Quá nhiều người trong chúng ta mắc phải lỗi này khi giao tiếp chốn công sở.
Những câu nói, b́nh luận mang tính phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, kỳ thị người đồng tính hoặc các h́nh thức định kiến khác nhằm hạ thấp đồng nghiệp vẫn thường xuyên được nói ra tại nơi công sở. Những b́nh luận hạ thấp này cũng có thể đến từ những đồng nghiệp thiếu hiểu biết, song cũng có thể đến từ sự vô t́nh, vô tư.
Rất nhiều điều bạn thường nói ở nơi công sở có thể khiến sự nghiệp của bạn trắc trở hơn
"Sự hạ thấp cá nhân tại nơi làm việc thường xuất phát từ ba nguyên nhân ― không nhận thức được cách giao tiếp của bạn tác động đến người khác như thế nào, sự hung hăng, bắt nạt hoặc mong muốn nâng cao bản thân", chuyên gia hướng dẫn nghề nghiệp Becca Carnahan cho biết.
Sau đây là những cụm từ hạ thấp hay mang ư khinh thường người khác mà bạn có thể sử dụng hàng ngày nhưng lại không nhận ra:
1. 'Tôi xin lỗi v́ bạn cảm thấy như vậy'
Câu nói sáo rỗng này là "một nỗ lực yếu ớt để thể hiện sự đồng cảm" nhằm chấm dứt các cuộc tṛ chuyện, Tessa West, Phó Giáo sư Tâm lư học tại Đại học New York và là tác giả của cuốn "Jerks at Work: Toxic Coworkers and What to Do About Them" cho biết.
"Nói cách khác, nó 'đánh dấu ô đồng cảm'. Nhưng đồng thời, cũng tạo cảm giác tiêu cực v́ nó không chứa bất kỳ ngôn ngữ nào báo hiệu rằng người nghe sẵn sàng t́m hiểu nguồn gốc của cảm xúc được thể hiện", West giải thích. "Thêm vào đó, câu nói này là điều mà cha mẹ sử dụng với trẻ mới biết đi khi chúng nổi cơn thịnh nộ... và người lớn th́ đương nhiên không thích bị đối xử như một đứa trẻ".
2. 'Chúng ta đă thử làm điều đó rồi, và nó không hiệu quả'
Cách bạn nói "không" với ai đó có thể gây tổn hại hoặc giúp ích cho mối quan hệ làm việc của bạn. Bất kỳ phiên bản nào của cụm từ "Chúng ta đă thử làm điều đó rồi, và nó không hiệu quả" đều có thể trở thành "bát nước lạnh" dập tắt mọi nhiệt huyết và sáng tạo của đồng nghiệp, Carnahan cho biết.
"Thay v́ ngay lập tức dập tắt một ư tưởng v́ đă có người làm điều tương tự trước đó, bạn có thể tiếp cận cuộc tṛ chuyện bằng sự ṭ ṃ trong khi vẫn thể hiện được ư kiến của ḿnh", Carnahan giải thích.
"Một điều ǵ đó như 'Tôi hiểu ư tưởng của bạn. Chúng ta đă thử một điều tương tự cách đây nhiều năm và gặp khó khăn khi thực hiện, nhưng hăy chia sẻ thêm một chút về cách bạn nghĩ rằng chúng ta có thể thử ngay bây giờ'", cô ấy tiếp tục. "Thời thế thay đổi, và bằng cách thay đổi ngôn ngữ của bạn với các đồng nghiệp, bạn có thể khám phá ra những ư tưởng mới tuyệt vời và trao quyền cho các thành viên trong nhóm tiếp tục đóng góp thay v́ dập tắt".
3. 'Bạn sẽ hiểu khi bạn làm việc này lâu hơn'
Thật không may, những giả định về năng lực hoặc thâm niên của người khác dựa trên độ tuổi của họ lại trở thành điều quá phổ biến ở nơi làm việc. Nhưng những tuyên bố như "Bạn sẽ hiểu khi bạn làm việc này lâu hơn" lại bác bỏ hoàn toàn kinh nghiệm hay sự cống hiến của một ai đó chỉ v́ tuổi tác hoặc thời gian họ gia nhập, thay v́ trả lời những thắc mắc và cung cấp những thông tin thực sự cần thiết, Janine Vanderburg, người đứng đầu tổ chức phi lợi nhuận chống phân biệt tuổi tác Changing the Narrative, cho biết.
Hăy cẩn thận với những câu nói phân biệt tuổi tác tương tự như "Bạn cần phải đợi đến lượt ḿnh" và "Thật sao, bạn đang ám chỉ điều đó à? Bạn đă ở đây bao lâu rồi?" Vanderburg nói. Và hăy nhớ rằng những giả định thô lỗ này ảnh hưởng đến cả nhân viên lớn tuổi và trẻ tuổi. Vanderburg cho biết cách diễn đạt này "có tính hạ thấp v́ nó mang ư coi thường, đặt ra những khuôn mẫu lỗi thời và thể hiện sự không sẵn sàng học hỏi, thích nghi hoặc trải nghiệm những điều mới".
4. 'Đừng lo lắng về những chi tiết đó - Tôi sẽ xử lư'
Một cụm từ như "Để tôi làm việc đó" có thể là "cách đồng nghiệp thể hiện sự thất vọng khi phải sửa bài của người khác hoặc có thể là nỗ lực giúp đỡ nhưng lại dựa trên sự coi thường, đánh giá thấp năng lực của ai đó", Carnahan cho biết.
Nếu bạn nói câu này khi ở vị trí quản lư, nó có thể thể hiện rằng bạn đang coi thường cấp dưới khi không giải thích hành động của ḿnh hoặc không để cấp dưới tự giải quyết vấn đề. Khi điều này xảy ra, "bạn đang vô t́nh gây tổn thương và không cho người khác có cơ hội học tập để sửa chữa sai lầm", Carnahan nói. "Hăy t́m hiểu xem nhân viên cần hỗ trợ ở đâu thay v́ đưa ra giả định hoặc vội vă bỏ qua các cơ hội học tập".
Có thể tránh được việc tỏ ra hạ thấp người khác ở chốn công sở, bạn có thể ngừng cho rằng quan điểm của ḿnh là tốt nhất và tạo cơ hội để lắng nghe người khác nhiều hơn. Đây là cách thực hiện:
Đặt những câu hỏi khuyến khích sự trao đổi, t́m hiểu: Nếu một đồng nghiệp khiến bạn thất vọng v́ không hiểu một quy tŕnh hoặc làm việc không đúng cách, hăy tạo cơ hội để t́m hiểu về khó khăn của họ nhiều hơn, Carnahan gợi ư. "Ví dụ, 'Tôi nhận thấy rằng chúng ta phải làm lại việc thu thập dữ liệu cho dự án này. Có phần nào trong quy tŕnh mà bạn có thể cần trợ giúp không?'", cô ấy lấy ví dụ.
Đưa ra giải pháp tích cực: Thay tỏ ra tiêu cực, hăy trực tiếp nói về lỗi lầm của ai đó trong khi cung cấp các cách thức hay nguồn lực để cải thiện nó. Theo cách này, lời phê b́nh của bạn thực sự có hiệu quả. Ví dụ, nếu bạn là người quản lư cần phản hồi cho đồng nghiệp, bạn có thể nói, "Tôi muốn bạn thành công trong vai tṛ này và sẵn sàng cung cấp sự hỗ trợ mà bạn cần. Chúng ta hăy ngồi lại để nói về những thách thức mà bạn đă gặp phải và lập kế hoạch đào tạo bổ sung để giúp bạn đạt được điều đó", Carnahan cho biết.
Hăy ngừng sử dụng những từ ngữ sáo rỗng: Để tránh bị coi là không chân thành, hăy ngừng sử dụng những câu sáo rỗng thông thường như "Xin lỗi v́ bạn cảm thấy như vậy" khi bạn giao tiếp. Thay vào đó, hăy dành nhiều thời gian hơn để cố gắng thấu hiểu cảm xúc của người khác, West cho biết. Nói cách khác, hăy gợi mở một cuộc tṛ chuyện thay v́ nhanh chóng đưa nó vào ngơ cụt.
"Chỉ cần nói, 'Chúng ta hăy nói về lư do tại sao bạn cảm thấy như vậy. Chúng ta có thể thảo luận về những ǵ đă xảy ra trong cuộc họp đó để có thể chia sẻ quan điểm không?'" là một khởi đầu tốt để giao tiếp với đồng nghiệp của bạn
VietBF@ Sưu tập