Bệnh dày sừng nang lông, nguyên nhân và tự chữa trị

[goodidea]

Dày sừng nang lông (Keratosis pilaris) là tình trạng da khá phổ biến, xuất hiện các mảng khô, thô ráp và sẩn sừng nhỏ ở cánh tay, đùi, má hoặc mông.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.CK1 Thạch Văn Toàn, khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM.

Dày sừng nang lông là gì?

- Dày sừng nang lông đôi khi còn có tên như tăng sừng (hyperkeratosis), sẩn sừng hóa nang lông (follicular keratotic papules), bệnh da gà (chicken skin).

- Dày sừng nang lông là sự hình thành các sẩn sừng cảm giác thô ráp trên bề mặt da bởi nang lông bị cắm và có thể ảnh hưởng đến bất kỳ bề mặt da nào có lông mọc.

- Bệnh kéo dài quanh năm, dai dẳng và ở mọi lứa tuổi. Thường gặp nhiều từ 6 đến 20 tuổi, nhất là tuổi dậy thì, tuổi ngoài 30 bệnh giảm hoặc tự mất.

Nguyên nhân

Đến nay khoa học vẫn chưa hiểu đầy đủ về nguyên nhân gây dày sừng nang lông. Song, có thể do:

- Sự tích tụ của keratin (protein cấu trúc sợi).

- Vi khuẩn như tụ cầu vàng S.aureus.

- Nấm gây viêm nang lông cấp tính.

- Dinh dưỡng kém.

- Tuổi tác.

- Suy giảm miễn dịch.

- Chấn thương.

- Môi trường vệ sinh kém.

- Tiếp xúc hóa chất.

- Liên quan đến rối loạn di truyền hay từ các loại bệnh da khác như viêm da cơ địa (atopic dermatitis).

Triệu chứng

- Ngoại trừ một số trường hợp gây ngứa, viêm nang lông dày sừng thường không đau và không nghiêm trọng.

- Có những sần nhỏ kích thước khoảng 1-2 mm, màu hơi trắng hoặc xám.

- Vị trí thường gặp nhất là ở mặt ngoài cánh tay, phần bên ngoài đùi, ít hơn ở mông, cẳng tay. Dày sừng vùng mặt làm dễ lầm với mụn.

- Đôi khi vùng bị bệnh viêm đỏ, ngứa.

- Khi chất sừng bong tróc có thể thấy có một sợi lông nằm cong bên dưới, dùng tay khều, sợi lông sẽ mọc lên được.

- Bệnh không xảy ra ở vùng không có nang lông như lòng bàn tay, lòng bàn chân.

- Một số người có tình trạng da khô vảy cá đi kèm.

Chẩn đoán, chữa trị

Người bệnh không cần gặp bác sĩ điều trị hoặc làm các xét nghiệm, bệnh thường tự biến mất. Thay vào đó, có thể sử dụng sản phẩm cải thiện làn da bị ảnh hưởng. Nếu dưỡng ẩm và tự chăm sóc không hiệu quả, bác sĩ có thể kê toa kem bôi.

- Dùng kem loại bỏ tế bào da chết, nhất là kem có chứa axit alpha hydroxy, axit lactic, axit salicylic hoặc urê.

* Chúng có tác dụng giữ ẩm và làm mềm da.

* Tùy thuộc vào tình hình cụ thể, chọn các loại kem tẩy da chết, không cần kê đơn.

- Dùng kem để ngăn ngừa lông mọc cuộn trong da:

* Nên dùng kem gốc vitamin A (retinoids tại chỗ) để thúc đẩy sự thay đổi tế bào và ngăn ngừa nang tóc bị cắm như Tretinoin (Retin-A, Renova, Avita) và tazarotene (Avage, Tazorac).

* Người đang mang thai hoặc cho con bú thì không nên dùng nhóm kem này.

- Sử dụng nước ấm và hạn chế thời gian tắm nước nóng, tối ưu là 10 phút hoặc ít hơn.

- Sử dụng xà phòng nhẹ, tự nhiên, không độc để làm sạch các khu vực nhạy cảm mà không gây kích ứng da và thậm chí gây đỏ và tích tụ nhiều hơn.

- Dùng kem thuốc có chứa urê (Nutraplus, Eucerin), axit lactic (AmLactin, Lac-Hydrin), axit alpha hydroxy hoặc axit salicylic.

- Dưỡng ẩm sau khi tắm bằng kem có chứa lanolin (Lansinoh, Medela), thạch dầu hỏa (Vaseline) hoặc glycerin (Glysolid).

- Sử dụng máy tạo ẩm: Máy tạo ẩm di động hoặc cố định trong phòng sẽ tăng thêm độ ẩm không khí, giúp da mềm mại, không bị khô.

- Tẩy tế bào chết nhẹ nhàng bằng muối biển: Trộn 2 muỗng cà phê muối biển với 4 muỗng cà phê mật ong, thoa đều và chà xát nhẹ nhàng vào da, sau đó giữ yên trong 15 phút và rửa sạch với nước ấm.

- Tăng cường thực phẩm kháng viêm, nhất là nhóm giàu vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần cho sự phát triển tế bào da, chữa lành tổn thương và hydrat hóa da.

- Bổ sung thực phẩm giàu omega-3. Uống nhiều nước trong ngày để cơ thể không bị thiếu nước, tăng ẩm cho da.

VietBF@sưu tập