc làm đang nhấp nháy màu đỏ. Powell cần hạ lãi suất ngay lúc này chứ không phải đợi 6 tuần nữa.”
Sau khi số liệu việc làm được công bố, các trader đặt cược rằng NHTW sẽ hạ lãi suất hơn 1 điểm phần trăm trong năm nay, với 2 lần cắt giảm 0,5% vì chỉ còn 3 cuộc họp nữa là kết thúc năm 2024.
Trong bối cảnh đó, các ngân hàng Phố Wall đã nhanh chóng điều chỉnh kỳ vọng. JPMorgan và Citigroup dự báo sẽ có 2 đợt hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm vào tháng 9 và 11, sau đó là 0,24 điểm phần trăm tại mọi cuộc họp cho đến khi lãi suất chuẩn đạt mức “vừa phải” để không kéo tụt đã tăng trưởng.
Austan Goolsbee, chủ tịch Fed Chicago, đã chia sẻ về một số lo ngại về thị trường lao động song ông cho biết NHTW không nên vội vàng. Ông nói: “Chúng tôi không bao giờ muốn đưa ra phản ứng thái quá với số liệu của 1 tháng.”
Các quan chức Fed và các nhà kinh tế cảm thấy áp lực được giảm bớt phần nào khi nền kinh tế lớn nhất thế giới dường như vẫn tăng trưởng tốt. Sau cuộc họp hôm thứ Tư, ông Powell cho biết khả năng xảy ra “hạ cánh cứng” vẫn ở mức thấp. Quý trước, kinh tế Mỹ tăng trưởng gần 3%. Hơn nữa, người tiêu dùng vẫn chi tiêu và các bên sử dụng lao động vẫn tuyển dụng, dù diễn ra với tốc độ chậm hơn.
Michael Gapen, trưởng bộ phận kinh tế Hoa Kỳ tại Bank of America, người trước đây từng làm việc tại Fed, cảnh báo: “Nếu không cắt giảm lãi suất, NHTW có nguy cơ sẽ tạo ra một cuộc suy thoái mà họ không mong muốn.”
VietBF@sưu tập