Cậu bé 10 tuổi phát minh ra thiết bị
có thể cứu sống hàng triệu trẻ em vào mùa nóng


Chỉ với một thiết bị nhỏ nhắn, cầm trên tay nhưng lại có thể phát ra tín hiệu, giúp trẻ em thoát khỏi tình trạng ngạt thở trên xe ô tô vào mùa nóng.






Cậu bé Bishop Curry.


Thiết bị Oasis.



Theo thống kê, kể từ năm 1988, khoảng 712 trẻ em được cho là đã chết do say nắng khi ngồi trong xe một mình vào ngày nóng. Thế nhưng, nhờ có một thiết bị của một cậu bé 10 tuổi, tên là Bishop Curry ở McKinney, Texas, Mỹ đã có thể ngăn ngừa được nổi ám ảnh của các ông bố bà mẹ có trẻ nhỏ.

Cậu bé Bishop Curry gọi thiết bị này là Oasis, một thiết bị thông minh có thể theo dõi được nhiệt độ bên trong xe ô tô. Khi nhiệt độ đạt đến mức nguy hiểm, nó sẽ phát ra luồng khí lạnh, làm dịu mát không khí trong xe, đồng thời phát ra tín hiệu cảnh báo đến phụ huynh thông qua một chiếc ăng-ten.

Ý tưởng của Bishop Curry bắt nguồn từ việc một em bé 6 tháng tuổi của người hàng xóm đã bị chết ngạt do nhiệt độ trong xe quá nóng. Mặc dù ý tưởng này mới chỉ được minh họa bằng mẫu đất sét 3D, nhưng cậu bé và cha của mình đã kêu gọi mọi người cùng nhau gây quỹ để tạo ra sản phẩm tuyệt vời này.

Họ đã trình bày ý tưởng của mình lên trang GoFundMe, số tiền dự kiến ban đầu là 24.000$, nó sẽ được sử dụng để sản xuất các thiết bị, cũng như đảm bảo được bằng sáng chế.


Phan Hằng - Boredpanda
Thứ Hai, ngày 25/06/2018

Rượu và cà phê có thể là chìa khóa để sống lâu hơn







Nghiên cứu nói rằng những người uống một lượng cà phê hoặc rượu vừa phải
có thể sống lâu hơn những người kiêng rượu và cà phê.
(Hình: FRANCOIS GUILLOT/AFP/Getty Images)



IRVINE, California (NV) – Kết quả nghiên cứu khoa học có thể khiến nhiều người ngạc nhiên đó là những người uống một lượng rượu hay cà phê vừa phải hoặc những người hơi thừa cân nặng ở độ tuổi 70 thường sống lâu hơn những người khác, tạp chí Forbes dẫn các bài báo nghiên cứu khoa học của các nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên Cứu Suy Giảm Trí Nhớ Và Rối Loạn Thần Kinh Trường Đại Học University of California, Irvine (UCI MIND) cho biết vào ngày 26 Tháng Mười Hai.

Tạp chí Forbes cho biết cuộc nghiên cứu này kéo dài 15 năm, bắt đầu từ năm 2003 với khoảng 14,000 người tham gia để xem xét điều gì khiến con người sống đến hơn 90 tuổi.

Theo nghiên cứu này những người uống một lượng rượu hoặc cà phê vừa phải sống lâu hơn những người kiêng rượu và cà phê. Ngoài ra, những người hơi thừa cân nặng ở độ tuổi 70 cũng sống lâu hơn những người có cân nặng bình thường hoặc thiếu cân nặng ở độ tuổi 70.

Các nghiên cứu cũng cho thấy tác dụng của việc tập thể dục đến tuổi thọ của những người sống lâu hơn 75 tuổi. Những người dành thời gian tập thể dục, thậm chí chỉ nửa tiếng mỗi ngày, cũng có thể làm cho rủi ro tử vong thấp hơn đáng kể so với những người không có thời gian để tập thể dục, theo Forbes.

Việc dành thời gian tham gia các hoạt động giải trí, vận động lành mạnh là một yếu tố quan trọng để giữ gìn và tăng cường sức khỏe cho những người lớn tuổi.


C.Thành
December 27, 2018
Người Việt online

Biến nước biển thành nước ngọt với chi phí rẻ



Sử dụng nguồn năng lượng mặt trời với chi phí siêu rẻ, dễ lắp đặt và sửa chữa, thiết bị khử muối nước mặn thành nước ngọt của các kĩ sư Italia có thể thu được 20 lít nước ngọt/ngày/m2 phơi sáng.

Theo dự báo của tổ chức Nông Lương Liên Hiệp Quốc (FAO), đến năm 2025, gần 2 tỷ người trên thế giới thiếu nước ngọt phục vụ cho các nhu cầu tối thiểu hàng ngày. Một trong những giải pháp triển vọng nhất cho vấn đề này đó là khử muối nước biển thành nước ngọt. Tuy nhiên, phương pháp này lại tiêu tốn một lượng điện gấp 10 đến 1000 lần so với các phương pháp lấy nước ngọt thông thường, như là bơm nước ngọt lên từ sông hoặc giếng ngầm.

Để khắc phục nhược điểm này, nhóm kỹ sư của Khoa Năng lượng, Đại học Politecnico di Torino đã phát minh ra một thiết bị mới giúp khử muối nước biển có tính bền vững cao và chi phí cực thấp, đó là sử dụng năng lượng mặt trời một cách hiệu quả hơn. Thực tế, với một lượng năng lượng mặt trời tương đương, công nghệ này có thể giúp tăng gấp đôi lượng nước ngọt thu được so với các công nghệ trước đây. Kết quả nghiên cứu của họ đã được đăng trên tạp chí khoa học Nature Sustainability.

Lấy cảm hứng từ cây xanh là chuyển nước từ rễ lên lá bằng tính mao dẫn và sự thoát hơi nước qua lá, thiết bị nổi này hút nước biển lên bằng cách sử dụng một loại chất liệu xốp rỗng rẻ tiền, do đó không cần phải sử dụng các máy bơm đắt tiền và cồng kềnh. Nước biển thu được sau đó sẽ được đun nóng bằng năng lượng mặt trời, giúp duy trì việc tách muối khỏi nước đang bốc hơi.

"Quá trình này có thể được đẩy nhanh bằng các lớp màng mỏng ngăn cách giữa nước mặn và nước ngọt để tránh bị trộn lẫn vào nhau, tương tự như một số cây sống ở môi trường nước mặn, như cây đước chẳng hạn”, Matteo Fasano, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết.




Thiết bị khử muối nước mặn thành nước ngọt của các nhà nghiên cứu thuộc Đại học Politecnico di Torino, Italia.


Trong khi các công nghệ khử muối nước biển “chủ động” thông thường đòi hỏi phải có các bộ phận cơ học hoặc các thiết bị chạy điện rất tốn kém và đòi hỏi phải có các kỹ thuật viên chuyên môn đảm nhiệm việc lắp đặt và bảo dưỡng, thì phương pháp trên lại dựa trên các quá trình tự phát mà không cần sự hỗ trợ của máy móc phụ trợ.

Nhờ vậy, chi phí lắp đặt thiết bị này rất rẻ và sửa chữa cũng rất đơn giản. Do đó, công nghệ này đặc biệt hữu dụng ở các khu vực ven biển, mà ở đó người dân thường xuyên chịu tình trạng thiếu nước ngọt và không có các cơ sở hạ tầng và nguồn đầu tư đủ mạnh.

“Khác với các nghiên cứu trước đây tập trung vào việc làm thế nào để tối đa hóa sự hấp thu năng lượng mặt trời, thì nghiên cứu của chúng tôi đã thay đổi trọng tâm sang việc quản lý hiệu quả hơn đối với năng lượng nhiệt mặt trời hấp thụ được. Theo đó, chúng tôi đã đạt được các giá trị năng suất kỷ lục: có thể thu được 20 lít nước uống/ngày/m2 phơi sáng. Đó là nhờ việc “tái chế” nhiệt mặt trời trong các quá trình bốc hơi tầng, phù hợp với nguyên lý mất ít công sức nhưng hiệu quả cao", nhóm nghiên cứu cho biết.

Sau khi phát triển bản mẫu trong hơn 2 năm và thử nghiệm trực tiếp ở biển Ligurian (Italia), các kĩ sư khẳng định, công nghệ của họ rất phù hợp với các khu vực ven biển bị cô lập luôn thiếu nước ngọt nhưng thừa ánh nắng mặt trời, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Hơn nữa, công nghệ này cũng đặc biệt phù hợp ở những khu vực chịu ảnh hưởng của các trận bão lụt và bị cô lập do mất điện hoặc bị mất nước. Thiết bị này trong tương lai cũng có thể được ứng dụng cho các khu vườn nổi sản xuất lương thực, đặc biệt là ở các khu vực dân cư quá đông đúc.

Các nhà nghiên cứu thiết bị này hiện nay đang tìm kiếm các đối tác công nghiệp tiềm năng để hợp tác cải tiến thiết bị, giúp nó trở nên bền vững hơn, quy mô hơn và đa năng hơn.






Theo khampha



Reply With Quote Reply With Quote .

--------------------------------------------------------------------------------









Quick Navigation Tin Khoa Học - Kỹ Thuật - Y Khoa Top

Bác sĩ đầu tiên tạo ra chiếc ống nghe huyền thoại nghề y



Đầu thế kỷ 19, bác sĩ Laënnec gặp hai đứa trẻ gửi tín hiệu cho nhau bằng cây gỗ rỗng, ông phát minh ống nghe khám bệnh làm từ gỗ.
Theo NCBI, một buổi sáng đẹp trời tháng 9/1816, bác sĩ người Pháp Rene Theophile Hyacinthe Laënnec, khi ấy 35 tuổi, đang đi dạo trong sân của Cung điện Le Louvre, Paris, thì bắt gặp hai đứa trẻ gửi tín hiệu cho nhau bằng một cây gỗ rỗng. Một đứa gõ vào đầu này của cây gỗ và đứa trẻ còn lại ở đầu bên kia lắng nghe.
Cuối năm đó, bác sĩ Laënnec tiếp nhận một phụ nữ trẻ đang gặp vấn đề về tim. Ban đầu, bác sĩ dùng ngón tay chạm vào ngực của bệnh nhân để chẩn đoán bệnh. Xấu hổ với cô gái, ông cuộn tờ giấy để tạo ra một chiếc ống, sau đó đặt lên ngực cô. Laënnec rất ngạc nhiên khi cuộn giấy có thể khuếch đại âm thanh tim mà không cần tiếp xúc vật lý, giúp ông chẩn đoán chính xác và lắng nghe rõ nhịp tim cơ thể.
Bước đột phá này đã dẫn đến việc ông phát minh ra ống nghe đầu tiên được làm từ ống gỗ.
Laënnec đã dành 3 năm tiếp theo để thử nghiệm chế tạo ống nghe bằng các loại vật liệu khác nhau. Cuối cùng, bác sĩ hoàn thiện thiết kế của mình với một chiếc ống gỗ, đường kính 3,5 cm và chiều dài 25 cm để kiểm tra sức khỏe ngực bệnh nhân.
Sau nhiều thành công trong chẩn đoán âm thanh về tim, phổi, chiếc ống nghe được sử dụng hỗ trợ trong khám nghiệm tử thi.
Laënnec xuất bản công trình nghiên cứu đầu tiên về âm thanh trong cơ thể người. Ông được coi là cha đẻ của chẩn đoán lâm sàng và đã viết những mô tả đầu tiên về bệnh giãn phế quản, xơ gan. Ông phân loại tình trạng phổi như: viêm phổi, giãn phế quản, viêm màng phổi, khí phế thũng, tràn khí màng phổi và các bệnh phổi khác bằng phát minh của mình.
Bác sĩ Laënnec bắt đầu giới thiệu nhiều thuật ngữ lâm sàng khác liên quan đến chiếc ống nghe, được sử dụng đến ngày nay.




Rene Theophile Hyacinthe Laënnec (1781-1826) là bác sĩ đầu tiên trên thế giới phát minh ra ống nghe.


Bác sĩ Rene Theophile Hyacinthe Laënnec sinh ra tại Quimper ở Brittany, Pháp năm 1781. Mẹ mất vì bệnh lao khi lên 5 tuổi, Laënnec sống cùng người chú của mình, khi ấy là trưởng khoa y của một trường đại học. Thời thơ ấu, sức khỏe Laënnec không tốt, các vận động cơ thể chậm chạp, thường xuyên bị đau bụng và ho dữ dội. Ông tìm thấy niềm an ủi trong âm nhạc, dành thời gian rảnh để thổi sáo và viết thơ.
Laënnec được truyền cảm hứng từ người chú của mình để theo đuổi sự nghiệp y khoa. Năm 1795, ở tuổi 14, Laënnec giúp đỡ chăm sóc người bệnh và những người bị thương tại khách sạn Dieu ở Nantes. 18 tuổi, ông phục vụ trong Bệnh viện Quân y với vai trò bác sĩ phẫu thuật hạng ba. Sau đó, ông làm quen với công việc lâm sàng, phẫu thuật chính và điều trị bệnh nhân.
Trong vòng một năm, Laënnec đã giành được giải thưởng đầu tiên về cả y học và phẫu thuật tại trường y. Năm 1802, ông xuất bản bài báo đầu tiên của mình về các chủ đề như: viêm phúc mạc, vô kinh và bệnh gan. Dần được mọi người biết đến nhiều hơn, Laënnec bắt đầu tìm hiểu về giải phẫu cơ thể và có những công trình nghiên cứu về bệnh lý giải phẫu.
Trong những tháng cuối đời, ông yêu cầu cháu trai của mình, Mériadec, kích thích ngực của ông và mô tả những gì nghe được bằng ống nghe. Ông qua đời vì căn bệnh lao phổi, căn bệnh mà chính Laënnec đã làm sáng tỏ bằng chiếc ống nghe của mình.
Trong di chúc, Laënnec cho người cháu thừa kế tất cả các nghiên cứu y khoa của ông, cùng với chiếc ống nghe gỗ là di vật giá trị hơn cả.




Chiếc ống nghe bằng gỗ được sử dụng để chẩn đoán lâm sàng bệnh.


Ống nghe bằng gỗ sử dụng cho đến nửa sau thế kỷ 19, sau đó chiếc ống nghe đã trải qua nhiều lần cải tiến và ngày càng phổ biến hơn. Ngày nay, ống nghe cao su được sử dụng phổ biến, giúp bác sĩ có thể nghe âm thanh trong cơ thể bệnh nhân ở tần số thấp, tần số cao.
Theo y học, ống nghe tim mạch là sự kết hợp đơn thuần của một trong những định luật vật lý cơ bản nhất, dẫn truyền và khuyếch đại âm thanh. Tuy nhiên, đó lại là một trong những tác động lớn và trở thành biểu tượng của nền y học hiện đại.
Mục đích ban đầu tạo ra khoảng cách giữa bác sĩ và bệnh nhân, giờ đây chiếc ống nghe đã trở thành công cụ đặc trưng cho bác sĩ và hữu ích trong phục vụ khám chữa bệnh nhân.




Theo VNE

Những phát minh khoa học tình cờ nhất






Kháng sinh Penicillin, chất chống dính, máy tạo nhịp tim,… là những khám phá khoa học quan trọng của con người ra đời trong các hoàn cảnh vô cùng “tự nhiên”.

1. Penicillin




Penicillin được xem là một trong những phát minh nhờ vào “tai nạn nghề nghiệp” nổi tiếng nhất của thế kỉ XX. Vào năm 1928, nhà khoa học Alexander Fleming đã quên làm sạch dụng cụ nghiên cứu của mình trước khi ông đi nghỉ một vài ngày. Khi trở về, Fleming thấy rất nhiều vi khuẩn và nấm mốc trên dụng cụ của mình. Tuy nhiên, ông cũng nhận thấy có một số vùng mà vi khuẩn và nấm mốc không phát triển. Năm 1940, các nhà khoa học tại trường Đại học Oxford đã tách thành công penicillin và phát triển nó thành thuốc kháng sinh đầu tiên của con người. Cho đến nay, Penicillin vẫn là loại kháng sinh được sử dụng phổ biến và rộng rãi nhất.

2. Máy tạo nhịp tim




Wilson Greatbatch, một kỹ sư người Mỹ đã tình cờ tạo ra máy tạo nhịp tim trong một lần nhầm lẫn. Khi Wilson đang cố gắng tạo ra một chiếc máy tạo dao động để ghi lại âm thanh của nhịp tim thì ông đã treo sai điện trở. Tuy nhiên, Wilson vẫn ghi lại được tiếng tim đập. Từ đó, ông dần chế tạo thành công máy tạo nhịp tim dưới sự giúp đỡ của William Chardack. Thử nghiệm đầu tiên được tiến hành và thành công vào năm 1959 đã đưa Wilson trở thành người đầu tiên trên thế giới chế tạo được máy tạo nhịp tim.

3. Thuốc nhuộm




Vào năm 18 tuổi, trong một nỗ lực nghiên cứu để chữa trị căn bệnh sốt rét, nhà hóa học William Perkin đã sáng tạo ra một thứ không liên quan gì đến khoa học và một thứ cực kì có ý nghĩa với khoa học. Đó là vào năm 1856, Perkin cố gắng để tạo ra những mẫu kí sinh nhân tạo. Kết quả ông thu được là một dung dịch màu đen. Khi quan sát chúng, Perkin đã nhận ra một màu sắc rất đẹp trong mớ dung dịch màu đen đó. Và ông phát hiện ra rằng mình đã tạo ra thuốc nhuộm tổng hợp đầu tiên.

Loại thuốc nhuộm này tốt hơn nhiều lần so với thuốc nhuộm từ tự nhiên. Màu sắc sáng hơn, sống động hơn, không bị phai hoặc mờ khi rửa. Phát hiện của ông cũng trở thành tiền đề cho một nền khoa học mới.

Tuy nhiên, câu chuyện vẫn chưa kết thúc ở đây. Paul Ehrlich, một nhà vi khuẩn học người Đức, người được Perkin truyền cảm hứng đã từ thuốc nhuộm mà phát hiện ra các phương pháp miễn dịch và hóa trị trong y học.

4. Phóng xạ




Năm 1896, nhà vật lí Henri Becquerel bị thu hút bởi hai điều, đó là huỳnh quang tự nhiên và tia X. Ông đã tiến hành một loạt các thí nghiệm để xem xét khả năng sản xuất đèn huỳnh quang của các khoáng chất tự nhiên sau khi chúng được tách rời khỏi ánh sáng mặt trời.

Tuy nhiên, Henri Becquerel đã tiến hành thí nghiệm vào mùa đông và suốt một tuần liền, bầu trời u ám. Vì vậy, ông đã để các thiết bị cùng với nhau trong một ngăn kéo và chờ đợi ngày nắng. Đến một ngày nắng làm việc trở lại, Henri đã phát hiện ra rằng đá uranium mà ông để trong ngăn kéo đã in dấu của nó lên một tấm ảnh mà không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Henri đã làm việc với Marie, Pierre Curie và phát hiện ra đó là chất phóng xạ.

5. Nhựa




Vào năm 1907, sen – lắc được sử dụng để làm vật liệu cách nhiệt trong ngành công nghiệp điện tử. Do đó, ngành công nghiệp này luôn phải bỏ ra những khoản chi lớn cho việc nhập khẩu sen- lắc từ Đông Nam Á. Chính bởi vậy, nhà hóa học Leo Hendrik Baekeland đã nghĩ rằng ông có thể kiếm được một nguồn lợi nhuận lớn nếu sản xuất ra được một vật liệu mới thay thế cho sen – lắc.

Tuy nhiên, những thí nghiệm nghiên cứu của ông lại đã tạo ra một vật liệu mà không thay đổi hình dạng dưới nhiệt độ cao. Baekeland cho rằng nó có thể sử dụng trong việc làm đĩa hát. Song, hơn cả những điều ông mong muốn, vật liệu mới nay nhanh chóng xuất hiện trong một loạt các sản phẩm với hàng ngàn người sử dụng. Và cho đến này, nhựa có thể được tìm thấy ở mọi nơi.

6. Sự lưu hóa cao su




Nhà khoa học Charles Goodyear đã dành một thập kỉ trong cuộc đời của mình để tìm cách làm cho cao su sử dụng một cách dễ dàng hơn và có khả năng chống nóng, lạnh. Tuy nhiên, những nghiên cứu của ông đều thất bại. Cho đến một ngày, ông tình cờ đổ hỗn hợp lưu huỳnh, cao su vào một lò nấu nóng. Dưới nhiệt độ cao, cao su nóng chảy song không bị hủy hoại. Khi quá trình này kết thúc, Charles Goodyear nhận thấy hỗn hợp đã đông cứng song vẫn còn có ích. Từ phát hiện này của Charles Goodyear, rất nhiều các sản phẩm cao su lưu hóa đã ra đời và được sử dụng ở khắp mọi nơi.

7. Teflon – Chất chống dính




Nhà hóa học Roy Plunkett trong quá trình nghiên cứu để tìm ra một dạng thức mới của CFC (chlorofluorocarbon) . Ông cho rằng nếu ông có được TFE pha trộn với axit hydrochloric thì ông có thể sản xuất chất làm lạnh mà ông muốn. Vì thế, Roy đã làm mát TFE, nén nó trong một cái hộp lưu trữ để ông có thể sử dụng khi cần thiết.

Sau một thời gian, ông mở hộp cất giữ TFE để pha trộn với axit hydrochloric thì không còn gì trong hộp cả. Nhìn kĩ dưới đáy hộp ông phát hiện ra một lớp mỏng bột màu trắng. Ông tiến hành thí nghiệm và nhận thấy rằng nó có khả năng chịu nhiệt tốt và chống kết dính hiệu quả. Với khám phá này, Plunkett đã nhận được bằng phát minh vào năm 1941. Loại chất mới được đặt tên là Teflon vào năm 1944.

8. Coca- cola




Có rất nhiều thực phẩm đã được sáng chế ra trong những trường hợp ngẫu nhiên nhưng có lẽ không loại thực phẩm nào có lịch sử đặc biệt và bí mật như coca – cola.

Dược sĩ John Pemberton ở vùng Atlanta, Mỹ trong một nỗ lực chữa đau đầu đã pha trộn các thành phần khác nhau và tạo ra một thứ đồ uống. Và đồ uống này sau tám năm được bán trong các hiệu thuốc đã trở thành loại nước được ưa chuộng trên khắp toàn cầu. Cho đến nay, công thức pha chế đồ uống này vẫn là một bí mật.

9. Đường hóa học




Vào năm 1879, nhà hóa học Constantin Fahlberg đang nhiều thời gian nghiên cứu dẫn xuất nhựa than đá trong công trình của giáo sư Ira Remsen. Khi ông trở về nhà ăn tối với vợ và quên không rửa tay, ông đã nhận thấy vị ngọt khác lạ từ món cuốn hôm đó. Ông hỏi vợ và bà bảo không hề cho thêm gì. Sau đó, ông phát hiện vị ngọt đó đến từ tay mình.

Ngày hôm sau, ông đến phòng thí nghiệm và tiếp tục nghiên cứu về điều này và khám phá ra đường hóa học - một phát minh được xem là đột phá của loài người.


Theo ********** (Discovery)




Reply With Quote Reply With Quote .

--------------------------------------------------------------------------------

7 sự thật đầy bất ngờ về cơ thể người giúp bạn lý giải được rất nhiều điều trong cuộc sống



Bạn có biết, con người là sinh vật duy nhất có thể đỏ mặt? Và tại sao lúc đau răng chúng ta còn đau cả đầu?



Trong hàng thế kỷ, cơ thể người đã luôn là một chủ đề đầy cảm hứng dành cho các nhà nghiên cứu, và là nguồn cơn của vô số phát minh. Có lẽ ít ai ngờ rằng mắt người chính là thứ truyền cảm hứng cho máy ảnh, trong khi thiết kế của tháp Eiffel biểu tượng của Paris thì đến từ... xương đùi người.

Nêu vậy để thấy rằng cơ thể của chúng ta có rất nhiều sự thật thú vị, và bạn sẽ biết đến vài cái ngay sau đây.


1. Đây là lý do vì sao đau răng luôn đi kèm đau đầu





Bạn đã bao giờ bị đau răng chưa? Vì sâu răng, hoặc vì mọc răng khôn chẳng hạn? Nếu đã từng thì hẳn bạn cũng nhận ra rằng cơn đau răng dường như cũng gây ra đau đầu luôn, và cả 2 xảy ra cùng một lúc thì phải.

Thực ra thì chúng thực sự có liên quan đến nhau đấy. Hãy nhìn vào bức ảnh trên thì biết: có các mối dây thần kinh nối từ hàm đến não bộ. Đó là các dây thần kinh sinh ba, một trong những dây thần kinh thụ cảm lớn nhất tại khu vực đầu.

Nó liên kết đến cả khuôn mặt, hàm, răng và các cấu trúc bên trong răng nữa. Theo Glenn Clark, nha sĩ tại ĐH Nam Carlifornia, thì cấu trúc kết nối quá nhiều này có thể khiến cảm giác đau lan truyền ra nhiều khu vực khác. Thế nên mới có chuyện đau răng đi kèm đau đầu là vì thế.



2. Khi ngủ, não còn hoạt động nhiều hơn lúc tỉnh





Đây là một sự thật đã được các nhà khoa học xác nhận từ những năm 1950, nhưng đến tận bây giờ vẫn rất ít người biết đến.

Theo đó thì trong cùng một khoảng thời gian, não bộ lúc ngủ có tần suất hoạt động rất mạnh - nhất là trong giai đoạn REM (rapid eyes movements - mắt chuyển động nhanh). Khoa học cho rằng đây là giai đoạn chúng ta mơ, và não vì thế mà xử lý nhiều thông tin hơn hẳn so với lúc chúng ta thức.



3. Khả năng đặc biệt chỉ con người mới có: Đỏ mặt

Chúng ta chính là những sinh vật duy nhất trên Trái đất có khả năng đỏ mặt trong các tình huống thay đổi cảm xúc (như cảm thấy xấu hổ, hoặc giận dữ).

Lý do đứng sau khả năng này thì chưa được rõ. Tuy nhiên các nhà khoa học đặt ra giả thuyết rằng do da mặt của con người đã tiến hóa để lộ rõ hơn, nên việc đỏ mặt cũng giống như cơ chế biểu lộ cảm xúc, giúp người đối diện có được sự đồng cảm.



4. Não bộ không biết đau

Có một nghịch lý: dù não bộ có thể điều khiển mọi bộ phận trên cơ thể, thậm chí là đưa ra các tín hiệu đau đớn, nhưng bản thân nó thì không biết đau.







Giải thích sâu hơn, điều này có nghĩa là não bộ không có các thụ thể cảm nhận đau đớn. Nghĩa là bạn có động chạm hay tổn thương gì đến não thì chỉ các vùng bên ngoài đau, còn não thì không cảm thấy gì.

Đổi lại, não của chúng ta là bộ phận hoạt động nhiều nhất cơ thể, và nó chiếm đến 25% lượng oxy chúng ta nạp vào.



5. Râu chính là phần mọc nhanh nhất






Chẳng phải tự nhiên mà cánh mày râu sáng nào cũng phải cạo - lắm ông còn ngày cạo 2 lần nữa. Đơn giản là vì râu chính là phần lông tóc mọc nhanh nhất trên cơ thể.



6. Tương tự: móng ngón giữa mọc nhanh nhất

Tốc độ mọc móng tay thực ra cũng phụ thuộc vào cơ địa của từng người. Tuy nhiên với đa số thì ngón giữa sẽ mọc nhanh nhất, và chậm nhất là ngón út.



7. Tuổi già sẽ khiến bạn ăn uống kém ngon






Người già ăn uống sẽ kém về lượng, không nhiều được như tuổi trẻ. Nhưng chưa hết đâu, vì họ còn thấy không ngon miệng nữa kìa.

Nguyên do là vì sau tuổi 60, chúng ta sẽ mất khoảng 40% thụ thể cảm nhận vị giác trên lưỡi.




Tham khảo: Cracked, Bright Side
Helino

Chạm vào 2 bộ phận này của bé càng nhiều,
lớn lên trẻ càng thông minh



Trí thông minh của trẻ được hình thành dựa trên nhiều yếu tố như gen di truyền, hấp thu chất dinh dưỡng hay cách nuôi dạy của cha mẹ. Việc cha mẹ luôn đồng hành cùng con mỗi ngày kể từ khi chào đời sẽ giúp cho bé có cảm giác an toàn, hạnh phúc, tự tin. Điều đặc biệt, trên cơ thể bé có 2 bộ phận cực kì nhạy cảm, khoa học đã chứng minh nếu được cha mẹ tích cực chạm vào bé sẽ phát triển trí thông minh trong tương lai cực tốt.


Thứ nhất là bàn tay

Bàn tay chính là cơ quan quan trọng giúp bé cảm nhận về thế giới xunh quanh. Trong 3 tháng đầu sau sinh bé có thể hoạt động cơ tay. Các cử động tinh tế của bàn tay sẽ giúp bé khám phá thế giới, kết nối với các sự vật và thúc đẩy sự phát triển của các giác quan, hệ thần kinh - điều không thể thiếu cho sự phát triển trí tuệ.








Kích thích sự linh hoạt của các đầu ngón tay, bàn tay cũng là cách để kích thích sự phát triển của vỏ não. Vì thế cha mẹ thường xuyên nhẹ nhàng xoa, nắn lòng bàn tay để bé mở rộng, sau đó đến lần lượt từng ngón tay. Mẹ vuốt nhẹ từ điểm ngón tay tiếp xúc với bàn cho đến phần móng tay. Thực hiện vài lần để tăng cường sự linh hoạt cho các ngón tay của bé.

Ngoài massage ngón tay cho bé, thi thoảng mẹ có thể cầm tay bé và lật dở từng trang sách, giúp bé chạm vào các vật xung quanh cũng là một gợi ý hay.


Thứ hai là bàn chân

Có rất nhiều huyệt nằm ở bàn chân của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, chúng rất nhạy cảm. Mẹ có thể nhẹ nhàng vuốt ve để kích thích phản xạ của vỏ não bé, từ đó kích thích trí thông minh.







Ngoài ra, có hai cách để kích thích não bộ cho trẻ từ đôi bàn chân:

1, Cho bé đi chân đất. Trong điều kiện thích hợp như ở trong nhà hay môi trường sạch sẽ hãy để cho bé đi chân trần tiếp xúc với mặt đất. Điều này sẽ giúp kích thích các dây thần kinh của bàn chân và thúc đẩy sự phát triển của cơ bắp.

2, Lắc nhẹ các ngón chân. Lắc nhẹ các ngón chân giống như bạn đang chơi đàn piano sẽ giúp bé rất thoải mái, cười thích thú.

Cấp cứu người bị mắc nghẹn
bằng kỹ thuật Heimlich



Sử dụng phương pháp cấp cứu do chính mình sáng tạo nên, bác sĩ Henry Heimlich kịp thời cứu sống người phụ nữ bị nghẹn thức ăn.





Chân dung bác sĩ Henry Heimlich.
Ảnh:relevantmagazine .com.


"Ôi trời, thật may mắn là tôi ngồi đó. Chúa đã đặt tôi ở ngay cạnh bác sĩ Heimlich", nạn nhân vừa qua cơn hiểm nghèo là Patty Gill Ris 87 tuổi chưa hết xúc động. "Người đàn ông tuyệt vời này đã cứu sống tôi".

Theo CNN, bác sĩ Henry Heimlich đang dùng món bò bít tết tại nhà dưỡng lão Deupree, Ohio (Mỹ) thì phát hiện Ris bị mắc nghẹn.

"Bà ấy có đủ các dấu hiệu và rõ ràng là không thở được", ông kể. Không chần chừ, vị bác sĩ lập tức hành động.

Trước sự chứng kiến của hơn 100 người trong phòng ăn, Heimlich vòng tay quanh eo Ris, nắm tay đặt dưới lồng ngực phía ngay trên rốn rồi thúc mạnh 3 lần cho đến khi bà cụ ho ra một mảnh hamburger.

Phương pháp cấp cứu người bị ngạt thở do mắc dị vật trên do chính bác sĩ Henry Heimlich sáng tạo ra vào năm 1974 và được Hiệp Hội Y khoa Mỹ dùng tên ông đặt cho phương pháp là thủ thuật Heimlich.

Thủ thuật Heimlich dựa trên nguyên tắc tác động mạnh, đột ngột vào hai buồng phổi bằng cách vỗ từ lưng hoặc ép vào cơ hoành, gây áp lực trong đường hô hấp nhằm đẩy dị vật ra ngoài.

Ngày nay, thủ thuật Heimlich được phổ biến ra toàn cầu và đã cứu hơn 50.000 người chỉ riêng tại Mỹ.





Mô tả các bước thực hiện thủ thuật Heimlich
Ảnh:rochester.e du.


Perry Gaines, quản lý phòng ăn của nhà dưỡng lão Deupree cho biết đã từng cấp cứu hai cụ già bị mắc nghẹn trong năm nay. Nghe tin Ris bị hóc, ông chạy ngay vào nhà bếp để tìm sự giúp đỡ nhưng khi quay lại đã thấy bác sĩ Heimlich xử lý vụ việc.

"Tôi dừng lại để xem liệu ông ấy có cần hỗ trợ nhưng rõ ràng là không rồi", Gaines hóm hỉnh nói. Dù là "cha đẻ" và từng nhiều lần chứng minh hiệu quả của thủ thuật mang tên mình, đây là lần đầu tiên bác sĩ Heimlich ứng dụng nó trong tình huống cấp bách.

Nghẹn xảy ra khi có một vật lạ mắc lại ở cổ họng hoặc khí quản, làm tắc nghẽn dòng không khí lưu thông. Vì nghẹn làm giảm lượng ôxy lên não và có thể nguy hiểm đến tính mạng nên cấp cứu nghẹn nên được thực hiện càng sớm càng tốt.

Ở người lớn, nghẹn thường xảy ra do nuốt phải các miếng thức ăn, còn ở trẻ nhỏ thường là do nuốt phải các vật nhỏ. Dấu hiệu của việc bị nghẹn là việc dùng tay ôm cổ họng. Nếu nạn nhân không đưa ra được các dấu hiệu, hãy tìm các biểu hiện như:

- Không thể nói chuyện

- Khó thở hoặc thở khò khè

- Không ho được

- Da, môi và móng tím tái

- Mất ý thức


Hội Chữ thập đỏ khuyến nghị cách cấp cứu “5-5” đối với các nạn nhân bị nghẹn:

- Vỗ vào lưng 5 lần: Đầu tiên, dùng lòng bàn tay vỗ vào lưng của nạn nhân 5 lần (vùng giữa hai xương bả vai).

- Ấn mạnh vào bụng 5 lần (còn gọi là liệu pháp Hem-lich)

- Thực hiện luân phiên việc vỗ lưng và ấn mạnh cho đến khi vật lạ rơi ra.


Hiệp hội tim mạch Mỹ không hướng dẫn kỹ thuật vỗ lưng mà chỉ hướng dẫn kỹ thuật ấn bụng. Bạn có thể không vỗ lưng nếu bạn chưa được học.
Cả 2 cách đều có thể được áp dụng.

Để thực hiện nghiệm pháp Hem-lich cho người khác:

- Đứng phía sau nạn nhân:

- Dùng tay ôm lấy phần eo của nạn nhân, cho nạn nhân hơi cúi người về phía trước.

- Nắm một tay lại và đặt nắm tay lên phần trên rốn của nạn nhân.

- Dùng tay còn lại ôm lấy bàn tay đang nắm và ấn thật nhanh, mạnh vào bụng nạn nhân theo chiều hướng lên trên.

- Nếu cần thiết, thực hiện thao tác này 5 lần.

- Nếu vật lạ chưa rơi ra, tiếp tục lặp lại việc sơ cứu “5-5”


Nếu bạn là người duy nhất có thể cứu nạn nhân khi đó, hãy thực hiện việc vỗ lưng và ấn bụng trước khi gọi cấp cứu. Nếu những người khác cũng có mặt, yêu cầu người đó gọi cấp cứu trong khi bạn đang sơ cứu cho nạn nhân.

Nếu nạn nhân bất tỉnh, thực hiện cấp cứu hồi sức tim phổi (CPR) bằng việc ấn mạnh vào ngực và làm thông thoáng đường thở.









Tự thực hiện liệu pháp Hem-lich cho bản thân mình

Đầu tiên, khi bạn bị nghẹn và không có ai ở xung quanh, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.

Tiếp theo, vì bạn không thể tự vỗ lưng cho mình được, bạn vẫn có thể tự thực hiện việc ấn bụng để loại bỏ vật lạ.

Đặt nắm tay phía trên rốn của mình

Dùng tay còn lại nắm chặt lấy bàn tay đang đặt ở rốn và cúi người lên một chỗ dựa cứng- như bàn hoặc ghế

Ấn nắm tay của bạn vào bên trong, hướng lên trên.

Để làm thoáng đường thở của phụ nữ mang thai hoặc người béo phì

Đặt tay của bạn cao hơn một chút so với vị trí của nghiệm pháp Hem-lich thông thường, tại xương ức, ngay phía trên xương sườn thấp nhất.

Thực hiện như liệu pháp Hem-lich thông thường, ấn nhanh, mạnh vào ngực

Lặp lại quy trình nếu như thức ăn hoặc vật lạ không rơi ra ngoài hoặc nạn nhân vẫn bất tỉnh.

Làm thoáng đường thở của người bất tỉnh

Đặt nạn nhân nằm ngửa trên sàn

Làm thoáng đường thở: Nếu vật lạ mắc ở phía sau vòm họng hoặc mắc ở vị trí cao tại vòm họng (mà có thể quan sát được), dùng ngón tay đưa vào trong miệng và lôi vật lạ ra. Hết sức cẩn thận để không làm cho vật lạ mắc vào họng sâu hơn (việc này dễ xảy ra ở trẻ nhỏ).

Thực hiện hồi sức tim phổi (CPR) nếu vật lạ vẫn mắc lại và nạn nhân không phản ứng sau khi bạn thực hiện những thao tác trên. Việc ấn mạnh vào ngực trong khi cấp cứu CPR có thể làm vật lạ mắc kẹt lại. Thường xuyên kiểm tra miệng của nạn nhân.




Sơ cứu với trẻ dưới 1 tuổi

Ngồi xuống, đặt tay bạn lên đùi và đặt trẻ nằm cúi mặt trên cánh tay (đang đặt trên đùi) của bạn

Vỗ vào lưng trẻ 5 lần thật nhẹ nhàng, nhưng phải đủ mạnh. Trọng lực và việc vỗ lưng có thể làm vật ra rơi ra.

Nếu không hiệu quả, đặt trẻ nằm ngửa trên cánh tay sao cho phần đầu thấp hơn phần thân. Dùng 2 ngón tay đặt vào giữa xương ức của trẻ và ấn mạnh vào ngực 5 lần.

Lặp lại quy trình vỗ lưng và ấn ngực nếu trẻ không thở trở lại. Gọi cấp cứu ngay.

Thực hiện hồi sức tim phổi CPR với trẻ nhỏ nếu trẻ vẫn không thở sau khi làm các thao tác trên.

Nếu trẻ lớn hơn 1 tuổi, chỉ cần thực hiện liệu pháp Hem-lich và kỹ thuật "5-5" như hướng dẫn ở trên.


Để chuẩn bị cho những tình huống như vậy có thể xảy ra bất cứ khi nào, bạn nên chuẩn bị sẵn sàng bằng cách tìm kiếm và chủ động tham gia học liệu pháp Hem-lich và cấp cứu hồi sức tim phổi CPR tại một cơ sở đào tạo sơ cấp cứu được cấp giấy phép, ví dụ như Hội Chữ thập đỏ

Đóng băng não thiên tài khoa học Nga chờ ngày hồi sinh



Tiến sĩ Yuri Pichugin là người nghĩ ra cách bảo quản người chết bằng cách đóng băng để chờ cơ hội hồi sinh trong tương lai.







Tiến sĩ khoa học Yuri Pichugin đã hợp tác với KrioRus từ năm 2011.


Theo Daily Mail, nhà khoa học Nga Yuri Pichugin qua đời ở tuổi 67 hồi tháng trước vì lên cơn đau tim sau khi ra ngoài trời lạnh âm 7 độ C.

Ông Pichugin chính là người đã nghĩ ra cách bảo quản thi thể người chết bằng cách đóng băng đặc biệt để có thể chờ nhân loại đạt được tiến bộ khoa học vượt bậc, giúp hồi sinh người chết.

Bộ não của nhà khoa học này hiện đã được tách khỏi cơ thể, bảo quản trong dung dịch đặc biệt ở nhiệt độ âm 196 độ C. Trước đây, chính ông Pichugin từng nói rằng mình không muốn được đóng băng, nhưng sau đó đã đổi ý.

Bộ não của ông Pichugin hiện đang được bảo quản tại Moscow cùng với 66 người khác và 32 vật nuôi trong nhà, bao gồm chó, mèo, vẹt.

Được biết, điều kiện lạnh giá ngoài trời giúp thi thể ông Pichugin vẫn còn nguyên vẹn cho đến khi người ta bắt đầu quá trình lấy não.






Thi thể thiên tài khoa học Nga được bảo quản trước khi đem đông lạnh.


Công ty đóng băng người chết KrioRus của Nga xác nhận bộ não của tiến sĩ Pichugin đang được bảo quản. “Chúng tôi nhận được tin báo về cái chết của ông ấy, lên cơn đau tim chỉ cách cửa nhà vài mét và cơ thể bị đóng băng hoàn toàn”.

“Nếu như có người ở gần đó phát hiện sớm thì ông ấy có thể vẫn còn sống”, KrioRus nói. “Chúng tôi không thể bắt đầu quá trình ngay vì còn phải giữ thi thể tiến sĩ để phục vụ điều tra”.

Nhưng cuối cùng chúng tôi vẫn đóng băng được bộ não của ông ấy. Theo công ty Nga, tiến sĩ Pichugin đã ký thỏa thuận từ năm 2012 và “con trai của ông ấy đã đồng ý”.

Quy trình đóng băng cơ thể diễn ra một cách đặc biệt. Toàn bộ máu được rút khỏi cơ thể và thay bằng chất chống đông. Thi thể được đông lạnh từ từ ở âm 40 độ C, âm 80 độ C và cuối cùng là nhúng vào bể nitơ lỏng với nhiệt độ âm 196 độ C.






Bộ não của thiên tài khoa học Nga được bảo quản ở điều kiện nhiệt độ âm 196 độ C.


Tiến sĩ Pichugin nghĩ ra cách thức đóng băng cơ thể người từ năm 1975, khi còn là sinh viên. Ông làm việc tại phòng nghiên cứu ở Kharkiv trong suốt 20 năm.

Năm 1999, ông sang làm việc ở Đại học California, Los Angeles, Mỹ. Từ năm 2011, ông làm việc cho KrioRus ở Moscow.

Chi phí để bảo quản toàn bộ thi thể người ở KrioRus là 36.000 USD, chỉ riêng bộ não có giá 18.000 USD, nhưng người Nga có giá rẻ hơn. Bảo quản chó, mèo có giá 10.000 USD.





Theo Đăng Nguyễn
Dân Việt

nấm nhìn thì hiền khô nhưng lại là loài ăn thịt và săn mồi theo cách tàn bạo bậc nhất










Bề ngoài, nấm sò chẳng có vẻ gì là nguy hiểm cả. Nó còn là một loài nấm ăn được nữa. Tuy nhiên, ẩn sau dáng vẻ hiền lành ấy lại là một thợ săn mồi khôn ngoan và tàn bạo bậc nhất thế giới tự nhiên.


Địa bàn yêu thích của nấm sò - hay còn gọi là nấm Bào ngư (Pleurotus ostreatus) là các khúc gỗ mục hoặc cây gỗ chết. Tuy nhiên, nó không phụ thuộc vào nguồn dinh dưỡng nghèo nàn của các thân cây khô này, mà nhắm vào một nguồn thức ăn hết sức sống động theo đúng nghĩa đen khác.




Thọc sợi nấm vào miệng con mồi, "ăn" chúng từ trong ra ngoài


Ngay dưới chân của nấm sò, trên bề mặt khúc gỗ mục ẩm ướt là đầy rẫy các loài giun siêu nhỏ ,được gọi chung là giun tròn hoặc tuyến trùng (Nematoda). Dù nấm sò mang dáng dấp hiền khô, nhưng thực chất, nó lại là "gã đao phủ" giết mổ không gớm tay với mớ tuyến trùng trong cùng môi trường sống.

Để dẫn dụ, nấm sò mọc ra những sợi tơ có hóa chất quyến rũ tuyến trùng. Lũ giun tròn ngây thơ tưởng bở mò đến kiếm chác liền bị tơ nấm sò quấn lấy. Trên các sợi tơ của nấm Sò cũng có một độc tố gây tê liệt. Dính phải chất độc này, đám giun tròn lập tức bất động.


Tơ nấm sò bắt giun tròn


Để "ăn" được tuyến trùng, nấm sò luồn các sợi tơ vào miệng của chúng, sau đó giải phóng protein có tác dụng phân hủy. Cuối cùng, nó chỉ việc thong thả nhấm nháp cơ thể con mồi từ bên trong ra đến tận bên ngoài.

Chính nhờ đám giun tròn béo mập ấy mà nấm Sò mới mỗi ngày một "phát phì", chứa đầy chất nitơ (đạm).


Không phải cách săn mồi bình thường

Vốn dĩ, nấm là một trong những thức ăn quen thuộc. Đối với người ăn chay, nó khá quan trọng vì là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, kể từ khi biết được nấm sò là loài "ăn thịt", người ta cũng bắt đầu đặt ra nghi vấn: Liệu nó có còn thích hợp để làm món chay?

Nhưng tạm gác lại vấn đề này. Cái gây sửng sốt hơn cả là loại protein mà nấm sò dùng để tiêu hóa giun tròn, Pleurotolysin.
"Pleurotolysin không phải là loại protein bình thường," - tờ New Scientist cho biết. "Nó thuộc về nhóm protein tan được trong nước, tấn công bằng cách đục thủng màng tế bào."

Cũng theo phân tích thì các nguyên tử của Pleurotolysin có thể gắn kết lại với nhau như những mảnh Lego vậy. Chúng liên kết mỗi 13 nguyên tử thành một vòng tròn phân tử Pleurotolysin.
Khi một vòng tròn phân tử hình thành, nó sẽ đục lỗ qua màng tế bào hệt như chúng ta dùng khuôn tạo hình bánh quy mà cắt qua miếng bột bánh vậy. Nhưng "chiếc khuôn" này chỉ rộng có 8 nanomet mà thôi.

Và nếu chỉ 1 lỗ là chưa đủ để khai tử một tế bào, vậy thì các phân tử Pleurotolysin "sát thủ" khác sẽ lại xông tới, tiếp tục tấn công cho đến lúc hoàn toàn diệt gọn tế bào.


Mở ra hy vọng tiêu diệt tuyến trùng gây hại cho nhân loại

Y học cũng có một protein phân hủy tế bào tương tự như Pleurotolysin là Perforin, tạo ra nhờ mã hóa gen PRF1 và gen Prf1 ở chuột. Nếu tìm ra được cách điều khiển chính xác, thì rất có thể các bác sĩ sẽ khiến cho Perforin biết lựa chọn tìm diệt các tế bào gây bệnh, trong khi bỏ qua các tế bào bình thường.



Chỉ có điều, nói thì dễ chứ làm lại khó. Hiện tại, y học mới chỉ thấy được tiềm năng thôi, chứ chưa tìm ra cách khống chế Perforin như nấm Sò tự quản Pleurotolysin.

Được biết, có đến quá nửa các loài giun tròn đã được khoa học phát hiện và miêu tả là giun ký sinh, bao gồm 16.000/28.000 loài. Song con số 28.000 loài này lại vẫn chưa phải là tổng số các loại tuyến trùng. Theo ước tính của các nhà khoa học, phải có tới 1 triệu loài giun tròn khác nhau. Chúng sống ở mọi nơi trên Trái đất, ký sinh trên cả động thực vật lẫn con người.



Có đến hàng triệu loài giun tròn chưa được biết đến trên Trái đất






VŨ HUẾtheo Helino

Nguồn gốc của cảm giác sợ hãi


Cảm giác sợ hãi xảy ra rất thường xuyên ở con người, song nguồn gốc của cảm giác sợ hãi bắt nguồn từ đâu? Đó là điều giới khoa học đã mất nhiều năm nghiên cứu về hoạt động của não bộ để tìm ra đáp án.

Nghiên cứu mới đây của TS.Adam Perkins – nhà khoa học chuyên ngành thần kinh học tại bệnh viện Maudsley – London - Anh đã tiến hành nhiều cuộc kiểm tra sự liên quan khi xuất hiện cảm giác sợ hãi với hoạt động của não bộ bằng cách kết hợp quét cộng hưởng từ trường MRI tại vùng não được xác định là nơi kiểm soát sự lo lắng, cảm xúc, tâm trạng của con người.

Phát hiện vùng não tạo cảm giác sợ hãi

Sau 9 tháng tiến hành nghiên cứu trên một nhóm những người tình nguyện, trong đó, chính TS. Perkins cũng tự mình tham gia thí nghiệm, nhóm nghiên cứu của Perkins đã đi đến kết luận: trong não bộ có tồn tại một khu vực não được coi là trung tâm của nỗi lo lắng, sợ hãi. Vùng não này nằm ngay trong vùng não trung tâm – hippocampus, bên trong thuỳ thái dương và chính là vùng não có liên quan đến khả năng kiểm soát trí nhớ cũng như khả năng nhận thức của con người. Theo dõi trên màn hình kết quả quét cộng hưởng từ trường cho thấy: bất cứ khi nào, cảm giác sợ hãi xuất hiện, vùng não trung tâm hippocampus lại hoạt động và biểu hiện trên hình ảnh là các vùng phát sáng giống như một đám pháo hoa.

Thông thường, khi cảm giác lo lắng, sợ hãi xuất hiện, con người có xu hướng trở nên “cứng đờ” cơ thể. Đó cũng chính là hiện tượng xuất hiện khi chúng ta phải đối mặt với các nhiệm vụ khó khăn. Khoa học gọi hiện tượng này là sự ức chế hành xử (behavioural inhibition) do một vùng thuộc não bộ điều khiển. Điều này lý giải cho việc tại sao một số người trở nên bị “đơ người” khi sợ hãi hoặc khi đối mặt với một nguy hiểm đang hiện hữu, trong khi đó một số khác lại vẫn có khả năng giữ được bình tĩnh để đối mặt với mối đe doạ và xử lý được nó.





Cảm giác sợ hãi bắt nguồn từ não bộ.


Lo lắng, sợ hãi là một hiện tượng vô cùng phức tạp và rất khó hiểu. Cho tới ngày nay, chúng ta vẫn cho rằng cảm giác lo lắng xuất hiện như một biểu hiện tất yếu, một trạng thái tự nhiên của cơ thể, song sự thực là chỉ khi xảy ra hoạt động tích cực ở vùng não kiểm soát trạng thái này, nỗi lo lắng sợ hãi mới diễn ra. Điều này cũng có nghĩa là chỉ cần tác động nhân tạo khiến cho vùng não kiểm soát sự lo lắng hoạt động thì cũng có thể khiến cho một người rơi vào tình trạng lo lắng, sợ hãi. Ngược lại, nếu muốn chấm dứt cảm giác sợ hãi của một người, đơn giản chỉ cần tác động ức chế hoạt động tại vùng não ấy.

Trong thí nghiệm của mình, TS. Perkins đặt ra yêu cầu là phải khiến cho người tham gia thử nghiệm rơi vào trạng thái lo lắng, sợ hãi bằng các tình huống thực tế. Đồng thời với việc diễn ra trạng thái này, máy quét cộng hưởng từ trường fMRI hoạt động ghi lại không chỉ cấu trúc của não bộ, mà còn ghi lại các phản ứng của não và các tế bào thần kinh trong não.

Những phát hiện thú vị về trạng thái lo lắng

Nghiên cứu của TS. Perkins không chỉ làm rõ nguồn gốc trạng thái lo lắng, sợ hãi của người bệnh, mà còn đem lại một phát hiện mới mẻ, thú vị. đó là những người thuận tay phải có xu hướng dễ trở nên lo lắng, sợ hãi hơn những người thuận tay trái; phụ nữ nhìn chung có xu hướng xuất hiện trạng thái sợ hãi nhiều hơn và mức độ trầm trọng hơn nam giới. Theo TS. Perkins, phụ nữ dễ bị cảm giác lo lắng, sợ hãi bởi những đe doạ không chỉ về mặt thể chất mà còn bởi những ám ảnh hay tưởng tượng khác, chẳng hạn như: nỗi sợ đám đông, sợ sự mạo hiểm, sợ bóng tối… Ngoài ra, thì những người đàn ông có lối sống phóng túng thường là những người ít có biểu hiện lo lắng sợ hãi nhất. Và theo kết quả một điều tra xã hội, thì những người già có xu hướng ít bị ảnh hưởng bởi trạng thái lo lắng và sợ hãi hơn so với những người trẻ tuổi.

Và một điều đặc biệt nữa là: trái với suy nghĩ của nhiều người rằng, cảm giác sợ hãi, lo lắng là không tốt cho sức khoẻ, kết quả nghiên cứu của TS. Perkins lại cho thấy: một chút cảm giác sợ hãi đôi khi lại là rất tốt. Trạng thái này khiến cho mọi người trở nên thận trọng hơn khi đưa ra các quyết định, làm giảm sự hấp tấp, vội vàng vốn là nguyên nhân dẫn tới thất bại trong công việc. Một thử nghiệm với các trò game tạo cảm giác mạnh đã được tiến hành. Những người chơi với tâm lý thận trọng, đề phòng luôn đạt được số điểm cao hơn những người chơi khác. Trong cuộc sống, điều này cũng diễn ra tương tự, những người liều lĩnh, ưa mạo hiểm nói cách khác là những người không biết sợ đôi khi lại làm hỏng việc nhiều hơn.





Hình ảnh hoạt động của vùng não bộ kiểm soát sự sợ hãi của con người
được máy quét cộng hưởng từ trường ghi lại.


Mở ra những ứng dụng

Kết quả nghiên cứu trên đây của các nhà khoa học giúp mở ra hướng đi mới và những ứng dụng mới trong tương lai. Các thí nghiệm thực tế đã mang lại câu trả lời cho một trong những vấn đề làm đau đầu các nhà khoa học trong nhiều năm qua về nguồn gốc và bản chất của cảm giác sợ hãi, cũng như mối liên quan của trạng thái cảm giác này với hoạt động của não bộ con người.

Và nếu như kết quả từ các hình ảnh quét não có thể được phân tích làm rõ, kết hợp với các dữ liệu thu được trực tiếp từ việc đặt ra các câu hỏi cho người tham gia nghiên cứu, các nhà khoa học hoàn toàn có thể xác định được mức độ sợ hãi của mỗi người. Điều này mở ra hi vọng phát triển các phương pháp trị liệu hoặc các loại thuốc mới giúp điều trị các dạng khủng hoảng thần kinh và căng thẳng do sợ hãi và lo lắng mang lại.

Sợ hay sợ hãi là cảm xúc tiêu cực xuất hiện từ việc nhận thức các mối đe dọa. Đây là một cơ chế tồn tại cơ bản xảy ra trong phản ứng với một kích thích cụ thể, chẳng hạn như đau hoặc đe dọa nguy hiểm đe dọa. Nói ngắn gọn, sợ là khả năng nhận ra nguy hiểm và chạy trốn khỏi nó hoặc chiến đấu chống lại.

Cách vượt qua nỗi sợ hãi

Dù nỗi sợ của bạn là gì, hãy học cách thừa nhận, đối mặt và làm chủ nỗi sợ hãi để không gì có thể ngăn cản bước chân bạn trong cuộc sống.

Cân nhắc gặp tư vấn viên nếu nỗi sợ hãi bắt đầu xâm lấn cuộc sống của bạn. Một chuyên gia được đào tạo có thể giúp bạn tìm ra căn nguyên của nỗi sợ hãi và đưa ra giải pháp.

Dùng sự tưởng tượng của bạn để giữ bình tĩnh, không phải để tự làm mình sợ hãi.

Đừng để động lực suy giảm. Bạn cần có một động lực nhất định để đương đầu với nỗi sợ hãi. Nếu bị nhụt chí, bạn sẽ rất dễ quyết định từ bỏ. Hãy quyết đoán và kiên trì ngay cả khi tưởng như không thể.

Không bao giờ làm điều gì quá nguy hiểm với mục đích đối mặt với nỗi sợ hãi. Hãy chắc chắn bạn được an toàn khi đối mặt với nỗi sợ hãi.


Theo SKĐS/wiki/wikihow
03/12/2018
-https://khoahoc.tv/

Máy quét y tế toàn thân đầu tiên trên thế giới, cho hình ảnh 3D ấn tượng



Máy quét y tế EXPLORER (Kẻ thăm dò) có thể quét 3D toàn thân với mức độ chi tiết và sử dụng liều bức xạ thấp hơn đáng kể trong vòng chưa đầy 30 giây, qua đó giúp chúng ta có thể nhìn rõ hơn hoạt động chức năng của các cơ quan bên trong cơ thể.



(ảnh: UC Davis)


Sau hơn một thập kỷ phát triển, máy quét y tế toàn thân đầu tiên trên thế giới đã cho ra mắt những hình ảnh đầu tiên. Thiết bị quét hình ảnh đột phá này có thể quét nhanh hơn gấp gần 40 lần so với máy chụp cắt lớp bức xạ positron (PET scan) và chụp ảnh 3D toàn bộ cơ thể người nhanh chóng với chỉ một lần quét.

Với tên gọi EXPLORER, máy quét toàn thân này kết hợp 2 loại máy chụp phổ biến nhất hiện nay là máy chụp cắt lớp bức xạ positron (PET) và máy chụp cắt lớp vi tính sử dụng tia X (CT). Sau nhiều năm nghiên cứu, mẫu máy quét thử nghiệm trên loài linh trưởng đã được trình làng vào năm 2016. Sau khi tiến hành mở rộng thử nghiệm, thiết bị dành cho con người đầu tiên đã được chế tạo vào đầu năm 2018.




Phiên bản nhỏ năm 2016 dùng để thí nghiệm trên linh trưởng (ảnh: UC Davis)


Với sự hợp tác phát triển giữa Đại học California Davis (Hoa Kỳ) và các kỹ sư của công ty United Imaging Healthcare có trụ sở tại Thượng Hải (Trung Quốc), cuối cùng, những hình ảnh đầu tiên của con người từ máy quét đã được tiết lộ.

Kết quả thu được cho thấy sự khác biệt đáng kể và nhóm nghiên cứu tin rằng thiết bị EXPLORER có thể tạo ra một cuộc cách mạng trong cả hai lĩnh vực nghiên cứu lâm sàng và chăm sóc bệnh nhân.

“Mức độ chi tiết của nó thật đáng kinh ngạc, đặc biệt là khi chúng tôi tiến hành tối ưu hóa hơn nữa phương pháp tái tạo,” Ông Ramsey Badawi, trưởng khoa Y học hạt nhân của trường Đại học California Davis Health cho hay.

“Chúng ta có thể thấy được các chi tiết mà bạn không thể nhìn thấy trên máy chụp PET thông thường. Thiết bị này cho phép chúng ta quan sát luồng di chuyển của chất đánh dấu phóng xạ (radiotracer) quanh khắp thân thể theo dạng 3 chiều. Không có thiết bị nào khác có thể lấy dữ liệu như thế này ở người, vì vậy đây quả thực là điều vô cùng mới lạ.”




Các chi tiết máy phức tạp bên trong EXPLORER (ảnh: UC Davis)


EXPLORER đã mang đến những cải tiến đáng kể so với các hệ thống quét hiện tại. Thiết bị này giúp việc quét hình ảnh được diễn ra nhanh hơn, có thể tạo ra bản quét toàn thân chỉ trong từ 20 đến 30 giây, đặc biệt, có độ nhạy gấp 40 lần so với các máy quét thương mại hiện nay.

Điều này có nghĩa là thiết bị quét này có thể tạo ra những hình ảnh chi tiết bằng cách sử dụng liều phóng xạ (như là một chất đánh dấu) thấp hơn đáng kể so với mức cần dùng hiện nay. Độ nhạy cao hơn cũng cho phép các bác sĩ lâm sàng quan sát mục tiêu phân tử bất kì, điều những hệ thống quét hiện tại không làm được.



“Sự cân bằng giữa chất lượng hình ảnh, thời gian tiến hành và liều phóng xạ tiêm vào sẽ thay đổi trong các trường hợp khác nhau, nhưng trong mọi trường hợp, chúng ta có thể quét tốt hơn, nhanh hơn với liều phóng xạ ít hơn,” ông Simon Cherry thuộc khoa Kỹ thuật y sinh của Đại học California Davis cho biết.

Có lẽ điều thú vị và mới lạ nhất của hệ thống quét mới này chính là khả năng chụp toàn bộ hình ảnh cơ thể chỉ trong một lần quét nhanh chóng. Hệ thống PET hiện tại về cơ bản là khá chậm chạp và không hiệu quả do chỉ có thể quét được từng phần của cơ thể trong một lần. Trong khoảng thời gian tương đối dài, từ 30 đến 40 phút, tất cả những hình ảnh nhỏ kể trên sẽ được tổng hợp thành hình ảnh 3D lớn hơn, tuy nhiên, điều này có thể hạn chế một cách đáng kể đối với các nhà lâm sàng trong việc đánh giá tình hình toàn bộ cơ thể trong thời gian thực.


EXPLORER hứa hẹn có thể giúp đo lưu lượng máu hoặc xác định cách con người hấp thụ glucose trong thời gian thực trên toàn bộ cơ thể.

Hệ thống hình ảnh mới này vẫn còn phải tiến hành một số thử nghiệm và xác minh trước khi chính thức chuyển sang sản xuất thương mại, tuy nhiên, ông Cherry tỏ ra khá lạc quan rằng thiết bị này sẽ nhanh chóng xuất hiện trong các bệnh viện và cơ quan nghiên cứu trên toàn thế giới.




Kích thước trên bản vẽ của máy EXPLORER (ảnh: UC Davis)


“Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ không phải chờ quá lâu để thấy các hệ thống máy quét EXPLORER có thể hoạt động trên toàn thế giới,” Ông Cherry cho hay. “Nhưng điều đó còn phụ thuộc vào việc chứng minh lợi ích của hệ thống cả về phương diện lâm sàng và nghiên cứu. Hiện tại, chúng tôi tập trung vào việc lập kế hoạch nghiên cứu để chứng minh EXPLORER mang lại lợi ích cho bệnh nhân và đóng góp vào nền y học thế giới như thế nào.”

Máy quét EXPLORER đầu tiên dự kiến sẽ được lắp đặt tại Sacramento, California. Các nhà nghiên cứu kỳ vọng có thể bắt đầu tiến hành sử dụng thiết bị này trong các dự án nghiên cứu và ứng dụng trên bệnh nhân vào đầu tháng 6 năm 2019.




Theo Newatlas.com, UCDavis
Phan Anh
trithucvn



Reply With Quote Reply With Quote .

--------------------------------------------------------------------------------

Nhà vệ sinh tương lai có thể giúp
chẩn đoán bệnh ung thư, tiểu đường


Các chuyên gia tại cơ quan vũ trụ Châu Âu (ESA) và MIT đang hợp tác để cho ra đời nhà vệ sinh “công nghệ cao” có tên Fitloo.

Loại nhà vệ sinh ứng dụng công nghệ cao này có khả năng theo dõi nhưng thay đổi lượng đường trong máu của người sử dụng để phát hiện sớm những dấu hiệu của bệnh bằng các cảm biến đặc biệt.

Không chỉ thế, cảm biến trong nhà vệ sinh công cộng còn cho phép các cơ quan y tế dự đoán được sự lây lan của bệnh.





Nhà vệ sinh trong tương lai sẽ “thông minh” hơn
với khả năng cảnh báo bệnh tật.

Cơ chế hoạt động của nhà vệ sinh công nghệ cao FitLoo đó là sàng lọc nước tiểu của người dùng để phát hiện những dấu hiệu sinh hóa bất thường nhằm cảnh báo sớm về ung thư hoặc tiểu đường.

FitLoo thậm chí sẽ được các phi hành gia sử dụng để theo dõi sức khỏe trên trạm vũ trụ quốc tế ISS.

Các chuyên gia cho rằng, với loại nhà vệ sinh mới, mọi người có cơ hội tuyệt vời để kiểm soát sức khỏe của mình. Hiện tại, đa phần chúng ta chỉ đi khám bác sĩ khi phát hiện có những dấu hiệu bất thường của cơ thể. Nhưng sắp tới, nhà vệ sinh ứng dụng công nghệ cao sẽ giúp chúng ta theo dõi sức khỏe hàng ngày.

Thực tế, nhà vệ sinh thông minh đã được một số quốc gia ứng dụng. Đơn cử như Nhật Bản đã có các loại nhà vệ sinh thông minh với các tính năng như giật nước ấm, sấy và ghế có sưởi.





Thiết bị được sử dụng trên trạm vũ trụ quốc tế ISS có khả năng phân tích nước tiểu
của các phi hành gia đang được thử nghiệm.

Hay các công ty sản xuất nhà vệ sinh như Toto và Matsushita đã sản xuất nhà vệ sinh có kết nối WiFi để đo chỉ số khối cơ thể, sinh hóa, protein, tốc độ dòng chảy và nhiệt độ nước tiểu.

Các nhà khoa học tại Đại học Stanford cũng đã phát triển thử nghiệm thay đổi màu sắc giấy với sự giúp đỡ của một máy ảnh thông minh, có thể phát hiện bệnh hoặc phát hiện dấu hiệu nhiễm trùng đường tiết niệu.

Hiện tại, ESA và MIT hiện đang tìm kiếm các đối tác là các công ty sản xuất nhà vệ sinh để sản xuất đại trà.

Davide Coppola, giám đốc dự án của dự án tại ESA, cho biết:

“Chúng tôi xác định có các cơ hội để sử dụng công nghệ không gian kết hợp với dữ liệu từ nhà vệ sinh thông minh. Một trong số đó là thiết lập hệ thống thông tin y tế dự phòng trên Trái Đất.

Nếu bạn có 1.000 nhà vệ sinh thông minh theo dõi chung một số bệnh trong một khu vực, bạn có thể sử dụng dữ liệu kết hợp với dữ liệu từ ngoài Trái Đất có thể tính toán khả năng lây lan của bệnh”.


Trang Phạm (Theo Daily Mail)
28/11/

Thức Ăn Và Bệnh Tật - Bs Hồ Ngọc Minh









Chuyện kể, một bệnh nhân gọi bác sĩ, em bị nhức đầu, làm sao đây? -Uống hai viên thuốc Tylenol và gọi văn phòng ngày mai nhé. Mẫu đối thoại thoạt nghe có vẻ đượm chút khôi hài, nhưng lại xảy ra rất thường xuyên.




Này nhé, cao mỡ cholesterol?- Đây là toa thuốc statins, ngày uống một viên buổi tối. Cao máu? -Uống hai loại thuốc nầy nè. Cao đường? -Cho hai viên thuốc, và chích thêm một mũi thuốc mỗi ngày… vân vân và vân vân. Không ít bác sĩ hành xử như thế mà không cần quan tâm đến nguyên nhân tại sao bệnh nhân bị cao máu, cao mỡ, hay cao đường, chưa kể đến một lô các bệnh khác.

Trên đây là nhận xét của bà Elizabeth Klodas, một bác sĩ về tim mạch ở Minneapolis, và, bà cũng tự thú nhận mình là một trong những bác sĩ cho thuốc theo kiểu phản xạ như thế.

Hơn một nửa dân số Mỹ có mang mầm mống bệnh tiểu đường mà không hề hay biết. Và, trên 50% những người bị “bệnh tiểu đường sớm”, pre-diabetes, cuối cùng sẽ bị tiểu đường nặng. Ngoài ra, hơn 100 triệu người Mỹ trên 20 tuổi bị cao cholesterol, có nồng độ máu cholesterol trên 200 mg/dL. Và, bệnh cao huyết áp là một căn bệnh giết người thầm lặng đáng sợ nhất, với gần 70 triệu người bị “cao máu”, trong đó khoảng 20 triệu người không hề hay biết là mình bị bệnh.


Thực phẩm là thuốc men. Thế nhưng, toàn bộ các loại thực phẩm được bày bán ở các siêu thị đều được quảng cáo hay dán nhãn hiệu là bổ khoẻ này nọ mà không có một bằng chứng nghiên cứu khoa học nào cả. Ví dụ, các loại cereal để ăn sáng được quảng cáo là giúp giảm cholesterol, nhưng đọc kỹ lại nhãn hiệu, có chứa rất nhiều đường. Hoặc, nước trái cây bổ khoẻ có nhiều vitamin, nhưng trên thực tế, lượng đường trong trái cây còn ngọt hơn cả nước soda Coca Cola chẳng hạn. Hầu hết các bệnh nhân đều được bác sĩ khuyên là nên ăn uống bổ khoẻ, nhưng lại không được hướng dẫn cặn kẻ, thế nào là bổ, là khoẻ.




Cũng theo Bác Sĩ Klodas, do các đài CNN, CBS trích dẫn, bà được huấn luyện trên 80 ngàn giờ để trở thành một chuyên gia về bệnh tim mạch, nhưng số giờ học hỏi về giá trị dinh dưỡng của thực phẩm là một con số zero to tướng.




Ngay chính Hội Tim Mạch Hoa Kỳ đã cho những lời khuyên về cách chữa trị bệnh cao cholesterol với thuốc statins, dài đến 120 trang giấy, nhưng chỉ có một đoạn khoảng 20 câu đề cập đến chế độ dinh dưỡng và thể dục thể thao. Không trách gì, hiện nay các bác sĩ thiếu kiên nhẫn, cứ cho thuốc Lipitor hay Crestor cho xong chuyện, thậm chí trẻ nhỏ lên 10 tuổi cũng “được” uống thuốc statins!

Về cơ bản, khi nói đến các bệnh của hội chứng “Mỡ, Đường, Máu”, phần nhiều nguyên nhân là do di truyền, nhưng yếu tố quyết định lại là chế độ ăn uống, mà trong đó, tiêu thụ đường hay những thực phẫm có chứa đường là mấu chốt.


Ông tổ của Tây Y, Hippocrates, đã nói, “tất cả bệnh tật đều bắt đầu từ đường tiêu hóa”. Những nghiên cứu mới đây đề cho thấy, hệ thống tiêu hóa ảnh hưởng đến nhiều thứ bệnh, từ bệnh trầm cảm cho đến ung thư, và dĩ nhiên là các bệnh liên quan đến thực phẩm có chứa đường.






Không nhất thiết ăn chè hay bánh ngọt mới gọi là ăn ngọt. (Hình minh họa: Getty Imag




Hầu hết đồ ăn khi đi qua hệ thống tiêu hóa đều biến thành đường, và cùng lúc ảnh hưởng đến thành phần dân số các loại vi khuẩn tốt sống trong đường ruột. Thậm chí, các loại đường hóa học cũng ảnh hưởng xấu đến môi trường của hệ thống tiêu hóa.

Ví dụ, thuốc chữa bệnh tiểu đường Acarbose, ngoài tác dụng kiểm soát đường trực tiếp, còn gián tiếp thay đổi mức độ đường hấp thụ qua màng ruột, bằng cách làm tăng các loại vi khuẩn tốt như Bacteroidaceae và Bifidobacteriaceae, đồng thời giảm vi khuẩn độc Verruocomicorbiacea và Bacteroidales S24-7.




Hệ thống vi khuẩn đường ruột cũng ảnh hưởng đến lượng cholesterol trong máu. Người bị bệnh tiểu đường sớm, thường có nồng độ cholesterol kích thước cực nhỏ cao hơn người bình thường. Nghiên cứu cho thấy uống thuốc trị bệnh tiểu đường Metformin lại làm giảm chỉ số cholesterol nầy.

Như vậy, không nhất thiết là phải ăn đồ béo có chứa nhiều cholesterol mới lo sợ bị cao mỡ. Kiểm soát thức ăn có nhiều đường là một cách tích cực để giảm cholesterol.




Một vài hiểu lầm, thí dụ như, uống nước xay sinh tố là bổ khoẻ, hay ăn nhiều trái cây không nhất thiết là tốt. Trái cây chỉ được xem là đồ ăn tráng miệng, vài lần trong ngày là đủ, vì tất cả các loại trái cây đều chứa nhiều đường trong đó. Ví dụ khác, ăn nhiều gạo lứt hơn gạo trắng là tốt, cũng không đúng hẳn. Tất cả các loại thực phẩm thuộc loại ngũ cốc, khoai tây, khoai lang, khoai mì, không ít thì nhiều đều có chứa đường. Dó đó, không nhất thiết ăn chè hay bánh ngọt mới gọi là ăn ngọt.


Cũng như Hippocrates, người phương Đông cũng đã nhận xét, “thức ăn là thuốc men, và thuốc men cũng là thực phẩm”. Nếu phải lựa chọn giữa thuốc men và thực phẩm để tránh bệnh tật, câu trả lời tùy ở chính mình.




BS. Hồ Ngọc Minh

Có Một Kiểu Người Sẽ Không Bao Giờ Già Đi









Có một kiểu người cả đời chẳng hề già đi, năm tháng dường như đã lãng quên họ. Cái già đi chỉ là tuổi tác, còn khí chất và thần thái là không hề thay đổi. Tất cả là bởi họ mang trên mình những điều rất đặc biệt này.




1. Một tâm hồn chất phác ngây thơ

Thật khó khi kinh qua trường đời mà vẫn giữ được một tâm hồn chất phác ngây thơ. Đó không phải là kiểu “hồn nhiên như cô tiên” mà là sau những cay đắng của cuộc đời vẫn tin tưởng vào điều tốt đẹp. Đó là một tâm hồn trong sáng, không đánh mất sự hồn nhiên hiếu kỳ đối với vạn vật. Người như vậy thường hạnh phúc và tươi trẻ.




2. Coi trọng dáng vẻ hàng ngày

Ăn mặc tươm tất, chú trọng vẻ ngoài cũng là một điều quan trọng. Người già chúng ta không nên “tuổi chưa cao mà hồn đã lão”, tâm trí lúc nào cũng đặt trong cảnh tương lai mờ mịt, quá khứ u buồn, cảm thấy chăm chút bản thân là việc của giới trẻ.




Người trẻ tuổi có sự hấp dẫn tự nhiên nên không cần phải để tâm vào việc ăn mặc. Còn người có tuổi, bất luận ở nhà hay ra ngoài đều nên tùy thời phục sức, tao nhã đúng mức, mang lại niềm vui cho bản thân và mọi người. Khi bạn ăn mặc trang nhã, hiển lộ tinh thần sung mãn, thì tự nhiên cũng tự tin hơn, nhìn vào thấy trẻ ra cả chục tuổi.






Khi bạn ăn mặc trang nhã, hiển lộ tinh thần sung mãn, thì tự nhiên cũng tự tin hơn, nhìn vào thấy trẻ ra cả chục tuổi. Ảnh dẫn theo instagram.com




3. Kiên trì đọc sách học tập, du lịch

Những người nhìn vào trẻ trung phần lớn đều kiên trì với phương châm “không ngừng tinh tiến, không ngừng học hỏi”. Trong bụng đã có một bồ sách, một kho thi thư thì ắt tâm hồn phong phú, dung mạo phong lưu.

Đọc sách giúp mở rộng nhân sinh quan, thế giới quan, du lịch giúp mở mang tầm mắt. Người ham thích đọc sách và du lịch, đối với bất cứ sự việc gì đều tự có kiến giải, không phải kiểu người bảo sao hay vậy, tự nhiên thần thái ung dung, tràn đầy sức sống của tuổi thanh xuân.




4. Tấm lòng lương thiện

Những người nhìn vào trẻ trung, thường là thuần phác, thiện lương. Quá trình tu tâm dưỡng tính của họ thăng hoa thể hiện thành thần thái, tướng mạo bên ngoài. Cũng bởi tướng tùy tâm sinh, nên người có tâm từ bi, có lòng nhân ái, luôn luôn phát ra một loại hào quang. Với người khoan dung, hơn nửa gương mặt là có phúc tướng. Với người mà tính tình dịu dàng thì tướng mặt đã toát lên sự thân thiện.






Người mà tính tình dịu dàng thì tướng mặt đã toát lên sự thân thiện. Ảnh dẫn theo saobiz.net




5. Có mục tiêu theo đuổi

Người mà nhìn vào trẻ trung sẽ luôn trong trạng thái tinh thần phấn chấn và tràn trề sức sống. Dù là đã nghỉ hưu rồi, trong cuộc sống nên đặt những mục tiêu mới. Trong phạm vi mà khả năng cho phép, hãy tích cực tham gia các loại hoạt động như ca hát, chụp ảnh, khiêu vũ… Như vậy, cuộc sống bày ra trước mắt bạn sẽ có sức sống hơn, cũng sẽ khiến bạn không bao giờ thấy mình già đi vậy.




6. Biết cảm mến cuộc đời



Đam mê cuộc sống vẫn chưa đủ, nếu như có thể có chút lòng cảm mến với nó thì sẽ hoàn mỹ hơn. Không hưởng thụ những ưu việt mà đồng tiền mang lại, nguyện ý bỏ tâm tư trồng mấy chậu cây cảnh hay bắt tay chế tác mấy món đồ chơi, có những đam mê sở thích khác. Người như vậy, thời gian làm sao nhẫn tâm để bạn già đi đây?






Đam mê cuộc sống vẫn chưa đủ, nếu như có thể có chút lòng cảm mến với nó thì sẽ hoàn mỹ hơn. Ảnh dẫn theo youtube.com




7. Kiên trì vận động

Thân thể khỏe mạnh mới là nền tảng duy trì sự trẻ trung. Người mà trông không có vẻ già đi nhất định đều kiên trì vận động, khiến bản thân từ trong đến ngoài đều tỏa ra sức sống.




8. Tâm thái trẻ trung



Người có tâm thái trẻ trung sẽ tích cực trải nghiệm những điều mới mẻ, luôn hiếu kỳ khám phá những điều mới lạ. Trên người họ, bạn có lẽ cũng có thể nhìn thấy nếp nhăn nơi khóe mắt chân mày. Nhưng điều khiến bạn nhìn không chớp mắt là gương mặt với thần thái ung dung và tâm trạng yêu đời của họ.






Con người ta không phải là dần dần trở nên già đi, mà là trở nên già đi chỉ trong nháy mắt. Ảnh dẫn theo soha.vn




Nhà văn Murakami Haruki đã từng nói: “Con người ta không phải là dần dần trở nên già đi, mà là trở nên già đi chỉ trong nháy mắt“. Con người trở nên già đi, không phải bắt đầu từ nếp nhăn đầu tiên, hay cọng tóc bạc đầu tiên, mà là bắt đầu từ ngay cái thời khắc buông bỏ chính mình. Chỉ có những ai không từ bỏ chính mình, mới có thể sống thành người không sợ già, và cũng sẽ không thấy mình già đi.







Theo Secret China

Saturday, May 18, 2019




Bệnh Parkinson’s Disease (PD): Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị - Nguyễn Minh Tâm









Kính thưa quí ông bà, cùng các anh chị,

Tôi là người mắc bệnh Parkinson Disease (PD) suốt 14 năm qua. Tôi như người vừa trở về từ cõi chết. Từ tình trạng bi đát tuyệt vọng nhất, tôi trở nên hy vọng, vui vẻ sống những ngày tháng sắp tới cuộc đời mình. Nhờ kỹ thuật tân tiến của y khoa hiện đại, tôi nay phục hồi được khoảng 75% sức lực vẫn có. Chỉ vài ngày sau cuộc giải phẩu kéo dài 6 tiếng đồng hồ tại bệnh viện Westmead Private Hospital ở NSW, Australia, bạn bè người thân và những người mới quen biết đến thăm tôi đều rất đỗi ngạc nhiên về thành quả tôi đạt được. Có người còn nói rằng: ”Thật đúng là phép lạ!” Bản thân tôi, có phép lạ hay không, tôi cũng không biết. Điều mà riêng tôi cảm nhận được một cách rõ ràng, đó là sư nhẹ nhàng thoải mái, không còn thấy các triệu chứng hoặc dấu hiệu của căn bệnh PD này nữa. Trước khi giải phẩu, tôi như mang khối đá ngàn cân trên người. Thân mình đi đứng xiêu vẹo, cổ và hai vai đau nhức khinh khủng lắm. Tim hồi hộp, khó thở. Tất cả, nay đột nhiên được tháo gỡ, thật vui mừng tuyệt diệu! Mọi người thấy tôi nhanh nhẹn và tươi tĩnh hơn xưa rất nhiều.




Bằng vào bài viết này, tôi xin chia sẻ cùng tất cả quí ông bà, và các anh chị đã và đang chịu nhiều khổ đau vì bệnh này. Tôi chỉ là bệnh nhân, không phải một bác sĩ y khoa, nên sự hiểu biết của tôi còn quá ít ỏi, nông cạn, thiếu sót. Đó là điều chắc chắn. Tôi chẳng muốn khuyên bảo, cũng không muốn chỉ dẫn nào cho ai cả. Mỗi bệnh nhân đều có những triệu chứng khác nhau, những phản ứng khác nhau, tùy cơ thể, tuổi tác, sức vóc… Mọi quyết định phải do bác sĩ của quí vị đề ra thôi.




PHẦN 1: TỔNG QUÁT VỀ BỆNH PARKINSON’S DISEASE (tiếng Anh gọi tắt là PD)

Theo tài liệu của Hiệp hội Y sĩ Úc Châu (The Australian Medical Asociation – AMA), thì Parkinson’s Disease là chứng bệnh nan y, chưa có thuốc nào chữa lành hẵn. Nguyên nhân chính xác nhất về bệnh này vẫn chưa tìm ra. Nam nhân hay nữ giới cũng đều có thể mắc phải bệnh này. Đây là một căn bệnh về thể chất phát xuất từ não bộ mà ra. Nó không do sự âu lo, dồn nén tinh thần, hoặc do khủng hoảng trong gia đình tạo nên… Bệnh Parkinson’s Disease này do sự thoái hoá tế bào thần kinh sắc tố (pigmented nerve cells) trong não tạo ra. Bệnh thường xảy ra trong lứa tuổi từ 50 trở lên. Cũng có nhiều trường hợp xảy đến với người trẻ hơn 50 và thường kéo dài nhiều năm tháng và phát triển ngày càng nặng. Ở giai đoạn cuối, bệnh nhân bị co cứng, run rẩy, bị mất thăng bằng nặng và dễ bị té ngã… cuối cùng, phải đi xe lăn hoặc nằm yên trên giường, trở mình rất khó…


Bệnh Parkinson’s Disease thường cho ra những dấu hiệu hoặc triệu chứng sau đây:


– Động tác rất chậm chạp.

– Cứng đơ bắp thịt và khớp xương, tay chân nặng nề, co cứng, khó cử động.

– Tay run, chân có khi cũng bị run, nhất là khi nghỉ ngơi trong tư thế nằm. Do đó, rất khó ngủ.

– Mất thăng bằng cơ thể. Dáng người xiêu vẹo, cổ và thân mình như cong gập xuống, hai tay không thể đánh “đồng xa” một cách tự nhiên khi chân bước đi (như khi đi bộ).

– Tay chân vận động không theo ý muốn (chứng loạn tác động: Dyskinesia), bệnh nhân thường bước những bước ngắn.


PD làm rút ngắn sự sống ở bất cứ mức độ nặng nhẹ nào. Thời kỳ nặng ở, thì sự run rẩy, chậm chạp và cứng đơ cơ bắp cũng khớp xương ảnh hưởng trầm trọng lên cả hai bên tay chân và cả thân mình nữa. Phát âm, thì chỉ phát những tiếng yếu ớt, ngọng nghịu, lắp bắp, không rõ ràng. Ngay cách diễn đạt tư tưởng cũng rất khó khăn. Cả thân mình như cứng đơ, co rúm hay vặn vẹo một cách không bình thường. Bệnh nhân bước những bước ngắn và có thể té ngã bất cứ lúc nào.

– Giao động khi lên khi xuống của bệnh nhân: Bệnh nhân, sau khi uống thuốc chữa bệnh này, thường thì sau 20 phút hoặc nửa giờ, khi thuốc đã ngấm, mới cảm thấy dễ chịu: đi đứng tự nhiên hơn, nói năng cũng không đến nổi lắp bắp, ngọng nghịu, thấy trong người khỏe hơn. Đó là thời gian ở vào lúc “LÊN”. Đến khi chất thuốc trong người hạ xuống thấp, thì các triệu chứng trên trở nên: chậm chạp, co cứng, ngọng nghịu… Đó là thời gian “XUỐNG”… Giao động lên xuống xảy ra liên tục như vậy trong ngày, nên bệnh nhân thấy rất mệt, tim đập thình thịch, rất hồi hộp.

– BỊ TÁO BÓN: Táo bón hầu như là người bạn đồng hành luôn gắn bó với bệnh nhân PD.




AI LÀ NGƯỜI CÓ THỂ BỊ BỆNH PARKINSON’S DISEASE?

PD có thể xảy đến với tất cả mọi người, ở bất cứ tầng lớp, màu da, hoặc chủng tộc nào. Nó xảy ra trên khắp thế giới. Bệnh tình sẽ tăng trưởng tuỳ theo thời gian và tuổi tác. Tuy nhiên, già nua không phải là lý do gây nên bệnh. Nói chung, thì những người như thế chỉ có tỉ lệ một phần ngàn (1/1000) bị bệnh mà thôi. Nhưng, ở lứa tuổi 70–80, thì tỉ lệ cao hơn: lên khoảng 10 %. Rất nhiều người già bị ảnh hưởng nhẹ về bệnh này và rất dễ nhận biết. Đàn bà hoặc đàn ông đều có thể mắc bệnh này như nhau. Tuy nhiên PD không phải là bệnh di truyền.

ĐỪNG QUÁ LO LẮNG

Nếu những điều trên làm quí vị lo lắng, thì xin nhớ rằng: suốt nhiều năm tháng, căn bệnh ở tình trạng nhẹ; và vào thời kỳ này, bệnh nhân có thể sinh hoạt một cách bình thường trong gia đình và có thể làm việc để mưu sinh như mọi lúc. Hơn nữa, PD trong hiện tại, chưa có cách nào có thể chữa dứt được hết. Tuy nhiên, nhiều hiện tượng, triệu chứng của PD có thể kềm chế được bằng các phương pháp điều trị thích hợp.




PD ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN NHƯ THẾ NÀO?

Hầu hết, chúng ta không làm sao biết được rằng mình đã mắc bệnh Parkinson’s Disease, bỡi vì có những triệu chứng, những hiện tượng xảy ra gần giống như PD, nhưng không phải là bệnh này. Ví dụ như: bệnh Alzeimer, bệnh có bướu trong não, tai biến mạch máu não, bệnh tâm thần phân liệt (Schizophrenia)… Phân biệt để nhận ra những bệnh tương tự như bệnh PD là một điều rất hệ trọng, vì phương pháp chữa trị có thể khác hẵn nhau. Ví dụ như: các loại thuốc chữa bệnh thần kinh như bệnh tâm thần phân liệt (schizophrenia), hoặc các bệnh tâm thần khác có thể làm tắc nghẽn luu thông chất dopamine trong não, gây ra triệu chứng giống như bệnh PD.




Tốt hơn hết là quí vị nên hỏi ý kiến bác sĩ gia đình hoặc bác sĩ cố vấn xem có phải các thứ thuốc mà các vị này cho uống làm phát sinh những triệu chứng như PD không? Những thuốc này có thể làm quí vị buồn nôn, ói mửa, chóng mặt. Trong tình trạng đó, các hiện tượng giống như PD không phát triển thêm lên, nếu việc điều trị này không kéo dài lâu hơn một tháng. Bác sĩ sẽ cho ngưng các loại thuốc đó và các triệu chứng trên sẽ từ từ mất đi, hoặc có thể kéo dài nhiều tháng.

Tùy nguyên nhân, hiện tượng của quí vị mà bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh PD đã bắt đầu xuất hiện. Khi ấy, việc điều trị phải bắt đầu càng sớm càng tốt.




PD ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ NHƯ THẾ NÀO?

Việc điều trị bệnh Parkinson’s Disease được căn cứ trên sự thay thế các hóa chất trong não bị hao hụt, hay giảm sút. Hóa chất chính làm phát sinh căn bệnh này do có thiếu hụt, là chất Dopamine. Chất này giảm từ từ trong não từ nhiều năm, trước khi những hiện tượng của PD bắt đầu nhận thấy rõ. Lượng phỏng định của Dopamine mất đi là 80% trước khi các dấu hiệu kia xuất hiện.




Dopamine được tìm thấy trong nhóm tế bào thần kinh ở đáy não, gọi là hạch thần kinh bạch huyết (basal ganglia). Bệnh nhân được điều trị bằng loại thuốc có tên là Levodopa để thay thế lượng dopamine bị mất đi. Bác sĩ cũng có thể cho toa những loại thuốc khác để chữa bệnh này.




Với các bệnh nhân PD, phương pháp vật lý trị liệu, ăn kiêng, phương pháp giúp phát âm tiếng nói… cũng rất là hữu ích. Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ là phụ thuộc mà thôi.

Mục tiêu điều trị, là để giữ cho sinh hoạt của bệnh nhân được bình thường và giúp bệnh nhân có cuộc sống càng tự nhiên càng tốt.




AI LÀ NGƯỜI TRỊ BỆNH PD

Nên nhớ, PD là căn bệnh rất phức tạp và nguy hiểm cho bệnh nhân kéo dài qua nhiều năm tháng. Do đó, không chỉ mỗi bác sĩ, mà cả người nhà, hoặc những người thường xuyên chăm sóc cho bệnh nhân, hoặc những người sử dụng các phương pháp trị liệu nào khác… tất cả cần nổ lực như nhau. Và chính bệnh nhân cũng cần rất nhiều nghị lực. Các hiệp hội Parkinson’s Asociations thường có nhiều tài liệu, nhiều khóa hướng dẫn đặc biệt cho người nhà hoặc người chăm sóc cho người bệnh PD. Nếu bất cẩn hoặc sơ ý, có thể khiến bệnh nhân té ngã hoặc có những rủi ro khác.




Bác sĩ gia đình là người đầu tiên chẩn đoán phát giác ra bệnh và có trách nhiệm trong việc điều hành tình trạng của bệnh nhân, nên công việc của vị này bao gồm việc chẩn đoán, giải thích, cho toa và có thể gởi bệnh nhân đi vật lý trị liệu, hoặc phương pháp điều trị nào khác. Sau đó, bác sĩ gia đình có thể gởi quí vị đến bác sĩ cố vấn, bác sĩ chuyên khoa khác, tốt nhất là bác sĩ chuyên về thần kinh, cũng có thể là bác sĩ tổng quát hoặc y sĩ nào khác chuyên chữa cho bệnh nhân cao niên.




Sau khi khám bệnh, bác sĩ hay y sĩ này sẽ viết thư thông báo cho bác sĩ gia đình, xác định sự chẩn đoán và khuyên bác sĩ gia đình nên điều trị như thế nào. Một khi việc chẩn đoán được xác định và bắt đầu đi vào điều trị, thì bác sĩ gia đình của quý vị sẽ tiếp tục làm như thế. Khi thấy chuyện bất thường xảy ra, bệnh nhân sẽ được gởi trở lại cho bác sĩ chuyên khoa chăm sóc.




Tùy trường hợp nặng/nhẹ, bác sĩ có thể cho thuốc chữa trị khác nhau, từng giai đoạn một. Ở mỗi giai đoạn, các loại thuốc trên có liều lượng khác nhau, như Sinemet 100/25 100, Sinemet CR 200/50 100, hoặc Madopar rapid 62.5, long-acting Madopar… Tùy hãng thuốc, cùng một chất thuốc, nhưng tên gọi khác nhau như: Sinemet do hãng khác làm lại có tên khác nhau. Ví dụ Kinson 100/25 100 cũng giống như Sinemet 100/25 mà thôi… Vấn đề này,xin quí vị hỏi bác sĩ của quí vị thì rõ hơn…


– Khi mọi loại thuốc mà bác sĩ đã cho quí vị dùng đều bị lờn hết rồi, và những loại khác mà cơ thể của quí vị không dung nạp được, thì có thể quí vị sẽ được cho một loại thuốc tự chích chung quanh rốn (như những người bị tiểu đường nặng chích insulin vậy). Đó là Apomorphine injections (Chú ý : Apomorphine không liên hệ gì đến morphine).


– Với y khoa hiện đại, giải phẩu thần kinh (neurosurgery) giúp cho bệnh nhân có thể hồi phục được đến 70% hoặc 75%. Tuy nhiên, không phải bệnh nhân nào cũng có thể được giải phẩu, mà tùy theo sức khỏe, tuổi tác hoặc tình trạng thích nghi của cơ thể nữa. Thông thường, tuổi từ 70 trở lên, bác sĩ phải xem xét lại rất kỹ, và những người bị máu loãng cũng rất khó được giải phẩu. Việc giải phẩu này như thế nào, xin quí vị xem ở cuối phần 2 sau đây.




PHẦN 2: BỆNH PARKINSON DISEASE (PD) VÀ TÔI

Bệnh Parkinson’s của tôi xuất hiện từ năm 1997, đến nay đã 14 năm! Trong thời gian này, nhất là những năm sau cùng, có những lúc tưởng chừng tôi không chịu đựng nổi nữa, muốn buông xuôi tất cả!




Giai đoạn đầu, tôi chỉ thấy vai và tay trái tôi mỏi sơ sơ thôi. Vài tháng sau, vai tay trái tôi mỏi hơn, nhưng không có cảm giác đau. Bác sĩ gia đình gởi tôi đến một bác sĩ chuyên khoa ở Fairfield, NSW Úc. Vị bác sĩ này cho tôi làm nhiều xét nghiệm, kể cả chụp X-Ray, CT Scan và MRI Scan nữa. Vẫn không tìm ra bệnh. Tôi quay sang thuốc bắc và châm cứu, bệnh vẫn không thuyên giảm. Tôi chán nản không đến bác sĩ nữa, cũng ngưng thuốc Bắc luôn, khoảng hai năm. Mãi cho đến năm 2000, khi vai và tay trái vừa mỏi, vừa đau nữa (đau trong xương chứ không phải bên ngoài), cũng không phải do tại khớp. Bác sĩ gia đình Trương Tuấn ở Bankstown NSW gởi tôi đến bác sĩ chuyên khoa thần kinh (neurologist) là bác sĩ McKenzie. Sau khi chẩn đoán, bác sĩ Mckenzie đã quả quyết rằng tôi bị bệnh Parkinson trong thời kỳ nhẹ. Bác sĩ cho thuốc uống. Tôi không còn nhớ tên thuốc là gì, nhưng khi uống vào, cơ thể tôi không dung nạp được nên bị phản ứng dữ dội: Ói mửa, chóng mặt, mất ngủ… Thay bao nhiêu lần thuốc, tôi cũng đều bị phản ứng hết, có khi mất ăn luôn. Mỗi ngày cố gắng lắm cũng chỉ ăn được nửa chén cơm thôi. Đến thời gian này, bác sĩ gia đình Trương Tuấn mới cho biết là cơ thể tôi rất nhạy cảm đối với bất cứ loại thuốc mới nào. Từ đó, mỗi lần đổi thuốc mới là mỗi lần bị phản ứng, nên tôi rất sợ đổi thuốc. Sợ, nhưng cũng phải uống vì đang bị bệnh! Bệnh ngày càng nặng và thêm một hiện tượng nữa, là tay trái tôi bị run. Bệnh run tay này, phát triển nhanh cho đến nỗi tôi nghĩ rằng: có lẽ tôi không thể lái xe được nữa, đó là năm 2002.




Tôi rất chán nản, vì uống thuốc nào cũng không xong, mà bệnh PD càng ngày càng nặng. Tôi lại nhận thấy động tác tay chân đã trở nên chậm và ngày càng chậm chạp thêm.




Tháng ba năm 2002, một số bạn bè và tôi nghe đồn rằng có một bác sĩ người Nga ở vùng Burwood NSW, rất giỏi. Ba bốn anh em chúng tôi rủ nhau đến ông ấy. Chúng tôi phải đến thật sớm lúc 6 giờ sáng, xếp hàng và bốc số thứ tự. Dù mình có là người đầu tiên, bốc số 1, cũng phải chờ mãi đến 2-3 giờ chiều mới gặp được bác sĩ, vì ông ấy phải khám cho những người đã hẹn mấy hôm trước. Tôi rất mừng vì ông cho đúng thuốc tôi uống và không bị phản ứng, Sinemet 100/25 100, mỗi ngày chỉ uống 1 viên mà thôi. Tôi thấy trong người khỏe hơn, ít run hơn, ít bị co cứng hơn… Tuy vậy, chỉ được vài hôm, đâu lại vào đấy. Run tay, đau mỏi vai tay, chậm chạp… trở lại và ngày càng nặng hơn. Tôi trở lại với vị bác sĩ này và nhất định ông không cho tăng lượng Sinemet lên, chỉ một viên mỗi ngày mà thôi. Dĩ nhiên, thưa quí vị, tôi lại phải rời bỏ vị bác sĩ này. Đến đây, tôi mới biết rằng: Một bác sĩ giỏi vẫn không phải là người có khả năng chữa lành mọi thứ bệnh. Dù xa rời bác sĩ này, tôi vẫn công nhận rằng ông là một bác sĩ giỏi, mặc dù ông không chữa lành bệnh Parkinson cho tôi.




Cuối năm 2002, tình cờ thấy trên một tạp chí Anh ngữ (tôi không còn nhớ tên) tại phòng bác sĩ gia đình, lúc ngồi đợi, tôi đã đọc và biết được địa chỉ của Hiệp hội Parkinson của NSW tại bệnh viện Concord, NSW Úc. Về nhà, tôi gọi điện thoại ngay cho họ và có được cuộc hẹn gặp vị bác sĩ cố vấn chuyên khoa, ngay vào ngày hôm sau. Sau 30 phút trao đổi, tôi được vị này gọi cho Parkinsons Clinic của bệnh viện Concord, NSW này. Cuộc hẹn đầu tiên, vị cố vấn nói lại, cần sự có mặt của tôi trong 4 tiếng đồng hồ. Họ dặn đây là bữa hẹn rất quan trọng cho tôi, đừng đến trễ.


Khi đến đó lần đầu, sau khi làm thủ tục ban đầu, tôi phải gặp phòng vật lý trị liệu 1 tiếng đồng hồ, phòng cố vấn về vấn đề ăn kiêng 1 tiếng, phòng hướng dẫn về phát âm tiếng nói một tiếng đồng hồ nữa. Và cuối cùng, tôi đã gặp được một bác sĩ chuyên khoa thần kinh và cũng là một giáo sư dạy y khoa, Dr/Pr Alastair Corbett. Tôi rất kính mến vị này, vì ngay từ lần gặp gỡ đầu, ông đã tỏ ra quá tận tâm và thương bệnh nhân đích thực. Tất cả mọi việc trên, tôi không phải trả một đồng nào cả. (Hiệp hội Parkinson là hội từ thiện, bác sĩ chỉ được trả bằng medicare). Bác sĩ này cho tôi uống Sinemet 100/25, ngày 3 viên. Sau hơn một năm, tôi vẫn giữ liều lượng như vậy. Cho đến khi thuốc này giảm hiệu lực, bác sĩ cho thêm 1 viên Sinemet CR 200/50 nữa mỗi ngày (CR: Control Release) Thời gian này, tôi rất là mệt. Giao động lên/xuống như đã nói ở trên liên tục xảy ra. Mọi hiện tượng Parkinson cứ tăng dần lên mãi mặc dù rất chậm trong thời gian uống 3 viên Sinemet 100/25 vào sáng, trưa, chiều và buổi tối thêm 1 viên Sinemet CR 200/50. Cho đến giữa năm 2006 thì lượng thuốc Sinemet CR tăng lên 3 viên một ngày (tức 3 viên Sinemet 100/25 + 3 viên CR 200/50. Đền đây tôi nhận ra rằng bệnh “run” hầu như biến mất, nhưng chứng cứng đơ bắp thịt tay, chân và những hiện tượng khác lại gia tăng. Vào cuối năm 2008, thì Sinemet không còn công hiệu nữa. Bác sĩ lại thay bằng Stalevo liều mạnh: Stalevo 150. Ba tiếng đồng hồ uống một lần, rồi 2 tiếng. Như vậy, tôi phải uống 7 đến 8 viên mỗi ngày. Thuốc Stalevo 150, ngày nào cũng uống 7, 8 lần, bụng tôi bị nóng như thiêu như đốt, bị táo bón rất nặng, mặc dù có uống kèm thuốc bao tử để giảm chất axit quá nhiều. Tôi đã phải vào bệnh viện Concord 3 ngày để bác sĩ theo dõi và đổi thuốc. Tất cả mọi thứ thuốc tôi dùng qua, đều bị lờn hết. Cuối cùng, bác sĩ cho tôi thử thuốc chích vào quanh rốn morphine. Sau khi chích Apomorphine, tôi ói mửa, chóng mặt và hầu như kiệt sức. Cho nên bắt buộc phải ngưng Apomorphine injections. Bác sĩ cho tôi dùng lại Stalevo 150, cứ 2 tiếng đồng hồ uống một lần. Như vậy, giao động lên/xuống cứ xảy ra 2 tiếng đồng hồ một lần!

Các loại thuốc trị bệnh PD mà bác sĩ đã cho tôi uống rất là nhiều thứ, nhiều tên, nên tôi không nhớ hết được, vì sau khi bị phản ứng, tôi phải xin đổi ngay thuốc khác. Thường là, tôi chỉ nhớ những tên thuốc mà tôi đã dùng lâu dài mà thôi.




Bác sĩ Alastair Corbett chăm sóc tôi tận tình cho đến đầu năm 2010. Đúng vào thời gian này, tôi đọc được trên Internet phương pháp mới của nền y khoa tân tiến về cách điều trị bệnh PD bằng phẩu thuật đặc biệt gọi là DEEP BRAIN STIMULATION (DBS), và được một người chị Việt Nam quen biết do bạn tôi là Lê Hữu Phúc giới thiệu. Chồng của chị cũng bị bệnh Parkinson ở thời kỳ nặng, giọng nói rất yếu ớt và đang chờ giải phẩu DBS. Chị đề nghị tôi vào bảo hiểm trước và xin bác sĩ thần kinh của tôi giới thiệu để được giải phẩu DBS tại bệnh viện PA Brisbane, Queensland.




Sau khi tìm hiểu, tôi biết rằng ở tiểu bang nào của Australia cũng có clinic điều trị DBS nầy, nên tôi đã nhờ bác sĩ thần kinh của tôi giới thiệu đến bác sĩ giải phẩu thần kinh. Bác sĩ này nói rằng phải chờ tối thiểu là một năm kể từ ngày vào bảo hiểm thì công ty bảo hiểm mới bao gộp chi phí bệnh viện cho tôi, nếu không, tiền bạc tôi phải trả tất cả cho cuộc giải phẩu này cao lắm. Do đó, ngày 28/01/2011 tôi đã được giải phẩu DBS. Bảo hiểm trả tất cả mọi chi phí, kể cả tiền chiếc máy Neurostimulator lên đến $33,000.00 Úc kim.




PHẨU THUẬT DEEP BRAIN STIMULATION (DBS)

Tổng quát về phẩu thuật này, để cho trung thực hơn, tôi xin trích nguyên văn tiếng Anh như sau từ trên internet:


MEDIA RELEASE


Queensland Government – Queensland Health – 21st April 2009

PA Hospital rewiring the brain



Princess Alexandra Hospital is rewiring the brain to help patients who endure tremors and shakes 24 hours/seven days a week from neurological problems.Guided by new developments in technology, the neurosurgery team are now able to target the part of the brain that cause a tremor impulse and stimulate it with a wired electrical signal that is implanted into the patient’s brain.


Patients with Parkinson’s Disease, Cervical Dystonia (Spasm of the head and neck) and essential tremors have all benefited from the implantation of the electrical device to their brain.

Neurosurgeon Dr Sarah Olson, who performs Deep Brain Stimulation operations said the procedure was made possible through a combination of CAT scan, MRI’s and a computer navigation system which is a recent addition to neurosurgery at PAH (Princess Alexandra Hospital).



“We do these types of operations for patients with Parkinson’s Disease and other movement disorders which cause tremors of the limbs,abnormal movements or stiffness, which has not responded to medication”, Dr Olson said.


“It is imperative that the ‘electrical stimulation’ is put in the exact location for each particular patient in order for the operation to work effectively”, she said.

“This takes a lot of time and cross checks”.


The complicated surgery involves input from the patient.Initially,th e patient is asleep while the hole in the skull is drilled,then woken for assessment on thought,speech and motor skills for the remainder of the procedure…




Muốn biết thêm chi tiết, xin quí vị dùng Google tìm chữ “Deep Brain Stimulation”, ở đó sẽ có đầy đủ thông tin và cả video lúc giải phẩu nữa. Ở đây, tôi chỉ thấy khác một điều là: Khi họ đưa mũi khoan và khoan vào sọ, lúc ấy tôi không cảm thấy đau, mà nhận biết rất rõ ràng như đang tỉnh táo. Khi bắt đầu khoan vào sọ, tôi nghe một tràng những âm thanh khủng khiếp như núi đang lở xuống vậy…!




Bấy nhiêu, tôi xin chia sẻ cùng quí ông bà, các anh chị nào đang bị bệnh Parkinson’s Disease. Đối với quí vị không bị bệnh nầy, mong rằng quí vị sẽ dễ cảm thông và cố gắng giúp đỡ thân nhân của quí vị nếu đang mắc phải chứng bệnh này vì những đau khổ và bất tiện của họ.




Tôi rất là biết ơn các bác sĩ đã tận tình chữa trị cho tôi trải qua bao năm tháng dài. Tôi rất biết ơn tất cả bạn bè, thân quyến, nhất là các con tôi, lúc nào cũng cảm thông và kiên nhẫn giúp đỡ tôi. Ngàn lời cám ơn cũng không thể đủ để nói lên lòng biết ơn sâu xa của tôi, đối với người vợ thân yêu của tôi đã ngày đêm luôn cạnh kề một bên, đã săn sóc, lo lắng không rời. Những năm tháng trôi qua, biết bao lần những giọt nước mắt ân tình ấy đã tuôn rơi vì nhìn thấy những quằn quại, những đau đớn hành hạ tôi. Tôi nghĩ: ”Người bệnh đã không chịu nhiều khổ đau bằng người chăm sóc bệnh nhân, nhất là bệnh Parkinson”. Người chăm sóc tuyệt vời ấy là vợ tôi: Trần Thị Hân.




Hiện tại, bệnh PD của tôi vẫn còn đó! Tuy rằng sau phẩu thuật DBS, tôi đã phục hồi được 75% do sự kich thích thần kinh của chiếc máy Neurostimulator được cấy vào người có pin hoạt động từ 4 đến 5 năm, nhưng chỉ làm giảm đi những hiện tượng của bệnh mà thôi, chứ không phải chữa dứt bệnh. Tôi vẫn còn uống thuốc với liều rất nhẹ.

Nguyễn Minh Tâm


(Viết theo kinh nghiệm cá nhân và lược dịch từ các tài liệu:


– The Australian Medical Association (AMA)

– Stand by me, (Tạp chí đinh kỳ của hội Parkinson’s NSW incorporation)

– Eat well, stay well with Parkinson’s Disease của Kathrynne Holden, MS, RD.

– Media Release, Queensland Government, Queensland Health 21/4/09 qua internet)



Sau đây là địa chỉ hoặc số điện thoại của Hiệp hội Parkinson tại NSW:


– Parkinson’s NSW inc. PO Box 71 North Ryde BC NSW 1670.

Toll free: 1 800 644 189, Phone : 02 8875 8900, Fax: 02 8875 8999.



Quí vị sẽ được giúp đỡ về nhiều vấn đề của bệnh PD. Các tiểu bang khác, muốn biết, hãy gọi điện thoại cho hội ở NSW, hỏi họ, họ sẽ cho quí vị biết.


Hoặc tìm trên Internet: chữ Parkinsons Asociations in Australia, sẽ có tất cả.

Thức Ăn Và Bệnh Tật - Bs Hồ Ngọc Minh









Chuyện kể, một bệnh nhân gọi bác sĩ, em bị nhức đầu, làm sao đây? -Uống hai viên thuốc Tylenol và gọi văn phòng ngày mai nhé. Mẫu đối thoại thoạt nghe có vẻ đượm chút khôi hài, nhưng lại xảy ra rất thường xuyên.




Này nhé, cao mỡ cholesterol?- Đây là toa thuốc statins, ngày uống một viên buổi tối. Cao máu? -Uống hai loại thuốc nầy nè. Cao đường? -Cho hai viên thuốc, và chích thêm một mũi thuốc mỗi ngày… vân vân và vân vân. Không ít bác sĩ hành xử như thế mà không cần quan tâm đến nguyên nhân tại sao bệnh nhân bị cao máu, cao mỡ, hay cao đường, chưa kể đến một lô các bệnh khác.

Trên đây là nhận xét của bà Elizabeth Klodas, một bác sĩ về tim mạch ở Minneapolis, và, bà cũng tự thú nhận mình là một trong những bác sĩ cho thuốc theo kiểu phản xạ như thế.

Hơn một nửa dân số Mỹ có mang mầm mống bệnh tiểu đường mà không hề hay biết. Và, trên 50% những người bị “bệnh tiểu đường sớm”, pre-diabetes, cuối cùng sẽ bị tiểu đường nặng. Ngoài ra, hơn 100 triệu người Mỹ trên 20 tuổi bị cao cholesterol, có nồng độ máu cholesterol trên 200 mg/dL. Và, bệnh cao huyết áp là một căn bệnh giết người thầm lặng đáng sợ nhất, với gần 70 triệu người bị “cao máu”, trong đó khoảng 20 triệu người không hề hay biết là mình bị bệnh.


Thực phẩm là thuốc men. Thế nhưng, toàn bộ các loại thực phẩm được bày bán ở các siêu thị đều được quảng cáo hay dán nhãn hiệu là bổ khoẻ này nọ mà không có một bằng chứng nghiên cứu khoa học nào cả. Ví dụ, các loại cereal để ăn sáng được quảng cáo là giúp giảm cholesterol, nhưng đọc kỹ lại nhãn hiệu, có chứa rất nhiều đường. Hoặc, nước trái cây bổ khoẻ có nhiều vitamin, nhưng trên thực tế, lượng đường trong trái cây còn ngọt hơn cả nước soda Coca Cola chẳng hạn. Hầu hết các bệnh nhân đều được bác sĩ khuyên là nên ăn uống bổ khoẻ, nhưng lại không được hướng dẫn cặn kẻ, thế nào là bổ, là khoẻ.




Cũng theo Bác Sĩ Klodas, do các đài CNN, CBS trích dẫn, bà được huấn luyện trên 80 ngàn giờ để trở thành một chuyên gia về bệnh tim mạch, nhưng số giờ học hỏi về giá trị dinh dưỡng của thực phẩm là một con số zero to tướng.




Ngay chính Hội Tim Mạch Hoa Kỳ đã cho những lời khuyên về cách chữa trị bệnh cao cholesterol với thuốc statins, dài đến 120 trang giấy, nhưng chỉ có một đoạn khoảng 20 câu đề cập đến chế độ dinh dưỡng và thể dục thể thao. Không trách gì, hiện nay các bác sĩ thiếu kiên nhẫn, cứ cho thuốc Lipitor hay Crestor cho xong chuyện, thậm chí trẻ nhỏ lên 10 tuổi cũng “được” uống thuốc statins!

Về cơ bản, khi nói đến các bệnh của hội chứng “Mỡ, Đường, Máu”, phần nhiều nguyên nhân là do di truyền, nhưng yếu tố quyết định lại là chế độ ăn uống, mà trong đó, tiêu thụ đường hay những thực phẫm có chứa đường là mấu chốt.


Ông tổ của Tây Y, Hippocrates, đã nói, “tất cả bệnh tật đều bắt đầu từ đường tiêu hóa”. Những nghiên cứu mới đây đề cho thấy, hệ thống tiêu hóa ảnh hưởng đến nhiều thứ bệnh, từ bệnh trầm cảm cho đến ung thư, và dĩ nhiên là các bệnh liên quan đến thực phẩm có chứa đường.






Không nhất thiết ăn chè hay bánh ngọt mới gọi là ăn ngọt. (Hình minh họa: Getty Imag




Hầu hết đồ ăn khi đi qua hệ thống tiêu hóa đều biến thành đường, và cùng lúc ảnh hưởng đến thành phần dân số các loại vi khuẩn tốt sống trong đường ruột. Thậm chí, các loại đường hóa học cũng ảnh hưởng xấu đến môi trường của hệ thống tiêu hóa.

Ví dụ, thuốc chữa bệnh tiểu đường Acarbose, ngoài tác dụng kiểm soát đường trực tiếp, còn gián tiếp thay đổi mức độ đường hấp thụ qua màng ruột, bằng cách làm tăng các loại vi khuẩn tốt như Bacteroidaceae và Bifidobacteriaceae, đồng thời giảm vi khuẩn độc Verruocomicorbiacea và Bacteroidales S24-7.




Hệ thống vi khuẩn đường ruột cũng ảnh hưởng đến lượng cholesterol trong máu. Người bị bệnh tiểu đường sớm, thường có nồng độ cholesterol kích thước cực nhỏ cao hơn người bình thường. Nghiên cứu cho thấy uống thuốc trị bệnh tiểu đường Metformin lại làm giảm chỉ số cholesterol nầy.

Như vậy, không nhất thiết là phải ăn đồ béo có chứa nhiều cholesterol mới lo sợ bị cao mỡ. Kiểm soát thức ăn có nhiều đường là một cách tích cực để giảm cholesterol.




Một vài hiểu lầm, thí dụ như, uống nước xay sinh tố là bổ khoẻ, hay ăn nhiều trái cây không nhất thiết là tốt. Trái cây chỉ được xem là đồ ăn tráng miệng, vài lần trong ngày là đủ, vì tất cả các loại trái cây đều chứa nhiều đường trong đó. Ví dụ khác, ăn nhiều gạo lứt hơn gạo trắng là tốt, cũng không đúng hẳn. Tất cả các loại thực phẩm thuộc loại ngũ cốc, khoai tây, khoai lang, khoai mì, không ít thì nhiều đều có chứa đường. Dó đó, không nhất thiết ăn chè hay bánh ngọt mới gọi là ăn ngọt.


Cũng như Hippocrates, người phương Đông cũng đã nhận xét, “thức ăn là thuốc men, và thuốc men cũng là thực phẩm”. Nếu phải lựa chọn giữa thuốc men và thực phẩm để tránh bệnh tật, câu trả lời tùy ở chính mình.




BS. Hồ Ngọc Minh

Vì Sao Bạn Nên Cạo Lưỡi Hằng Ngày?









Cạo lưỡi có thể không phải là thói quen của nhiều người, nhưng thực tế chúng ta đang bỏ qua một trong những phương pháp quan trọng nhất để cải thiện sức khỏe nói chung.





Ắt hẳn nhiều người sẽ hỏi tại sao việc cạo lưỡi mỗi ngày lại quan trọng đến vậy. Những lý do trong bài viết này sẽ cho bạn cơ sở để thực hành thói quen cạo lưỡi ngay từ bây giờ.


Cạo lưỡi là gì? Tác dụng của cạo lưỡi là gì?

Theo MindBodyGreen, cạo lưỡi hoặc nạo lưỡi là một hoạt động chăm sóc sức khỏe răng miệng đơn thuần. Nhờ nạo lưỡi, con người có thể loại bỏ các vi khuẩn, mảnh vụn thức ăn, nấm, độc tố hay tế bào chết trong cơ thể.


Khi con người ngủ, hệ thống tiêu hóa vẫn luôn hoạt động. Ngoài chức năng hấp thu, hệ thống cũng có nhiệm vụ loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể và lưỡi là nơi được chọn để "gửi gắm" những độc tố đó.


Nếu như chúng ta không loại bỏ độc tố, nấm có hại bám trên bề mặt lưỡi, chính chúng ta sẽ vô tình hấp thu lại vào cơ thể qua đường ăn uống. Hậu quả thường thấy là những căn bệnh liên quan đến hô hấp, rối loạn tiêu hóa hay suy giảm hệ thống miễn dịch.




Một nghiên cứu từng được công bố trên WebMD (website uy tín về chăm sóc sức khỏe) cho biết, việc sử dụng một dụng cụ chuyên cạo lưỡi đem lại hiệu quả loại bỏ độc tố và vi khuẩn trên lưỡi tốt hơn nhiều so với bàn chải đánh răng tích hợp đầu chải lưỡi.




Mặc dù đánh răng và dùng chỉ nha khoa sẽ loại bỏ được thức ăn và mảng bám trong răng và nướu, nhưng thực tế có gần một nửa số vi khuẩn trong miệng chúng ta sống ở trên và trong các đường nứt của lưỡi. Việc dùng dụng cụ cạo lưỡi sẽ giúp loại bỏ được gần hết số mảng bám và vi khuẩn này.

Những lý do dưới đây có thể sẽ khiến bạn muốn cạo lưỡi hàng ngày:




1. Không cạo lưỡi, miệng sẽ rất hôi

Hơi thở không "thơm tho" có thể tác động rất xấu tới cuộc sống của một người, bao gồm các mối quan hệ xã hội lẫn lòng tự trọng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, hơi thở có mùi chủ yếu do một số vi khuẩn nằm ở phần gốc lưỡi nằm sát họng, khu vực rất khó dùng bàn chải đánh răng tiếp cận.

Chính vì vậy, việc cạo lưỡi giúp giảm đáng kể các loại vi khuẩn đường miệng gây ra tình trạng hôi miệng ở một số người.




2. Bạn muốn tận hưởng hương vị món ăn chuẩn nhất

Một quá trình tiêu hóa hoàn hảo bắt đầu từ hương vị và nước bọt. Nếu bạn không thường xuyên vệ sinh lưỡi, vị giác của bạn có thể bị sai lệch nghiêm trọng, thậm chí không thể nhận biết được mùi vị của thức ăn.

Việc cạo bỏ lớp vi khuẩn và chất bẩn trên lưỡi giúp khơi thông các điểm vị giác trên lưỡi và cho phép chúng ta có thể thưởng thức trọn vẹn hơn hương vị của món ăn.




3. Bạn muốn tăng cường hệ miễn dịch

Có thể bạn chưa biết, lưỡi là "lá chắn" đầu tiên trong hệ thống miễn dịch của con người. Nạo lưỡi giúp ngăn chặn độc tố bị tái hấp thu vào trong cơ thể, qua đó bảo vệ hệ thống miễn dịch của chính bạn.




4. Sức khỏe răng miệng sa sút, hãy chăm cạo lưỡi ngay

Khi răng miệng có nhiều triệu trứng không ổn như viêm nướu, viêm chân răng..., đó là lúc bạn cần quan tâm hơn tới sức khỏe răng miệng. Ngoài việc chăm chỉ đánh răng 2 lần/ngày hoặc sau khi ăn, bạn cần tạo thói quen luôn cạo lưỡi mỗi khi đánh răng để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn gây bệnh trong miệng.




Bởi lẽ, những mảng bám tích tụ lâu ngày trong răng, nướu hay lưỡi sẽ là những điều kiện thuận lợi gây nên nhiều chứng bệnh răng miệng không mong muốn như sâu răng, nhiễm trùng nướu hay tụt nướu.




5. Bạn muốn cải thiện sức khỏe tiêu hóa

Hệ tiêu hóa ảnh hưởng rất nhiều bởi con đường ăn uống. Khi miệng là bộ phận đầu tiên trong dây chuyền tiêu hóa của cơ thể gặp vấn đề, nó cũng kéo theo nhiều chứng bệnh liên quan.

Do đó, cạo lưỡi sẽ làm sạch bề mặt lưỡi, bộ phận tiếp xúc nhiều với thức ăn nhất và giúp tránh những chất độc có thể tác động xấu tới hệ tiêu hóa. Chưa kể cạo lưỡi còn kích thích sản sinh nước bọt và agni (năng lượng trao đổi chất của hệ tiêu hoá, yếu tố chủ yếu tạo nên sức khỏe) giúp bảo vệ hệ tiêu hóa luôn khỏe mạnh.


Cạo lưỡi sao cho đúng và hiệu quả?

Các nha sỹ thường khuyến cáo mọi người nên vệ sinh răng miệng thường xuyên, đặc biệt vào hai thời điểm sáng và tối. Cạo lưỡi cũng được khuyến cáo nên được thực hiện đồng thời trước khi đánh răng.






Ảnh dụng cụ cạo lưỡi




Bạn có thể sử dụng các dụng cụ đơn giản để cạo lưỡi, chẳng hạn một thanh kim loại hoặc nhựa mỏng, dài và có thể uốn cong được theo hình chữ U. Nếu không thể tự chế, bạn có thể tìm đến các cửa hàng thuốc, trung tâm y tế, phòng khám nha khoa để mua dụng cụ cạo lưỡi chuyên dụng.




Cách cạo lưỡi vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần uốn cong hai đầu của dụng cụ, sau đó nhẹ nhàng cà lên bề mặt lưỡi theo chiều hướng ra ngoài. Lưu ý nên cạo tới phần sâu nhất của cuống lưỡi càng tốt. Tuy nhiên cũng không nên quá sâu vì có thể gây nên hiện tượng buồn nôn. Có thể cạo nhiều lần cho đến khi cảm thấy lưỡi đã sạch, nhưng không cạo mạnh quá và nhiều quá sẽ gây rát lưỡi.


Cuối cùng hãy luôn ghi nhớ rửa sạch và sử dụng đều đặn dụng cụ cạo lưỡi như một thói quen hàng ngày để đảm bảo sức khỏe tốt nhất.




Mai Huyền

vnreview.vn

Những Thời Điểm Tuyệt Đối Không Nên Tắm Để Tránh Đột Quỵ






Hình minh họa (Ảnh: bustle)




Mỗi người có thói quen tắm khác nhau, tuy nhiên hãy nhớ thời điểm tắm sau đây có thể bạn không bị đột quỵ.





Tắm khi đang sốt

Người ốm sốt thường có thân nhiệt nóng hơn bình thường nên muốn đi tắm cho sảng khoái, tỉnh táo. Trên thực tế, thân nhiệt cơ thể lúc này có thể lên đến 39 - 40 độ C và người của bạn đang rất yếu. Nếu đi tắm ngay lúc này sẽ dễ xảy ra những hậu quả không mong muốn, trong đó có nguy cơ đột quỵ rất cao.




Tắm sau khi uống rượu

Sau khi uống rượu, mùi cồn nồng nặc lên khiến nhiều người muốn lao vào phòng tắm ngay. Tuy nhiên, rượu có thể gây ức chế hoạt động của chức năng gan, đồng thời ngăn cản quá trình giải phóng glycogen. Nếu tắm lúc này thì cơ thể sẽ gặp phải tình trạng hoa mắt, chóng mặt, toàn thân bủn rủn, nhức mỏi, nghiêm trọng hơn còn bị hạ đường huyết và dẫn tới tình trạng hôn mê sâu.




Tắm khi vừa vận động mạnh

Sau khi vận động mạnh, cơ thể ra đầy mồ hôi nên nhiều người muốn đi tắm để làm sạch cơ thể. Việc tắm ngay lúc này có thể dẫn đến tình trạng đau tim, thiếu máu não, gây choáng váng, ngất xỉu... Do đó, các chuyên gia sức khỏe thường khuyên bạn nên ngồi nghỉ khoảng 30 phút cho thân nhiệt cơ thể ổn định rồi mới vào đi tắm.








Tắm đêm

Sau 9 giờ tối hàng ngày là lúc nhiệt độ cơ thể giảm xuống thấp, việc tắm gội trong thời điểm này khiến bạn dễ mắc bệnh cảm lạnh về đêm. Bên cạnh đó, bạn còn có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe như chứng liệt nửa mặt, méo miệng, đột quỵ, tử vong đột ngột... nếu cứ duy trì thói quen tắm đêm hàng ngày.




Tắm lúc đói và ngay sau khi ăn no

Vừa ăn no xong mà đã đi tắm ngay thì các mạch máu sẽ bị giãn nở, lượng máu lúc này cũng giảm xuống và gây ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa để hấp thụ thức ăn vào cơ thể. Còn khi bụng đang trống rỗng mà đi tắm thì vô tình gây hạ đường huyết và khiến bạn gặp phải tình trạng đột quỵ.








Theo VTV

Nguồn: http://soha.vn

Già Ơi, Chào Mi! - Nguyễn văn Sở









Anh em chúng ta người trước kẻ sau ai rồi cũng già. Làm sao tránh được! Đã có "sinh" là có "lão". Một giai đoạn tất yếu của cuộc sống. Nếu ngày đầu tiên mình sinh ra mà đã biết nghe, biết nói, nếu có ai bảo rằng mỗi ngày mình lớn lên là một ngày mình sẽ già đi, và tiến dần về cõi chết, chắc chắn là mình đã không tin. Tại sao lại bi quan vậy? Nói chi chuyện giả tưởng nghe như lối đặt câu với mệnh đề giả định trong một lớp học ngoại ngữ, ngay trong những giai đoạn trưởng thành từ thuở niên thiếu cho đến khi lăn lóc vào đời, có mấy ai ngừng lại vì những bận tâm liên quan đến lão suy hay lão hoá, trừ những thiền sư hay những chú tiểu trong chùa. Giòng sống cứ thế mà cuốn trôi đi, mỗi kiếp nhân sinh như một chiếc lá giữa giòng, trôi từ đầu nguồn ra sông, ra biển. Đâu có như con cá hồi (salmon) sau năm năm ở biển lại quay ngược trở về nguồn để sinh, để chết!



Trong lớp sinh lý học phổ thông, học sinh trung học đã được biết về tiến trình già-chết của các tế bào trên thân thể con người. Từng giây, từng phút. Nhưng biết để mà biết. Đó chỉ là chuyện tăng trưởng và đào thải trong thân thể con người! Hay trong lớp siêu hình học nhập môn, khi nêu lên những vấn nạn về cuộc sống như "Ta là ai?" , "Ta từ đâu tới?" hay "Ta sẽ đi về đâu?", thì cũng chỉ là để đáp ứng một nhu cầu giới hạn nhất định trong phạm vi lớp học. Rời khỏi trường rồi, còn mấy ai nhớ những buổi hăng say thảo luận về các vấn đề triết lý trừu tượng ngày xưa? Còn bao nhiêu chuyện quan trọng, bức bách hơn. Chuyện bây giờ lo đã muốn bức hơi, đa mang chi chuyện của ngày mai, chưa tới.




Nhưng cái già nó vẫn tới và tới với mình chầm chậm, từ từ. Nhiều khi nó đến rồi mà mình vẫn chưa hay. Sở dĩ như vậy là vì hình như ai cũng phải qua một giai đoạn tự phủ nhận (self-denial) trước khi chịu nhận là mình bắt đầu già. Giai đoạn này dài ngắn còn tùy ở cá tánh và hoàn cảnh của mỗi người. Thật sự ra phải nói là cũng có người tuy tuổi đời còn thấp, nhưng trong cách suy nghĩ hay ứng xử xem ra thì đã có những phản ánh tiêu biểu của người già như phản ứng chậm chạp, nói năng lẩm cẩm, xoay trở vụng về, để đâu quên đó, còn đi lại thì như là người chỉ còn nửa bầu sinh khí. Lại cũng có người tuy tuổi tác đã cao nhưng lúc nào cũng mau mắn, nhanh nhẹn, nói năng mạch lạc, lớp lang, đầu óc minh mẫn, sáng suốt, ưa thích những sinh hoạt ngoài trời như tắm biển, chơi thể thao, sẵn sàng tham gia các buổi họp mặt với bạn bè, không quá ngần ngại, đắn đo trước những chuyến đi xa, bao giờ cũng sốt sắng, vui vẻ, lạc quan, biết sống trọn vẹn với cái bây giờ thay vì bận bịu, lo toan về cái tương lai, chưa tới.




Trong phạm vi bài này tôi không muốn kể lại đây những nhận định của các nhà chuyên môn về tuổi già và người già khi họ giải thích "thế nào là già" hoặc "tại sao ta già". Tôi chỉ muốn chia xẻ một số ghi nhận của chính bản thân mình, một người cũng đã quá cái ngưỡng 60, về những biến đổi tâm sinh lý trong con người mình cũng như về những khó khăn khi đối phó với những dấu hiệu biến đổi đó trước khi chấp nhận "chung sống hòa bình" với nó. Do đó mà có cái tựa đề như trên là "Già Ơi, Chào Mi!"




Tục ngữ Anh có câu "A man is as old as he feels, and a woman as old as she looks", nghĩa là cái già của đàn ông tùy thuộc vào cảm nghĩ của chính anh ta. Nếu anh ta vẫn cảm thấy mình trẻ trung, khỏe mạnh, thì tuổi tác có quan hệ gì đâu. Cũng như đối với người đàn bà, nếu dung nhan vẫn tươi tắn, mặn mà thì già trẻ cũng thế thôi, nhắc đến làm chi. Tựu trung già hay không là tùy ở cái đầu của mình. Bởi thế tôi rất tâm đắc với câu trích dẫn (không có ghi rõ tác giả) sau đây trong tập sách "Già ơi! Chào bạn!" của BS Đỗ Hồng Ngọc mà Anh Hà Quí Phú, một bạn đồng nghiệp cũ cùng tuổi ở Đà Nẳng, vừa gởi cho: "Age is mostly a matter of the mind! If you don't mind, it doesn't matter" (Tuổi tác là chuyện cái tâm, nếu ta không thèm quan tâm, chả có vấn đề tuổi tác!)




Nếu mình ngồi lại với nhau và hỏi nhau "Bạn thấy mình già từ lúc nào?" thì chắc chắn là mỗi người sẽ trả lời một cách, không ai giống ai. Nói như một người bạn của tôi, anh Tôn Thất Khoát : "Nếu ra bãi biển Santa Monica hay Malibu mà tình cờ được xem một màn quay "Baywatch" với những nữ tài tử trẻ trung, hấp dẫn trong show này diễn xuất bằng xương bằng thịt ngay trước mắt mình, nhởn nhơ, khêu gợi, mà trong lòng vẫn thấy dửng dưng, nguội lạnh thì phải nhận là mình đã già." Tếu, nhưng không phải là hoàn toàn sai. Khi chất testosterone trong cơ thể mình đã càng ngày càng khô cạn thì phản ứng như vậy đâu có gì là khó hiểu!Thật sự ra đối với các nhà khoa học thì dấu hiệu sinh lý của tuổi già đã được nghiên cứu từ lâu. Đại loại, nếu bỏ qua các giai đoạn chuyển tiếp từ tuổi 20 đến tuổi 60 mà chỉ so sánh một người đã quá 60 với thời anh mới 20 tuổi, thì theo Curtis Pesman, tác giả cuốn "How a Man Ages," ta có thể ghi nhận những thay đổi như sau:




Da mỏng hơn và chùng xuống, độ co giản của da càng ngày càng giảm sút, và qua nhiều năm tháng biểu lộ vui, buồn, sướng, khổ, những nét nhăn trên mặt đã hằn sâu và lớn. Tóc bạc, thưa, và nhẹ hơn, đường kính của tóc chỉ còn 86 microns (1 phần triệu của 1m) so với 101 microns hồi 20 tuổi.

Hai tròng mắt bị co lại, mức độ ánh sáng vào đến võng mạc giảm đi, khó phân biệt được sự vật trong tối, do đó mà khi đọc cần phải có ánh sáng đủ.




Tai không còn nghe được tiếng động trên tầm 10,000 hertz, như tiếng hót của chim, vì chức năng chuyển thể độ rung từ tai ngoài vào tai trong đã suy thoái.

Men răng càng ngày càng mòn dần vì quá trình nhai, nghiến, trong khi đó lợi răng co rút lại, làm lộ rõ khoảng trống giữa các chân răng.

Xương mất dần calcium, trở nên xốp, dòn, dễ gãy, lớp sụn ở các đầu khớp không còn nguyên vẹn, chất nhờn giữa các khớp khô đi, sinh ra di chuyển chậm, khó khăn.

Tim không còn bơm đủ máu ra khắp châu thân, một phần do cholesterol đóng dày trên thành động mạch làm tim phải hoạt động nhiều hơn mới bơm được máu đi.


Các cơ bắp làm cho phổi hoạt động bình thường suy yếu dần, độ co giản của lồng ngực yếu đi, làm cho lượng dưỡng khí hít vào chỉ còn bằng một nửa thời 20 tuổi.

Trọng lượng của thận giảm từ 20% đến 30%, sức lọc chất thải của thận chỉ bằng nửa hồi trẻ, và sức chứa của bọng đái cũng chỉ còn chừng một nửa (8 fluid ounces, khoảng non 230cl).

Với năm tháng qua đi, khối não cũng rút nhỏ lại và giảm trọng lượng, hàng tỷ tế bào não bị mất đi, trí nhớ bị giảm sút.




Những thay đổi trên thì ít nhiều ai cũng nhìn thấy, nhất là nơi người khác. Với tôi, đèn đỏ đầu tiên báo động tiến trình lão suy đã bắt đầu là cách đây 7 năm, lúc tôi phải vào Bệnh viện Hoag ở Newport Beach để mổ tim và thay van (mitral valve). Trước khi vào phòng mổ tôi cũng đã cố tìm đủ mọi lý do để tự thuyết phục cho quyết định của mình, mà lý do nặng ký nhất vẫn là "wear and tear." Có tốt đến đâu mà dùng lâu ngày cũng phải mòn, phải rách. Cũng như chạy xe thì đến lúc cũng phải thay 4 vỏ xe. Cũng như cái máy giặt trong nhà, cái lò trong bếp, hay cái bóng đèn trên trần. Sử dụng cẩn thận đến đâu đi nữa thì đến lúc hỏng cũng phải thay. Nhưng thay van là để được sinh hoạt bình thường trở lại, đâu có nghĩ là cơ thể mình đã bắt đầu già!




Rồi 3 năm sau khi mổ, theo khuyến cáo của những người có thẩm quyền, tôi lại phải ngưng chơi tennis, một thú tiêu khiển cuối tuần mà bao nhiêu năm ròng tôi thích thú đeo đuổi với tất cả hăng say, nhiệt tình. Lý do là chứng đau nhức phần lưng dưới (lower back) cứ dai dẳng, không dứt. Bản án thứ hai: Sau khi xem hình quang tuyến chụp phần lưng dưới, bác sĩ phán là tuy chưa trầm trọng nhưng đã có dấu hiệu suy thoái giữa các khớp xương L2-L3, L3-L4, và L4-L5 là các khớp xương ở phần lưng dưới, nghĩa là chất nhờn đã khô đi, lớp sụn bao quanh các khớp đã mòn (Multilevel Degenerative Disease), khoảng cách giữa các đốt xương sống ở vùng này đã rút ngắn lại, và các ngạnh của khớp xương đã bắt đầu nhô ra (Multilevel Spondylosis). Tóm lại đây là dấu hiệu của bệnh lão suy. Nhưng nói là "bệnh" thì nghe ghê quá! Làm sao tuổi mình mà gọi là già!




Tuy nhiên với bản án khắc nghiệt đó tôi bắt đầu âm thầm tìm cách cưỡng chống lại, ít nữa là cũng để "trì hoãn chiến". Theo các bác sĩ tây y thì không có thuốc chữa. Có loại thuốc với hỗn hợp của hai chất glucosamine và chondroitin được quảng cáo ầm ĩ là có thể làm giảm đau ở các khớp thì Cơ quan Quản trị Thực và Dược Phẩm (U.S. Food & Drug Administration) lại chưa chuẩn nhận là có giá trị lâm sàng. Đồng thời nó cũng có thể có phản ứng nghịch đối với các loại thuốc làm loãng máu. Chất nhờn giúp các khớp chuyển động dễ dàng, tự nhiên, là của "trời cho", đến một tuổi nào đó sẽ khô dần đi, không có thần dược nào có thể tái tạo nó lại được. Nhưng các bác sĩ đông y lại quả quyết là được. Đau ở lưng là do gan nóng, hoặc thận suy. Nếu kiên nhẫn uống theo toa của các vị này đảm bảo sẽ lành. Thế là lại âm thầm đi bổ thuốc, nghe thầy nào hay xa đâu cũng tìm đến, thuốc sắc (ba, bốn chén còn một), thuốc tể, thuốc ngâm rượu. Thử hết, xem có kết quả gì không. Nhưng cái đau âm ĩ vẫn còn.




Cái khó đối với tôi còn ngặt nghèo hơn so với những anh em khác cùng bịnh trạng là tuy đau nhưng không thể dùng các loại thuốc giảm đau hiện có vì sợ phản ứng nghịch với loại thuốc làm loãng máu (Coumadin) mà tôi vẫn phải uống hằng ngày sau khi thay van nhân tạo bằng kim loại.




Song song với những cố gắng chữa trị bằng thuốc, tôi còn tìm cách thăm dò, luyện tập theo nhiều phương pháp khác nhau, mỗi cách đều có một mức độ công hiệu nhất định, do bằng hữu hoặc các anh chị sinh viên đã từng có thời học ngoại ngữ với tôi biết tôi đau nên đề nghị luyện tập thử. Cũng xin kể ra đây những môn tôi đã có tập qua để có anh em nào đồng bệnh cùng trao đổi kinh nghiệm cho vui:

Yoga (Hatha Yoga và Pitales Yoga) tại các trung tâm 24-Hour Fitness.

Khí công Thiếu Lâm Tự, theo cách hướng dẫn của tác giả Wong Kiew Kit trong cuốn Chi Kung for Health and Vitality.

Phương pháp thở sâu, chậm, nhẹ, và đều trong cuốn Wujishi Breathing Exercise của tác giả Men Den.

Phương pháp Đạt Ma Dịch Cân Kinh.

Phương pháp Thiền Vô Cực do Thầy Tôn Thất Hanh, nguyên giáo sư Quốc Học, Huế, giới thiệu.

Phương pháp Hồi Xuân gồm năm thế tập của các tu sĩ Tây Tạng do Peter Kelder thuật lại trong cuốn Ancient Secret of the Fountain of Youth.




Tôi đã tập qua các phương pháp được giới thiệu cũng như một số phương pháp khác do các bạn thân quen vốn là võ sư chỉ giáo mà tôi không tiện kể hết ra đây, mỗi môn tôi tập một thời gian để tìm xem phương pháp nào phù hợp cũng như thuận tiện và công hiệu với mình nhất. Mấy năm gần nay tôi cố gắng đều đặn tọa thiền mỗi buổi sáng (theo Sổ tức quán) và tập Thái Cực Quyền là chính. Và đã thấy có phần nào giảm đau, không gay gắt như những năm trước đây.




Điều đáng nói không phải là chuyện phải kiên trì tập luyện, vì đây là nhu cầu sinh tử, mà chính là mình phải trực diện với thực trạng của thân thể mình, coi lão hóa là một phần của tiến trình tất yếu, tự nhiên, không có gì phải quá lo âu, sợ hãi. Và như đã nói ở trên, biết nó làm khổ mình, nhưng vẫn phải làm lành với nó, chung sống hòa bình với nó, thực tế khắc chế nó được đến đâu hay đến đó, không nôn nóng, hối hả, không trông chờ phép lạ mà mình biết ở tuổi này khó còn có thể xảy ra.




Gần đây tôi lại tình cờ đọc được bài "Tính Tuổi Theo Lối Mới" (Calculate Your Age in Neo-Years) trên trang nhà của Giáo sư Tiến sĩ Davis Demko có liên quan đến cách suy nghĩ về tuổi già. Theo ông, 75% tiến trình lão hóa của con người có thể điều chế được do tác động của sáu yếu tố sau đây:




Khắc chế yếu tố di truyền. Dĩ nhiên yếu tố di truyền tạo cho mỗi con người một tình trạng có thể bị mắc những bệnh mà cha mẹ người đó đã từng bị, nhưng những phương pháp phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe hiện đại, nếu áp dụng đúng mức, có thể làm giảm đi rất nhiều tính đe dọa của yếu tố này.




Tập thể dục, thể thao. Rất nhiều các chứng đau nhức phát sinh do thiếu hoạt động. Nếu luyện tập thường xuyên thì hệ thống tim mạch sẽ được bảo toàn, xương và bắp thịt sẽ rắn chắc, khỏe, và sự phối hợp chân tay sẽ nhịp nhàng, hữu hiệu.




Tinh thần luôn được kích thích. Những người tưổi cao mà vẫn có những sinh hoạt tinh thần đều đặn và đầu óc luôn luôn được kích thích, suy nghĩ, tìm tòi như đọc sách, học ngoại ngữ, chơi ô chữ, hay tham gia vào các cuộc thảo luận hứng thú sẽ giữ được tinh thần minh mẫn, tỉnh táo lâu dài.




Có tập quán dinh dưỡng tốt. Cách tốt nhất để chống lại già trước tuổi hay bệnh tật. Thức ăn là năng lượng. Phải tìm hiểu những phương cách dinh dưỡng lành mạnh, cũng như những sinh tố hay khoáng chất mà cơ thể mình cần.




Sống có ý nghĩa. Sống phải có những mục đích đáng đeo đuổi. Ý thức rõ mục đích công việc mình đang làm dễ gây cho mình cảm hứng, giúp mình tập trung, chú ý, tránh được buồn nản, bẳn gắt, và kết quả tích cực sẽ nâng cao giá trị của chính mình.

Biết phòng ngừa bệnh tật. Đây là yếu tố quan trọng có giá trị điều chế tiến trình lão hóa.




Cần khám tổng quát thường xuyên để kịp ngăn chận các bệnh hiểm nghèo. Đừng bao giờ nghĩ là các chứng đau nhức hành hạ mình chỉ là hậu quả của tuổi già.




Sau khi phân tích các yếu tố nói trên, Giáo sư Demko đề nghị một lối tính tuổi mới mà ông cho là chính xác hơn. Ông đặt tên cho công thức tính tuổi của ông là: DNA-Plus. DNA là viết tắt của Demko's Neo Age, Plus ngụ ý là già với những đặc tính tích cực. Công thức DNA-Plus tính trung bình của 4 lọai tuổi:

Tuổi thời gian, tính theo số năm đã sống.

Tuổi thể chất, tính theo tình trạng sức khỏe.

Tuổi xã hội, tính theo mức độ sinh hoạt hằng ngày trong việc làm, đời sống gia đình, giải trí, hay các công tác thiện nguyện.

Tuổi tâm lý, tính theo khả năng đối phó với khủng hoảng, mâu thuẫn, sự căng thẳng trong đời sống, hay thích ứng với mọi sự thay đổi bất ngờ.




Nếu áp dụng công thức này cho một người đã sống đến 80 năm (tuổi thời gian), có tình trạng sức khỏe của một người sống 70 năm (tuổi thể chất), có mức độ hoạt động của một người sống 60 năm (tuổi xã hội), và có khả năng ứng phó của một người mới sống 50 năm (tuổi tâm lý), thì tuổi trung bình của người này sẽ là (80+70+60+50) : 4 = 65 tuổi (Neo Years), nghĩa là tuổi chính xác của người này chỉ mới 65 chứ không phải là 80 theo cách suy nghĩ thông thường.




Bởi vậy cho nên, các Anh các Chị ơi, hãy mỉm cười như tôi mỗi buổi sáng khi thức dậy và bắt đầu ngày mới với một nụ cười: Già ơi, Chào Mi!

Vâng, đúng vậy. Tuổi già đã đến với tôi, và tôi đã làm thân với nó. Vì tò mò tôi cũng đã tính tuổi tôi theo công thức DNA-Plus của Giáo sư Demko. Bây giờ đến lượt Anh và Chị. Anh, Chị thử tính xem mình bao nhiêu tuổi?


Nguyễn Văn Sở



at 1:50 PM

Tuesday, March 26, 2019




Trẻ Mãi Không Già? - BS. Hồ Ngọc Minh









Ai cũng già hơn hôm qua, tháng trước, và năm ngoái… Thế nhưng, tốc độ lão hóa của cơ thể sẽ khác biệt cho từng cá nhân hay một số chủng tộc sau một thời gian dài hơn, 5, 10, 20 năm hay hơn nữa.

Những yếu tố nào ảnh hưởng đến việc lão hóa, và có cách gì làm chậm lại hay không?




Sau tuổi 30, tiến trình lão hóa bắt đầu và tốc độ càng tăng dần sau 40 tuổi trở đi, với sự tuột dốc của tình trạng sức khỏe, kéo theo một số bệnh tật liên hệ với tuổi già, ví dụ như như tăng cân, tăng mỡ bụng, và giảm trí nhớ.

Có thể nói sự già cỗi là kết quả của hai tác động: yếu tố di truyền và lề lối sống.




Về di truyền, chỉ trừ một số rất ít, có những gene đặc biệt khiến cho họ chậm già và sống lâu hơn mọi người. Còn lại hầu hết mọi người chúng ta ai cũng có một bộ gene giống nhau, đến 99.5% quy định chủng loại loài người, và chỉ có 0.5% quy định sự khác biệt giữa mỗi cá nhân.




Theo ước lượng, chỉ có 10% bệnh tật hay yếu tố nguy cơ bệnh tiềm ẩn là do di truyền, còn lại 90% là do yếu tố môi trường và lề lối sống. Có nghĩa là, cho dù một số yếu tố nguy cơ do gene quy định, nhưng bệnh có phát tác hay không còn tùy thuộc vào sự lựa chọn về lối sống của mỗi cá nhân. Đại khái, gene di truyền là một thùng chất nổ, yếu tố môi trường là ngòi nổ, và cá nhân có quyền chọn lựa để châm ngòi nổ ấy hay không. Tất cả những thói quen thường ngày từ tâm hồn đến thể xác, từ chuyện đi đứng, ăn uống, nghỉ ngơi đều có tác động lên từng tế bào của cơ thể.




Về cơ bản, sự lão hóa xảy ra khi tế bào bị hư hại, bị chết cần phải được thay thế bằng các tế bào mới qua sự phân chia của tế bào gốc. Tuy nhiên sự phân chia ấy cũng có giới hạn của nó, để rồi cuối cũng sự mất mát không được bù đắp. Có năm yếu tố chính thay đổi tiêu biểu cho sự lão hóa:




1- Thoái hóa về khối lượng bắp thịt và chất collagen

Sau tuổi 30, mức độ tiêu thụ thức ăn sẽ chậm lại, trung bình sẽ mất khoảng 5 pounds bắp thịt cho mỗi thập niên, thay vào đó là mỡ, nhiều nhất là mỡ bụng. Ngoài ra chất collagen là một thành phần của chất gân, sụn và các mô dưới da. Mất collagen làm cho da nhăn nheo, nhưng dễ thấy hơn hết là da mặt, da cổ và da của hai bàn tay.




2- Thoái hóa về tế bào thần kinh

Theo năm tháng, tế bào thần kinh sẽ chậm lại. Lý do vì bị oxide hóa bởi những hạt “free radical,” như những chiếc đinh vít bị rỉ sét. Bộ hippocampus nằm ngay dưới lớp chất xám của não chuyên về trí nhớ, sáng tạo, và tâm tính sẽ teo lại. Khi bị stress thường xuyên, tế bào não chết dần mòn, hoặc tăng chất beta-amyloid làm tăng nguy cơ bị Alzheimer.




3- Thoái hóa về hormone

Khi lớn tuổi, lượng hormone sinh dục bị giảm làm tăng mỡ, tăng xốp xương. Riêng phụ nữ, thiếu estrogen làm cho da bớt căng và mất tóc. Các tế bào cũng trở nên vô cảm với hormone insulin gây ra bệnh tiểu đường.




4- Thoái hóa về hệ thống tiêu hóa

Khoảng 70% của hệ thống đề kháng thật sự nằm ở trong đường ruột với sự góp mặt của các loại vi khuẩn tốt. Sự mất cân bằng của các loại vi khuẩn tốt nầy sẽ làm cho chất bổ từ thức ăn không thấm vào máu được. Các vi khuẩn này cũng tiết ra chất serotonin, thiếu serotonin sẽ dễ bị phiền muộn và trầm cảm.




5- Ô nhiễm môi trường

Ô nhiễm môi trường, ngày càng nhiều, sẽ tác động trực tiếp lên sự hao mòn của từng tế bào nội tạng, chưa kể đến nguy cơ bị ung thư này nọ.


Hiện tượng lão hóa là điều không thể tránh khỏi được, không phải ai cũng may mắn có được những gene trẻ mãi chậm già. Tuy nhiên, ta có thể lợi dụng những phương tiện, những hiểu biết để làm chậm bớt bước tiến của sự lão hóa.




Có một số dân tộc, quốc gia trên thế giới với nhiều người sống thọ và khỏe mạnh. Hầu hết những người nầy đều có thói quen, nếp sống tốt có thể mở hoặc tắt một số gene trong cơ thể khiến cho họ sống lâu hơn trung bình độ 12 năm. Họ thường sống ở miền núi hay miền biển. Họ ăn nhiều cá và thực phẩm tươi. Họ cũng ăn nhiều thực phẩm có nhiều chất antioxidants, ví dụ như rong biển ở Okinawa, Nhật, hoặc ăn nhiều dầu olive, uống nhiều rượu vang đỏ như ở Sardina, Ý. Người dân ở đảo Icaria, Hy Lạp sống thọ hơn dân Âu Châu, trung bình khoảng 10 năm, với hơn 1/3 dân số sống trên 90 tuổi mà rất sáng suốt, không bệnh tật. Lý do, họ đi bộ nhiều, ăn nhiều rau cải, và thức và ngủ theo ánh mặt trời.




Cho dù không sống trong những môi trường trên đây, một số thói quen tốt có thể thực hiện được như:

Nên bớt ăn tinh bột và thực phẩm đóng hộp, chế biến. Ăn nhiều rau cải, cá tươi hơn là thịt. Nên ăn tối ba giờ trước khi đi ngủ và cách khoảng 12 tiếng từ buổi ăn tối cho đến buổi ăn sáng hôm sau. Tuy rằng buổi ăn sáng rất quan trọng, nhưng thỉnh thoảng có thể dời buổi ăn sáng lại để cơ thể được nghỉ ngơi 16 tiếng. Nên đánh răng tối thiểu ngày hai lần. Nên tập thiền và yoga và tập thể dục 30 phút, từ 3 đến 6 lần mỗi tuần. Cuối cùng, nên tìm cách ngủ ngon và ngủ nhiều.




Một số thuốc men có sẵn trong tủ thuốc được xem là có khả năng kéo dài tuổi thọ. Thí dụ như thuốc aspirin, thuốc tiểu đường metformin, thuốc giảm cholesterol statins, và gần đây nhất là thuốc trụ sinh doxycycline.

Nếu cần phải uống thuốc thì nên theo lời dặn của bác sĩ, nhưng không nên uống những thứ thuốc không cần thiết. Càng đơn giản về thuốc men càng tốt.


Sự lão hóa là chuyện tự nhiên của trời đất, không thể cưỡng lại và không thể tránh khỏi. Nên chấp nhận nó là một phần của cuộc hành trình, và không phiền muộn hay tuyệt vọng. Đây là giai đoạn chuyển hướng từ cái trẻ cái đẹp bên ngoài, trở về cái đẹp bên trong của chân thiện mỹ. Hãy sống vui và sống khỏe mỗi ngày, trẻ ở trong tâm hồn là điều quan trọng hơn cả.




BS Hồ Ngọc Minh



at 12:14 PM

Phấn Talc (Dùng Cho Trẻ Em) Chứa Asbestos - Huỳnh Chiếu Đẳng









HCD: cách nay không lâu email của MTC (Quán Ven Đường) có báo với các bạn là phấn thoa trẻ em quen thuộc hàng năm bày chục năm nay có chứa asbestos (=thạch miên=amiant, chất có thể gây ung thư). Nay hãng nầy bị chánh phủ điều tra vì lý do là hãng đã biết việc nầy từ lâu mà dấu nhẹm, không cho khách hàng biết.



US authorities are investigating Johnson & Johnson, spurred by concerns about asbestos contamination of its talc products, such as baby powder. The inquiries by the Department of Justice and Securities and Exchange Commission follow news reports in December that said the firm had known about the ...
http://flip.it/efcmsL

Chính quyền Hoa Kỳ đang điều tra hãng Johnson & Johnson, về phấn Talc bị ô nhiễm amiant. Bộ Tư pháp và Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch theo dõi các báo cáo tin tức vào tháng 12 cho biết công ty đã biết về những chuyện nầy từ nhiều thập kỷ.



Huỳnh Chiếu Đẳng (Quán ven đường)



at 3:15 PM

Sổ Mũi, Hắt Hơi, Rát Cổ, Xin Đừng Vội Dùng Kháng Sinh - BS Nguyễn Ý Đức






Hắt hơi là chuyện thường xảy ra khi bị cảm lạnh. (Hình: stjhs.org)




Thời tiết bắt đầu chuyển động. Cho nên nhiều người đã bắt đầu than phiền khó chịu với sổ mũi, hắt hơi, cảm lạnh. Và cũng không thiếu gì người vội vàng lục lọi tìm kiếm vài chục viên kháng sinh để tiêu trừ bệnh tật. Vì sợ rằng để lâu thì bệnh nặng thêm.

Ðây là hành động đáng khen và cũng cần xét lại. Khen vì đã biết tự lo tự liệu nhưng có điều hơi “nhanh nhẩu đoảng.”




Giới chức y tế khắp nơi vẫn luôn luôn nhắc nhở rằng thủ phạm những cảm lạnh vào cuối Thu đầu Ðông của mỗi năm không phải do vi khuẩn gây ra. Ða số hung thần là những cô những chú siêu vi sinh vật virus bất trị, ngang ngược.

Kháng sinh đều bó tay trước sự hoành hành của các tiểu yêu này. Cho nên dùng kháng sinh chẳng những vô hiệu mà còn gây ra nhiều rủi ro xấu.


Sự khác biệt giữa virus và vi khuẩn

Vi khuẩn (bacteria) là những vi sinh vật đơn bào, sinh sản vô tính bằng cách phân chia nhân đôi tế bào. Vi khuẩn có khắp mọi nơi: trong nước, đất, không khí. Nhiều loại sống ký sinh ở người, súc vật và cây cối. Trong cơ thể, vi khuẩn nhởn nhơ đầy rẫy ngoại trừ máu và nước tủy sống. Không phải tất cả vi khuẩn đều có hại, vì một số giúp cơ thể trong nhiều lãnh vực khác nhau. Kháng sinh có thể khuất phục được hầu hết các bệnh do vi khuẩn gây ra.


Còn virus là những “hạt” rất nhỏ, có khả năng sinh sản nhưng chỉ tồn tại được ở trong tế bào sống. Ra không khí một thời gian ngắn là chúng hai năm mươi tiêu tùng. Kích thước của virus rất nhỏ nên không nhìn thấy qua kính hiển vi quang học.


Nhỏ vậy mà chúng đã và đang gây ra những bệnh quái đản giết hại có khi cả mấy chục triệu sinh linh, người và súc vật. Như là cảm lạnh, cúm, đa số viêm cuống phổi và cuống họng; bệnh sởi, quai bị, thủy đậu, herpes, đậu mùa, tê liệt trẻ em, bệnh dại, viêm gan.

Ðặc biệt trong những thập niên qua, các bệnh liệt kháng HIV-AIDS, cúm gia cầm đang hầm hừ đe dọa nhân loại và các quốc gia đang sát cánh với nhau dốc toàn lực phòng chống. Kháng sinh không có hiệu lực với virus nhưng một số bệnh có thể kiểm soát được bằng chủng ngừa vắc xin.


Làm gì khi sổ mũi, hắt hơi?

Sổ mũi là chuyện thường xảy ra khi bị cảm lạnh, đặc biệt ở trẻ em.
Khi vi sinh vật xâm nhập mũi, mũi phản ứng bằng cách tiết ra chất lỏng trong để loại bỏ các tác nhân này khỏi lỗ mũi và xoang mũi. Sau vài ngày, hệ thống miễn dịch của cơ thể bắt đầu hoạt động, phản công lại các cô chú virus, nước mũi trở thành mầu trắng hoặc vàng.






Kháng sinh không làm bớt ho, bớt chảy nước mũi. (Hình: mutantworkout.org)




Rồi đến khi vi sinh vật tăng sinh trong mũi, chúng sẽ làm nước mũi có màu xanh xám. Ðó là những diễn tiến bình thường. Và khi mũi bị chất tiết kích thích thì ta phải hắt hơi, để gạt bỏ những chất này. Ðôi khi chất tiết xuống cuống họng, ta ngứa cổ; xuống cuống phổi, ta ho sù sụ.

Khi thấy vậy, ta nên kiên nhẫn chờ đợi vài ngày, đừng vội vàng dùng kháng sinh. Lý do là kháng sinh KHÔNG làm bớt ho, bớt chảy nước mũi hoặc đau nhức xương thịt, mà chúng tự hết sau ít hôm.




Có nhiều thuốc trị chảy nước mũi hiệu nghiệm. Chẳng hạn nhiều người chỉ cần nhỏ mấy giọt nước pha muối, hít thở vào máy bốc hơi lại giải quyết được vấn nạn mau chóng. Kháng sinh chỉ nên dùng nếu thầy thuốc nói bị bội nhiễm vi khuẩn như viêm xoang sinusitis, sưng phổi.




Cảm lạnh, cúm có cần đến kháng sinh?

Như đã thưa ở trên, cảm lạnh và cúm là do virus gây ra.

Cảm lạnh (common cold) là bệnh cấp tính do siêu vi thuộc nhóm rhinovirus, tác hại trên mũi, xoang mặt, cuống họng, thanh quản, đôi khi xuống tới cuống phổi. Bệnh này chưa có thuốc chủng ngừa.

Còn cúm do virus Influenza A và B gây ra. Siêu vi này thay đổi cấu trúc mỗi năm do đó sự trầm trọng của bệnh cũng thay đổi. Nhưng cúm có thể ngăn chận lây lan được bằng chủng ngừa trước mùa cúm khoảng một tháng. Ðọc xong bài này, xin mời quý thân hữu đi chích ngừa ngay cho kịp. Vì ở các xứ lạnh, cúm đến vào mùa Ðông, từ Tháng Mười Một trở đi tới Tháng Hai, Tháng Ba. Còn ở xứ nóng thì cúm xảy ra hầu như quanh năm.




Kháng sinh không tiêu diệt được virus. Bị cảm lạnh, cúm mà dùng kháng sinh chẳng những vô ích tốn tiền, không chữa được bệnh, không ngăn ngừa sự lan truyền bệnh sang người khác, không làm mình cảm thấy khỏe hơn. Trái lại còn đưa tới nhiều ảnh hưởng xấu như nhờn thuốc, tốn tiền, phí phạm dược phẩm.




Thường thường cảm lạnh, cúm tự lành sau khi bệnh đã hoàn tất chu kỳ là hai ba tuần lễ. Ðiều trị bao gồm sự hỗ trợ như uống nhiều chất lỏng (nước lã tinh khiết, nước trái cây, nước súp) để tránh khô nước; hít thở trong máy phun hơi hoặc nhỏ mấy giọt nước pha muối vào mũi nhiều lần trong ngày; làm dịu đau cuống họng với ngậm vài viên nước đá cục, súc miệng với dung dịch diệt trùng.


Ho là phản ứng tự nhiên của cơ thể để đẩy nước tiết ra khỏi phổi nên cũng chẳng cần quan tâm. Nhưng nếu ho nhiều đến đau ngực, rát họng, mệt mỏi thì uống mấy thìa thuốc giảm ho. Chỉ khi nào có dấu hiệu bội nhiễm vi khuẩn như sưng phổi mới cần đến kháng sinh. Mà khi bác sĩ cho toa thì uống đủ ngày, đúng liều lượng đã ghi trong toa thuốc, chứ đừng thấy bớt là ngưng, để dành thuốc cho kỳ sau.




Riêng cúm thì bác sĩ có thể cho mấy loại thuốc như Tamiflu, Relenza, Amantadine, Rimantadine …

Rửa tay thường xuyên, tránh tiếp xúc quá gần với người bệnh là những phương thức rất hữu hiệu để ngăn ngừa sự lan truyền bệnh gây ra do virus.




Bác Sĩ Nguyễn Ý Ðức



at 9:34 PM

Những Điều Người Cao Tuổi Nên Tránh









Con người khi về già, các bộ phận trong cơ thể đều lão hóa, yếu đi. Một số điều sau đây luôn ẩn chứa những hiểm họa bất ngờ.







Con người khi về già, các bộ phận trong cơ thể đều lão hóa, yếu đi. Một số điều sau đây luôn ẩn chứa những hiểm họa bất ngờ mà người cao tuổi cần phải lưu tâm đề phòng.




1. Không nên tập luyện vào lúc sáng sớm

Ta vẫn có quan niệm cho rằng tập luyện vào buổi sáng là tốt vì không khí trong lành. Điều đó không đúng. Vì từ 4-6 giờ sáng theo quy luật của đồng hồ sinh học của người già thân nhiệt đang cao, huyết áp tăng, thận thượng tuyến tố cũng cao gấp 4 lần buổi tối, nếu vận động mạnh, chạy hoặc đi bộ nhiều gặp gió lạnh, tim dễ ngừng đập. Đã có không ít cụ đi bộ buổi sáng sớm về ra mồ hôi, tắm xong huyết áp tăng đột ngột, đứt mạch máu não, đột quỵ luôn. Tốt nhất là nên tập vào chiều tối, tuy không khí không được thanh sạch như sáng sớm nhưng an toàn hơn nhiều.




2. Đang ngủ không nên trở dậy vội vàng

Thần kinh người già thường chậm chạp. Lúc ngủ muốn dậy đi tiểu hoặc có ai gọi đang ở tư thế nằm mà trở dậy ngay, đi lại luôn dễ làm huyết áp tăng đột ngột, dễ dẫn đến đứt mạch máu não. Vì vậy, đang ngủ khi có việc cần dậy phải từ từ theo 3 bước, mỗi bước khoảng nửa phút. Bước 1 khi tỉnh giấc hãy nhắm mắt lại nằm thêm nửa phút. Bước 2, ngồi dậy tại giường nửa phút xoa tay, xoa chân. Bước 3, cho hai chân chạm đất hoặc chạm nền nhà nửa phút rồi mới đứng dậy đi.




3. Không nên ngoái đầu một cách đột ngột

Người già mạch máu thường xơ cứng, thành mạch dày hẹp và đàn hồi kém. Nếu đột nhiên quay ngoắt đầu về phía sau, mạch máu ở cổ bị chèn ép, động mạch vốn đã hẹp bị chèn ép lại càng hẹp hơn cộng thêm thần kinh giao cảm bị kích thích mạnh làm mạch máu co lại, máu lưu thông chậm làm não thiếu máu cục bộ, thiếu ôxy nên bị choáng, hoa mắt, chóng mặt, có người đã bị ngã. Vậy đang đứng hoặc đang đi có ai gọi từ phía sau, chớ có quay ngoắt đầu lại ngay mà nên quay chầm chậm. Tốt nhất là xoay cả người lại, tránh chỉ quay đầu.




4. Không nên đứng co một chân để mặc quần

Xương của người già thường bị xốp do thiếu canxi. Nếu không bị xốp thì xương cũng giòn. Khi mặc quần mà đứng co chân để xỏ từng chân vào ống quần dễ bị ngã do mất thăng bằng hoặc do vướng vào quần. Người cao tuổi đã ngã thì dễ gãy xương, dập xương. Khi mặc quần tốt nhất là nên ngồi trên ghế hoặc trên giường. Trong nhà tắm nếu không có chỗ ngồi thì phải dựa mông vào một bên tường để giữ thăng bằng cho khỏi ngã. Nhiều người bị ngã gãy xương ống chân, dập xương chậu vì đứng co chân mặc quần.




5. Không nên quá ngửa cổ về phía sau

Do gần mạch máu nơi cổ có nhiều đốt xương, bình thường giữa các đốt có chất nhờn bôi trơn nhưng về già chất bôi trơn kém đi, các đốt xương trở nên sắc cạnh. Khi ngửa cổ ra phía sau quá giới hạn cho phép, phần xương sắc cạnh đó làm tổn thương đến mạch máu, hạn chế lượng máu đưa lên não gây ra thiếu máu não làm ngất xỉu. Vì vậy, người già khi ngồi ghế tựa không nên ngửa cổ quá mức về phía sau.










6. Không nên thắt dây lưng quá chặt

Vùng bụng quanh dây lưng là nơi gần dạ dày, ruột non, ruột già, trực tràng và hậu môn. Dây lưng mà thắt chặt quá sẽ chèn ép các mạch máu bụng, cản trở máu lưu thông, đoạn trực tràng gần hậu môn có thể dễ bị lòi ra ngoài khi đi đại tiện mà ta thường gọi là lòi dom. Dây lưng thắt chặt, dạ dày, ruột non luôn ở trạng thái chịu sức ép ảnh hưởng xấu đến tiêu hóa. Vì vậy, không nên thắt chặt dây lưng và tốt nhất là dùng dây đeo quần qua vai, tiếng Pháp gọi là Bretel. Bình thường ở nhà chỉ nên mặc quần ngủ lồng chun không nên mặc quần âu cứ phải thắt dây lưng làm bụng luôn bị gò bó.




7. Khi đi đại tiện không nên rặn quá mức

Táo bón là hiện tượng thường gặp ở người già. Tâm lý khi đi đại tiện không ai muốn ở lâu trong nhà vệ sinh nên thường muốn rặn mạnh để đi cho nhanh nhưng nếu rặn quá sức, mặt mũi đỏ gay rất nguy hiểm. Các khảo nghiệm về y học đã cho biết khi rặn mạnh dễ giãn tĩnh mạch ở hậu môn gây chảy máu nhưng điều quan trọng hơn là huyết áp sẽ tăng có thể dẫn tới tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim. Để đỡ phải rặn khi đi ngoài, người già cần ăn nhiều rau quả, chuối, khoai, uống nhiều nước để chống táo bón.




8. Không nên nói nhanh, nói nhiều

Một số nhà khoa học Mỹ phát hiện khi ta nói chuyện bình thường dù chỉ là chuyện vui nhẹ nhàng, các tế bào trong cơ thể vẫn chịu tác động và ảnh hưởng tới huyết áp. Thử nghiệm khoa học với 100 người mỗi người đọc 2 trang tài liệu với tốc độ nhanh chậm khác nhau. Kết quả cho thấy người đọc tốc độ vừa phải thì huyết áp, nhịp tim bình thường. Người đọc nhanh quá, đọc liến thoắng thì lập tức huyết áp tăng, nhịp tim tăng nhưng khi đọc thong thả trở lại, huyết áp, nhịp tim lại giảm xuống. Qua đó ta thấy người già nên nói ít, nói chậm thì có lợi cho sức khỏe. Những cụ nào bị bệnh tim mạch, bị huyết áp càng phải nói chậm, nói ít.




9. Không nên xúc động

Đối với người già mạch máu đã lão hóa nếu xúc động mạnh, quá giận dữ hoặc quá vui dễ bị nhồi máu cơ tim và đứt mạch máu não. Do đó, người già không nên xúc động tránh mọi sự tức giận, buồn phiền mà cần sống thanh thản, hòa nhã, vui vẻ, bỏ qua hết mọi chuyện ảnh hưởng đến tâm lý, sức khỏe.




Có một câu nói rất hay: "Đừng để chết vì thiếu hiểu biết". Vì thật ra đã có rất nhiều người chết vì thiếu hiểu biết kể cả những người còn trẻ. Qua sự hiểu biết ít ỏi của bản thân, qua kinh nghiệm cuộc sống và qua tham khảo các tài liệu y học mới nhất của nước ngoài mong rằng với bài viết ngắn này sẽ giúp các bậc cao niên sống lâu, sống khỏe, sống vui tăng thêm nhiều tuổi thọ.

Nguồn: https://tuoitre.vn

Uống Thuốc Bổ Lúc Nào Trong Ngày Thì Tốt? - BS Hồ Ngọc Minh








1. Thuốc Aspirin giúp chữa trị ung thư

Một nghiên cứu mới đây từ trường Đại Học Y Khoa Cardiff University, Anh Quốc cho thấy thuốc Aspirin có khả năng giảm con số tử vong vì ung thư.

Nghiên cứu này tổng hợp trên 70 nghiên cứu khác nhau, so sánh 120,000 bệnh nhân bị ung thư và có uống thuốc Aspirin và 400,000 bệnh nhân ung thư khác không dùng thuốc Aspirin. Phân tách dữ liệu cho thấy con số tử vong vì ung thư giảm đi 24%, và còn giảm 19% nguy cơ tử vong vì mọi lý do khác nhau không liên hệ đến ung thư.

Trái với sự lo ngại rằng thuốc Aspirin làm tăng nguy cơ bị chảy máu đường ruột, nghiên cứu tổng hợp này cho biết, trong số 1000 người dùng thuốc chỉ có 1 tới 2 người bị phản ứng phụ chảy máu đường ruột. Con số này còn thấp hơn con số bị chảy máu vì bị bệnh loét bao tử.

Như thế không những Aspirin có khả năng ngăn ngừa ung thư mà con giúp chữa trị ung thư khi kết hợp với những loại thuốc khác.

2. Uống thuốc bổ lúc nào trong ngày thì tốt?

Cơ thể chúng ta thay đổi theo chu kỳ tuần hoàn trong ngày, đại khái như sóng thủy triều. Một số hormone tăng cao buổi sáng, số khác tăng buổi chiều hay trong khi ngủ. Tương tự, một số hoạt động hợp cho một thời điểm nào đó trong ngày. Ví dụ như, uống cà phê thì phải uống vào buổi sáng, tốt nhất là vào khoảng 10 giờ sáng và không nên uống sau 2 giờ chiều.

Thường thường, thuốc bổ hay thuốc phụ supplements thật ra không cần thiết cho lắm, có cũng được mà quên thì cũng chẳng hại gì. Câu trả lời đúng nhất cho thuốc bổ là nhớ khi nào thì uống khi đó, khác với những loại thuốc trị bệnh.




Tuy nhiên, cho những ai muốn uống thuốc bổ, do sự tiêu hóa và thẩm thấu vào cơ thể khác nhau cho từng loại thuốc, vì thế thời điểm uống thuốc cũng cần quan tâm. Ví dụ, các loại thuốc bổ có thể hòa tan trong nước như vitamin B hay vitamin C có thể uống bụng đói hay bụng no, các loại thuốc phụ khác phải uống khi bụng no. Sau đây là một số thuốc cần biết:




Những loại thuốc có thể hòa tan vào chất béo, tốt nhất là uống vào bữa ăn.

Các loại vitamin tan vào chất béo như vitamins (A, D, E, and K), tốt nhất uống với thức ăn có chất béo. Lý do, chất béo trong thức ăn sẽ kích thích một số men enzyme và mật tiết ra để giúp chuyên chở chất béo qua màng ruột trở về lá gan để tiêu thụ. Nếu không có động cơ hấp thụ chất béo, các loại thuốc vitamin nầy sẽ khó nhập vào máu và đi theo phân ra ngoài mà thôi. Tuy nhiên cũng không nên lấy lý do nầy mà làm thêm một tô phở tái có nước béo, hay ngốn một miếng pizza to tổ bố trước khi uống thuốc bổ. Cơ thể chỉ cần khoảng 5gm chất béo là đủ, tương đương khoảng một miếng avocado nho nhỏ.

Hầu hết các loại đa sinh tố multivitamin hay thuốc bổ thai, do vậy nên uống vào bữa ăn.




Vitamin thuộc nhóm B, nên uống vào bữa ăn sáng

Nếu dùng vitamin thuộc nhóm B, hay thuốc đa sinh tố, thuốc bổ thai có nhiều vitamin nhóm B, thì nên uống vào buổi sáng. Vitamin nhóm B thuốc loại kích thích năng lượng vì thế uống vào buổi tối khó khi sẽ làm cho khó ngủ. Cho những bà mẹ đang mang thai, uống thuốc bổ buổi sáng có khi dễ bị buồn nôn, thì nên uống vào buổi trưa.




Thuốc Calcium, không nên uống chung với thuốc có chất kẽm hay chất sắt

Nếu uống thuốc “bổ xương” calcium mà muốn uống thêm thuốc bổ có chứa chất sắt hay chất magnesium hay chất kẽm, thì trên chia cách ra vài giờ trong ngày, hay khác bữa ăn. Calcium sẽ cạnh tranh với các nguồn chuyên chở và không cho cơ thể thẩm thấu chất kẽm, chất sắt. Nói cách khác, ba thứ này sẽ vật lộn với nhau trong cơ thể.

Ngoài ra, nên nhớ có thể chỉ hấp thụ được tối đa là 600mg calcium cho mỗi lần uống, ví thế nên chia ra làm nhiều lần. Nếu uống trên 600mg, hầu hết calcium sẽ tuột ra cửa sau, đi tuốt luốt.




Thuốc có chất sắt hay chất magnesium, nên uống vào buổi tối

Chất sắc có thể làm khó chịu bao tử, trong khi đó chất magnesium có tính cách nhuận trường và làm cho dễ ngủ vì thế không nên uống trong ngày làm việc. Ngoài ra cà phê sẽ làm cho cơ thể bớt hấp thụ chất sắt, do đó càng không nên uống chung hay uống gần nhau. Do đó hai loại thuốc nầy nên uống vào buổi tối, bữa ăn chính, nhiều thức ăn để tránh xót ruột. Nguyên tắc chung, tất cả các loại thuốc nào có ảnh ưởng đến đường ruột hay bao tử thì nên uống vào buổi ăn tối.




Thuốc có chất xơ, fiber, nên uống ngay trước giờ đi ngủ

Tất cả các loại thuốc có chất xơ có thể ngăn cản sự hấp thụ của các loại thuốc bổ hay kể cả các loại thuốc trị bệnh vì thế nên uống riêng biệt trước giờ đi ngủ, và nên uống với nhiều nước.




Nguyên tắc chung cho tất cả các loại thuốc bổ

Một số thuốc vitamin có tích cách hỗ trương lẫn nhau. Ví dụ như thuốc vitamin D và magnesium giúp cho cơ thể hấp thụ được calcium, do dó ba loại thuốc nầy thường đợc kết hợp với nhau. Vitamin B12 và vitamin C giúp cơ thể thẩm thấu folic acid, ngoài ra vitamin C còn giúp hấp thụ chất sắt. Ba loại vitamin nầy do đó rất cần cho người ăn chay trường vì thiếu vitamin B12, folic acid, và chắt sắt cần cho hồng huyết cầu.

Môt số thuốc vitamin do đó tốt nhất là nên uống rời nhau và chia ra làm nhiều cử. Trong trường hợp không chắc cho lắm thì chỉ nên uống một viên đa sinh tố vào buổi trưa là xong.

Xem ra nghệ thuật uống thuốc vitamin cũng lắm công phu! Thôi thì nên uống một viên thuốc Aspirin là có lợi nhất.




BS Hồ Ngọc Minh

Thanh Lọc Các Chất Thải Cho Não Bộ Chỉ Với Một Tư Thế Ngủ Thuận Theo Tự Nhiên









Các nghiên cứu cho thấy rằng, cơ thể người và ngay cả trong tự nhiên thích ứng rất tốt với tư thế ngủ nghiêng để loại bỏ hiệu quả các chất thải từ quá trình trao đổi chất ra khỏi bộ não.




So với nằm ngửa hay nằm úp, nằm ngủ nghiêng một bên có thể là cách tốt nhất để bộ não của bạn xả sạch các chất thải. Nó thậm chí còn có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, Parkinson, và các bệnh thần kinh khác.




Các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp chụp cộng hưởng từ (MRI) để ghi lại hình ảnh về con đường glymphatic của bộ não, một hệ thống phức tạp có nhiệm vụ thanh lọc chất thải và các hóa chất độc hại ra khỏi não bộ.

Tư thế nằm nghiêng một bên là tư thế tốt nhất để loại bỏ các chất thải khỏi não bộ. Nó cũng là tư thế ngủ phổ biến nhất của con người và nhiều loại động vật khác. Sự tích tụ chất thải và độc tố ở não có thể góp phần làm phát triển bệnh Alzheimer và các bệnh về thần kinh khác, các nhà nghiên cứu cho biết.




Họ đã sử dụng MRI từ nhiều năm nay để kiểm tra con đường thải độc glymphatic trên các động vật gặm nhấm được dùng để làm thí nghiệm. Phương pháp này đã giúp xác định và định nghĩa con đường glymphatic, tại đó dịch não tủy (CFS) thấm vào não và trao đổi với dịch kẽ (ISF) để thải chất thải – tương tự như cách hệ lymphatic (hệ bạch huyết) của cơ thể thải chất độc ra khỏi các cơ quan nội tạng.





Tư thế nằm và chất lượng giấc ngủ






Ảnh positivemed.com




Lúc ngủ là thời điểm mà con đường thải độc glymphatic của não hoạt động hiệu quả nhất. Các chất thải của não bao gồm amyloid β (chất dạng tinh bột) và các protein tau, các loại hóa chất có tác động không tốt lên não nếu chúng tích tụ lại.




Trong một nghiên cứu mới công bố trên Khoa học Thần kinh, các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp chụp ảnh cộng hưởng từ cùng với mô hình động học để xác định tỷ lệ dịch não tủy và dịch kẽ trao đổi trong não chuột đã bị gây mê khi nó nằm ở 3 tư thế – nằm nghiêng, nằm úp và nằm ngửa.

“Các phân tích cho thấy một cách nhất quán rằng hệ thống vận chuyển glymphatic là hiệu quả nhất ở tư thế nằm nghiêng khi đem so sánh với các tư thế nằm ngủ khác”, Helene Benveniste, nhà nghiên cứu chính và là một giáo sư khoa gây mê và X-quang tại Trường Y học thuộc Đại học Stony Brook cho biết.




Tư thế phổ biến nhất

Benveniste và tác giả Hedok Lee, phó giáo sư về gây mê và X – quang, đã phát triển các tư thế an toàn cho thí nghiệm. Lulu Xie, Rashid Deane và Maiken Nedergaard, tất cả đều là thành viên của Trường Đại học Rochester, đã sử dụng kính hiển vi huỳnh quang và chất đánh dấu phóng xạ để hỗ trợ thêm cho dữ liệu Cộng hưởng từ cũng như để đánh giá ảnh hưởng của tư thế cơ thể đối với sự giải phóng chất dạng tinh bột (amyloid) khỏi não bộ.

“Điều thú vị là tư thế nằm ngủ nghiêng đã khá phổ biến ở người và hầu hết các loại động vật – ngay cả trong tự nhiên – và có vẻ như chúng ta thích ứng với tư thế ngủ nghiêng là cách để rũ sạch hiệu quả nhất các rác thải từ quá trình trao đổi chất ra khỏi bộ não của chúng ta, những thứ vốn được hình thành trong khi chúng ta thức”, Maiken Nedergaard cho biết.




Nghiên cứu này do đó đã bổ sung luận điểm củng cố thêm cho quan niệm rằng giấc ngủ có một chức năng sinh học khác là để làm sạch những chất thải được tích lũy trong não bộ khi chúng ta thức. Nhiều loại bệnh mất trí nhớ có liên quan đến rối loạn giấc ngủ, bao gồm cả tình trạng khó ngủ.

“Nó củng cố thêm nhận thức rằng rối loạn giấc ngủ có thể đẩy nhanh sự mất trí nhớ ở người bệnh Alzheimer. Những phát hiện của chúng tôi mang lại một cái nhìn mới về chủ đề này bằng việc chỉ ra rằng tư thế khi ngủ quan trọng như thế nào”, cô giải thích.




Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, trong khi nhóm nghiên cứu suy đoán con đường glymphatic ở người sẽ làm sạch não bộ một cách hiệu quả nhất khi chúng ta ngủ với tư thế nằm nghiêng so với các tư thế khác, thì việc kiểm tra bằng MRI hoặc các phương pháp hình ảnh khác ở con người là một bước cần thiết đầu tiên.






Theo Đại Kỷ Nguyên tiếng Anh
Thu Hiền biên dịch

Không Phải Đồ Ngọt, Đây Mới Là Những Thói Quen Tăng Nguy Cơ Tiểu Đường








Ngoài những yếu tố do tuổi tác, di truyền và tiền sử gia đình thì những thói quen ăn uống lại chính là yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn tới bệnh tiểu đường. Tuy nhiên thói quen ăn nhiều đồ ngọt lại không nằm trong những lý do này.


Vậy đâu chính là nguyên nhân khiến bạn nhanh chóng mắc tiểu đường.




Các thói quen không tốt trong ăn uống

Bỏ bữa sáng





Ảnh: Scooper.news


Bữa sáng là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày, việc nhịn đói đến trưa làm tăng những phản ứng phá hủy lượng insulin và khả năng kiểm soát đường huyết. Để kiểm soát đường huyết và giảm cân, bạn hãy dành một ít thời gian ăn sáng với các món như trứng, bơ đậu phộng, trái cây tươi, sữa chua, bánh mì hoặc sandwich…




Ăn ít rau

Ngoài việc hỗ trợ hệ tiêu hóa, hàm lượng chất xơ trong rau có tác dụng rất tốt trong việc làm chậm sự hấp thụ đường vào máu và giảm sự sản sinh insulin của tuyến tụy. Thường xuyên ăn các loại rau củ (loại không có tinh bột) như rau chân vịt, bí đỏ, cà chua và bông cải xanh xen kẽ các bữa phụ là các loại trái cây giàu chất chống ôxy hóa như dâu tây, việt quất, Nam việt quất…

Những thực phẩm này giúp giảm huyết áp, giảm tổn thương do viêm nhiễm và cải thiện tình trạng kháng insulin nên có thể kiểm soát đường huyết tốt.




Ăn bánh ngọt vào bữa sáng và tiêu thụ quá nhiều đồ ăn nhanh

Những loại tinh bột đã được tinh chế (như bánh mì trắng, bánh quy, khoai tây chiên) đã được chỉ ra trong một số nghiên cứu có liên quan đến sự tăng tỷ lệ kháng insulin. Để ngăn ngừa nguy cơ mắc đái tháo đường hãy ăn sáng bằng ngũ cốc nguyên hạt, cam, sữa chua, bơ đậu phộng…




Thức uống giàu calorie

Có nhiều người hiểu lầm rằng nước ép từ trái cây khá an tà và không có quá nhiều đường. Tuy nhiên, chúng lại không chỉ rất nhiều đường mà còn chứa nhiều calorie rỗng và không có giá trị dinh dưỡng nào. Chúng tưởng chừng như vô hại, nhưng chúng lại chứa hàm lượng calorie cao tương đương với soda. Một số nghiên cứu cho thấy những người uống một thứ nước ngọt có đường tăng 25% nguy cơ bị tiểu đường.




Uống rượu và hút thuốc lá

Uống quá nhiều rượu dẫn tới sự biến động mạnh mẽ lượng đường trong máu. Ngoài carbohydrate, cả bia và rượu đều có chứa calo làm cho việc giảm cân trở nên khó khăn hơn và dễ mắc hội chứng chuyển hóa.




Hút thuốc lá làm giảm lưu lượng máu tới cơ và tăng mức độ căng thẳng, từ đó tăng nguy cơ kháng insulin. Hơn nữa, nicotine trong thuốc lá có thể làm tăng nồng độ hemoglobin A1C trong máu của những người tham gia lên đến 34%. Hemoglobin A1C là một chỉ số xét nghiệm máu giúp nhận biết mức đường huyết trung bình trong khoảng 2-3 tháng. Nếu chỉ số quá cao, nó có nghĩa là lượng đường trong máu của bạn không được kiểm soát tốt trong thời gian này.






Ăn khuya





Ảnh: Arrival Guides


Những thói quen ăn khuya có thể làm tăng đường huyết và làm gián đoạn bài tiết insulin, gây nguy cơ mắc đái tháo đường týp 2.

Ngoài ra ăn khuya có thể làm tăng nồng độ đường trong máu vào sáng hôm sau, có thể là vấn đề nếu nó ở trên mức đường huyết mục tiêu (thường là 80-130mg / dL theo hướng dẫn của Hiệp hội tiểu đường Mỹ).




Những thói quen khác

Ngủ quá ít và thức khuya

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, giấc ngủ rất quan trọng với sức khỏe. Cách thức chúng ta ngủ có thể ảnh hưởng đến lượng đường trong máu, các hormon kiểm soát sự thèm ăn và thậm chí ảnh hưởng đến khả năng nhận thức của não đối với các loại thực phẩm. Hơn thế nữa, việc thiếu ngủ còn làm suy yếu khả năng đáp ứng của các tế bào mỡ với insulin.

Việc không ngủ đủ 6-8 giờ mỗi đêm, quá trình chuyển hóa chất béo của cơ thể sẽ bị xáo trộn. Bên cạnh đó, khi ngủ muộn bạn cần phải ăn thêm, nên lượng thức ăn không được tiêu hóa hết. Lâu dần, điều này sẽ tạo ra mô mỡ tích lũy trong cơ thể, gây tăng cân, béo phì.




Stress và thừa cân

Sự phiền muộn, chán nản, lo lắng trong một thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường. Nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường sẽ càng tăng lên ở những người “sở hữu” cả hai yếu tố: stress và thừa cân. Chất epinephrine (sinh ra khi thần kinh bị kích động, stress) sẽ có tác dụng đánh tan mỡ thừa trong cơ thể, dẫn đến việc dư thừa axit béo. Khi cơ thể hoạt động, các axit béo này sẽ tiêu hao, như vậy glucose trong cơ thể sẽ bị dồn lại, không được đốt cháy. Glucose không bị đốt cháy sẽ dư thừa, dẫn đến lượng đường trong máu tăng, lâu dần thành bệnh đái tháo đường.






Minh Nguyên

https://www.dkn.tv



at 1:32 AM

Một Tin Đáng Mừng Giúp Tránh Bệnh Alzheimer - Huỳnh Chiếu Đẳng











HCD: Các nhà khoa học cho biết bệnh nướu răng có thể là trung tâm của sự phát triển của Alzheimer.


Các nhà nghiên cứu cho biết họ hiện đã có bằng chứng chắc chắn rằng vi khuẩn gây viêm nha chu tạo ra một loại enzyme phá hủy tế bào thần kinh dẫn đến mất trí nhớ.

Porphyromonas gingivalis là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh nướu răng và mất răng ở người, và cũng có liên quan đến tổn thương động mạch.




Xin đọc thêm chi tiết trong webpage nầy click => http://flip.it/EgmNT6

Hay ở đây: https://www.independent.co.uk/news/h...-a8743576.html




Tiến sĩ Stephen Dominy, một trong những tác giả nghiên cứu và đồng sáng lập của công ty Cortexyme của Hoa Kỳ, công ty đã phát triển COR388, cho biết:




"Lần đầu tiên, chúng tôi có bằng chứng chắc chắn sự liên hệ của intracellular gram-negative pathogen Pg (P. gingivalis) và bệnh Alzheimer, đồng thời cho thấy tiềm năng cho một số các trị liệu về phân tử nhỏ để thay đổi "quỹ đạo" của bệnh nầy."




Những phát hiện được công bố trong ấn bản mới nhất của tạp chí Science Advances.




Các nhà khoa học đã thử nghiệm hơn 50 mẫu mô não và thấy rằng 96% chứa một loại enzyme gingipain và 91% khác.




Thử nghiệm thêm về DNA đã phát hiện ra gen P. gingivalis hmuY trong ba bộ não của những bệnh nhân Alzheimer đã chết.




Kết luận: Có lẽ đây là tin khá quan trọng (nếu các nhà khoa học nói đúng), vì chúng ta có thể tự ngăn ngừa phần nào bằng cách chạy đi clean răng loại bớt nơi "định cư" của vi khuẩn. Tôi không rành đâu, nhưng tin trên rất đáng mừng.



Huỳnh Chiếu Đẳng (Quán ven đường)

Ðo Huyết Áp Đúng Cách - BS Nguyễn Ý Đức







Huyết áp là áp suất của máu vào thành động mạch. Huyết áp trung bình là dưới 120/80 mmHg. Trên số này sau ba lần đo là bị cao huyết áp.



Cao huyết áp vẫn được coi là Tên Sát Nhân Thầm Lặng – Silent Killer, vì có khả năng giết người mà không báo trước.




Người bị cao huyết áp cần được điều trị lâu dài. Bệnh nhân cần tham dự và hợp tác với bác sĩ trong việc điều trị này. Một trong những hình thức hợp tác rất quan trọng là sự tự đo huyết áp.




Sau đây là mục đích của tự đo huyết áp:




- Biết huyết áp của mình cao thấp là bao nhiêu, để thay đổi nếp sống, giữ gìn ăn uống và coi xem thuốc hạ huyết áp có công hiệu hay không.




- Cho bác sĩ hay kết quả đo huyết áp để bác sĩ điều chỉnh dược phẩm, duy trì huyết áp ở mức độ chấp nhận được.




- Ðể phòng tránh các hậu quả trầm trọng khi huyết áp đột nhiên lên cao, như tai biến não, heart attack, suy thận, khiếm thị do tổn thương võng mạc.




Do đó, bệnh nhân bị cao huyết áp cần phải thường xuyên đo huyết áp ở nhà một cách đều đặn. Việc này tưởng như giản dị, nhưng cũng có nhiều điều cần lưu ý, để kết quả được chính xác.




Xin nhắc lại là huyết áp thay đổi tùy theo sự hoạt động của cơ thể và tùy theo thời gian trong ngày.




Huyết áp thấp nhất vào ban đêm trong khi ta ngủ, cho tới khi ta thức dậy vào buổi sáng. Ngay sau khi ta đứng dậy rời khỏi giường và bắt đầu sinh hoạt thì huyết áp bắt đầu nhích lên tới cao độ vào buổi trưa. Tới nửa chiều thì huyết áp xuống dần cho tới tối.




Nếu vào buổi sáng mà huyết áp lên cao và tiếp tục cao suốt ngày thì có thể là ta bị cao huyết áp. Nên đo và ghi số kết quả trong vài ngày và cho bác sĩ hay để xác định bệnh.




Một số thắc mắc thường được nêu ra là khi nào đo huyết áp? Ðo bao nhiêu lần trong ngày? Tại sao khi đi bác sĩ thì huyết áp cao hơn là khi đo ở nhà? Tại sao kết quả đo không giống nhau sau khi đo hai ba lần? Máy đo huyết áp nào tốt…?




Xin lần lượt tìm hiểu.




1. Bao giờ thì đo và đo mấy lần trong ngày?


Tùy theo tình trạng bệnh nặng hay nhẹ, bác sĩ gia đình sẽ cho ta hay là phải đo bao nhiêu lần trong ngày.




Thường thường có thể đo vào buổi sáng trước khi uống thuốc hạ huyết áp hoặc ăn điểm tâm.




Không dưới 1 giờ sau khi vận động cơ thể, hút thuốc lá hoặc uống cà phê.




Nên nhớ là cần ngồi nghỉ thoải mái khoảng 10 phút để cơ thể thích nghi với nhiệt độ trong phòng.




Không đặt máy đo ở cánh tay bị thương hoặc đang được truyền dịch tĩnh mạch.




Phụ nữ đã cắt bỏ một bên nhũ hoa bị bệnh, nên đo ở cánh tay phía bên kia.




Không đo huyết áp ngay sau khi vận động cơ thể hoặc đang trong tình trạng căng thẳng tinh thần.




Ta có thể đo hai lần một ngày trong hai tuần rồi một lần mỗi ngày trước khi uống thuốc. Khi máu đã tương đối bình thường thì chỉ cần đo vài lần trong tuần.




2. Làm gì trước khi đo?


-Ði tiểu dốc hết bầu tâm sự trước khi đo.




-Ngồi nghỉ khoảng dăm ba phút, không nói chuyện trước khi đo.




-Ngồi thoải mái trên một cái ghế có dựa lưng và dựa tay, hai chân thoải mái để xuống sàn nhà, không bắt chéo cẳng chân.




-Vén tay áo, đặt cánh tay lên mặt bàn, ngang tầm trái tim, bàn tay ngửa.




-Nhẹ nhàng quấn vòng bít (băng huyết áp) xung quanh phần trên của cánh tay trần. Quấn vừa chặt để ta vẫn luồn được ngón tay vào giữa vòng và da.




-Nhớ đặt phần dưới của vòng khoảng 1/2 cm trên nếp gấp của khuỷu tay.




3. Có mấy loại máy đo huyết áp?




Có hai loại hiện đang rất phổ biến:




a. Loại máy bơm bằng tay, có kim đồng hồ chỉ số huyết áp trong khi ta nghe nhịp tim bằng ống nghe. Loại này dễ mang theo khi di chuyển, có sẵn ống nghe nhịp tim, giá tiền vừa phải từ 20-30 Mỹ kim. Nhưng máy có vài điểm bất tiện là dễ hư, không chính xác, không thuận tiện cho người lãng tai vì phải nghe nhịp tim bằng ống nghe. Mà lão niên thì cũng hay nghễnh ngãng, kém nghe.




b. Máy digital hiện nay phổ thông hơn, dễ đọc vì con số hiện trên màn ảnh, dễ sử dụng, tiện lợi cho người bị kém thính giác vì không phải nghe nhịp tim. Một vài loại máy có thể in kết quả, nhờ đó ta không phải ghi vào sổ tay. Máy có thể bơm căng bằng tay hay tự động, xả hơi thì tự động.




Bất tiện của máy trước hết là đắt tiền hơn, từ 40 tới 100 Mỹ kim, độ chính xác của máy thay đổi khi cơ thể cử động hay khi nhịp tim không đều, máy cũng cần cục pin để điều hành.




Ít nhất mỗi năm một lần, mang máy đo huyết áp tới nhờ bác sĩ hoặc y tá kiểm soát coi xem máy còn hoạt động tốt hay không.




Máy đo với ống nghe

-Mang ống nghe nhịp tim vào hai tai;




-Ðặt đĩa nghe nhịp tim của ống nghe vào phía trong của nếp gấp khuỷu tay;




-Lẹ làng bơm vòng băng cho tới khi vượt quá huyết áp tâm thu (S) thường lệ khoảng 30-40 điểm. Bơm quá chậm có thể làm số đo sai lệch.




-Từ từ nhả van khoảng 2-3 mmHg/1giây để không khí thoát ra. Nhả quá nhanh ta sẽ không đọc được kết quả.




-Trong khi không khí bắt đầu thoát ra thì tai để ý nghe nhịp tim xuất hiện. Khi nghe thấy tiếng đập đầu tiên thì đó là huyết áp tâm thu.




-Tiếp tục từ từ thả không khí, khi không còn nghe tiếng tim đập thì lúc đó là huyết áp tâm trương.




-Ghi kết quả, huyết áp tâm thu trước rồi đến huyết áp tâm trương. Chẳng hạn 120/80 mmHg.




-Nếu muốn đo lại, nên đợi chừng vài ba phút rồi lại bơm hơi.




Thường thường nên đo ba lần, cách nhau 5 phút.




Nên đo ở cả hai cánh tay, bên nào có số đo cao thì lấy số đó làm kết quả chính thức.







Máy digital


Máy có loại đo ở cổ tay hoặc cánh tay, đôi khi cũng đo được ở cổ chân.




-Ðặt vòng bít vào cánh tay. Ấn nút điện khởi động máy.




-Bơm tự động sẽ bắt đầu đưa hơi vào vòng bít rồi từ từ nhả hơi.




-Ðọc kết quả huyết áp trên màn hình và ghi kết quả.




-Muốn đo lại, đợi vài ba phút.




Nên dè dặt với kết quả từ các máy đo công cộng ở siêu thị, không được chính xác vì máy không được điều chỉnh và cũng vì vòng băng có thể không vừa với cánh tay của mình.




Những yếu tố nào ảnh hưởng tới huyết áp?


Huyết áp có thể tạm thời thay đổi trong những hoàn cảnh sau đây:




-Khi ta ở trong tâm trạng lo âu căng thẳng thì huyết áp tăng lên đáng kể và sẽ trở lại bình thường sau khi ta thoải mái thư giãn. Vì thế khi đi khám bệnh huyết áp thường hơi cao hơn khi đo ở nhà vì nhiều người lúc đó cũng hơi emotion. Và cũng vì thế, nên nghỉ vài phút trước khi đo.




-Nghiên cứu cho hay trong khi đo mà ta nói chuyện với người khác hoặc với nhân viên y tế, huyết áp cũng lên cao. Vì thế nên giữ im lặng trong khi đo.




-Nhiệt độ xung quanh như phòng quá lạnh, mạch máu co lại cũng khiến cho huyết áp tạm thời nhích cao.




-Băng huyết áp quá nhỏ so với cánh tay có thể tăng huyết áp tới cả chục mmHg mà băng quá lớn lại cho số đo thấp hơn thường lệ.




-Khi đo, nên để cánh tay trực tiếp với băng huyết áp, vì nếu mặc áo, huyết áp có thể cao hơn thường lệ. Nhớ cất bỏ trang sức vướng víu cánh tay, cổ tay.




-Ðo huyết áp khi không ngồi nghỉ mấy phút có thể khiến cho huyết áp tâm thu tạm cao tới 10-20mmHg.




-Vị thế ngồi khi đo cũng quan trọng. Khi đo, nên ngồi hết sức thoải mái trên ghế, dựa lưng vào thành ghế, để cánh tay trên chỗ dựa tay ngang tầm trái tim, hai bàn chân chạm mặt đất, chân để thẳng không bắt chéo. Chéo chân có thể làm huyết tăng vài ba độ; cánh tay thấp hơn tim tăng huyết áp tới 2 độ mà thấp hơn cũng giảm vài ba độ.




-Hút thuốc lá trước khi đo huyết áp sẽ cao hơn, vì chất nicotine trong thuốc là làm mạch máu co lại và sức ép của máu lên động mạch tăng. Vậy thì đừng hút thuốc lá trước khi đo.




-Rượu và cà phê cũng làm tăng huyết áp, vậy ta nên tránh trước khi đo huyết áp.




-Ăn quá no huyết áp cũng hơi nhích cao, ví thể chỉ đo trước bữa ăn hoặc sau đó vài giờ.




-Và nhớ trút hết bầu tâm sự trước khi đo, vì bàng quang đầy nước tiểu cũng khiến cho huyết áp tâm thu tăng tới 10-15mmHg.




-Nhưng đừng đo huyết áp sau khi đại tiện, huyết áp sẽ cao vì đại tiện cũng là một activity.




-Một vài loại dược phẩm như thuốc chống cảm dị ứng, thuốc steroid, chữa viêm khớp, hen suyễn cũng khiến huyết áp lên cao.




Tóm lại, tự đo huyết áp cũng không lấy gì là khó, quý thân hữu nhỉ. Chỉ cần để ý tới các điều kể trên là có kết quả chính xác rồi.




Tuy nhiên, cũng xin đừng quên hẹn tái khám với bác sĩ theo đúng ngày hẹn để được theo dõi bởi nhà chuyên môn và cũng để tìm hiểu coi có biến chứng hay không.




Chúc quý thân hữu bình an, với huyết áp ở mức độ bình thường.




Bác Sĩ Nguyễn Ý Ðức

www.nguoi-viet.com

Nguy Hại Khôn Lường Khi Nhịn Hắt Hơi









Người đàn ông 34 tuổi nhịn hắt hơi dẫn đến vỡ… cổ họng. Chúng ta không nên bịt mũi, mím chặt miệng để nhịn hắt hơi. Bác sĩ cảnh báo việc này có thể gây thủng màng nhĩ, võ mạch máu não,...




Người đàn ông 34 tuổi vỡ cổ họng vì kiềm chế hắt hơi


Một nghiên cứu nhỏ năm 2013 cho thấy rằng hắt hơi có thể đẩy không khí ra khỏi mũi của bạn với tốc độ gần 10 mph (4,5 mét/giây). Trong lúc hắt hơi, tất cả áp suất không khí tích tụ trong phổi của bạn sẽ thoát qua mũi.

Tuy nhiên, nhiều người khi cảm thấy muốn hắt hơi, lại kiềm cơn hắt hơi bằng cách bịt mũi, mím chặt miệng khi hắt hơi nhằm ngăn lực bùng nổ. Tiêu biểu là trường hợp của người đàn ông 34 tuổi đến từ Leicester, Anh.




Người đàn ông này đã kiềm chế hắt hơi bằng cách bịt mũi, mím chặt miệng. Kết quả là cổ anh ta đau đớn, khiến anh ta không thể nuốt hoặc nói chuyện. Sau khi thấy tình trạng này kéo dài không có dấu hiệu thuyên giảm, Leicester đã đến bệnh viện kiểm tra và phát hiện yết hầu của anh ta bị sưng.






Bóng được chỉ định bởi mũi tên màu đen là không khí xâm nhập vào mô mềm của cổ




Sau khi kiểm tra X quang, bác sĩ còn phát hiện không khí rò rỉ từ khí quản của người đàn ông thông qua chỗ bị vỡ và đi vào mô mềm của cổ. Nguyên nhân dẫn đến việc này chính là do hành động nhịn hắt hơi, khiến cổ, khí quản bị vỡ.

Sau đó, bệnh nhân phải ăn qua ống thông trong vòng 7 ngày để chữa lành mô bị tổn thương. Sau một tuần, bệnh nhân được xuất viện, cơ thể hoàn toàn bình phục.




Kiềm chế hắt hơi còn có thể dẫn đến thủng màng nhĩ, vỡ mạch máu não.

Một bác sĩ tại Khoa Tai Mũi Họng của Bệnh viện Hoàng gia Hoàng gia Leicester cho biết: "Rất nguy hiểm nếu chúng ta kiềm chế hắt hơi thông qua việc bóp mũi và mím chặt miệng. Một báo cáo trong Tạp chí Y khoa Anh cảnh báo rằng kiềm chế hắt hơi cũng có thể làm thủng màng nhĩ tai, thậm chí còn làm vỡ mạch máu não, do đó điều này cần phải tránh”.






Kiềm chế hắt hơi có thể gây ra nhiều tác hại nguy hiểm




Theo các bác sĩ, khi chặn đường thoát không khí bằng cách bịt mũi hoặc mím chặt miệng trong lúc hắt hơi, không khí sẽ bị đẩy vào tai. Áp lực không khí sẽ có thể đi vào tai giữa và gây ảnh hưởng xấu lên màng nhĩ, có thể dẫn đến mất thính giác hoặc chóng mặt kéo dài.




Ngoài ra, việc cố kiềm cơn hắt hơi có thể đem đến nhiều ảnh hưởng khác như gây co giật và làm mạch máu vỡ ra dẫn đến những cơn ngạt thở, gây thương tích cơ hoành - một cơ ngang trải dài qua phía dưới xương sườn.




Ngoài ra, một sự gia tăng đột ngột áp lực do hắt hơi bị tắc có thể làm vỡ các mạch máu não, gây thương tích cổ hoặc ảnh hưởng xấu đến những người vừa phẫu thuật xoang trong thời gian trước đó.




Trong những trường hợp cực đoan nhất, việc kìm hắt hơi có thể gây ra đột quỵ dẫn đến tử vong. Do vậy, các bác sĩ cảnh báo việc kiềm chế cơn hắt hơi là một hành vi rất nguy hiểm và cần tránh làm như vậy.











Hắt hơi cũng có thể lây bệnh

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi hắt hơi có chứa 100.000 giọt nước bọt, và có hàng ngàn vi khuẩn gây bệnh trong những giọt nước bọt này, chúng sẽ bay về phía trước với tốc độ 41 mét mỗi giây nếu bệnh nhân ở đối diện bạn. Hắt hơi, nó có khả năng lây lan cảm cúm, viêm mũi, ngoài ra cũng có thể lây lan các bệnh như quai bị và bệnh lao.




Do vậy, các bác sĩ cho biết, tốt nhất khi hắt hơi dùng khăn giấy để che chắn. Bộ Y tế khuyến cáo, khi bị bệnh cúm, dù là người lớn hay trẻ nhỏ. Khi hắt hơi, hoặc ho cần phải che miệng bằng khăn giấy, sau đó bỏ giấy vào thùng giác và rửa tay sạch sẽ để ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn.




Hà Vũ(Dịch theo Sohu)

https://**********.vn





at 4:42 PM

Sữa Chua - BS Nguyễn Ý Đức









Truyền thuyết dân gian kể lại rằng:


Vào buổi sáng hôm đó, khi xuống chuồng vắt sữa bò như thường lệ, một trại chủ thấy bình sữa bỏ quên trong góc nhà. Cầm lên coi, ông ta thấy sữa hơi đông lại, ngửi không thấy hư, ông ta bèn nếm. Sữa có vị hơi chua chua, ngọt ngọt và thơm. Tiếc của Trời, ông ta mang về cho bà vợ và cả nhà cùng ăn. Ai cũng khen ngon và không bị phản ứng gì!




Trại chủ liền khoe với lối xóm là đã chế được món sữa đặc biệt. Ông ta tiếp tục “bỏ quên” nhiều bình sữa như thế rồi mang ra chợ bán. Mọi người đều ưa thích món sữa “bỏ quên” này và ông ta đã kiếm được rất nhiều tiền.

Sữa chua được khám phá ra như thế, và nhanh chóng được phổ biến khắp nơi.




Rồi đến thời kỳ Phục Hưng ở bên Pháp vào đầu thế kỷ thứ 16, vua Francois I bị chứng đau bụng đi cầu đã lâu ngày, mọi danh y đều bó tay. Một thầy thuốc người Thổ Nhĩ Kỳ được mời đến. Sau khi khám bệnh, ông ta cho nhà vua dùng một bài thuốc gia truyền trong một tuần lễ, nhà vua khỏi bệnh. Đó là món sữa chua mà gia đình vị lang y kia vẫn dùng để chữa cho dân chúng bị bệnh khó tiêu.




Từ đó, sữa chua được liên tục dùng khắp nơi trên thế giới như một thực phẩm và thuốc trị bệnh theo.




Khám phá khoa học về sữa chua

Nhưng phải đợi tới đầu thế kỷ thứ 20 thì nguyên lý tạo thành sữa chua mới được làm sáng tỏ qua nghiên cứu của một bác học người Nga, ông Ilya Metchinov (1845-1916).




Nhà khoa học này khao khát đi tìm một phương thức kéo dài tuổi thọ. Do đó, ông rất quan tâm đến một nhóm dân Bulgaria có tỷ lệ rất cao số người sống đến trên một trăm tuổi. Ông nhận thấy là họ tiêu thụ nhiều sữa chua. Vì thế, ông bắt đầu tìm hiểu đặc tính của loại sữa này và thấy trong sữa có những vi sinh vật làm thay đổi hóa chất của sữa, khiến sữa trở thành tốt hơn cho sức khỏe con người. Ông ta đặt tên cho một trong nhiều vi sinh vật đó là Lactobacillus Bulgaricus.




Từ đó sữa chua được chế biến khoa học hơn. Cũng xin lưu ý là Ilya Metchinkoff được giải thưởng Nobel về Y Học năm 1908 nhờ sự khám phá ra tính miễn dịch trong cơ thể con người. Ông cũng là bạn thân của nhà bác học nổi tiếng Louis Pasteur của nước Pháp.




Theo định nghĩa của Codex Alimentarius Commissions, một tổ chức quốc tế có nhiều uy tín trong việc đưa ra các tiêu chuẩn chung về thực phẩm, sữa chua là sản phẩm từ sữa được lên men và làm đông đặc bằng cách để cho bay hơi. Trong những điều kiện thuận lợi về thời gian và nhiệt độ, đường lactose của sữa chuyển thành acid lactic, dưới tác dụng của các vi sinh vật như Streptocoous thermophilus, Lactobacillus Bulgaricus,Lactobaci llus acidophilus... Sau đó sữa trở thành một chất giống như kem và có vị chua đặc biệt.

Yogurt có thể làm từ sữa cừu, sữa dê, sữa trâu... nhưng thường thường là từ sữa bò.




Sữa chua cung cấp số năng lượng tương đương với sữa tươi, nhưng giá trị dinh dưỡng cao hơn. Sữa chua có nhiều chất đạm, carbohydrat, sinh tố, các khoáng calci, phosphat, potassium, niacin, riboflavin. Chất đạm trong sữa chua rất dễ tiêu và dễ hấp thụ vào máu.




Trong 100g sữa chua có: 4,3g chất đạm, 4,8 g carbohydrat, 1,1 g chất béo, 4 mg cholesterol, 173 mg calci, 0,18 mg riboflavin, 110 mg phosphor và cung cấp 50 calori. Nước chiếm tỷ lệ 88% và là nguồn cung cấp nước rất tốt cho cơ thể.

Nhiều người khi uống sữa tươi vào là bị tiêu chẩy, vì không tiêu hóa được đường lactose trong sữa. Khi dùng sữa chua thì không có vấn đề, vì đường này đã được chuyển hóa ra lactic acid.




Lactic acid và vi sinh vật trong sữa chua làm tăng độ chua trong bao tử, giúp sự tiêu hóa chất đạm và sinh tố C được dễ dàng




Công dụng chữa bệnh của sữa chua

Cách đây hơn nửa thế kỷ, Ilya Ilich Metchnikov đã nêu ra giả thuyết là một số bệnh tật gây ra do độc tố từ vi trùng trong ruột bị hư rữa, đưa đến phá hoại thành mạch máu. Theo ông ta, sự việc này có thể ngăn ngừa bằng các vi sinh vật trong sữa chua.




Sau đó các khoa học gia đã dành nhiều cố gắng để nghiên cứu về công dụng của sữa chua. Theo dõi công dụng này ở cơ thể con người có phần khó khăn, nên đa số đều thực hiện với những con chuột trong phòng thí nghiệm. Kết quả đều cho thấy là sữa chua rất tốt và có ích để chữa một vài bệnh.



1 - Sữa chua giúp tiêu hóa đường lactose trong sữa:

Theo thống kê, hiện nay có khoảng 75% người lớn tuổi trên thế giới không tiêu hóa được đường lactose trong sữa, nhất là dân châu Á và châu Phi. Khi uống sữa là họ bị đau bụng, đầy hơi, tiêu chẩy... Nguyên do là vì họ thiếu lactase để tiêu hóa đường sữa lactose. Khi ăn sữa chua, họ tránh được vấn đề trên vì lactose đã được chuyển ra lactic acid.




2 - Sữa chua chữa bệnh tiêu chẩy

Trong ruột có rất nhiều vi sinh vật có lợi cũng như có hại, đua nhau tăng trưởng. Loại nào phát triển mạnh hơn thì sẽ tạo ảnh hưởng đến sự tiêu hóa và sức khỏe con người.




Ruột trẻ em có nhiều vi khuẩn E Coli gây ra tiêu chẩy. Sữa chua có thể chữa một số trường hợp tiêu chẩy.




Một nghiên cứu ở Nữu Ước năm 1963 đã so sánh tác dụng của sữa chua với hỗn hợp thuốc trị tiêu chẩy Kaopectate và kháng sinh neomycin. Kết quả cho thấy là vi sinh vật trong sữa chua rút ngắn thời gian bị tiêu chẩy.




Các nhà nghiên cứu ở Ý nhận thấy sữa chua làm giảm số vi khuẩn E Coli trong ruột. Sữa chua cũng làm bớt tiêu chẩy gây ra do thuốc kháng sinh. Ở các nước Ý và Nga, sữa chua được cho trẻ em bị tiêu chẩy dùng để chữa bệnh này.




Bên Nhật, sữa chua được dùng để trị bệnh kiết lỵ.




Năm 1995, cơ quan Y Tế Thế giới (WHO) có khuyến cáo là khi chữa tiêu chẩy, nên thay thế sữa thường bằng sữa chua, vì sữa chua dễ tiêu hơn , có thể ngừa thiếu dinh dưỡng.




Nhiều nghiên cứu khác cho hay sữa chua còn có tác dụng nhuận tràng




3 - Sữa chua có chất kháng sinh

Bác sĩ Khem Shahani, một chuyên gia nổi tiếng trên thế giới về sữa chua, thuộc trường Đại học Nebraska, cho hay là ông ta đã phân tích được hai loại kháng sinh từ sữa chua do các vi sinh vật L acidophilus và L. bulgaris tiết ra.




Các nghiên cứu ở Nhật, Ý, Thụy sĩ, Hoa Kỳ đều cho là vi sinh vật trong sữa chua có thể tiêu diệt được nhiều loại vi khuẩn gây bệnh.



4 - Sữa chua làm giảm cholesterol trong máu

Các nhà quan sát nhận thấy dân chúng ở bộ lạc Maasai bên châu Phi dùng tới 2 lít sữa chua mồi ngày và lượng cholesterol trong máu rất thấp. Họ kết luận là sữa chua có thể làm hạ cholesterol.




Bác sĩ George Mann đã tìm ra một chất trong sữa chua mà ông ta đặt tên là hydroxymethyl glutarate có đặc tính làm giảm cholesterol . Sau đó, nhiều nghiên cứu kế tiếp cũng đưa tới kết luận là sữa chua làm tăng mức cholesterol lành HDL và hạ thấp tổng lượng cholesterol trong máu.




5 - Sữa chua làm tăng tính miễn dịch

Các nhà nghiên cứu ở Pháp đã chứng minh là sữa chua làm tăng miễn dịch tính ở chuột trong phòng thí nghiệm. Năm 1986, nhóm khoa học gia ở Ý tiến xa hơn với kết luận là vi sinh vật trong sữa chua làm tăng tính miễn dịch ở người qua việc gia tăng sản xuất kháng thể.




Sữa chua cũng làm giảm bớt các triệu chứng của dị ứng mũi.




6 - Sữa chua với bệnh ung thư

Một nhóm các nhà nghiên cứu ở Nam Tư cho biết vi sinh vật L. bulgaricus trong sữa chua tiết ra chất blastolyn có thể ngăn chặn sự phát triển tế bào ung thư loại Rous Sarcoma.




Kết quả nghiên cứu tại đại học Boston bên Mỹ và bên Pháp đều kết luận là L. acidophilus chống được ung thư vú và ruột già bằng cách làm giảm hóa chất gây ung thư trong ruột già. Bác sĩ Shahani cũng đồng ý là vi sinh vật L. acidophilus ngăn chặn ung thư ở loài chuột.




7 - Sữa chua ngừa loét bao tử

Bác sĩ Samuel Money thuộc Trung Tâm Y khoa Brooklyn, Nữu Ước, cho hay trong sữa chua có chất kích thích Prostaglandin. Chất này có khả năng che trở niêm mạc bao tử với tác nhân độc hại như thuốc lá, rượu và do đó ngừa được bệnh loét bao tử. Chất Prostaglandin hiện đang được tổng hợp để làm thuốc chữa bệnh bao tử.




Ngoài ra trong sữa chua còn có chất tryptophan có tác dụng làm dịu thần kinh, dễ ngủ. Đồng thời kết quả nghiên cứu tại Đại học Massachusett lại cho thấy sữa chua có tác dụng hưng phấn, làm ta tỉnh táo.




Sữa chua cũng làm bớt nhiễm độc nấm ở cơ quan sinh dục nữ giới.




Chọn lựa sữa chua

Sữa chua được bầy bán với nhiều nhãn hiệu khác nhau, cũng như được pha thêm trái cây cho có hương vị đặc biệt. Có loại sữa chua giữ nguyên chất béo, có loại đã được lấy bớt đi.




Nhãn hiệu trên hộp sữa có ghi chú rõ ràng thành phần dinh dưỡng, như là có bao nhiêu calori, số lượng chất béo bão hòa, cholesterol, muối sodium, chất carbohydrat, đường, chất xơ, đạm chất, sinh tố A, C, chất sắt và calci.




Điều quan trọng là sản phẩm phải có vi sinh vật còn sống (live cultures). Ta thường thấy ghi tắt chữ LAC (Live and Active Cultures) của Hiệp Hội các nhà Sản Xuất sữa chua Hoa Kỳ, có nghĩa là 100 g sữa chua chứa ít nhất 100 triệu vi sinh vật còn sống và hoạt động. Vì có sinh vật sống nên sữa chua cần được giữ trong tủ lạnh, tránh bị hơi nóng hủy hoại.




Cách làm sữa chua

Cách thức làm sữa chua dùng trong gia đình cũng đơn giản. Chúng ta chỉ cần thực hiện các bước tuần tự như sau:

Chuẩn bị khoảng 2 lít sữa bột ít chất béo, một lon sữa đặc không đường, một thìa sữa chua ít chất béo. Pha lẫn hai loại sữa, khuấy cho đều với một chiếc thìa bằng gỗ, đun sôi với nhiệt độ vừa phải.




Trong khi đun vẫn tiếp tục khuấy để sữa khỏi bị cháy dưới đáy nồi. Khi sữa sôi có bọt thì nhắc ra, để nguội. Khi sữa nguội tới mức mà ta nhúng ngón tay vào mà không bị bỏng ( khoảng từ 40ºC - 46ºC), thì cho thìa sữa chua vào, khuấy cho đều với một cái muỗng bằng gỗ khoảng 30 giây. Nhớ khuấy theo một chiều để vi sinh vật không bị tổn thương.




Phủ lên nắp bình mấy tờ giấy để hút bớt nước bốc hơi và để sữa đặc lại. Đậy nắp bình, bọc chung quanh bằng một cái chăn len, để qua đêm, sáng sau là sẵn sàng để ăn. Ta có thể pha thêm các loại trái cây hay hạt ngũ cốc khô để có thêm hương vị đặc biệt.




Kết luận

Sữa chua là một trong nhiều món ăn được nhiều người ưa thích và là món ăn vặt rất hấp dẫn giữa hai bữa cơm chính.




Ngoài hương vị ngon, sữa chua còn có nhiều chất dinh dưỡng, chất kháng sinh, chất chống ung thư, có khả năng làm giảm cholesterol, đặc biệt là chất đạm trong sữa chua rất dễ tiêu.




Người bị bất dung với sữa thường, có thể thay thế bằng sữa chua.




Với một ly nhỏ sữa chua mỗi ngày, ta có đủ số lượng calci cần thiết. Trẻ em trên ba tháng cũng có thể dùng sữa chua được rồi.




Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

Asen (Thạch Tín) Là Gì, Nó Có Hại Hay Không?









Asen (thạch tín) là một trong những nguyên tố độc nhất thế giới, xuất hiện cả trong môi trường tự nhiên lẫn tạo ra từ hoạt động của con người. Nước, không khí, thức ăn, đất đai,... chỉ là một vài trong vô số nơi có chứa asen. Từ năm 1991, cơ quan quản lý dược phẩm và thực phẩm Mỹ đã bắt đầu nghiên cứu về hàm lượng asen trong thực phẩm của con người và cuối cùng, họ khẳng định rằng không phải lúc nào asen cũng là thuốc độc giống như như trong phim kiếm hiệp.


Asen có 2 dạng hữu cơ và vô cơ, chúng tồn tại ở khắp mọi nơi








Lật bản tuần hoàn các nguyên tố hóa học ra, nhìn vào dòng 4 cột 15 sẽ thấy As, đó chính là Asen. Dưới góc độ hóa học, nó là một á kim độc với nhiều dạng thù hình khác nhau: màu vàng (phân tử phi kim) và màu đen xám (á kim). Asen và các hợp chất của nó thường được sử dụng trong thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu,... và tất nhiên, nó được biết tới như một loại thuốc độc khét tiếng trong lịch sử nhân loại. Trên thực tế, rất khó để bạn tìm được Asen ở dạng đơn chất mà phần lớn, nó nằm cùng với các nguyên tố khác dưới dạng hợp chất.


Người ta chia các hợp chất có chứa asen thành 2 nhóm gồm:

•Asen hữu cơ: phần lớn nằm trong thực vật và mô thịt động vật. Đây là dạng asen vô hại đối với con người.
•Asen vô cơ: có thể nằm trong đất đá hoặc dưới dạng hòa tan vào nước. Đây chính là dạng asen có độc tính cao, chủ yếu xuất phát từ quá trình sản xuất công nghiệp.

Cả 2 nhóm trên, đặc biệt là asen vô cơ đều tồn tại trong môi trường và nồng độ của nó tùy vào mức độ ô nhiễm môi trường, từ đó quyết định xem nó có ảnh hưởng tới sức khỏe con người hay không.


Asen có mặt trong gần như mọi loại thức ăn bạn ăn hàng ngày!









Không phải đợi tới khi lấy gói bột màu vàng bỏ vào nồi để hạ độc giống như trong phim kiếm hiệp thì thức ăn mới có chứahưa asen mà trên thực tế, asen xuất hiện trong gần như tất cả mọi loại thức ăn nước uống. Tuy nhiên thường nó chỉ tồn tại với nồng độ nhỏ hoặc rất nhỏ. Cá biệt, một số nguồn asen có nồng độ cao bao gồm:

•Nước uống bị ô nhiễm: Hàng triệu người trên khắp thế giới đang phải tiếp xúc, sử dụng nước uống có chứa hàm lượng asen vô cơ cao.
•Hải sản: Cá, tôm, sò, ốc và một số hải sản khác có thể chứa lượng lớn asen hữu cơ. Tuy nhiên, một số ít hải sản cụ thể còn có chứa cả asen vô cơ.
•Gạo: asen có thể tìm thấy trong nhiều loại thực vật nhưng gạo và các loại thực phẩm từ gạo có hàm lượng asen được cho là cao hơn. Trên thực tế, đây chính là nguồn thực phẩm lớn nhất có chứa asen vô cơ vốn có độc tính cao hơn. Tuy nhiên, hàm lượng đó vẫn an toàn đối với chế độ dinh dưỡng ăn gạo mỗi ngày.

Nguyên nhân khiến cho gạo có hàm lượng asen cao hơn những loại thực vật khác là do điều kiện canh tác. Mặc dù hiện tại những loại thuốc bảo vệ thực vật chứa asen phần lớn đã bị cấm sản xuất hoặc sử dụng nhưng một khi đã xài, dư lượng của nó vẫn còn tồn tại trong đất rất lâu, có thể là 50 năm hoặc hơn nữa.

Trong khi đó, lúa lại chủ yếu được trồng trên các cánh đồng nhiều nước, từ đó lượng asen vô cơ sau đó sẽ theo đất, nước xâm nhập vào hạt lúa dễ dàng hơn. May mắn là asen tồn tại trên hạt lúa chủ yếu tập trung ở phần vỏ và lớp ngoài hạt gạo, qua quá trình xay xát đã vơi đi phần nào. Sau đó tới khi nấu cơm, chúng ta được dặn phải vo gạo trước khi nấu, từ đó sẽ đẩy lượng asen xuống tới mức ít gây hại nhất. Đây có lẽ cũng là lý do vì sao mà "Tấm ít độc hơn Cám" nhỉ?




Các loại thực vật, rau củ quả và hạt khác cũng có chứa hàm lượng nhất định asen trong đó bởi chúng vẫn được canh tác trên đất đai mà trong đó thì vẫn còn asen tự nhiên. Tương tự, asen có mặt trong nước và thủy hải sản cũng có chứa asen, tất nhiên thì nồng độ tùy thuộc vào mức độ ô nhiễm của nguồn nước. Vậy cây trồng hũu cơ có asen không? Câu trả lời là có bởi bản chất nó vẫn trồng trên đất vốn có chứa asen tự nhiên trong đó, bất kể phương pháp canh tác là theo tập quán thông thường hay theo canh tác hữu cơ.




Asen độc nhưng chỉ khi bỏ cả gói nguyên chất vào thức ăn thì mới chết! Bình thường, chúng ta ăn asen mỗi ngày!




Khỏi cần phải nói, asen nguyên chất là loại hóa chất cực độc. Nó được ví như độc của các vị vua và vua của các thuốc độc. Tại sao? Nguyên nhân là do từ thời cổ người ta đã dùng asen để hạ độc lẫn nhau. Triệu chứng ngộ độc của nó là khá mập mờ nên rất dễ dùng trong việc hạ độc. Tất nhiên thì ngày nay người ta đã biết tới độc tính của nó nên thậm chí là diệt chuột thì cũng ít dùng bởi tính nguy hiểm của nó.




Khi vượt quá ngưỡng an toàn thì asen trong thực phẩm, nước uống hoặc không khí sẽ trở thành chất độc gây nguy hiểm cho con người. Hiệp hội chính phủ Mỹ về vệ sinh công nghiệp quy định nồng độ asen không thể vượt quá 10 microgram trong 1 mét khối không khí. Cục bảo vệ môi trường Mỹ quy định lượng asen trong nước không thể vượt quá 10 phần tỷ (PPB). Còn cơ quan quản lý dược phẩm và thực phẩm Mỹ quy định rằng trong thức ăn, nồng độ asen tối đa chỉ là 0,5 tới 2 phần tỷ.




Tuy nhiên, ở cấp độ bình thường, mỗi người chúng ta mỗi ngày đều nạp vào cơ thể một lượng asen nhất định, bất kể là bạn ở đâu, ăn ở sạch tới mức nào. FDA khẳng định chế độ dinh dưỡng mỗi ngày có rất ít lượng asen và do đó, nó không gây ra bất kỳ tác động ngộ độc cấp tính nào đối với cơ thể. Nếu dung nạp hàm lượng lớn trong thời gian dài thì có thể dẫn tới nhiều tác động như tăng nguy cơ ung thư, làm hẹp hoặc tắt nghẽn mạch máu, gây cao huyết áp, bệnh tim hoặc tiểu đường type 2. Asen đồng thời còn có tác động tới thần kinh, đối với trẻ nhỏ hoặc trẻ vị thành niên, nếu tiếp xúc với asen trong thời gian dài sẽ gây suy giảm chức năng não, từ đó ảnh hưởng tới khả năng tiếp thu, học tập và trí nhớ.




Hãy tránh xa thuốc chuột! Bình thường cứ ăn uống thực phẩm sạch thoải mái, còn nhiều thứ khác đáng lo hơn!










Bản thân thực phẩm bình thường vẫn có chứa asen và lượng asen này là không gây hại cho cơ thể. Tuy nhiên nếu vẫn quan tâm và muốn làm giảm lượng asen trong thực phẩm xuống phức tối thiểu hơn nữa thì tùy vào loại thực phẩm mà có cách thức khác nhau, chủ yếu trong khâu sơ chế và nấu thức ăn. Có một nghịch lý là gạo lức được cho là có hàm lượng dinh dưỡng cao hơn gạo thường nhưng do không trải qua quá trình xay xát mạnh mẽ, dư lượng asen trong đó cũng cao hơn. Và cách làm giảm thiểu lượng asen trong cả gạo trắng lẫn gạp lức chính là vo kỹ và nấu trong nước sạch asen. Thử nghiệm cho thấy việc vo gạo trước khi nấu sẽ làm giảm 10 - 28% lượng asen trong đó, đồng thời vo với nhiều nước sẽ làm giảm lượng asen trong gạo, đổi lại thì hàm lượng dinh dưỡng cũng sẽ theo đó mà ra ngoài nhiều hơn.




Cần lưu ý rằng ngay cả đối với gạo lức và sơ chế theo kỹ thông thông thường mà chúng ta hay làm hàng ngày vẫn an toàn cho sức khỏe. Nói cách khác, chế độ ăn uống với các loại thực phẩm bình thường, dù vẫn có asen ở đó nhưng hàm lượng vẫn ở mức an toàn, không cần đáng lo ngại. Hãy dành mối lo đó cho những loại thực phẩm bẩn, sử dụng nhiều hóa chất,... Gõ bài đã dài, mình đói rồi. Giờ sẽ đi ăn cơm, canh cá, thịt kho, rau luộc,... sau đó tráng miệng bằng dĩa xoài sống chấm mắm đường và làm thêm ly nước chanh ngon lành. Không hề lo!




Tham khảo FDA, Wiki, Prevention, Dailymail, WHO, WW

SUY TIM
Hiệp Hội Tim Mạch Hoa Kỳ (American Heart Association)
Biên Soạn: 2012


SUY TIM LÀ GÌ?

Nếu quý vị bị suy tim, quý vị không đơn độc. Hiện nay, có khoảng 5,7 triệu người Mỹ đang sống chung với căn bệnh này Trên thực tế, suy tim là một trong những lý do thông thường nhất khiến cho những người ở độ tuổi 65 trở lên phải vào bệnh viện. Có thể phải mất nhiều năm để cho bệnh suy tim phát triển. Suy tim còn được gọi là suy tim sung huyết khi dịch tích tụ trong các phần khác nhau của cơ thể. Vậy nếu quý vị chưa bị nhưng có nguy cơ bị suy tim, quý vị nên thay đổi lối sống ngay bây giờ để phòng ngừa nó!

Các triệu chứng suy tim thường phát triển trong nhiều tuần hay nhiều tháng khi tim quý vị trở nên yếu hơn và ít có khả năng hơn trong việc bơm lượng máu cần thiết cho cơ thể. Suy tim thường làm cho tim to ra (tâm thất trái).

TIM CỦA QUÝ VỊ CÓ NGƯNG ĐẬP KHÔNG?

Khi quý vị bị suy tim, điều đó không có nghĩa là tim quý vị đã ngừng đập. Nó có nghĩa là tim quý vị không bơm máu như nó phải làm. Tim vẫn làm việc, nhưng nhu cầu của cơ thể đối với máu và oxy không được đáp ứng.

Suy tim có thể xấu đi nếu không được điều trị. Điều rất quan trọng là phải làm những gì bác sĩ của quý vị bảo quý vị làm. Khi quý vị thực hiện những sự thay đổi lành mạnh, quý vị có thể cảm thấy khỏe hơn nhiều và tận hưởng cuộc sống nhiều hơn!

ĐIỀU GÌ CÓ THỂ XẢY RA?
•im của bạn không bơm đủ máu.

•Máu bị ứ trong tĩnh mạch.

•Chất dịch tích tụ, làm cho bàn chân, mắt cá chân và cẳng chân bị sưng. Chứng này gọi là "phù".

•Cơ thể chứa quá nhiều dịch.

•Dịch tích tụ trong phổi, gọi là "sung huyết phổi."

•Cơ thể quý vị không nhận được đủ máu, thức ăn và ôxy.


CÁC DẤU HIỆU CỦA SUY TIM LÀ GÌ?
•Thở gấp, đặc biệt là khi nằm

•Cảm giác mệt mỏi, kiệt sức

•Ho hay thở khò khè, đặc biệt khi quý vị luyện tập hay nằm

•Sưng bàn chân, mắt cá chân và cẳng chân

•Tăng cân do tích tụ dịch

•Nhầm lẫn hay không thể suy nghĩ sáng suốt


ĐÂU LÀ NGUYÊN NHÂN?

Nguyên nhân thường gặp nhất của suy tim là bệnh động mạch vành (CAD). CAD xảy ra khi các động mạch cung cấp máu cho cơ tim bị hẹp do chất béo tích tụ, còn gọi là mảng bám.

Các yếu tố nguy cơ thường dẫn đến suy tim là:
•Cơn đau tim trước đây đã gây nên một số tổn thương cho cơ tim

•Các khiếm khuyết bẩm sinh của tim

•Cao huyết áp

•Bệnh lý van tim

•Các bệnh của cơ tim

•Tim và/hoặc các van tim bị viêm

•Nhịp tim bất thường (chứng loạn nhịp tim)

•Thừa cân

•Bệnh tiểu đường

•Các vấn đề của tuyến thượng thận

•Lạm dụng rượu bia hoặc dược chất

•Một số loại hình hóa trị liệu


SUY TIM ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ RA SAO?
•Bác sĩ của quý vị có thể cho quý vị dùng thuốc giúp tăng cường tim và thuốc lợi tiểu để giúp cơ thể của quý vị loại bỏ lượng dịch dư thừa.

•Bác sĩ của quý vị sẽ khuyến cáo quý vị một chế độ ăn ít natri (muối)

•Quý vị có thể được cung cấp ôxy để dùng tại nhà.

•Bác sĩ của quý vị có thể đề nghị một số thay đổi trong lối sống.

•Trong một số trường hợp, có thể cần phẫu thuật hoặc các thiết bị về tim.



TÔI CÓ THỂ LÀM GÌ ĐỂ KIỂM SOÁT CHỨNG SUY TIM CỦA MÌNH?
•Hãy làm theo lời khuyên của bác sĩ.

•Nếu quý vị đang hút thuốc lá, hãy bỏ hút.

•Hãy dùng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ.

•Cân hàng ngày để xem có tăng cân do lượng dịch gia tăng hay không.

•Theo dõi lượng chất lỏng đưa vào cơ thể mỗi ngày.

•Theo dõi huyết áp của quý vị hàng ngày.

•Giảm cân hoặc duy trì cân nặng theo khuyến cáo của bác sĩ.

•Tránh hoặc hạn chế rượu bia và chất caffeine.

•Ăn một chế độ ăn có lợi cho tim, với ít muối và chất béo bão hòa.

•Ăn ít muối và ít những thức ăn có muối.

•Hãy năng hoạt động thể chất.

•Nghỉ ngơi đầy đủ.



CÓ THỂ TÌM HIỂU SÂU HƠN BẰNG CÁCH NÀO?
•Hãy bàn thảo với bác sĩ, y tá hoặc chuyên gia y tế của quý vị. Nếu quý vị có bệnh tim hoặc đã từng bị đột quỵ, các thành viên trong gia đình quý vị cũng có thể có nguy cơ cao. Đối với họ, thay đổi ngay bây giờ để giảm nguy cơ là điều rất quan trọng.

•Hãy gọi 1-800-AHA-USA1 (1-800-242-8721), hoặc ghé thăm heart.org để tìm hiểu thêm về bệnh tim.

•Để biết thông tin về đột quỵ, hãy gọi 1-888-4-STROKE (1-888-478-7653) hoặc ghé thăm trang trực tuyến của chúng tôi tại StrokeAssociation.or g.



Chúng tôi có nhiều tờ thông tin và sách hướng dẫn giúp quý vị có được những lựa chọn lành mạnh hơn để giảm nhẹ nguy cơ, kiểm soát bệnh tật hoặc chăm sóc cho người thân. Ghé thăm heart.org/answersbyheart để tìm hiểu thêm.

SUY TIM VÀ SỐC TIM
(INSUFFISANCE CARDIAQUE ET CHOC CARDIOGENIQUE)

BS NGUYỄN VĂN THỊNH

Jean-Louis Vincent
Chef du service des soins intensifs
Hôpital Erasme

SUY TIM
(INSUFFISANCE CARDIAQUE)


Suy tim có thể được định nghĩa như là tim không có khả năng đẩy một lượng máu đầy đủ tương ứng với nhu cầu oxy của các mô.

I/ SINH LÝ BỆNH LÝ.

1/ KHẢ NĂNG CO BÓP (CONTRACTILITE) :

Thời gian của điện thế động bị kéo dài trong thời kỳ suy tim, do sự chậm lại của quá trình bắt giữ lại của calcium (recapture calcium) bởi mô lưới nội chất (réticulum endoplasmique) trong thời kỳ thu tâm. Sự thu giảm hoạt tính của ATPase, chịu trách nhiệm sự bắt giữ lại của calcium bởi mô lưới nội chất, tỷ lệ trực tiếp với mức độ nghiêm trọng của suy tim. Thật vậy, mô lưới không có khả năng phóng thích đủ calcium trong thời kỳ thu tâm bởi vì nó đã không tích trữ đủ trong thời kỳ trương tâm trước đó. Hoạt tính của trao đổi Na/Ca gia tăng, và chịu trách nhiệm một sự xuất quá mức của calcium trong thời kỳ trương tâm. Có thể đó là một cơ chế bù nhằm ngăn ngừa sự ứ đọng trong tế bào của calcium. Thật vậy, việc cố gắng gia tăng dung lượng của calcium của cơ tim một cách kéo dài có thể có hại, bởi vì sự thặng dư calcium có thể làm gia tăng nhu cầu oxy của cơ tim và có thể gây loạn nhịp. Có lẽ đó là lý đó tại sao, việc cho kéo dài các tác nhân inotrope dương tính (các tác nhân adrénergique hay các inhibiteurs de la phosphodiestérase) làm gia tăng hơn là làm giảm tỷ lệ tử vong của suy tim.

2/ TẦN SỐ TIM (FREQUENCE CARDIAQUE)

Trong những điều kiện sinh lý, một sự gia tăng tần số tim đưa đến một sự gia tăng tính co bóp (hiệu quả Bowditch). Tuy nhiên hiệu quả này giảm dần khi suy tim càng trầm trọng, vì vậy sự gia tăng tần số tim bởi một pacing(mà không có tim đập chậm nghiêm trọng) nói chung không làm gia tăng lưu lượng tim trong những suy tim nặng.

3/ NHỮNG BIẾN ĐỔI GÁNH (ALTERATIONS DE CHARGE) :

Suy tim kèm theo những hiện tượng bù nhằm :
• Gia tăng tiền gánh thất (précharge ventriculaire) do sự ứ nước và muối (rétention hydrosodée), như thế sẽ góp phần duy trì thể tích phóng máu (volume éjectionnel) theo liên hệ Frank-Starling ; tuy nhiên hiện tượng này có thể dẫn đến sự tạo phù phổi và toàn thân, một bộ phận của bệnh cảnh lâm sàng suy tim sung huyết (insuffisance cardiaque congestive).

• Duy trì áp lực tưới máu (pression de perfusion) của các cơ quan bằng một sự co mạch ngoại biên (ngay cả khi những chất giãn mạch như adrénomédulline cũng đuợc phóng thích với số lượng lớn hơn) ; tuy nhiên hiện tượng này có thể đưa đến một sự gia tăng hậu gánh tâm thất (postcharge ventriculaire).

• Gây nên một “ remodeling ” ; phì đại tâm thất ở một vài nơi, có thể một cách không thích hợp, và sự giãn tâm thất ; tuy nhiên hiện tượng này có thể làm biến đổi chuyển hóa của cơ tim.


II/ LOẠN NĂNG TRƯƠNG TÂM (DYSFONCTION DIASTOLIQUE).

Trong loạn năng trương tâm, sự về đầy thất (remplissage ventriculaire) bị biến đổi hoặc bởi một sự giảm giãn (relaxation) (trong giai đoạn protodiastolique), hoặc bằng một biến đổi độ giãn (compliance) (giai đoạn télédiastolique) hoặc cả hai. Những hậu quả là nhu cầu giữ những áp lực làm đầy (pression de remplissage) cao, cần thiết để duy trì một thể tích phóng máu (volume éjectionnel) và một lưu lượng tim đầy đủ.

<b>Những nguyên nhân chính là :</b>
• thiếu máu cục bộ cơ tim (ischémie cardiaque) ;

• phì đại tâm thất đồng tâm (hypertrophie ventriculaire concentrique) : cao huyết áp, hẹp van động mạch chủ ;

• bệnh cơ tim phì đại (cardiomyopathie hypertrophique) : gây tắc hay không gây tắc ;

• thâm nhiễm cơ tim (xơ hóa, amyloidose, sarcoidose) ;

• những biến đổi ngoại tâm mạc.


Khảo sát chức năng trương tâm không phải dễ, nhưng rất là hữu ích. Một loạn năng trương tâm phải luôn luôn được nghi ngờ, ở những bệnh nhân có một bệnh sử cao huyết áp, bệnh van tim động mạch chủ, hay suy động mạch vành.

III/ NHỮNG THĂM KHÁM PHỤ

1/ ĐIỆN TÂM ĐỒ : một điện tâm đồ bình thường khó phù hợp với một suy tim nghiêm trọng. Điện tâm đồ có thể cho thấy những bất thường thay đổi, từ những dấu hiệu cấp tính của nhồi máu đến bloc nhánh.

2/ X QUANG LỒNG NGỰC : có thể giúp thấy sự hiện diện của phù phổi nhưng chẩn đoán phân biệt giữa phù phổi huyết động (œdème pulmonaire hémodynamique) và không huyết động không phải là dễ dàng trên phim X quang. Kích thước của bóng tim thường khó xác định một cách chính xác trên phim X quang chụp tại giường, và dầu sao cũng không tương ứng làm với mức độ suy tim. Tuy nhiên một bóng tim bình thường khó có thể phù hợp với một chẩn đoán suy tim mãn tính, nhưng trái lại không loại bỏ được chẩn đoán suy tim cấp tính. Mặt khác có những khác nhau lớn trong cách giải thích phim X quang giữa các người quan sát. Chụp phim lồng ngực có thể hữu ích để loại bỏ một bệnh lý phổi là nguyên nhân của triệu chứng hay nếu có dịp để loại bỏ tình trạng giảm oxy huyết (hypoxémie) nơi bệnh nhân.

3/ SIÊU ÂM TIM : rất hữu ích để đánh giá chức năng tim cũng như các van. Đứng trước tim to, siêu âm có thể xác định đó là do giãn hay do phì đại và sự góp phần của tràn dịch màng ngoài tim.

4/ EPREUVES FONCTIONNELLES RESPIRATOIRES rất ít hữu ích ở các bệnh nhân nặng, hơn nữa những bệnh nhân này lại thường rất ít chịu cộng tác. Bù lại, những kết quả của những épreuves fonctionnelles đã được thực hiện trước đây có thể hữu ích trong việc gián biệt giữa khó thở do tim và hô hấp, mặc dầu nhiều bệnh nhân suy hô hấp cũng có thể là những người suy tim và ngược lại.

5/ THÔNG PHỐI (CATHETERISME PULMONAIRE) BẰNG SONDE DE SWAN-GANZ thường được đòi hỏi trong những trường hợp phức tạp, hay đáp ứng tồi với điều trị khởi đầu. Việc đo đồng thời các áp lực của động mạch phổi và của PAPO, của áp lực tâm nhĩ phải, của lưu lượng tim và của Sv02 là rất hữu ích cho chẩn đoán. Sự đánh giá cũng cho phép phân biệt suy tim trội thu tâm (insuffisance à prédominance systolique) (trội lưu lượng thấp) với suy tim trội trương tâm (insuffisance à prédominance diastolique) (trội áp lực làm đầy cao).

6/ THÔNG TIM (CATHETERISME CARDIAQUE) VÀ CHỤP ĐỘNG MẠCH VÀNH (CORONAROGRAPHIE) có thể được chỉ định trong trường hợp bệnh động mạch vành hay bệnh van tim.

7/ SINH THIẾT CƠ TIM ít có ích lợi lâm sàng, trừ trường hợp suy tim nguồn gốc không rõ, bởi vì nó cho phép chẩn đoán bệnh lý viêm mãn tính hay thâm nhiễm như amyloidose, sarcoidose hay hémochromatose, hay cả viêm cơ tim.

8/ SỰ ĐỊNH LƯỢNG PEPTIDE NATRIURÉTIQUE hữu ích trong cấp cứu bởi vì sự tăng cao của nó đúng là tương quan với mức độ căng tâm nhĩ.

BNP hay NT pro-BNP được phóng thích bởi các tâm thất là một bằng cớ đáng tin cậy của sự gia tăng các áp lực trong tâm thất. Sự định lượng nồng độ của chúng có thể giúp chẩn đoán phân biệt các khó thở.

IV/ ĐIỀU TRỊ LÂU DÀI SUY TIM MÃN TÍNH MẤT BÙ.

1/ Những thuốc giãn mạch (vasodilatateurs)

Bảng sau đây trình bày những tác nhân giãn mạch chính trong điều trị suy tim.

UserPostedImage

Các thuốc ức chế men chuyển (IEC : inhibiteurs de l’enzyme de conversion) : hiệu quả của chúng chủ yếu liên kết với sự ngăn ngừa hiện tượng“ remodeling ”, bằng cách làm giảm sự giãn và phì đại. Những tác nhân này làm giảm sự phát sinh cơn đau thắt ngực không ổn định (angor instable) và nhồi màu cơ tim.

Những tác dụng phụ : xem nhồi máu cơ tim.

2/ Phối hợp các dẫn xuất nitrat với hydralazine : các công trình nghiên cứu cho thấy rằng sự phối hợp này cải thiện tỷ lệ sinh tồn, nhung kém hơn IEC. Chiến lược này nên để dành cho những trường hợp chống chỉ định IEC.

3/ Những thuốc chẹn beta giao cảm : lợi ích trong suy tim không mất bù. Những tác dụng có ích có lẽ liên kết với sự giảm gánh tâm thất (charge ventriculaire) và nhu cầu oxy của cơ tim, cũng như những tác dụng chống loạn nhịp.

4/ Digoxine :

Digoxine làm gia tăng calcium trong tế bào bằng cách ức chế ATPase của bơm Na/K+

Digoxine là tác nhân inotrope dương tính duy nhất được chấp thuận để điều trị lâu dài, bởi vì tất cả các tác nhân inotrope dương đều có thể làm giảm tỷ lệ sống còn do làm gia tăng nhu cầu oxy của cơ tim (ta không thể quất roi một con ngựa bị mệt...) ; Digoxin làm gia tăng Ca trong tế bào bằng cách cản ATPase của bơm Na/K. Digoxine gây cảm ứng các áp thụ quan động mạch (barorécepteurs artériel) và các thụ quan thể tích của tim (volorécepteur cardiaque), như thế làm gia tăng hoạt động phó giao cảm và làm giảm hoạt động giao cảm.

5/ Những tác nhân inotrope dương tính khác : tất cả các tác nhân inotrope dương tính có thể làm giảm sự sống còn.

Tuy nhiên, levosimendan, làm cảm ứng sợi cơ tim đối với calcium (“ calcium sensitizer ”), là một lựa chọn đáng quan tâm : các tác nhân này có ưu điểm không làm gia tăng nồng độ calcium trong tế bào nhưng làm tăng cảm ứng bộ máy co bóp với calcium hiện có.

Các inhibiteurs de la phosphodiestérase, được cho đơn độc, làm gia tăng tỷ lệ tử vong nhưng sự phối hợp chúng với thuốc chẹn beta giao cảm đang được nghiên cứu.

6/ Thuốc lợi tiểu : chỉ được cho khi có phù quan trọng.

Phải tránh cho quá mức các thuốc lợi tiểu, có những nguy cơ sau đây :
• giảm cung lượng tim nếu tiền gánh trở nên không đủ ;

• nguy cơ kiềm chuyển hóa, có thể biến chứng nhiễm toan hô hấp bù ;

• Giảm kali-huyết, giảm magie-huyết ;

• loạn nhịp tim do giảm kali-huyết, giảm magie-huyết và nhiễm kiềm chuyển hóa ;

• suy thận trước thận do giảm thể tích máu và giảm tưới máu thận ;

• kích hoạt hệ rénine-angiotensine và phóng thích aldostérone, với sự trầm trọng của hiện tượng remodelling.


7/ Các thuốc kháng đông được sử dụng trong trường hợp nguy cơ huyết khối nghẽn mạch (nhất là trong trường hợp rung nhĩ).

SỐC TIM
(CHOC CARDIOGENIQUE)


Sốc tương ứng với dạng suy tim nghiêm trọng nhất, trong đó sự giảm quan trọng cung lượng tim chịu trách nhiệm các biến đổi tuần hoàn nghiêm trọng dẫn đến sự mất chức năng của các cơ quan. Sốc tim có một tỷ lệ tử vong trên 60%.

Cathéter động mạch : sự thiết đặt là cần thiết, như trong tất cả những tình trạng sốc tuần hoàn (choc circulatoire).

Điện tâm đồ : chủ yếu để nhận diện sự hiện diện của một nhồi máu cơ tim. Trong trường hợp nhồi máu thành dưới (infarctus inférieur), cần phải nghĩ nhồi máu tâm thất phải. Điện tâm đồ phải bao gồm những chuyển đạo phải (V3R,V4).

Chụp phim ngực : để đánh giá mức độ phù phổi và tim to.

Siêu âm tâm ký: có thể có ích để xác nhận sự loạn vận động (dyskinésie) hay sự giảm vận động (hypokinésie) của thất trái hay phải, để đánh giá chức năng van tim và chức năng tâm thất và loại bỏ một chèn ép tim (tamponade).

Catheter phổi : đo các áp lực bên trái bằng cathéter phổi để phát hiện một áp lực tâm nhĩ phải lớn hơn PAPO, khi không có tăng áp động mạch phổi. Sự hiện diện của các sóng V gợi ý sự hiện diện của bất túc van hai lá (insuffisance mitrale), nhưng sự vắng mặt các sóng V không loại bỏ nó. Chẩn đoán shunt trong tim có thể được đặt ra bởi một Sv02 trong động mạch phổi cao hơn trong tâm nhĩ phải.

Sự thông tim (cathétérisme cardiaque) và chụp động mạch vành (coronographie) với PTCA để tái tưới máu cơ tim.

I/ ĐIỀU TRỊ

Quy tắc VIP :

V : Oxygénation ; như đối với tất cả các dạng suy tim-hô hấp (insuffisance cardio-respiratoire), liệu pháp oxy phải được bắt đầu khẩn cấp, và sự thông khí cơ học (ventilation mécanique) phải được xét đến.

I : Tiêm truyền dịch bằng đường tĩnh mạch dưới dạng “ fluid challenge ” là một trong những can thiệp có hiệu quả nhất. Điều này có thể có vẻ như lệch lạc đứng trước một phù phổi huyết động (oedème pulmonaire hémodynamique). Tuy nhiên, sự tạo thành cấp tính các phù nề chỉ có thể thực hiện nhờ dịch huyết thanh. Ngoài ra sự gia tăng thể tích cuối tâm trương thất (volume télédiastolique ventriculaire) có thể làm dễ sự phóng máu (éjection de sang) bởi hiện tượng Frank-Starling. PAPO (PAWP) tối ưu trong nhồi máu thường nằm giữa 15 và 18 mmHg.

Một loạn năng tâm trương (dysfonction diastolique) còn làm gia tăng tầm quan trọng của một sự về đầy thất (remplissage ventriculaire) đầy đủ.

Đứng trước nhồi máu thất phải, những tiêm truyền dịch có thể cần thiết ngay cả với sự hiện diện của một áp lực tĩnh mạch trung tâm (PVC) tăng cao, để duy trì một tiền gánh thất trái (précharge ventriculaire gauche) đầy đủ, trong khi đó cần phải tránh cho các thuốc lợi tiểu và giãn mạch.

P : Các thuốc vận mạch (agents vasoactifs) : cần cho dobutamine để gia tăng cung lượng tim (débit cardiaque). Isoprénaline có thể được chỉ định trong trường hợp tim nhịp chậm được xác nhận. Trong trường hợp hạ huyết áp, dopamine là thuốc được lựa chọn, với liều lượng khởi đầu 3-5 mcg/kg/phút.

Việc cho các thuốc giãn mạch (vasodilatateurs) cần được xét đến ngay khi mức huyết áp cho phép.

Các dẫn xuất nitrat nói chung được ưa thích trong điều trị thiếu máu cục bộ cơ tim, bởi vì chúng ít ảnh hưởng lên huyết áp và có thể có tác dụng giãn động mạch vành.

Trong trường hợp loạn nhịp quan trọng, một điều trị chống loạn nhịp hoặc sốc điện có thể được chỉ định cấp cứu.

Nếu tình trạng hạ huyết áp kéo dài, sự thiết đặt một bóng ngược dòng động mạch chủ (ballon de contrepulsion) có thể được chỉ định, nhất là nếu một can thiệp ngoại khoa được xét đến.

Một loạt những chẩn đoán ngoại khoa phải được ghi nhớ, bao gồm chèn ép tim (tamponade), đứt cột cơ van hai lá (rupture de pilier mitral), đứt cơ gai (rupture du muscle papillaire) hay vách liên thất, cũng như một bệnh van nghiêm trọng hay một khối u.

Sự thiết đặt một hỗ trợ tâm thất (assistance ventriculaire) cũng phải được xét đến, nhất là nếu bệnh nhân là ứng viên của ghép tim (transplantation cardiaque).

Liệu pháp tan huyết khối (thrombolyse) phải được xét đến trong trường hợp nhồi máu mới xảy ra. Một cathétérisme với chụp động mach vành (coronarographie) có thể được ưa thích hơn trong trường hợp sốc tim, để tái tưới máu bằng PTCA vùng bị nhồi máu

II/ BƠM BÓNG NGƯỢC DÒNG ĐỘNG MẠCH CHỦ
(IABP : INTRA-AORTIC BALLOON PUMP)
(BALLON DE CONTREPULSION AORTIQUE)

1/ ĐỊNH NGHĨA

Quả bóng bằng polyuréthrane, với chiều dài 30 cm, được buộc vào một cathéter cỡ lớn, được đưa vào động mạch chủ. Đầu mút của quả bóng được đặt ngay dưới chỗ phát xuất của động mạch dưới đòn trái. Bóng được Sự đưa vào qua động mạch đùi (artère fémorale) ở vùng bẹn, bằng cách chọc qua da (ponction percutanée) (thay vì mở động mạch như cách nay vài năm), và không cần rọi huỳnh quang. Một khi đã được thiết đặt, quả bóng được bơm lên từ 35 đến 40 mL hélium, vào đầu kỳ trương tâm, lúc van động mạch chủ đóng, và nhanh chóng làm xẹp ngay trước khi van động mạch chủ mở, vào đầu kỳ thu tâm.

Những tác dụng của quả bóng ngược dòng (ballon de contrepulsion) là :
• Sự tháo hơi quả bóng làm giảm impédance đối với sự phóng máu của thất trái (giảm hậu gánh). Do đó giảm áp lực cuối kỳ trương tâm thất (pression télédiastolique ventriculaire).

• Sự thổi phồng quả bóng vào kỳ trương tâm có thể làm gia tăng lưu lượng máu động mạch vành : hiệu quả này rõ rệt nhất trong những tình trạng sốc với hạ huyết áp.Trong sốc tim liên kết với nhồi máu mới xảy ra, ballon cũng có thể làm gia tăng hiệu năng của liệu pháp tan huyết khối.

• Sự thổi phồng ballon làm xê dịch máu từ động mạch chủ ra ngoại biên và có thể làm gia tăng áp suất động mạch chủ kỳ trương tâm và áp suất trung bình trong động mạch chủ, như thế cải thiện áp suất thông máu của các cơ quan.


2/ CÁC CHỈ ĐỊNH

Ballon được sử dụng trong trường hợp suy tim nặng hay sốc tim :
• liên kết với một hội chứng động mạch vành cấp tính, chuẩn bị thông tim với can thiệp.

• trước một hiện tượng có thể đảo ngược được (ví dụ trong lúc chờ đợi một can thiệp ngoại khoa đối với hở van hai lá cấp tính hay vỡ ngăn liên thất)

• trong thời kỳ hậu phẫu sau khi mổ tim (post-CEC) ;

• khi bệnh nhân không đáp ứng nhanh chóng với điều trị ;

• trong khi chờ đợi ghép tim ; một hỗ trợ tuần hoàn cũng được xét đến trong chỉ định này.


Sự thiết đặt một ballon de contre-pulsion được xét đến hơn nữa khi một cần thiết (PTCA hay can thiệp ngoại khoa) được dự kiến.

3/ CÁC CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Những chống chỉ định tuyệt đối là :
• hở van động mạch chủ nặng (bị làm trầm trọng bởi ballon)

• tách thành động mạch chủ

Những chống chỉ định tương đối là :
• bệnh động mạch chi dưới (artériopathie des MI)

• những biến đổi quan trọng của đông máu


4/ CÁC BIẾN CHỨNG

Các biến chứng là :
• Thiếu máu cục bộ cấp tính của chi dưới được đặt cathéter : biến chứng thường gặp nhất của ballon, xảy ra trong khoảng 1/3 các trường hợp. Khoảng 10% những bệnh nhân giữ những dấu hiệu thiếu máu cuc bộ sau khi ballon đuoc lấy đi ;

• Giảm tiểu cầu, do hoạt hóa những tiểu cầu chung quanh quả bóng ;

• Những biến chứng cơ học của động mạch chủ (vỡ) : hiếm


5/ SEVRAGE

Ta đánh giá huyết động khi ngừng tạm thời ballon. Tuy nhiên phải tránh để ballon bất hoạt trong động mạch chủ trong một thời kỳ kèo dài vì lẽ nguy cơ tạo thành tại chỗ huyết khối. Tốt hơn là thổi phồng bóng mỗi 2,3 hay 4 co bóp (1:2, 1: 3, 1: 4)

III/ HỖ TRỢ TÂM THẤT (ASSISTANCE VENTRICULAIRE)

Những hệ thống hỗ trợ tâm thất (assistance ventriculaire) đặc biệt được xét đến như là những hệ thống hỗ trợ tạm thời trước khi ghép tim. Một vài hệ thống có thể được để lâu dài.

Ngày nay có 4 nhiều thống :
• système de pompe microaxiale (court-terme) : Impella ;

• systèmes extérieurs : Abiomed, Medos, Berlin heart, Thoratec ;

• systèmes implantés (long terme) : Heartmate, Novacor, CardioWest (Jarvik)


IV/ GHÉP TIM

Một trong những biến chứng hậu phẫu quan trọng là suy tim phải thứ phát tăng áp động mạch phổi (tim ghép không được chuẩn bị để đối phó với điều đó), đó là những lý do tại sao ta thường bác bỏ những bệnh nhân có sức cản mạch máu phổi rất cao, ngoại trừ đó là một hiện tượng có thể đảo ngược (bởi nitroglycérine hay NO hít).

Trong giai đoạn sớm của thời kỳ hậu phẫu, điều chủ yếu là theo dõi gradient áp lực giữa POD và PAPO, để phát hiện suy tim phải. Trong trường hợp gradient âm tính (POD > PAPO), isoprénaline (Isuprel) là tác nhân được lựa chọn, vì sự phối hợp của những tác dụng chromotrope dương, inotrope dương và giãn mạch phổi (và toàn hệ) của loại thuốc này.

V/ NHỮNG PHUƠNG PHÁP THÍ NGHIỆM KHÁC

Những phương pháp khác là :
• hạn chế sự giãn tam thất bằng cardiomyoplastie (đặt cơ lưng lớn quanh tim và kích thích điện), ngày nay bỏ không dùng nữa, hay bằng filet de type Core-cape ;

• phẫu thuật thu nhỏ tâm thất (can thiệp Batista) : mục tiêu là làm giảm đường kính của tâm thất và làm giảm hở van hai lá.

THÔNG TIN Y HỌC VỀ HÓI ĐẦU / SÓI ĐẦU (CALVITIE)
Lynn Ly tổng hợp thông tin về Hói Đầu / Sói Đầu (Calvitie)
từ các bài Thời Sự Y Học của Bác Sĩ Nguyễn Văn Thịnh


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 83 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (27/6/2008 )

2/ ĐẾM TÓC RỤNG ĐỂ TIÊN ĐOÁN BỆNH SÓI ĐẦU

Một trắc nghiệm đơn giản cho phép tiên đoán nguy cơ trở nên bị sói đầu (calvitie).

Chúng ta có thể tiên đoán được nguy cơ sẽ bị sói đầu hay không? Đàn ông vì lý do hormone, có một khuynh hướng lớn hơn phụ nữ, sẽ bị rụng tóc khi đến tuổi 40, đôi khi còn sớm hơn nhiều và không có cách nào để đoán trước là ai sẽ trở nên sói đầu khi tuổi tác gia tăng. Carina Wasko, nhà nghiên cứu nữ của Baylor College of Medicine (Texas), vừa nghiên cứu vấn đề này, và đã cùng các đồng nghiệp của cô, hiệu chính một phương pháp chính xác cho phép tiên đoán sự rụng tóc nơi một người trưởng thành (đàn ông hoặc đàn bà). Điều này có thể trở nên một công cụ rất hữu ích cho các thầy thuốc khoa da, để tiên đoán sự xuất hiện của chứng sói đầu (calvitie) và do đó thực hiện những điều trị nội khoa hiệu quả nhằm làm chậm lại căn bệnh này. “Ngày nay, không có phương pháp tiêu chuẩn hóa để định lượng các sợi tóc bị mất hàng ngày ”. B.S Wasko đoan chắc như vậy. Ông công bố các kết quả của ông ngày 16/6 trong Archives of Dermatology, một tạp chí khoa học của Hoa Kỳ.

New England Journal of Medicine, năm 1999, nhắc lại rằng “một ngày có đến 100 sợi tóc bị rụng ”, nhưng ý niệm rất ăn sâu vào đầu óc các chuyên gia về tóc này chỉ căn cứ trên sự ước đoán cho rằng một da đầu (scalp) chứa trung bình 100.000 hành tóc (bulbe de cheveu) và 10% trong số các sợi tóc này ở giai đoạn cuối của đời sống.

Ý tưởng này không chỉ rõ một chút nào là rụng tóc có vẫn xảy ra thường xuyên khi chúng ta lớn tuổi và sự rụng tóc có giống hệt nhau ở đàn ông và đàn bà hay không. Phải biết rằng sự tăng trưởng của tóc là có chu kỳ và rằng mỗi chu kỳ kéo dài nhiều năm : giai đoạn tăng trưởng (anagène) kéo dài từ hai đến sáu năm.Tiếp theo là giai đoạn thoái biến (catagène) kéo dài từ hai đến ba tuần và sau hết là giai đoạn nghỉ ngơi (télogène) kéo dài từ hai đến ba tháng và chấm dứt bởi sự rụng tóc. Hành tóc (bulbe) trong da đầu sau đó lại bắt đầu công việc và một chu kỳ được lập lại. Thời gian của sự tăng trưởng dĩ nhiên xác định độ dài của sợi tóc và chính thế tích của hành tóc quyết định độ mịn cuối cùng của sợi tóc.

HAI THỨ THUỐC ĐỂ LÀM CHẬM LẠI SỰ RỤNG TÓC

Cùng với nhóm nghiên cứu, BS Wasko đã nghiên cứu sự rụng tóc của 60 người mạnh khỏe, một nửa trong số những người này ở lứa tuổi từ 20 đến 40, còn nửa kia từ 41 đến 60. Những người này không có một triệu chứng sói đầu (calvitie) nào hoặc không bị rụng tóc khu trú (alopécie). Người ta phân cho các người tham gia, cùng một chiếc lược và người ta yêu cầu họ gội đầu 3 buổi sáng liên tiếp với cùng thuốc gội đầu. Ngày thứ tư, các người tham dự phải chải tóc về phía trước, trong 60 giây, trên một chiếc khăn trắng. Sau đó họ phải đếm các sợi tóc bị rụng và lặp lại trắc nghiệm 3 ngày liên tiếp. 6 tháng sau, các người tham dự phải lặp lại cùng thủ tục.

Một mặt, các kết quả cho thấy rằng những người tham gia trẻ tuổi nhất (20 đến 40 tuổi) mất từ 0 đến 70 sợi tóc mỗi ngày, hoặc trung bình 10,2 sợi tóc. Những người già nhất (41 đến 60 tuổi) đã mất từ 0 đến 43 sợi tóc mỗi ngày. Mặc dầu trung bình tóc rụng giống hệt nhau trong hai nhóm, nhưng người ta nhận thấy rằng một vài người trong nhóm những người trẻ tuổi nhất đã có thể rụng tóc nhiều hơn nhiều so với các người già. Đối với cùng người tham gia, dầu ở lứa tuổi nào, trắc nghiệm được thực hiện cách nhau 6 tháng, trung bình cho những kết quả tương tự nhau. Từ những đo lường được thực hiện cách nhau 6 tháng này, BS Wasko đã có thể cho thấy rằng khi các người tham gia mất hơn 50 sợi tóc mỗi ngày, cuối cùng những người này sẽ bị một chứng sói đầu quan trọng.Vậy sự đếm tóc rụng mỗi phút (décompte minute) là một công cụ thực tiễn và khách quan.

Hai loại thuốc được cho phép lưu hành để làm chậm lại sự rụng tóc dần dần và cải thiện sự che phủ da đầu. Chúng không có hiệu quả đối với những trường hợp sói đầu ở giai đoạn tiến triển, nhưng finastéride (Propecia), thuốc viên, uống 1 mg mỗi ngày, có tác dụng phong bế các enzyme phá hủy testostérone, và Minoxidil thuốc nước (một thuốc chống cao huyết áp có tác dụng kéo dài thời gian tăng trưởng của sợi tóc) có một hiệu quả nào đó. Trắc nghiệm mới, nhờ phát hiện sớm hơn sự rụng tóc báo hiệu sự xuất hiện của chứng sói đầu, sẽ cho phép bắt đầu các điều trị sớm hơn.
LE FIGARO (18/6/2008)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 98 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (23/10/2008 )

7/ TẠI SAO CHÚNG TA BỊ RỤNG TÓC ?

Cái vốn tóc của chúng ta có được từ lúc sinh ra đời. Chúng ta có 100.000 đến 150.000 sợi tóc rãi trên sọ của chúng ta. Mỗi nang lông (follicule pileux) có thể sản xuất trung bình 20 đến 25 sợi tóc trong suốt cuộc đời, với nhịp độ 0,7 đến 2 cm mỗi tháng. Nơi người đàn ông, một sợi tóc sống từ 2 đến 4 năm và nơi phụ nữ, từ 4 đến 7 năm. Người ta ước tính rằng, trong trạng thái bình thường, 10% đến 15% các sợi tóc của chúng ta ở trong tình trạng thường trực sẵn sàng bị rụng. Các sợi tóc mọc cho đến khi một sợi tóc mới “trục xuất” chúng để giành lấy chỗ. Người ta chứng thực rằng chu kỳ sống của các sợi tóc ngắn lại khi tuổi càng cao, nhất là ở đàn ông, ở vùng thái dương và đỉnh đầu, dưới ảnh hưởng của những yếu tố di truyền, trong đó có một yếu tố kiểm soát các hormones nam. Dần dần hoạt động của các nang lông chậm lại rồi cuối cùng dừng hẳn. Nơi phụ nữ, sự rụng tóc được thực hiện một cách ít khu trú, mặc dầu vùng trên sọ bị ảnh hưởng hơn phần còn lại của da đầu. Dĩ nhiên có những hói đầu nghiêm trọng hơn, hoặc bẩm sinh, hoặc do những stress quan trọng, do thiếu dinh dưỡng hoặc do điều trị nội khoa.
(LE FIGARO 13/10/2008)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 99 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (30/10/2008)

8/ KHÁM PHÁ MỘT GENE LÀ NGUỒN GỐC CỦA BỆNH HÓI ĐẦU

Hai công trình nghiên cứu quốc tế độc lập đã tiết lộ rằng rụng tóc dần dần sau 45 tuổi được liên kết với một vùng nằm trên nhiễm sắc thể 20.

Trắc nghiệm di truyền (test génétique) để biết xem có bị nguy cơ trở thành hói đầu hay không dường như sẽ có thể thực hiện trong không còn bao xa nữa. Thật vậy, hai nghiên cứu di truyền, được công bố trong Nature Genetics tiết lộ rằng một gène nằm trên nhiễm sắc thể 20 rất có thể liên quan đến sự xuất hiện của chứng hói đầu (calvitie). Các nhà nghiên cứu quan tâm đến dạng hói đầu xảy ra từ từ và rất phổ biến mà người ta gọi là alopécie androgénique. Sự rụng tóc được thực hiện theo một “hình vẽ” luôn luôn như nhau, mở rộng vùng thái dương rồi tiến dần lên đỉnh sọ, hướng về phía sau.

Công trình nghiên cứu đầu tiên đã được thực hiện bởi một nhóm nghiên cứu của đại học McGill của Montréal, của King’s College của Luân Đôn, kết hợp với những nhà nghiên cứu của hãng dược phẩm GlaxoSmithKline. Các nhà khoa học của Thụy Sĩ, Island và Hoà Lan cũng tham gia vào công trình nghiên cứu. Họ đã xem xét cac gène của 1.125 người châu Âu bị chứng hói đầu và đã nhận thấy rằng sự rụng tóc này được liên kết với 2 vùng của nhiễm sắc thể 20. Điều này xác nhận mối liên hệ giữa một dạng nào đó của gène của nhiễm sắc thể 20 và sự rụng tóc dần dần.
(LE FIGARO 13/10/2008)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 171 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 26/4/2010 )

5/ NGUỒN GỐC CỦA CHỨNG HÓI ĐẦU : MỘT SỰ BIẾN DỊ TRÊN NHIỄM SẮC THỂ SỐ 18 ĐƯỢC NHẬN DIỆN.

Rất bị ghê sợ bởi các người đàn ông lớn tuổi, chứng rụng tóc hùng sinh (alopécie androgénique), thường được gọi là chứng hói đầu (calvitie), đang chờ đón một người đàn ông trên ba ở tuổi 30 và một người đàn ông trên hai ở tuổi 50.

Mặc dầu mỗi ngày chúng ta đánh mất từ 50 đến 100 sợi tóc trong số khoảng 100.000 sợi che phủ mái đầu của chúng ta, nhưng những sợi tóc này bình thường được thay thế bởi những sợi tóc mới, mọc ở chỗ của những sợi tóc đã rụng đi. Chính vào khi nhịp độ rụng của tóc gia tốc, và không có sợi tóc kế vị nào mọc ra thì khi đó chứng hói đầu mới xuất hiện.

Trong một công trình được công bố tuần này trong Nature, các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ tiết lộ sự khám phá của một gène mới có can dự trong sự tăng trưởng của các sợi tóc. Để tìm ra một gène như thế, các nhà khoa học đã dò xét bộ gène (génome) của các thành viên của những gia đình Pakistan và Ý, bị mắc phải một dạng di truyền hiếm của bệnh rụng tóc : chứng ít lông di truyền đơn thuần (hypotrichose héréditaire simple). Bệnh này, do một thiều sót di truyền, được đặc trưng bởi hệ lông (pilosité) bị giảm trên cơ thể và da đầu, và tình trạng này xảy ra ngay từ tuổi ấu thơ.

Những phân tích di truyền đã cho phép phát hiện nơi những người này một sự biến dị chung nơi gène APCDD1. Gène này nằm trên một vùng đặc hiệu của nhiễm sắc thể 18, có can dự trong những dạng khác của bệnh rụng tóc như chứng rụng tóc hùng sinh (alopécie androgénique) hay chứng trụi tóc (pelade).

Không những đã khám phá ra gène liên kết với sự rụng tóc, các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ đã nhận thức rằng rằng gène này ức chế một đường mang tín hiệu (voie de signalisation), được biết nhằm kiểm soát sự tăng trưởng của các sợi lông nơi chuột. “ Đây là lần đầu tiên mà người ta chứng tỏ rằng con đường mang tín hiệu này, được gọi là Wnt, đóng một vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng của các sợi tóc nơi người ”, Angela Christiano, giáo sư của Đại học Columbia và là tác giả đầu tiên của công trình nghiên cứu này đã chỉ rõ như vậy. Vậy người và chuột đã chia sẻ nhiều điểm tương tự hơn về các cơ chế điều hòa sự xuất hiện của “ mái tóc ” (toison) hơn là điều được nghĩ bởi các nhà khoa học cho đến nay.

“ Những khám phá này gợi ý rằng nếu ta tác động lên con đường mang tín hiệu này, điều đó có thể có một ảnh hưởng lên sự tăng trưởng của các sợi tóc nơi người ”, Angela Christiano nói tiếp. Theo bà, những điều trị nhằm ngăn cản đường mang tín hiệu Wnt hơn là các đường kích thích tố (voies hormonales), như được thực hiện bởi những điều trị hiện nay, có thể được áp dụng rộng rãi hơn nơi những người bị rụng tóc quan trọng.
(LE SOIR 15/4/2010)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 209 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH

6/ HÓI ĐẦU NAM GIỚI SAU CÙNG ĐƯỢC PHÁT HIỆN.

Rụng tóc là do một sự bất hoạt của vài tế bào gốc.

BIOLOGIE. Tin vui cho những người bị hói đầu. Hay ít nhất đối với những người đàn ông, không theo mốt cạo đầu, khó sống với chứng hói của mình : một khám phá mới đây cho phép họ hy vọng thấy tóc mọc trở lại một ngày nào đó.

Thật vậy, trong một công trình nghiên cứu mới đây, được công bố hôm qua trong Journal of Clinical Investigation, các nhà nghiên cứa của département de dermatologie thuộc đại học Pennsylvanie (Hoa Kỳ) cho thấy rằng chứng hói đầu (calvitie) có thể là do sự bất hoạt hóa của những tế bào gốc được chứa trong các nang lông (follicules pileux). Và do đó chỉ cần “ đánh thức ” chúng để những nhà máy chế tạo tóc tí xíu này có thể bắt đầu hoạt động bình thường trở lại.

Để đi đến kết luận khá gây ngạc nhiên này, nhóm nghiên cứu, được chỉ đạo bởi George Cotsarelis đã so sánh các nang lông phát xuất từ các phần có tóc và không có tóc của sọ của các người đàn ông đã được transplantation capillaire.

Các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ sau đó đã chứng thực rằng số lượng các tế bào gốc là như nhau trong cả hai trường hợp. Ngược lại, các nang lông, được lấy trong vùng có tóc, chứa nhiều những tế bào trưởng thành hơn, hay những “ tế bào sinh con ” (cellules progénitrices), hơn những nang lông nằm trong vùng sói. Từ đó sinh ra ý nghĩ là chứng hói đầu nam giới không phải là do sự giảm của những tế bào gốc, mà đúng hơn là do sự sụt giảm hoạt tính của chúng.

Các nhà nghiên cứu không biết những lý do tại sao, vào giai đoạn này, việc biến đổi những tế bào gốc thành những tế bào“ sinh con ”(progénétrice) không được thực hiện nữa. Một sự panne gây nên, không phải là sự biến mất mà là sự teo của các nang lông, và dẫn đến sự sản xuất những sợi tóc bé tí, do đó không thấy được. “ Tuy nhiên, sự kiện số các tế bào gốc không bị ảnh hưởng cho chúng tôi hy vọng một ngày nào đó sửa chữa được vấn đề ”, George Costaleris đã giải thích như vậy.

Cách nay 4 năm, phòng thí nghiệm của ông ta đã cho thấy rằng các nang lông chuột trưởng thành có khả năng tái sinh với điều kiện đánh thức vài gène hoạt động trong thời kỳ phát triển thai. Và rằng sự chữa lành của một vết thương trên các con chuột mô hình tạo nên một “ fenetre embryonnaire ” tạo cơ hội làm gia tăng số những nang lông mới.

Sau cùng, vẫn trong công trình nghiên cứu của ông được công bố hôm qua, nhóm của Georges Cotsarelis đã loan báo là đã khám phá, vẫn trên các con chuột, một loại tế bào “ sinh con ” (cellule progénitrice), tương tự với những tế bào người. Thế mà những tế bào này, một khi được ghép vào các con chuột bị thiếu hụt miễn dịch, có khả năng chế tạo những nang lông và làm mọc tóc trở lại.

Một trong những giai đoạn sắp đến là nhận diện những yếu tố sinh học góp phần vào sự biến đổi của những tế bào gốc thành những tế bào sinh con. Một công tác cần thêm nhiều năm nghiên cứu.

Hiện nay, điều trị của chứng hói đầu chủ yếu được thực hiện bằng vi ghép tóc (microgreffe de cheveux), được lấy từng sợi một trong những vùng có tóc chuyển qua những vùng không có tóc của sọ. Một cuộc phẫu thuật tẻ nhạt, dài lâu và tốn kém (khoảng 5000 Euro). Trong 80% các trường hợp, chứng hói đầu là do nguồn gốc di truyền, liên hệ chủ yếu những người đàn ông trên 45 tuổi. Những cõng trình nghiên cứu đã cho thấy rằng một vùng của nhiễm sắc thể 20 có can dự vào.
(LE FIGARO 5/1/2011)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 251 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (9/12/2011)

4/ RỤNG TÓC : TỪ THUỐC ĐẾN GHÉP TÓC

Mặc dầu chứng rụng lông tóc (alopécie) không phải là một bệnh, nhưng thị trường phát triển với một nhu cầu nam giới gia tăng.

DERMATOLOGIE. Nếu mọi chuyện đều tốt đẹp, 85% tóc của các bạn ở vào giai đoạn tăng trưởng (phase de croissnce) và chỉ 10% ở giai đoạn rụng (phase de chute).“ Vậy ta có thể mất 50 đến 100 sợi tóc mỗi ngày nhưng điều đó không đáng ngại. Vấn đề, đó là khi sự rụng tóc gia tăng, BS Alain Zara, thầy thuốc chuyên khoa da (Paris) đã giải thích như vậy. Nguyên nhân đầu tiên ở đàn ông (90% các trường hợp) là chứng rụng tóc do kích thích tố nam (alopécie androgénétique), do tác dụng của các hormone nam lên chân tóc. Ở phụ nữ, rụng tóc thường là phản ứng với một biến cố đặc biệt (sinh đẻ, mãn kinh) nhưng cũng đó stress, mệt mỏi, thuốc lá,... Với hậu quả của những thay đổi trong lời sống của chúng ta, từ nay càng ngày càng có nhiều phụ nữ bị liên hệ.”

Sau cùng, đàn ông và phụ nữ có thể mất quá nhiều tóc vì những lý do y khoa : chế độ ăn uống mất quân bình, bệnh tật, tai nạn, thuốc men. Ta cũng tìm thấy những nguyên nhân do tai nạn hay y khoa (thí dụ các sẹo mụn : cicatrices d’acné) để giải thích sự biến mất hoàn toàn hay một phần các lông mày, các lông râu (poils de barbe). Thế mà, ở đây cũng vậy, nhu cầu đòi sửa chữa bùng nổ và những tiến bộ được thực hiện trong ghép tóc có thể áp dụng ở mức độ này.

Một khi chẩn đoán được xác định, vấn đề là còn phải tìm kiếm những dung dịch. Vì lẽ để mọc, tóc của chúng ta rất cần acide aminé souffré và vitamine B5, B6 và PP, nên thầy thuốc thường kê đơn một chất bổ sung thức ăn (complément alimentaire), với những kết quả thấy rõ sau 3 tháng. Một điều trị tại chỗ có thể được phối hợp như Minoxidil, gây nên một sự giãn mạch các huyết quản nuôi dưỡng tóc, để các chất dinh dưỡng đến tóc với lượng tối đa. Một sự cải thiện được quan sát trong 2/3 các trường hợp, nhưng những lợi ích biến mất khi ngừng điều trị.

Về finastéride (chỉ đối với đàn ông), nó ngăn cản một dẫn chất của kích thích tố nam gắn vào các sợi tóc. Sau hai năm điều trị, sự rụng tóc được ổn định, sự mọc tóc lại được quan sát ở 40% các người đàn ông. Một sự giảm dục tính, những rối loạn cương đôi khi được ghi nhận. Dầu hữu ích thế nào đi nữa, những điều trị bằng thuốc không cho những kết quả tức thời, lâu dài hay đủ, vì vậy càng ngày có nhiều bệnh nhân hướng về ghép tóc, đang tiến bộ đều đặn. Mục tiêu luôn luôn giống nhau : phân bố tóc tốt hơn. Điều tiến bộ đó là cách tiến hành. Ví dụ, các kỹ thuật cải tiến nhất cho những kết quả tự nhiên đến độ không thể phân biệt giữa vùng được ghép và không được ghép.

KHÔNG CÓ SẸO.

DHI (Direct Hair Implantation) là một trong những kỹ thuật này. “ Đó là kỹ thuật duy nhất, trong đó tóc được lấy từng sợi (trên những tóc ngắn hay dài, nhưng không bị cạo), mỗi trong các sợi tóc được lấy được đưa ngay vào trong bì (derme) nhờ một “ implanteur ” mà không cần chuẩn bị da đầu bằng một “ pré trou ”. Kỹ thuật này được thực hiện lâu hơn ghép cổ điển, nhưng không gây đau trong và sau thủ thuật. Không để lại một vết sẹo nào. Với khả năng có thể lấy tóc vượt quá vùng gáy, cho đến tận các lỗ tai, và ngay cả từ những sợi lông của thân mình (những sợi lông này sẽ có hiệu quả như những sợi tóc thật sự một khi được cắm vào), điều này là một lợi điểm thật sự đối với những người đã mất nhiều tóc, BS Sydney Ohana, thầy thuốc ngoại khoa tạo hình (Paris) đã giải thích như vậy. Sau cùng sự tái phân bố mạch (revascularisation) của tóc nhanh đến độ tóc không có thời gian bị thiếu hụt : như thế tránh một phần tóc rụng, hai đến 3 tuần sau khi cắm chúng, đó là điều được thấy trong những kỹ thuật khác, điều này thật khá phiền, mặc dầu sau đó chúng mọc lại ”.

Nhiều phương cách khác cũng được đề nghị.“ Kỹ thuật vi ghép các sợi tóc dài (microgreffe à cheveux longs), được gọi như thế bởi vì không cần cạo hay cắt các sợi tóc sẽ đuợc cắm. Kỹ thuật này nhằm lấy những mảnh nhỏ (petits fragments) phát xuất từ một dải nhỏ (bandelette) được lấy từ những vùng rậm tóc. Phải xét đến góc và màu sắc của các sợi tóc. Vì có thể cắm trở lại từ 3000 đến 3500 sợi mọc mỗi buổi ghép, nên kết quả có thể được thấy ngay, BS Pierre Bouhanna, thầy thuốc chuyên khoa da thuộc bệnh viện Saint-Louis (Paris) đã xác nhận như vậy. Những vảy nhỏ được tạo thành ở chỗ cắm được che khuất bởi các sợi tóc. Đôi khi, một ít phù nề xuất hiện, nhưng tối đa chỉ trong 3 đến 4 ngày và ngay ngày hôm sau có thể gội đầu. ” Kỹ thuật ghép tóc dài (technique de la greffe à cheveux long) cũng như DHI cho phép tái tạo một lông mày, một bộ râu và trong tương lai một lông mi.

Các nhà nghiên cứu theo đuổi những hướng khác.“ Theo dự kiến từ nay đến vài tháng nữa, ta sẽ thấy xuất hiện trên thị trường những yếu tố tăng trưởng của tóc (facteur de croissance du cheveu), được lấy ở bệnh nhân (trong những vùng rậm tóc) và được tiêm trở lại trực tiếp vào trong da đầu, ở những vùng bị rụng tóc ”, BS Bouhanna đã đảm bảo như vậy. Hướng khác : cấy trong 6 đến 8 tuần các nang lông (follicule pileux) thu được khi thực hiện microgreffe, để có sẵn sử dụng một số lượng tóc để cắm lại lớn hơn : một cải tiến đáng lưu ý ở những người thiếu tóc để lấy.
(LE FIGARO 7/3/2011)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 171 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 26/4/2010 )

5/ NGUỒN GỐC CỦA CHỨNG HÓI ĐẦU : MỘT SỰ BIẾN DỊ TRÊN NHIỄM SẮC THỂ SỐ 18 ĐƯỢC NHẬN DIỆN.

Rất bị ghê sợ bởi các người đàn ông lớn tuổi, chứng rụng tóc hùng sinh (alopécie androgénique), thường được gọi là chứng hói đầu (calvitie), đang chờ đón một người đàn ông trên ba ở tuổi 30 và một người đàn ông trên hai ở tuổi 50.

Mặc dầu mỗi ngày chúng ta đánh mất từ 50 đến 100 sợi tóc trong số khoảng 100.000 sợi che phủ mái đầu của chúng ta, nhưng những sợi tóc này bình thường được thay thế bởi những sợi tóc mới, mọc ở chỗ của những sợi tóc đã rụng đi. Chính vào khi nhịp độ rụng của tóc gia tốc, và không có sợi tóc kế vị nào mọc ra thì khi đó chứng hói đầu mới xuất hiện.

Trong một công trình được công bố tuần này trong Nature, các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ tiết lộ sự khám phá của một gène mới có can dự trong sự tăng trưởng của các sợi tóc. Để tìm ra một gène như thế, các nhà khoa học đã dò xét bộ gène (génome) của các thành viên của những gia đình Pakistan và Ý, bị mắc phải một dạng di truyền hiếm của bệnh rụng tóc : chứng ít lông di truyền đơn thuần (hypotrichose héréditaire simple). Bệnh này, do một thiều sót di truyền, được đặc trưng bởi hệ lông (pilosité) bị giảm trên cơ thể và da đầu, và tình trạng này xảy ra ngay từ tuổi ấu thơ.

Những phân tích di truyền đã cho phép phát hiện nơi những người này một sự biến dị chung nơi gène APCDD1. Gène này nằm trên một vùng đặc hiệu của nhiễm sắc thể 18, có can dự trong những dạng khác của bệnh rụng tóc như chứng rụng tóc hùng sinh (alopécie androgénique) hay chứng trụi tóc (pelade).

Không những đã khám phá ra gène liên kết với sự rụng tóc, các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ đã nhận thức rằng rằng gène này ức chế một đường mang tín hiệu (voie de signalisation), được biết nhằm kiểm soát sự tăng trưởng của các sợi lông nơi chuột. “ Đây là lần đầu tiên mà người ta chứng tỏ rằng con đường mang tín hiệu này, được gọi là Wnt, đóng một vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng của các sợi tóc nơi người ”, Angela Christiano, giáo sư của Đại học Columbia và là tác giả đầu tiên của công trình nghiên cứu này đã chỉ rõ như vậy. Vậy người và chuột đã chia sẻ nhiều điểm tương tự hơn về các cơ chế điều hòa sự xuất hiện của “ mái tóc ” (toison) hơn là điều được nghĩ bởi các nhà khoa học cho đến nay.

“ Những khám phá này gợi ý rằng nếu ta tác động lên con đường mang tín hiệu này, điều đó có thể có một ảnh hưởng lên sự tăng trưởng của các sợi tóc nơi người ”, Angela Christiano nói tiếp. Theo bà, những điều trị nhằm ngăn cản đường mang tín hiệu Wnt hơn là các đường kích thích tố (voies hormonales), như được thực hiện bởi những điều trị hiện nay, có thể được áp dụng rộng rãi hơn nơi những người bị rụng tóc quan trọng.
(LE SOIR 15/4/2010)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 209 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH

6/ HÓI ĐẦU NAM GIỚI SAU CÙNG ĐƯỢC PHÁT HIỆN.

Rụng tóc là do một sự bất hoạt của vài tế bào gốc.

BIOLOGIE. Tin vui cho những người bị hói đầu. Hay ít nhất đối với những người đàn ông, không theo mốt cạo đầu, khó sống với chứng hói của mình : một khám phá mới đây cho phép họ hy vọng thấy tóc mọc trở lại một ngày nào đó.

Thật vậy, trong một công trình nghiên cứu mới đây, được công bố hôm qua trong Journal of Clinical Investigation, các nhà nghiên cứa của département de dermatologie thuộc đại học Pennsylvanie (Hoa Kỳ) cho thấy rằng chứng hói đầu (calvitie) có thể là do sự bất hoạt hóa của những tế bào gốc được chứa trong các nang lông (follicules pileux). Và do đó chỉ cần “ đánh thức ” chúng để những nhà máy chế tạo tóc tí xíu này có thể bắt đầu hoạt động bình thường trở lại.

Để đi đến kết luận khá gây ngạc nhiên này, nhóm nghiên cứu, được chỉ đạo bởi George Cotsarelis đã so sánh các nang lông phát xuất từ các phần có tóc và không có tóc của sọ của các người đàn ông đã được transplantation capillaire.

Các nhà nghiên cứu Hoa Kỳ sau đó đã chứng thực rằng số lượng các tế bào gốc là như nhau trong cả hai trường hợp. Ngược lại, các nang lông, được lấy trong vùng có tóc, chứa nhiều những tế bào trưởng thành hơn, hay những “ tế bào sinh con ” (cellules progénitrices), hơn những nang lông nằm trong vùng sói. Từ đó sinh ra ý nghĩ là chứng hói đầu nam giới không phải là do sự giảm của những tế bào gốc, mà đúng hơn là do sự sụt giảm hoạt tính của chúng.

Các nhà nghiên cứu không biết những lý do tại sao, vào giai đoạn này, việc biến đổi những tế bào gốc thành những tế bào“ sinh con ”(progénétrice) không được thực hiện nữa. Một sự panne gây nên, không phải là sự biến mất mà là sự teo của các nang lông, và dẫn đến sự sản xuất những sợi tóc bé tí, do đó không thấy được. “ Tuy nhiên, sự kiện số các tế bào gốc không bị ảnh hưởng cho chúng tôi hy vọng một ngày nào đó sửa chữa được vấn đề ”, George Costaleris đã giải thích như vậy.

Cách nay 4 năm, phòng thí nghiệm của ông ta đã cho thấy rằng các nang lông chuột trưởng thành có khả năng tái sinh với điều kiện đánh thức vài gène hoạt động trong thời kỳ phát triển thai. Và rằng sự chữa lành của một vết thương trên các con chuột mô hình tạo nên một “ fenetre embryonnaire ” tạo cơ hội làm gia tăng số những nang lông mới.

Sau cùng, vẫn trong công trình nghiên cứu của ông được công bố hôm qua, nhóm của Georges Cotsarelis đã loan báo là đã khám phá, vẫn trên các con chuột, một loại tế bào “ sinh con ” (cellule progénitrice), tương tự với những tế bào người. Thế mà những tế bào này, một khi được ghép vào các con chuột bị thiếu hụt miễn dịch, có khả năng chế tạo những nang lông và làm mọc tóc trở lại.

Một trong những giai đoạn sắp đến là nhận diện những yếu tố sinh học góp phần vào sự biến đổi của những tế bào gốc thành những tế bào sinh con. Một công tác cần thêm nhiều năm nghiên cứu.

Hiện nay, điều trị của chứng hói đầu chủ yếu được thực hiện bằng vi ghép tóc (microgreffe de cheveux), được lấy từng sợi một trong những vùng có tóc chuyển qua những vùng không có tóc của sọ. Một cuộc phẫu thuật tẻ nhạt, dài lâu và tốn kém (khoảng 5000 Euro). Trong 80% các trường hợp, chứng hói đầu là do nguồn gốc di truyền, liên hệ chủ yếu những người đàn ông trên 45 tuổi. Những cõng trình nghiên cứu đã cho thấy rằng một vùng của nhiễm sắc thể 20 có can dự vào.
(LE FIGARO 5/1/2011)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 251 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (9/12/2011)

4/ RỤNG TÓC : TỪ THUỐC ĐẾN GHÉP TÓC

Mặc dầu chứng rụng lông tóc (alopécie) không phải là một bệnh, nhưng thị trường phát triển với một nhu cầu nam giới gia tăng.

DERMATOLOGIE. Nếu mọi chuyện đều tốt đẹp, 85% tóc của các bạn ở vào giai đoạn tăng trưởng (phase de croissnce) và chỉ 10% ở giai đoạn rụng (phase de chute).“ Vậy ta có thể mất 50 đến 100 sợi tóc mỗi ngày nhưng điều đó không đáng ngại. Vấn đề, đó là khi sự rụng tóc gia tăng, BS Alain Zara, thầy thuốc chuyên khoa da (Paris) đã giải thích như vậy. Nguyên nhân đầu tiên ở đàn ông (90% các trường hợp) là chứng rụng tóc do kích thích tố nam (alopécie androgénétique), do tác dụng của các hormone nam lên chân tóc. Ở phụ nữ, rụng tóc thường là phản ứng với một biến cố đặc biệt (sinh đẻ, mãn kinh) nhưng cũng đó stress, mệt mỏi, thuốc lá,... Với hậu quả của những thay đổi trong lời sống của chúng ta, từ nay càng ngày càng có nhiều phụ nữ bị liên hệ.”

Sau cùng, đàn ông và phụ nữ có thể mất quá nhiều tóc vì những lý do y khoa : chế độ ăn uống mất quân bình, bệnh tật, tai nạn, thuốc men. Ta cũng tìm thấy những nguyên nhân do tai nạn hay y khoa (thí dụ các sẹo mụn : cicatrices d’acné) để giải thích sự biến mất hoàn toàn hay một phần các lông mày, các lông râu (poils de barbe). Thế mà, ở đây cũng vậy, nhu cầu đòi sửa chữa bùng nổ và những tiến bộ được thực hiện trong ghép tóc có thể áp dụng ở mức độ này.

Một khi chẩn đoán được xác định, vấn đề là còn phải tìm kiếm những dung dịch. Vì lẽ để mọc, tóc của chúng ta rất cần acide aminé souffré và vitamine B5, B6 và PP, nên thầy thuốc thường kê đơn một chất bổ sung thức ăn (complément alimentaire), với những kết quả thấy rõ sau 3 tháng. Một điều trị tại chỗ có thể được phối hợp như Minoxidil, gây nên một sự giãn mạch các huyết quản nuôi dưỡng tóc, để các chất dinh dưỡng đến tóc với lượng tối đa. Một sự cải thiện được quan sát trong 2/3 các trường hợp, nhưng những lợi ích biến mất khi ngừng điều trị.

Về finastéride (chỉ đối với đàn ông), nó ngăn cản một dẫn chất của kích thích tố nam gắn vào các sợi tóc. Sau hai năm điều trị, sự rụng tóc được ổn định, sự mọc tóc lại được quan sát ở 40% các người đàn ông. Một sự giảm dục tính, những rối loạn cương đôi khi được ghi nhận. Dầu hữu ích thế nào đi nữa, những điều trị bằng thuốc không cho những kết quả tức thời, lâu dài hay đủ, vì vậy càng ngày có nhiều bệnh nhân hướng về ghép tóc, đang tiến bộ đều đặn. Mục tiêu luôn luôn giống nhau : phân bố tóc tốt hơn. Điều tiến bộ đó là cách tiến hành. Ví dụ, các kỹ thuật cải tiến nhất cho những kết quả tự nhiên đến độ không thể phân biệt giữa vùng được ghép và không được ghép.

KHÔNG CÓ SẸO.

DHI (Direct Hair Implantation) là một trong những kỹ thuật này. “ Đó là kỹ thuật duy nhất, trong đó tóc được lấy từng sợi (trên những tóc ngắn hay dài, nhưng không bị cạo), mỗi trong các sợi tóc được lấy được đưa ngay vào trong bì (derme) nhờ một “ implanteur ” mà không cần chuẩn bị da đầu bằng một “ pré trou ”. Kỹ thuật này được thực hiện lâu hơn ghép cổ điển, nhưng không gây đau trong và sau thủ thuật. Không để lại một vết sẹo nào. Với khả năng có thể lấy tóc vượt quá vùng gáy, cho đến tận các lỗ tai, và ngay cả từ những sợi lông của thân mình (những sợi lông này sẽ có hiệu quả như những sợi tóc thật sự một khi được cắm vào), điều này là một lợi điểm thật sự đối với những người đã mất nhiều tóc, BS Sydney Ohana, thầy thuốc ngoại khoa tạo hình (Paris) đã giải thích như vậy. Sau cùng sự tái phân bố mạch (revascularisation) của tóc nhanh đến độ tóc không có thời gian bị thiếu hụt : như thế tránh một phần tóc rụng, hai đến 3 tuần sau khi cắm chúng, đó là điều được thấy trong những kỹ thuật khác, điều này thật khá phiền, mặc dầu sau đó chúng mọc lại ”.

Nhiều phương cách khác cũng được đề nghị.“ Kỹ thuật vi ghép các sợi tóc dài (microgreffe à cheveux longs), được gọi như thế bởi vì không cần cạo hay cắt các sợi tóc sẽ đuợc cắm. Kỹ thuật này nhằm lấy những mảnh nhỏ (petits fragments) phát xuất từ một dải nhỏ (bandelette) được lấy từ những vùng rậm tóc. Phải xét đến góc và màu sắc của các sợi tóc. Vì có thể cắm trở lại từ 3000 đến 3500 sợi mọc mỗi buổi ghép, nên kết quả có thể được thấy ngay, BS Pierre Bouhanna, thầy thuốc chuyên khoa da thuộc bệnh viện Saint-Louis (Paris) đã xác nhận như vậy. Những vảy nhỏ được tạo thành ở chỗ cắm được che khuất bởi các sợi tóc. Đôi khi, một ít phù nề xuất hiện, nhưng tối đa chỉ trong 3 đến 4 ngày và ngay ngày hôm sau có thể gội đầu. ” Kỹ thuật ghép tóc dài (technique de la greffe à cheveux long) cũng như DHI cho phép tái tạo một lông mày, một bộ râu và trong tương lai một lông mi.

Các nhà nghiên cứu theo đuổi những hướng khác.“ Theo dự kiến từ nay đến vài tháng nữa, ta sẽ thấy xuất hiện trên thị trường những yếu tố tăng trưởng của tóc (facteur de croissance du cheveu), được lấy ở bệnh nhân (trong những vùng rậm tóc) và được tiêm trở lại trực tiếp vào trong da đầu, ở những vùng bị rụng tóc ”, BS Bouhanna đã đảm bảo như vậy. Hướng khác : cấy trong 6 đến 8 tuần các nang lông (follicule pileux) thu được khi thực hiện microgreffe, để có sẵn sử dụng một số lượng tóc để cắm lại lớn hơn : một cải tiến đáng lưu ý ở những người thiếu tóc để lấy.
(LE FIGARO 7/3/2011)

LÀM GÌ KHI BỊ RỤNG TÓC VÌ VÀI ĐIỀU TRỊ CHỐNG UNG THƯ.

Professeur Alain Astier
Pharmacie clinique oncologique
Membre de l’Académie nationale de pharmacie

Phần lớn các loại thuốc chống ung thư tác dụng bằng cách phá hủy những tế bào tăng sinh ung thư, nhưng cũng phá hủy những tế bào bình thường bất cứ ở đâu trong cơ thể, trong đó có các tế bào của các hành lông (bulbe pileux) ở chân tóc. Tác dụng không nhắm đích này, bất hạnh thay, là nguồn gốc của những tác dụng đặc biệt không được mong muốn : ỉa chảy, mửa, giảm hồng cầu và cả rụng tóc.

Không phải tất cả các thuốc chống ung thư đều gây rụng tóc cùng mức độ như nhau. Ngay cả vài loại thuốc không hề gây rụng tóc. Nhưng nhiều protocole hóa học liệu pháp chẳng màn đến vấn đề rụng tóc mà chỉ nhắm đến tính hiệu quả của điều trị. Đó là trường hợp điều trị trong các ung thư vú, buồng trứng, phổi hay các ung thư bạch cầu.

Bệnh nhân và thầy thuốc không cùng một nhận thức về tình hình. Đối với các thầy thuốc, chính kết quả mới là đáng kể và những tác dụng phụ chỉ quan trọng nếu chúng trầm trọng “ về mặt y khoa ”, như sự sụt giảm các bạch cầu trong máu. Đối với các bệnh nhân, nhất là các phụ nữ, hóa học trị liệu có nghĩa là rụng tóc, như là một stigmate đối với bản thân mình và đối với những kẻ khác, mặc dầu đó là một hiện tượng tạm thời và hiền tính. Thật vậy, ngay khi ngừng hóa học trị liệu, tóc luôn luôn mọc trở lại và sự rụng tóc không phải là một căn bệnh. Đôi khi đó là một nỗi thống khổ cần phải được xét đến. Phải giải thích và dédramatiser, tìm những phương tiện cho phép giảm thiểu tác động của nó lên chất lượng sống của bệnh nhân.

Thông tin là chủ yếu. Phải giải thích rằng những tác dụng không được mong muốn là không thể tránh được nhưng chúng khác nhau tùy theo các thuốc điều trị, phải thuyết phục về tính chất tạm thời và có thể đảo ngược được của sự rụng tóc. Trong vài trường hợp, ta có thể dự đoán khi các loại thuốc cho phép. Thường thường các casque réfrigérant được đề nghị. Thật vậy, lạnh làm giảm nhiều tuần hoàn máu ở da đầu, do đó làm giảm sự cung cấp thuốc đến hành mao quản (bulbe capillaire), như vậy hạn chế độc tính của thuốc điều trị. Nhưng tính hiệu quả của nó thay đổi rất nhiều tùy theo tính chất và cách cho thuốc, tùy theo việc quản lý casque (lý tưởng 10 phút trước khi bắt đầu truyền và duy trì 30 phút sau khi ngừng) ; tính chất của các sợi tóc và ngay cả chiều dài của chúng : các sợi tóc được cắt ngắn sẽ chống lại tốt hơn.

Nhìn toàn bộ, ta càng chăm sóc các sợi tóc của mình, ta sẽ càng bảo vệ chúng : ít rửa, không nhuộm màu, không chải mạnh. Có những người dùng các chất bổ sung vitamine nhưng không có gì được chứng minh. Ngược lại, những loại thuốc và /hoặc những mỹ phẩm chứa các chất “ chống rụng tóc ” không có một lợi ích nào trong trường hợp một hóa học liệu pháp.

Tốt hơn là chuẩn bị để chịu đựng. Cắt tóc ngắn, thậm chí cạo đầu là có lợi. Đó là một động tác tự ý và một giai đoạn trung gian cho phép làm quen với một hình ảnh khác và lấy làm của mình việc rụng tóc sắp đến. Như thế ta tránh được sự kinh qua đặc biệt căng thẳng của một phụ nữ, khi sáng thức dậy với một “ scalp ” trên gối..

Sau cùng, luôn luôn có những khăn đóng (turbans), những khăn trùm cũng như những tóc giả.

Sự rụng tóc là và sẽ là một thương tổn đôi khi không chịu được đối với nữ tính ; nhưng ta có thể hy vọng rằng hóa học liệu pháp sẽ thực hiện những tiến bộ và rằng công luận sẽ được làm nhạy cảm hơn và khoan dung hơn.

Những tiến bộ quan trọng đã được thực hiện theo chiều hướng này, nhưng chính các phụ nữ phải được chuẩn bị tốt hơn để chấp nhận rằng việc hy sinh mái tóc của họ là cái bảo đảm, mặc dầu độc ác nhưng không tránh được, của sự chữa lành bệnh. Với sự hỗ trợ thường xuyên và chăm chú của những người thân, thử thách có thể được vượt qua. Cho đến cùng, khi các sợi tóc mọc trở lại không giống trước...Nhưng đó chỉ là tạm thời : sau vài tháng, họ sẽ tìm thấy lại bản chất thật sự của chúng.
(LE FIGARO 21/6/2011)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 294 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (26/1/2013)

1/ CHỨNG HÓI : NHỮNG ĐIỀU TRỊ VẪN CÒN TỐN KÉM


Quote:

CHỨNG HÓI

Bằng những con số

20 đến 25
tuổi, đó là lứa tuổi trung bình xuất hiện chứng hói ở đàn ông.
100.000
đó là số các sợi tóc mà một người trung bình có.
50 đến 100
đó là số sợi tóc mà chúng ta rụng mỗi ngày



Quote:
TẠI SAO TÓC KHÔNG MỌC LẠI NỮA ?
• Di truyền : Trong 70% các trường hợp, chứng hói được truyền qua các gène

•Stress nặng:

•Chế độ ăn uống: Thiếu hụt vitamine H và B6

•Thuốc gội đầu (shampoings): Vài sản phẩm tấn công da đầu

•Thuốc :Vài loại thuốc (amphétamine, các thuốc chống đông máu)

•Một phản ứng với các kích thích tố nam
◦Các hormone nam phát khởi một phản ứng ở các nhú bì (papilles dermiques)

◦Phản ứng này có thể làm gia tốc chu kỳ lông (cycle pilaire). Các sợi tóc chết sớm và rụng mà không còn hy vọng mọc lại.




Những giải pháp hiện có
•Đắp thuốc nước (lotion cutanée) (Minoxidil)

•Điều trị bằng thuốc uống (Finastéride)

•Ngoại khoa (ghép tóc vi thể : microgreffe de cheveux)



Hai loại thuốc đã chứng tỏ có hiệu quả và những thứ thuốc khác đang được phát triển.

CHEVEUX. “ Hướng nghiên cứu những chất tương cận của các prostaglandines là tiến bộ nhất, nó có thể dẫn đến một điều trị mới trong hai năm đến, với những kết quả dường như đầy hứa hẹn hơn những điều trị hiện nay ”, BS Pascal Reygagne, giám đốc của Centre Sabouraud (Paris) đã đảm bảo như vậy. Từ nay, hai loại thuốc này đã chứng tỏ có hiệu quả chống lại chứng hói (calvitie) và chúng thêm vào những kỹ thuật ngoại khoa mới để mang lại những giải pháp cho các ông và các bà sống khó khăn với việc bị rụng tóc.

2/3 những người đàn ông bị liên hệ bởi chứng hói, xảy ra sớm hay muộn trong cuộc đời mình và 1/3 trở nên bị hói : đó là một hiện tượng bình thường, liên kết với các kích thích tố nam (hormone androgène) và do đó phần lớn hiện diện ở những người đàn ông. Mặc dầu bình thường, chứng hói biến đổi bề ngoài của gương mặt và có thể có những hậu quả tâm lý quan trọng, nhất là ở những người đàn ông trẻ tuổi. Chứng hói, trong đại đa số các trường hợp có nguồn gốc di truyền và chiếc sọ của một đứa con trai thường sẽ giống với chiếc sọ của cha mình. Vậy có khả năng xét đến một điều trị sớm chứng hói, điều này làm gia tăng nhưng cơ may mang lại thành công.

Ở người đàn ông, những dấu hiệu đầu tiên của chứng hói được quan sát ở vùng thái dương (golfes temporaux), mất tóc ngày càng nhiều cũng như trên vùng cao của sọ. “ Dần dần toàn bộ sọ đều bị ảnh hưởng, ngoại trừ một vành tóc vẫn còn tồn tại cho đến khi chết ”, GS Christian Dubreuil, thầy thuốc ngoại khoa và giáo sư của đại học Claude-Bernard (Lyon) đã nhấn mạnh như vậy.

Khi chứng hói phát khởi đột ngột, phải tìm kiếm một nguyên nhân khác và trước hết là stress. Một chế độ làm gầy (régime amaigrissant) hay cách ăn uống quá mất quân bình cũng là nguyên nhân gây rụng tóc. Vài bệnh ngoài da, vài bệnh hay vài loại thuốc cũng có thể được nhận diện trước mọi can thiệp lên chứng hói.

Tuy nhiên, nếu nguồn gốc là do kích thích tố nam được xác nhận, minoxidil thuốc nước (lotion), đắp trên những vùng bị thương tổn, là điều trị quy chiếu. “ Ít nhất cần 3 tháng để quan sát những kết quả, với một sự mọc lại tóc ở 1/3 các bệnh nhân, vùng tóc rụng ổn định ở 1/3 bệnh nhân khác và không có một tác dụng nào đối với 1/3 người còn lại ”, BS Reygagne đã nhấn mạnh như vậy.

Những tác dụng phụ xảy ra tại chỗ : đỏ, kích thích, ngứa ở nơi da đầu, tóc mỡ.

Nếu giải pháp này không được thỏa mãn, những người đàn ông hói có thể được điều trị bằng một cách khác : finastéride, được dùng bằng đường miệng.“ Ít nhất sau 3 đến 6 tháng, ta quan sát thấy một sự mọc trở lại ở 40% những bệnh nhân, một sự ổn định đối với 40% bệnh nhân khác và không có một tác dụng nào đối với 20% người còn lại ”, BS Reygagne đã chỉ rõ như vậy.

ĐIỀU TRỊ LÂU DÀI

Finastéride có những tác dụng phụ được biết lên đời sống sinh dục của các bệnh nhân nhưng những công trình nghiên cứu vẫn còn gây tranh cãi, nhất là tác dụng về lâu về dài, của sự sử dụng finastéride với liều thấp, như được kê đơn chống lại chứng hói.Thật vậy hai điều trị này phải được dùng rất lâu dài bởi vì chúng không tấn công vào nguyên nhân của chứng hói : ngừng thuốc hàm ý một sự rụng tóc trở lại. Đó là một trong những ưu điểm của những kỹ thuật ngoại khoa, mang lại một kết quả xác định (đọc bài số 3).

Sự xuất hiện của minoxidil trong những năm 1980 và của finastéride vào năm 1999 chống lại chứng hói đã cách mạng hóa việc điều trị, nhưng những điều trị này không hiệu quả ở tất cả các bệnh nhân và không cho những kết quả ngoạn mục. Những điều trị này vẫn tốn kém, cũng như những kỹ thuật ngoại khoa. Vì phần lớn những người đàn ông bị liên hệ, nên nghiên cứu đặc biệt tích cực để tìm ra những giải pháp khác.

NHỮNG TẾ BÀO GỐC

Những tế bào gốc, về lâu về dài, có lẽ sẽ là một hướng điều trị đáng lưu ý nhưng có lẽ tốn kém. Những công trình nghiên cứu khác quan tâm đến những yếu tố tăng trưởng, có thể làm dễ sự xuất hiện những tế bào có chức năng lông (cellules à fonction pilaire) từ những tế bào gốc hiện diện trong da.

Trước mắt hơn, nhiều kíp nghiên cứu đang đánh giá lợi ích của những sản phẩm có chất căn bản là những chất tương cận của prostaglandines : những chất này hiện diện trong các thuốc giọt được sử dụng để điều trị glaucome, làm dễ sự tăng trưởng của các lông mi. Một công trình nghiên cứu của Anh mới đây đã xác nhận rằng bimatoprost có cùng tác dụng lên các nang tóc người và trên bộ lông chuột bị điều tương đương với chứng hói.
(LE FIGARO 21/1/2013)