Người bệnh tiểu đường nên cắt móng ngang, mài nhẵn, rửa chân sạch, không cắt da chết và lấy khóe móng để hạn chế nguy cơ biến chứng bàn chân.
Đặc trưng của bệnh tiểu đường là t́nh trạng tăng đường huyết mạn tính, do suy giảm tế bào beta tuyến tụy hoặc do đề kháng insulin (hormone điều ḥa lượng đường trong máu).
Móng tay và móng chân được tạo từ chất sừng và phát triển liên tục suốt đời. Tốc độ phát triển của móng có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố như tuổi tác, thuốc, bệnh lư tại chỗ hoặc toàn thân. Người bệnh tiểu đường không kiểm soát tốt đường huyết có nguy cơ phát triển biến chứng tim mạch, thần kinh, mạch máu, mắt, thận...
Các tổn thương ở móng hay biến dạng ở móng khiến người bệnh có khả năng cao nhiễm trùng chân. Chăm sóc móng chân cho người tiểu đường đóng vai tṛ quan trọng để pḥng biến chứng. Bác sĩ Nguyễn Thị Kim Tuyền, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, hướng dẫn một số cách sau:
Cắt móng ngang nhằm hạn chế cọ xát móng vào da của chân c̣n lại, tránh cắt góc nhọn làm tổn thương chân. Người bệnh không cần cân chỉnh ḱm cắt móng quá nhiều khi cắt móng ngang, dễ thực hiện.
Mài nhẵn được thực hiện sau khi cắt móng. Phần móng bị cắt đi nếu cứa vào da có thể gây xây xước da. Do đó, mài nhẵn móng chân giúp chúng không có khả năng làm tổn thương da khi bị cọ xát.
Rửa chân sạch và lau khô có tác dụng làm sạch các móng chân, pḥng vi khuẩn xâm nhập. Sau khi rửa chân, người bệnh nên lau khô chân để tránh ẩm ướt, dễ dẫn đến nấm móng chân.
Quan sát móng chân hàng ngày để phát hiện sớm các bất thường ở móng, khám và xử lư kịp thời pḥng ngừa biến chứng. Bác sĩ Tuyền khuyến cáo người bệnh tiểu đường có thể tự chăm sóc móng chân tại nhà khi chúng b́nh thường, tức không có các biến đổi, biến dạng về móng.
Không cắt da chết bởi chân người bệnh tiểu đường chịu tác động của các biến chứng rối loạn chuyển hóa, biến chứng mạch máu nhỏ - lớn, thần kinh.... Các tác động này khiến các vết thương ở chân lâu lành, dễ nhiễm trùng, loét rộng, hoại tử. Tự cắt da chết có khả năng làm tổn thương da chân, gây chảy máu, tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập dẫn đến nhiễm trùng.
Không lấy khóe móng chân v́ dễ tạo ra vết thương hở ở móng chân. Một số trường hợp có khóe móng sâu, nếu lấy khóe có thể bị chảy máu, dẫn đến nhiễm trùng, loét chân. Người có t́nh trạng móng chân dày sừng, móng quặp, nấm móng... cần tới cơ sở y tế để được bác sĩ chăm sóc móng. Tại bệnh viện, quy tŕnh được vô khuẩn, tránh nhiễm trùng chân.
Để pḥng biến chứng bàn chân tiểu đường, bác sĩ Tuyền khuyến cáo người bệnh nên khám tầm soát biến chứng bàn chân tiểu đường thường xuyên, ít nhất hai lần mỗi năm. Bác sĩ kiểm tra các t́nh trạng mạch máu, thần kinh, da, móng, chai chân... cho người bệnh nhằm có phương pháp điều trị kịp thời.
|