Bạn đoán loại củ này có tên là ǵ? Nó được mệnh danh là “Vua của Fructooligosacarit ”.
Củ sâm đất (hay yacon) thường bị nhầm là khoai lang và giá thành khá cao. Ai không biết có thể sẽ nghĩ đó là loại khoai lang cao cấp.
Sâm đất có nguồn gốc từ dăy núi Andes ở Nam Mỹ. Nó là một loại thực phẩm gốc truyền thống của người da đỏ địa phương. Thứ chúng ta ăn là phần củ nằm dưới ḷng đất của sâm đất. Mặc dù bề ngoài trông giống khoai lang nhưng bên trong và hương vị có sự khác biệt khá rơ rệt. Thịt của khoai lang mềm và dai, trong khi thịt của sâm đất trong như ngọc, có vị tươi, ngọt và gịn, hơi giống như ăn hạt dẻ nước sống.
Sâm đất không phổ biến lắm trong cuộc sống hàng ngày, nhiều người chưa từng nh́n thấy chứ đừng nói đến việc ăn nó.
Củ sâm đất có giá trị dinh dưỡng phong phú và thường là một sự thay thế tuyệt vời cho khoai tây. Do hàm lượng polysaccharide, củ sâm đất rất hữu ích cho những người bị tiểu đường. Nước ép sâm đất có thể được sử dụng như một thức uống giải khát trong thời tiết nóng bức.
Củ sâm đất chứa một loại axit amin glutamic, c̣n được gọi là chất tăng hương vị. Đó là lư do tại sao nó có thể tăng cường hương vị của các loại rau khác khi chúng được trộn với nhau.
Sâm đất rất giàu vitamin, cụ thể là vitamin B1, B2, C và niacin. Nhóm vitamin B có ích cho các rối loạn chuyển hóa trong khi niacin làm giảm mức cholesterol. Loại cây này cũng chứa selen, axit caffeic và chlorogenic, các hợp chất phenolic làm chậm quá tŕnh lăo hóa tế bào.
Củ sâm đất chứa một lượng lớn nước và đường, với hàm lượng nước trên 87% và hàm lượng carbohydrate cao. Dữ liệu cho thấy hàm lượng carbohydrate trung b́nh của sâm đất là 10,6g/100g, ở mỗi nơi sinh trưởng khác nhau, củ sâm đất lại có hàm lượng carbohydrate khác nhau, chẳng hạn con số này của sâm đất ở Tứ Xuyên (Trung Quốc) lên tới 73,2g/100g, gần gấp 4 lần so với khoai tây.
Carbohydrate có trong hầu hết các loại cây có củ đều ở dạng tinh bột, trong khi củ sâm đất hầu như không chứa tinh bột. Fructooligosacarit là carbohydrate chính, chiếm tới 45% đến 65% chất khô của củ, v́ vậy nó được mệnh danh là "Vua của Fructooligosacarit".
Khi ta tiêu thụ Fructooligosacarit, nó sẽ được các vi khuẩn có lợi trong ruột sử dụng, thúc đẩy sự phát triển của các vi khuẩn có lợi như Bifidobacteria và điều ḥa hệ vi khuẩn đường ruột. Các nghiên cứu đă đề cập rằng fructooligosacarit của sâm đất có tác dụng tốt hơn đối với sự phát triển của bifidobacteria so với inulin, gấp 1,5 đến 2 lần. Và là một chất xơ ḥa tan trong nước, nó có đặc tính hấp thụ nước và trương nở, có thể làm tăng thể tích phân khi hấp thụ nước, thúc đẩy quá tŕnh h́nh thành phân và làm cho kết cấu mềm mại, rất tốt cho những người bị táo bón.
Do đó, việc tiêu thụ thường xuyên sâm đất, một loại thực phẩm giàu Fructooligosacarit, sẽ không chỉ giúp đường ruột của chúng ta khỏe mạnh hơn mà c̣n mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác. Ví dụ, nó có thể làm giảm và ngăn ngừa táo bón, cải thiện sức khỏe lipid máu, thúc đẩy sự hấp thụ chất dinh dưỡng và duy tŕ khả năng miễn dịch.
Ngoài ra, một thí nghiệm trên động vật cho thấy việc sử dụng chuột mắc bệnh tiểu đường làm đối tượng thử nghiệm đă chứng minh rằng oligofructose trong sâm đất cũng có thể hỗ trợ giảm lượng đường trong máu.
Tuy nhiên, cần lưu ư rằng ăn quá nhiều sâm đất cùng một lúc có thể gây tiêu chảy. Nghiên cứu cho thấy nếu tiêu thụ Fructooligosacarit đạt 15 ~ 30g/ngày, t́nh trạng đầy hơi và chướng bụng có thể tăng lên; khi tiêu thụ đạt 40g/ngày, nhu động ruột và co thắt bụng sẽ xảy ra; khi tiêu thụ đạt 55g cùng một lúc hầu hết mọi người sẽ bị tiêu chảy.
Mỗi 100g sâm đất chứa 6 đến 12g Fructooligosacarit.
Cách ăn sâm đất
Sâm đất nên ăn sống. Sau khi gọt vỏ và làm sạch, ăn trực tiếp bạn sẽ thấy nó có vị ngọt và gịn.
Ngoài ra, củ sâm đất c̣n có thể dùng để chế biến các món ăn, súp. Sau khi thái mỏng và hầm với các loại thịt như thịt gà hoặc sườn, nó có hương vị độc đáo và món súp thơm ngon, hầm với mộc nhĩ, sen cũng rất ngon. hạt, chà là đỏ... để làm món súp ngọt; cắt thành từng miếng nhỏ và làm món salad trái cây với kiwi, cà chua bi, bơ... bạn cũng có thể dùng máy ép trái cây để làm nước trái cây hoặc sữa lắc, có vị rất ngon.
Sâm đất cắt khúc dễ bị oxy hóa và đổi màu. Để tránh bị đổi màu, nên ăn càng sớm càng tốt sau khi cắt. Nếu cần để lâu, hăy chuẩn bị một bát nước để ngâm để cách ly nó với không khí.
VietBF@ Sưu tập