Cơ quan Quan thuế Ư đă cho tịch thu các bộ phận của 2 phi cơ không người lái (UAV) quân sự Dực Long sản xuất tại TQ. Những phi cơ này được ngụy trang dưới h́nh thức là tua-bin gió để xuất cảng và bị chặn lại tại cảng Gioia Tauro.
Cơ quan Quan thuế Ư cho biết, sau khi kiểm tra tuyến đường hàng hải và các tài liệu quan thuế đi kèm, họ đă phát hiện ra có 6 container nhập cảng từ TQ đang chuẩn bị vận chuyển đến Libya có dấu hiệu bất thường.
Những container này được ghi là chứa các bộ phận lắp ráp của tua-bin gió. Tuy nhiên, sau khi cho mở ra kiểm tra các phụ kiện, nhân viên quan thuế phát hiện một số phụ tùng và chi tiết cấu tạo của chúng có thể là thiết bị ở phần thân và cánh của các loại thiết bị bay (ví dụ như drone không người lái dành cho mục đích quân sự).
(Ảnh: Cơ quan Quan thuế Ư)
Trong một bản tuyên bố, Cơ quan Quan thuế Ư cho biết rằng các bộ phận này được giấu bên trong một số lưỡi tua-bin gió "giả", với mục đích là nhằm che giấu và tránh bị kiểm tra.
Theo video và h́nh ảnh do cơ quan chức năng Ư cung cấp, loại drone không người lái này sau khi được lắp ráp có trọng lượng hơn 3 tấn, chiều dài hơn 10 mét, và sải cánh khoảng 20 mét. Trên thân phi cơ c̣n ghi chú ḍng chữ thiết bị điện gió bằng tiếng Hoa và tiếng Anh
"Saving World".
Ư cho biết, họ đă cho tịch thu phi cơ không người lái quân sự sản xuất tại TQ dựa theo nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về việc cấm buôn bán vũ khí quốc tế đến Libya và dựa theo luật pháp hiện hành của quốc gia này.
Tờ
Corriere della Sera của Ư đă từng đưa tin hồi tháng 06/2024 rằng giới an ninh Ư cùng với cơ quan t́nh báo Hoa Kỳ đă phối hợp chặn đón tàu container
MSC Arina đang vận chuyển một lô vũ khí đến Libya tại cảng Gioia Tauro vào ngày 18/06/2024. Khi đó, một số phân tích gia nghi ngờ rằng lô hàng đó là loại drone không người lái được sử dung trong mục đích quân sự.
Theo tờ
Corriere della Sera đưa tin, tàu MSC Arina đă khởi hành từ cảng Diêm Điền, Thâm Quyến, TQ vào ngày 30/04/2024. Sau khi dừng tại Singapore, tàu đi ṿng qua Mũi Hảo Vọng (Cape of Good Hope), tránh đi qua khu vực Hồng Hải và kênh đào Suez. Sau đó, tàu đi qua Eo biển Gibraltar vào Địa Trung Hải. Đến khi con tàu này được cập cảng Gioia Tauro, giới chức trách Hoa Kỳ mới quyết định cho tịch thu lô vũ khí này và t́m kiếm sự trợ giúp từ chính phủ Ư.
Tờ báo này c̣n đưa tin rằng, lô vũ khí này được cho là sẽ được chuyển đến tay quân đội của tướng Khalifa Haftar tại miền Đông Libya.
Nhiều hăng truyền thông khác có đưa tin, trước vụ tịch thu này, Libya từng sử dụng loại drone không người lái Dực Long-2 sản xuất tại TQ.
Sau khi nhà độc tài Muammar Gaddafi qua đời hồi năm 2011, Libya đă ch́m trong cuộc nội chiến kéo dài. Hiện nay, Chính phủ Hiệp ước Quốc gia (Government of National Accord, hay GNA) của Libya được quốc tế công nhận, nhưng tướng Haftar, người kiểm soát miền Đông Libya đă không công nhận chính phủ này.
Tàu
MSC Arina không bị tịch thu và đă được phép rời cảng Gioia Tauro hôm 20/06, hướng đến phía Tây Địa Trung Hải.
(Ảnh: Cơ quan Quan thuế Ư)
Đây là trường hợp xảy ra lần thứ hai trong một thời gian ngắn từ khi Libya cố gắng buôn lậu loại drone không người lái sản xuất tại TQ vào nước này để dùng trong chiến tranh, sau vụ nhân viên quan thuế Canada phát hiện vụ buôn lậu tương tự hồi tháng Tư vừa qua.
Phán đoán dựa trên h́nh dạng bên ngoài, các drone không người lái được buôn lậu vào Libya là loại Dực Long-2. Nó có h́nh dạng tương tự như loại drone MQ-9 Reaper do Tập đoàn Kỹ Nghệ Hàng không của Hoa Kỳ chế tạo ra.
Là một loại vũ khí điều khiển từ xa có thời gian bay khá dài, Dực Long-2 thường được so sánh với MQ-9 Reaper, nhưng tốc độ và độ cao tối đa của nó đều thua kém MQ-9 Reaper.
Khi Dực Long ra mắt vào năm 2017, các hăng truyền thông chính thống của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đă quảng bá đây là dấu mốc đầu tiên của Bắc Kinh trong việc cạnh tranh với Hoa Kỳ về loại drone không người lái tấn công và kết hợp với phương tiện do thám trinh sát thế hệ mới.
V́ loại drone không người lái quân sự TQ không bị hạn chế về tiêu chuẩn đạo đức và có giá thành thấp, nên đă trở thành sự lựa chọn ưu tiên của một số quốc gia, đặc biệt là những quốc gia hoặc khu vực do bọn phiến quân như Houthi, Hamas, Hezbollah,... kiểm soát. Trong khi đó, Hoa Kỳ áp đặt các hạn chế nghiêm ngặt đối với việc xuất cảng loại drone không người lái dùng cho mục đích quân sự, yêu cầu các khách hàng tiềm tàng phải tuân thủ với các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về nhân quyền và luật pháp quốc tế. Tuy nhiên, ĐCSTQ không hề đặt ra những tiêu chuẩn giới hạn về đạo đức này.
Ngoài ra, giá thành của loại drone không người lái TQ chỉ bằng một phần nhỏ so với loại drone của Hoa Kỳ. Mặc dù giá cả của Dực Long-2 chưa được công bố ra, nhưng giới chuyên gia ươc tính Dực Long-1 có giá khoảng 1 triệu USD, trong khi drone MQ-9 Reaper của Hoa Kỳ có giá thành lên đến khoảng 30 triệu USD.