Khoảng 80% các trường hợp đột tử khi chơi thể thao là người có bệnh lư tim mạch từ trước.
Mới đây, một vận động viên tham gia Giải VUM 2024 (Vietnam Ultra Marathon 2024) tại Ḥa B́nh đă tử vong.
Theo thông tin từ ban tổ chức, tối 23/3, một số người chạy phía sau thấy một vận động viên chạy trước có dấu hiệu sức khỏe bất ổn và đă tiến lại gần để giúp đỡ. Vận động viên này sau đó ngất xỉu. Những người cùng đoàn đă báo tin cho ban tổ chức để tiến hành công tác cứu hộ.
Một đội cứu hộ 14 thành viên, bao gồm đội ngũ y tế và thành viên Ban tổ chức đă tham gia thực hiện công tác y tế khẩn cấp và vận chuyển vận động viên đến bệnh viện.
VĐV cự ly siêu Marathon 70km xuất phát lúc 3h sáng 23/3 tại bản Lác, huyện Mai Châu, Ḥa B́nh (Ảnh: Fanpage Vietnam Ultra Marathon).
Tuy nhiên, sau khi được các y, bác sĩ cấp cứu, vận động viên đă không qua khỏi.
Nạn nhân tử vong tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Ḥa B́nh vào sáng 24/3.
Những "tử thần" ŕnh rập trên đường chạy
Nhận định về vụ việc này, theo ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, các trường hợp tử vong trên đường chạy nói riêng và chơi thể thao nói chung đa phần liên quan vấn đề về tim mạch.
Chuyên gia này dẫn chứng, khoảng 80% các trường hợp đột tử khi chơi thể thao là người có bệnh lư tim mạch từ trước. Có những người đă biết trước bệnh lư tim mạch, nhưng chủ quan nghĩ là nhẹ. Cũng có những người có bệnh lư nhưng chưa phát hiện v́ không đi khám hoặc khám nhưng không đúng chuyên khoa, không được phát hiện.
Cụ thể khi chạy bộ, nhịp tim thay đổi, đập nhanh hơn, nếu không kiểm soát tốt sẽ khiến nhịp tim, huyết áp tăng nhanh, xuất hiện các cơn thiếu máu lên năo.
Có thể sau vài phút người bệnh sẽ trở lại trạng thái b́nh thường nhưng đây chính là dấu hiệu dự báo cơn đột quỵ nguy hiểm sắp xảy ra.
"Một số hội chứng hay bệnh lư dễ gây ngừng tim khi gắng sức, ví dụ như: hội chứng Brugada, hội chứng WPW, bệnh cơ tim ph́ đại....
Những người bị hội chứng đó, có thể không hề có yếu tố khởi phát, nhưng tự nhiên xuất hiện rối loạn nhịp tim, tim đập rất nhanh. B́nh thường tim đập 70-80 lần/phút nhưng khi rối loạn, nhịp tim tăng lên 300-400 lần/phút gây tụt huyết áp, ngất xỉu và có thể ngừng tim ngay sau đó.
Bên cạnh đó, hẹp, tắc nghẽn động mạch vành, rách động mạch chủ cũng là các bệnh lư nguy hiểm với người chạy bộ", BS Mạnh phân tích
Ngoài ra với các trường hợp chạy đường dài, vận động viên có thể đối mặt với các t́nh trạng nguy hiểm khác như:
- Hạ đường huyết do mất năng lượng quá nhiều không được bù kịp. Đặc biệt việc thiếu đường cung cấp cho năo và tim có thể dẫn tới t́nh trạng choáng và nặng nề hơn là đột quỵ năo.
- Cường giao cảm gây co mạch dẫn tới co thắt mạch năo, từ đó gây tăng huyết áp có thể dẫn đến đột quỵ năo. Co thắt mạch vành tim dẫn tới thiếu máu cơ tim gây nhồi máu cơ tim. T́nh trạng này cũng gây thiếu oxy tổ chức tim và năo.
- Thiếu oxy năo, thiếu oxy cơ tim do hệ hô hấp không bù kịp.
- Gây quá tải, trường hợp nặng dẫn đến chấn thương cơ - xương - khớp.
Lưu ư để chơi thể thao an toàn
Theo BS Mạnh, tập thể dục, thể thao nâng cao sức khỏe là rất tốt. Tuy nhiên, cần lưu ư trước bất cứ hoạt động thể dục thể thao nào, mỗi người cần dành thời gian khởi động làm nóng cơ thể, để cơ thể có thời gian thích nghi với hoạt động gắng sức
Bên cạnh đó, trong quá tŕnh vận động cần đặc biệt lưu ư đến các tín hiệu cảnh báo của cơ thể.
"Trước khi tập bất kỳ môn thể thao nào, người dân đều cần phải kiểm tra thể lực. Chúng ta có thể đến gặp bác sĩ để được tư vấn, khám sàng lọc xem có bệnh lư ǵ tiềm tàng không như: bệnh tim, phổi hoặc gia đ́nh có tiền sử về tim phổi, huyết áp, cơ xương khớp…", BS Mạnh khuyến cáo.
VietBF@sưu tập