Niềm hạnh phúc của những người sắp rời xa cuộc đời cảm nhận

[vuitoichat]

Theo như những điều cho thấy những người sắp rời xa cuộc sống thường nói về những trải nghiệm tích cực trong cuộc sống trải nghiệm về cái chết dễ chịu hơn - hoặc ít nhất là ít khó chịu hơn - so với những gì chúng ta vẫn tưởng tượng của họ hơn, so với những người chỉ tưởng tượng về cái chết.

Simon Boas, một nhân viên cứu trợ bị ung thư phế quản, đã qua đời vào ngày 15 tháng 7 ở tuổi 47. Khi sắp chết, ông đã nói với tờ BBC: "Cơn đau của tôi đã được kiểm soát và tôi vô cùng hạnh phúc - nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng tôi hạnh phúc hơn bao giờ hết trong cuộc đời mình".

Nghe có vẻ kỳ lạ rằng một người có thể cảm thấy hạnh phúc khi cái chết đang đến gần, nhưng điều đó không phải là hiếm, theo chia sẻ của một nhà tâm lý học lâm sàng làm việc với những người đang ở giai đoạn cuối cuộc đời, được đăng trên tờ The Conversation.

Hạnh phúc chính là trong tâm trí của chúng ta

Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Khoa học Tâm lý vào tháng 7/2017 cho thấy những người sắp rời xa cuộc sống thường nói về những trải nghiệm tích cực trong cuộc sống của họ hơn, so với những người chỉ tưởng tượng về cái chết. Điều này cho thấy rằng trải nghiệm về cái chết dễ chịu hơn - hoặc ít nhất là ít khó chịu hơn - so với những gì chúng ta vẫn tưởng tượng.

Trong cuộc phỏng vấn của BBC, Boas đã chia sẻ một số hiểu biết giúp ông chấp nhận hoàn cảnh của mình. Ông đề cập đến tầm quan trọng của việc tận hưởng cuộc sống với những trải nghiệm có ý nghĩa. Ông cũng nói rằng việc thừa nhận cái chết khiến chúng ta trân trọng cuộc sống hơn.

Bất chấp nỗi đau và khó khăn, Boas vẫn thể hiện ra sự vui vẻ, hy vọng thái độ của mình sẽ an ủi vợ và cha mẹ ông trong thời gian khó khăn sắp tới.

Những lời của Boas gợi lại lời khuyên của triết gia La Mã Seneca rằng: "Sống đủ lâu không phụ thuộc vào tuổi tác hay ngày tháng của chúng ta, mà phụ thuộc vào tâm trí của chúng ta".

Những trải nghiệm có ý nghĩa của cuộc sống chính là mang lại niềm hạnh phúc cho những người chuẩn bị rời xa cuộc sống. Ảnh minh hoạ: Chuotanhls/Pixabay

Một nhà tư tưởng gần đây hơn bày tỏ suy nghĩ tương tự là bác sĩ tâm thần Viktor Frankl, người đã viết cuốn Man’s Search for Meaning vào năm 1946 (tạm dịch: Tìm kiếm ý nghĩa làm người) sau khi sống sót sau trại tập trung Auschwitz của Đức quốc xã. Trong đó ông đặt nền móng cho một hình thức trị liệu tâm lý hiện sinh, tập trung vào việc khám phá ý nghĩa cuộc sống trong mọi hoàn cảnh, cung cấp cho những người mắc bệnh ung thư một phương pháp để cải thiện ý nghĩa của họ.

Hạnh phúc và ý nghĩa cuộc sống có mối quan hệ như thế nào?

Trong hai nghiên cứu gần đây, trong Palliative and Supportive Care và American Journal of Hospice and Palliative Care, những người sắp chết được hỏi điều gì tạo nên hạnh phúc đối với họ. Các chủ đề chung được mọi người nêu lên trong cả hai nghiên cứu là: Các kết nối xã hội, tận hưởng những thú vui đơn giản như hòa mình vào thiên nhiên, có tư duy tích cực và sự viên mãn khi bệnh tật của họ tiến triển.

Nhà tâm lý học lâm sàng Mattias Tranberg tại Khoa nghiên cứu sau tiến sĩ, Viện chăm sóc giảm nhẹ, Đại học Lund, Thuỵ Điển, tác giả của bài viết trên tờ The Conversation cho biết, nhiều khi ông vẫn gặp những người có quan điểm sống tương tự như Boas. Một trong số những người đó là Johan.

Lần đầu tiên ông gặp Johan, anh ấy đã một mình đến phòng khám của ông, hơi khập khiễng. Họ đã nói chuyện về cuộc sống, về sở thích, các mối quan hệ và ý nghĩa. Johan có vẻ tỉnh táo, rõ ràng và lưu loát.

Lần thứ hai, anh ấy đến với đôi nạng. Một chân bắt đầu chậm lại và anh ấy không thể tự giữ được sự cân bằng của mình. Anh ấy nói rằng thật khó chịu khi mất kiểm soát bàn chân, nhưng vẫn hy vọng được đạp xe quanh núi Mont Blanc (một đỉnh núi cao ở châu Âu, nằm giữa Pháp và Ý).

Khi được hỏi về sự lo lắng của mình, anh ấy đã bật khóc, nói: "Tôi sẽ không được tổ chức sinh nhật vào tháng tới". Họ cùng nhau ngồi im lặng một lúc và nhận ra tình hình. Không phải khoảnh khắc tử thần đè nặng lên anh ấy nhiều nhất, mà là tất cả những điều mà anh ấy sẽ không thể làm lại được nữa.

Johan đến buổi gặp thứ ba với sự hỗ trợ của một người bạn. Anh ấy nói rằng anh ấy đã xem những đoạn video lưu lại những khoảnh khắc anh ấy đạp xe cùng bạn bè. Anh ấy cũng có thể xem các video trên YouTube về những người khác đạp xe quanh đỉnh Mont Blanc. Anh ấy thậm chí đã đặt mua một chiếc xe đạp leo núi mới, đắt tiền. "Tôi đã muốn mua nó từ lâu rồi, nhưng lại eo hẹp về tài chính", anh ấy nói. "Tôi có thể không thể đạp xe nữa, nhưng sẽ thật tuyệt nếu có nó trong phòng khách".

Lần khám thứ tư, anh ấy đến bằng xe lăn, và đó là lần cuối cùng họ gặp nhau. Chiếc xe đạp cũng đã đến cùng với anh ấy; anh ấy để nó cạnh ghế sofa. Anh ấy còn một điều muốn làm nữa.

“Nếu bằng một phép màu nào đó tôi có thể sống sót sau chuyện này, tôi muốn làm tình nguyện viên trong các dịch vụ chăm sóc tại nhà – một hoặc hai ca một tuần”, Johan nói. “Họ làm việc chăm chỉ và đôi khi trở nên điên rồ, nhưng họ đóng góp rất đáng kinh ngạc. Tôi sẽ không thể ra khỏi căn hộ nếu không có họ.”

Theo ông Mattias Tranberg, những bệnh nhân mắc căn bệnh đe dọa tính mạng có thể cảm thấy hạnh phúc cùng lẫn với nỗi buồn và những cảm xúc mâu thuẫn khác nhau. Trong một ngày, bệnh nhân có thể cảm thấy biết ơn, hối hận, khao khát, tức giận, tội lỗi và nhẹ nhõm – đôi khi tất cả cùng đến một lúc. Đối mặt với giới hạn của sự tồn tại có thể giúp một người có góc nhìn mới và trân trọng cuộc sống hơn bao giờ hết.

Người già họ rất sợ cái chết, họ nói chưa muốn đi, còn người bệnh nặng gây đau đớn thân xác thì đối với họ cái chết là hạnh phúc,( cho dù tuổi còn trẻ),nói chung tùy người chứ không phải ai củng vậy.