CÀNG CAO TUỔI CÀNG CẦN ĂN NGON - BS Lương Lễ Hoàng
 

CÀNG CAO TUỔI CÀNG CẦN ĂN NGON - BS Lương Lễ Hoàng


blank

CÀNG CAO TUỔI CÀNG CẦN ĂN NGON


Chúng ta sống đến tuổi nầy là may mắn lắm rồi! Nên ăn những gì chúng ta thích, đừng hà tiện nữa! Để dành tiền cho con cháu biết bao nhiêu cho đủ? Hơn nữa, chúng nó có bằng cấp, có công việc tốt, chúng nó hẵn nhiên là giàu có hơn mình thì tại sao mình lại hà tiện, chắt chiu để dành cho chúng biết bao nhiêu cho đủ? (Còn ăn được thì cứ ăn cho thỏa thích, một mai răng rụng hết chỉ còn nhìn mà hít hà thôi!)
Tuy không hẳn vì bất hiếu nhưng do định kiến là người cao tuổi không cần ăn nhiều nên không thiếu người già bị rơi vào tình trạng suy dinh dưỡng một cách oan uổng! Thêm vào đó là nhiều người lớn tuổi phải kiêng cữ, thường khi thái quá do con cháu ép buộc vì bệnh tiểu đường, cao huyết áp, tăng mỡ trong máu…
Vấn đề chưa dừng lại ở điểm cơ thể người cao niên vì thế mà thiếu dưỡng chất. Nguy hơn nhiều là do đó mà sức đề kháng bị xói mòn khiến bệnh bội nhiễm cũng như bệnh do thoái hóa cơ khớp trở thành mối đe dọa thường xuyên cho cơ thể vốn vừa nhạy cảm, vừa dễ thiếu nước khi tuổi đời chồng chất. Nếu xét về mặt dược lý, bữa ăn của người cao tuổi thậm chí quan trọng không kém viên thuốc đặc hiệu.
Quan điểm theo đó, người cao tuổi phải e dè với từng miếng ăn là một sai lầm nghiêm trọng. Nhiều công trình nghiên cứu trong thời gian gần đây cho thấy hình thức ăn uống dồi dào rau cải tươi, nhiều cá biển và nhất là ngon miệng là chế độ dinh dưỡng lý tưởng cho người già.
Bằng chứng là người cao tuổi ở Địa Trung Hải ít bị nhồi máu cơ tim nhờ khẩu phần đa dạng với thực phẩm “xanh” chiếm tối thiểu 60% tổng lượng. Bằng chứng là người Nhật có tuổi thọ cao nhất thế giới nhờ thực đơn hầu như không bao giờ thiếu cá biển và đậu nành. Ngược lại, người cao tuổi trong các nhà dưỡng lão ở Hoa Kỳ, nơi chế độ ăn uống kiêng cữ được đặt lên hàng đầu lại có tỷ lệ tai biến mạch máu não và tử vong vì nhồi máu cơ tim vượt xa các nước khác!
Từ nhận thức đó, thay vì tiếp tục đề cao hình thức kiêng khem, đa số chuyên gia dinh dưỡng ở khắp nơi đã đồng lòng tán dương chế độ dinh dưỡng mang nhiều nét “đổi mới” cho người già dựa trên các nguyên tắc như sau:
• Người cao tuổi nên ăn tất cả những món ưa thích và ngon miệng, miễn là với lượng không gây trở ngại cho chức năng tiêu hóa.
• Khẩu phần hàng ngày càng đa dạng càng tốt, càng ít thực phẩm công nghệ càng hay.
• Chắc chắn uống đủ nước trong ngày bằng cách chú trọng các món cung cấp nước như rau trái, món canh… thay vì uống nước vì nhiều người già thường chỉ uống khi khát.
• Đừng nấu cho người cao tuổi các món ăn tuy bổ dưỡng về thành phần nhưng với khẩu vị nuốt không vô! Đừng quên cảm giác ngon miệng là đòn bẩy cho sức kháng bệnh.
• Không nhất thiết phải cữ muối tuyệt đối nếu không có y lệnh của thầy thuốc trong giai đoạn bệnh tim mạch cấp tính.
• Không nên thiếu món ngọt nếu thực khách chưa bị bệnh tiểu đường.
• Luôn luôn có rau quả tươi trong khẩu phần.
• Nên có nhiều bữa ăn nhỏ thay vì ngày ba bữa đúng giờ.
• Một ly rượu vang cho mỗi bữa ăn là điều nên làm.
• Chỉ tránh các món ăn gây dị ứng, món chiên xào nếu đã có bệnh trên đường tiêu hóa như viêm đại trường mãn, viêm ruột dị ứng, trĩ…
• Có bữa cơm gia đình cùng con cháu thay vì ăn riêng trong buồn tẻ như người bệnh nặng.
• Vận động nhẹ trước và sau bữa ăn.
Con cháu nếu biết thương ông bà đừng quên là các nhà nghiên cứu ở Hoa Kỳ vừa chứng minh hẳn hòi là: người cao tuổi nếu có da có thịt một chút nghĩa là dư cân, ít bị bệnh và sống thọ hơn bạn đồng niên mình hạc xương mai.
Lượng mỡ dưới da, tất nhiên không nhiều, chính là kho dự trữ dưỡng chất để đáp ứng cho nhu cầu phục hồi của cơ thể người cao tuổi mỗi lần ngã bệnh.
Không cho người già ăn no bụng và ngon miệng là một điều đáng trách cả về lý lẫn về tình.

BS Lương Lễ Hoàng






Trước

Sau


In Trang

Breast Cancer
 

Bệnh Ung Thư Nhủ Hoa hay Ung Thư Vú- Bác Sĩ Nguyễn Hải Châu và Võ Quách thị Tường Vi

15 Tháng Giêng 20151:49 CH(Xem: 4936)









Bệnh Ung Thư Nhủ Hoa hay Ung Thư Vú

Bác Sĩ Nguyễn Hải Châu và Võ Quách Tường Vi

Mấy thập niên gần đây chúng tôi nhận thấy sát xuất của bệnh ung thư nhủ hoa hay ung thư vú của chị em phụ nữ người Mỹ gốc Việt đã gia tăng nhiều khi so với những năm đầu tiên khi chúng ta mới bắt đầu qua Mỹ.

Hiện nay trên thế giới có 5 loại ung thư mà dễ gây thiệt hại đến tính mạng cho phụ nữ là (theo thứ tự nhiều nhất): ung thư vú, ung thư phổi, ung thư dạ dày , ung thư ruột, và ung thư tử cung .
Ung thư nhủ hoa hay vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ và đứng hàng thứ hai, chỉ sau ung thư phổi, gây tử vong hàng đầu trong số các bệnh ung thư phụ nữ ở Hoa Kỳ. Một trong tám phụ nữ sẽ bị ung thư vú.
Ở Mỹ, Trung tâm kiểm soát dịch bệnh (Center of Control Disease hay CDC) ước tính hơn 192.370 phụ nữ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú mỗi năm, và số lượng các trường hợp mới đã giảm trong thập niên qua. Hơn 40.000 phụ nữ bị tử vong với căn bệnh này hàng năm.
Đàn ông có thể phát triển bệnh ung thư vú, nhưng nó xảy ra ít hơn nhiều so với phụ nữ. Gần 2.000 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú mỗi năm. Ung thư vú là loại ung thư đứng hàng đầu của phụ nữ ở trong các nước phát triển và đang phát triển. Tỷ lệ mắc bệnh ung thư vú đang gia tăng tại các nước đang phát triển do tăng tuổi thọ, tăng đô thị hóa và áp dụng lối sống phương Tây. Mặc dù một số giảm nguy cơ có thể đạt được bởi phòng chống bệnh trước, nhưng các chiến lược này không thể làm giảm đi phần lớn các bệnh ung thư vú phát triển ở các nước thu nhập thấp và thu nhập trung bình, nơi ung thư vú được chẩn đoán ở giai đoạn rất muộn. Vì vậy, phát hiện sớm để nâng cao kết quả chống lại ung thư vú và sống sót vẫn là nền tảng kiểm soát ung thư vú. Riêng về người phụ nữ Việt mình đang sống trên nước Mỹ thì nguy cơ để bị ung thư vú cũng trên đà phát triển. Nghiên cứu của tiến sĩ Hồ (2006) cho thấy là phần lớn ung thư vú của phụ nữ gốc Việt, khi tìm ra, thì đã ở vào thời kỳ sau cùng, ung thư đã lan tràn nhiều nơi nên kết quả chữa trị cũng không được tốt đẹp cho lắm. Và cũng có một điều hơi bất ngờ với việc nghiên cứu này là các phụ nữ gốc Việt bị ung thư ở tuổi rất trẻ, dưới 50 tuổi. Vì vậy việc sàng lọc và chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ người Việt lại thêm phần quan trọng và nên khuyết khích trong cộng đồng.

Sơ lược về vú
nhủhoa1

Bầu vú gồm có các tuyến tạo sữa (gọi là tiểu thùy), các ống cực nhỏ dẫn sữa tới núm vú (gọi là tiểu quản), và mô mỡ. Đa số trường hợp ung thư vú đều bắt đầu trong các tế bào niêm lót tiểu quản. Đó gọi là ung thư tiểu quản. Những trường hợp khác bắt đầu tại tế bào niêm lót tiểu thùyvà gọi là ung thư tiểu

thùy. Phần còn lại bắt đầu từ những mô khác ở vú.

Ung thư vú là Bệnh gì?

Trước khi nói về Ung thư vú, điều cần thiết và quan trọng là chúng ta nên hiểu Ung Thư cụ thể là bệnh gì và tại sao nó lại nguy hiểm như vậy? Ung thư không phải chỉ là một loại bệnh. Có nhiều dạng ung thư, và ung thư xảy ra khi các tế bào phân chia không kiểm soát được. Những tế bào bất thường này có thể xâm nhập vào các mô lân cận hoặc di chuyển đến các vị trí ở xa bằng cách nhập vào mạch máu hoặc hệ bạch huyết. Tế bào bất thường này cứ tiếp tục tăng lên thêm và lấn át tế bào bình thường. Điều này khiến cơ thể khó hoạt động hiệu quả như thường lệ và dẫn đến nhiều hiệu quả nghiêm trọng, một vài điểm trong số đó là: Rối loạn chức năng tế bào, khối u, di căn.

Rối loạn chức năng của tế bào: Để cơ thể con người hoạt động bình thường, mỗi cơ quan phải có một số lượng tế bào nhất định. Các tế bào trong hầu hết các cơ quan sống không lâu dài lắm. Và để tiếp tục hoạt động cơ thể cần thay thế các tế bào bị mất này bằng quá trình phân chia các tế bào.

Phân chia tế bào được điều khiển bởi các gen nằm trong nhân tế bào. Chúng có chức năng như một sự hướng dẫn nói với các tế bào loại protein nào cần làm, nó sẽ phân chia như thế nào và nó sẽ sống bao lâu. Mã di truyền này có thể bị hư hại bởi một số yếu tố dẫn đến sự sai sót xảy ra trong sự hướng dẫn đó. Những lỗi này có thể làm thay đổi đáng kể cách tế bào hoạt động. Thay vì nghỉ ngơi các tế bào có thể tiếp tục phân chia, thay vì chết các tế bào có thể vẫn sống nhưng lại gây hại hay nguy hiễm cho cơ thể.

Khối u: Nhưng đôi khi quá trình có trật tự này bị trục trặc. Vật liệu di truyền (DNA) của một tế bào có thể bị hư hỏng hoặc thay đổi, gây ra các đột biến có ảnh hưởng đến tăng trưởng và phân chia của tế bào bình thường. Khi điều này xảy ra, các tế bào không chết khi chúng cần và các tế bào mới hình thành khi cơ thể không cần đến chúng. Các tế bào thêm này có thể tạo thành một khối lớn các mô gọi là khối u.

Di căn: Không phải tất cả các khối u đều là ung thư, các khối u có thể lành tính hoặc ác tính. Khối u lành tính không phải là ung thư. Chúng thường có thể được cắt bỏ, và, trong hầu hết các trường hợp, chúng không quay trở lại. Các tế bào trong khối u lành tính không lan ra các phần khác của cơ thể. Các khối u ác tính là ung thư. Các tế bào trong những khối u này có thể xâm nhập vào các mô lân cận và lan ra các phần khác của cơ thể. Sự lây lan của ung thư từ một phần của cơ thể đến phần khác được gọi là di căn.

Ung thư có thể bắt đầu tại bất cứ chỗ nào trong cơ thể. Nơi bắt đầu có thể là vú, phổi, kết tràng, và kể cả máu. Thí dụ, ung thư bắt đầu ở vú được gọi là ung thư vú, ung thu bắt đầu từ ở dạ dày thì gọi là ung thu dạ dày. Và khi tế bào ung thư lan rộng tới những bộ phận khác của cơ thể thì gọi là di căn. Thí dụ: tế bào ung thư trong vú có thể đi vào xương và tăng trưởng tại đó. Ung thư luôn luôn được đặt tên theo chỗ bắt đầu. Vì vậy, khi ung thư vú lan tới xương (hoặc bất cứ nơi nào khác) thì vẫn gọi là ung thư vú. Sẽ không gọi là ung thư xương, trừ khi bệnh bắt đầu tại xương.

Các dấu hiệu và triệu chứng nên chú ý của ung thư vú:

Dấu hiệu phổ biến nhất của ung thư vú là cục u. Có thể cục u sẽ không gây đau. Cục này có thể ở dạng cứng, di chuyển nhưng đôi khi lại dễ đau và mềm. Nếu có bất cứ cục u vú nào mới hay đáng khả nghi thì quý vị phải đến gặp bác sĩ để kiểm tra.

Những điều khác cũng có thể là dấu hiệu của ung thư vú:
nhủhoa2

• Sưng, căng phù toàn bộ hoặc một phần vú (ngoại trừ lúc ra huyết hay mang thai)
• Thay đổi ở da vùng vú, chẳng hạn như đau rát, hoặc có chỗ lõm
• Đau bầu vú hoặc núm vú
• Núm vú thụt vào trong
•Núm vú hoặc da vùng vú bị ửng đỏ, đóng vảy, ngứa, hoặc dày hơn.
•Có dịch tiết không phải là sữa (dịch vàng hay đỏ)

Ngoài sự thay đổi ở vú còn có những dấu hiệu khác như:
•Sụt cân (5kg/tháng) không rõ lý do.
•Đầy hơi. Đau bụng, đau vùng chậu, cảm giác mau no.
•Biến đổi tuyến vú. Nếu nhìn thấy sự thay đổi của núm vú hoặc nếu nhận thấy đầu vú có tiết dịch (nhưng không đang cho con bú)
•Rong kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt.
•Thay đổi của da.
•Nuốt khó.
•Chảy máu ở những vị trí bất thường (trong nước tiểu/phân).
•Đau bụng lâm râm và trầm cảm.
•Khó tiêu.
•Thay đổi ở miệng.
•Đau đớn mơ hồ cũng có thể là triệu chứng sớm của một số bệnh ung thư
•Thay đổi ở các hạch bạch huyết (sưng/có khối u ở cách hạch bạch huyết dước nách/cổ).
•Sốt, thay đổi màu da hoặc màu của phân.
•Mệt mỏi kéo dài.
•Ho kéo dài.

Làm sao có thể ngăn chặn và tranh đấu lại ung thư vú?
•Thay đổi những yếu tố mà mình có thể làm được
•Ăn uống và tập thể dục để có thân hình cân đối.
•Tập thể dục ít nhất 30-40 phút mỗi ngày và ít nhất 5 ngày/tuần
•Không uống rượu hơn 1 ly/ngày
•Nếu trên 40 tuổi, cần phải có khám ngực mỗi năm
•Đến gặp bác sĩ và nói chuyện với bác sĩ về nguy hiểm của ung thư vú
•Chia sẽ với bác sĩ về lịch trình ung thứ vú nếu có trong gia đình
•

Những phương thức ngăn ngừa
•Tự kiểm tra vú hàng tháng.
•Có bác sĩ kiểm tra hàng năm nếu ngoài 40 tuổi, hoặc 35 tuổi nếu có tiền sử gia đình.
•Chụp quang tuyến vú mỗi năm từ 40 tuổi trở lên:

– Sẽ phát hiện khối u nhỏ hoặc bác sĩ phát hiện trong lúc kiểm tra vú cho quí vị.

– Vài khối u nhỏ đến nổi chỉ có khám quang tuyến vú mới phát hiện ra chúng.



Phải chăng có các loại ung thư vú khác nhau?
Có nhiều dạng ung thư vú nhưng có hai dạng chính của ung thư vú: lan tràn và trú định. Các khối u vú có thể là một dạng duy nhất của ung thư vú, hay là kết hợp của của các loại, hoặc một hỗn hợp của bệnh ung thư trú định hay là lan tràn.
•DCIS [Ductal Carcinoma In Situ] (Caxinom Tiểu Quản Trú Định)

DCIS là dạng phổ biến nhất của ung thư vú lúc mới bắt đầu. Các khối u hình thành trong các tế bào của tuyến sữa, nơi mang sữa đến núm vú, hay còn gọi là tiểu quản. Đối với trường hợp DCIS, các tế bào ung thư chỉ phát hiện bên trong cái tiểu quản. Các tế bào này không lan rộng qua thành tiểu quản và xâm nhập mô vú gần đó. Các cơ hội điều trị thành công cao và gần như mọi phụ nữ bị DCIS đều có thể trị lành.
•LCIS [Lobular Carcinoma In Situ] (Caxinom Tiểu Thùy Trú Định)

Thông thường, LCIS không phải là ung thư, xảy ra trong tiểu thùy, đó là những tuyến sản xuất sữa. Trường hợp này bắt đầu tại các tuyến tạo sữa nhưng không tăng trưởng xuyên qua thành vách của tuyến.

Đa số chuyên gia ung thư vú đều cho rằng LCIS không tiếp tục tiến triển thành ung thư vú.
Nhưng quả thật phụ nữ bị LCIS sẽ có nguy cơ ung thư vú cao hơn. Khoảng một trong 10 trường hợp ung thư vú là ung thư tiểu thùy xâm lấn. Nếu quý vị bị LCIS thì phải rọi khám vú mỗi năm.
•IDC [Invasive Ductal Carcinoma] (Caxinom Tiểu Quản Lan Tràn)

IDC đôi khi còn được gọi là ung thư tiểu quản tuyến vú xâm nhập, là loại phổ biến nhất của ung thu vú. Trường hợp này bắt đầu tại nhũ quản của vú và tăng trưởng xuyên qua thành tiểu quản. Kế đó bệnh có thể xâm nhập vào mô mỡ của vú. Khoản 80% của tất cả các bệnh ung thư vú là dạng ung thư xâm lấn (lan tràn) và dạng ung thư này cũng có thể lan rộng tới những bộ phận khác của cơ thể.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (American Cancer Society), hơn 180.000 phụ nữ ở Hoa Kỳ phát hiện mình bị ung thư vú lan tràn mỗi năm. Hầu hết trong số họ được chẩn đoán bị ung thư tiểu quản lan tràn.
Mặc dù ung thư tuyến vú lan tràn có thể ảnh hưởng đến phụ nữ ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn khi phụ nữ lớn tuổi. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, khoảng hai phần ba số phụ nữ là 55 tuổi hoặc lớn hơn khi họ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú lan tràn. Ung thư tiểu quản lan tràn cũng ảnh hưởng đến nam giới.
•ILC [Invasive Lobular Carcinoma] (Caxinom Tiểu Thùy Lan Tràn)

Trường hợp ung thư vú này bắt đầu ở tuyến sữa (tiểu thùy), là loại phổ biết thứ hai của ung thư vú sau ung thư tiểu quản lan tràn. Theo Hiệp hội Ung thu Hoa Kỳ, hơn 180.000 phụ nữ phát hiện mình bị ung thư vú lan tràn mỗi năm. Khoản 10% của tất cả các bệnh ung thư vú lan tràn là Ung thư tiểu thùy lan tràn. Bệnh có thể lan rộng tới những bộ phận khác của cơ thể.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ , khoảng hai phần ba số phụ nữ là 55 hoặc lớn hơn khi họ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú lan tràn. Ung thư tiểu thùy lan tràn có xu hướng cho phụ nữ ở độ 60 tuổi hơn bệnh ung thư tiểu quản lan tràn xảy ra ở giữa 50s.
Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng việc sử dụng liệu pháp thay thế hormone trong và sau thời kỳ mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ của ung thư tiểu thùy lan tràn.

Cái loại Ung thư Vú ít phổ biến:
•IBC [Inflammatory Breast Cancer ] (Ung Thư Vú Dạng Viêm)
•Ung thư vú dạng viêm là dạng ung thư vú hiếm thấy. Theo Viện Ung thư Quốc gia , khoảng 1-5% của tất cả các trường hợp ung thư vú ở Hoa Kỳ là ung thư vú viêm. Thường gặp nhất là trường hợp không có cục u hoặc ung bướu. IBC làm cho da ở vùng vú có màu đỏ và cảm thấy nóng ấm. Có thể da sẽ dày lên và lỗ chỗ - nhìn giông giống như vỏ cam. Bầu vú có thể to hơn, cứng hơn, nhạy đau, hoặc bị ngứa.

Vì không có cục u nên có thể sẽ không thấy IBC trên hình rọi khám vú. Sẽ khó có thể phát hiện IBC từ sớm. Bệnh này dễ có nguy cơ lan rộng và gây hậu quả tệ hại hơn so với ung thư tiểu quản hay tiểu thùy lan tràn.
IBC có xu hướng phát triển và lây lan nhanh chóng, với các triệu chứng xấu đi trong vài ngày hoặc thậm chí vài giờ. Điều quan trọng là nhận ra các triệu chứng và tìm kiếm sự điều trị kịp thời. Mặc dù ung thư vú viêm là một bệnh ung thư chuẩn đoán nghiêm trọng, hãy nhớ rằng phương pháp điều trị hiện nay là tốt hơn lúc trước rất nhiều.
Độ tuổi trung bình lúc chẩn đoán ung thư vú viêm ở Hoa Kỳ là 57 tuổi đối với phụ nữ da trắng và 52 cho phụ nữ Mỹ gốc Phi. Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, ung thư vú viêm là phổ biến hơn ở phụ nữ Mỹ gốc Phi. Một nghiên cứu năm 2008, cho thấy rằng tình trạng lên cân làm cho một người có nhiều khả năng để phát triển IBC. Cũng giống như các hình thức khác của bệnh ung thư vú, IBC cũng có thể ảnh hưởng đến nam giới.
· Triple-Negative Breast Cancer (Ung thư vú 3 âm):
Báo cáo bệnh lý của bạn có thể nói rằng các tế bào ung thư vú xét nghiệm âm tính với thụ thể estrogen ( ER- ) , thụ thể progesterone ( PR ) , và HER2 ( HER2- ). Những loại ung thư vú có xu hướng lây lan nhanh hơn và không đáp ứng với điều trị nội tiết tố hoặc các loại thuốc nhắm mục tiêu thụ HER2.
· Ung thư vú tái phát:
Ung thư vú tái phát là ung thư đã trở lại sau khi bị ung thư và không bị phát hiện trong một thời gian. Nó có thể xảy ra trong các mô vú còn lại hoặc tại các địa điểm khác như phổi, gan, xương và não. Mặc dù những khối u ở những vị trí mới, chúng vẫn được gọi là ung thư vú.

Làm sao bác sĩ biết tôi có bị ung thư vú hay không?

Những thử nghiệm có thể sẽ thực hiện

Rọi khám vú là cách tốt nhất để sớm phát hiện ung thư vú. Sẽ khám vú để tìm những thay đổi ở núm vú hoặc da vùng vú. Kiểm tra hạch bạch huyết dưới nách và trên xương đòn của quý vị. Hạch bạch huyết sưng phù hay cứng có thể cho biết ung thư vú đã lan rộng.

Nếu các dấu hiệu đều trỏ vào ung thư vú, thì sẽ thử nghiệm thêm. Sau đây là một vài thử nghiệm quý vị có thể phải trải qua:
•Rọi khám vú: Thường dùng thể thức rọi khám để sớm phát hiện ung thư vú, nhưng cũng có thể sử dụng cách này để hiểu rõ thêm về bệnh trạng vú có thể có.
•Rọi MRI: MRI sử dụng sóng vô tuyến và nam châm cực để hiểu rõ thêm về kích thước ung thư và tìm bất cứ dạng ung thư nào khác tại vú.
•Siêu âm vú: Siêu âm không thay thế thể thức MRI, nhưng có thể giúp bác sĩ biết cục cộm là u nang hoặc u bướu, và có thể gây ung thư hay không.
•Rọi hình tiểu quản: Đôi khi thử nghiệm này cũng giúp phát hiện nguyên nhân tạo thành dịch tiết ở núm vú. Muốn thực hiện thử nghiệm, bác sĩ sẽ đặt một ống nhựa rất mỏng vào tiểu quản ở núm vú. Một lượng nhỏ "chất màu" được cho vào tiểu quản. Chất này tạo đường nét hình dạng tiểu quản dưới quang tuyến X và cho thấy có ung bướu bên trong tiểu quản hay không.
•Khám dịch tiết từ núm vú: Nếu có chất lỏng rỉ ra từ núm vú của quý vị thì sẽ gởi chút ít chất này tới phòng thí nghiệm (lab). Sẽ quan sát chất dịch dưới kính hiển vi để xem có bất cứ tế bào ung thư nào không.
•Sinh thiết vú Khi sinh thiết, bác sĩ trích lấy một mẩu mô nhỏ để quan sát dưới kính hiển vi. Sẽ thực hiện sinh thiết khi thử nghiệm cho thấy có lẽ quý vị đã bị ung thư. Sinh thiết là cách duy nhất để biết chắc chắn quý vị có bị ung thư hay không.

Có nhiều dạng sinh thiết. Nên hỏi bác sĩ xem quý vị cần làm loại nào. Mỗi dạng đều có những ưu điểm và nhược điểm. Lựa chọn dạng sử dụng còn tùy vào trường hợp riêng của quý vị.

Đôi khi cần phải giải phẫu để cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần cục u. Điều này thường được thực hiện tại bệnh viện, và có gây tê tại chỗ. Nghĩa là quý vị vẫn còn tỉnh nhưng vú sẽ bị tê. Có thể cũng sẽ cho dược phẩm để làm quý vị thấy buồn ngủ.
Tại sao là phân cấp giai đoạn ung thư vú lại quan trọng?
Xác định các giai đoạn sẽ giúp xác định cách tốt nhất để ngăn chặn và loại bỏ các bệnh ung thư vú.
Làm thế nào là giai đoạn xác định?
Phân cấp ung thư vú được dựa trên các yếu tố sau:
· Kích thước của khối u trong vú
· Số lượng hạch bạch huyết bị ảnh hưởng
· Các hạch bạch huyết gần được tìm thấy dưới cánh tay , được gọi là vùng nách
· Dấu hiệu chỉ hay không ung thư ung thư vú đã xâm lấn các cơ quan khác trong cơ thể
Nếu ung thư vú đã di căn, hoặc di căn, bằng chứng được thể tìm thấy trong xương, gan, phổi, hoặc não .

Giai đoạn 0 & 1
Giai đoạn thấp nhất đại diện cho việc phát hiện sớm nhất của sự phát triển ung thư vú . Ở giai đoạn 0 và 1, các tế bào ung thư được giới hạn trong một khu vực rất hạn chế, ung thư còn nhỏ và chưa lan rộng.

Giai đoạn 2 ( II ) và Giai đoạn 2A ( IIA )
Giai đoạn 2 ung thư vú vẫn còn trong giai đoạn đầu, nhưng có bằng chứng cho rằng ung thư đã bắt đầu phát triển, lây lan. Nó vẫn còn được chứa vào vùng ngực và thường điều trị rất hiệu quả.
Giai đoạn 3 ( III ) A, B , và C
Giai đoạn 3 bệnh ung thư vú được coi là ung thư đã lâu hơn và với bằng chứng của ung thư xâm lấn các mô gần xung quanh của vú.
Giai đoạn 4 ( IV )
Giai đoạn 4: ung thư vú cho thấy ung thư đã lan rộng ra khỏi vú đến các khu vực khác của cơ thể.

Tôi cần phải theo loại trị liệu nào?

Có nhiều cách điều trị ung thư vú, nhưng nói chung có 2 dạng chữa trị chánh. Đó là trị liệu tại chỗ và trị liệu cho toàn bộ cơ thể.

Phẫu thuật và chiếu xạ chỉ dùng để trị ung bướu. Những phương pháp này không ảnh hưởng đến phần còn lại của cơ thể. Điều này gọi là trị liệu tại chỗ.

Những cách điều trị như hóa học trị liệu và liệu pháp nội tiết tố sẽ phát huy khắp toàn bộ cơ thể. Phương pháp này có thể truy lùng tế bào ung thư ở bất kỳ nơi đâu trong cơ thể. Đó gọi là chữa trị toàn thân.

Cách điều trị ung thư vú phù hợp nhất cho quý vị còn tùy vào những điều sau đây:
•Tuổi của quý vị
•Bất cứ bệnh trạng nào khác quý vị đang có
•Giai đoạn và cấp độ ung thư của quý vị
•Cơ may dạng chữa trị này đủ sức trị lành bệnh ung thư của quý vị, hoặc có hữu ích gì khác
•Mức độ quý vị chịu đựng những phản ứng phụ xuất hiện khi chữa trị



Phẫu thuật trị ung thư vú

Đa số phụ nữ bị ung thư vú đều trải qua một số dạng phẫu thuật. Có một vài dạng giải phẫu là cắt bỏ u vú, cắt bỏ vú, và cắt bỏ hạch bạch huyết ở nách.



Lựa chọn giữa cắt bỏ u vú và cắt bỏ vú

Cắt bỏ u vú còn gọi là phẫu thuật bảo toàn vú. Ưu điểm của cắt bỏ u vú là có thể giữ lại hầu hết bầu vú. Nhược điểm của điều này: ắt hẳn bệnh nhân sẽ phải trải qua xạ trị sau phẫu thuật. Nhưng một vài phụ nữ đã qua thủ thuật cắt bỏ vú cũng cần được chiếu xạ vào vùng vú.

Xạ trị

Chiếu xạ nghĩa là dùng chùm tia có năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Có thể sử dụng trị liệu này để tiêu diệt bất cứ tế bào ung thư nào còn sót trong vú, tại thành ngực, hoặc ở vùng nách sau khi giải phẫu.

Có 2 cách để thực hiện liệu pháp chiếu xạ. Có thể chiếu xạ vào vú từ máy móc đặt bên ngoài cơ thể. Quý vị có lẽ đã nghe nói về điều này dưới tên gọi chiếu xạ bằng chùm tia ngoài. Và cũng có thể đặt thẳng các hạt phóng xạ vào mô vú ở kế cạnh vùng ung thư thay vì nhắm chùm tia chiếu xạ từ bên ngoài cơ thể vào mục tiêu. Điều này gọi là liệu pháp cận phóng xạ.

Hóa học trị liệu (hay hóa liệu pháp)

Hóa học trị liệu nghĩa là sử dụng thuốc để chống lại ung thư. Có thể cho dược phẩm qua gân máu hoặc uống dưới dạng viên. Các loại thuốc này đi vào máu và lan truyền khắp cơ thể. Hóa học trị liệu được thực hiện theo chu kỳ hay chu trình. Tiếp theo sau mỗi chu trình điều trị là một quãng tạm nghỉ vài tuần lễ. Sẽ dùng ít nhất 2 dược phẩm chữa trị trong hầu hết thời gian. Quá trình điều trị thường kéo dài nhiều tháng.

Bệnh nhân vẫn thường lo lắng về các phản ứng phụ của hóa học trị liệu. Phương pháp này có thể làm cho quý vị cảm thấy mệt mỏi, thấy khó chịu ở bao tử, và bị rụng tóc. Nhưng những vấn đề rắc rối này sẽ trở lại bình thường sau khi kết thúc chữa trị. Vì vậy, nếu tóc của quý vị đã rụng thì cũng sẽ mọc lại.

Liệu pháp nội tiết tố

Estrogen là nội tiết tố nữ được cơ thể tạo ra cho tới khi quý vị đạt đến giai đoạn thay đổi trong cuộc đời, và sau thời điểm đó thì chỉ tạo ra một lượng ít hơn rất nhiều. Estrogen làm cho một vài dạng ung thư vú tăng trưởng mạnh hơn. Vì lý do đó, ngăn chận ảnh hưởng của estrogen hoặc hạ thấp mức estrogen cũng là cách điều trị một số dạng ung thư vú.

Tamoxifen là loại thuốc ngăn chận estrogen thường dùng nhất. Dược phẩm này được uống hàng ngày dưới dạng viên. Trong đa số trường hợp, bệnh nhân sẽ dùng tamoxifen trong 5 năm sau khi trải qua phẫu thuật. Thuốc này hạ thấp xác suất tái phát ung thư ở một vài phụ nữ. Cũng có thể sử dụng tamoxifen để điều trị tình trạng ung thư vú đang lan rộng, và để giảm thiểu tỷ lệ ung thư vú ở phụ nữ rất dễ có nguy cơ bị bệnh này. Còn có nhiều dược phẩm và cách thức khác với mục đích hạ thấp estrogen để chống lại ung thư vú. Nên yêu cầu bác sĩ trình bày rõ về bất cứ loại thuốc nào đã trao cho quý vị.

Làm cách nào để tìm hiểu thêm?

Bài viết này đã lấy tài liệu trong những trang web sau đây. Xin mời quí vị vào những trang web này để nghiên cứu thêm.

www.cancer.org

http://www.breastcancer.org/symptoms/types/idc

http://www.nationalbreastcancer.org/...FQuQaQod6IQAeg

http://www.mdanderson.org/patient-an...cer/index.html

http://www.sciencedirect.com/science...19562X12001064

http://www.who.int/cancer/detection/...en/index3.html

http://www.parkwaycancercentre.com/v...u-cua-ung-thu/



Phòng bệnh hơn chửa bệnh. Tìm kiếm ra bệnh sớm thì sự chửa trị sẽ có kết quả tốt đẹp hơn nhiều. Chúng tôi xin mạo muội chia sẽ với quí vị những điều tìm thấy ở trên đây. Hầu mong quí vị phụ nữ chúng ta để ý đến sức khỏe của mình một chút.

Chúc quí vị sức khỏe!!



Hải Châu và Tường Vi

12-2014

KIÊNG MỠ ĐÚNG SAI??? Pham H. Liem, MD
 

KIÊNG MỠ ĐÚNG SAI??? Pham H. Liem, MD

26 Tháng Mười Hai 20143:12 CH(Xem: 2907)







Kính chuyển - Để quý vị tùy nghi, có theo nghiên cứu mới này không ?
Hòa














Kiêng Mỡ, đúng hay sai?
Mời đọc bài đính kèm






Ăn thiếu chất béo (dầu và mỡ) hại sức khoẻ và nguy hiểm đến tính mạng.

Đầu tháng Chín năm nay (2014), trên mục Sức Khoẻ của một nhật báo lớn ở Mỹ, The New York Times, ký giả Anahad O’Connor đã viết một bài với nhan đề Lời Kêu Gọi Cho Cách Ẩm Thực Ít Chất Đường Thêm Chất Béo (A Call for a Low-Carb Diet That Embraces Fat).

http://www.nytimes.com/2014/09/02/he...diet.html?_r=0

Bài báo này đánh dấu một sự chuyển hướng quan trọng trong dư luận và truyền thông Mỹ về vấn đề dinh dưỡng từ kỵ-chất-béo qua thêm-chất-béo trong thực phẩm. O’Connor muốn thông tin cho độc giả về các bằng chứng khoa học vững chắc cho thấy khi con người ăn bớt đường bột và ăn thêm chất béo (ngoại trừ trans fat), nguy cơ cuả bệnh tim mạch được giảm đi nhiều. Không những thế nó còn giảm lượng mỡ trong cơ thể và xuống ký rõ rệt nhờ ăn thêm chất béo thay vì chất đường. Kết quả khảo cứu mới nhất từ Đại Học Tulane, tài trợ bởi Viện Nghiên Cứu Y Học Quốc Gia Hoa Kỳ (NIH- National Institute of Health), đăng trên Nguyệt san Y học Annals of Internal Medicine trước đó, cho thấy sự khác biệt rõ ràng, như đã nói ở trên, giữa nhóm tiêu-thụ-bớt-đường-thêm-chất-béo và nhóm ăn-thực-phẩm-có-lượng-chất-béo-thấp như Chính phủ Liên bang và Hội Chuyên gia Bệnh Tim Hoa Kỳ vẫn đang khuyến khích hiện nay. Điểm đáng chú ý là cả hai nhóm đều không phải giới hạn lượng calorie tiêu thụ mỗi ngày như các chương trình dinh dưỡng khác. Kết quả của cuộc thí nghiệm này chứng tỏ rằng phong trào bài trừ chất béo trong thực phẩm trên hơn ba mươi năm qua ở Hoa Kỳ là sai lầm.

Vì đâu nên nỗi: Từ thập niên 1950, Y học Hoa Kỳ đã biết rằng lượng mỡ cholesterol cao trong máu có liên hệ đến bệnh tim mạch nhưng nguồn gốc của cholesterol gia tăng trong máu thì vẫn rất mơ hồ. Cholesterol đóng vai trò quan trọng cho sinh hoạt của mỗi tế bào, đồng thời cũng là nguồn cội trong việc sản xuất các kích tố steroids và vitamin D rất quan trọng cho cơ thể. Trong suốt thập niên 1960, các nhà nghiên cứu y khoa xác định một vài chứng bệnh di truyền hiếm (đề nghị bỏ chữ hoi) có thể gây lượng mỡ cao trong máu, nhưng trong đa số bệnh nhân tim mạch, lượng cholesterol đến từ thói quen ăn uống. Một cuộc tranh luận gay gắt xảy ra giữa hai nhóm khoa học gia: Một nhóm tin rằng lượng cholesterol cao trong bệnh nhân là đến từ chất đường trong khi nhóm kia quả quyết rằng cao cholesterol là đến từ chất béo trong thực phẩm. Qua thập niên 1970, Giáo Sư Ancel Keys, thuộc ngành Dinh Dưỡng cuả Đại Học Minnesota, đưa ra kết quả của một cuộc nghiên cứu quan trọng trên bảy quốc gia Âu Mỹ cho thấy rằng tiêu thụ nhiều chất béo bão hoà từ mỡ động vật là nguyên do của cholesterol cao và bệnh tim mạch. Các khoa học gia khác đã nhanh chóng ủng hộ GS Keys và các hội chuyên khoa về tim cùng chính phủ Hoa Kỳ khuyến cáo người Mỹ nên ăn ít chất béo, nhất là mỡ động vật, và các công ty sản xuất thực phẩm nên giảm thiểu chất béo trước khi bày bán trên thị trường.

Hậu quả bi đát với vài “nghịch lý”: Dân Mỹ vào siêu thị mua thực phẩm với các quảng cáo Ít Mỡ (Low Fat) hoặc Không Mỡ (No Fat) to tướng trên nhãn hiệu. Để thay thế bơ mà người Mỹ ưa quẹt vào bánh mì, khoa học gia lại tìm cách làm rắn mỡ thực vật lỏng bằng cách thay thế dạng Cis của axít béo với hydro qua gạch nối dạng Trans gọi là Trans Fat, một chất béo thực vật mới hoàn toàn nhân tạo không có trong thiên nhiên để thay thế bơ (margarine with trans fat). Trong các thập niên kế tiếp, từ 1980 cho đến bây giờ, Hoa Kỳ rồi các nước giàu có trên thế giới bị hoành hành với chứng mập phì và nạn dịch Tiểu Đường loại 2 ngày càng thêm nặng, vì đại đa số người dân nhiễm Hội Chứng Biến Dưỡng do sự kháng insulin trong cơ thể làm mập phì, tăng cholesterol và chất triglyceride trong máu, tăng huyết áp và chứng Tiểu Đường. Cho đến 7-8 năm trở lại đây, nguyên do của nạn dịch này mới được xác định là người Mỹ đã dùng đường và bột ngày thêm nhiều để bù đắp cho số calorie bị mất đi khi họ ăn ít chất béo; chất đường ngọt, nhất là đường fructose, là nguyên nhân của sự tích tụ mỡ trong gan, bụng và cả bắp thịt gây ra chứng kháng insulin (sau khi kháng insulin đã xảy ra thì cả đường glucose cũng trở thành nguy hại). Khách hàng đã phải trả một giá quá đắt về sức khoẻ và sinh mạng vì tiêu thụ các thực phẩm Ít Mỡ và Không Mỡ nhan nhản trên thị trường, trong lúc các bác sĩ của họ tiếp tục khuyến khích dinh duỡng kỵ chất béo, nhất là mỡ động vật, một cách sai lầm trong suốt 40 năm.

Một vài chuyện nghịch lý (paradox) phát hiện trong thời gian này, nhưng khoa học và chính phủ Hoa Kỳ vẫn không quan tâm và suy diễn đúng, vì vẫn còn bị mê hoặc với chính sách giảm chất béo:

1.Nghịch lý người Pháp. Dân Pháp thích ăn uống ngon miệng nên họ nhất định không ăn giảm chất béo nhất là mỡ động vật, vì làm như thế thức ăn sẽ mất mùi vị. Họ tiếp tục ăn bơ, phó mát, thịt bò, gà vịt ngỗng, heo, trứng….như thường lệ, nhưng tỷ số mập phì, tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch tại Pháp lại thấp hơn Hoa Kỳ và các nước Tây Âu lân cận. Nghịch lý này được giải thích vì người Pháp uống nhiều rượu vang đỏ có chất kháng ốc-xy và nhất là resveratrol.


2.Nghịch lý về thuốc chống cholesterol. Có hơn 6 nhóm thuốc làm hạ cholesterol trong máu được chính phủ Hoa Kỳ chấp thuận cho bán ở dược phòng, nhưng chỉ có nhóm thuốc statin đã chứng tỏ giúp bệnh nhân ngừa khỏi biến chứng tim mạch và sống lâu. Các nhóm thuốc kia, mặc dù hạ thấp cholesterol nhưng không ngăn ngừa được bệnh tim mạch. Hoá ra thuốc statin còn có tác dụng chống viêm, làm thành mạch máu trơn láng hơn, và có thể tăng thêm tuổi thọ với tác dụng trên tế bào.


3.Nghịch lý về biến chứng của Tiểu Đường loại 2. Mặc dù Hoa Kỳ đã và đang trải qua cơn dịch Tiểu Đường loại 2 với tiềm năng gây biến chứng tim mạch, trên thực tế số luợng tim đột quỵ (heart attack) và tai biến mạch máu não cùng tỷ số tử vong đã giảm đi từ 15 năm nay. Lý do là thuốc statin và các thuốc chống áp huyết cao đã được dùng rất phổ thông cho người Mỹ.


Nhờ cuộc khảo cứu của Đại Học Tulane và bài báo cảnh tỉnh của ký giả O’Connor mà hôm nay chúng ta biết rằng các “nghịch lý” kể trên không phải là nghịch lý gì cả. Y học và Chính phủ Hoa Kỳ đã sai lầm khi cổ võ và áp dụng cách dinh dưỡng thiếu chất béo. Cuộc khảo cứu 7 quốc gia cuả GS Keys đã bị các khoa học gia đương thời duyệt lại và cho thấy ông đã phạm nhiều sơ xuất dẫn đến kết quả không đúng với sự thật.

Ăn ít chất béo còn có hại cho sức khoẻ tổng quát vì cơ thể sẽ bị thiếu các sinh tố quan trọng hoà tan trong chất béo như sinh tố A, sinh tố D và sinh tố K.

Ăn thiếu chất béo, nhất là chất béo động vật, gây ra chứng xuất huyết não sau 45 tuổi với số tử vong cao như đã tường trình từ các nghiên cứu trên nữ điều dưỡng Mỹ (2001), người Nhật (2003) và người Ấn Độ (2012). Thiền sư Thích Nhất Hạnh bị xuất huyết não gần đây có lẽ vì tuổi cao và thiếu chất béo động vật như đã chứng tỏ qua các khảo cứu kể trên?

Ngoài ra, nhiều chứng ung thư thường xảy ra trên người có lượng cholesterol trong máu rất thấp, nhưng cho đến nay Y học vẫn chưa chứng minh được là ung thư làm hạ cholesterol hay thiếu cholesterol gây ra ung thư?


Kết Luận: Hiện nay người Mỹ vẫn còn theo tiêu chuẩn ăn bớt chất béo cổ động bởi chính phủ Hoa Kỳ với lượng dầu mỡ dưới 30% của tổng số calorie tiêu thụ, và vì thế đã ăn quá nhiều đường bột để bù đắp với hậu quả tai hại. Đệ Nhất Phu Nhân Michelle Obama buộc các em học sinh trường công lập Mỹ ăn trưa với thực phẩm ít béo ít đường từ quầy ăn nhà trường làm thức ăn tồi tàn và dở ẹc như nhai giấy bìa; tội nghiệp các em đang sức lớn mà đói meo. Các chuyên gia về bệnh tim còn sai lầm khi họ muốn giảm chất béo xuống đến 10% mổi ngày, mặc dù làm như vậy sẽ tăng hiểm nguy của xuất huyết não. Theo nghiên cứu mới nhất đã nói ở đầu bài, nhóm tiêu thụ hơn 40% chất béo cho tổng số calorie từ thực phẩm đã xuống ký vì ăn mau no, ăn bớt đường bột, nên giảm nguy cơ của bệnh tim mạch. Chúng ta nên ăn uống thoải mái, thêm thịt cá gà vịt trứng tôm cua… với nhiều chất đạm và chất béo; không phải kiêng khem gì ngoài việc ăn bớt đường bột cơm gạo, và ăn thêm rau quả. Vào siêu thị chúng ta không mua thực phẩm Low Fat và No Fat và nhất quyết không tiêu thụ thực phẩm có chứa trans fat.

Trans fat thực vật là chất béo xấu duy nhất cho con người hiện nay.

Chất béo tốt là mono-unsaturated fat và omega-3-fatty acid có tác dụng chống viêm và ngừa bệnh tim mạch. Thực phẩm với chất béo tốt gồm có dầu olive, dầu canola, dầu gan cá, trái bơ (avocado), mỡ vịt, dầu dừa, dầu đậu phụng, lòng đỏ trứng, và còn nhiều nữa. Chất béo bão hoà từ mỡ bò, heo, hay chất béo poly-unsaturated từ dầu đậu nành, dầu bắp, v.v., cũng không độc hại gì nếu ăn vừa phải. Người ăn nhiều cá hay gà vịt rất ít khi bị tai biến mạch máu não, trong khi người ăn thiếu mỡ bị xuất huyết não nhiều hơn như chúng ta đã biết.


Pham H. Liem, MD
Former Jackson T. Stephens Professor and Vice-Chairman of the Donald W. Reynolds Department of Geriatrics, UAMS





Trước

Sau


In Trang





Gửi ý kiến của bạn














Tên của bạn






Email của bạn

VI TRÙNG HELICOBACTERIA PYLORI VÀ CÁC CHỨNG BỆN LOÉT, VIÊM VÀ UNG THƯ BAO TỬ - TƯỜNG VI & HỒNG ĐỨC
 

VI TRÙNG HELICOBACTERIA PYLORI VÀ CÁC CHỨNG BỆN LOÉT, VIÊM VÀ UNG THƯ BAO TỬ - TƯỜNG VI & HỒNG ĐỨC

23 Tháng Ba 201412:00 SA(Xem: 2499)








Vi Trùng Helicobacteria Pylori và Các Chứng Bệnh Loét , Viêm và Ung Thư Bao Tử

vitrung1-large-content

Cách đây 3 năm số người bệnh nhân gốc Á Châu đến khám bệnh "đau bụng" ở clinic của tôi rất đông. Phần lớn là những người di dân gốc Burma hay Miến Điện, Napal và Việt Nam. Ai cũng than là đau bụng, mõi mệt, ăn khó tiêu, sụt cân, nhợn bụng muốn ói ... Khám tổng quát và định bệnh thì tìm được những bệnh như loét dạ dày, viêm bao tử và viêm đầu ruột non. Có một số người tìm ra được bệnh ung thư bao tử nhưng lại vào thời kỳ thứ 4 nên việc chữa trị cũng không được khả quan cho lắm. Khi thử vi trùng Helicobacteria Pylori (H. Pylori) thì phần đông ai cũng có dương tính của vi trùng này hết. Phần lớn dân số bị nhiễm vi trùng H. Pylori ít hơn ở Mỹ nhưng lại gia tăng nhiều hơn ở những nước khác, nhất là ở những nước đang phát triển như Việt Nam, Miến Điện, Thái Lan, hay Phi Châu.

Vi trùng H. Pylori được tìm ra bởi hai khoa học gia Bary Marshall và Robin Warren vào năm 1982. Họ thấy những bệnh nhân có bệnh ung thư bao tử, loét bao tử hay viêm đầu ruột non (duedonum) hay viêm bao tử đều có sự hiện diện của vi trùng H. Pylori này. Để tồn tại trong môi trường có tính axit của dạ dày, H. pylori tiết ra một loại enzyme được gọi là urease, mà chuyển hóa chất urê thành amonia. Chất amonia ở xung quanh H. pylori làm trung hòa tính axit của dạ dày, làm cho H. Pylori ở được lâu hơn trong dạ dày. Ngoài ra, hình dạng xoắn ốc của H. pylori làm cho các vi khuấn này dể đính kèm vào các bề mặt bên trong của dạ dày. Những tế bào miễn dịch khó nhận ra và tấn công các vi trùng H. Pylori này.

vitrung2-large-content


Loét Dạ Dày

vitrung3-large-content


Ung Thư Dạ Dày

H. pylori lan truyền từ người này qua người kia qua nước bọt. Vi khuấn này cũng có thể truyền theo qua nước hay thức ăn bị nhiễm chung với phân hay những chất cặn bã. Ở những nước đang phát triển, thì sự hổn hợp của nước uống hay thức ăn không tinh khiết, với nơi ở bị chật chội đông người và thiếu vệ sinh làm cho H. Pylori dễ lan truyền cho nhiều người. Nhiều người bị bệnh này khi còn trẻ nhỏ.

H. Pylori có thể được tìm ra một cách dễ dàng bằng cách thử máu, thử phân, thử hơi thở carbon dioxide hay thử nghiệm một ít tế bào trong bao tử để tìm ra vi trùng này.

Nếu các bạn có những triệu chứng như:

-Ăn khó tiêu

-Đau ở bao tử (phía trái, dưới tim, dưới xương sườn) hay đầu bao tử (khoảng giữa hai phần xương sườn ở phía trước ) sau khi ăn

-Đau bao tử khi bụng đói

-Ói mữa hay ói mữa ra máu

-Sụt cân

-Bị dồn nén hay bị stress nhiều

-Có hút thuốc hay uống rượu

thì nên đi gặp BS gia đình để định bệnh và chữa trị .

Nếu những con vi khuẩn này được tiêu diệt sớm thì chúng ta có thể ngăn ngừa những chứng bệnh hiễm nghèo khác như viêm loét hay ung thư bao tử và đầu ruột non.

Cũng có một tin vui là những con vi trùng này lại rất "sợ" thuốc trụ sinh nên việc bài trừ cũng không khó lắm. Chỉ cần bệnh nhân cố gắng uống thuốc theo toa bác sĩ và làm theo lời khuyên thì sẽ chữa hết bệnh liền.

Thuốc chữa thông thường có hai hay ba loại trụ sinh và một loại thuốc nữa làm cho bao tử dịu lại để bớt chất acid. Thuốc trụ sinh thì ngày uống hai lần trong vòng 10-14 ngày, còn thuốc làm dịu bao tử lại thì có thể uống thêm mỗi ngày vào một thời gian nữa.

Ăn uống thì cũng nên bớt đi những chất nóng, cay, chua. Bớt ăn ớt lại. Nên ăn hay uống nhiều chất vitamin C, những loại dâu hay berry, và sữa.

Và nếu có hút thuốc uống rượu thì cũng nên bớt dần và bỏ luôn sau một thời gian .

Những người nấu thức ăn thì nên rữa tay sạch thường xuyên để bớt đi cơ hội lan truyền của những con vi khuẫn này. Nếu trong gia đình có người thân bị ung thư bao tử thì cũng nên đi khám coi mình có bị H. Pylo ri nhiễm trùng hay không vì tỷ lệ bị nhiễm vi trùng này rất cao cho những người có thân nhân bị ung thư bao tử.

Đây chỉ là một phần tóm lược đơn giản về H. Pylo ri và những nguy hiểm cho sức khoẻ mà vi trùng này có thể gây ra. Chúng tôi xin chia sẻ cùng các bạn. Các bạn có những câu hỏi gì thêm thì xin liên lạc với chúng tôi nhé .

Chúc các bạn sức khoẻ,

Tường Vi & Hồng Đức







Trước

Sau


In Trang





Gửi ý kiến của bạn














Tên của bạn






Email của bạn










Trang đầuTrang trước12345Trang sauTrang cuối










whey4


WHEY PROTEIN CHO NGƯỜI CAO TUỔI - BS PHẠM HIẾU LIÊM
03 Tháng Mười 2014(Xem: 4285)
Ngày nay nhờ vệ sinh thường thức và y khoa tân tiến, tuổi thọ trung bình ở các nước tiên tiến đã đạt đến gần 80 cho nam giới và hơn 80 cho các cụ bà

Đọc thêm









holme2


BƯỚC ĐỘT PHÁ TRONG NGÀNH Y HỌC THÊ GIỚI
03 Tháng Mười 2014(Xem: 6170)
Lần tới khi bạn làm xét nghiệm máu, bạn sẽ không cần phải đi tới bác sĩ rút một lượng máu lớn từ cánh tay của bạn nữa

Viet Namese's Food
 

HÃY SỬA ĐỔI CÁCH NẤU ĐỒ ĂN VIỆT NAM ĐỂ GIẢM TỶ LỆ NHỮNG BỆNH NHÂN MÃN TÍNH NƠI NGƯỜI VIỆT CAO TUỔI

Trước đây, trên Diễn đàn này, chúng tôi đã từng phân tích về tỉ lệ cao của Hội chứng Kháng Insulin (Còn gọi là bệnh Tiểu đường Loại 2) nơi người Việt cao tuổi ở California và đã xác định là một lượng lớn những “Sản phẩm đã được hóa đường ở cấp cao có từ đồ ăn” (dietary Advanced Glycation End products - dAGEs) trong cách nấu nướng của người Việt có thể là một nguyên nhân chính để giải thích sự khác biệt được ghi nhận giữa những nhóm cư dân Mỹ gốc Á khác nhau ở California. Chúng tôi sẽ khai triển thêm đề tài quan trọng này và đặt nhiều hy vọng là sẽ làm sáng tỏ, với những lời khuyên có ích để giải quyết vấn đề.

dAGEs là gì và tại sao chúng lại có hại cho sức khoẻ của chúng ta?

Những “Sản phẩm đã được hóa đường ở cấp cao” (Advanced Glycation End products, AGEs) được tạo ra qua một phản ứng “không có sự tham dự của phân hóa tố (enzym)” giữa đường hoàn nguyên (như fructose, glucose 6-phosphate) với những nhóm amin tự do có trong chất đạm (protein) hay với chất béo (lipid) mà người ta thường biết đến qua những tên như phản ứng Maillard hay phản ứng đổi màu (thành) nâu.

phl1

Phản ứng này bình thường có thể xảy ra trong cơ thể nhưng một khi đạt đến mức cao, chúng trở nên độc hại do bởi sự thúc ép mãnh liệt trên phản ứng oxi-hóa và sự thúc đẩy phản ứng sưng viêm ở những mô như đã thấy nơi những bệnh nhân mắc bệnh Tiểu đường Loại 2 mà không được chữa trị. Trong những năm gần đây, những hợp chất AGE như N-carboxymethyl-lysine (CML) hay methyl-glyoxal (MGO) đã được khảo cứu sâu rộng về vai trò của chúng trên mặt bệnh lý trong Hội chứng Kháng Insulin, trong chứng xơ vữa động mạch, trong bệnh về thận hay trong chứng mất trí nhớ (lú lẫn).

Nguồn chính của những chất AGE luân lưu trong cơ thể con người là do từ đồ ăn thức uống. Nấu cạn khô ở nhiệt độ cao trong thời gian dài mà lại cho thêm đường đơn hay mỡ sẽ làm sản sinh ra một lượng lớn dAGE. Khoảng 30% dAGE được hấp thụ trong quá trình tiêu hóa và có thể tích tụ trong cơ thể để rồi gây nên tàn phá, do bởi hệ số thanh thải của thận (renal clearance) thấp nơi những chất này. Nướng (bất kể là nướng lửa trần hay nướng trong lò) và Kho là hai lối nấu thông dụng của Việt Nam có thể tạo ra một lượng rất lớn những chất AGE có hại; nhất là Kho, là một phương thức trong đó chất protein tươi sống tiếp xúc với đường đơn trong phản ứng hóa nâu ở nhiệt độ cao (thắng nước màu). Nếu bàn về những chất AGE và về mặt y tế, đây là một cách nấu mang đến thảm họa.
Giảm lượng dAGE tiêu thụ ở chuột tránh được tổn hại về tim mạch và thận, tăng độ nhạy cảm đối với Insulin và rút ngắn thời gian lành vết thương. Hạn chế dAGE làm tăng tuổi thọ ở chuột giống như những gì người ta thấy được trong trường hợp hạn chế hàm lượng calorie ăn vào. Như thế có khả năng là giảm lượng dAGE tiêu thụ ở người sẽ có thể đưa đến những lợi ích tương tự.

Những phương cách làm giảm mức tiêu thụ dAGE nơi người Việt:

Những cách thức sau đây đã từng được đưa ra nhằm giảm sự hình thành AGE khi nấu ăn:

1.Nên nấu trong môi trường ẩm (có nước): như hấp, luộc, nấu vừa đủ sôi, đun lửa riu riu hay trụng (trần) trong nước sôi.
2.Giảm thời gian nấu.
3.Nấu ở nhiệt độ thấp hơn.
4.Dùng lò vi sóng (microwave) để nấu.
5.Ướp thịt (bao gồm cả cá và đậu hũ) trong môi trường chua, như (cho thêm) dấm hay nước chanh trước khi nấu.
phl2

Chú thích hình 2: Ảnh hưởng của môi trường chua trên lượng Sản phẩm Hóa đường Cấp cao (AGE) trong thịt bò. Thịt bò (25 gram), có và không ướp trước với 10 ml dấm (A) hay nước chanh (B) trong vòng 1 giờ, được nướng vỉ trong 15 phút ở 150 ºC . Mẫu thử được tán nhuyễn và lượng AGE (qua chất N-carboxymethyl-lysine) được đánh giá qua thử nghiệm ELISA như đã được mô tả trong phần Phương Pháp. Dữ liệu được trình bày bằng mức % thay đổi so với tình trạng tươi sống. Cột màu trắng biểu hiệu tình trạng tươi sống, cột có sọc cho thấy tình trạng sau khi nướng mà không ướp, và cột màu đen là những mẫu có ướp. Có một sự thay đổi được minh chứng rõ ràng (với chỉ số P<0,05) giữa thịt nướng và thịt sống. Có một sự thay đổi được minh chứng giữa những mẫu thịt ướp. 1 = thịt bò sống. 2 = thịt bò nướng sau khi ướp mà không dùng dấm hay chanh. 3 = thịt bò nướng mà trước đó được ướp với dấm hay chanh trong 1 giờ.

Quý vị nên luôn luôn dùng chất chua để ướp đồ ăn trước khi làm món Nướng, đồng thời nên giới hạn việc cho dầu ăn hay đường càng nhiều càng tốt trong những công thức nấu món ăn. Quý vị có lẽ nên thay đổi cách nấu bằng cách bỏ chất phẩm màu nâu vào đồ ăn ở giai đoạn cuối trong khi nấu thay vì thắng nước màu bằng đường để làm màu.
Một chọn lựa khả thi khác là dùng những chất như aminoguanidine (vẫn còn đang được nghiên cứu) và quế (một hương liệu) là những chất có khả năng ức chế sự hình thành AGE cũng như làm trung hòa độc tính của chất này.

Tóm tắt

Bệnh mãn tính là những nguyên nhân chính của sự suy nhược và tình trạng yếu kém nơi tuổi già. Những bằng chứng gần đây gợi cho ta thấy người Việt cao niên có khuynh hướng dễ bị mắc nhiều bệnh mãn tính, đặc biệt là Hội chứng Kháng Insulin (Bệnh Tiểu đường Loại 2). Chúng tôi tin rằng những chất dAGE sinh ra quá mức từ nhà bếp Việt Nam giữ một vai trò chính trong sự khác biệt giữa những sắc dân Mỹ gốc Á. Giảm thiểu dAGE bằng cách sửa đổi phương thức nấu ăn có thể mang lại lợi ích cho tất cả người Việt trong thời gian dài.

Nguyên tác: Modify Vietnamese cuisine to lower incidence of chronic diseases in older Viet Kieu - Pham H Liem.
Người dịch: Nguyễn Hiền

Nguồn: Diễn đàn cựu SVQY

GHIỀN ĐƯỜNG - BS HỒ NGỌC MINH
 

GHIỀN ĐƯỜNG - BS HỒ NGỌC MINH

21 Tháng Hai 201412:00 SA(Xem: 2016)








sugar-large


Ghiền đường.



Nhiều bác sĩ đã từ lâu cảnh báo về tình trạng “ghiền đường” mà vị ngọt của đường là một loại ma túy nguy hiểm có thể giết người trong thầm lặng.

Trong một bài viết trước đây về hội chứng “Mỡ, Đường, Máu”, BS. Minh có cho độc giả một câu hỏi để suy gẫm: “Giữa một lon Coke và một quả trứng gà, cái nào nguy hiểm cho tim mạch hơn?” Hôm nay chúng ta đã có một câu trả lời xác đáng dựa trên nghiên cứu mới nhất đăng trên báo Y Khoa của Hội Y Sĩ Hoa Kỳ (JAMA) tháng 2/2014, sau quá trình theo dõi 40,000 bệnh nhân: “Trứng gà không gây ra đột quỵ tim mà thủ phạm chính là đường”!

Sự “ghiền đường” dường như đã được in đậm vào trong DNA của loài người chúng ta từ hằng chục ngàn năm qua, cộng thêm với những ảnh hưởng của xã hội làm cho ta khó thấy sự tác hại của bệnh ghiền này, vì lẽ, mọi người, không ít thì nhiều đều bị… nghiện đường.


Có bao nhiêu loại đường?


Đường là danh từ chung để chỉ một loại nhu yếu phẩm cần cho con người. Trên thực tế, tất cả loại cây cỏ, thảo mộc đều có chứa đường dưới nhiều thể loại khác nhau. Thí dụ như cây lúa chẳng hạn, từ hột lúa, rễ cây lúa, lá lúa đến thân cây lúa, đều có đường trong đó. Tuy nhiên những loại đường có trong thân cây, lá cây v.v… so với các loài như trâu, bò ngựa…có thể hấp thụ được, cơ thể chúng ta lại chịu thua. Để đơn giản hóa vấn đề, đối với con người, có 3 loại đơn đường, Glucose, Fructose (có nhiều trong trái cây), và Galactose (có nhiều trong sữa). Đường cát đa phần được kết tinh từ nước mía chứa một loại đường đôi gọi là sucrose, được kết hợp từ đường glucose và fructose.

Đường phèn, đường cát, đường đen, đường nâu, đường bông gòn,… tất cả đều được biến chế từ đường mía mà ra.


Cần bao nhiêu đường thì đủ?


Trên thực tế chúng ta chỉ cần khoảng 5% đến 7% tổng số lượng calories trung bình đến từ đường mỗi ngày, tức là khoảng 2 hay 3 muỗng cà phê đường. Trên thực tế chúng ta tiêu thụ đến mức 25% calories do đường cung cấp mỗi ngày. Nghiên cứu trên đây cho biết, khả năng bị đột quỵ tim tăng gấp đôi nếu chúng ta tiêu thụ 20% tổng số calories đến từ đường, nhưng tăng gấp 4 lần nếu dùng trên 25% năng lượng đến từ bất kể loại đường nào!

Từ khoảng năm 1970, để cạnh tranh kinh tế và duy trì lợi nhuận cho nghành nông nghiệp Mỹ, chính phủ Mỹ đã tăng thuế nhập cảng đường mía từ các nước khác, và tăng cường sản xuất một loại đường đặc chế từ hạt bắp gọi là “đường sy-rô nồng độ cao từ bắp” (High Fructose Corn Syrup, HCFS). Loại đường HCFS này về thành phần hóa học thì hơi giống như đường mía, nhưng ngọt hơn và dễ thấm vào máu hơn. Có người cho là vì hai tính chất này mà HCFS độc hơn đường mía, vì dễ ghiền và mau “phê” hơn là đường mía. Trên thực tế cả hai thứ đều là “bad guys” (kẻ xấu) hết.

Chỉ vì chính phủ Mỹ cố tình làm cho đường HCFS rẻ hơn nên kỹ nghệ biến chế thức ăn tha hồ tưới, nhét, trộn đường HCFS vào đồ ăn. Bạn có để ý là nước ngọt Coca Cola ở Mỹ mùi vị hơi khác hơn ở các nước khác không? Sự khác biệt là do mùi vị khác nhau của đường HCFS và đường mía. Nói đến Coca Cola, chỉ ½ lon soda có thể làm tăng tỉ số bị đột quỵ tim lên đến 30%. Bạn có biết là một muỗng tương cà chua Heinz có nhiều đường hơn là một cái bánh quy Oreo không? Hoặc, một hủ da-ua (fruit yogurt) có nhiều đường hơn là một lon Coke? Hay trong một tô cereal buổi sáng, 75% calories đến từ đường? Ngay cả nước trái cây “bổ dưỡng” fruit juice, nước uống “tăng cường năng lực”, cà phê Starbucks v.v… hãy thử đoán có bao nhiêu đường trong đó?


Tại sao đường gây ra tai hại?


Khi bạn mới uống hay ăn thức ăn có đường vào cơ thể đa phần bạn sẽ có cảm giác thoải mái, dễ chịu. Thứ nhất vì trên thực tế cơ thể chúng ta cần một số ít đường để sống. Lượng đường nầy thấm vào các tế bào, cung cấp năng lượng cấp thời làm cho ta…khỏe. Thứ nhì có thể vì yếu tố tâm lý của đa số bệnh ghiền, vì từ thuở nhỏ chúng ta đã quen với vị ngọt của đường, nhất là những khi bé khóc là bố mẹ dúi cho một cục keo hay một cây cà rem. Vì thế bây giờ khi bị “stress” chúng ta dễ đi tìm niềm an ủi với vị ngọt của đường.

Sau khi cảm giác dễ chịu qua đi, chúng ta sẽ thấy cơ thể nặng nề vì những lượng đường dư thừa sẽ tạo gánh nặng cho cơ thể. Lá gan và pancreas cần phải “giải độc” khối lượng đường phụ trội này bằng cách chế biến và chứa vào mỡ đặc (triglycerides) làm cho ta béo phì ra, hay làm tăng mỡ lỏng (cholesterol, LDL) làm cho tim, mạch máu bị nghẽn. Ngoài ra, các tế bào bị ngâm trong đường sẽ biến thành… mứt quất (mứt tắt), để cân bằng nồng độ hai bên, nước từ bên trong tế bào sẽ rút ra máu, làm khô nước bên trong và dễ chết (Bạn dã đọc bài “Yêu Nước” chưa?). Càng ngâm trong đường càng lâu các tế bào sẽ có hiệu ứng giống như bị “thắng đường” khi các bà làm nước màu kho cá!. Cuối cùng lá gan cũng đầu hàng, sanh ra bệnh tiểu đường. Vòng tròn tử vong tiếp tục xoáy tròn kéo mình vào vực sâu của đáy huyệt một cách nhanh chóng.


Làm thế nào để bớt ghiền đường?

sugar1-large


1. Không nên ăn đường giả (sugar substitute, diet gugar)! Đường thật mà còn có hại huống chi đường giả! Đường giả đa phần có cấu trúc giống như đường có trong... lá cây, rễ cây v.v… để lừa cơ thể chúng ta mà thôi. Tuy không làm tăng calorie nhưng vẫn có những tác hại tương tự.




2. Nên để ý hàm lượng đường trong tất cả các loại thức ăn. Tốt hơn hết là không ăn đồ ăn đã chế biến mà chỉ ăn đồ ăn tươi do chính mình nấu nướng lấy.




3. Ăn ít , ăn cân bằng và biết lựa chọn. Thí dụ không ai cấm bạn ăn một quả chuối mỗi ngày, miễn đừng ăn luôn cả nải chuối. Giữa một quả cam và một ly nước cam thì nên chọn…?




4. Ăn chậm, nhai chậm lại để tận hưởng vị ngọt của thức ăn. Tôi bảo đảm với bạn sau khi bạn nhai một miếng dưa chuột thật kỹ, thật lâu bạn sẽ thấy vị ngọt của nó không thua gì một múi cam. Mà có nhai một múi cam, thì cũng nên bỏ thì giờ mà tận hưởng hương vị của nó. Nên nhớ ngoài vị ngọt còn có những vị khác nữa.




5. Tập thể dục, thể thao mỗi ngày. Đi bộ tối thiểu 15 phút trước hay ngay sau khi ăn, hoặc cả hai càng tốt. Đi bộ sẽ làm cho các tế bào mở rộng cửa để cho đường thấm nhanh vào bên trong, giảm bớt nồng độ đường ngoài mạch máu.

Hôm nay nên là bắt đầu mới cho mọi người. Chúc bạn đọc khỏe, vui vẻ vì bớt… “nghiện đường”.



BS Hồ Ngọc Minh_

TUỔI THỌ
 

TUỔI THỌ









Bác sĩ Claudio Gil Araujo, người Brazil, đã tìm ra một phương pháp được thực hiện qua cách ngồi, đứng đơn giản để nhanh chóng giúp cho mỗi người có thể đoán một cách khá chính xác số năm tháng còn lại của đời mình.




Phương pháp của ông Araujo dựa vào sự dẻo dai của cơ bắp, sự cân bằng, và sự mạnh mẽ cơ thể khi đứng lên ngồi xuống của những người lớn tuổi.
sitting-down-content





Từ nhận xét này ông Araujo cùng một số đồng nghiệp có sáng kiến thiết lập ra một thử nghiệm đơn giản không cần máy móc mà mọi người trên 50 tuổi đều có thể tự mình hay cùng với bạn bè thực hành ở bất cứ nơi nào. Phương pháp này gọi là SRT (sitting-rise test).
sit-and-stand-test




Bước đầu tiên là đứng thẳng giữa phòng, từ từ ngồi trong tư thế tréo chân. Sau đó tự đứng thẳng lên mà không dùng tay vịn hoặc chống như trong hình. Thang điểm để cho bài tập này là 10 điểm: 5 điểm cho động tác ngồi xuống và 5 điểm cho động tác đứng lên. Mỗi khi phải dùng đến đôi tay thì bị trừ một điểm và mỗi khi xiêu vẹo mất thăng bằng thì bị trừ nửa điểm. Bác sĩ Araujo áp dụng bài tập trên đối với 2,000 người trong độ tuổi từ 51 đến 80 và kết quả cho thấy đa số những người có điểm dưới 8 chỉ sống thêm khoảng 6 năm, người có điểm dưới 3 thì qua đời không lâu sau đó.
scoring-for-sit-test





Nói chung cứ mỗi điểm đạt được qua thử nghiệm ngồi và đứng lên tượng trưng cho 21% cơ hội giảm thiểu tính tử vong.





Tuy phương pháp chính xác nhất đối với người ngoài 50, nhưng những người trẻ hơn cũng có thể thực hành.





Cũng theo ông Araujo rất nhiều người sau khi thử phương pháp SRT đã cố gắng thay đổi cách sinh hoạt qua việc ăn uống, vận động và tập luyện trong chừng mực của mình để gia tăng sự dẻo dai và sức mạnh nhằm kéo dài tuổi thọ.





Ông Araujo nói rằng phương pháp này thuyết phục các bệnh nhân của ông hơn là chỉ nghe ông khuyên bảo suông về việc tập thể dục và ăn uống lành mạnh

CÂU CHUYỆN THẦY LANG: HÔI MIỆNG- BS NGUYỄN Ý ĐỨC
 

Cô Mộng Hoàng tâm sự rằng người yêu của cô không vui lắm, vì khi gần nhau thì dường như có mùi không thơm từ miệng cô toát ra. Cô đã được nhiều bác sĩ, nha sĩ điều trị mà miệng vẫn còn phảng phất mùi hôi hôi. Bạn cô nói tại vì cô ăn uống không giữ gìn, lại hay ăn quà vặt luôn miệng nên bị như vậy.

Cô muốn biết tại sao miệng lại hôi, vì chẵng những người yêu không vui mà bản thân cô cũng buồn buồn. Và làm sao để miệng thơm trở lại.

Chúng tôi thông cảm với hoàn cảnh của cô và nỗi buồn của một thanh nữ đang nhiều sức sống mãnh liệt mà rơi vào tình trạng trầm buồn. Theo như cô tả lại thì cô bị chứng hôi miệng từ lâu và đã điều trị mà không hết. Thực tâm mà nói, chứng bệnh này không phải chỉ mình cô mắc phải đâu, mà còn nhiều người khác cũng vướng phải và cũng đang ngượng ngập, buồn buồn.

Trước hết, xin cùng với cô ôn lại về miệng và bệnh này một chút nhé.

Ở loài người, miệng là cửa ngõ của sự tiêu hóa và hô hấp, nơi mà không khí cũng như thực phẩm ra vào. Cấu trúc của miệng cũng khá phức tạp với phía trước là cặp môi và hàm răng; hai bên cạnh là xương hàm và má, phía sau thông với cuống họng. Phía trên là hàm ếch, mặt dưới là lưỡi.

Miệng có nhiệm vụ quan trọng trong việc tiêu hóa thực phẩm.

Răng để nhai nhuyễn món ăn với sự trợ giúp của lưỡi. Tuyến nước miếng tiết ra nước miếng để làm món ăn nhuyễn nhỏ đồng thời cũng để giữ gìn vệ sinh răng miệng, giúp phát âm hoạt bát. Nước miếng còn chứa men tiêu hóa amylase để chuyển hóa tinh bột ra đường.

Miệng còn chứa thanh quản, một cơ quan phát âm. Không khí cũng ra vào theo miệng mặc dù mũi là cơ quan chính sự hô hấp.

Xét vậy thì miệng có vai trò quan trọng trong vấn đề sức khỏe, như các cụ ta thường nói "Bệnh từ miệng mà vào, vạ từ miệng mà ra". Ý giả các cụ bảo là nhiều bệnh gây ra ro sự ăn uống cẩu thả mà nhiều tai ương cũng từ cửa miệng khi phát ngôn bừa bãi mà nên chuyện. Chẳng khác chi câu nói cổ nhân "miệng nhà sang có gang có thép".

Miệng quan trọng như vậy mà không khéo giữ gìn thì cũng bệnh, cũng đau. Mà hôi miệng là một trong những bệnh đó.

Sanh ra em bé miệng thơm tho sạch sẽ, ai cũng muốn "thơm" một tý. Vì em chỉ bú sữa mẹ dễ tiêu, và cũng vì chưa có răng cho nên vi sinh vật có hại chưa có nơi ẩn núp. Lớn lên, răng bắt đầu nhú mà kém vệ sinh răng miệng là lúc bắt đầu có vấn đề.

Hôi miệng, hơi thở hôi hoặc thối miệng là dấu hiệu một bệnh nào đó của cơ thể. Đây là một chứng bệnh rất phổ biến với nhiều nguyên nhân phức tạp. Thậm chí danh từ chuyên môn y học gọi là Halitosis cũng bắt nguồn từ hai ngôn ngữ khác nhau: "halitus" từ tiếng La tinh có nghĩa là hơi thở, và suffix Hy Lạp "osis" là tình trạng.

Thường thường, khi nói tới hôi miệng thì nhiều người cứ cho là do bao tử mà nên nỗi. Nhưng thực ra những 85% trường hợp hôi miệng lại chính từ miệng, còn lại 15% đến từ nhiều lý do khác nhau, trong đó có vấn đề dinh dưỡng, ăn uống như bạn cô nói.

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân đưa tới hôi miệng

a- Từ miệng

Miệng được một số khoa học gia ví như một sở thú, trong đó chen chúc sinh sống cả dăm ba trăm loại vi sinh vật lành dữ khác nhau, đặc biệt là ở phần sau của lưỡi. Đa số các vi khuẩn này thuộc nhóm kỵ khí nghĩa là chúng chỉ tăng sinh trong môi trường không có oxy như trong bựa răng, khe răng, túi nha chu nhất là ở mặt sau của lưỡi.

Khi há miệng soi vào gương, ta thấy lợn cợn những vệt trắng với nhiều vi khuẩn phủ trên lưỡi. Thức ăn sót lại trong miệng hoặc ở các kẽ răng là món ăn hấp dẫn đối với chúng và sẽ bị phân hóa tạo ra mùi hôi.

- Nhiễm trùng ở nướu răng cũng lại mấy cô cậu vi khuẩn bám vào các cục bựa chất béo, calci ở chân răng mà ra. Bựa vôi đóng vào chân răng là môi trường tốt cho vi khuẩn tác dụng vào và đưa đến hôi miệng.

- Khi miệng khô, như ngủ ban đêm thở bằng miệng hoặc dưới tác dụng của vài dược phẩm, hút thuốc lá khiến cho miệng khô, đóng bựa, vi khuẩn tác dụng vào và tạo ra mùi hôi.

- Các bệnh nấm trong miệng tạo mùi ngọt trái cây

- Răng giả không được chùi rửa sạch sẽ.

b- Một số thực phẩm có chất dầu gây hôi cho hơi thở như tỏi, hành. Các thực phẩm này sau khi được tiêu hóa, chất bay hơi của chúng đều được hấp thụ vào máu, lên phổi và theo không khí hít thở mà bay ra cửa miệng.

Mùi rượu sau khi uống vào cũng thoát ra như vậy trong hơi thở.

c- Một số bệnh về bộ máy hô hấp như nhiễm trùng phổi kinh niên, viêm xoang mãn tính, chất lỏng ở sau miệng nhỏ giọt xuống cuống họng, ung thư phổi, viêm cuống họng, tiểu đường với mùi trái cây hư ủng, bệnh gan mùi trứng thối, thận mùi tanh cá ươn, rối loạn tiêu hóa cũng tạo ra hơi thở hôi. Đặc biệt là bệnh nhân tiểu đường là hay bị bệnh nớu răng, máu lưu thông giảm. dinh dưỡng kém, nớu mau hư.

Những bệnh về bao tử ít gây ra hôi miệng vì van thực quản-dạ dày luôn luôn khép kín, hơi không bốc lên được ngoại trừ khi ói mửa hoặc ợ chua, trào ngược nước chua từ bao tử vào thực quản, thoát vị khe thực quản (hiatal hernia) hoặc hẹp môn vị (pyloric stenosis).

Nhiễm trùng tổng quát, bị nóng sốt làm cho miệng khô

d- Rối loạn về sự co bóp của bao tử, thực phẩm chậm tiêu hóa ở lâu trong dạ dầy, bị lên men cũng tạo ra mùi hôi, nhất là khi ta ợ.

e- Một nguyên nhân Tâm Lý là nhiều người quá chú tâm tới dung nhan mình, có ảo tưởng là cơ thể mình hư hao, phát tiết ra mùi khó chịu. Nhiều người mỗi khi nói chuyện là che miệng, như thể là miệng mình hôi.

g- Trong thời kỳ kinh nguyệt cũng hay có mùi hôi lưu huỳnh từ miệng gây ra do thay đổi kích thích tố trong cơ thể.

h- Dược phẩm gây ra khô miệng cũng gián tiếp tạo mùi hôi như thuốc chống dị ứng benadryl, trị tâm thần, trầm cảm, thuốc lợi tiểu tiện, trị bệnh Parkinson, cao huyết áp

Phân tích mùi hôi

Đa số mùi hôi là do chất hơi có lưu huỳnh (Sulfur), như hydrogen sulfide có mùi hôi trứng thối, methyl mercaptan, và dimethyl disulfides. Đôi khi, mùi hôi do những chất hơi acids béo (fatty acids) như propionic, butyric, hay valeric acids hay những chất amin (indole, skatole, cadaverine và putrescine).

Bình thường các chất này được hòa tan trong nước miếng và hấp thụ vào tế bào ở miệng. Nhưng khi có quá nhiều hoặc miệng quá khô, chúng sẽ tỏa ra hơi thở từ miệng, khiến cho hơi thở kém thơm tho.

Chẩn đoán hôi miệng

Nhiều người cứ tự hỏi không biết miệng mình thơm hôi ra sao nhất là khi cần rù rì tâm sự sát với tai người khác. Sau đây là mấy phương thức:

- Tự mình tìm hiểu bằng cách thở hoặc bôi nước miếng vào lòng bàn tay đợi vài giây cho nước miếng khô rổi hửi xem thơm hôi ra sao.

- Khi ta bịt mũi thở ra bằng miệng mà thấy hôi thì đa phần là mùi xuất phát từ miệng. Ngược lại ngậm miệng thở ra bằng mũi mà hôi là do bệnh cơ quan nội tăng. Mùi hôi ngấm vào máu, thoát lên phổi rồi thở ra ngoài.

- Nhờ người khác khám phá khi họ kề sát mũi vào miệng mình hửi hơi thở. Nhớ giữ khoảng cách an toàn, tránh nước miếng văng vào mũi miệng mình.

- Dùng máy khám phá mùi hôi (Halimeter). Máy rất chính xác có thể đo nồng độ cao thấp khác nhau của mùi lưu huỳnh trong hơi thở.

Xin cô thử duyệt lại các nguyên do kể trên, xem mình ở vào trường hợp nào rồi ta từ từ loại bỏ, chữa trị.

Điều trị

Về điều trị thì xin đề nghị với cô các phương thức sau đây:

a- Nguyên nhân thông thường nhất của hôi miệng là từ miệng.

Đề nghị với cô để ý nhiều đến vấn đề vệ sinh răng miệng. Đánh răng sau khi ăn, nhất là nếu cô có thói quen hay ăn vặt, ưa món ăn ngọt. Cô không cần dùng kem đánh răng, mà chỉ cần trà nhẹ mặt trong mặt ngoài của răng cho sạch hết thức ăn sót trong miệng, đặc biệt là ở kẽ răng.

-Mua thêm dây chỉ nylon (Dental Floss) để cà khe răng cho sạch thức ăn kẹt ở đó.

- Cô nên khám Nha sĩ coi có bị sâu răng, nhiễm độc nớu thì xin chữa.

- Giữ miệng ẩm ướt bằng cách lâu lâu uống một chút nước.

- Nếu lưỡi đóng bựa, bám nhiều vi khuẩn thì cạo cho hết, nhất là mặt sau của lưỡi.

b- Xin bác sĩ khám nghiệm coi có các bệnh kinh niên như tôi kể trên và điều trị.

Nhắc nhở với cô là trước khi gặp người yêu, không nên ăn các thực phẩm có thể gây mùi hôi ở miệng như hành tỏi, cá mú. Đồng thời có thể tạm thời làm giảm mùi hôi với:

- Nhai kẹo cao su không đường để tăng tiết nước miếng mà công dụng là vừa loại các miếng bựa vừa diệt vi khuẩn trong miệng,

- Xúc miệng với các mỹ phẩm làm thơm miệng. Các chất này chỉ có tác dụng che đậy, làm bớt hôi miệng trong thời gian ngắn sau khi dùng, chứ không trị dứt được hôi miệng đâu.

- Trái cây có nhiều chất xơ như táo, cà rốt, lê khi nhai có thể làm sạch miệng.

- Ăn một ly sữa chua, một miếng pho mát cũng có tác dụng sạch miệng, trừ hôi.

- Các loại cây lá có mùi thơm như quế, gừng, rau mùi tây, bạc hà, hồi, chè xanh …cũng tạm thời át mùi hôi ở miệng.

- Pha một chút bột nở baking soda với nước cũng diệt vi khuẩn, giảm mùi hôi ở miệng.

- Mạnh hơn nếu cô pha 50% nước oxy già hydrogen peroxide với 50% nước rồi xúc miệng. Đây là dung dịch diệt trùng rất tốt.

Nhớ đừng quá chén, nhiều rượu hoặc cà phê nhé, vì các chất này lợi tiểu, làm miệng mau khô, lời nói không dẻo mà vi khuẩn lại tăng sinh, hôi miệng.

Chúc cô có nhiều niềm vui trong hơi thở vẫn thơm, cho tăng tình yêu lứa đôi.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức M.D.

Texas-Hoa Kỳ.
(nguồn VB. hình minh hoạ BBT)

Làm Sao Để Du Lịch Được An Toàn?
 

Làm Sao Để Du Lịch Được An Toàn?

chdi7-large-content


Mùa Xuân và Tết đã đến. Đồng bào ta sẽ đi du lịch rất nhiều. Như là về quê nhà ăn Tết hay là đi du lịch khắp nơi. Mấy tháng gần đây có nhiều người hỏi chúng tôi nếu đi về Việt Nam thì phải chích ngừa hay làm gì cho an toàn. Xin mạn phép được chia sẽ với các bạn ông bà anh chị em những điều sau đây (theo tài liệu của Trung Tâm Kiểm Soát Dịch Bệnh -Center of Disease Control, USA) để sức khỏe quí vị được an toàn khi đi về Việt Nam du lịch hay thăm viếng bà con gia đình.
1.Chích ngừa:


Tất cả du khách: Bạn nên được cập nhật về chích ngừa thường xuyên trong khi đi du lịch đến bất kỳ điểm đến. Một số loại vắc-xin cũng có thể được chích cho các bạn khi đi du lịch.


Vắc-xin định kỳ

Hãy chắc chắn rằng bạn đã được cập nhật -up- to-date- về vắc-xin định kỳ trước mỗi chuyến đi . Các loại vắc-xin có thể bao gồm -quai bị- rubella (MMR) vắc xin, vắc-xin bạch hầu - uốn ván - ho gà (diphtheria-tetanus-pertussis vaccine) , thủy đậu ( trái rạ- varicella ) vắc xin, vắc xin bại liệt (polio), và chích ngừa cúm hàng năm của bạn (yearly flu shot).

Vắc-xin cho phong đòn gánh thì cứ 10 năm nên chích lại một lần.

Vắc –xin cho dời ăn hay shingles ( herpes zoster ) thì 60 tuổi nên chích ngừa. Chỉ có một mũi mà thôi.

Vắc –xin cho bệnh sưng phổi -Pneumovax- cho những ai 65 tuổi trở lên. Có thể chích lại sau 5 năm .



Hầu hết du khách: Hãy nên chích ngừa và uống thuốc hay xin thuốc trước khi đi cho những bệnh dưới đây bởi vì có nguy cơ cho các bệnh này ở Việt Nam.




Viêm gan A

Hepatitis A

Trung Tâm Kiểm Soát Dịch Bệnh -Center of Disease Control (CDC) khuyến cáo về bệnh Viêm Gan A và vắc-xin này bởi vì bạn có thể bị viêm gan A vì ăn trúng những thực phẩm bị ô nhiễm không rữa sạch hay nước uống bị ô nhiễm tại Việt Nam , không phân biệt nơi bạn đang ăn hoặc ở .

Vaccine cho Viêm Gan A có 2 mũi chích cách nhau 6 tháng.



Thương hàn

Typhoid

Bạn có thể bị bệnh thương hàn vì ăn trúng những thực phẩm bị ô nhiễm hoặc uống nước nhiễm đôc tại Việt Nam. CDC khuyến cáo vắc-xin này cho hầu hết du khách , đặc biệt là nếu bạn đang ở với bạn bè hoặc người thân, quý khách đến thăm thành phố nhỏ hơn hoặc các khu vực nông thôn , hay bạn là một người thích mao hiễm và không sợ bi mắc những bệnh này.





Viêm não Nhật Bản

Japanese encephalitis

Bạn có thể cần vắc-xin này nếu chuyến đi của bạn sẽ kéo dài hơn một tháng , tùy thuộc vào nơi bạn đang ở Việt Nam và thời gian nào trong năm bạn đang đi du lịch . Bạn cũng nên xem xét vắc-xin này nếu bạn có kế hoạch đến thăm các vùng nông thôn tại Việt Nam, hoặc sẽ ở ngoài trời nhiều ngay cả đối với các chuyến đi ngắn hơn một tháng. Bác sĩ có thể giúp bạn quyết định nếu vắc-xin này là đúng cho bạn dựa trên kế hoạch du lịch của bạn..



Viêm gan B

Hepatitis B

Bạn có thể mắc bệnh viêm gan B qua đường tình dục , chích kim bị ô nhiễm, và tiếp huyết hay các sản phẩm máu. Vì vậy CDC khuyên bạn nên chích vắc-xin này nếu bạn có thể có quan hệ tình dục với một đối tác mới , xăm hình hoặc xỏ lỗ tai hay những nơi khác trên người mình, hoặc có bất kỳ những thủ tục y tế (medical procedures) để định bệnh .
Vaccine cho Viêm Gan B có 3 mũi chích trong vòng 6 tháng



Sốt rét

Malaria

Khi đi du lịch tại Việt Nam , bạn nên tránh bị muỗi đốt để ngăn chặn bệnh sốt rét. Bạn có thể cần phải uống thuốc trước, trong khi và sau khi chuyến đi của bạn để ngăn chặn bệnh sốt rét, tùy thuộc vào kế hoạch du lịch của bạn , chẳng hạn như nơi bạn đang đi , khi bạn đang đi du lịch , và nếu bạn đang dành rất nhiều thời gian ở ngoài trời hoặc ngủ bên ngoài . Nói chuyện với bác sĩ của bạn về cách bạn có thể ngăn chặn bệnh sốt rét trong khi đi du lịch.



Bệnh chó dại

Rabies

Bệnh dại này có thể được tìm thấy trong những con chó , con dơi, và động vật có vú khác ở Việt Nam , vì vậy CDC khuyến cáo vắc-xin này cho các nhóm sau:
-Du khách tham gia vào các hoạt động ngoài trời và như cắm trại, đi bộ đường dài , đi xe đạp , du lịch mạo hiểm , khám phá hang động, khiến họ có nguy cơ bị động vật cắn .

-Những người đang đi du lịch lâu dài hoặc di chuyển đến Việt Nam
-Trẻ em , bởi vì họ có xu hướng chơi với động vật, không có báo cáo bị cắn, và có nhiều cơ hội để bị những con vật này cắn trên đầu và cổ của các em.



Sốt Rét Vàng

Yellow Fever

Hiện thời không có nguy cơ bệnh sốt rét vàng ở Việt Nam. Chính phủ Việt Nam chỉ yêu cầu bằng chứng về chủng ngừa bệnh sốt vàng nếu bạn đang đến từ một đất nước có nguy cơ bệnh sốt vàng da . Này không bao gồm Mỹ. Nếu bạn đang đi du lịch từ một quốc gia khác ngoài Mỹ, kiểm tra danh sách này để xem nếu bạn có thể cần phải được chủng ngừa bệnh sốt vàng da.



Bệnh Cúm Gia Cầm

Avian Flu

Hiện thời có bệnh cúm gia cầm ở Việt Nam. Xin liên lạc với bác sĩ của quí vị để có thêm tin cập nhật và chích ngừa hay thuốc uống. Nên cẩn thận khi dùng thịt gà hay thăm viếng những nơi có nhiều trại gà.





2. Vấn đề thực phẫm và nước uống

Nên ăn
• Thực phẩm được nấu chín và ăn nóng
• Trái cây và rau bạn đã rửa sạch bằng nước sạch hoặc lột vỏ

Không nên ăn
• Thực phẩm để ở ngoài lâu, không đươc để trong tủ lạnh.
• Thực phẩm bán bên lề đường
• Thịt hoặc cá chưa nấu chín
• Thức ăn chưa rửa hoặc trái cây tươi và rau quả chưa gọt vỏ

Nên Uống
• Nước đóng chai được niêm phong
• Nước đã được khử trùng
• Đồ uống có ga
• Cà phê nóng hoặc trà

Không nên uống
• Không nên uống nước đá mà chỉ dùng nước đá để ướp nước uống cho lạnh mà thôi

• Nước đá được làm bằng nước máy hoặc nước giếng
• Nước uống từ faucet hoặc nước giếng

• Sữa không tiệt trùng hay Pasteurized

3. Chứng Bệnh Tiêu Chảy

Tiêu chảy khi đi du lịch (Travel Diarhea)
Bị tiêu chảy khi di du lịch là căn bệnh liên quan đến du lịch rất phổ biến và thông thường nhất. Nó có thể xảy ra bất cứ nơi nào , nhưng những nơi có nguy cơ cao nhất là hầu hết ở các khu vực châu Á (trừ Nhật Bản ) cũng như Trung Đông , châu Phi, Mexico , Trung và Nam Mỹ .

Phòng chống
Ở người lớn khỏe mạnh, tiêu chảy hiếm khi nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng , nhưng nó chắc chắn có thể làm cho chuyến du lịch của quí bạn sẽ bị khó chịu không vui. Sau đây là các bước mà các bạn có thể làm để tránh tiêu chảy khi bạn đi du lịch:
-Chọn thực phẩm và đồ uống cẩn thận để giảm nguy cơ tiêu chảy

-Chỉ ăn thực phẩm được nấu chín và ăn nóng.

-Ăn trái cây tươi và rau quả chỉ khi nào bạn đã rửa sạch bằng nước sạch hoặc lột vỏ chúng. Chỉ uống đồ uống chứa từ trong chai còn dán kín hay niêm phong, và tránh nước đá (vì nó có thể đã được làm từ nước không sạch ) .

-Giữ tay của bạn sạch
-Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước, đặc biệt là sau khi sử dụng phòng tắm và trước khi ăn. Nếu xà phòng và nước không có sẵn, sử dụng một chất rửa tay chứa cồn .

-Thay thế chất lỏng
Người bị tiêu chảy nên uống nhiều chất lỏng để không thiếu nước. Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ em hoặc người lớn bị bệnh mãn tính. Trong trường hợp nghiêm trọng của tiêu chảy du lịch, uống bù nước có sẵn trực tuyến có bán tại các nhà thuốc trong nước hay ăn cháo loãng
-Thuốc kháng sinh
Nhiều du khách mang theo thuốc kháng sinh với họ để họ có thể điều trị tiêu chảy sớm nếu họ bắt đầu bị bệnh. Lựa chọn kháng sinh thay đổi tùy theo nơi sẽ ở . Hãy hỏi bác sĩ của bạn nếu bạn nên dùng thuốc kháng sinh trong chuyến đi của bạn. Thông thường là thuốc Cipro hay Bactrim tùy theo hồ sơ bệnh lý và bác sĩ của bạn.

-Thuốc không cần toa mua ở nhà thuốc tây hay ở chợ
Nhiều loại thuốc , chẳng hạn như Kaopactate hoặc Imodium , có thể được mua over-the -counter để điều trị các triệu chứng của bệnh tiêu chảy . Những loại thuốc này làm giảm bớt tiêu chảy và tiện hơn cho những ai đang đi trên xe buýt hoặc máy bay trong khi chờ đợi một loại kháng sinh có hiệu lực.



Trên đây chỉ là một vài lời đơn giản mà chúng tôi muốn xin chia sẽ với quí vị ở trong giới hạn khuôn khổ của trang net này. Xin quí vị cứ liên lạc với chúng tôi nếu có câu hỏi gì thêm.

Chúc quí vị đi du lịch vui vẻ và an toàn.

ĐI NGHE BUỔI THUYẾT TRÌNH VỀ ĂN CHAY
 

ĐI NGHE BUỔI THUYẾT TRÌNH VỀ ĂN CHAY

bacsi

Bác sĩ Jérôme Bernard-Pellet




Jérôme Bernard-Pellet là một bác sĩ người Pháp được một hội tâm linh Ấn Độ mời thuyết trình về chủ đề ăn chay tại Hội trường số 104 đường Vaugirard - Paris, ngày 2 tháng 10 năm 2009. Là một bác sĩ và đồng thời cũng là một khoa học gia nghiên cứu về ăn chay, ông được nhiều người biết đến vì sự nhiệt tâm của ông trong các buổi thuyết trình được tổ chức khắp nơi. Ông sẵn sàng đi thuyết giảng bất cứ nơi đâu nếu có một tổ chức nào mời.

Bài viết này không có chủ đích lập lại toàn thể nội dung của buổi nói chuyện vì thật ra những lợi điểm của việc ăn chay đã từng được nhiều sách báo nói đến. Mục đích của người viết khi đi nghe là cố gắng ức đoán xem động cơ nào đã thúc đẩy Bác sĩ J. Bernard-Pellet khuyến khích việc ăn chay, đồng thời để tìm hiểu xem cử tọa đến nghe thuộc tầng lớp nào trong xã hội và họ mong đợi những gì ở buổi thuyết trình?

Trước hết người viết xin tóm lược một vài nét chính trong nội dung của bài thuyết trình và sau đó sẽ tường thuật sơ lược diễn tiến của buổi nói chuyện để làm đề tài suy tư.



1- Sơ lược nội dung buổi thuyết trình

* Định nghĩa về ăn chay

Bác sĩ J. Bernard-Pellet bắt đầu buổi nói chuyện bằng cách định nghĩa thế nào là ăn chay. Theo ông thì ẩm thực của con người gồm có ba loại :

- Ăn tạp (omnivore, omnivorous) : ăn thức ăn có nguồn gốc thực vật và động vật

- Ăn chay (végétarien, végétarisme, vegetarian, vegetarianism) không ăn « thịt » của bất cứ một động vật nào (bất kể là heo, bò, gà, cá, sò ốc, rắn rết, côn trùng...)

- Ăn toàn chay (végétalien, végétalisme, vegan, veganism) : ăn toàn thực vật, chẳng những không ăn « thịt » của bất cứ động vật nào mà còn tránh hết các thực phẩm có nguồn gốc động vật như sữa, trứng, chất keo gelatin (trong bánh, kẹo...).



* Động cơ thúc đẩy việc ăn chay

Bác sĩ J. Bernard-Pellet liệt kê các động cơ thúc đẩy việc ăn chay như sau :

- Ăn chay vì sự sống của sinh vật : Mỗi năm có khoảng 55 tỉ sinh vật sống trên trái đất bị giết hại để ăn thịt. Cá trong ao hồ, sông ngòi và đại dương bị giết khoảng 1000 tỉ con vừa lớn vừa nhỏ mỗi năm. [Có lẽ cũng cần nhắc thêm là dân số địa cầu gồm khoảng 6 tỉ người].

- Ăn chay vì môi sinh : Chăn nuôi là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm ô nhiễm địa cầu. Một phần tư tổng số khí CO² thải ra trong bầu khí quyển là do gia súc chăn nuôi. Các chất phóng uế của súc vật trên đất và trong nước làm cho địa cầu trở nên ô nhiễm. Chẳng hạn như chất nitrat từ phân của súc vật và cá thải ra từ các nơi chăn nuôi kỹ nghệ đang làm cho các quốc gia Tây phương điên đầu vì không tìm được giải pháp nào hữu hiệu và quy mô để trừ khử.

- Ăn chay để chống lại nạn đói : Ăn thịt là một sự phí phạm lớn lao vì phải cần đến 10 gam chất đạm thực vật mới tạo được 1 gam chất đạm trong thịt cá.

- Ăn chay vì kinh tế và Ăn chay trong mục đích tu tập tinh thần :Bác sĩ J. Bernard-Pellet nêu lên hai lý do này nhưng không giải thích. Ông cho biết là vấn đề kinh tế không thuộc lãnh vực hiểu biết của ông, còn vấn đề tâm linh thì mang tính cách cá nhân.



* Lợi ích của việc ăn chay

Có lẽ cũng không cần phải dài dòng về mục này vì phần đông ai cũng biết và hơn nữa đã có nhiều sách vở quảng bá những lợi ích thiết thực của việc ăn chay. Sau đây là một vài lợi ích của ăn chay liên quan đến sức khoẻ do Bác sĩ J. Bernard-Pellet nêu lên :

- Ăn chay làm giảm tỷ lệ tử vong (mortalité) và tỷ lệ mắc bệnh (morbilité) một cách rõ rệt. Tỷ lệ tử vong và mắc bệnh giám xuống từ 10% đến 15% đối với người ăn chay.

- Cải thiện sự thoải mái và mang lại cảm giác khoan khoái cho người ăn chay.

- Làm chậm lại hiện tượng lão hóa của các tế bào cơ thể.

- Làm giảm xuống từ 20% đến 50% các chứng bệnh sau đây : phì nộm, các bệnh tim-mạch (chứng nhói tim, nhồi máu cơ tim), huyết áp cao, tiểu đường, ung thư, các bệnh về thận, sa sút trí nhớ và giảm trí thông minh (démence), sạn thận, viêm khớp vì phong thấp, bệnh trĩ, ruột thừa...(maladies diverticulaires), bệnh thoát vị của một số cơ quan (hernie)...



* Nên ăn chay như thế nào ?

Bác sĩ J. Bernard-Pellet khẳng định là cách ăn chay tốt nhất và lý tưởng nhất là cách ăn toàn chay. Ông nêu lên nhiều kết quả không chối cãi được do các khảo cứu khoa học mang lại liên quan đến sức khoẻ và sự ngăn ngừa và chữa trị đối với nhiều loại bệnh tật. Một số các kết quả ấy có thể liệt kê ra như sau :

- Tăng cường sự miễn dịch (immunité) của cơ thể và nhất là làm gia tăng sự hoạt động hữu hiệu của tuyến tụy hay tụy trạng (còn gọi là lá lách). Các khoa học gia theo dõi một số mẫungười bị bệnh tiểu đường loại 2, tức loại tiểu đường thông thường nhất nơi những người lớn tuôi, số người này chỉ cần ăn toàn chay trong một thời gian ngắn thì tình trạng bệnh lý sẽ được cải thiện một cách nhanh chóng, mặc dù phần lớn bệnh tiểu đường mang tính cách di truyền.

- Các khoa học gia còn quan sát, phân loại và so sánh ảnh hưởng của việc ăn chay tùy theo các nhóm người được đem ra thử nghiệm : nhóm không ăn chay, nhóm ăn chay, nhóm ăn toàn chay..., các nhóm người này còn được phân chia theo tuổi tác, nghề nghiệp, địa lý, chủng tộc, môi trường (sống ở thành thị hay thôn quê)... Thí dụ như ở Mỹ, trẻ con mới tám tuổi đã bị bệnh tiểu đường loại 2 vì ăn quá nhiều bánh mì và thịt bò xay (hamburger), bánh ngọt (trứng, đường, bơ) và uống quá nhiều coca-cola (đường). Các kết quả nghiên cứu đều cho thấy các mẫu người thuộc nhóm ăn toàn chay có sức khoẻ tốt hơn hết, trong số những người này nếu có ai mang sẵn các chứng bệnh như tiểu đường, áp huyết cao... thì bệnh tình của họ cũng thuyên giảm một cách rõ rệt.



* Các thức ăn chay có thiếu chất đạm (protein) và chất sắt hay không?

Theo bác sĩ J. Bernard-Pellet thì người ăn chay ăn nhiều chất đạm (protein) hơn sự cần thiết của cơ thể rất nhiều. Ngay cả súc vật chăn nuôi nói chung cũng hấp thụ chất đạm ba lần nhiều hơn nhu cầu cần thiết. Chất đạm là các phân tử amino axit kết hợp lại và tạo ra cấu trúc của các tế bào. Thông thường có khoảng 20 loại protein khác nhau trong thực phẩm, nhưng thật sự cơ thể chỉ cần đến 8 loại protein chính. Một phụ nữ cân nặng 50 kg chỉ cần hấp thu mỗi ngày 40 gam protein là đủ. Các loại protein có thể tìm thấy trong rau đậu và ngũ cốc.

Bác sĩ J. Bernard-Pellet không tiếc lời tán dương phẩm tính của đậu nành. Theo ông thì đậu nành là một thứ thực phẩm rất giàu các loại protein và có khả năng chống lại các độc tố histamin. Đậu nành hàm chứa tất cả tám thứ protéin cần thiết và được xếp vào loại thực phẩm lý tưởng nhất cho người ăn chay, nhất là ăn toàn chay vì đậu nành có thể thay thế sữa và các thực phẩm biến chế từ sữa. Đậu nành ngăn ngừa rất hiệu quả nhiều chứng bệnh mãn tính chẳng hạn như các bệnh ung bướu, nhất là ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt... Đậu nành còn làm chắc xương và tránh được bệnh xốp xương của phụ nữ khi mãn kinh...

Ngoài các đặc tính ngừa bệnh trên đây nhờ vào các chất protein (36%), gluxit (30%) và lipit (18%) trong hạt đậu khô, thì đậu nành còn chứa nhiều loại hormon có cấu trúc rất gần với hormon oestrogen, tức là loại hormon gây động dục nơi con người. Các nguyên tố này gọi là isoflavon, chúng tác động giống như hormon oestrogen trong việc ngăn ngừa và chữa trị ung thư vú, tử cung, tiền liệt tuyến và đại tràng.

Đối với chất sắt thì Bác sĩ J. Bernard-Pellet cho biết là các loại đậu khô và đậu nành, hạnh nhân... đều chứa chất sắt, các loại rau như cải bắp, rau dền, cải hoa (brocoli)... cũng rất giàu chất sắt.



* Một vài điều cần lưu ý cho người ăn chay :

Theo Bác sĩ J. Bernard-Pellet trên thực tế ăn chay không có trở ngại hay khó khăn gì cả vì ăn chay đơn giản hơn lối ăn tạp rất nhiều. Không cần phải là chuyên gia về ăn chay mới biết cách ăn chay. Tuy nhiên trong phần này Bác sĩ J. Bernard-Pellet cũng nêu lên tất cả các loại thuốc cần thiết bổ khuyết thêm cho người ăn chay cũng như người ăn tạp, chẳng hạn như các loại vitamin B12, vitamin D, Omega-3... Ông cũng nêu lên các tên thuốc liên quan đến các loại vitamin ấy và cho biết cả phân lượng cần thiết, cách dùng v.v. Ông còn cho biết thêm có hai loại thuốc Omega-3 khác nhau, một thứ được bào chế hoàn toàn từ dầu thực vật, một thứ khác lấy từ dầu cá.



* Các vấn đề khó khăn liên hệ đến việc ăn chay :

Các khó khăn chính trong việc ăn chay :

- Thay đổi thói quen của chính mình khi phải chuyển từ lối ăn tạp sang lối ăn chay

- Giải thích với những người chung quanh tại sao mình lại quyết định ăn chay

- Tìm thức ăn chay khi ra khỏi nhà hoặc khi đi xa

Bác sĩ J. Bernard-Pellet còn cho biết qua kinh nghiệm của ông thì số bác sĩ hiểu biết tường tận về ăn chay và ăn toàn chay rất hiếm. Một số lớn các bác sĩ vì không nắm vững về vấn đề ăn chay nên thường hay khuyên mọi người không nên chọn lối ẩm thực này. Bất cứ vấn đề gì không hiểu biết tường tận thì thường làm cho người ta sợ hãi. Y khoa là một ngành học mênh mông vì thế không phải bất cứ vị bác sĩ nào cũng đủ sức hiểu biết tất cả. Các công cuộc khảo cứu y khoa quốc tế đều công nhận những lợi điểm về ăn chay, và sau đây là câu tuyên bố chung của các hiệp hội Hoa kỳ, Gia nã đại và Pháp (APSARES) về dinh dưỡng :

“ Các lối ăn chay (kể cả ăn toàn chay) nếu được thực hiện đúng đắn sẽ rất tốt cho sức khoẻ, thích hợp trên phương diện dinh dưỡng và hiệu quả trên phương diện phòng ngừa và trị liệu một số bệnh tật ” (Les régimes végétariens (y compris le végétalisme) menés de façon appropriée sont bons pour la santé, adéquats sur le plan nutritionnel et bénéfiques pour la prévention et le traitement de certaines maladies)

Bác sĩ J. Bernard-Pellet còn cho biết thêm một số các trang trên mạng Internet chỉ dẫn về việc ăn chay, cách nấu ăn các món chay và cách chọn lựa các thực phẩm chay.



* Tóm lược phần kết luận của Bác sĩ J. Bernard-Pellet :

Các dữ kiện và những điều khẳng định do ông nêu lên trong buổi thuyết trình đều được căn cứ vào các tài liệu y khoa quốc tế. Riêng ông thì ngoài các công cuộc khảo cứu, ông còn mổ xẻ hơn 2000 tài liệu khoa học liên quan đến vấn đề ăn chay và một số lớn các tài liệu này được lưu trữ trong Thư viện quốc gia Hoa kỳ về Y khoa, bất cứ ai cũng có thể tìm thấy các tài liệu ấy trên mạng Internet www.pubmed.org. của thư viện khổng lồ này. Vì thế nếu có ai muốn kiểm chứng những điều ông nói hoặc muốn tìm hiểu thêm về ăn chay thì có thể truy lùng các nguồn tư liệu trên đây.

Tóm lại theo ông thì quan điểm của hiệp hội dinh dưỡng Hoa kỳ về ăn chay là quan điểm có giá trị toàn cầu mà chúng ta có thể tin tưởng được. Công việc nghiên cứu của hiệp hội này rất khoa học và các kết quả mang lại có thể sử dụng như những tài liệu dẫn chứng đứng đắn và hùng hồn nhất.



2- Một vài cảm nghĩ sau khi tham dự buổi thuyết trình

* Diễn tiến của buổi thuyết trình :

Buổi thuyết trình khởi sự lúc 14 giờ 15 phút, cử tọa khoảng 40 người. Con số cử tọa như thế cũng tương đối khá đông so với chủ đề thuyết trình và nhất là buổi nói chuyện do một hội tâm linh ít người biết đến đứng ra tổ chức. Phần lớn người đến nghe thuộc vào lứa tuổi khoảng từ 40 đến 60 và hầu hết là phụ nữ, chiếm khoảng ¾ cử tọa. Những người đến nghe tỏ ra là những người thuộc tầng lớp trung lưu và có trình độ kiến thức khá cao.

Buổi thuyết trình được diễn ra gần như dưới hình thức bàn tròn vì người tham dự đặt nhiều câu hỏi và nêu lên những thắc mắc của mình trong khi Bác sĩ Bernard-Pellet đang thuyết trình. Bầu không khí rất cởi mở, Bác sĩ J. Bernard-Pellet tỏ ra rất kiên nhẫn, từ tốn và trả lời tất cả các câu hỏi mặc dù có nhiều câu khá lạc đề.

Bác sĩ J. Bernard-Pellet chấm dứt phần thuyết vào lúc 15 giờ 45 phút và sau đó thì cử tọa tranh nhau nêu lên đủ mọi thứ câu hỏi. Buổi thuyết trình chấm dứt vào lúc 18 giờ. Bác sĩ J. Bernard-Pellet lúc nào cũng tỏ ra điềm đạm và không nóng nảy, mặc dù buổi thuyết trình kéo dài gần 4 giờ liên tiếp.



* Các chủ đề không được khai triển :

Trong số các lý do thúc đẩy việc ăn chay thì Bác sĩ J. Bernard-Pellet có nêu lên hai lý do khá quan trọng nhưng ông lại không khai triển, lý do thứ nhất là ăn chay vì kinh tế và lý do thứ hai là ăn chay vì tu tập tâm linh. Quả thật đây là hai lý do rất tế nhị.

Tại sao kinh tế lại là một lý do liên hệ đến việc ăn chay ? Chúng ta đều hiểu rằng một phần kinh tế của các nước tân tiến ngày nay dựa vào việc chăn nuôi kỹ nghệ và sản xuất thực phẩm biến chế từ gia súc. Hình ảnh người nông dân chăn nuôi với tính cách gia đình trong nông trại của mình là một hình ảnh lỗi thời đối với các nước tân tiến ngày nay. Người nông dân phải sản xuất thật quy mô theo lối kỹ nghệ mới đủ sống. Sự lệ thuộc vào kỹ thuật bắt buộc họ phải vay mượn ngân hàng để trang bị và cải tiến. Nợ nần là một áp lực bắt họ phải liên tục gia tăng sản xuất đưa đến tình trạng dư thừa thực phẩm. Dư thừa làm giá cả hạ thấp, giá cả càng xuống thấp thì người nông dân và các tổ hợp chăn nuôi lại càng phải gia tăng sản xuất nhiều hơn nữa để trả nợ ngân hàng và giữ mức lời tạm gọi là tương xứng với sự đầu tư của họ.



Cái vòng luẩn quẩn đó đã nô lệ hóa người nông dân và đồng thời cũng tạo ra một vấn đề nan giải cho các quốc gia tân tiến, vì chính phủ phải trợ cấp thường xuyên cho họ. Trợ cấp chỉ là một giải pháp vá víu, kết quả là người nông dân vẫn tiếp tục biểu tình đòi hỏi chính phủ phải giải quyết sự thua lỗ của họ. Họ kéo nhau lái máy kéo, máy cày nghênh ngang giữa đường phố làm tắc nghẽn lưu thông, hoặc ủi sập các tòa nhà hành chính địa phương, và gần đây họ đã đổ hàng triệu lít sữa ra đường cái, trong ruộng đồng để bày tỏ sự phẫn nộ của họ.

Trong khi đó thì hàng triệu gia súc bị cắt cổ, thọc huyết, hoặc bị bắn vào đầu bằng những súng sáng chế riêng để giết chúng... Chúng giẫy chết trong yên lặng trước khi được đưa vào các dây chuyền xẻ thịt và biến chế thực phẩm. Những con thú bị giết không có một hy vọng nào có thể trốn thoát và cũng không đủ trí thông minh để bày tỏ sự phẫn nộ của mình như những người chăn nuôi chúng. Đấy là chưa kể những khổ đau mà chúng phải gánh chịu do các kỹ thuật chăn nuôi kỹ nghệ ngày nay.

Có thể trên đây là lý do ăn chay vì kinh tế mà Bác sĩ J. Bernard-Pellet đã nêu lên mà ông không giải thích (?). Sự yên lặng của ông có lẽ cũng dễ hiểu vì ăn chay để chống lại một xã hội tiêu thụ và biến cải một nền kinh tế điên rồ chỉ biết dựa vào sự gia tăng sản xuất như một phương tiện sống còn thì quả thật việc ăn chay sẽ là một lý do quá yếu ớt không hội đủ sức mạnh tương xứng.

Mặt khác, ăn chay vì lý do tu tập tâm linh lại mang tính cách nội tâm và cá nhân nhiều hơn, và cái lý do đó chỉ có thể phát sinh từ một hạt giống trong lòng mỗi người. Vì thế cũng có thể giải thích phần nào sự yên lặng của Bác sĩ J. Bernard-Pellet, nếu ông mang cái lý do đó để thuyết phục mọi người thì có thể chỉ làm trò cười cho thiên hạ và chưa chắc đã có ai đến dự những buổi thuyết trình của ông. Trong các xã hội Tây phương con người thường bị chi phối bởi sự ích kỷ và những giá trị bên ngoài, mà có rất ít người biết khơi động những xúc cảm từ bi trong lòng mình. Đấy là chưa kể đến ảnh hưởng giáo dục và truyền thống tín ngưỡng lâu đời của họ. Đối với họ, con người là trung tâm của vũ trụ, và sự hiện hữu của tất cả các sinh vật khác chỉ có mục đích phục vụ cho họ mà thôi.



* Nội dung các câu hỏi :

Trong suốt phần trình bày và trong hơn hai giờ thảo luận, không thấy có một câu hỏi nào liên quan đến những động cơ thúc đẩy việc ăn chay khác hơn động cơ tìm kiếm sức khoẻ riêng cho cá nhân mỗi người. Chẳng hạn như các câu hỏi : tôi bị dị ứng bởi loại rau đậu này hay loại rau đậu khác, phải nấu ăn như thế nào để giữ được chất bổ dưỡng trong rau đậu, loại thuốc nào tốt nhất để có thêm chất vôi, phân lượng phải như thế nào, có thể dùng liên tục hay không, uống dư thừa vitamin có hại hay không...v.v. Chưa kể rất nhiều câu hỏi lạc đề hay bên cạnh vấn đề, chẳng hạn như : có nên chích ngừa cúm heo A H1N1 hay không, đậu nành được xếp vào loại rau đậu (légumineux) hay ngũ cốc (céréale)...

Tóm lại tất cả các câu hỏi của cử tọa đều hướng vào sự duy trì và cải thiện sức khoẻ của cá nhân mình. Tuy thế bác sĩ J. Bernard-Pellet vẫn trả lời tất cả các câu hỏi ấy một cách rất vui vẻ, tôi hết sức khâm phục sự kiên nhẫn của ông.

Trong khi đó có những thắc mắc trong lòng tôi và biết đâu có thể đấy cũng là những những thắc mắc trong lòng ông nữa, nhưng kể cả ông và tôi không có ai có thể trình bày ra được, vì lý do là những thắc mắc đó rất sâu xa, vượt lên trên cả cái sức khoẻ và sự an lành của cá nhân mỗi người. Tôi mạn phép được ước đoán những thắc mắc trên đây trong lòng của bác sĩ J. Bernard-Pellet dựa vào vào những hoạt động hăng say của ông trong công tác quảng bá việc ăn chay.



* Một câu hỏi thích đáng :

Gần sáu giờ chiều bổng có một bà khá lớn tuổi nêu lên câu hỏi như sau : « Ông là một bác sĩ, vậy vì lý do gì mà ông ăn chay ? ». Câu hỏi không được rõ ràng lắm, theo tôi hiểu có lẽ bà ấy muốn nói : « Ngoài lý do sức khoẻ như ông vừa trình bày thì còn có lý do nào khác thúc đẩy ông ăn chay ? ». Dù sao thì sau khi nghe câu hỏi ấy, những nét vui vẻ hiện lên trên nét mặt của ông. Hai mắt ông sáng hẳn lên và ông đã trả lời một cách thật trịnh trọng như sau :

«- Bà có biết không, gia đình cha mẹ tôi làm nghề chăn nuôi súc vật để giết thịt. Tôi đã thấy quá nhiều máu chảy và sự đau đớn. Tôi không còn ăn thịt được nữa ».



Lúc đó tôi mới đưa tay và xin phát biểu như sau :

- Thưa bác sĩ và tất cả quý vị, có ai trong số quý vị biết Lamartine là người ăn chay hay không ? ».

Tất cả mọi người đều ngạc nhiên trước câu hỏi khá bất ngờ của tôi, họ giữ yên lặng và có vẻ chờ đợi. Bổng bác sĩ J. Bernard-Pellet cất lời hỏi tôi :

- Có phải ông muốn nói đến thi sĩ Lamartine hay không ?

- Đúng như thế, đó là văn sĩ và thi hào Lamartine thuộc cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX. Có một lần khi ông còn bé, mẹ ông đã dắt ông ra phố và khi hai mẹ con đi ngang một lò sát sinh, ông thấy những người đồ tể hai tay đầy máu đang giết những con vật trong nhà, máu me chảy ra lênh láng tận ngoài sân. Hình ảnh đó đã làm cho ông khiếp sợ vô cùng ».

Bác sĩ J. Bernard-Pellet tỏ vẻ chú tâm đặc biệt vào câu chuyện tôi vừa kể, và ông đã nói với tôi như sau :

- Cám ơn ông thật nhiều, tôi không hề được biết về câu chuyện này.

Hóa ra động cơ thúc đẩy việc ăn chay của bác sĩ J. Bernard-Pellet cũng khá giống với trường hợp của thi hào Lamartine.



* Lời kết :

Thật sự thì cũng ít có ai biết câu chuyện trên đây. Sở dĩ tôi biết được chuyện ăn chay của thi hào Lamartine là vì tình cờ mua được một quyển sách khá xưa trong một dịp hội chợ bán đồ cũ tổ chức trong vùng tôi cư trú. Tựa quyển sách là « Những bà mẹ của các danh nhân » (Les mères des Grands hommes), tác giả là Maurice Bloch, do nhà xuất bản Ch. Delagrave Paris phát hành năm 1885.

Trong quyển sách ấy có kể chuyện về cậu bé Lamartine và mẹ của cậu. Tôi xin dịch và tóm lược ra đây vài đoạn thuộc các trang 158 và 159 như sau :

[... ] Bà [ tức là mẹ của Lamartine] nuôi con bằng lối ăn chay cho đến khi ông lên 12 tuổi, bà chỉ cho ông ăn bánh mì, sữa, rau và hoa quả. Tuyệt đối không một miếng thịt nào.

................

Và tiếp theo đây là lời kể chuyện của cậu bé Lamartine :

Một hôm mẹ tôi tình cờ dẫn tôi đi ngang một lò sát sinh. Tôi trông thấy những người đồ tể hai cánh tay để trần nhuộm đầy máu đang đập chết một con bò, các người khác thì đang giết bê và cừu. Những suối máu bốc khói chảy lênh láng khắp nơi. Tôi kéo tay mẹ tôi đi cho nhanh để tránh xa nơi này.

Tác giả quyển sách còn cho biết là sau đó thì cậu hết sức sợ hãi và ghê tởm mỗi khi trông thấy thịt nấu chín.
............
Ít lâu sau thì gia đình cậu gởi cậu vào trường nội trú, cậu hết sức khổ sở vì phải ăn những thức ăn giống như các đứa trẻ khác dưới sự canh chừng của các thấy giáo mà cậu gọi họ là những tên cai ngục. Cũng cần nói thêm là vào thời bấy giờ trường học và việc giáo dục rất nghiêm khắc vì được đặt dưới sự quản lý của những người tu hành.

Một hôm cậu bỏ trốn. Sau khi phát giác ra sự vắng mặt của cậu thì nhà trường sai người đổ đi tìm. Người ta tìm được cậu đang đói lả và đang ngồi trong một quán ăn trước một đĩa trứng chiên mà cậu chưa kịp ăn. Người ta lại lôi cậu về trường và giam cậu vào một nơi riêng.

Nhưng hai tháng sau thì nhà trường chịu không nổi trước thái độ của cậu và đành dẫn giao trả cậu cho cha mẹ.

Trước cảnh tượng khổ đau, có những người xúc động không chịu nổi, tuy nhiên cũng có những người thản nhiên, chẳng hạn như những người đồ tể. Thật ra thì tất cả chúng ta đều hàm chứa những xúc cảm từ bi, nhưng những xúc cảm đó lại bị che lấp quá sâu kín trong lòng một số người. Tu tập có nghĩa là khơi động những xúc cảm đó trong lòng mình để không khiến mình giống như những người đồ tể đáng thương. Những xúc cảm ấy có thể sẽ giúp cho mỗi người trong chúng ta cảm nhận được những rung cảm của thi hào Lamartine đã từ hai trăm năm trước nhưng đến nay vẫn còn bàng bạc qua những trang sách và những vần thơ của ông. Những xúc cảm ấy trong lòng chúng ta biết đâu cũng có thể đã khiến chúng ta đi nghe một buổi thuyết trình của bác sĩ J. Bernard-Pellet được tổ chức ở một nơi nào đó. Thương lắm thay cho những người đồ tể, vì họ vẫn là những người đồ tể suốt đời.



Bures-Sur-Yvette ( France ), 14.11.09

Hoang Phong







Trước

Sau


In Trang





Gửi ý kiến của bạn














Tên của bạn






Email của bạn










Trang đầuTrang trước12345Trang sauTrang cuối










fastfood1-large-content-thumbnail

Bệnh Gan Ở Mỹ Tăng Nhiều Do Thuốc Lá Cây
 

Thưa đây là email nhận được, xin gởi các bạn xem đề phòng. Bệnh Gan ở Mỹ tăng nhiều do thuốc lá cây.

HUỲNH CHIẾU ĐẲNG.







Bệnh Gan ở Mỹ Theo báo cáo của cơ quan US Food and Drug Adminitration
(Tuyết Duơng sưu tầm)


( US Food and Drug Adminitration) tuần vừa qua thì 20% Bệnh Gan ở Mỹ là do thuốc giãm cân tác hại , còn lại 80% là thuốc bổ nhập từ China ( loại thuốc bổ này gồm : trừ mỡ xấu , bổ gan , trị ung thư , tăng cường sinh lực , trị lão hóa , trị đau khớp , làm đẹp DA , trừ ung bứu …)
USA -- Hiểm họa vô hình cho lá gan của bạn: thuốc giảm cân và thuốc trị bệnh Tim mạch và trị ung bứu. tất cả thuốc ngoài luồng đều nhập từ phân xưởng tại China. Khảo sát cho biết thuốc giảm cân là nguyên nhân cho 20% hồ sơ bệnh gan tại các bệnh viện Hoa Kỳ. Còn lại 80% là thuốc bổ Made in China.
Báo The New York Times có bài viết nghiên cứu về hiện tượng này, và cho thấy con số này là tăng từ 7% so với một thập niên trước, và con số này chỉ bao gồm những hồ sơ bệnh gan nặng nề nhất.






Hiện thời dân Mỹ tiêu xài tới 32 tỷ đôla cho thuốc giảm cân mỗi năm, và trong khi các bác sĩ nói rằng đại đa số thuốc phụ trợ bổ túc (supplements) –đa số là làm từ China , rồi đem sang Hoaky đóng gói vào bao bì. Được các tay lang băm tung lên hệ thống truyền thông . Nào Tivi , Radio , nhật báo …Họ mời các tay quảng cáo lừng danh như các tay MC của các Trung tâm Entertainmnet , thế là người xem hay đọc đều tin tưởng là thần dược . Mua về uống thấy rất hưng phấn , nhưng thật Ra là do thành phần “ cortisone “ , kích thích trung tâm thần kinh . Nhưng về sau thì di hại đến gan , thận không thể trị được .









Tạo sự nhiễm độc gan lâu dài mà người tiêu thụ vô tình không biết. Khi biết thì quá trể để cứu gan . Với thuốc dược thảo được quảng cáo là tiêu mỡ, tăng lực, giảm cân và săn chắc bắp thịt, trị ung thư , làm đẹp DA… đang tới mức báo động.




Một bác sĩ nói, "Khi một sản phẩm được giám sát, bạn biết lợi ích và sự rủi ro, và bạn có thể có một quyết định với đủ thông tin về việc nên dùng thuốc đó hay không. Nhưng với thuốc phụ trợ bổ túc (supplements)... đó chỉ là một hộp đen đầy chất độc không được cơ quan FDA kiểm soát, khi bác sỉ khám chẩn thì quá trể mà thôi."

Thuốc nhập theo đang viên ( từng thùng box , mỗi box hàng vạn viên nan thuốc ) , rồi được vào chai plastic , dán nhãn tiêu dùng đọc rất hứng khời . Tạo người đọc một cảm giác như thần dược vừa được các phòng y dược sáng chế Ra tại Hoaky .
Nhưng tất cả đều không có sự kiểm nhiệm của cơ quan U.S.FDA ( tạm gọi là Bộ Y tế Hoaky ).Hầu hết đều bán tại các tiệm của người Hoa tại địa phương , chớ không được bán tại các Pharmacy Hoaky ( US Durg Stores ) . Vì luật của Hoaky , khi thuốc được bày bán tại các Pharmacy Hoaky ( US Drug Stores ) thì sẽ bị kiểm soát bởi cơ quan US FDA đến khám xét thường xuyên , định kỳ . Những nhân viên bán thuốc tại các US Drug Stores đều phải thi đậu kỳ thi sát hạch về dược liệu , đó là chưa kể các Dược sỉ phải có bằng hành nghề chuyên môn .

Còn tại các tiệm thuốc Bắc , thì chỉ cần các bác sỉ học lực 6 tháng , nghành nghề châm cứu rồi kê toa thuốc bổ ngoài luồng cho thân chủ. Thật sự những bác sỉ 6 tháng ấy, trình độ học vấn không đủ viết nổi một công thức hóa học về dược liệu.Người Việt chúng ta hiện nay tại các địa phương có đông dân cư Việt , rất nhiều người bị viêm gan mà không biết . Khi khám bệnh thì được báo là ngày xưa có lẽ hút thuốc , hay uống nhiều rượu độc từ Việt nam …nay bị ảnh hưởng từ đó .
Thật sự họ đã bị thuốc bổ ngoài luồng bày bán nhan nhản tại các tiệm thuốc Bắc , hay từ các nơi châm cứu của các bác sỉ 6 tháng ấy.

Nếu những thần dược ấy trị bệnh như chai thuốc in ấn bên ngoài..nào trị dứt ung thư , tăng cường sinh lực , làm đẹp DA , hồi sinh sức khỏe…thì chúng ta sẽ thấy hàng nghìn bệnh nhân người Mỹ sẽ xếp hàng rồng rắn bên ngoài tiệm thuốc Bắc ấy mà mua uống từ lâu , khỏi đến phiên bạn từ Việt Nam định cư sang Hoa kỳ mà mua thuốc ấy …
Như vậy chẵng lẽ các bác sỉ học lực trên 7 năm tại đại học Y Khoa Hoaky đều là những kẻ đáng vụt thùng rác , còn các bác sỉ 6 tháng trường rể cây , rể cỏ , châm cứu…thì tất cả đều là thần y hay chăng ? (< -- hết trích)

Và đây là nguồn tin khác từ báo The NewYork Times

http://www.nytimes.com/2013/12/22/us...anted=all&_r=0










When Christopher Herrera, 17, walked into the emergency room at Texas Children’s Hospital one morning last year, his chest, face and eyes were bright yellow — “almost highlighter yellow,” recalled Dr. Shreena S. Patel, the pediatric resident who treated him.


Christopher, a high school student from Katy, Tex., suffered severe liver damage after using a concentrated green tea extract he bought at a nutrition store as a “fat burning” supplement. The damage was so extensive that he was put on the waiting list for aliver transplant.


“It was terrifying,” he said in an interview. “They kept telling me they had the best surgeons, and they were trying to comfort me. But they were saying that I needed a new liver and that my body could reject it.”


New data suggests that his is not an isolated case.Dietary supplements account for nearly 20 percent of drug-related liver injuries that turn up in hospitals, up from 7 percent a decade ago, according to an analysis by a national network of liver specialists. The research included only the most severe cases of liver damage referred to a representative group of hospitals around the country, and the investigators said they were undercounting the actual number of cases.

While many patients recover once they stop taking the supplements and receive treatment, a few require liver transplants or die because of liver failure. Naïve teenagers are not the only consumers at risk, the researchers said. Many are middle-aged women who turn to dietary supplements that promise to burn fat or speed up weight loss.


“It’s really the Wild West,” said Dr. Herbert L. Bonkovsky, the director of the liver, digestive and metabolic disorders laboratory at Carolinas HealthCare System in Charlotte, N.C. “When people buy these dietary supplements, it’s anybody’s guess as to what they’re getting.”

Though doctors were able to save his liver, Christopher can no longer play sports, spend much time outdoors or exert himself, lest he strain the organ. He must make monthly visits to a doctor to assess his liver function.


Americans spend an estimated $32 billion on dietary supplements every year, attracted by unproven claims that various pills and powders will help them lose weight, build muscle and fight off everything fromcolds to chronic illnesses. About half of Americans use dietary supplements, and most of them take more than one product at a time.


Dr. Victor Navarro, the chairman of the hepatology division at Einstein Healthcare Network in Philadelphia, said that while liver injuries linked to supplements were alarming, he believed that a majority of supplements were generally safe. Most of the liver injuries tracked by a network of medical officials are caused by prescription drugs used to treat things like cancer,diabetes and heart disease, he said.


But the supplement business is largely unregulated. In recent years, critics of the industry have called for measures that would force companies to prove that their products are safe, genuine and made in accordance with strict manufacturing standards before they reach the market.


But a federal law enacted in 1994, the Dietary Supplement Health and Education Act, prevents theFood and Drug Administration from approving or evaluating most supplements before they are sold. Usually the agency must wait until consumers are harmed before officials can remove products from stores. Because the supplement industry operates on the honor system, studies show, the market has been flooded with products that are adulterated, mislabeled or packaged in dosages that have not been studied for safety.


The new research found that many of the products implicated in liver injuries were bodybuilding supplements spiked with unlisted steroids, and herbal pills and powders promising to increase energy and help consumers lose weight.
“There unfortunately are criminals that feel it’s a business opportunity to spike some products and sell them as dietary supplements,” said Duffy MacKay, a spokesman for the Council for Responsible Nutrition, a supplement industry trade group. “It’s the fringe of the industry, but as you can see, it is affecting some consumers.” More popular supplements like vitamins, minerals, probiotics and fish oil had not been linked to “patterns of adverse effects,” he said.


The F.D.A. estimates that 70 percent of dietary supplement companies are not following basic quality control standards that would help prevent adulteration of their products. Of about 55,000 supplements that are sold in the United States, only 170 — about 0.3 percent — have been studied closely enough to determine their common side effects, said Dr. Paul A. Offit, the chief of infectious diseases at the Children’s Hospital of Philadelphia and an expert on dietary supplements.


“When a product is regulated, you know the benefits and the risks and you can make an informed decision about whether or not to take it,” he said. “With supplements, you don’t have efficacy data and you don’t have safety data, so it’s just a black box.”


Since 2008, the F.D.A. has been taking action against companies whose supplements are found to contain prescription drugs and controlled substances, said Daniel Fabricant, the director of the division of dietary supplement programs in the agency’s Center for Food Safety and Applied Nutrition. For example, the agency recently took steps to remove one “fat burning” product from shelves, OxyElite Pro, that was linked to one death and dozens of cases of hepatitis and liver injury in Hawaii and other states.


The new research, presented last month at a conference in Washington, was produced by the Drug-Induced Liver Injury Network, which was established by the National Institutes of Health to track patients who suffer liver damage from certain drugs and alternative medicines. It includes doctors at eight major hospitals throughout the country.


The investigators looked at 845 patients with severe, drug-induced liver damage who were treated at hospitals in the network from 2004 to 2012. It focused only on cases where the investigators ruled out other causes and blamed a drug or a supplement with a high degree of certainty.


When the network began tracking liver injuries in 2004, supplements accounted for 7 percent of the 115 severe cases. But the percentage has steadily risen, reaching 20 percent of the 313 cases recorded from 2010 to 2012.


Those patients included dozens of young men who were sickened by bodybuilding supplements. The patients all fit a similar profile, said Dr. Navarro, an investigator with the network.


“They become very jaundiced for long periods of time,” he said. “They itch really badly, to the point where they can’t sleep. They lose weight. They lose work. I had one patient who was jaundiced for six months.”

Tests showed that a third of the implicated products contained steroids not listed on their labels.


A second trend emerged when Dr. Navarro and his colleagues studied 85 patients with liver injuries linked to herbal pills and powders. Two-thirds were middle-aged women, on average 48 years old, who often used the supplements to lose weight or increase energy. Nearly a dozen of those patients required liver transplants, and three died.


It was not always clear what the underlying causes of injury were in those cases, in part because patients frequently combined multiple supplements and used products with up to 30 ingredients, said Dr. Bonkovsky, an investigator with the network.

But one product that patients used frequently was green tea extract, which contains catechins, a group of potent antioxidants that reputedly increase metabolism. The extracts are often marketed as fat burners, and catechins are often added to weight-loss products and energy boosters. Most green tea pills are highly concentrated, containing many times the amount of catechins found in a single cup of green tea, Dr. Bonkovsky said. In high doses, catechins can be toxic to the liver, he said, and a small percentage of people appear to be particularly susceptible.


But liver injuries attributed to herbal supplements are more likely to be severe and to result in liver transplants, Dr. Navarro said. And unlike prescription drugs, which are tightly regulated, dietary supplements typically carry no information about side effects. Consumers assume they have been studied and tested, Dr. Bonkovsky said. But that is rarely the case. “There is this belief that if something is natural, then it must be safe and it must be good,” he said. (< -- hết trích)





Tuyết Dương sưu tầm



at 7:20 PM







No comments:





Post a Comment







Newer Post Older Post Home



Subscribe to: Post Comments (Atom)










Người Phương Nam

Người Phương Nam





Blog Archive



► 2019 (483)




► 2018 (1685)












► 2017 (1773)












► 2016 (1943)












► 2015 (1914)












▼ 2014 (1228) ► December (130)
► November (132)
► October (142)
► September (93)
► August (90)
▼ July (98) Chuyện dễ nhưng khó!!!
Vùng Lên - NS. Đông Hải
Ngày Rằm Thưởng Thức Món Kiểm Chay
Tư Thế Cho Giấc Ngủ An Lành
Ai Có Biết Thứ Hoa Này Của Miền Bắc Không?
Đời Này Ta Còn Được Gặp Bố Mẹ Mấy Lần?
Michel Pépé - Le Lotus Sacré
Đơn Xin Ngu.
Bài Viết Khiến Thiên Hạ Kéo Nhau Bỏ Facebook
Lối Xưa Xe Ngựa - Trầm vân
Đời Là Vô Thường!
Monsanto : Một Hiện Tượng Kỳ Quái Của Hoa Kỳ ? Mon...
Marché - Chợ
Lặng Người Trước Bài Phát Biểu Của Ngoại Trưởng Hà...
Đàn Bà Quyến Rũ...Vì Đâu ???
Thượng Lộ Bình An!
Nghệ Thuật Trên Ruộng Lúa
Xôi Sàigòn
Tìm Hiểu Về Nhân Duyên Vợ Chồng: Tình Yêu Là Tạm B...
Tiếu Lâm
Những Món Nợ Phải Trả - Đinh Lâm Thanh
PPS Pretty Women
Gai Cột Sống: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Biến Chứ...
15 Sự Thật Thú Vị Về Ðồng Ðô La Mỹ !!!
Tôi Vẫn Nhớ - Sương Lam
Bài Tóan Nhân Quả
Sentiments - Trạng Thái Biểu Lộ Cảm Xúc Của Ba Vị ...
Tìm Bình An Cho Hiện Tại
Kevin Rogers - Lối Về Xóm Nhỏ - Trịnh Hưng
Lễ Hội "KIMONO MÙA HÈ" Ở Himeji, Nhật
Cô Nhi Viện và Viện Dưỡng Lão
Good Weekend - Trầm Vân
Bún Ốc Hà Nội Việt Nam
Einstein Khuyên Chúng Ta Điều Gì ?
Khỏanh Khắc Các Nguyên Thủ Quốc Gia Mừng, Lo Vì Wo...
Tờ Khai Sanh Oan Nghiệt - Phan
Thay Nội Tạng Thứ Tốt
Hiểu Sai Về Hạn Dùng Thực Phẩm Và Thuốc.
Dragonfly
Building Bolero -- The Queensland Symphony Orchest...
Images Retouchées En 3D - Hình Ảnh 3D của Hà Nội ...
Tư Điển Việt Mỹ
Cha Mẹ & Con Cái
The Dalai Lama Teaching
Richard Clayderman - Time To Say Goodbye
Gọi Em: Trò Nhỏ - Trầm Vân
Trăng Là Gì?
Nhạn Qua Ải Bắc - Tâm Tiễn
Xin Cho
10 Món Đặc Sàn Níu Chân Du Khách Cần Thơ
Những Chuyện "Trời Ơi!" - K2 Nguyễn Thừa Bình
Lầm Chết Luôn
7 Dấu Hiệu Cảnh Báo Ung Thư
Bao Nhiêu Triệu Người Chết?
Những Màu Sắc Tô Điểm Cuộc Đời
Rao Bán Nỗi Buồn - Trầm Vân
Những Điều Nhỏ Nhặt Đáng Ghi Nhớ !!!
Cá Kèo - Thủy Lan Vy
Trên Sân Cỏ Đời Sống - Lm Đa Minh Nguyễn Ngọc Long...
Đường Cong Tình Ái - Trầm Vân
Họ Là "Ngụy", Ta Là Gì? - Người Lính Cũ
Money Has Different Name - Tên Của Các Lọai Tiền T...
Ảnh Chế "Độc" Về Trận Thua Không Tưởng Của Brazil
Bệnh Gan Ở Mỹ Tăng Nhiều Do Thuốc Lá Cây
Xà Lách Trứng Luộc, Món Ăn Đơn Giản, Lành Mạnh Cho...
Tao Mua Hết Tụi Bây!
Tình Trầm Luân Thương - Trầm Vân
Hạnh Phúc Thật Gần
Bầu Trời Từ Tâm - Trầm Vân
Có Không, Một Tuổi Gìa Hạnh Phúc
Các Món Bún Ở Saigon ..............
Nương Tựa Chính Mình - Chúc Thiệu
T

Tuesday, July 15, 2014
 

Tuesday, July 15, 2014




7 Dấu Hiệu Cảnh Báo Ung Thư














7 tín hiệu cảnh báo ung thư



Bất kỳ cơn đau nào kéo dài, hay không rõ nguyên nhân đều là dấu hiệu của một tình trạng sức khỏe cần quan tâm.


WHO cảnh báo bùng phát 'dịch' ung thư


Những quan niệm sai lầm về ung thư







Trên trang WebMD, Hiệp hội Ung thư Mỹ đã đưa ra khuyến cáo về một số biểu hiện cảnh báo khả năng ung thư. Để cho dễ nhớ, các nhà khoa học sử dụng các chữ cái ở đầu mỗi dấu hiệu bằng tiếng Anh viết tắt thành từ C-A-U-T-I-O-N

(cảnh báo), bao gồm:

- C (Change in bowel or bladder habits): Thay đổi thói quen đi tiêu, tiểu tiện. Có thể hiểu rộng rằng, bạn thay đổi về số lần đi tiêu tiểu như đi cầu bón, tiêu chảy, tiêu chảy kèm táo bón xen kẽ, tiểu nhiều lần…




- A (A sore that does not heal): Đau nhức kéo dài không khỏi. Bất kỳ cơn đau nào mang tính mạn tính, tức kéo dài, hay không rõ nguyên nhân đều là dấu hiệu của một tình trạng sức khỏe cần quan tâm.




- U (Unusual bleeding or discharge): Chảy máu bất thường, từ bất cứ đường nào như mũi, miệng (ho hay khạc ra máu), đường tiêu tiểu, âm đạo…




- T (Thickening or lump in the breasts, testicles, or elsewhere): Khối u ở bất cứ vị trí nào: vú, tinh hoàn, bụng, các nhóm hạch…




- I (Indigestion or difficulty swallowing): Ăn khó tiêu hay khó nuốt.




-O (Obvious change in the size, color, shape, or thickness of a wart, mole, or mouth sore): Thay đổi rõ ràng trong kích thước, màu sắc, hình dạng, hay độ dày của một mụn cóc, nốt ruồi, vết thương hay lở loét trong khoang miệng.




- N (Nagging cough or hoarseness): Ho dai dẳng hay khan tiếng kéo dài.


Ngoài ra, các triệu chứng sau đây cũng có thể báo hiệu sự hiện diện của một số loại bệnh ung thư:








- Đau đầu dai dẳng.


- Giảm cân không rõ nguyên nhân.


- Mất cảm giác ngon miệng.


- Đau mạn tính trong xương hoặc bất kỳ vị trí nào trên cơ thể.


- Mệt mỏi dai dẳng, buồn nôn, hoặc nôn mửa.


- Liên tục sốt nhẹ.


- Nhiễm trùng lặp đi lặp lại.





Khi bạn có một trong những triệu chứng kể trên mà không có một nguyên nhân rõ ràng, kéo dài trên 2 tuần, thì rất có thể là dấu hiệu của một chứng ung thư nào đó. Việc tìm đến với bác sĩ để được chẩn đoán và tầm soát ung thư sẽ giúp bạn phát hiện sớm. Cần nhớ rằng, chẩn đoán sớm ung thư là chìa khóa quan trọng quyết định hiệu quả của điều trị.





Thúy Ngọc (WebMD)

Gai Cột Sống: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Biến Chứng
 

Hiểu Sai Về Hạn Dùng Thực Phẩm Và Thuốc.




Vì hiểu sai về hạn dùng, 90% người Mỹ đã phạm sai lầm là vứt bỏ thực phẩm và thuốc quá sớm.





1/. Thực phẩm







Họ nghĩ rằng thực phẩm sẽ không còn dùng được sau ngày qui định đó, trong khi thật ra ý nghĩa đúng nhất mà các nhà sản xuất muốn nói đến là thực phẩm sẽ đạt tình trạng tươi tốt nhất vào ngày qui định trên nhãn hiệu, chứ không phải là sẽ bị hư hỏng ngay sau ngày đó.







Một cuộc nghiên cứu mới đây do ban bảo vệ nguyên liệu thiên nhiên phối hợp với ban quy định điều lệ thực phẩm của đại học Harvard cho thấy phần đông người tiêu dụng thường lẫn lộn về ý niệm “bán đến ngày” (sell by), “tiêu thụ đến ngày” (use by), “dùng tốt nhất trước ngày” (best before).




Theo bà Dara Gunders, một trong những người tham gia cuộc nghiên cứu trên thì ý niệm lệch về ngày tháng hết hạn khiến cho biết bao thực phẩm và nguyên liệu để chế biến chúng đã bị lãng phí vì ai cũng sợ ăn vào sẽ mang bệnh. 25% người dân thậm chí còn vứt bỏ thực phẩm sớm hơn ngày quy định.

Nhóm nghiên cứu trên nghĩ rằng nguyên nhân gây ra sự lẫn lộn chính là vấn đề thiếu sót của liên bang trong việc xác định tiêu chuẩn từng nguồn thực phẩm, đưa đến sự tự tiện ra luật lệ ở cấp tiểu bang về cách đánh giá thực phẩm và phương cách ghi ngày tháng hạn định trên bao bì.






















Nói cách khác như bà Dara Gunders nhận định thì thật là một việc rối nùi, mà hậu quả gây ra khiến cho hằng năm có 40% thực phẩm còn tốt không được sử dụng tới, trị giá lên đến 165 tỉ đô la, tính bình quân ra là 455 đô la lãng phí đối với một gia đình 4 người.






Cũng theo các nhà nghiên cứu thì trong khi họ đang đề nghị các bộ ngành thực phẩm phải có một công thức chuẩn mực rõ ràng về thời hạn, cách tốt nhất đối với người tiêu dùng là tự tìm hiểu cấu trúc thực phẩm và cách bảo quản, tồn trữ của từng loại thức ăn, trong đó một kiến thức quan trọng là cách sử dụng hữu hiệu chức năng của tủ lạnh để vừa bớt tốn điện vừa kéo dài sự tươi tốt của thực phẩm.









2/. Thuốc



Hàng năm người Hoa Kỳ đã liệng đi cả tỷ bạc Mỹ Kim thuốc Tây mà nhãn hiệu của các nhà bào chế nói là "quá hạn" theo lời dặn là phải của các dược sĩ là phải vứt đi.




Sự thật như thế nào?

Có phải liệng đi những thuốc "bị quá hạn" không?

Có đúng là thuốc "bị quá hạn" sẽ hết hiệu nghiệm hay là sẽ "hư hại" sau ngày "quá hạn" dán ngoài hộp thuốc?






Gerald Murphy, là một dược sĩ nay đã về hưu hiện cư ngự tại Ormond Beach, TB Florida không nghĩ như thế. Ông ta nói rằng đa số các thuốc "quá hạn" vẫn còn tốt và hiệu nghiệm nhiều năm sau ngày "hết hạn", mà do các hãng dược phẩm "cố ý" dán vào bao thuốc, để bắt người tiêu thụ phải mua thuốc mới để kiếm tiền mà thôi.









Ông đã trải qua cả chục năm tranh đấu cho việc "đặt để ngày hết hạn thuốc" phải dựa trên tiêu chuẩn khoa học chứ không phải dựa theo "chu kỳ" do các hãng dược phẩm tự ý "chọn lựa" được. Tại nhiều Tiểu Bang các dược sĩ tự động "cho" một ngày quá hạn khác - nhiều khi chóng hơn là ngày quy định của các hãng bào chế nữa. Ông nói: "Họ làm tiền bằng cách khuyến khích người tiếu thụ liệng đi những thuốc hãy con` tốt, để mua thuốc mới."




Ông Murphy được một "thắng lợi nho nhỏ" năm 2005, là Quốc Hội Florida đã nói với Hiệp Hội các dược sĩ Florida là "Không cần phải ghi ngày quá hạn trên các hộp thuốc nữa" như họ đã làm từ năm 1993.




Ông Murphy không phải hành động đơn độc. Cơ quan Quản Trị Thực Phẩm, Thuốc Men Hoa Kỳ ( US Food and Drug Administration=FDA ), trong những thử nghiệm cho Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ, đã xác nhận rằng đa số các thuốc tây bán theo toa bác sĩ, hay bầy bán tại các tiệm thuốc vẫn còn hiệu nghiệm và an toàn rất lâu sau ngày "quá hạn" của các nhà bào chế.
( The U.S. Food and Drug Administration, in tests for the Defense Department has determined that most prescription and over-the-counter drugs remain safe and effective long after the manufacturer's expiration date - in some cases, may years longer.)











Nhưng khảo cứu của cơ quan FDA không kể đến những thuốc để trong những phòng tắm có hơi ẩm hay trong xe nóng bỏng mùa hè. Bà Mary L. Euler, phụ tá khoa trưởng tại trường Đại Học Dược Khoa Missouri tại Kansas City, và là phát ngôn viên của Hiệp Hội Dược Phẩm Hoa Kỳ nói:




"Tôi có nghĩ rằng một cuộc khảo cứu rất cần thiết để tìm hiểu rõ về vần đề này không? - Tôi tin chắc chắn như vậy"




Năm 2001 Hiệp Hội Dược Sĩ Toàn Quốc Hoa Kỳ yêu cầu kỹ nghệ bào chế thuốc Tây đầu tư vào việc nghiên cứu kia, nhưng không được trả lời. (*)




Dân Biểu CH-Tb Pennsylvania là Tim Murphy đã yêu cầu cơ quan FDA cho một ban chuyên viên nghiên cứu riêng về vấn đề "quá hạn này".






Ông nói: "Có cái gì rõ ràng là không ổn. Ngay bây giờ, các ngày quá hạn đều do các nhà bào chế thuốc tự động quy định, làm sao mà biết được thực hư?"









Ông Armon Neel Jr, một dược sĩ tại Griffin TB Georgia mà công tác đặc biệt là xem xét lại các loại thuốc dùng trong các nhà dưỡng lão và phải ký giấy huỷ bỏ các loại thuốc "hết hạn" quả làm lòng ông không yên ổn.




Ông nói: " Thấy thuốc bị đưa vào lò đốt đi - cả triệu triệu Mỹ Kim - thật không đúng chút nào hết. "




Các bệnh nhân nào nếu còn thuốc dư, mà nghĩ rằng hãy còn tốt thì nên hỏi bác sĩ riêng của mình.






(*) .- Các nhà bào chế làm thinh là đúng quá rồi, vì chạm đến túi tiền của họ. Bệnh nhân và người tiêu thụ phải vứt thuốc cũ đi để mua thuốc mới thì họ được lợi bao nhiêu? Nên nhớ rằng mỗi năm có hàng ngàn dự luật "làm lợi" cho người dân Hoa Kỳ bị "nằm chết" trong các hộc bàn của các vị Dân Biểu, Thượng Nghị Sĩ Hoa Kỳ, nhất là các vị được làm Trưởng Ban hay Trưởng Tiểu Ban.









Ví dụ điển hình là "Dự Luật cho người dân Hoa Kỳ mua thuốc từ bên Canada giá rẻ bằng 1/10 giá thuốc ở Mỹ" đã chết thảm vì sự "chống đối mãnh liệt" (chạy chọt vận động - lobby) của các hãng bào chế Hoa Kỳ và Hiệp Hội Dược Sĩ Mỹ Quốc.




Việc đề nghị hỏi các ông bác sĩ gia đình cũng không xong, vì mấy vị bác sĩ này không có rành về thuốc lắm vả lại họ còn sợ bị đưa ra toà nữa, nếu "cho phép" bệnh nhân dùng thuốc cũ rồi sau naỳ sinh chuyện không lành.




Brad Mackee /AARP Bulletin



at 11:45 PM







1 comment:







Emmanuel NguyễnJuly 20, 2014 at 2:10 AM

Bài này hữu ích quá cô Kim à, cảm ơn cô nhiều!
Reply
























Newer Post Older Post Home



Subscribe to: Post Comments (Atom)










Người Phương Nam

Người Phương Nam





Blog Archive



► 2019 (483)




► 2018 (1685)












► 2017 (1773)












► 2016 (1943)












► 2015 (1914)












▼ 2014 (1228) ► December (130)
► November (132)
► October (142)
► September (93)
► August (90)
▼ July (98) Chuyện dễ nhưng khó!!!
Vùng Lên - NS. Đông Hải
Ngày Rằm Thưởng Thức Món Kiểm Chay
Tư Thế Cho Giấc Ngủ An Lành
Ai Có Biết Thứ Hoa Này Của Miền Bắc Không?
Đời Này Ta Còn Được Gặp Bố Mẹ Mấy Lần?
Michel Pépé - Le Lotus Sacré
Đơn Xin Ngu.
Bài Viết Khiến Thiên Hạ Kéo Nhau Bỏ Facebook
Lối Xưa Xe Ngựa - Trầm vân
Đời Là Vô Thường!
Monsanto : Một Hiện Tượng Kỳ Quái Của Hoa Kỳ ? Mon...
Marché - Chợ
Lặng Người Trước Bài Phát Biểu Của Ngoại Trưởng Hà...
Đàn Bà Quyến Rũ...Vì Đâu ???
Thượng Lộ Bình An!
Nghệ Thuật Trên Ruộng Lúa
Xôi Sàigòn
Tìm Hiểu Về Nhân Duyên Vợ Chồng: Tình Yêu Là Tạm B...
Tiếu Lâm
Những Món Nợ Phải Trả - Đinh Lâm Thanh
PPS Pretty Women
Gai Cột Sống: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Biến Chứ...
15 Sự Thật Thú Vị Về Ðồng Ðô La Mỹ !!!
Tôi Vẫn Nhớ - Sương Lam
Bài Tóan Nhân Quả
Sentiments - Trạng Thái Biểu Lộ Cảm Xúc Của Ba Vị ...
Tìm Bình An Cho Hiện Tại
Kevin Rogers - Lối Về Xóm Nhỏ - Trịnh Hưng
Lễ Hội "KIMONO MÙA HÈ" Ở Himeji, Nhật
Cô Nhi Viện và Viện Dưỡng Lão
Good Weekend - Trầm Vân
Bún Ốc Hà Nội Việt Nam
Einstein Khuyên Chúng Ta Điều Gì ?
Khỏanh Khắc Các Nguyên Thủ Quốc Gia Mừng, Lo Vì Wo...
Tờ Khai Sanh Oan Nghiệt - Phan
Thay Nội Tạng Thứ Tốt
Hiểu Sai Về Hạn Dùng Thực Phẩm Và Thuốc.
Dragonfly
Building Bolero -- The Queensland Symphony Orchest...
Images Retouchées En 3D - Hình Ảnh 3D của Hà Nội ...
Tư Điển Việt Mỹ
Cha Mẹ & Con Cái
The Dalai Lama Teaching
Richard Clayderman - Time To Say Goodbye
Gọi Em: Trò Nhỏ - Trầm Vân
Trăng Là Gì?
Nhạn Qua Ải Bắc - Tâm Tiễn
Xin Cho
10 Món Đặc Sàn Níu Chân Du Khách Cần Thơ
Những Chuyện "Trời Ơi!" - K2 Nguyễn Thừa Bình
Lầm Chết Luôn
7 Dấu Hiệu Cảnh Báo Ung Thư
Bao Nhiêu Triệu Người Chết?
Những Màu Sắc Tô Điểm Cuộc Đời
Rao Bán Nỗi Buồn - Trầm Vân
Những Điều Nhỏ Nhặt Đáng Ghi Nhớ !!!
Cá Kèo - Thủy Lan Vy
Trên Sân Cỏ Đời Sống - Lm Đa Minh Nguyễn Ngọc Long...
Đường Cong Tình Ái - Trầm Vân
Họ Là "Ngụy", Ta Là Gì? - Người Lính Cũ
Money Has Different Name - Tên Của Các Lọai Tiền T...
Ảnh Chế "Độc" Về Trận Thua Không Tưởng Của Brazil
Bệnh Gan Ở Mỹ Tăng Nhiều Do Thuốc Lá Cây
Xà Lách Trứng Luộc, Món Ăn Đơn Giản, Lành Mạnh Cho...
Tao Mua Hết Tụi Bây!
Tình Trầm Luân Thương - Trầm Vân
Hạnh Phúc Thật Gần
Bầu Trời Từ Tâm - Trầm Vân
Có Không, Một Tuổi Gìa Hạnh Phúc
Các Món Bún Ở Saigon ..............
Nương Tựa Chính Mình - Chúc Thiệu
Tuổi Chiều - Trầm Vân
Tiến Sĩ Ở Việt Nam - Theo ********** và Tác Giả Th...
Jetman over Rio - the movie
Không Hiểu Nổi!
Nếu Em Là Sóng - Trầm Vân
Từ 1975 Đến Giờ Mới Dám Nói !!!
Sơ Ri Đặc Sản Đất Gò Công
Hỏi Người Tình Xa - Trầm Vân
Cách Làm Giá Trong Hộp Sữa, Comment Faire Des Germ...
Những Hình Ảnh Lịch Sử Về Con Tàu TITANIC
Xin Về Cát Bụi
Happy July - Trầm Vân
"Điều Kỳ Diệu"
Bài Tình Thơ Tháng Bảy - Sương Lam
Đức Phật Giúp Được Gì Cho Nỗi Đau Khổ Này - Thích ...
Tính Ưa Khoe Khoang Và Khoác Lác Của Người Việt - ...
Casteller -Tháp Người
Thử Đóan Những Câu Đố Mẹo (Phần 1)
Lời Hay Ý Đẹp - Doanh Doanh thực hiện
Một Chiều - Trầm Vân
Sóng Wi-Fi Nếu Thấy Được Sẽ Như Thế Nào?
Chuyện " Đá Banh ".
Trái Bầu Nghĩa
Buy America Made - Trầm Vân
Cứ Ngỡ - Thích Tánh Tuệ
Sự Nghiệp

► June (90)
► May (99)
► April (89)
► March (107)
► February (77)
► January (81)

► 2013 (466)












Total Pageviews


Sparkline 3804158












Hiểu Sai Về Hạn Dùng Thực Phẩm Và Thuốc.




Vì hiểu sai về hạn dùng, 90% người Mỹ đã phạm sai lầm là vứt bỏ thực phẩm và thuốc quá sớm.





1/. Thực phẩm







Họ nghĩ rằng thực phẩm sẽ không còn dùng được sau ngày qui định đó, trong khi thật ra ý nghĩa đúng nhất mà các nhà sản xuất muốn nói đến là thực phẩm sẽ đạt tình trạng tươi tốt nhất vào ngày qui định trên nhãn hiệu, chứ không phải là sẽ bị hư hỏng ngay sau ngày đó.







Một cuộc nghiên cứu mới đây do ban bảo vệ nguyên liệu thiên nhiên phối hợp với ban quy định điều lệ thực phẩm của đại học Harvard cho thấy phần đông người tiêu dụng thường lẫn lộn về ý niệm “bán đến ngày” (sell by), “tiêu thụ đến ngày” (use by), “dùng tốt nhất trước ngày” (best before).




Theo bà Dara Gunders, một trong những người tham gia cuộc nghiên cứu trên thì ý niệm lệch về ngày tháng hết hạn khiến cho biết bao thực phẩm và nguyên liệu để chế biến chúng đã bị lãng phí vì ai cũng sợ ăn vào sẽ mang bệnh. 25% người dân thậm chí còn vứt bỏ thực phẩm sớm hơn ngày quy định.

Nhóm nghiên cứu trên nghĩ rằng nguyên nhân gây ra sự lẫn lộn chính là vấn đề thiếu sót của liên bang trong việc xác định tiêu chuẩn từng nguồn thực phẩm, đưa đến sự tự tiện ra luật lệ ở cấp tiểu bang về cách đánh giá thực phẩm và phương cách ghi ngày tháng hạn định trên bao bì.






















Nói cách khác như bà Dara Gunders nhận định thì thật là một việc rối nùi, mà hậu quả gây ra khiến cho hằng năm có 40% thực phẩm còn tốt không được sử dụng tới, trị giá lên đến 165 tỉ đô la, tính bình quân ra là 455 đô la lãng phí đối với một gia đình 4 người.






Cũng theo các nhà nghiên cứu thì trong khi họ đang đề nghị các bộ ngành thực phẩm phải có một công thức chuẩn mực rõ ràng về thời hạn, cách tốt nhất đối với người tiêu dùng là tự tìm hiểu cấu trúc thực phẩm và cách bảo quản, tồn trữ của từng loại thức ăn, trong đó một kiến thức quan trọng là cách sử dụng hữu hiệu chức năng của tủ lạnh để vừa bớt tốn điện vừa kéo dài sự tươi tốt của thực phẩm.









2/. Thuốc



Hàng năm người Hoa Kỳ đã liệng đi cả tỷ bạc Mỹ Kim thuốc Tây mà nhãn hiệu của các nhà bào chế nói là "quá hạn" theo lời dặn là phải của các dược sĩ là phải vứt đi.




Sự thật như thế nào?

Có phải liệng đi những thuốc "bị quá hạn" không?

Có đúng là thuốc "bị quá hạn" sẽ hết hiệu nghiệm hay là sẽ "hư hại" sau ngày "quá hạn" dán ngoài hộp thuốc?






Gerald Murphy, là một dược sĩ nay đã về hưu hiện cư ngự tại Ormond Beach, TB Florida không nghĩ như thế. Ông ta nói rằng đa số các thuốc "quá hạn" vẫn còn tốt và hiệu nghiệm nhiều năm sau ngày "hết hạn", mà do các hãng dược phẩm "cố ý" dán vào bao thuốc, để bắt người tiêu thụ phải mua thuốc mới để kiếm tiền mà thôi.









Ông đã trải qua cả chục năm tranh đấu cho việc "đặt để ngày hết hạn thuốc" phải dựa trên tiêu chuẩn khoa học chứ không phải dựa theo "chu kỳ" do các hãng dược phẩm tự ý "chọn lựa" được. Tại nhiều Tiểu Bang các dược sĩ tự động "cho" một ngày quá hạn khác - nhiều khi chóng hơn là ngày quy định của các hãng bào chế nữa. Ông nói: "Họ làm tiền bằng cách khuyến khích người tiếu thụ liệng đi những thuốc hãy con` tốt, để mua thuốc mới."




Ông Murphy được một "thắng lợi nho nhỏ" năm 2005, là Quốc Hội Florida đã nói với Hiệp Hội các dược sĩ Florida là "Không cần phải ghi ngày quá hạn trên các hộp thuốc nữa" như họ đã làm từ năm 1993.




Ông Murphy không phải hành động đơn độc. Cơ quan Quản Trị Thực Phẩm, Thuốc Men Hoa Kỳ ( US Food and Drug Administration=FDA ), trong những thử nghiệm cho Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ, đã xác nhận rằng đa số các thuốc tây bán theo toa bác sĩ, hay bầy bán tại các tiệm thuốc vẫn còn hiệu nghiệm và an toàn rất lâu sau ngày "quá hạn" của các nhà bào chế.
( The U.S. Food and Drug Administration, in tests for the Defense Department has determined that most prescription and over-the-counter drugs remain safe and effective long after the manufacturer's expiration date - in some cases, may years longer.)











Nhưng khảo cứu của cơ quan FDA không kể đến những thuốc để trong những phòng tắm có hơi ẩm hay trong xe nóng bỏng mùa hè. Bà Mary L. Euler, phụ tá khoa trưởng tại trường Đại Học Dược Khoa Missouri tại Kansas City, và là phát ngôn viên của Hiệp Hội Dược Phẩm Hoa Kỳ nói:




"Tôi có nghĩ rằng một cuộc khảo cứu rất cần thiết để tìm hiểu rõ về vần đề này không? - Tôi tin chắc chắn như vậy"




Năm 2001 Hiệp Hội Dược Sĩ Toàn Quốc Hoa Kỳ yêu cầu kỹ nghệ bào chế thuốc Tây đầu tư vào việc nghiên cứu kia, nhưng không được trả lời. (*)




Dân Biểu CH-Tb Pennsylvania là Tim Murphy đã yêu cầu cơ quan FDA cho một ban chuyên viên nghiên cứu riêng về vấn đề "quá hạn này".






Ông nói: "Có cái gì rõ ràng là không ổn. Ngay bây giờ, các ngày quá hạn đều do các nhà bào chế thuốc tự động quy định, làm sao mà biết được thực hư?"









Ông Armon Neel Jr, một dược sĩ tại Griffin TB Georgia mà công tác đặc biệt là xem xét lại các loại thuốc dùng trong các nhà dưỡng lão và phải ký giấy huỷ bỏ các loại thuốc "hết hạn" quả làm lòng ông không yên ổn.




Ông nói: " Thấy thuốc bị đưa vào lò đốt đi - cả triệu triệu Mỹ Kim - thật không đúng chút nào hết. "




Các bệnh nhân nào nếu còn thuốc dư, mà nghĩ rằng hãy còn tốt thì nên hỏi bác sĩ riêng của mình.






(*) .- Các nhà bào chế làm thinh là đúng quá rồi, vì chạm đến túi tiền của họ. Bệnh nhân và người tiêu thụ phải vứt thuốc cũ đi để mua thuốc mới thì họ được lợi bao nhiêu? Nên nhớ rằng mỗi năm có hàng ngàn dự luật "làm lợi" cho người dân Hoa Kỳ bị "nằm chết" trong các hộc bàn của các vị Dân Biểu, Thượng Nghị Sĩ Hoa Kỳ, nhất là các vị được làm Trưởng Ban hay Trưởng Tiểu Ban.









Ví dụ điển hình là "Dự Luật cho người dân Hoa Kỳ mua thuốc từ bên Canada giá rẻ bằng 1/10 giá thuốc ở Mỹ" đã chết thảm vì sự "chống đối mãnh liệt" (chạy chọt vận động - lobby) của các hãng bào chế Hoa Kỳ và Hiệp Hội Dược Sĩ Mỹ Quốc.




Việc đề nghị hỏi các ông bác sĩ gia đình cũng không xong, vì mấy vị bác sĩ này không có rành về thuốc lắm vả lại họ còn sợ bị đưa ra toà nữa, nếu "cho phép" bệnh nhân dùng thuốc cũ rồi sau naỳ sinh chuyện không lành.




Brad Mackee /AARP Bulletin



at 11:45 PM







1 comment:







Emmanuel NguyễnJuly 20, 2014 at 2:10 AM

Bài này hữu ích quá cô Kim à, cảm ơn cô nhiều!
Reply
























Newer Post Older Post Home



Subscribe to: Post Comments (Atom)










Người Phương Nam

Người Phương Nam





Blog Archive



► 2019 (483)




► 2018 (1685)












► 2017 (1773)












► 2016 (1943)












► 2015 (1914)












▼ 2014 (1228) ► December (130)
► November (132)
► October (142)
► September (93)
► August (90)
▼ July (98) Chuyện dễ nhưng khó!!!
Vùng Lên - NS. Đông Hải
Ngày Rằm Thưởng Thức Món Kiểm Chay
Tư Thế Cho Giấc Ngủ An Lành
Ai Có Biết Thứ Hoa Này Của Miền Bắc Không?
Đời Này Ta Còn Được Gặp Bố Mẹ Mấy Lần?
Michel Pépé - Le Lotus Sacré
Đơn Xin Ngu.
Bài Viết Khiến Thiên Hạ Kéo Nhau Bỏ Facebook
Lối Xưa Xe Ngựa - Trầm vân
Đời Là Vô Thường!
Monsanto : Một Hiện Tượng Kỳ Quái Của Hoa Kỳ ? Mon...
Marché - Chợ
Lặng Người Trước Bài Phát Biểu Của Ngoại Trưởng Hà...
Đàn Bà Quyến Rũ...Vì Đâu ???
Thượng Lộ Bình An!
Nghệ Thuật Trên Ruộng Lúa
Xôi Sàigòn
Tìm Hiểu Về Nhân Duyên Vợ Chồng: Tình Yêu Là Tạm B...
Tiếu Lâm
Những Món Nợ Phải Trả - Đinh Lâm Thanh
PPS Pretty Women
Gai Cột Sống: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Biến Chứ...
15 Sự Thật Thú Vị Về Ðồng Ðô La Mỹ !!!
Tôi Vẫn Nhớ - Sương Lam
Bài Tóan Nhân Quả
Sentiments - Trạng Thái Biểu Lộ Cảm Xúc Của Ba Vị ...
Tìm Bình An Cho Hiện Tại
Kevin Rogers - Lối Về Xóm Nhỏ - Trịnh Hưng
Lễ Hội "KIMONO MÙA HÈ" Ở Himeji, Nhật
Cô Nhi Viện và Viện Dưỡng Lão
Good Weekend - Trầm Vân
Bún Ốc Hà Nội Việt Nam
Einstein Khuyên Chúng Ta Điều Gì ?
Khỏanh Khắc Các Nguyên Thủ Quốc Gia Mừng, Lo Vì Wo...
Tờ Khai Sanh Oan Nghiệt - Phan
Thay Nội Tạng Thứ Tốt
Hiểu Sai Về Hạn Dùng Thực Phẩm Và Thuốc.
Dragonfly
Building Bolero -- The Queensland Symphony Orchest...
Images Retouchées En 3D - Hình Ảnh 3D của Hà Nội ...
Tư Điển Việt Mỹ
Cha Mẹ & Con Cái
The Dalai Lama Teaching
Richard Clayderman - Time To Say Goodbye
Gọi Em: Trò Nhỏ - Trầm Vân
Trăng Là Gì?
Nhạn Qua Ải Bắc - Tâm Tiễn
Xin Cho
10 Món Đặc Sàn Níu Chân Du Khách Cần Thơ
Những Chuyện "Trời Ơi!" - K2 Nguyễn Thừa Bình
Lầm Chết Luôn
7 Dấu Hiệu Cảnh Báo Ung Thư
Bao Nhiêu Triệu Người Chết?
Những Màu Sắc Tô Điểm Cuộc Đời
Rao Bán Nỗi Buồn - Trầm Vân
Những Điều Nhỏ Nhặt Đáng Ghi Nhớ !!!
Cá Kèo - Thủy Lan Vy
Trên Sân Cỏ Đời Sống - Lm Đa Minh Nguyễn Ngọc Long...
Đường Cong Tình Ái - Trầm Vân
Họ Là "Ngụy", Ta Là Gì? - Người Lính Cũ
Money Has Different Name - Tên Của Các Lọai Tiền T...
Ảnh Chế "Độc" Về Trận Thua Không Tưởng Của Brazil
Bệnh Gan Ở Mỹ Tăng Nhiều Do Thuốc Lá Cây
Xà Lách Trứng Luộc, Món Ăn Đơn Giản, Lành Mạnh Cho...
Tao Mua Hết Tụi Bây!
Tình Trầm Luân Thương - Trầm Vân
Hạnh Phúc Thật Gần
Bầu Trời Từ Tâm - Trầm Vân
Có Không, Một Tuổi Gìa Hạnh Phúc
Các Món Bún Ở Saigon ..............
Nương Tựa Chính Mình - Chúc Thiệu
Tuổi Chiều - Trầm Vân
Tiến Sĩ Ở Việt Nam - Theo ********** và Tác Giả Th...
Jetman over Rio - the movie
Không Hiểu Nổi!
Nếu Em Là Sóng - Trầm Vân
Từ 1975 Đến Giờ Mới Dám Nói !!!
Sơ Ri Đặc Sản Đất Gò Công
Hỏi Người Tình Xa - Trầm Vân
Cách Làm Giá Trong Hộp Sữa, Comment Faire Des Germ...
Những Hình Ảnh Lịch Sử Về Con Tàu TITANIC
Xin Về Cát Bụi
Happy July - Trầm Vân
"Điều Kỳ Diệu"
Bài Tình Thơ Tháng Bảy - Sương Lam
Đức Phật Giúp Được Gì Cho Nỗi Đau Khổ Này - Thích ...
Tính Ưa Khoe Khoang Và Khoác Lác Của Người Việt - ...
Casteller -Tháp Người
Thử Đóan Những Câu Đố Mẹo (Phần 1)
Lời Hay Ý Đẹp - Doanh Doanh thực hiện
Một Chiều - Trầm Vân
Sóng Wi-Fi Nếu Thấy Được Sẽ Như Thế Nào?
Chuyện " Đá Banh ".
Trái Bầu Nghĩa
Buy America Made - Trầm Vân
Cứ Ngỡ - Thích Tánh Tuệ
Sự Nghiệp

► June (90)
► May (99)
► April (89)
► March (107)
► February (77)
► January (81)

► 2013 (466)












Total Pageviews


Sparkline 3804158







Gai Cột Sống: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Biến Chứng




Cột sống, hay xương sống, bao gồm 33 đốt sống, xương cùng, các đĩa đệm cột sống, và xương cụt nằm ở phía lưng, tách biệt bởi các đĩa cột sống.







Gai cột sống là một bệnh gây đau nhức làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống, giảm khả năng lao động của người bệnh và thậm chí gây ra một số biến chứng khó lường.









1. Nguyên nhân gây gai cột sống



Cột sống, hay xương sống, bao gồm 33 đốt sống, xương cùng, các đĩa đệm cột sống, và xương cụt nằm ở phía lưng, tách biệt bởi các đĩa cột sống. Cột sống chứa và bảo vệ tủy sống bên trong ống tủy sống. Gai cột sống là một bộ phận hình thành do sự phát triển thêm ra của xương trên thân đốt sống, đĩa sụn hay dây chằng quanh khớp.



Gai đôi cột sống có thể gặp ở bất kỳ vị trí nào của cột sống (cột sống cổ, cột sống lưng, thắt lưng và cùng cụt), nhưng thường thấy ở đốt sống cổ và thắt lưng, vì hai vị trí này chịu lực tác động nhiều nhất dẫn đến tình trạng khớp thoái hóa nhanh nhất.



Có một số nguyên nhân chính dẫn đến gai cột sống, đó là do viêm khớp cột sống mãn tính làm ảnh hưởng đến phần sụn đốt sống gây hao mòn dần bề mặt của khớp, trở nên thô ráp, xù xì và cuối cùng hai bề mặt xương tiếp xúc, cọ xát lên nhau gây đau. Do đó, gai cột sống là một đáp ứng tự nhiên của cơ thể đối với phản ứng viêm mãn tính của khớp xương cột sống.



Bên cạnh đó sự lắng đọng canxi ở dây chằng, gân tiếp xúc với đốt sống do quá trình lão hóa cũng là một trong các nguyên nhân gây gai cột sống (loại canxi này ở dưới dạng calcipyrophosphat). Gai cột sống có thể do nguyên nhân thoái hóa đốt sống bởi quá trình lão hóa (thông thường sau tuổi 40, nhất là nữ giới ở tuổi mãn kinh) cũng là một trong các nguyên nhân chính gây ra gai cột sống.



Gai cột sống có thể do sự phản ứng của cơ thể sau khi bị chấn thương cột sống bởi sự chấn thương này sẽ làm tổn hại đến xương hoặc khớp cột sống (hoặc cả hai). Gai cột sống có chiều dài chỉ vài milimét thường xuất hiện ở mặt trước và bên, hiếm khi mọc ở phía sau, do đó ít chèn ép vào tủy và rễ thần kinh.


Bên cạnh đó, gai cột sống còn phụ thuộc khá nhiều vào yếu tố môi trường sống và có thể có yếu tố gia đình (di truyền). Yếu tố môi trường: người bốc vác, đội các vật nặng, vận động viên cử tạ hoặc do ngồi nhiều, đứng nhiều bởi công việc. Bởi trọng lượng cơ thể, trọng lượng đồ vật nặng (có thể có cả hai) sẽ đè lên cột sống làm cột sống nhanh mòn và yếu đi, nếu gặp ở những người có sức đề kháng kém, có bệnh mãn tính, ăn uống không đảm bảo (lượng và chất), loãng xương thì gai cột sống càng dễ xuất hiện.



Yếu tố gia đình: bố, mẹ bị gai cột sống thì con cái lớn lên cũng có thể mắc phải căn bệnh này





Gai cột sống nếu để lâu ngày không được chữa trị có thể gây nên biến chứng: nếu nhẹ thì gây đau nhức khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt của người bệnh; nếu nặng có thể gây nên hiện tượng chèn ép thần kinh làm đau dây thần kinh liên sườn (gai cột sống lưng), đau thần kinh tọa (gai cột sống thắt lưng).



Đau dây thần kinh liên sườn rất dễ làm cho người bệnh hiểu nhầm là bệnh về hô hấp hoặc tim mạch. Đau dây thần kinh tọa có thể làm cho người bệnh đi lại khó khăn, teo cơ (bắp chân), rối loạn tiểu tiện thậm chí bị tàn phế. Nếu ống tủy bị quá thu hẹp cho sự hình thành gai cột sống, bệnh nhân (BN) sẽ có rối loạn đại tiểu tiện (đại, tiểu tiện không tự chủ), mất cảm giác.






2. Triệu chứng của gai cột sống



Gai cột sống là một trong các hậu quả của thoái hóa cột sống. Triệu chứng thường gặp của thoái hóa cột sống khiến BN phải đi khám là đau thắt lưng, đau vai hoặc cổ, lan xuống cánh tay, tê tay, đôi khi làm giới hạn vận động ở cổ, vai, thắt lưng (tùy vào vị trí của gai cột sống).



Với gai cột sống cổ thì có thể gây nên chứng rối loạn tuần hoàn não (đau đầu, buồn nôn, hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng). Phần lớn gai cột sống gây đau do tiếp xúc với dây thần kinh hoặc các xương đốt sống khi cử động. Bởi vì do gai cọ xát với xương khác hoặc các phần mềm ở xung quanh như: dây chằng, rễ dây thần kinh gây nên các cơn đau.



Nếu gai chèn ép các dây thần kinh, người bệnh sẽ bị những cảm giác đau vai, gáy, lan xuống cánh tay, bàn tay (gai cột sống cổ), đau tức ngực (gai cột sống lưng) và đau cơ đùi, cẳng chân, bàn chân và ngón chân, có khi gây rát bỏng (gai cột sống thắt lưng). Cơn đau xuất hiện khi BN đi, đứng. Cơn đau tăng khi cử động nhiều nhưng sẽ giảm khi được nghỉ ngơi.




3. Nguyên tắc chữa trị và phòng bệnh






Gai cột sống gây đau nhức và có thể gây nên một số biến chứng cho người bệnh. Vì vậy, khi bị đau vai gáy, cánh tay, thần kinh liên sườn, thắt lưng, mông, cẳng chân, bàn chân… thì nên đi khám bệnh càng sớm càng tốt. Nơi khám tốt nhất là chuyên khoa xương khớp để được điều trị tránh biến chứng xảy ra. Ngoài thuốc còn có thể áp dụng lý liệu pháp để hỗ trợ cho điều trị.






Tuy nhiên, dùng thuốc gì, lý liệu pháp như thế nào sẽ có bác sĩ chuyên khoa cho chỉ định điều trị và tư vấn. BN không nên tự mua thuốc điều trị và không nên tự tập luyện không có hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.






Trong cuộc sống hàng ngày không nên đứng, ngồi quá lâu, không mang vác, bưng bê các vật quá nặng. Khi bị viêm khớp, thoái hóa khớp cần tích cực điều trị theo đơn của bác sĩ khám bệnh. Dinh dưỡng đủ chất là điều hết sức cần thiết, nhất là các loại thức ăn giàu canxi, các loại vi chất có trong các loại rau xanh, trái cây.

Tư Thế Cho Giấc Ngủ An Lành
 

Tư Thế Cho Giấc Ngủ An Lành









Ngủ là một nhu cầu tất yếu và vô cùng quan trọng đối với sức khỏe thể chất cũng như tinh thần của con người. Trong một ngày 24 giờ thì giấc ngủ chiếm trung bình trên dưới 8 tiếng đồng hồ, tức là 1/3 thời gian cuộc sống là dành cho giấc ngủ.





Theo các bác sỹ, trẻ em ở độ tuổi phát triển, trong khi ngủ cơ thể tiết ra các hormone tăng trưởng nên trẻ em chỉ phát triển tốt về thể trạng và trí tuệ nếu có được giấc ngủ đủ, sâu và thoải mái. Đối với người làm việc lớn tuổi, giấc ngủ chính là thời gian để thần kinh nghỉ ngơi, cơ thể tái tạo lại sức khỏe, chuẩn bị cho một ngày làm việc mới. Thành ra, nếu thiếu ngủ, cơ thể sẽ cảm thấy mệt mỏi, uể oải, kém minh mẫn, trí nhớ suy giảm, mất khả năng tập trung và năng lực làm việc kém hiệu quả.

Muốn có được một giấc ngủ ngon, sâu thì việc chọn tư thế ngủ là rất quan trọng. Trong Luật tạng Phật giáo, đức Phật dạy các đệ tử nên chọn thế ngủ bên phải mà không được ngủ với các tư thế khác. “Ngọa tu hữu hiếp, danh cát tường thụy, bất đắc ngưỡng ngọa, phúc ngọa, cập tả hiếp ngọa.” (Nằm phải nằm nghiêng hông bên phải gọi là ngủ “kiết tường”. Chẳng đặng nằm ngữa, nằm sấp, cùng nằm hông bên trái.)



Theo bộ Sa di luật giải, nằm ngữa là cách nằm của loại Tu la. Nằm sấp là lối nằm theo điệu Ngạ quỷ. Nằm hông bên trái là lối nằm theo những người tham dục. Là đệ tử Phật phải nằm như “Sư tử vương” xuôi thân nghiêng bên phải sát chiếu chồng hai chân, ngậm miệng tay bên phải gối đầu, duỗi tay bên trái để xuôi mình, tâm tưởng nghỉ nhớ, chớ quên niệm huệ. Trong tất cả các loài thú, chỉ có sư tử là uy mãnh mạnh bực nhất; là đệ tử Phật cũng lấy cái sức cần mẫn tinh tiến, dũng mãnh bền bực nhứt ấy.
Sở dĩ mà gọi thế ngủ như Sư tử vương là thế ngủ Cát tường. Bởi vì, khi nằm nghiêng hông bên phải, thân không day trở, niệm không quên mất, ngủ chẳng ngủ nhiều, không mê, và không chiêm bao điềm dữ.

Một nghiên cứu mới đây của các chuyên gia tư vấn sức khỏe cho thấy rằng một vài tư thế ngủ không đúng cách sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe nội tạng của con người. Ví dụ:


Nằm sấp: Với tư thế này, ngực sẽ bị ép vào, tim, phổi, các nội tạng cũng bị ảnh hưởng. Người ngủ sẽ dễ gặp ác mộng hơn. Khi nằm sấp, đầu sẽ phải nghiêng sang trái hoặc phải. Điều này ảnh hưởng tới sự lưu thông máu ở da mặt khiến da bị lão hóa nhanh, da cổ cũng bị nhăn do nghiêng đầu sang một bên. Bạn cũng dễ bị vẹo cổ, đau gáy, chảy nước miếng…


Nằm ngữa: Nằm ngữa với hai chân duỗi thẳng dễ gây ra áp lực lên các cơ, khớp xương, dây chẳng ở lưng và cổ, dễ gây ra chứng đau lưng. Người lớn tuổi, béo phì nếu nằm ngữa dễ gây ngáy. Tuy nhiên, người bị cao huyết áp, tai biến mạch máu não nên chọn tư thế này vì rất có lợi cho tuần hoàn máu não và cơ thể. Tư thế này cũng tốt cho trẻ nhỏ.


Nghiêng bên trái: Đây là tư thế gây hại cho tim và nội tạng, vì tim nằm bên trái của lồng ngực, đầu ra của ruột non thông với ruột già đều nằm ở phía bên trái. Bạn dễ mắc các bệnh lý liên quan tới dạ dày hoặc làm bệnh về tim và dạ dày nặng hơn. Nếu bạn bị sỏi mật thì không nên chọn tư thế này vì sỏi sẽ bịt cuống mật gây đau đớn.


Nghiêng bên phải: Với tư thế này lục phủ, ngũ tạng sẽ nằm đúng vị trí giúp cho máu lưu thông tốt hơn. Đây là cách nhanh chóng xóa tan mệt mỏi và giúp bạn phục hồi được sức khỏe sau giấc ngủ ngon. Ngoài ra, tư thế này còn giúp cột sống được kéo giãn, giảm áp lực do sức nặng từ phần trên cơ thể đè lên.



Chúng ta nên biết: Các nhà dưỡng sinh thời xưa cho rằng việc nằm nghiêng về bên phải và để cho hai chân, tay hơi co lại sẽ rất tốt cho cơ thể. Khoa học hiện đại cũng chứng minh rằng với tư thế này, các bó cơ bắp trên toàn thân sẽ được thư giãn nhiều nhất, giúp bạn có giấc ngủ ngon, sâu hơn.


Như vậy nằm nghiêng hông bên phải để ngủ theo Phật giáo gọi là thế ngủ Cát tường (Cát tường thụy). Thế ngủ này rất khoa học, giúp bạn ngủ sâu, ngủ ngon không chiêm bao điềm xấu, máu huyết lưu thông, luôn giữ chánh niệm không mê sảng trong khi ngủ.

9 Cách Xử Dụng Điện Thoại Di Động Có Thể Tránh Bị Ung Thư Não
 

9 Cách Xử Dụng Điện Thoại Di Động Có Thể Tránh Bị Ung Thư Não







Tổ chức WHO đã công bố rằng, điện thoại di động có thể gây ung thư não. Vậy làm thế nào để đảm bảo sức khỏe tốt nhất khi sử dụng điện thoại di động?



Điện thoại di động giao tiếp bằng sử dụng các tín hiệu trong phổ tần sóng vô tuyến. Các chùm tín hiệu RF (tần số vô tuyến) vô hình thâm nhập vào cơ thể con người khi thiết bị sử dụng và tiềm ẩn lâu dài có thể gây bệnh ung thư, cũng có khả năng ảnh hưởng đến chức năng nhận thức bộ nhớ như gây ra mất phương phướng và chóng mặt.

Dưới đây là cách phòng tránh để không ảnh hưởng sức khỏe khi sử dụng ĐTDĐ:

Cân bằng giữa sự an tàn và tiện lợi

Trong khi có nhiều nghiên cứu chỉ ra những tác dụng phụ của việc sử dụng ĐTDĐ, thì cũng có nhiều nghiên cứu bác bỏ ảnh hưởng tới sức khỏe. Điều này tạo ra một sự không chắc chắn và vì vậy, họ vẫn tiếp tục sở thích đó, tăng cường sử dụng ĐTDĐ. Điều này cũng là dễ hiểu vì ĐTDĐ rất thuận tiện, chúng cho phép mọi người kết nối với nhau nhanh chóng và giữ cho mọi người liên lạc với thế giới.

Tuy nhiên, một cuộc thí nghiệm lớn với hơn 2-4 tỷ người trên thế giới cho thấy, 70-80% năng lượng của ĐTDĐ đã thâm nhập vào bộ não nhưng hậu quả lâu dài chưa được biết chính xác. Vì vậy, khi cân nhắc giữa sự thuận tiện và sự ảnh hưởng tới sức khỏe, người dùng nên cân bằng lại, nên giảm tiếp xúc với các sóng vô tuyến phát ra từ ĐTDĐ.

Quay lại dùng điện thoại có dây

Nên xử dụng điện thoại có dây để liên lạc thay cho điện thoại di động khi ở nơi làm việc, ở nhà,…Nên sử dụng điện thoại có dây cho các cuộc đàm thoại dài.

Hạn chế các cuộc gọi quá lâu bằng ĐTDĐ

Đàm thoại quá lâu qua ĐTDĐ sẽ làm tăng tiếp xúc tín hiệu vô tuyến phát ra từ thiết bị với não người, thậm chí một cuộc gọi 2 phút cũng làm biến đổi hoạt động điện não. Vì vậy, bằng việc giảm thời gian sử dụng ĐTDĐ và dành cho việc sử dụng khi cần thiết, người dùng có thể giảm tác động tới não.

Xử dụng tai nghe để tăng khoảng cách giữa điện thoại và đầu của bạn

Cách tiếp cận tốt nhất để xử dụng ĐTDĐ là tăng khoảng cách giữa người dùng và sóng vô tuyến phát ra từ điện thoại. Khi đàm thoại, nên để điện thoại ở chế độ loa ngoài.

Sử dụng nhắn tin nhiều hơn là gọi điện cũng là cách để tránh điện thoại tiếp xúc gần đầu người. Tuy nhiên cũng không nên lạm dụng quá nhiều việc nhắn tin. Khi nhắn tin, gửi mail,… nên giữ điện thoại cách xa cơ thể người.

Nên để điện thoại trong cặp (túi xách), tránh xa khỏi cơ thể. Giữ điện thoại cách xa khi bấm số kết nối. Vì lúc đó điện thoại sử dụng bức xạ nhiều hơn so với thời gian đàm thoại. Vì vậy, hãy nhìn vào màn hình đến khi cuộc gọi được kết nối mới đưa lên nghe.

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu đàn ông để điện thoại trong túi quần có thể giảm tới 30% số lượng tinh trùng. Vì vậy, cần giữ điện thoại tránh xa khỏi tất cả các bộ phận quan trọng của người (tim, gan,…).

Đứng một chỗ khi gọi ĐTDĐ

Nếu bạn vừa gọi vừa di chuyển, bức xạ nhiều hơn sẽ được phát ra vì điện thoại cần giữ cho liên lạc luôn được kết nối khi người dùng di chuyển. Điều này bao gồm cả đi bộ và đi trên xe. Khi người dùng di chuyển, điện thoại tiếp tục quét để giữ được kết nối khi vị trí thay đổi.

Tắt điện thoại khi không sử dụng

ĐTDĐ khi ở chế độ chờ vẫn phát ra bức xạ, chỉ có tắt chúng đi thì bức xạ mới chấm dứt. Vì vậy, khi không cần dùng nên tắt điện thoại đi.

Hãy cân nhắc có nên cho trẻ sử dụng ĐTDĐ hoặc hạn chế chỉ nên xử dụng trong trường hợp khẩn cấp

Hãy nhớ rằng, trẻ con nhạy cảm hơn với các bức xạ phát ra từ ĐTDĐ. Hộp sọ của trẻ thường mỏng hơn và bộ não đang phát triển. Vì chúng đang phát triển, các tế bào phân chia với tỉ lệ nhanh hơn, điều này có nghĩa rằng, ảnh hưởng của bức xạ có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng hơn nhiều.

Tìm kiếm các sản phẩm thiết kế để bảo vệ khi sử dụng ĐTDĐ

Có một số thiết bị trên thị trường được tạo ra vì mục đích đó, chẳng hạn, thiết bị bảo vệ EMF của điện thoại. Chúng có chip nhỏ hoặc các nút để giảm thiểu tác động của tín hiệu phát ra từ ĐTDĐ.

Mua ĐTDĐ có tỷ lệ phát xạ thấp

Người dùng có thể tham khảo các thương hiệu điện thoại có tỷ lệ phát xạ thấp tại đây. Kích vào từng thương hiệu điện thoại, người dùng sẽ nhìn thấy các loại điện thoại được bán trên thị trường và mức bức xạ của chúng

(theo VnMedia)

Bệnh Dội Ngược Bao Tử -Thực Quản - Bác Sĩ Nguyễn Văn Đức
 

Bệnh Dội Ngược Bao Tử -Thực Quản - Bác Sĩ Nguyễn Văn Đức











Tuy bệnh dội ngược bao tử-thực quản (gastro-esophageal reflux disease, hay viết tắt là GERD) rất hay xảy ra, song nhiều người chúng ta còn mơ hồ về căn bệnh.





Thường khi có triệu chứng ở vùng bụng trên, chúng ta chỉ kể một cách giản dị: tôi bị bệnh bao tử, hoặc “yếu” bao tử. Thực ra, có nhiều loại bệnh bao tử khác nhau: bệnh dội ngược bao tử-thực quản, bệnh loét bao tử, loét tá tràng, bệnh đau song không có vết loét (nonulcer dyspepsia), bệnh ung thư bao tử, ... Việc chữa trị, tất nhiên, tùy vào sự định bệnh, vì có thể khác biệt rất xa.




Thức ăn sau khi ta nhai nát trong miệng, được đẩy vào họng, và xuống thực quản (esophagus) lúc ta nuốt. Thực quản là một ống cấu tạo bởi những bắp thịt đặc biệt, giữ nhiệm vụ dẫn thức ăn xuống bao tử (stomach). Ở chỗ tiếp nối giữa thực quản và bao tử, có một bắp thịt nhỏ, hoạt động như một van đóng lại mở ra. Khi thức ăn đang từ thực quản xuống bao tử, bắp thịt này mở lỏng ra để thức ăn đi xuống. Khi thức ăn đã trong bao tử, bắp thịt này khép kín để thức ăn không đi ngược lên lại thực quản. Nếu vì một hay nhiều lý do sẽ được thảo luận ở một đoạn sau, có sự dội ngược các chất ở trong bao tử lên lại thực quản, hay cao hơn nữa, lên đến cổ họng, ta sẽ có triệu chứng của bệnh dội ngược bao tử-thực quản.




Triệu chứng




Triệu chứng của bệnh rất đa dạng. Triệu chứng hay xảy ra nhất là nóng ngực (tiếng Mỹ nôm na là heartburn (nóng tim), nhưng trong Việt ngữ, chúng ta dùng chữ “nóng ngực” chính xác hơn). Nóng ngực thường xảy ra sau khi ăn. Người bệnh có cảm giác nóng ở vùng bụng trên hay ở vùng giữa ngực đằng sau xương ức. Cảm giác nóng có thể lan lên đến vùng cổ họng. Các triệu chứng điển hình khác của bệnh: ợ hơi, ợ chua, hoặc ợ cả thức ăn lên miệng, khó nuốt thức ăn.




Bệnh dội ngược bao tử-thực quản kinh niên cũng gây những triệu chứng khác như khan tiếng (nhất là vào buổi sáng). Ngoài ra, bệnh còn làm đau hoặc khó chịu cổ họng hoài, khò khè ban đêm. Có khảo cứu cho thấy, hơn 80% người lớn bị suyễn có những dội ngược bất thường từ bao tử lên thực quản. Nhiều vị ho tháng này qua năm khác, chỉ vì bị bệnh dội ngược bao tử-thực quản.




Quan trọng hơn nữa, bệnh có thể gây triệu chứng đau ngực rất khó phân biệt với cơn đau ngực do bệnh hẹp tắc động mạch vành tim (coronary artery disease). Định bệnh trong trường hợp này cần sự hỏi bệnh tỉ mỉ, đôi khi cần phải làm thêm các phim chụp hoặc thử nghiệm, đo tim đặc biệt.




Do sự đa dạng của các triệu chứng, và, trong nhiều trường hợp, vì có triệu chứng nhẹ, nhiều người bệnh không đi khám bác sĩ, nên rất khó xác định bệnh xảy ra nhiều đến mức độ nào.




Tại sao lại thế?




Bình thường, trong lúc ta ăn uống, thế nào cũng có chút nước bao tử dội ngược lên phần thực quản tiếp giáp với bao tử. Điều này bình thường, vì khi ta ăn, bắp thịt nhỏ giữa thực quản và bao tử đóng mở liên tục, một ít nước bao tử dội ngược lên thực quản là điều khó tránh. Thỉnh thoảng, trong lúc ăn, ta có thể thấy hơi nong nóng vùng ức. Triệu chứng này thường chỉ thoáng qua, do khi thực quản tiếp tục co bóp để đưa thức ăn xuống bao tử, đưa luôn cả những nước bao tử đi ngược đường xuống trở lại bao tử, mặt khác, nước miếng của ta đi theo thức ăn xuống thực quản, cũng sẽ trung hòa được một phần chất acid có trong chất nước bao tử dội lên thực quản.




Tuy nhiên, khi sự dội ngược xảy ra nhiều hoặc thường xuyên, cái bình thường trở thành bất thường, nhẹ hay nặng tùy mức độ dội ngược ít hay nhiều.

Nghiên cứu cơ chế của sự dội ngược bao tử-thực quản, người ta nhận thấy muốn có sự dội ngược, có hai điều kiện cần hội đủ: các chất trong bao tử dội ngược lên, và cơ chế chống dội ngược bị xáo trộn.




- Các chất trong bao tử dễ dội ngược lên thực quản:




Các chất chứa trong bao tử dễ dội ngược lên thực quản khi khối lượng trong lòng bao tử tăng lên (như sau khi ta ăn no).




Các chất trong bao tử cũng dễ dội ngược, khi ở quá gần chỗ tiếp giáp bao tử và thực quản. Như khi ta vào giường ngay sau khi ăn, bao tử ở vị trí nằm ngang, khiến các chất chứa trong bao tử dễ lên lại chỗ nối bao tử-thực quản (gastroesophageal junction), và dội lên thực quản.




Khi áp suất trong lòng bao tử tăng cao (như khi ta béo mập, có thai, hoặc đeo giây lưng thắt hơi chặt), các chất chứa trong bao tử cũng dễ bị đẩy ngược lên phía thực quản.




- Cơ chế chống dội ngược bị xáo trộn:




Như chúng ta đã biết, ở chỗ tiếp giáp giữa thực quản và bao tử, có một bắp thịt đặc biệt (sphincter), hoạt động như một van đóng lại mở ra. Khi thức ăn đang xuống bao tử, bắp thịt này lỏng ra để thức ăn đi xuống. Khi thức ăn đã vào hẳn bao tử, bắp thịt này khép kín để thức ăn và các chất trong bao tử không dội ngược được lên thực quản. Có sự dội ngược khi bắp thịt van đóng mở ấy bị yếu, không thường xuyên khép chặt.




Bắp thịt van yếu trong trường hợp ta bị những bệnh tấn công các bắp thịt, mang thai, hút thuốc lá, giải phẫu trong quá khứ làm hư hoại bắp thịt van, ... Một số thuốc như thuốc chữa cao áp huyết (Procardia, Adalat, Verapamil, ...), thuốc suyễn (Theo-dur, Slo-bid, ...) cũng làm bắp thịt van yếu đi. Hoặc ngược lại, dù bắp thịt này làm việc bình thường, nhưng khi áp suất trong bao tử tăng cao (béo mập, ăn quá no, ...), quá sức chịu đựng của bắp thịt van, bắp thịt van khép không được kín, lúc đó cũng có sự dội ngược.




Biến chứng




Ngoài những triệu chứng khó chịu chúng ta đã có dịp tìm hiểu ở một đoạn trên, bệnh dội ngược bao tử-thực quản còn có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Trong các chất dội ngược từ bao tử lên thực quản, có các chất hóa học, trong đó chất acid (tiết bởi các tế bào lót thành bao tử) là chất quan trọng nhất gây biến chứng.




Chất acid, khi dội ngược lên thực quản lâu ngày, có thể làm hư hoại niêm mạc của phần thực quản tiếp giáp với bao tử, gây bệnh viêm thực quản (esophagitis). Chỗ thực quản bị viêm kinh niên sau này có khi sẽ hẹp lại (stricture) gây khó nuốt, vì trên đường từ thực quản xuống dạ dày, thức ăn đi qua một chỗ hẹp, sẽ len lách xuống khó khăn hơn. Hẹp thực quản được chữa bằng cách nông chỗ hẹp với những dụng cụ y khoa đặc biệt, hoặc bằng giải phẫu.




Tuy nhiên, biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh dội ngược bao tử-thực quản là ung thư thực quản, một trong những ung thư nguy hiểm và khó chữa. Những tế bào bình thường của thực quản, phải thường xuyên tiếp xúc với chất acid, bị chất acid biến đổi, lâu ngày có thể biến thành tế bào ung thư.




Định bệnh




Như tất cả mọi tật bệnh khác trong y học, định ra bệnh dội ngược bao tử-thực quản dựa vào bệnh sử, thăm khám và các phương pháp khác như phim chụp, soi thực quản và bao tử, ...




Bao giờ phần bệnh sử (phần bạn kể bệnh) cũng là phần quan trọng nhất. Vì lời kể của bạn là đầu mối bác sĩ dựa vào để suy luận và định bệnh. Giúp bác sĩ mau chóng định bệnh, bạn cần kể bệnh mạch lạc, có đầu có đuôi, và đầy đủ các chi tiết cần thiết. “Bao tử tôi hay bị yếu khi ăn đồ nóng, hoặc “Tôi hay bị đầy hơi khi ăn đồ nóng”, rồi... cười, không đủ để bác sĩ định xem bạn bị: bệnh dội ngược bao tử-thực quản, bệnh loét bao tử, bệnh loét tá tràng, bệnh đau nhưng không có loét (nonulcer dyspepsia), hay bệnh ung thư bao tử,... Hoặc bạn thực ra bị bệnh hẹp tắc động mạch vành tim (coronary artery disease), và đầy hơi ở đây là một triệu chứng đau ngực trá hình (atypical chest pain) của loại bệnh nguy hiểm này.




Vậy, khi kể bệnh cho bác sĩ nghe, bạn nên kể theo thứ tự thời gian, dùng con số để diễn tả và lần lượt đi qua 8 điểm sau đây:




1. Bạn bị đau hay có triệu chứng bất thường từ bao lâu nay (how long): mới vài ngày qua, một tuần qua, vài tháng qua, hay đã nhiều năm, ...? (không nên dùng những chữ mơ hồ như “lâu rồi”, “mới đây”).

2. Bao lâu triệu chứng bất thường xảy ra một lần (how often): mấy lần mỗi ngày, hay mấy lần mỗi tuần? hay chỉ thỉnh thoảng vài lần một năm, ...?

3. Mỗi khi bạn có triệu chứng bất thường, triệu chứng kéo dài bao lâu (how long does it last): vài giây, vài phút, vài tiếng, cả ngày, liên tiếp vài ngày, ...?

4. Triệu chứng bất thường xảy ra trong trường hợp nào (in what circumstance does it occur): ngày hay đêm? lúc đang hoạt động hay nghỉ ngơi? sau khi ăn? mấy tiếng sau khi ăn? Triệu chứng xảy ra sau khi ăn một thức ăn đặc biệt nào? (Chúng ta hay dùng chữ “đồ nóng” một cách mơ hồ để chỉ một số những thức ăn. Y học Mỹ chỉ dùng khái niệm nóng lạnh để nói về nhiệt độ. Nên diễn tả một cách chính xác: “Tôi bị đầy hơi ở vùng bụng trên mỗi khi ăn thức ăn có mỡ, có ớt, hay khi uống nước cam chua, ...” thay vì: “Tôi bị đầy hơi mỗi khi ăn đồ nóng”, kẻo bị bác sĩ Mỹ, qua thông dịch, hiểu lầm là bạn có triệu chứng mỗi khi ăn thức ăn nóng nấu trên bếp.)

5. Triệu chứng bất thường hay đau đích xác ở đâu và có lan truyền đi chỗ khác hay không (where is it): nếu có thể được, bạn chỉ chỗ có triệu chứng bất thường hay bị đau bằng một ngón tay.

6. Đau ra sao (how is the pain): đau như dao đâm? đau như lửa đốt? đau như có vật nặng đè?

7. Các triệu chứng bất thường khác đi kèm khi bị đau (what are the associated symptoms): khi bị đau, bạn có bị khó thở, choáng váng, toát mồ hôi, buồn nôn hay ói mửa? hoặc bất cứ triệu chứng gì khác đi kèm khi đang bị đau?

8. Khi có triệu chứng bất thường hay bị đau như bạn vừa kể trên, bạn làm gì cho dễ chịu hơn (what do you do to get relief?): bạn phải ngồi hoặc nằm nghỉ, hay vẫn có thể tiếp tục làm việc, hoặc phải đi đi lại lại cho bớt đau. Khi bị đau, bạn hay dùng thuốc gì ở nhà để chữa đau (Aspirin, Tylenol, Maalox, Mylanta, ...) và kết quả ra sao?




Bạn cũng đừng quên mang theo tất cả những thuốc men đang dùng ở nhà đến cho bác sĩ xem, kể cả những thuốc mua không cần toa. Điều này vô cùng quan trọng, giúp vào sự định bệnh rất nhiều. Vì nhiều thuốc có thể gây đầy hơi, khó chịu, hoặc đau vùng bụng trên. Thí dụ những thuốc chống đau như Motrin, Advil, Naproxen, ..., những thuốc có chứa chất Aspirin như Anacin, Alka-Selzer. Biết bạn đang dùng thuốc gì, bác sĩ có thể đoán biết các bệnh bạn đang bị, hoặc triệu chứng bạn đang có có phải do thuốc gây ra hay không. Nếu nghi triệu chứng do thuốc gây ra, cùng với sự chữa trị bằng các thuốc bao tử, bác sĩ còn khuyên bạn nên ngưng thuốc nghi gây triệu chứng.




Sự thăm khám trong trường hợp bệnh dội ngược bao tử-thực quản thường không cho thấy gì đặc biệt. Một đôi khi, bạn thấy vùng bụng trên khó chịu, hay hơi đau khi vùng này được bác sĩ sờ nắn.




Sau phần bệnh sử và thăm khám, nếu định bệnh đã khá rõ (người bệnh khéo kể bệnh, có các triệu chứng điển hình của bệnh, thăm khám không cho thấy có bệnh gì khác), bác sĩ thường bắt đầu chữa cho bạn ngay. Nếu chưa có định bệnh rõ rệt, hoặc khi sự chữa trị không cho những kết quả mong muốn, bác sĩ có thể sẽ cho bạn chụp phim hoặc soi thực quản và bao tử, để xác định xem có đúng bạn bị bệnh dội ngược bao tử-thực quản hay không.




Các cách chẩn đoán khác như: theo dõi sự chuyển động của thực quản, đồng thời đo nồng độ acid (pH monitoring) trong lòng thực quản, cũng có khi được sử dụng để định bệnh.




Chữa không dùng thuốc




Sự chữa trị bệnh dội ngược bao tử-thực quản nhắm bốn mục tiêu: làm giảm sự dội ngược, trung hòa các chất dội lên từ bao tử, giúp các chất dội lên mau xuống lại bao tử, và bảo vệ niêm mạc thực quản trước tác dụng độc hại của các chất dội lên.




Để đạt được các mục tiêu trên, có nhiều cách chữa trị riêng rẽ hay phối hợp. Đầu tiên, chúng ta bàn đến những phương cách chữa trị không dùng thuốc.

Nếu nặng cân, chúng ta nên xuống cân.




- Khi ngủ, nên nằm với tư thế đầu và ngực cao hơn bụng, bằng cách kê đầu giường cao lên 4-6 inches (chèn gỗ hoặc vật cứng dưới đầu giường).

- Nên mặc quần áo rộng rãi không thắt chặt làm tăng áp suất trong bụng.

- Tránh một vài loại thực phẩm như thức ăn mỡ màng, chocolate, peppermint, vì chúng làm lỏng bắp thịt van giữa thực quản và bao tử. Uống nhiều rượu cũng vậy. Ngoài ra, chúng ta cũng nên tránh các thức ăn thức uống biết chắc cứ mỗi khi dùng lại khiến chúng ta có triệu chứng, chẳng hạn những thức uống chứa nhiều chất acid như colas, nước cam, rượu vang đỏ (red wine).

- Tránh ăn quá no, tránh uống nhiều nước trong lúc ăn.

- Trong vòng 2-3 tiếng sau khi ăn, không nên đi nằm ngay, và nên tránh ăn trước khi đi ngủ.

- Bỏ hút thuốc lá và bớt uống rượu. Nước miếng trong miệng ta có tác dụng tốt, làm trung hòa chất acid dội lên thực quản từ bao tử, thuốc lá khiến nước miếng bớt tiết ra.

- Nhai kẹo chewing gum cũng tốt, vì khi nhai chewing gum, nước miếng trong miệng chúng ta sẽ tiết ra nhiều.




Chữa với thuốc




Triệu chứng nhẹ, thỉnh thoảng nóng ngực chút sau khi ăn dù đã thực thi những cách chữa không dùng thuốc kể trên, ta chỉ cần dùng các thuốc có tác dụng trung hòa acid (antacids) như Maalox, Mylanta, Gaviscon, … vào lúc có triệu chứng.

Khi triệu chứng xảy ra thường hơn, ta dùng những thuốc làm bao tử bớt tiết chất acid như Tagamet, Zantac, Pepcid, ...




Triệu chứng nặng hơn nữa và dùng những thuốc trên không kết quả, chúng ta dùng những thuốc như Omeprazole, Prilosec, Prevacid, … có tác dụng chống tiết chất acid trong bao tử rất mạnh. Những thuốc này mắc hơn nhiều, và có thể gây một số tác dụng phụ quan trọng nếu dùng dài lâu, như gãy xương, cơ thể thiếu sinh tố B12, thiếu muối Magnesium, … Sau một thời gian dùng thuốc, khi triệu chứng đã thuyên giảm nhiều, chúng ta nên ngưng thuốc, hoặc chuyển qua những thuốc nhẹ hơn Tagamet, Zantac, Pepcid.




Với những trường hợp nặng, thường sự chữa trị kéo dài vài tháng, có khi cả năm.




Giải phẫu




Một số trường hợp bệnh dội ngược bao tử-thực quản cần đến giải phẫu, vì dùng thuốc tối đa không kết quả, triệu chứng vẫn làm cuộc sống người bệnh mất vui, hoặc vì những lý do khác như dùng thuốc lâu quá năm này sang năm khác có thể đưa đến những vấn đề không tốt do tác dụng phụ của thuốc, v.v..




Có nhiều kỹ thuật giải phẫu khác nhau, giúp bắp thịt van giữa thực quản và bao tử chắc hơn, làm việc hữu hiệu hơn, khiến các thức ăn trong bao tử bớt dội lên thực quản.




Tóm lại, bệnh dội ngược bao tử thực quản xảy ra nhiều, có trường hợp nhẹ, có trường hợp nặng. Nhẹ, chúng ta chữa bằng những cách giản dị, xuống cân, nằm ngủ đầu và ngực cao hơn bụng, tránh một số thực phẩm, bỏ thuốc lá, bớt uống rượu, …, và thỉnh thoảng triệu chứng xảy ra, dùng những thuốc như Maalox, Mylanta, Gaviscon, Tagamet, Zantac, Pepcid. Nặng, chúng ta cần thuốc mạnh hơn như các thuốc Omeprazole, Prilosec, Prevacid, …, những thuốc này mắc hơn và có thể gây một số vấn đề cho cơ thể nếu dùng dài lâu. Khi bệnh nặng quá, dùng thuốc không kết quả, hoặc phải dùng thuốc dài lâu vừa tốn kém vừa sợ tác dụng phụ của thuốc, chúng ta cần đến giải phẫu.




BS Nguyễn Văn Đức



at 4:36 PM

Những Điều Kỳ Lạ Về Cơ Thể Mà Bạn Chưa Hề Biết
 

Những Điều Kỳ Lạ Về Cơ Thể Mà Bạn Chưa Hề Biết









Có rất nhiều điều về cơ thể mà chắc hẳn không phải ai trong số chúng ta đều biết. Hãy cùng tìm hiểu những sự thật hiết sức thú vị đó qua hình ảnh sau đây nhé.




Bạn có biết chính chất béo đã tạo nên các mạch máu mới cho cơ thể? Hoặc chỉ một mảnh da bao quy đầu có thể phát triển với tỷ lệ khổng lồ? Bạn còn biết gì về cơ thể của chính mình nữa?


Có rất nhiều điều về cơ thể mà chắc hẳn không phải ai trong số chúng ta đều biết. Hãy cùng tìm hiểu những sự thật hết sức thú vị đó qua hình ảnh sau đây nhé:












K. Huy - A. Đàm - TTVN

9 Câu Trả Lời Về An Tòan Thực Phẩm - GS Hùynh Chiếu Đẳng
 

9 Câu Trả Lời Về An Tòan Thực Phẩm - GS Hùynh Chiếu Đẳng










Tôi ghi lời bàn bằng chữ tím ngay sau mỗi câu cho đở loảng. Xin quí bạn hiểu cho rằng bằng hữu tin cậy mà hỏi, tôi biết chi nói nấy. Các bạn hãy tin vào nhận xét và suy đoán của chính mình.


From: Phuong Do <pkxsanhdo@yahoo.com >

Date: June 10, 2014 at 9:42:45 PM PDT

To: HCD <huy017@gmail.com>

Subject: Không biết thực hư, kính nhờ anh check giúp ... xin cảm ơn anh

Kính chuyển,

9 thực phẩm dân dã tưởng lành nhưng dễ gây ung thư cho bạn.

Forwrad:

Hầu hết các loại thịt nguội đã chế biến như bacon, xúc xích, hot dog đều có chứa hai loại muối để bảo quản là sodium nitrite và sodium nitrate. Hai chất này là nguyên nhân làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng và ung thư khác.




Muối diêm – chất có tác dụng bảo quản và giữ màu cho thịt trong quá trình thủy phân sẽ tạo ra chất nitrosamine - tác nhân gây ung thư và dẫn đến nhiều triệu chứng ngộ độc cấp tính khác có thể dẫn đến tử vong.

HCD: Thưa điều nầy đúng. đúng nhất là cho lạp xưỡng của Trung Cộng và Việt Nam. Muối diêm làm cho thịt hồng (lạp xưởng) bắt mắt, chất nầy được biết có hại, gây ung thư. Cũng như phèn chua (muối nhôm) cũng là chất gây lú lẫn.




Bắp rang bơ

Chất flour có trong nhựa tổng hợp chống dính được dùng làm bao bì đựng bắp rang nếu ở nhiệt độ cao khi đổ bắp rang vào, lớp nhựa này bị phá vỡ ra ngoài, giải phóng một lượng axít perfluorooctanoic là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư phổi. Các túi lót bằng hóa chất còn gây ung thư gan, ung thư tinh hoàn và ung thư tụy. Chất diacetyl sử dụng trong bản thân hạt bắp cũng là chất gây ung thư.

HCD: Đúng phần nào. Đúng nhiều cho bắp rang vô bao sẳn để người dùng bỏ vào lò microwave vài phút cho nó nổ lên.

Xin quí bạn hiểu cho rằng bằng hữu tin cậy mà hỏi, tôi biết chi nói nấy, cũng giống như ngày xưa ngồi trước bàn cà phê lề đường tán chuyện trên trời dưới đất cùng bằng hữu.



Nước uống có gas

Soda- thành phần chính trong các loại nước uống có ga làm acid hóa cơ thể và nuôi dưỡng tế bào ung thư. Chất màu giống caramel trong thức uống có gas và dẫn chất của nó 4-methyllimidazole cũng là chất gây ung thư.

HCD: Không đúng. Nước màu thắng đen mới nguy hiểm. Caramel trong kẹo bánh không đen lắm. Chất 4-methyllimidazole sinh ra trong thịt nướng, trong cà phê, và một số nước ngọt như nhói trên. Hãng Pepsi đã lên tiếng về vụ nầy. Tuy nhiên đừng uống nước ngọt, không tốt vì đường. Lâu lâu uốc chút chút chẳng đáng lo.




Đậu phụ mắm tôm

Ít ai biết đến món ăn khoái khẩu của nhiều dân văn phòng này lại là món ăn có thể gây bệnh ung thư. Để có được món đậu phụ giòn tan, người ta phải rán ở nhiệt độ 245 độ C. Thực phẩm khi được chiên ở nhiệt độ trên 170 độ thì các chất trong đó đều chuyển hóa thành acrylamid gây ung thư.

HCD: Tôi không biết món nầy. Nhưng mắm và khô được chánh phủ Mỹ khuyên là người Mỹ du lịch qua vùng á đông đừng có ăn, chứa chất gây ung thừ vì là protein ngâm muối lâu ngày. Còn nếu tàu hủ chiên cho giòn ngoài da thì có thể sinh chất 4-methyllimidazole.




Khoai tây chiên

Khoai tây là thực phẩm giàu axit amin asparagin và một số loại đường như glucose. Hai loại này khi bị đun nóng ở nhiệt độ cao sẽ sản sinh ra Acrylamide- chất gây ung thư cao. Acrylamide là một khối u chứa chất độc thần kinh mạnh, có tác dụng phụ không chỉ trên não, mà cả đối với hệ thống sinh sản.

HCD: Món nầy đúng là không tốt, các quán fastfood Mỹ âm thầm ko6ng bán nó nữa, thí dụ như McDonald, chiên khoai sinh ra 4-methyllimidazole.




Bắp cải để qua đêm

Bắp cải nấu để qua đêm và dưa bắp cải tạo ra nitrit sẽ được chuyển đổi amin nitrit gây ung thư khi ăn vào cơ thể.

HCD: Tôi chưa biết, tuy nhiên 15 nắm trước chánh phủ Trung Cộng khuyên người người Trung Hoa (Lục Địa) bới ăn dưa muối thực vật. Rau cải trái củ muối chua lâu ngày như cải dưa muối.




Nước đun đi đun lại nhiều lần

Nước đun đi đun lại nhiều lần khiến cho nước tăng hàm lượng nitrite khi dung nạp vào cơ thể con người có thể tạo ra amin nitrit gây ung thư. Ngoài ra nước uống nước sôi để nguội lâu ngày rất bất lợi cho sức khoẻ, vì chất muối axít nitrat (chất dễ gây ung thư) được sản sinh trong nước đun sôi để nguội.

HCD: Nước lọc hay nước uống trong chai không có chứa nitrit chi hết, đun để nguội nhiều lần thì nitrit cũng chẳng có, từ hư không rơi vào thì là chuyện không tưởng.

Tuy nhiên nước chứa trong chai lọ ly thủy tinh do Trung Cộng chế tạo thì có thể chứa chì, từ thủy tinh tan vào. Muốn chắc ăn thì dùng máy RO meter để đo mước uống trước và sau khi bỏ trong chau hay ly thủy tinh Trung Cộng qua một đêm thì có khi thấy sự khác biệt nhiều.










Đây là loại máy thông dụng.




Thực phẩm chiên rán, các loại bánh rán

Các loại bánh rán bằng dầu dùng nhiều lần được chiên đi chiên lại nhiều lần như bánh tiêu, quẩy, bánh phồng tôm, bánh rán, bánh khoai lần sẽ sản sinh chất glycerol gây ung thư.

HCD: Thưa theo tôi nhớ thì nhiều lần người ta nói về chuyện không nên ăn đồ chiên, nhất là tiệm Táu chiên. Họ dùng chảo lới dầu nóng sôi sùng sụt. Protein hay bột hay đường ở nhiệt độ nầy sinh ra chất gây ung thư trên chuột, chưa ai dám thử trên người, chỉ làm thống kê thôi.




Dưa muối

Nếu trước khi muối dưa, rau không “xử lý” bằng cách phơi nắng hoặc rửa bằng nước nóng khi muối sẽ có một hàm lượng chất Nitroso gây ung thư nhất định không tốt cho cơ thể.

HCD: "Xử lý" hay không không thành vấn đề, ngâm chua lâu là có hại, Trung Cộng khuyên dân chúng không ăn nhiều rau cải củ trái làm dưa. Tốn tiền thuốc của nhà nước lắm, muốn chết thì chết ngay cho nhà nước nhờ.

Khác Biệt Giữa Stroke Và Heart Attack - BS Nguyễn Ý Đức
 

Khác Biệt Giữa Stroke Và Heart Attack - BS Nguyễn Ý Đức









Stroke tiếng Việt gọi là Ðột Quỵ hoặc Tai Biến Mạch Máu Não, còn Heart Attack là Cơn Ðau Tim. Hai bệnh có một số điểm giống và khác nhau đôi khi cũng khó mà phân biệt.


-Cả hai đều gây ra do sự gián đoạn cung cấp máu cho mỗi bộ phận là não và tim.

-Cả hai đều cần được cấp cứu tức thì vì hậu quả của bệnh tùy thuộc vào điều trị sớm hay muộn.

-Triệu chứng của hai bệnh đều khác nhau.




Nhận diện và nhớ được sự khác biệt về dấu hiệu báo động sự xuất hiện giữa hai bệnh đôi khi cũng gây bối rối cho nhiều người. Xin cùng tìm hiểu về hai bệnh này.




Trước hết, xin nhấn mạnh là các tế bào trong cơ thể hoạt động được đều nhờ chất dinh dưỡng và dưỡng khí do dòng máu cung cấp. Gián đoạn sự cung cấp này sẽ đưa tới rối loạn chức năng cho bộ phận đó rồi cho toàn cơ thể.




Não bộ và tim là hai bộ phận chủ chốt của cơ thể và rất nhạy cảm với sự thiếu cung cấp nguồn nhiên liệu để hoạt động, dù sự gián đoạn chỉ trong vài phút đồng hồ.




Stroke là gì?










Stroke là một cơn yếu ớt bất chợt ở một phía của cơ thể gây ra do sự gián đoạn lưu hành máu tới một phần nào đó của não.

Ngưng cung cấp máu có thể là do ở trên não có một cục máu làm tắc nghẽn (85%) hoặc do một mạch máu bị đứt rách.

Không có máu, tế bào não chết liền nếu không được cấp cứu.

Mỗi phút không điều trị đưa tới hủy hoại cho 1.9 triệu tế bào não, 7.5 miles sợi thần kinh và 14 tỷ điểm giao liên kết hợp thần kinh.

Báo cáo y học của American Heart diễn tả sự tổn thương tế bào não khi không được điều trị với sự hóa già của cơ quan này như sau:




Cứ một giây không điều trị não già đi gần 8 giờ, mỗi phút không điều trị, não già gần 3 tuần lễ, chậm điều trị 1 giờ, não già đi 3.6 năm và nếu không chữa, não già đi 36 năm. Mà não đã hóa già hết hoạt động thì hậu quả tai hại sẽ vô lường, vĩnh viễn.

Coi vậy thì cấp cứu điều trị Stroke quan hệ như thế nào.




Cho tới nay, đột quỵ được coi là đệ tam sát thủ đối với con người, sau bệnh tim và ung thư và là đệ nhất nguyên nhân gây ra tàn phế cơ thể, đệ nhị hung thủ gây tàn phế thần kinh, sau bệnh Alzheimer.




Bên Hoa Kỳ, hàng năm có tới trên dưới 700,000 người bị stroke với gần 200,000 tử vong.

Sống sót thì cứ một trong sáu người cần chăm sóc tại các cơ sở lâu dài; ba trong bốn người giảm khả năng làm việc.

Kinh hoàng như vậy mà dường như nhiều người vẫn chưa biết rõ về bệnh cũng như chưa chịu áp dụng các phương thức phòng ngừa để bệnh không đến với mình.




Những dấu hiệu báo trước


Dấu hiệu tùy thuộc nguyên nhân gây tai biến, vùng não và số lượng tế bào bị tổn thương. Ðiểm đặc biệt của dấu hiệu báo động là một số những “Ðột Nhiên.”

-Ðột nhiên thấy yếu một bên cơ thể như mặt, tay hoặc chân là dấu hiệu sớm nhất và thông thường nhất; rồi:

-Ðột nhiên thấy tê dại trên mặt, cánh tay hoặc chân ở một nửa thân người.

-Ðột nhiên thấy bối rối, nói lơ lớ khó khăn hoặc không hiểu người khác nói gì.

-Ðột nhiên có khó khăn nhìn bằng một hoặc cả hai con mắt.

-Ðột nhiên chóng mặt, đi đứng không vững, mất thăng bằng.

-Ðột nhiên thấy nhức đầu như búa bổ mà không rõ nguyên nhân.




Không phải tất cả các dấu hiệu này đều xảy ra trong mỗi tai biến. Nhưng nếu thấy một vài trong những dấu hiệu đó là phải kêu cấp cứu, tới nhà thương ngay. Ðây là trường hợp khẩn cấp, trễ phút nào nguy hiểm gia tăng với phút đó.




Y giới đưa ra trắc nghiệm gọi tắt là FAST để sớm phát hiện stroke:

F = Face: yêu cầu họ cười, coi xem một bên mặt có méo, môi xệ.

A = Arm: yêu cầu giơ 2 tay lên cao, coi xem một tay có yếu xụi thõng xuống.

S = Speech: yêu cầu nhắc lại một câu nói, coi xem giọng nói có ngọng lớ, nhắc lại có đúng

T = Time có nghĩa thời gian điều trị là quan trọng, cần hành động kêu 911 cấp cứu ngay.




Nếu áp dụng trắc nghiệm này thì đôi khi người thường cũng dễ dàng thấy stroke đang xuất hiện.

Ngoài ra, tùy theo não trái hoặc phải bị tổn thương mà triệu chứng khác nhau đôi chút.

a) Ðột quỵ ở não trái hay phải đều đưa tới suy yếu hoặc tê liệt của phần cơ thể phía đối diện cộng thêm mắt mở rộng hoặc môi xệ xuống.

b) Ðột quỵ não trái gây ra rối loạn về ngôn ngữ ảnh hưởng tới việc phát ra và hiểu lời nói kể cả đọc và viết. Lý do là trung tâm kiểm soát ngôn ngữ thường nằm bên não trái. Nạn nhân cũng có rối loạn về trí nhớ, một chút rối loạn hành vi, chậm chạp và dè dặt hơn.

c) Tổn thương não phải: Ngoài tê liệt nửa thân phía trái, bệnh nhân còn bị mất trí nhớ, hành vi hấp tấp, không suy nghĩ, kém nhận xét về không gian, hay bị xúc động, buồn rầu và chỉ để ý tới sự việc xảy ra mé phải cơ thể. Chẳng hạn bệnh nhân không thấy có người tới ở phía trái hoặc bỏ quên thực phẩm trên phần đĩa bên trái.




Ðiều trị


Ðiều trị stroke tùy theo bị máu cục hoặc đứt động mạch.

Máu cục thì thuốc loãng máu như aspirin là ưu tiên rồi tới heparin... Aspirin cần được dùng trong vòng 3 giờ sau tai biến.

Còn stroke do đứt mạch máu thì cần giải phẫu để sửa chỗ đứt và giảm áp lực của máu tràn đè lên tế bào não. Aspirin không được dùng vì sẽ làm máu loãng, chảy nhiều hơn

Sau giai đoạn cấp cứu, bệnh nhân được tiếp tục điều trị tại trung tâm phục hồi chức năng, để lấy lại các chức năng đã mất hoặc suy yếu gây ra do sự thiếu nuôi dưỡng tế bào não.

Tóm lại, tai biến động mạch não là một tai nạn trầm trọng, cần được cấp cứu tức thì để cứu vãn sự sinh tồn của tế bào thần kinh. Nhiều nhà chuyên môn coi tai biến này nguy hiểm như Cơn Suy Tim heart attack, và gọi là Brain Attack.




Tai biến có thể viếng thăm bất cứ ai, không kể tuổi tác, nam nữ, giầu nghèo.




Heart Attack là gì?










Tim là bộ phận thiết yếu trong việc nuôi dưỡng toàn bộ tế bào trong cơ thể. Hằng ngày, tim liên tục làm việc suốt 24 giờ để bơm một khối lượng hơn 7,000 lít máu. Ðể hoàn thành công việc này, tim cần oxy và chất dinh dưỡng do động mạch vành (Coronary Artery) cung cấp.




Vì nhiều lý do khác nhau, mặt trong của động mạch vành bị các mảng chất béo bám vào, làm cho động mạch trở nên cứng và hẹp, máu lưu thông giảm đi. Một máu cục có thể thành hình và gây tắc nghẽn hoàn toàn sự lưu hành của máu. Tế bào tim không nhận được chất dinh dưỡng và oxy, sẽ bị hủy hoại, đó là sự nhồi máu cơ tim (myocardial infarction). Thời gian thiếu máu càng lâu thì sự hủy hoại của tế bào tim càng lan rộng và cơn đau tim càng trầm trọng hơn.




Ðôi khi, cơn đau tim cũng xảy ra khi động mạch vành co thắt tạm thời làm cho lưu lượng máu tới tim giảm đi. Các cơn co thắt tạm thời này có thể gây ra do căng thẳng tâm thần, tiếp xúc với thời tiết lạnh, khói thuốc lá hoặc khi sử dụng vài loại thuốc như bạch phiến...




Tại Hoa Kỳ, mỗi năm có khoảng 1.5 triệu người bị Cơn Ðau Tim với hậu quả là gần 500,000 trường hợp tử vong. Hơn một nửa số tử vong này xảy ra 1 giờ sau cơn đau và trước khi bệnh nhân tới bệnh viện. Ngoài ra đã bị Heart Attack cũng thường đưa tới Stroke.




Cơn đau tim là một trường hợp khẩn cấp, cần được điều trị tức thì. Mỗi giây phút trì hoãn là giây phút dẫn tới “thập tử nhất sinh” cho người bệnh.




May mắn là cơn đau tim có thể điều trị được và các nguy cơ gây ra cơn đau tim có thể đối phó, thay đổi để phòng ngừa căn bệnh hiểm nghèo này.




Những dấu hiệu báo trước cơn đau tim


Có một số dấu hiệu báo trước sự xuất hiện của cơn đau tim:

a) Cảm giác khó chịu, đau đè như có vật nặng ép trên ngực, kéo dài tới mấy phút rồi mất đi, nhưng có thể tái xuất hiện. Cơn đau có thể nhè nhẹ vừa phải tới đau không chịu được.

b) Cảm giác đau từ ngực chạy lên vai, cổ hoặc lan ra cánh tay; đầu ngón tay cảm thấy tê tê..

c) Choáng váng, muốn xỉu, đổ mồ hôi, buồn nôn, khó thở.
d) Lo sợ, nóng nẩy, bồn chồn.

đ) Da xanh nhợt.

e) Nhịp tim nhanh, không đều.




Nếu cảm thấy một trong những dấu hiệu này thì phải kêu cấp cứu ngay.

Nên lưu ý là phụ nữ có thể có các dấu hiệu khác hoặc không rõ ràng như nam giới. Họ có thể cảm thấy đau ở bụng, cho là bị ợ chua với da ẩm ướt hoặc mệt mỏi bất thường. Mà không ngờ là có thể đang bị heart attack.




Ðiều trị


Ngay khi cảm thấy có dấu hiệu bị cơn đau tim, bệnh nhân cần phải kêu số điện thoại cấp cứu để được đưa đi khám bệnh và điều trị càng sớm càng tốt. Ðiều trị sớm có thề ngăn ngừa hoặc giới hạn sự hư hao của tế bào tim và giảm được tử vong cho người bệnh.

Trên đường chuyên trở bệnh nhân tới bệnh viện, nhân viên cấp cứu đã có thể bắt đầu sự chữa trị với phương tiện sẵn có trong xe cấp cứu. Họ thường xuyên liên lạc trực tiếp với bác sĩ tại bệnh viện để thông báo tình trạng người bệnh và tham khảo ý kiến về cách thức đối phó với cơn đau tim. Họ có thể cho bệnh nhân thở oxy, dùng thuốc giảm đau tim nitroglycerin, morphine. Họ cũng sử dụng máy cấp cứu tim khi nhịp tim rối loạn, tạm ngưng...




Tới nhà thương, bệnh nhân được đưa vào phòng cấp cứu tim trang bị đầy đủ dụng cụ, và dược phẩm. Các bác sĩ sẽ hành động ngay để phục hồi sự lưu hành máu tới tim, giảm thiểu tổn thương cho các tế bào và liên tục theo dõi tình trạng bệnh.




Thuốc gây tan cục huyết được dùng trong vòng 1 giờ kể từ khi bắt đầu có dấu hiệu của cơn đau tim.

Thuốc loại nitrate để giúp động mạch bớt co thắt và giảm cơn đau trước ngực.

Thuốc chống đông máu đề làm máu loãng, tránh đóng cục trong lòng động mạch.

Thuốc viên aspirin để ngăn ngừa tiều cầu kết tụ với nhau.




Ngoài ra còn các dược phẩm giúp hạ huyết áp, giảm sức căng của động mạch, nhờ đó tim làm việc nhẹ nhàng hơn; thuốc điều hòa nhịp tim; thuốc an thần giảm đau. Bệnh nhân liên tục được hít thở oxy.




Thời gian điều trị tại bệnh việc tùy thuộc tình trạng nặng hay nhẹ của bệnh, sự đáp ứng với các phương thức chữa trị, thường thường là năm, sáu ngày nếu không có biến chứng.




Trước khi xuất viện, bệnh nhân được hướng dẫn về cách thức chăm sóc và dùng thuốc, về chế độ dinh dưỡng, về nếp sống, về sự vận động cơ thể với chương trình vật lý trị liệu, phục hồi chức năng của tim. Bệnh nhân sẽ hiểu rõ nên vận động như thế nào để tăng cường sức mạnh của cơ thể mà không gây ra rủi ro cho trái tim, hiểu rõ về bệnh tim của mình và biết cách đối phó với các khó khăn trong đời sống hằng ngày để tránh cơn đau tim tái phát.




Kết luận




Dù là Cơn Ðau Tim hoặc Ðột Quỵ, cả hai bệnh đều là “thậm cấp chí nguy,” cần được điều trị tại bệnh viện tức thì.


Nhận biết và nhập tâm các dấu hiệu báo động sự xuất hiện của Ðột Quỵ và Cơn Ðau Tim là việc cần thiết để cứu vớt sự sống.

Kính chúc mọi sự bình an.

Những Tác Dụng Mới Của Vitamin D
 

Những Tác Dụng Mới Của Vitamin D









Những nghiên cứu mới về vitamin D cho thấy nó thúc đẩy mức độ testosterone, cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức, đồng thời giảm nguy cơ bệnh Parkinson.


Vitamin D là tốt cho đời sống tình dục của bạn. Nó đã gây được sự chú ý. Tác động của vitamin D trong hệ miễn dịch và những lợi ích khác nhau mà việc sử dụng loại vitamin này đã được tiết lộ, miễn phí, chỉ cần đơn giản bằng cách tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nghiên cứu mới cho thấy mức độ testosterone, hormone giới tính nam, cao hơn ở những người có mức độ vitamin D cao hơn.


Những nghiên cứu mới về vitamin D cho thấy nó thúc đẩy mức độ testosterone, cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức, đồng thời giảm nguy cơ bệnh Parkinson.




Testosterone và vitamin D

Theo một nghiên cứu được các nhà nghiên cứu tại Đại học Y khoa Graz, Áo thực hiện thì việc tăng mức vitamin D trong cơ thể có thể giúp tăng mức testosterone của đàn ông và ham muốn tình dục của họ.


Những người đàn ông đảm bảo rằng cơ thể của họ được cung cấp đầy đủ vitamin D là những người cũng đang làm cải thiện mức testosterone và ham muốn tình dục của riêng mình bên cạnh những lợi ích khác.


Các nhà nghiên cứu đã kiểm tra mức độ vitamin D và testosterone trong 2.299 nam giới trong vài tháng. Họ thấy rằng khi mức độ vitamin D tăng, nồng độ testosterone đạt đỉnh điểm vào mùa hè và giảm trong mùa đông. Họ cũng phát hiện thấy những người đàn ông có ít nhất 30 nanogram vitamin D trong mỗi ml máu có mức độ tuần hoàn testosterone cao hơn.




Vitamin D cải thiện trí nhớ và chức năng nhận thức ở người già

Để xác định khả năng suy nghĩ và chức năng nhận thức của một người bao gồm bộ nhớ và khả năng lĩnh hội thông tin mới, cũng như khả năng nói và đọc hiểu. Lão hóa được biết là có ảnh hưởng đến chức năng nhận thức ở nhiều người, dẫn đến mất trí nhớ và khả năng duy lý khó khăn đối với việc chọn lựa từ ngữ chính xác trong khi nói hoặc viết.


Thế nhưng, nếu thiếu vitamin D có thể là thủ phạm gây ra hoặc góp phần vào sự tổn thương của quá trình nhận thức ở người già - và không chỉ đơn giản là sự lão hóa thì sao? Nếu đây là nguyên do, chúng ta có thể hy vọng rằng sự cung cấp đủ vitamin D có thể giữ cho tâm trí nhanh nhẹn và trí nhớ minh mẫn.


Đường trao đổi chất của vitamin D đã được tìm thấy trong vùng hippocampus (sừng thái dương của não thất bên) và tiểu não - vùng não liên quan đến việc xử lý, lập kế hoạch và hình thành ký ức mới. Như vậy, có vẻ như sự thiếu vitamin D có thể làm gián đoạn quá trình nhận thức.


Trong một thông cáo báo chí, các nhà nghiên cứu ghi nhận rằng những người lớn tuổi mà cần phải có sự chăm sóc tại nhà có nguy cơ cao không nhận được đủ vitamin D vì tiếp xúc giới hạn với ánh sáng mặt trời. Và, trên thực tế, chỉ 35% người cao niên là đối tượng của cuộc nghiên cứu có đủ lượng vitamin D trong máu của họ.


Những người lớn tuổi đủ vitamin D có kết quả các bài kiểm tra nhận thức tốt hơn nhiều so với những người kém và thiếu vitamin D, đặc biệt trong các cách xử trí thực hành, trong đó bao gồm nhận thức linh hoạt và phức tạp của nhận thức và lý luận. Các sự liên đới vẫn tiếp tục tồn tại sau khi có tính đến các biến số khác mà cũng có thể đã ảnh hưởng đến hiệu suất của các bài kiểm tra khả năng nhận thức.


Vitamin D có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson
Một nghiên cứu mới phát hiện ra rằng những người có hàm lượng cao vitamin D có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh Parkinson.

Vai trò của vitamin D trong sức khỏe của xương vẫn chưa được biết tới, nhưng các nghiên cứu trước cũng chỉ ra mối quan hệ với các vấn đề như bệnh tiểu đường, tim mạch và ung thư.

Paul Knekt - cán bộ Viện Sức khỏe và Phúc lợi quốc gia tại Phần Lan, và các đồng nghiệp đã theo dõi 3.173 nam giới và phụ nữ độ tuổi từ 50 đến 79 - những người được chẩn đoán không bị bệnh Parkinson ở mức cơ bản giữa năm 1978 và 1980.

Những người tham gia đã hoàn thành bảng câu hỏi và trải qua các cuộc phỏng vấn về các yếu tố sức khỏe và kinh tế xã hội. Họ cũng được khám bệnh và lấy các mẫu máu để phân tích.

Trong một khoảng thời gian 29 năm, cho đến năm 2007, các nhà nghiên cứu đã báo cáo rằng 50 người tham gia có phát triển bệnh Parkinson. Sau khi điều chỉnh các yếu tố có khả năng liên quan (như hoạt động thể chất và chỉ số khối cơ thể), những cá nhân trong nhóm với mức độ vitamin D cao hơn có nguy cơ phát triển bệnh ít hơn 67% so với nhóm có mức độ thấp hơn. Những người tham gia được chia thành bốn nhóm tương đương với các cấp độ của loại vitamin này.




Theo Knekt, bất chấp các mức độ thấp của vitamin D trong dân số nói chung, một mối quan hệ liều lượng-phản ứng đã được tìm thấy. Nghiên cứu được tiến hành ở Phần Lan, nơi có hạn chế trong việc tiếp xúc với ánh sáng mặt trời và, do đó, người dân ở đây có mức độ vitamin D thấp.


Trong thực tế, mức vitamin D trung bình của người dân Phần Lan chỉ bằng khoảng một nửa mức được coi là lý tưởng, 75-80 nanomoles/lít. Các kết quả phù hợp với giả thuyết rằng sự thiếu hụt vitamin D là một yếu tố nguy cơ của bệnh Parkinson, ông cho biết.


Theo các nhà nghiên cứu, các cơ chế mà theo đó mức độ vitamin có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của bệnh chưa được biết, nhưng chất dinh dưỡng có tác dụng bảo vệ trong não bằng các hoạt động chống oxy hóa, sự điều chỉnh của các mức độ canxi, quá trình giải độc, điều chế của hệ thống miễn dịch và sự cải thiện độ dẫn truyền trong các tế bào thần kinh.


Nghiên cứu này tập hợp dữ liệu ban đầu đầy hứa hẹn ở người trong tình trạng không đủ vitamin D có liên quan với nguy cơ phát triển bệnh Parkinson, nhưng cần được khám phá thêm, cả trong khám và điều trị, để làm rõ vai trò, cơ chế, và nồng độ chính xác.

"Giật mình" Với Những Sự Thật Về Chính Cơ Thể Bạn.
 

"Giật mình" Với Những Sự Thật Về Chính Cơ Thể Bạn.




Cùng bất ngờ với những con số khổng lồ chứa đựng trong cơ thể bạn:






Nếu những mạch máu này được nối với nhau thành một đường thẳng, ta sẽ thu được một “sợi dây” dài khoảng 2.400km.







Tận 32 triệu vi khuẩn cơ đấy bạn ạ! Thật may mắn khi đa số các vi khuẩn này đều vô hại.






Trung bình những bộ lọc này lọc khoảng 1,3 lít máu/phút và thải 1,4 lít nước tiểu/ngày.









Nếu cơ chân cũng muốn có “thành tích” hoành tráng như thế thì bạn phải đi bộ khoảng 80km mỗi ngày cơ đấy! Vậy mới biết được cơ mắt “khỏe” đến nhường nào.




Và sững sờ trước những "sự thật giật mình":






Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, một mẩu xương có kích thước bằng một bao diêm có thể chịu được sức nặng 9 tấn.






Sự thật này nghe chẳng “fun” tí nào! Và may mắn cho chúng ta là lớp tế bào bên trong dạ dày có tốc độ tái sinh nhanh đến mức Acid này không đủ thời gian để "phá tan" dạ dày.







Ở cơ thể người trưởng thành, tổng diện tích da bao phủ lên đến 1,9m 2. Trong cả quá trình từ bé đến lớn của con người, khối lượng da chết lên đến… 18kg.





Việc ăn hoa quả và rau xanh sẽ giúp con người tự sản xuất ra Aspirin. Các nghiên cứu cho thấy những người hấp thu được chất Acid Benzoic trong hoa quả và rau xanh có thể sản xuất ra Acid Salicylic, “nguyên liệu” chính tạo ra tính năng kháng viêm và giảm đau cho Aspirin.






Ở độ tuổi 60 trở lên, 60% đàn ông và 40% phụ nữ sẽ “mắc bệnh” ngáy ngủ. Nhưng bạn biết không, âm thanh của tiếng ngáy có thể làm người khác cảm thấy điếc tai. Vì trong khi độ ồn trung bình của giọng nói bình thường rơi vào khoảng 60 đề-xi-ben, thì với tiếng ngáy, nó có thể lên tới 80 đề-xi-ben (độ ồn trên 80 đề-xi-ben được xem là có hại đối với tai con người)






Trong tương lai, liệu con người có thể tìm ra cách sử dụng nguồn năng lượng này không nhỉ?






Ngoc Giao sưu tầm



at 11:02 PM







No comments:





Post a Comment







Newer Post Older Post Home



Subscribe to: Post Comments (Atom)










Người Phương Nam

Người Phương Nam





Blog Archive



► 2019 (483)




► 2018 (1685)












► 2017 (1773)












► 2016 (1943)












► 2015 (1914)












▼ 2014 (1228) ► December (130)
► November (132)
► October (142)
▼ September (93) Hà Nội Thanh Lịch Ơi! Em Ở Đâu?
ÁO THẮM - Thơ Hồng Thúy
Trái Thơm Trăm Mắt - Tạp ghi - Huy Phương
TIẾNG SÁO BUỒN - Độc tấu Sáo - Tranh màu nước Nita...
Nỗi Sợ Của Người Già!
Nhìn - Trầm Vân
Nghiệp Nặng và Sự Cứu Độ Của Đức Phật - Nguyễn ...
Đánh Ngay Bộ Chỉ Huy
Châm Ngôn Cuộc Sống - ĐỪNG - Hòa tấu Piano - PPS B...
Mùa Thu Có Lá Vàng Rơi - Đỗ Công Luận
Dùng Dầu Cá Đúng Liều
Cám Ơn Anh Người Thương Binh Việt Nam Cộng Hòa
Đi Thuê Nhà Là Chiện Nhỏ - MathildeTuyet Tran
Ngã rẽ Cuộc Đời - Quang Minh - Hồng Đào -Trang Tha...
Dùng Cung Nỏ... Bắn Hạ Máy Bay "Mỹ Ngụy"!
TìNH CHA NHẮN NHỦ - Thơ Quỳnh Vi - Nhạc André Rieu...
Muốn Thành Công Không Thể Lười Biếng
Năng Lượng Thực Vật Cho Tương Lai: Cây Jatropha Cu...
Gỏi Đu Đủ - Cây Vườn -Trái Nhà - Home Grown - Home...
Cười Lăn!
Nhìn Đúng Hơn Về Bệnh Trầm Cảm
Chỉ Vì Có Quỷ Sống Lẫn Với Người - Lương Hoài Nam
Chiều Thu Lá Rụng Ven Sông - Đỗ Công Luận
Sự Khác Biệt Dí Dỏm Giữa Đàn Ông Và Phụ Nữ
Tuổi Vào Thu - Trầm Vân phỏng dịch
THƯƠNG TIẾC BÙI PHƯƠNG ...- Xuân Vinh
6 Bể Bơi Lộng Lẫy Nhứt Châu Á
Mang Tiếng - Bùi Bảo Trúc
Photographer Collection - Horst Faas In VietNam - ...
TÓM TẮT ĐẠO PHẬT Trong Vấn Đáp Khoảng 5 Phút "Rất ...
Thương Tiếc Em Bùi Phương - Trầm Vân
Bạn Bè Vẫn Nhớ Tên Anh - Đỗ Công Luận
Chợt Buồn Nghe Tin Bão Xa - Đỗ Công Luận
Những Chiêu Vét Túi Dân Chơi Của Casino
Tìm Hiểu Về "Bác Thằng BẦN"
Tên Họ Việt-Nam (Vui nhộn)
Tiếng Còi Tàu - J'entends Siffler Le Train - Trầm ...
J'entends Siffler Le Train - PPS Les Trains
Hoa hậu Phu Nhân - Hài Hải Ngoại
Những Thủ Đoạn Rất Tinh Vi Của Giới Buôn Lậu !!!
Babel và Internet
Biên Hòa Memories #476 / Chuyến Tàu Về Quê Ngoa...
Les Feuilles Mortes - Yves Montand HD 1080 video 1...
Lá Úa - Phỏng Dịch Từ Bài Les Feuilles Mortes - Tr...
Nỗi Buồn Cuối Thu - Đỗ Công Luận
Bí Quyết Hạnh Phúc
Gà Tiềm Chanh Muối
Người Việt Nam Xấu Xí - Phan Thanh Tâm
Bài Tôn Vinh Cha Mẹ
Awesome Rock Formations Around The World
À Ơi! Khúc Hát Ca Dao - Trầm Vân
Cholesterol Có Xấu Không Nhỉ ? - BS Nguyễn Ý Đức
Chiều Thu Còn Đó Nỗi Buồn - Đỗ Công Luận
Biết Sống Tùy Duyên - Bodhgaya Monk
Bia Saigon
Triết Lý Barbecue - Vũ Thế Thành
Mùa Thu Em Bỏ Ta Đi - Đỗ Công Luận
CỨ NHƯ NGƯỜI XA LẠ - Thơ Hồng Thúy - Nguyễn Hữu Tâ...
Tưởng Niệm Mười Một Tháng Chín - Trầm Vân
10 Điều Ít Biết Về Vụ 11/9
Từ Tháp Đôi Cao Nhất Thế Giới Tới Ground Zero
MỘT MÌNH - Nhạc Lam Phương - Ca sĩ Quang Dũng - PP...
Người Đàn Ông Ngồi Tù 103 Năm Vẫn Sống Sót Trở Về
Mr Bean - Swimming Pool (HD)
Cười chút chơi!
Tranh Nghệ Thuật Hòang Gia Việt Nam
Bờ Chuối Sau Hè
Xin Lỗi Cô! - Tự Trị Bệnh - Sao Nam Trần Ngọc Bình...
Mười Sáu Tháng Tám Trăng Tròn - Đỗ Công Luận
Trung Thu Nhớ Mẹ - Trầm Vân
Đi Ăn Nhà Hàng - Phần 2
Luật Sống - PPS Bùi Phương
Huyền Sử Chuyện Tình
Một Nền Y Học Bị Chính Trị Hóa - BSN
Bệnh Vô Cảm - Phan Hoàng Yến , học sinh lớp 9A2 tr...
Biên Hòa Memories #467 / Kỷ niệm mùa hè / Trư...
Tử Biệt - Bác Sĩ Nguyễn Ý Đức
Đôi Ngã Tình Yêu - Trầm Vân
Những Nụ Hôn " Lãng Mạn" Nhất !!
Trăng Thu - Đỗ Công Luận
Chè Nếp Than Ăn Vui Miệng
Hôn Thú - Hôn Không Thú - Quý Thể
Rau Dại Miền Tây
Những Người Làm Nên Nước Mỹ - Bác Sĩ Hồ Hải
Biên Hòa Memories #463 / Moon / Trăng mờ bên suô...
Ngồi Buồn Đếm Lá Trên Cây - Trầm Vân
"Giật mình" Với Những Sự Thật Về Chính Cơ Thể Bạn....
Chiêm Ngưỡng Biển Hoa Gần Một Triệu Bông Rực Lửa Ở...
Tiếu... Tí Ti
Con Dâu (Tiếp Theo Chuyện Cô Dâu)
Trung Thu Dạ Khúc - Đỗ Công Luận
Bộ Sưu Tập Những Toà Lâu Đài Đẹp Ngỡ Ngàng Đến Từ ...
Năm Ngàn & Năm Cắc - Tưởng Năng Tiến

► August (90)
► July (98)
► June (90)
► May (99)
► April (89)
► March (107)
► February (77)
► January (81)

► 2013 (466)












Total Pageviews


Sparkline 3804177

















Simple theme. Powered by Blogger

Tử Biệt - Bác Sĩ Nguyễn Ý Đức
 

Tử Biệt - Bác Sĩ Nguyễn Ý Đức








Cổ nhân ta vẫn thường nói tới chu kỳ kín của đời người “Sinh, Lão, Bệnh, Tử.”


Vâng: có sinh thì có tử, nhưng “sinh thì hữu kỳ, tử thì vô hạn.” Nặng bụng cưu mang chín tháng mười ngày là biết rằng con sẽ “nhập thế cuộc,” chào đời. Còn mặc áo mới vĩnh viễn ra đi thì chẳng biết khi nào, ra sao.


Sinh ly, tử biệt. Vào đời là tạm thời chia ly với cơ thể người mẹ. Rời khỏi cuộc đời là tạm biệt với nhân gian.


Hẹn lại cùng nhau gặp ở “cõi thật xa”; Niết Bàn, Thiên Ðàng, Aara, Elysium, Soma, Jahannan...Hoặc Ðịa Ngục để mặt đối mặt với Diêm Vương, luận tội kể công.


Với thân xác, bệnh tật thì học giả Ngô Tất Tố đã thoát dịch bốn câu thơ của vua Trần Thái Tôn như sau:




“Cũng bởi có thân mà có bệnh
Ví bằng không xác quyết không đau.
Phép tiên chớ vội khoe không chết,
Thuốc thánh còn chưa chắc sống lâu.”
Chưa chắc sống lâu thì có ngày phải biệt tử.

Mà Voltaire đã nói, “Lúc ta chào đời là đã một bước đi về cõi chết.” Ðúng chăng là con người bắt đầu chết ngay từ lúc sinh ra và trong chu kỳ kín, cái kết cuộc nối liền với khởi điểm.

Guillaume Amerye (Abbé de Chaulieu) thì rõ ràng hơn, “Cái chết chỉ là sự kết thúc cuộc đời; Nỗi thống khổ, niềm sung sướng không cùng mang theo.” Với Napoleon Ðại Ðế, “Chết là giấc ngủ không mơ” và Shakespeare, “Kẻ nào chết rồi là sạch nợ.”


Nói vậy thì chết cũng đơn giản như sinh, đôi khi ồn ào, lộn xộn hơn.


Có người đã ví sự chết của cơ thể như sự tắt của một nhà máy với những động cơ, giây điện. Nhà máy không im lặng ngưng hoạt động khi ta ngắt nút kiểm soát tắt mở mà mọi bộ phận còn cót két rên rỉ kêu trong khi chậm lại rồi ngưng.


Ngoại trừ bất thần chết vì tai nạn, thương tích hoặc cơn dột quỵ suy tim, cơ thể cũng cót két, rên xiết trước khi sự sống hoàn toàn ngưng.Vì thế Dylan Thomas có nhận xét rằng, “Chúng ta không nhẹ nhàng đi vào tử biệt mà thịnh nộ, nổi khùng trước sự tắt lịm của ánh sáng.”


Nhưng có người tin rằng ở nội tâm thì lại bình an. Tuy ồn ào nhưng sự chết luôn luôn xác thực. Nhiều người đã tìm được bình an và chân giá trị trong sự xác thực này.


Tư Mã Thiên có ghi, “Nhân cố hữu nhất tử: Tử hoặc trọng ư Thái Sơn, hoặc khinh ư hồng mao.(nguoi` ta chac chan’ phai chet, hoac chet nang nhu nui’ Thai son, hoac nhe nhu lo^ng con chim Ho^ng`)” Do đó mới có nguời khi đối diện với tử thần thì sợ hãi, phủ nhận, cô lập, giận dữ rồi năn nỷ điều đình để rồi cuối cùng cũng phải chấp nhận. Vì số trời đã định.





Y giới thường được huấn luyện để cứu chữa bệnh nhân và kéo dài sự sống trong đó họ đạt được phần thưởng về tinh thần cũng như tài chánh. Nhưng khi không ngăn chặn được sự chết thì họ hết hứng thú và thường chuyển sang đối tượng khác. Và nguời bệnh đôi khi bị quên lãng, đơn độc ra đi trong tình cảm gia đình, tôn giáo.




Mà ra đi thì xác còn đó, hồn đi đâu, chẳng ai hay. Cho nên Shakespeare đã ví, “Chết chỉ là một cuộc du lịch nhưng chẳng ai quay trở lại. (chi co ong jesus quay tro lai, nhung lai bay len troi` song’ tren quy~ ddao trai’ da^t’)” Ðể nói cho nhau biết chết ra sao, như thế nào, và bên kia vui hay buồn, thái bình hay binh đao, độc tài hoặc dân chủ...Chẳng ai “báo cáo” nên người tiễn đưa phải suy luận, tìm hiểu về người ra đi. Ði như thế nào, lúc nào, ra sao.




Từ nhiều thế kỷ, chết được hiểu như là khi con người mất hết các chức năng sống: tim ngừng đập vĩnh viễn, hơi thở không còn. Nhưng khi nào thì mạng sống đó được coi như là không còn sống. Ðó là điều mà giới y, luật gia, triết nhân, các vị học giả, thường dân, người làm chính trị đã và đang ồn ào, hăng say thảo luận, góp ý.




Vì tạm thời tim ngưng đập, hơi thở gián đoạn khoảng 6 phút mà các bộ phận sinh tử chưa bị tổn thương, con người tưởng như đã mãn phần thì y học hiện đại đã phục hồi được các chức năng và cứu sống nhiều người.




“Vì vậy tiêu chuẩn não-tử (brain death) được thêm vào.

Não là trung tâm của hệ thần kinh.

Cuống não kiểm soát các chức năng duy trì sinh lực của các cơ quan, bộ phận.

Não trên điều hòa ý nghĩ, trí nhớ, tình cảm con người.”




Năm 1968, Ðại Học Y Khoa Harvard đề nghị bốn tiêu chuẩn cho não tử:

a. Không đáp ứng với cảm giác sờ mó, âm thanh và các kích thích ngoại vi;

b. Không còn cử động và không còn hơi thở tự phát (spontaneous breathing);

c. Không cón tác động phản xạ.

Phản xạ (reflex) là một sinh hoạt tự động hay không chủ ý do một vòng thần kinh tương đối đơn giản gây ra mà không nhất thiết liên quan tới ý thức. Chẳng hạn khi dùng kim chích nhẹ vào tay một người, thì kim đau sẽ gây ra cử động phản xạ tự vệ tức thì để rút ngón tay lại trước khi não có thời gian gửi cảm giác đau tới các cơ quan liên hệ

d. Không còn ký hiệu não điện đồ hoặc bất cứ hoạt động điện năng nào từ tế bào não.




Từ năm 1929, bác sĩ thần kinh tâm trí người Ðức Hans Berger đã khám phá ra là não bộ có những luồng điện phát ra trong khi não hoạt động. Nhưng khi đó không ai tin. Phải đợi tới khi nhà bác học người Anh Edgar Adrian cụ thể chứng minh được sinh hoạt điện năng này của não thì mọi người mới chấp nhận và Edgar được Nobel Prize vào năm 1932 cùng với Sir Charles Sherrington nhờ kết quả việc nghiên cứu này.




Ngày nay nhiều máy móc tối tân đã ghi nhận được các sinh hoạt điện năng của não bộ với các sóng alpha, beta, delta, theta. Rồi lại còn MRI, PET scan ghi lại các tín hiệu cũng như thay đổi hóa chất của não khi nghỉ cũng như khi làm việc.




Trong tương lai gần đây, chắc là các ý nghĩ thầm kín của ta cũng sẽ được máy móc tìm ra, đọc được.




Tiêu chuẩn não tử của Ðại Học Harvard cũng không được mọi giới công nhận là một thử nghiệm để kết luận sự chết. Mỗi quốc gia có những tiêu chuẩn khác nhau.




Từ năm 1981, Hoa Kỳ định nghĩa chết như sự ngưng không đổi ngược của toàn bộ não kể cả phần cuống là nơi điều hòa hô hấp, tuần hoàn và các chức năng khác.Và về pháp lý, các điều kiện trên phải kéo dài sau 12 giờ.




Khi còn ở trong tình trạng thực vật (vegetative state) thì cuống não còn hoạt động và tiếp tục giúp hoàn thành sự hô hấp, tuần hoàn và vài nhiệm vụ khác; nhưng phần não trên điều hòa sự suy tư, thu nhận cảm xúc không còn nữa.




Khi rơi vào tình trạng permanent vegetative state là tình trạng không có ý thức vĩnh viễn, không đổi ngược trong đó không có cử động tự ý hoặc bất cứ khả năng nhận biết nào; không còn khả năng chủ ý truyền đạt hoặc tương tác với ngoại cảnh. Người bệnh đôi khi rơi vào tình trạng nhìn theo mà không còn biết gì (coma vision).




Cho nên rơi vào não tử thì ít khi thoát lưỡi hái tử thần dù có cấp cứu tiến bộ tinh vi; tình trạng thực vật vegetative lại vẫn còn nhờ sự toàn vẹn của cuống não để điều khiển một số chức năng của cơ thể cho nên có thể kéo dài sự sống vật vờ cả nhiều năm...





Tử biệt


Maria được Chúa cho tuổi thọ 94, kéo dài sự sống được 10 năm sau khi người chồng thân yêu của bà bình an vĩnh viễn ra đi trong một cơn stroke vào ban đêm. Từ đó bà ở với con này con kia mỗi nơi một vài tháng, nửa năm để bớt đơn côi.
Bà tương đối vẫn mạnh khỏe ngoài vài bệnh thông thường của tuổi già, rất siêng năng lần hạt mân côi và luôn luôn liên lạc, khích lệ con cháu trong sự nghiệp, bổn phận đối với gia đình và xã hội.


Mấy tháng gần đây, bà cảm thấy trong người như không được khỏe cho lắm và bà được đưa vào điều trị tại bệnh viện hơn một tuần rồi xuất viện, về nghỉ ngơi theo dõi bệnh tình ở Skill Nursing Facility do các nữ tu dòng Franciscan tổ chức có nhân viên tận tình chăm sóc. Bà enjoy nếp sống ở đây, tham gia tất cả các sinh hoạt, vui vẻ với mọi người. Bà luôn luôn điện thoại cho con cháu xa gần, khoe là bà cảm thấy hạnh phúc sung sướng lắm.


Rồi một đêm, người nhà được thông báo là bà cảm thấy trong người mệt mỏi, ngực hơi đau, khó thở, đầu hơi choáng váng và được đưa vào phòng cấp cứu. Bà yếu dần, nằm mấy ngày, rồi nhẹ nhàng ra đi trước sự chứng kiến của các con. Bà đã được gọi về nước Chúa, sau khi đã được chịu các phép bí tích của giáo hội.


Trong khi đó, sự ra đi của Lão Tam, một người thân quen trong gia đình, lại có tính cách kinh điển hơn.


Lão được Trời ban cho tuổi thọ gần bát tuần. Ông tương đối vẫn mạnh khỏe, không bệnh kinh niên, không phải dùng thuốc gì, ngay cả Tam Tinh Hải Cẩu hoặc nhân sâm, cao hổ cốt...


Nhưng từ nửa năm nay, Lão thấy sức khỏe mỗi ngày mỗi giảm. Lão không còn sinh lực như mấy năm trước, ít quan tâm tới mọi sự chung quanh, đôi khi muốn xa lánh mọi người. Khẩu vị giảm, nhai nuốt khó khăn và ông thấy thực phẩm là không cần thiết. Ông rất sợ khi người thân ép uống súp, ăn thịt, chỉ sợ bị nghẹn, ói. Có những ngày ông ngủ li bì, như để tiết kiệm sinh lực cho những chức năng quan trọng.




Ông bồn chồn trong lòng, nằm ngồi không yên như nhớ như quên điều gì muốn làm muốn thôi, muốn nhắc nhở vợ con. Rồi thở dài, ngán ngẫm. Vào đêm khuya vắng, ông dường như thấy cha mẹ ông xuất hiện đâu đây, ân cần nói chuyện với ông.




Có lúc ông lên kinh, chân tay co giật, hàm cứng lại. Giá có ai bóp tay bóp chân cho mình lúc này nhỉ!




Ông thấy nhịp tim chậm dần, nhẹ hơn. Hơi thở đôi khi như hụt và nông. Tuần hoàn kém, thân ông giá lạnh vì thiếu máu. Da ông xanh nhợt. Não thiếu oxy nên ông hay choáng váng mày mặt, kèm theo những cơn nhức đầu kéo dài khó chịu. Ngượng ngùng hơn là nhiều lần ông không kiềm hãm được đại tiểu tiện, bài tiết trên giường. Người toát ra mùi hôi; nước miếng hoen khóe mép, đóng cặn.




Xương thịt, nội tạng ông đôi khi đau nhức, nhưng không kéo dài lâu. Ông nhớ có người nói, cận tử thì cơ thể tiết ra vài hóa chất giúp giảm sự đau, sự quằn quại khi mô bào, bộ phận bước vào giai đoạn đau đớn của sự chết (agony phase of death). Các bộ phận trong hình hài ông ngưng dần, bộ phận nọ tiếp nối bộ phận kia như những quân bài domino đè lên nhau mà ngả xuống.




Ông mỉm cười chờ đợi. Một ngày đẹp trời nào đó, mắt ông sẽ mờ dần, đồng tử mở rộng nhưng bất động, để đón nhận thêm nhiều ánh sáng. Không gian tối dần, như Victor Hugo than phiền, “Tôi chỉ thấy bóng tối” hoặc Emily Dickinson, ”..sương mù đang bao phủ quanh tôi.” Bắt chước Goeth, ông kêu lên, “Light! More light,” (cho tôi thêm ánh sáng) Ðể lần cuối nhìn thấy cuộc đời. Rồi ông lịm dần, lịm dần.




Chỉ trong vài giờ, cơ thịt ông co cứng, giá lạnh, xanh lợt. Rồi vài chục giờ sau, cơ thể ông mềm, mô bào tự hủy hoại vì hóa chất tiết ra, rồi thoái rữa vì đám vi khuẩn trong ruột già ruột non đua nhau lan tràn phá phách đó đây.




Rồi thân xác này sẽ được chôn cất dưới lòng đất xâu. Cát bụi lại về cát bụi.

Ông nhớ là cách đây vài tháng, khi linh cảm rằng sẽ đi xa, ông đã làm di chúc. Xin đừng móc dây móc máy vào người tôi khi tôi hấp hối. Cho phép tôi ra đi lành lặn như khi tôi tới. Trên giấy tờ hộ tịch sẽ được ghi tôi chết vì natural cause, rất tự nhiên, điều mà nhiều người mong ước. Và xin cảm ơn mọi người đã chăm sóc tôi, đã lưu tâm tới “những nhu cầu cận tử” nhu cầu của người trên ngưỡng cửa tử vong.”




Lão Tam sẵn sàng ra đi.




Như Thomas Edison reo lên bên kia thế giới sao mà đẹp, “It is beautifull over there!”

Và bình thản đợi chờ như nhà văn lão thành MặcThu viết nhân chuyến “tiễn đưa” nhà văn Mai Thảo.




“Sân ga một đám đứng chờ tàu,
Toàn bạn già xưa biết mặt nhau.
Tàu chật, có người lên được trước;
Chậm chân, kẻ đợi chuyến tàu sau.
Một đi là chẳng quay đầu lại,
Áo trắng trên người đủ kín thân.
Ra đi giống thuở ai vừa đến,
Tàu suốt trăm năm chỉ một lần.
Sân ga thấp thoáng bóng người già,
Họ sẵn sàng về cõi thật xa.
Hình như trong đám trông chờ ấy,
Có bạn thân tình, có cả ta.”







Vâng. Có cả ta.


Bác Sĩ Nguyễn Ý Ðức

Triết Lý Barbecue - Vũ Thế Thành
 

Triết Lý Barbecue - Vũ Thế Thành








Thịt heo nai bò cừu gà ngỗng vịt,… hễ nướng lên là từ hương tới vị bắt mồi không chịu được. Lại phải nướng cháy cháy ăn mới đã. Thịt nạc mà nướng thì nhai xơ xác như bã trầu, phải ướp hoặc rưới thêm chút dầu sốt, khi nướng khói bay mịt mù, cay mắt sướng mũi. Tây gọi chung món thịt nướng là barbecue. Bài này nói về thịt nướng dưới cái nhìn uể oải : an toàn thực phẩm.





Nướng kiểu gì cũng ngon, chỉ có ngon hơn nữa mà thôi


Thật ra chữ “barbecue” dùng để chỉ loại thịt nướng không tiếp xúc trực tiếp với ngọn lửa, và thường dùng củi để nướng. Khói từ củi sẽ tạo ra hương vị và làm chín thịt từ từ. Có thể nói, barbecue gần giống như kiểu thịt xông khói, nhưng nhiệt độ nướng cao hơn nhiều và nướng rồi là ăn nóng ngay, chứ không ăn nguội như thịt xông khói.





Cách nướng thông dụng là để thịt tiếp xúc trực tiếp với ngọn lửa (grill) như thường thấy ở các quán cơm sườn trong nước, nướng bằng than, củi, hoặc gas với thịt để trên vỉ, mỡ nhỏ xèo xèo, khói bay mù mịt. Nướng kiểu này dĩ nhiên đáp ứng… mồi lẹ hơn, đánh nhanh rút gọn, còn theo kiểu barbecue thì đành phải nhậu lai rai cả ngày.





Từ “barbecue” hiện nay trở nên quá thông dụng, hễ thịt nướng, bất kể nướng kiểu gì cũng gọi là chung là barbecue cho tiện. Ngay cả đất nước đẻ ra tiếng Ăng Lê cũng hiểu barbecue theo nghĩa này.


Còn một kiểu nướng nữa đầy tính sáng tạo chỉ có ở đồng bằng sông Cửu Long, đó là cá lóc quấn rơm nướng chổng ngược. Món này, trời ơi, hương vị tự nhiên thứ thiệt, mà hương đồng cỏ nội cũng thứ thiệt luôn, đưa cay lịm cả người.





Đôi lời uể oải…


Khi nướng ở nhiệt độ cao, acid amin và chất creatine có trong thịt phản ứng tạo ra nhóm amin vòng phức (HCAs). Giới khoa học đã nhận diện được 17 chất HCA có khả năng gây ung thư. Viện Ung thư Quốc gia Mỹ đã phát hiện ra mối liên quan giữa việc ăn nhiều thịt nướng và ung thư bao tử, ruột già và tụy tạng. Những người ăn thịt nướng (hay chiên) kỹ hoặc hơi kỹ (well-done or medium-well) có nguy cơ bị ung thư bao tử gấp ba lần so với người ăn tái hoặc hơi tái (rare or medium-rare).





Một nhóm độc tố khác phát sinh trong khói lửa khi nướng thịt là nhóm hydrocarbon phương hương đa vòng (PAHs). Cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ (EPA) đã điểm mặt 7 chất PAH có thể gây ung thư, đột biến gen, sinh quái thai,…mà chất đầu tiên bị tóm cổ là benzopyrene được tìm thấy trong khói thuốc lá.





Các nghiên cứu về độc tố của PAHs và HCAs liên quan tới thịt nướng còn nhiều lắm, càng đọc càng oải. Chỉ có một chút tin vui, tóm lược như sau: Các nhà nghiên cứu thấy rằng, dầu olive, nước cốt chanh, và nước ướp thịt có tỏi có thể làm giảm mức HCA tới 90% ở thịt gà. Ướp thịt bò với bia hoặc rượu vang trong 6 tiếng cũng làm giảm tới 90% hai loại HCA. Có tới cả chục loại HCA, đó là chưa kể nhóm PAHs thì tin vui này thuộc loại “có còn hơn không”, chẳng bõ bèm gì!





Triết lý miễn cưỡng


Chẳng dại gì vì sợ khối u mà bỏ thịt nướng, nhưng phải biết cách né. Xin tóm gọn lời khuyên của các chuyên gia an toàn về barbecue. Chỉ là tóm gọn thôi, vì mấy ngài chuyên gia này thường tưởng tượng ra lắm tình tiết tỉ mỉ, khó tính như vú già canh me tiểu thư, ai mà chịu nổi. Dưới đây là toát yếu:


1. Dùng thịt nạc ít mỡ. Thịt thái nhỏ, để to quá phải nướng lâu rất kẹt với tác hại của khói lửa.


2. Khi nướng nên trở thịt thường xuyên, đừng để thịt cháy quá.


3. Nên nấu chín sơ thịt (có thể dùng lò vi ba) rồi đem nướng. Thịt đông lạnh nên rã đông “quá tay” một chút trong lò vi ba, thái nhỏ và đem nướng ngay. (xem bài “Rã đông”)


4. Ướp thịt với chanh, tỏi, đường. Đường làm thịt vàng nâu nhanh khi nướng, “tưởng” thịt đã chín lấy ra xơi luôn, đỡ phải nướng lâu. Thịt ướp phải bọc plastic và trữ trong ngăn mát tủ lạnh cho đến khi đem nướng.


5. Khi nướng, phải để riêng thịt đã nướng và chưa nướng, vì nhiễm chéo có thể xảy ra.





Các nghiên cứu về tác hại của thịt nướng đều có điểm chung là số người ăn thịt barbecue thường xuyên, lại nướng quá kỹ thì dễ bị “tai họa” hơn những người ăn ít.


Bởi vậy, đành triết lý lẩm cẩm rằng: “Chỉ những người biết chờ đợi mới tận hưởng được niềm vui”. Hai tuần ăn thịt nướng một lần đâu phải là thời gian qua dài so với đời người!





Vũ Thế Thành

Cholesterol Có Xấu Không Nhỉ ? - BS Nguyễn Ý Đức
 

Cholesterol Có Xấu Không Nhỉ ? - BS Nguyễn Ý Đức









Sau tiệc tùng trong dịp lễ Tết thì cũng không ít bà con mình sẽ để ý tới vấn đề sức khỏe liên quan tới việc ăn uống. Một trong các ưu tư đó là liệu có cần đi bác sĩ để coi xem mỡ cholesterol trong máu của mình có lên cao sau những linh đình liên hoan với thịt mỡ, dưa hành, heo vịt quay béo ngậy. Vì cholesterol vốn đã được gán cho là gây ra nhiều bệnh cho trái tim thân yêu của con người. Cholesterol có thật sự “xấu” như vậy không?

Xin cùng tìm hiểu.



1.Cholesterol là gì?

Cholesterol là một chất béo được bao bọc bởi một lớp đạm hiện diện trong cơ thể của các loại động vật kể cả con người. Mặc dù bị mang tiếng là không tốt, nhưng cholesterol là một phần cần thiết của màng các tế bào, được dùng để sản xuất một số kích thích tố, tạo ra sinh tố D trên da bằng tia nắng cũng như tạo ra acit mật để tiêu hóa chất béo. Cholesterol chiếm 70% các chất cấu tạo tế bào của não bộ.







2.Có mấy loại cholesterol?



Có 2 loại cholesterol:



a.Cholesterol trong máu:



Thử máu cho ta biết số lượng cholesterol lưu hành trong máu.



85% cholesterol trong máu là do gan sản xuất, 15% còn lại là do thức ăn có cholesterol mà ta tiêu thụ như trứng, chất béo từ gà, vịt, heo, bò. Vì gan sản xuất nhiều cholesterol cho nên một số người dù ăn thực phẩm có nhiều cholesterol mà cholesterol trong máu vẫn thấp. Ngược lại một số người khác ăn ít cholesterol mà cholesterol vẫn cao.



Vì là chất hòa tan trong dầu mỡ, cho nên cholesterol không tự lưu hành trong máu. Để luân lưu, cholesterol được một loại chất đạm là lipoprotein mang đi. Có 2 loại lipoprotein: LDL (Low density lipoprotein) mang 2/3 tổng số cholesterol và HDL (high density lipoprotein) chuyên chở 1/3 cholesterol còn lại. Về kích thước LDL lớn hơn HDL.



Có giải thích nói HDL được coi như phần tử hiền lành tốt bụng vì y ta vừa không cho cholesterol bám vào thành động mạch mà còn đưa cholesterol ở máu vào gan để rồi được loại ra khỏi cơ thể qua ruột. Nhờ đó bớt mỡ lưu thông trong máu, làm giảm nguy cơ đóng mỡ ở thành động mạch, giảm nguy cơ bệnh vữa xơ động mạch.







Ngược lại cô em song sinh LDL thì láo lếu hơn vì đương sự để cholesterol bám vào thành động mạch, gây ra vữa xơ tắc nghẽn và tăng rủi ro bệnh tim.







Ngoài ra còn một loại thứ ba gọi là VLDL, very low density lipoprotein, chuyên trở một lượng rất ít cholesterol và một chất béo khác gọi là triglyceride.



b.Cholesterol do thực phẩm có nguồn gốc động vật cung cấp.



Xin nhớ là thực phẩm Thực vật không có cholesterol nhưng vẫn có chất béo.







3.Cholesterol trong cơ thể từ đâu mà ra?



Như đã nói ở trên, trong cơ thể, 85% cholesterol là do gan sản suất, khoảng 1000 mg/ ngày, vừa đủ để thỏa mãn nhu cầu của cơ thể, vì thế đúng ra ta cũng không cần tiêu thụ thêm cholesterol từ thực phẩm. Ngoài ra, khi ta tiêu thụ nhiều cholesterol thì gan tự động giảm sản xuất.







4.Làm sao biết có cholesterol trong máu?



Đo cholesterol trong máu cho biết số lượng cholesterol toàn phần, HDL, LDL và VDRL.



Cholesterol các loại được đo bằng đơn vị phần ngàn của gram ( milligram) mg trên phần mười lít (decilitre) dl máu. Viện Sức khỏe Quốc Gia Hoa Kỳ đã đưa các chỉ số sau đây để dùng làm tiêu chuẩn:



Lý tưởng Tạm được Không tốt







Tổng số Cholesterol Dưới 200 mg/dl 200 - 240 mg/dl Trên 240mg/dl



HDL cholesterol Trên 45mg/dl 35 - 45 mg/dl Dưới 35mg/dl



LDL cholesterol Dưới 130 mg/dl 130 - 160 mg/dl Trên 160mg/dl







Sau 20 tuổi, nên đo cholesterol mỗi 5 năm một lần; đo thường hơn khi cholesterol lên cao.







c-Ngoài ra chất Triglyceride và VLDL cũng cần được theo dõi. Mặc dù vai trò của chúng trong nguy cơ gây bệnh tim chưa được xác định, nhưng nhiều chứng minh cho là khi chất này lên cao thì đều không tốt cho tim.



Lượng Triglyceride dưới 200mg/ dl được coi như bình thường. Nó thường lên cao trong bệnh tiểu đường, bệnh thận.







5.Cholesterol có gây nguy hại cho sức khỏe không?



Chất béo cũng như cholesterol không phải là chất có hại đối với cơ thể mà là chất sinh tử cho mọi tế bào động vật. Cho nên thực là không công bằng khi gán cho mỡ béo danh vị thực phẩm “xấu”. Nhưng một chế độ dinh dưỡng không cân bằng, kém đa dạng, quá nhiều chất béo có thể đưa tới hậu quả bệnh tật cho con người.







Xin nhắc lại là để hoạt động hữu hiệu, các mạch máu, cũng như các bắp thịt, cần được tốt mạnh, uyển chuyển và giữ đàn tính. Lòng mạch máu cần trơn tru để máu dễ dàng lưu thông.



Trong bệnh vữa xơ động mạch, thành động mạch có những bựa gồm có cholesterol và tế bào máu đóng vào, khiến nó trở nên thu hẹp gây trở ngại cho sự vận chuyển của máu.



Máu huyết tới tim giảm, tim kém được nuôi dưỡng, giảm hoạt động rồi một lúc nào đó đưa đến cơn kích tim.







Những miếng bựa có thể bứt rời thành mạch máu, ngao du khắp cơ thể theo hệ tuần hoàn rồi gây ra nghẽn mạch. Lên đến não nó tạo ra tai biến mạch máu não, tới tim nó gây ra nhồi máu cơ tim.







Ngoài ra cholesterol trong máu lên cao theo số tuổi; khi cân quá nặng nhất là béo mập ở vùng bụng; khi có các bệnh tiểu đường, cao huyết áp; di truyền cao cholesterol từ bố mẹ; khi có nếp sống không lành mạnh như lạm dụng rượu, thuốc lá, có đời sống quá tĩnh tại hoặc có nhiều mối lo âu, bất mãn.







6.Làm sao giảm cholesterol?



-Điểm cần để ý trước hết là giảm tiêu thụ cholesterol không ảnh hưởng nhiều tới lượng cholesterol trong máu bằng khi ta bớt tiêu thụ thực phẩm có chất béo bão hòa.



-Thứ hai là trong thực phẩm, tất cả cholesterol đều giống nhau, không có loại xấu loại tốt. Nhưng trong máu thì cholesterol trở nên tốt hay xấu là tùy theo loại lipoprotein chuyên chở nó.



-Thứ ba là chất béo bất bão hòa đơn hoặc đa dạng từ thực vật không gây ra sự vữa như cháo của chất mỡ trong lòng động mạch.







Sau đây là một số gợi ý để chúng ta cùng nhau hạ thấp cholesterol trong máu:



1-Giảm tiêu thụ thực phẩm có nhiều mỡ béo như kem, bơ, sữa nguyên chất, cheese, da gà, mỡ trên thịt nạc, mỡ heo.



2-Giảm thiểu thực phẩm có nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng, gan. Lòng trắng trứng không có cholesterol. Một lòng đỏ trứng có tới 250mg cholesterol.



3-Giảm dầu dừa, dầu hạt cọ (palm), vì có nhiều béo bão hòa. Dầu này thường có trong kẹo súc cù là, bánh bích quy.



4- Dùng nhiều hơn dầu bắp, safflower. dầu olive, dầu canola, trái bơ avocado, vừng, dầu đậu phọng, vài loại cá vì chúng có tác dụng làm hạ cholesterol.



5- Giảm trans fatty acid như margarine thỏi vì tác dụng làm gia tăng cholesterol trong máu. Margarine mềm ít hại hơn.



6- Tăng tiêu thụ omega 3 fatty acid, có nhiều trong cá thu (mackerel), cá chình americain eel, cá ngừ (tuna), cá trích (atlantic herring), cá sardines, cá hồi (trout).



7-Tăng lượng chất xơ có trong ngũ cốc, rau trái, mì ống mì sợi vì các chất này có rất ít béo bão hòa, cholesterol và cho ít năng lượng.



8- Giữ sức nặng cơ thể ở mức trung bình, tránh bị mập phì nhất là mập ở vùng bụng.



9- Tập luyện cơ thể đều đặn để làm tăng cholesterol hiền lành HDL, làm giảm cholesterol lếu láo LDL, giảm kí, hạ huyết áp cao.



10- Đôi khi với tất cả các đề phòng kể trên, cholesterol trong máu vẫn còn cao vì ảnh hưởng của gene, vì vui miệng ăn nhiều mỡ béo thì phải cầu cứu tới dược phẩm.



Việc dùng các dược phẩm này cần được bác sĩ cân nhắc kỹ càng tùy theo từng trường hợp, vì khi đã uống thì phải uống trong nhiều năm, có khi suốt cuộc đời. Thuốc lại rất đắt tiền và vài loại thuốc có những tác dung phụ mạnh, chẳng hạn là làm hại tới lá gan.







Kết luận.



Các tài liệu về chất béo-cholesterol có quá nhiều, đôi khi làm ta bối rối. Sau hơn 50 năm, khoa học đã làm sáng tỏ một phần nào vai trò của cholesterol cao trong máu đối với bệnh vữa xơ động mạch, một nguyên nhân đưa tới tử vong và bệnh hoạn vì nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não. Nhưng nguyên lý sinh bệnh của vữa xơ này còn nhiều điều cần được khai sáng tiếp. Khi đó, việc điều trị và ngừa bệnh này hy vọng sẽ dễ dàng và công hiệu hơn







Hơn nữa, ta không thể gạt bỏ chất béo khỏi khẩu phần dinh dưỡng vì cơ thể cần năng lượng từ chất béo, cần sinh tố tan trong mỡ, cần chất béo để cấu tạo màng tế bào, mô thần kinh, tim...







Cho nên giản dị hơn cả là khi muốn tránh bệnh tim mạch do các chất béo này gây ra, ta chỉ việc bớt tiêu thụ thực phẩm do động vật gia súc như thịt, sữa và phó sản; tăng thực phẩm từ thực vật và vận động cơ thể.



Để bảo toàn trái tim thân thương cũng như sức khỏe tổng quát.







Bác sĩ Nguyễn Ý- Đức
www.bsnguyenyduc.com



at 3:34 PM

Bệnh Trầm Cảm
 

Nhìn Đúng Hơn Về Bệnh Trầm Cảm









Thỉnh thoảng bạn bỗng dưng buồn bã u uất mà không biết lý do vì sao? Thậm chí bạn nghĩ rằng mình không thể vượt qua được một cú sốc nào đó, và chỉ muốn buông tay? Rất có thể bạn đang mang dấu hiệu của trầm cảm.

Cuộc sống ngày càng hiện đại, trước quá nhiều vấn đề vượt ra khỏi tầm kiểm soát và không thể tự mình giải quyết, con người thường có xu hướng cô lập mình, tự gậm nhấm những cảm xúc đau buồn, và không muốn chia sẻ với một ai khác. Hiện tượng này kéo dài sẽ dẫn đến việc mọi ức chế bị dồn nén, lâu ngày thành một phản xạ tiêu cực: không thiết tha với cuộc sống này nữa. Họ thường nghĩ đến cái chết, vì một lý do đơn giản: không có gì vui vẻ để sống.


Mỗi ngày, tôi tiếp xúc với khoảng 30 người muốn tự sát!

Bác sĩ John Montgomery cho biết: "Càng ngày càng có nhiều người mắc bệnh trầm cảm, con số thống kê gần nhất là 40% người mắc bệnh này hàng năm, nhưng không phải ai cũng biết chính xác tình trạng của mình để mà điều trị".
Bác sĩ Montgomery cũng cho biết thêm, mỗi ngày ông phải tiếp xúc với khoảng 30 bệnh nhân muốn tự sát. "Họ đến gặp tôi trong tình trạng hết sức tiêu cực: khóc lóc, gào thét, chửi rủa cuộc đời, đập phá bệnh viện... Hầu hết đều không còn muốn sống nữa. Nói mọi thứ bế tắc và không lối thoát chỉ là một ám ảnh của người bệnh. Thật sự trầm cảm có thể chữa khỏi nếu bạn hiểu biết về nó. Trầm cảm là một căn bệnh, chứ không phải là một trạng thái tâm lý. Xác định được điều đó, bạn mới có một cái nhìn đúng đắn về bệnh này, và có hướng điều trị nghiêm túc".

Trầm cảm là gì và nguyên nhân dẫn đến trầm cảm?

Có thể hiểu, người mắc chứng trầm cảm là những người cảm thấy tuyệt vọng, vô dụng và tự đổ lỗi cho mình về những cảm giác buồn bực trong lòng đang diễn ra. Họ có thể suy sụp và không tham gia vào những hoạt động thường ngày được nữa, dần dần tự cô lập xa lánh người thân và bạn bè. Và thậm chí, có người còn tự tìm đến cái chết để giải thoát.

Nguyên nhân chính xác của trầm cảm chưa được biết rõ. Sự mất cân bằng về những yếu tố môi trường, di truyền, hóa học có thể là những nguy cơ liên quan với trầm cảm. Khi những cảm xúc tinh thần của một người bị mất cân bằng cũng có thể dẫn đến trầm cảm. Ngoài ra, tuổi tác cũng là một yếu tố. Trầm cảm có thể bắt đầu ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên tuổi trung bình dễ xuất hiện nhất là vào nhóm tuổi 20.




Các triệu chứng để nhận biết bệnh trầm cảm?




Trước hết cần phải hiểu rõ, trầm cảm không phải là sự yếu đuối về nhân cách. Như bất kỳ người bệnh nào, người mắc chứng trầm cảm cũng có thể có những triệu chứng khác nhau. Rất nhiều người mắc chứng trầm cảm thường cảm thấy bối rối, hoặc họ không có những hiểu biết thấu đáo về vấn đề này. Họ có thể cảm thấy tuyệt vọng, không tin là sẽ có cải thiện. Do đó người trầm cảm thường có 2 biểu hiện phổ biến là:




-Mất hứng thú và niềm vui trong sinh hoạt thường ngày.

-Biểu lộ những cảm giác buồn bã hay vô vọng hoặc những cơn khóc nức nở.

Các triệu chứng của trầm cảm phải kéo dài ít nhất 2 tuần và có thể gồm thêm nhiều triệu chứng sau:

-Ngủ nhiều hoặc ít hơn bình thường

-Tư duy không rõ ràng, hay mất tập trung

-Giảm hoặc tăng cân đáng kể

-Dễ cáu gắt, nổi nóng

-Lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi

-Phản xạ chậm chạp

-Ít chăm sóc bản thân

-Giảm hứng thú tình dục

-Nghĩ đến cái chết

-Xa lánh bạn bè và người thân




Nếu bạn thấy mình có những biểu hiện như trên, đừng ngần ngại hay che giấu bệnh, hãy đến ngay các bác sĩ có chuyên môn khám và điều trị kịp thời.




Trầm cảm là một bệnh có thể điều trị được!




Như trên đã nói, bạn cần nhìn nhận rằng trầm cảm là một căn bệnh và có thuốc điều trị nghiêm túc. Đó không phải là 1 dạng bệnh tâm lý và chữa trị chỉ đơn thuần bằng các biện pháp tâm lý. Điều trị trầm cảm có thể cần phải sử dụng cả thuốc điều trị và đối thoại.




Hiện nay, người ta coi trầm cảm là một chứng bệnh do những thay đổi về hóa học của não bộ, hay những chất dẫn truyền thần kinh. Và thuốc chống trầm cảm có tác dụng làm đảo ngược những thay đổi này trong não bộ. Điều quan trọng là phải tuân thủ chương trình điều trị mà bác sĩ đã vạch ra cho bạn một cách nghiêm túc.

Ngoài ra, để chữa dứt hẳn chứng trầm cảm, bạn cũng nên tự mình thay đổi lại những thói quen vận động hàng ngày theo hướng tích cực như lên kế hoạch cho các hoạt động giải trí. Hãy tự sống điều độ hơn và tuyệt đối không che giấu những vấn đề đang gặp phải của mình để có thể có sự hỗ trợ từ xung quanh như người thân và bạn bè.




Bác sĩ John Montgomery cũng nói thêm: "Khi bị trầm cảm, bạn thường có xu hướng tìm đến rượu bia hay các loại thuốc hướng thần để giải quyết. Có thể trong lúc đó, tạm thời bạn sẽ thấy khá hơn, nhưng chính những điều này sẽ làm cản trở mục tiêu điều trị bệnh của bạn. Tình trạng suy sụp sau khi sử dụng rượu và các loại thuốc hướng thần có thể làm tăng cảm giác tội lỗi hay mệt mỏi, và bạn vẫn thấy mình là gánh nặng cho những người xung quanh".




Nhưng hãy yên tâm - bác sĩ John vừa chỉ những bức tranh với dòng chữ "Thank you, Dr Montgomery" treo rất trang trọng trong phòng khám của ông vừa cười nói - Đó là những bức tranh của bệnh nhân trầm cảm vẽ tặng tôi. Họ vẽ chúng sau khi đã được điều trị dứt căn bệnh này. Khi đó, họ yêu đời, lạc quan, vui vẻ, và thiết tha với cuộc sống này hơn bao giờ hết! Họ dễ thương và đáng yêu hơn bao giờ hết!

Theo Libero

Dùng Dầu Cá Đúng Liều
 

Dùng Dầu Cá Đúng Liều







Hồi tháng 6, tôi thấy trên đùi chân trái tôi có một vết bầm lớn bằng ngón tay cái. Tôi đi gặp bác sĩ. Bác sĩ hỏi tôi có té hay va chạm vào đâu không, có cảm thấy đau không. Tôi cho bác sĩ hay là tôi không té, không đụng vào đâu và không cảm thấy đau gì hết.







Bác sĩ cho tôi đi thử máu ngay, còn gọi điện thoại cho pathology hỏi khi nào có kết quả. Bác sĩ nói với tôi là đi đến pathology ngay để thử máu và ngày kia đến gặp bà. Thường thì bác sĩ bảo tôi đi thử máu hay X ray, chẳng bao giờ họ gọi điện thoại hỏi bao giờ có kết quả, lần này tôi hãy còn ngồi ở phòng mạch chờ bác sĩ viết order cho pathology, chưa đi tới pathology mà bác sĩ đã bảo họ gởi kết quả ngay.




Hai ngày sau, tôi trở lại gặp bác sĩ để biết kết quả thử máu, bác sĩ cười tươi nói không có bệnh gì hết, không bị ung thư máu. Và bác sĩ bảo tôi : ngưng uống dầu cá ngay lập tức.





Thông tin về dầu cả trong bản tin này có thể tin được.








Dầu cá chứa nhiều chất dinh dưỡng quý giá bởi được chiết xuất từ cá thu, cá hồi, cá trích, cá ngừ, cá tuyết…

Do đó, các chế phẩm của dầu cá thường chứa một lượng lớn axít béo omega-3. Ngoài ra, chúng còn có vitamin E, canxi, sắt, các vitamin A, B1, B2, B3, C hoặc D. Nhờ vậy mà dầu cá được sử dụng trong việc hỗ trợ điều trị rất nhiều bệnh, phổ biến nhất là những bệnh liên quan tới tim mạch.

Một số người sử dụng dầu cá để giảm huyết áp hoặc triglyceride (mỡ máu). Dầu cá cũng được dùng để phòng ngừa bệnh tim và đột quỵ.




Bằng chứng khoa học cho thấy dầu cá thực sự làm giảm nồng độ triglyceride và có vẻ giúp phòng ngừa bệnh tim cũng như đột quỵ khi sử dụng theo đúng liều khuyến nghị. Dầu cá khá an toàn đối với hầu hết mọi người, bao gồm phụ nữ có thai và cho con bú, khi dùng với liều thấp (3 g trở xuống mỗi ngày).

Tuy nhiên, dùng quá nhiều dầu cá (trên 3 g/ngày) có thể dẫn đến nguy cơ làm tăng đột quỵ hay những tác dụng phụ khác. Cụ thể:

- Dùng hơn 3 g dầu cá mỗi ngày có thể khiến máu khó đông và làm tăng nguy cơ bị chảy máu. Mặt khác, khi dùng dầu cá liều cao còn làm giảm hoạt động của hệ miễn dịch, dẫn đến giảm khả năng chống nhiễm trùng.

- Các tác dụng phụ có thể xảy ra như ợ hơi, hơi thở hôi, ợ nóng, buồn nôn, tiêu chảy, phát ban và chảy máu cam. Uống dầu cá trong bữa ăn hoặc để lạnh có thể giảm những tác dụng phụ này.

- Lạm dụng dầu cá còn có thể khiến những người mắc bệnh gan tăng nguy cơ chảy máu. Những người bị dị ứng với hải sản cũng có thể dị ứng với dầu cá. Uống dầu cá có thể làm tăng triệu chứng của bệnh trầm cảm. Sử dụng dầu cá liều cao còn có thể khiến cho việc kiểm soát đường huyết trở nên khó khăn hơn.

- Dầu cá có thể làm giảm huyết áp và khiến huyết áp tụt xuống quá thấp ở những người đang dùng thuốc hạ huyết áp. Đối với người có HIV/AIDS và các bệnh suy giảm miễn dịch khác, dầu cá liều cao có thể làm giảm đáp ứng miễn dịch của cơ thể.

- Một số nghiên cứu cho thấy dầu cá có thể làm tăng nguy cơ nhịp tim không đều ở những bệnh nhân cấy máy khử rung. Để an toàn, tốt nhất nên tránh các chế phẩm dầu cá. Với trường hợp polyp tuyến có tính gia đình thì dầu cá có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở những người bị căn bệnh này.

- Với thuốc chống đông máu, dầu cá có thể làm máu khó đông. Sử dụng dầu cá cùng với các thuốc chống đông máu có thể làm tăng khả năng xuất huyết. Các thuốc làm máu chậm đông bao gồm: aspirin, clopidogrel (Plavix), diclofenac (Voltaren, Cataflam), ibuprofen (Advil, Motrin, others), naproxen (Anaprox, Naprosyn), dalteparin (Fragmin), enoxaparin (Lovenox), heparin, warfarin (Coumadin)...




Tóm lại, khi sử dụng dầu cá cần có sự chỉ dẫn của thầy thuốc, không tự ý mua dùng để tránh những điều đáng tiếc có thể xảy ra.




Việt Báo (Theo_Alobacsi)

Lợi Ích Của Nho Khô - BS Lương Lễ Hòang
 

Lợi Ích Của Nho Khô - BS Lương Lễ Hòang







Nho khô là món ăn vặt như thuốc cho người bị cao huyết áp, nhờ tác dụng vừa lợi tiểu vừa bổ sung khoáng tố kalium





Chuyên gia tâm lý ở CHLB Đức đã làm một thử nghiệm lý thú về sự lựa chọn nho tươi hay nho khô. Lạ là 7 trong 10 đứa trẻ 2 tuổi chọn ngay nho khô… Nho khô không chỉ hấp dẫn trẻ con mà thậm chí đã có chỗ đứng trân trọng trong lịch sử loài người.



Người tiền sử vì xem nho khô như quà tặng của thượng đế nên dùng món này làm vật trang sức, thậm chí khắc hình nho khô trên vách đá hang động. Theo truyền thuyết ở Trung Đông, cả ngàn năm trước công nguyên, người Do Thái đã dùng nho khô nộp thuế.



Nếu xét về giá trị dinh dưỡng thì nho khô là món ăn hữu ích cho sức khỏe vì rất ít chất béo nhưng lại sinh nhiều năng lượng, dễ bảo quản, nhờ đó là món ăn bỏ túi cho người phải lao tâm lao lực. Hơn thế nữa, nho khô là món ăn vặt như thuốc cho người bị cao huyết áp, nhờ tác dụng vừa lợi tiểu vừa bổ sung khoáng tố kalium.



Kết quả một công trình nghiên cứu ở Mỹ cho thấy huyết áp của người hâm mộ nho khô ổn định hơn nhóm không khoái món này. Một số nhà điều trị thậm chí khuyến khích người từ độ tuổi 40 trở lên nên thường ăn nho khô để cầm chân huyết áp.



Nho khô chứa nhiều chất xơ nên là món ăn bầu bạn của người khổ vì táo bón và bệnh trĩ. Cũng nhờ tác dụng kéo chất béo qua đường ruột nên nho khô gián tiếp hạ cholesterol.



Nhiều thầy thuốc vì thế đã không ngần ngại xếp nho khô vào nhóm thực phẩm thích hợp cho người bị bệnh mạch vành. Theo kết quả một công trình nghiên cứu ở Mỹ, sau một tháng áp dụng, lượng LDL trong máu giảm đáng kể trên số bệnh nhân có 80 – 100g nho khô mỗi ngày trong khẩu phần.



Nho khô còn là nguồn giàu chất sắt. Người thiếu máu, đối tượng vừa qua cơn chấn thương xuất huyết, phụ nữ mang thai, thiếu nữ hay bị rong kinh… nên chọn nho khô để bổ sung chất sắt cần thiết cho cấu trúc lành mạnh của huyết cầu thay vì trông cậy vào thịt, gan rồi khó tránh trục trặc với mỡ máu.



Nho khô thường được dùng để ăn chơi, tráng miệng hay làm các món mứt, bánh. Ăn nhiều nho khô rất có lợi cho sức khỏe.



1. Nho khô giàu chất chống oxy hóa, giúp máu lưu thông tốt. Chất chống oxy hóa có trong nho khô có thể bảo vệ bạn chống lại sự lão hóa và ung thư.



2. Nho khô có chứa lượng calorie cao, vì vậy nho khô giúp các vận động viên có thêm năng lượng dồi dào trước khi thi đấu.



3. Nho khô chứa nhiều chất xơ nên là món ăn bầu bạn của người khổ vì táo bón và bệnh trĩ. Cũng nhờ tác dụng kéo chất béo qua đường ruột nên nho khô gián tiếp hạ cholesterol



4. Nho khô có chứa chất axit oleanolic nên rất tốt cho răng và nướu, giúp ngăn ngừa và chống lại các vi khuẩn gây ra sâu răng.



5. Nho khô ngăn ngừa sự thoái hóa của da. Giống như cà rốt, nho khô rất có lợi cho thị lực.



6. Nho khô có chứa canxi làm xương cứng và chắc hơn. Nếu cơ thể bạn được cung cấp đủ lượng canxi, thì bạn sẽ không phải lo ngại về tình trạng loãng xương.



Nho khô còn là nguồn giàu chất sắt. Người thiếu máu, đối tượng vừa qua cơn chấn thương xuất huyết, phụ nữ mang thai, thiếu nữ hay bị rong kinh... nên chọn nho khô để bổ sung chất sắt cần thiết cho cấu trúc lành mạnh của huyết cầu thay vì trông cậy vào thịt, gan rồi khó tránh trục trặc với mỡ máu.

6 Chất Gây Ung Thư Sát Bên Bạn
 

6 Chất Gây Ung Thư Sát Bên Bạn








Để tránh xa bệnh ung thư, chúng ta phải trở thành những “thợ săn” chất gây ung thư, chứ không phải trở thành “con mồi” của chúng. Mới đây, một tạp chí sức khỏe của Mỹ đã tiến hành xếp hạng mức độ nguy hiểm theo cấp độ 1 – 5, từ nhẹ đến nặng với một số đồ có chứa chất gây ung thư xung quanh chúng ta. Bạn hãy chú ý đến chúng để có thể giảm nguy cơ ung thư nhé.





1. Styrene có trong hộp xốp







Mức nguy hiểm: 1


Theo báo cáo nghiên cứu của Chương trình độc chất học quốc gia của Mỹ, styrene là một chất gây ung thư, có thể phá hủy DNA trong cơ thể người. Styrene được dùng nhiều để sản xuất các loại hộp xốp, nhất là các loại hộp đựng thức ăn, bát, đũa, cốc dùng 1 lần…


Cách phòng ngừa: Hãy tránh xa hoặc hạn chế sử dụng các các sản phẩm này bằng cách tránh làm nóng thức ăn trong những vật liệu nhựa chứa chất polystyrene, đặc biệt là thực phẩm chiên nóng. Nếu đựng các loại thực phẩm này, ở nhiệt độ cao chất styrene trong hộp, cốc... có thể được giải phóng và gây độc.



2. Formaldehyde trong áo sơ mi không nhăn







Mức nguy hiểm: 2


Formaldehyde có thể làm cho áo sơ mi nhăn trông sắc nét và phẳng hơn, nhưng nó có thể đe dọa sức khỏe của bạn. Có bằng chứng cho thấy, formaldehyde có thể dẫn tới ung thư mũi và các khối u trong hệ thống hô hấp.


Cách phòng ngừa: Hãy chọn những chiếc sơ mi bình thường, nếu bạn mặc áo sơ mi không nhăn, trước khi mặc lần đầu hãy giặt sạch chúng. Cục bảo vệ môi trường Mỹ khuyến cáo rằng, giặt sạch trước khi mặc đối với những chiếc áo sơ mi không nhăn có thể giảm tới 60% hàm lượng formaldehyde.



3. Dioxane (dioxan) có trong chất tẩy rửa







Mức nguy hiểm: 3


Năm 2011, Tổng chức Môi trường Thế giới phát hiện, trong chất tẩy rửa có chứa chất gây ung thư là dioxane. Theo cơ quan này, trong khi chất tẩy rửa loại bỏ chất bẩn thì chúng cũng lưu lại các chất có độc dẫn tới ung thư là dioxane.


Biện pháp phòng ngừa: Lựa chọn các chất tẩy rửa thân thiện với môi trường, học cách đọc nhãn ghi thành phần của chất tẩy rửa. Nếu sản phẩm có các thành phần như polyethylene, polyethylene glycol, polyetylen oxit thì đều có khả năng chứa dioxane và bạn nên tránh chúng.



4. Acrylamide có trong khoai tây chiên, bánh rán









Mức nguy hiểm: 3


Khi những thực phẩm giàu carbonhydrate như khoai tây chiên, bánh rán được chiên rán dưới nhiệt độ cao, thường sẽ giải phóng ra acrylamide, nó sẽ gây đột biến DNA của con người, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư.


Biện pháp phòng ngừa: Khi chế biến khoai tây, bạn cần chú ý về nhiệt độ và thời gian chế biến. Nếu thực sự muốn ăn đồ chiên rán, đừng chiên chúng thành quá chín và chuyển sang màu nâu.


Trước khi chiên khoai tây, hãy ngâm chúng trong nước khoảng 2 giờ, cách này có thể giảm một nửa lượng acrylamide.



5. Nitrosamine có trong thuốc lá, thịt xông khói








Mức nguy hiểm: 4


Hợp chất nitrosamine có thể gây ung thư. Ngay cả thuốc lá điện tử cũng bị ảnh hưởng. Ngoài ra, muối nitrit trong xúc xích, thịt xông khói, lạp sườn có thể phản ứng với axit dạ dày, sinh ra chất nitrosamine.


Cách phòng ngừa: Cho dù bạn hút thuốc lá loại gì đều phải cai thuốc. Ngoài ra nên hạn chế ăn các món ướp muối, xông khói, thay đổi cách chế biến thịt, luộc hoặc nấu sẽ an toàn hơn chiên rán.



6. Asen có trong gạo lứt











Mức nguy hiểm: 5


Một cuộc khảo sát về an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng được Hiệp hội nhà tiêu dùng Mỹ tiến hành phát hiện, hàm lượng asen trong gạo lứt đều cao hơn so với gạo trắng. Asen sẽ làm suy giảm chức năng hệ thống hồi phục của cơ thể, nên khi các tế bào bị tổn thương, DNA không thể phục hồi như ban đầu, dễ biến thành ung thư.


Cách phòng ngừa: Trước khi nấu, vo sạch gạo, khi vo, tỷ lệ nước và gạo tối thiểu là 6:1. Ngoài ra, chỉ nên ăn gạo lứt 2 lần/tuần.





Theo Afamily



at 8:22 PM

Symtoms Of Ebola
 

Tác Hại Khôn Lường Khi Để Điện Thoại Trên Giường Ngủ
 

Tác Hại Khôn Lường Khi Để Điện Thoại Trên Giường Ngủ







Theo một cuộc khảo sát mới đây, 44% số người cho biết họ luôn để điện thoại trên giường khi ngủ để không bỏ lỡ bất kỳ cuộc gọi quan trọng nào. Cái tiện lợi chỉ có thế, nhưng điều nguy hại cho sức khỏe của bạn thì không lường trước được.




Bạn đang đặt gối của mình trên cục than

Một thiếu nữ ở Texas (Mỹ) mới đây đã bị đánh thức với mùi khét lẹt xuất hiện trong phòng ngủ. Nguyên nhân là chiếc điện thoại đặt dưới gối đã tan chảy một phần và cháy xém lan ra cả tấm đệm. Hãng điện thoại cho rằng nguyên nhân gây ra vụ cháy là pin thay thế không tương thích. Tài liệu hướng dẫn sử dụng điện thoại đã cảnh báo không nên sử dụng pin và bộ sạc thay thế không tương thích với điện thoại của hãng. Theo đó, các nhà sản xuất cũng cảnh báo nguy cơ hỏa hoạn nếu người dùng để điện thoại dưới gối hoặc các vật dụng dày khác. Vì vậy, bạn nên sử dụng phụ kiện chính hãng đính kèm ban đầu và không đặt điện thoại di động trên giường.





Điện thoại, máy tính bảng, ti vi và những thiết bị khác có màn hình LED… phát ra thứ gọi là ánh sáng xanh. Một số nghiên cứu cho thấy thứ ánh sáng này có thể ức chế việc sản xuất hormone melatonin gây ngủ và phá vỡ nhịp sinh học của chúng ta. Các nhà khoa học lý giải có thể ánh sáng màu xanh có bước sóng giống ánh sáng ban ngày nên cơ thể bị đánh lừa, nghĩ bất cứ thời điểm nào cũng là ban ngày. Để tránh mất ngủ, bạn cần tắt tất cả các thiết bị điện tử 2 giờ trước khi lên giường. Tốt nhất, bạn nên để điện thoại và laptop ở căn phòng khác phòng ngủ.




Chưa lường trước rủi ro về sức khỏe

Hiện chưa có nghiên cứu nào chứng minh về việc sử dụng điện thoại có thể gây ung thư và mối liên quan này vẫn đang còn là nghi vấn. Thực tế, điện thoại di động phát ra lượng nhỏ bức xạ điện ở mức độ có thể kiểm soát được. Tuy nhiên, năm 2011, Tổ chức Y tế thế giới cảnh báo việc sử dụng điện thoại thường xuyên sẽ sản sinh chất gây ung thư ở người, đặc biệt trẻ em có da đầu và hộp sọ mỏng hơn người lớn, dễ bị ảnh hưởng bức xạ hơn. Vì vậy, nếu bạn lo lắng về nguy cơ ung thư do điện thoại gây ra, hãy nhắn tin thay vì gọi điện nếu có thể. Nếu gọi điện, bạn nên để điện thoại cách xa tai, sử dụng tai nghe hoặc mở loa ngoài và tuyệt đối không để di động trên đầu khi ngủ.





Theo Người lao động



at 4:02 PM







No comments:





Post a Comment

HÀNH TRÌNH ĐỔI ĐỜI CỦA NHỮNG CẬU BÉ KHIẾM KHUYẾT BỘ PHẬN SINH DỤC


Bị chó cắn mất "cậu nhỏ" và tinh hoàn lúc 4 tháng tuổi, càng lớn Quang càng đau khổ vì khiếm khuyết. 24 tuổi, sau 3 lần mổ, anh thấy mình "gần như người bình thường".

Quang sinh ra trong một gia đình nghèo, bố là thương binh nặng. Lúc 4 tháng tuổi nằm ngủ trên võng để bố mẹ đi làm, cậu nhóc vừa biết lật thức dậy và rơi xuống đất rồi đại tiện ngay tại đó. Con chó của gia đình đã nuốt trọn bộ phận sinh dục của Quang. Sau đó, em được gia đình đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện Việt Nam - Cuba.

"Cuộc sống của cháu từng như địa ngục. Cháu luôn bị bạn bè trọc ghẹo vì khiếm khuyết của mình. Gia đình cháu phải chuyển đến Lâm Đồng, hy vọng không ai biết 'bí mật' kia nhưng không may ở đó lại có một số người quen và họ đã kể mọi chuyện cho những người xung quanh. Cháu lại tiếp tục bị chế giễu", Quang kể về tuổi thơ đầy nước mắt trong lá thư gửi bác sĩ Roberto DeCastro - người đã trực tiếp phẫu thuật giúp cậu tìm lại niềm tin sống.

15 tuổi, Quang bỏ học vào TP HCM làm. Cậu sống cô độc, buồn chán cho tới khi nghe về chương trình phẫu thuật tái tạo bộ phận sinh dục cho trẻ không may trên tivi và đăng ký ngay. Tháng 8/2011, Quang ra Hà Nội và được các chuyên gia nước ngoài trong chương trình "Thiện Nhân và những người bạn" khám, sau đó mổ lần đầu vào tháng 11 cùng năm. Đến nay, Quang đã thực hiện phẫu thuật 3 lần và đang quá trình hoàn thiện tái tạo bộ phận sinh dục.

"Bác sĩ là một thiên thần có bàn tay ma thuật và trái tim vàng. Bác đã cho cháu hy vọng và tin tưởng vào một tương lai tốt hơn. Cháu rất vui và đã sẵn sàng cho những lần phẫu thuật tiếp theo để thực sự trở thành một người đàn ông bình thường", Quang viết cho bác sĩ Roberto DeCastro.


UserPostedImage
Bác sĩ Roberto DeCastro đang khám bộ phận sinh dục cho một bệnh nhi tại Bệnh viện Nhi trung ương đầu tháng 7. Ảnh: TN.


Chương trình "Thiện Nhân và những người bạn" chuyên phẫu thuật tái tạo bộ phận sinh dục cho trẻ xuất phát từ một sự kiện đặc biệt năm 2006. Ngày đó, bị bỏ rơi trong rừng lúc mới lọt lòng mẹ, bé Thiện Nhân bị động vật tấn công làm mất một chân và gây tổn thương nghiêm trọng bộ phận sinh dục. Chị Trần Mai Anh (Hà Nội) đã nhận nuôi và cùng với ông Greig Craft, Chủ tịch Quỹ Phòng chống Thương vong Châu Á đưa bé đi khắp nơi để tìm phương pháp tái tạo bộ phận sinh dục cho Thiện Nhân.

Trên hành trình đó, họ đã gặp giáo sư Roberto Decastro tại Italy, người sáng tạo ra phương pháp tái tạo bộ phận sinh dục cho trẻ. Giáo sư Decastro cùng các đồng nghiệp đã phẫu thuật cho Thiện Nhân. Sau thành công này, từ năm 2010 đến nay, đội ngũ chuyên gia từ Mỹ và Italy đã tình nguyện tới Việt Nam, thăm khám cho 388 em nhỏ, tiến hành phẫu thuật cho 74 em (cả trai và gái) có hoàn cảnh khó khăn đến từ khắp các tỉnh thành.

Tháng 6 vừa qua, nhóm chuyên gia tới Việt Nam thực hiện kỳ phẫu thuật thứ sáu, dự kiến dịp này sẽ mổ cho 32 em tại Bệnh viện nhi - phụ sản Đà Nẵng, Bệnh viện nhi đồng 2 TP HCM và Bệnh viện Nhi trung ương. Chương trình tài trợ tất cả chi phí đi lại và ăn ở cho các gia đình bệnh nhân tham gia.


UserPostedImage
Nhóm bác sĩ trong chương trình "Thiện Nhân và những người bạn" đang phẫu thuật cho một bệnh nhi. Ảnh: TN.


Bà Trần Mai Anh, người sáng lập chương trình cho biết, nhờ có những tấm lòng hảo tâm của rất nhiều người, chương trình đã giúp nhiều trẻ có lại cuộc sống bình thường. Ngoài việc trực tiếp phẫu thuật cho trẻ kém may mắn, chương trình còn tổ chức những buổi hội thảo chuyên ngành để các bác sĩ Việt Nam và quốc tế trao đổi về phương pháp phẫu thuật tiên tiến này.

“Nhiều người chỉ quan tâm tới các phẫu thuật sứt môi, hở hàm ếch để sửa dị tật bẩm sinh trên khuôn mặt mà chưa thấy được hậu quả nặng nề của các tổn thương và dị tật ở bộ phận sinh dục. Các ca phẫu thuật này không chỉ giúp các em nhỏ có thể tiểu tiện bình thường, không còn mặc cảm, xấu hổ mà còn giúp các em có một cuộc sống hòa đồng và hữu ích”, chủ tịch Quỹ Phòng chống thương vong Châu Á, ông Greig Craft cho biết thêm.

Thực tế, nhiều trẻ được phẫu thuật trong chương trình mắc những dị tật liên quan đến vùng sinh dục rất phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống. Trường hợp bé Tú (quận Bình Tân, TP HCM) là một điển hình.

Thanh chào đời đã bị dị tật nghiêm trọng ở bộ phận sinh dục với các biểu hiện thành bụng hở, nhìn thấy rõ một phần của bàng quang, không có hậu môn, không có cơ quan sinh dục ngoài. Trong y khoa, bệnh này được gọi là “ổ nhớp lộ ngoài”. Từ khi mới sinh, bé tiểu tiện và đại tiện ở chung một đường, thoát ra ở cùng một lỗ nhỏ trên thành bụng.

Từ năm 2007, khi được 2 tuổi, Tú đã trải qua vài lần phẫu thuật để tạo hậu môn, bàng quang giả nhưng không thành công, lúc thì bàng quang lộ ra ngoài, lúc thì đại tiểu tiện không tự chủ. Em cũng không có khung xương bẹn để giữ bàng quang trong cơ thể và bị dị tật bẩm sinh ở khung xương nên không thể đi lại. Bố và mẹ Tú người làm thợ hồ, người làm công nhân nên gia đình vô cùng khó khăn, tuy vậy, họ vẫn quyết tâm chữa bệnh cho con.

Sau lần đầu tiên Tú được bác sĩ Roberto DeCastro khám và phẫu thuật vào tháng 6/2012, hiện tại, em vừa trải qua ca phẫu thuật lần 2 tại BV Nhi đồng 2, TP HCM và đang được chăm sóc tại viện.

"Tôi vẫn nhớ rất rõ ngày biết tin về chương trình "Thiện Nhân và những người bạn". Con tôi đăng ký thứ 26. Từ ngày đó, gia đình tôi bắt đầu nuôi dưỡng hy vọng có ngày con sẽ hoàn toàn lành lặn", anh Du tâm sự.

Chị Trần Mai Anh cho biết, khuyết tật bộ phận sinh dục không đơn thuần chỉ là khiếm khuyết về mặt cơ thể mà liên quan đến tất cả bộ phận khác. Trong đó, tâm lý là một trong những vấn đề mà các em phải đối mặt và cần được gia đình, cộng đồng giúp đỡ.

Trung là một cậu bé quê ở Đồng Nai. Trung sinh ra với bộ phận ngoài là nữ. Vài tháng sau, mẹ Trung phát hiện khi con khóc thì có hạt gì đó gần bộ phận sinh dục nổi lên. Kết quả siêu âm cho thấy đó là tinh hoàn. Bố mẹ Trung đưa con đi xét nghiệm nhiễm sắc thể thì được xác định bé là nam. Bé được phẫu thuật lần đầu để đưa 2 tinh hoàn ẩn xuống bìu, nhưng tình trạng bệnh vẫn phức tạp.

Tháng 8/2011, Trung được bác sĩ DeCastro lần đầu thăm khám tại Hà Nội. Tháng 11, em được phẫu thuật lần đầu. Tuy vậy để có được bộ phận sinh dục như một bé trai bình thường, Trung cần phải trải qua nhiều ca phẫu thuật nữa. Hiện tại, em vừa mổ lần thứ năm và đã xuất hiện, với tình trạng sức khỏe ổn định.

Mẹ Trung kể, cậu con trai 17 tuổi của chị bắt đầu bước vào giai đoạn dậy thì nên chị rất lo lắng. Mỗi lần đi học, Trung mặc cảm vì mình là con trai nhưng phải đi tiểu ngồi. "Tôi chỉ luôn nhắc con rằng, có rất nhiều bạn còn bị bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng tới tính mạng, để cháu lạc quan hơn và tiếp tục cố gắng học tập, đợi khi được phẫu thuật hoàn thiện", chị nói.


Quote:
Tính đến tháng 6/2014, kỳ phẫu thuật lần thứ sáu này đã nhận được 80.000 USD từ nhiều tấm lòng hảo tâm trong và ngoài nước, nhiều doanh nhân ở Việt Nam, Singapore, Mỹ và Đại sứ quán Italy tại Hà Nội. Tuy nhiên, để có thể phẫu thuật và khám được cho tất cả các em nhỏ, chương trình vẫn cần thêm 80.000 USD. Chương trình hy vọng sẽ tiếp tục duy trì để giúp được nhiều trẻ không may.

Những gia đình có con nhỏ gặp bất thường ở bộ phận sinh dục hay các vùng liên quan (cả bé trai và gái) có thể liên hệ để được tư vấn và đăng ký lịch khám, phẫu thuật qua email: chuongtrinhthiennhan @gmail.com hoặc Hotline: 0942.95.95.98

chứng mất ngủ của bạn
 

CHỨNG MẤT NGỦ (INSOMNIA)

NHỮNG NGUYÊN NHÂN GÂY MẤT NGỦ ,
NHỮNG PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ VÀ
NHỮNG CÁCH TRỊ LIỆU
( INSOMNIA CAUSES, CURES, AND TREATMENTS )

Lynn Ly Phỏng Dịch theo trang web của
Hiệp Hội Hướng Dẫn Trợ Giúp Giải Quyết Những Thử Thách
về Sức Khỏe tại Hoa Kỳ
(htXp://helpguide.org/life/insomnia_treatment.h tm )


Có phải bạn đang vật vã, cố gắng hết sức cả hàng giờ để ngủ cho dù bạn đang mệt mỏi như thế nào? Hoặc là bạn thức giấc lúc nửa đêm và tỉnh táo nằm như vậy trong cả giờ đồng hồ , bồn chồn nhìn đồng hồ , cảm giác thời gian trôi đi ? Nếu đúng như vậy, bạn đã tìm đúng nơi này để được trợ giúp . Chứng bệnh mất ngủ là một vấn đề rất phổ biến về giấc ngủ . Thật bực bội khi trăn trở suốt đêm, rồi cũng chỉ là thức giấc với đôi mắt mở thao láo nghe âm thanh gõ nhịp của chuông đồng hồ báo thức và tình trạng bực bội kéo dài suốt ngày trong cực kỳ mệt mỏi

Chứng mất ngủ lấy mất đi 1 số lượng năng lực làm việc, tâm tình tính khí , và khả năng hoạt động trong ngày của bạn . Chứng mất ngủ mãn tính có thể góp phần vào những vấn đề sức khỏe như bệnh tim, cao huyết áp, và bệnh đái đường / bệnh tiểu đường . Nhưng bạn không cần phải kiên nhẫn chịu đựng chứng mất ngủ. Những thay đổi đơn giản trong lối sống của bạn và trong thói quen hàng ngày có thể làm ngừng chứng bệnh mất ngủ ban đêm .

KHỔNG NGỦ ĐƯỢC ? AM HIỂU VỀ CHỨNG MẤT NGỦ VÀ NHỮNG TRIỆU CHỨNG CỦA CHỨNG BỆNH MẤT NGỦ (CAN’T SLEEP? UNDERSTANDING INSOMNIA AND ITS SYMPTOMS )

Chứng mất ngủ là sự mất khả năng để có được số lượng giấc ngủ mà bạn cần có để khi thức dậy có được cảm giác được nghỉ ngơi và được khoan khoái mới mẻ lại . Bởi vì những người khác nhau cần số lượng khác nhau về giấc ngủ, mất ngủ được định nghĩa / được xác định bởi chất lượng giấc ngủ của bạn và bạn cảm thấy thế nào sau khi ngủ - không phải là số giờ mà bạn ngủ hoặc bạn ngủ chập chờn nhanh chóng ra sao . Ngay cả khi nếu bạn dùng 8 tiếng đồng hồ ban đêm trên giường, nếu bạn cảm giác buồn ngủ và mệt mỏi ban ngày , có thể là bạn đang bị chứng mất ngủ

Mặc dù chứng mất ngủ là một loại bệnh về giấc ngủ phổ biến nhất, căn bệnh này không phải là một rối loại giấc ngủ đơn thuần . Chính xác hơn thì hãy liên tưởng chứng mất ngủ như là 1 triệu chứng của một vấn đề khác . Vấn đề gây ra chứng mất ngủ có khác biệt giữa người này so với người kia . Vấn đề có thể là điều gì đó đơn giản như uống quá nhiều chất kích thích caffein vào ban ngày hoặc một vấn đề phức tạp hơn như là đang trong tình trạng trị liệu căn bệnh nào đó hoặc đang cảm thấy quá tải / quá nặng nề tránh nhiệm

Tin tốt lành là hầu hết các trường hợp mất ngủ có thể được chữa khỏi bằng những thay đổi mà bạn có thể tự thực hiện mà không phải dựa vào các chuyên gia / bác sĩ chuyên khoa về giấc ngủ hoặc chuyển sang dùng thuốc theo toa bác sĩ hoặc thuốc hoặc uống thuốc ngủ không cần toa bác sĩ được bày bán trên kệ trong các tiệm thuốc.


NHỮNG TRIỆU CHỨNG CỦA CHỨNG BỆNH MẤT NGỦ (SYMPTOMS OF INSOMNIA) :


•Khó khăn chìm vào giấc ngủ / khó khăn ngủ thiếp đi dù đã mệt mỏi

•Thường xuyên thức giấc trong đêm

•Khó khăn trong việc quay trở lại giấc ngủ khi tỉnh giấc

•Giấc ngủ không khoan khoái , sảng khoái, thoải mái

•Lệ thuộc vào thuốc ngủ hoặc rượu để ngủ thiếp đi

•Tỉnh giấc rất sớm vào buổi sáng

•Buồn ngủ vào ban ngày , mệt mỏi, hoặc cáu gắt / gắt gỏng

•Khó khăn trong việc tập trung tư tưởng ở ban ngày




NHỮNG NGUYÊN NHÂN GÂY NÊN CHỨNG BỆNH MẤT NGỦ: PHỎNG ĐOÁN RA TẠI SAO BẠN KHÔNG THỂ NGỦ ĐƯỢC (CAUSES OF INSOMNIA: FIGURING OUT WHY YOU CAN’T SLEEP)

Để điều trị một cách chuẩn xác và trị liệu căn bệnh mất ngủ của bạn, bạn cần trở thành một người trinh thám, một nhân viên điều tra về giấc ngủ . Những vấn đề về cảm xúc như sự căng thẳng, buồn phiền lo âu, trầm cảm là nguyên nhân gây ra phân nửa trên tổng số các trường hợp mất ngủ. Nhưng những thói quen ở ban ngày của bạn, giờ giấc ngủ nghỉ thường ngày, và thể chất khỏe mạnh cũng có thể đóng 1 vài trò góp phần gây ra mất ngủ .


Những Nguyên Nhân Gây Nên Chứng Mất Ngủ (Causes Of Insomnia):

•Bạn có đang trong tình trạng bị đồn nén công việc và căng thẳng không ?

•Bạn có đang bị trầm cảm không ( có đang trong tình trạng bị thất tình , thất trí , buồn phiền, tinh thần sa sút tuột dốc không) ? Bạn có cảm giác trống rỗng hay đang thất vọng không ?

•Bạn có cố gắng vật vã trong những cảm giác lo âu sợ hãi bồn chồn không nguôi ngoai không ?

•Bạn có vừa trải qua một biến động lớn , một dau thương mất mát hay trải qua 1 chấn thương cả thể xác lẫn tâm hồn không ?

•Bạn có đang sử dụng thuốc men mà có ảnh hưởng đến giấc ngủ không ?

•Bạn có bị những vấn đề về sức khỏe nào đó mà ảnh hưởng đến giấc ngủ không ?

•Hoàn cảnh nơi phòng ngủ của bạn có được yên tĩnh và thoải mái không ?

•Bạn có cố gắng đi ngủ dúng giờ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày không ?




NHỮNG NGUYÊN NHÂN VỀ TINH THẦN VÀ THỂ CHẤT PHỔ BIẾN VỀ CHỨNG MẤT NGỦ (COMMON MENTAL AND PHYSICAL CAUSES OF INSOMNIA):

Đôi khi, chứng bệnh mất ngủ chỉ kéo dài một vài ngày và tự nó biến mất, đặc biệt là khi chứng bệnh mất ngủ gắn liền với một nguyên nhân tạm thời thật rõ ràng, như là sự căng thẳng về một bài thuyết trình sắp diễn ra, một cuộc chia tay / một đổ vỡ tình cảm thật đau khổ, hoặc sự thay đổi nhịp sinh học của cơ thể ( jet lag = desynchronosis = là một tình trạng sinh lý mà kết quả từ sự thay đổi nhịp sinh học của cơ thể). Những lần khác, chứng mất ngủ thì dai dẳng kéo dài. Chứng mất ngủ mãn tính thường được gắn liền với một vấn đề tiềm ẩn về tâm thần hoặc về cơ thể


•Những vấn dế thuộc về tâm lý mà gây ra chứng mất ngủ : trầm cảm, buồn hiên lo lắng, căng thẳng trường kỳ / căng thẳng mãn tính, rối loạn lưỡng cực, rối loạn căng thẳng sau chấn thương .

•Những loại thuốc có thể gây mất ngủ: thuốc chống trầm cảm, thuốc trị cảm cúm mà có chứa chất rượu cốn; thuốc giảm đau nhức mà có chứa chất caffein (Midol, Excedrin); thuốc lợi tiểu, thuốc corticosteroids, thyroid hormone, thuốc trị cao huyết áp .

•Những vấn đề về bệnh tật mà có thể gây chứng bệnh mất ngủ : Bệnh Hen Suyễn, các loại bệnh dị ứng, bện Parkinson , cường giáp, Trào ngược dạ dày thực quản (acid reflux =Gastroesophageal reflux disease = GERD), bệnh thận, ung thư , hoặc đau nhức kinh niên,

•Những rối loạn giấc ngủ mà có thể gây ra chứng mất ngủ : ngừng thở khi ngủ , chứng ngủ gục ban ngày , hội chứng tê chân / hội chứng chân bồn chồn




BỒN CHỒN LO LẮNG VÀ TRẦM CẢM: HAI TRONG SỐ NHỮNG NGUYÊN NHÂN PHỔ BIẾN NHẤT VỀ CHỨNG BỆNH MẤT NGỦ MÃN TÍNH (ANXIETY AND DEPRESSION: TWO OF THE MOST COMMON CAUSES OF CHRONIC INSOMNIA)


Đa số những người đang hứng chịu một sư rối loạn buồn phiền lo âu hoặc trầm cảm thường gập rắc rối khi ngủ. Hơn thế nữa, việc thiếu ngủ có thể làm cho các triệu chứng lo âu hay trầm cảm trở nên nặng hơn / tồi tệ hơn . Nếu chứng mất ngủ của bạn gây ra bởi buồn phiền lo âu hoặc trầm cảm, việc sử lý những vấn đề tiềm ẩn về tâm lý là mấu chốt trị liệu .

Để trợ giúp xác định các triệu chứng buồn phiên lo âu và trầm cảm, hãy xem (tài liệu sau đây) :


•Những rối loạn và xâm lấn của sự buồn phiền lo âu : những dấu hiệu , những triệu chứng và những chọn lựa điều trị

•Am hiểu Trầm Cảm: Những dấu hiệu, những triệu chứng , những nguyên nhân, và sự trợ giúp




NHỮNG PHƯƠNG PHÁP TRỊ LIỆU CHỨNG MẤT NGỦ VÀ NHỮNG ĐIỀU TRỊ VIỆC THAY ĐỔI NHỮNG THÓI QUEN MÀ LÀM GIÁN ĐOẠN / PHÁ VỠ GIẤC NGỦ (INSOMNIA CURES AND TREATMENTS: CHANGING HABITS THAT DISRUPT SLEEP)

Cho dù đang khi tiến hành điều trị các vấn đề tiềm ẩn về thể chất và tâm thần có bước đầu tốt đẹp, phương cách này có thể không đủ để điều trị căn bệnh mất ngủ của bạn . Bạn cũng cần xem xét lại những thói quen hằng ngày của bạn . Một số trong những điều bạn đang thực hiện để đối phó với chứng mất ngủ thực sự có thể làm cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn.

Thí dụ, có thể bạn đang sử dụng thuốc ngủ hoặc uống rượu để ngủ thiếp đi, những thứ nay thường làm gián đoạn giấc ngủ / phá vỡ giấc ngủ nhiều hơn về lâu dài. Hoặc có thể bạn uống quá nhiều cafe vào ban ngày , làm cho việc ngủ thiếp đi trở nên khó hơn sau đó . Thông thường , việc thay đổi những thói quen mà củng cố lại sự thiếu ngủ cũng đủ để khắc phục chứng mất ngủ theo luôn . Phải mất vài ngày để cho cơ thể bạn quen với sự thay đổi, nhưng một khi bạn thực hiện được, bạn sẽ ngủ ngon / ngủ tốt hơn

SỬ DỤNG CUỐN SỔ TAY GHI CHÉP VỀ GIẤC NGỦ ĐỂ XÁC ĐỊNH NHỮNG THÓI QUEN GÂY RA CHỨNG MÚC NGỦ (USING A SLEEP DIARY TO IDENTIFY INSOMNIA-INDUCING HABITS

Một số thói quen như là đã ăn sâu vào người mà bạn có thể bỏ qua thói quen này vậy là một đóng góp đáng kể cho việc trị liệu chứng mất ngủ của bạn. Có thể những thói quen lâu ngày / thói quen có tính cách như sợi dây xích ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn nhiều hơn bạn (tự) nhận biết ra . Hoặc giả có thể bạn không bao giờ liên hệ đến việc xem truyền hình ban đêm của bạn hay sử dụng Internet với sự khó khăn về giấc ngủ của bạn . Hãy gìn giữ 1 quyển sổ nhật ký ghi chép giờ giấc ngủ nghỉ là một phương cách hỗ trợ tốt để điểm ra những thói quen và những hành vi / những hoạt động góp phần vào sự mất ngủ của bạn

Tóm lại là bạn phải ghi chép lại những chi tiết từng ngày về những thói quen trong ngày , giờ giấc ngủ nghỉ , và những triệu chứng mất ngủ . Thí dụ, bạn có thể theo dõi khi nào bạn lên giường đi ngủ và khi nào bạn thức dậy , nơi bạn nằm ngủ, bạn ăn uống gì , và bất kỳ những sự việc căng thẳng nào mà xẩy ra trong ngày

NHỮNG THÓI QUEN MÀ KHIẾN CHO CHỨNG MẤT NGỦ TỆ HẠI HƠN:( HABITS THAT MAKE INSOMNIA WORSE)

•Uống quá nhiều chất caffein

•Uống rượu hay hút thuốc trước khi lên giường

•Ngủ nhiều giấc suốt ngày

•Một thời khóa biểu không bình thường về giấc ngủ / Ý nói là ngủ không đúng giờ




BẢNG MẪU NHẬT KÝ GHI CHÉP VỀ GIẤC NGỦ CHO 1 TUẦN (WEEKLY SLEEP DIARY SAMPLE)



Chi Tiết

Chủ Nhật

Thứ Hai

Thứ Ba

Thứ Tư

Thứ Năm

Thứ Sáu

Thứ Bảy


Thể Dục
Bạn đã thể dục gi ? Khi nào ? Kéo dài tổng cộng trong bao lâu ?
Ngủ trưa / ngủ chợp mắt 1 lát
Nơi nào ? Lúc nào ? Kéo dài bao lâu ?
Chất Rượu và Caffein
Dùng loại nào ? Số lượng ? Khi nào ?
Cảm giác
Vui , buồn , căng thẳng , lo âu sợ hãi bồn chồn , những nguyên nhân chính khác
Thức Ăn và Nước Uống trong bũa ăn tối, ăn chơi
Ăn gì uống gì ? Khi nào ?
Thuốc men và thuốc ngủ
Loại thuốc gì ? Liều lượng ? Uống khi nào ?
Thời khóa biểu giờ giấc đi ngủ hằng ngày Tự tham thiền / tự điều chỉnh suy nghĩ ra sao ? Trong bao lâu thì ngủ
Thời gian ngủ trong bao lâu thì thức


HÒA NHẬP NHỮNG THÓI QUEN MỚI ĐỂ TRỢ GIÚP CHO GIẤC NGỦ CỦA BẠN (ADOPTING NEW HABITS TO HELP YOU SLEEP)

• Phải bảo đảm phòng ngủ của bạn được yên tĩnh, tối, và mát mẻ. Tiếng ồn , ánh sáng và hơi nóng có thể quấy rối giấc ngủ . Hãy cố gắng sử dụng 1 máy cản âm thanh / máy cản tiếng ồn hay dụng cụ bịt tai dể loại bỏ tiếng ồn bên ngoài , mở cửa sổ hay quạt máy để giữ căn phòng được mát mẻ , và đóng màn cửa để làm tối căn phòng hay một khăn bịt mắt để che chắn ánh sáng .

•Hãy bám chặt vào 1 thời khóa biểu ngủ nghỉ bình thường . Hãy hỗ trợ đồng hồ sinh học của bạn bằng cách đi ngủ và thức dậy đúng giờ mỗi ngày, bao gồm cả ngày nghỉ cuối tuần. Hãy thức dậy đúng giờ vào buổi sáng cho dù nếu bạn có bị mệt mỏi . Việc này sẽ trợ giúp bạn quay trở lại nhịp điệu giấc ngủ bình thường

•Tránh những giấc ngủ ngắn trong ngày . Nghỉ trưa hay chợp mắt ngủ trong ngày có thể làm khó ngủ hơn vào ban đêm . Nếu bạn cảm thấy thích chợp mắt ngủ / ngủ trưa, hãy giới hạn là chỉ ngủ trưa / chợp mắt ngủ trong 30 phút trước 3 giờ chiều

• Hãy tránh hoạt động có tính cách kích thích và tình huống căng thẳng trước khi đi ngủ . Việc này bao gồm thể dục mạnh mẽ; những tranh luận lớn hay bàn cãi / cãi vả / cãi lộn ; và TV, computer; hoặc sử dụng các trò chơi điện tử . Hãy tắt tất cả các máy điện tử tối thiểu 1 giờ đồng hồ trước khi ngủ

•Giảm thiểu tối đa chất caffein, rượu, và chất nicotine (nicotinechất trong thuốc lá) . Hãy ngừng uống các loại giải khát có chất caffein tối thiểu 8 tiếng đồng hồ trước khi lên giường . Tránh uống bia rượu vào buổi tối . Khi mà chất cồn rượu có thể làm cho bạn buồn ngủ , (nhưng) nó can thiệp vào chất lượng giấc ngủ của bạn . Hãy bỏ hút thuốc lá hoặc tránh hút thuốc lá vào ban đêm, khi mà chất nicotine là một chất kick thích .




NHỮNG LỜI KHUYÊN / NHỮNG MẸO NHỎ KHÁC DỂ CÓ ĐƯỢC GIẤT NGỦ NGON HƠN (MORE TIPS FOR GETTING BETTER SLEEP)

Tìm hiểu làm thế nào để tạo ra một môi trường ngủ tốt hơn, phát triển một thói quen thư giãn trước khi đi ngủ, tối ưu hóa thời khóa biểu / lịch trình giờ giấc giấc ngủ của bạn, và ăn uống và tập thể dục để hỗ trợ giấc ngủ, trong số các chiến lược khác .

Đọc thêm : Những lời khuyên / những mẹo nhỏ để có được giấc ngủ ngon hơn : Làm thế nào để ngủ ngon vào mỗi đêm (Lynn sẽ phỏng dịch thông tin này sau )


NHỮNG PHƯƠNG PHÁP TRỊ LIỆU CHỨNG MẤT NGỦ VÀ NHỮNG ĐIỀU TRỊ TRUNG HÒA / GIẢM THIỂU LO ÂU BỒN CHỒN KHI BẠN KHÔNG THỂ NGỦ
(INSOMNIA CURES AND TREATMENTS: NEUTRALIZING ANXIETY WHEN YOU CAN’T SLEEP)

Bạn có càng nhiều sự rắc rối về giấc ngủ, thì những rắc rối đó càng bắt đầu xâm nhập vào suy nghĩ của bạn . Bạn có thể sẽ sợ hãi khi đi ngủ vì bạn biết ngay rằng bạn sẽ phải lăn lộn và trăn trở hàng giờ hoặc tỉnh giấc vào 2 giờ sáng , rồi lập lại (sự trăn trở và tỉnh giấc). Hoặc có lẽ bạn đang lo lắng bởi vì bạn có điều gì đó thực hiện quan trọng vào ngày mai , và nếu bạn không có đủ một lần 8 giờ liên tục, bạn chắc chắn là bạn sẽ không làm được tốt cho ngày mai. Nhưng việc khổ sở và mong mỏi giấc ngủ khó khăn (như vậy) chỉ làm cho chứng mất ngủ trầm trọng hơn. Việc lo lắng để có giấc ngủ hoặc bạn có mệt mỏi như thế nào có thể làm cho bạn chìm đắm với adrenaline ( Lynn Ly chú thích : andrenaline là chất nội tiết, 1 loại hooc moon dẫn truyền thần kinh . Khi sản xuất trong cơ thể, chất adrenaline này làm tăng nhịp tim, lượng máu chạy trong mạch máu và làm giãn nở đường khí quản và tham dự vào các phản ứng phản hồi trong tranh đấu của hệ thần kinh giao cảm ), và trước khi bạn nhận biết ra , bạn thật tỉnh táo với đôi mắt mở thao láo

LEARNING TO ASSOCIATE YOUR BED WITH SLEEPING, NOT SLEEPLESSNESS

Nếu những lo âu về giấc ngủ xâm nhập vào đường hướng năng lực của bạn, để thoát ra sự xâm nhập này vào ban đêm, các chiến lược sau đây có thể giúp đỡ. Mục tiêu là rèn luyện cơ thể của bạn để kết hợp giường nằm với giấc ngủ và không có gì khác - đặc biệt là không nổi giận /thất vọng và lo âu bồn chồn.


•Chỉ sử dụng giường ngủ cho việc ngủ nghỉ và quan hệ tình dục . Không dùng làm việc, đọc sách, xem TV, hoặg sử dụng computer trên giường hoặc trong phòng ngủ . Mục tiêu duy nhất là kết hợp phòng ngủ với giấc ngủ , do đó não bộ của bạn và cơ thể sẽ đón nhận tín hiệu mạnh mẽ là đến giờ giỗ giấc ngủ khi bạn lên giường.

•Hãy ra khỏi giường khi bạn không thể ngủ . Đừng cố tự ép mình vào giấc ngủ . Trăn trở và lăn lộn chỉ làm gia tăng sự lo âu bồn chồn . Hãy đứng lên, rời khỏi phòng ngủ, và làm gì đó thư giãn , như đọc sách, uống 1 ly nước trà ấm ấm loại không có chất kích thích caffein , tắm , hoặc lắng nghe âm nhạc nhẹ nhàng . Khi bạn buồn ngủ, quay trở lại giường ngủ .

•Di dời đồng hồ trong phòng ngủ ra xa xa khỏi tầm nhìn . Việc bồn chồn lo lắng nhìn nhịp đồng hồ khi bạn không thể ngủ - việc nhận biết rằng bạn sẽ bị cực kỳ mệt mỏi khi thời gian (dành cho giấc ngủ) mất dần - chắc chắn là nguyên nhân tạo ra chứng mất ngủ .



Cũng thật hữu ích khi thách thức các thái độ tiêu cực về vấn đề giấc ngủ và mất ngủ của bạn mà bạn bị chứng mất ngủ này phát triển theo thời gian. Mấu chốt là việc nhận thức ra tự đánh bại những suy nghĩ và thay thế chúng với những suy nghĩ thiết thực hơn.



THÁCH THỨC NHỮNG SUY TƯỞNG TỰ ĐÁNH BẠI LÀ NGUỒN NGUYÊN LIỆU CHO CHỨNG MẤT NGỦ
( CHALLENGING SELF-DEFEATING THOUGHTS THAT FUEL INSOMNIA )




SUY NGHĨ TỰ ĐÁNH BẠI (SELF-DEFEATING THOUGHT)


KHUYẾN KHÍCH GIẤC NGỦ QUAY TRỞ LẠI (SLEEP-PROMOTING COMEBACK)

Những mong đợi không thiết thực : Tôi sẽ có thể ngủ ngon hằng đêm giống như một người bình thường . Tôi sẽ không có 1 vấn đề gì: Rất nhiều người vật vã chiến đấu với giấc ngủ theo thời gian / trong từng ngày . Tôi sẽ có thê/ ngủ với sự rèn luyện .
Sự phóng đại: Đêm nay là đêm duy nhất như mọi đêm, một đêm khác của sự đau khổ vì mất ngủ . Không có đêm nào giống đêm nào . Một đêm tôi ngủ ngon hơn so với những đêm khác
Hệ Quả Xấu / Tin tưởng là nhiều thứ tồi tệ hơn từ sự tồi tệ hiện giờ : Nếu tôi không thể ngủ nghỉ chút chút , tôi sẽ làm hỏng cuộc thuyết trình và nguy cơ mất việc Tôi có thể làm tốt cuộc thuyết trình cho dù nếu tôi mệt mỏi . Tôi vẫn có thể nghỉ ngơ và thư thái thư giãn đêm nay, ngay cả nếu tôi không thể ngủ
Vô Vọng / Mất Hy Vọng: Tôi không bao giờ sẽ có thể ngủ ngon . Giấc ngủ ngon ra ngoài tầm kiểm soát của tôi. Chứng mất ngủ có thể được điều trị . Nếu tôi ngừng lo lắng quá nhiều và tập trung vào các giải pháp tích cực, tôi có thể đánh bại nó .
Dự Đoán: Sẽ phải tốn tối thiểu 1 giờ đồng hồ để chìm vào giấc ngủ tối nay . Tôi biết vậy mà Tôi không biết điều gì sẽ xảy ra tối nay . Có lẽ tôi sẽ ngủ nhanh chóng nếu tôi sủ dụng các chiến lược


Hãy nhớ rằng, việc thay thế những ý nghĩ tự phản kháng / tự đánh bại cần thời gian và rèn luyện . Bạn có thể tìm thấy nó hữu dụng để ghi xuống bảng liệt kê của riêng mình , việc ghi lại những suy nghĩ tiêu cực mà bật bung và làm sao bạn có thể kháng cự chúng . Bạn có thể ngạc nhiên về những suy nghĩ tiêu cực thường chạy trong đầu của bạn. Hãy kiên nhẫn và yêu cầu hỗ trợ nếu bạn cần.

NHỮNG KỸ THUẬP THƯ GIÃN / THẢ LỎNG CÓ THỂ GIÚP BẠN NGỦ NGON ( RELAXATION TECHNIQUES THAT CAN HELP YOU SLEEP )


•Một thói quen đi ngủ thư giãn. Như một sự khởi đầu để rèn luyện sự buông xả thư giãn của bạn, hãy phát triển một thói quen đi ngủ êm ả yên tĩnh. Hãy tập trung vào sự yên tĩnh, các hoạt động nhẹ nhàng / hoạt động làm êm dịu , chẳng hạn như đọc sách, đan len, hoặc lắng nghe nhạc nhẹ . Hãy để đèn sáng ở mức độ thấp . Sự thư giãn sau đó và những kỹ thuật điều chỉnh sự căng thẳng có thể trợ giúp bạn đi vào một trạng thái thoải mái hơn.

•Thở bằng bụng / Kỹ thuật hít thở sâu đưa hơi thở xuống bụng Hầu hết chúng ta không hít thở sâu thật sâu như chúng ta nên hít thở sâu như vậy . Khi chúng ta hít thở sâu và đầy đủ, không chỉ liên quan đến lồng ngực, mà còn bụng, vùng lưng bên dưới, và vùng xương sườn ở lồng ngực, hít thở sâu thực sự có thể giúp hệ thống thần kinh trung ương (parasympathetic nervous system ) của chúng ta kiểm soát sự buông xả thư giãn. Hãy nhắm mắt lại, và cố gắng hít sâu, hit thở chậm chậm từ tốn, làm cho từng hơi thở sâu hơn làn hơi thơ trước đó . Hít bào bằng lỗ mũi và thở ra bằng miệng . Bạn có thể cố gắng thở ra một hơi dài hơn hít vào.

•Sự buông xả cơ bắp tiếp diễn không ngừng Việc buông xả cơ bắp tiếp diễn không ngừng thì dễ dàng hơn là nói. Hãy nằm xuống hoặc tự làm cho bạn cảm thấy thoải mái . Bắt đầu từ bàn chân của bạn , duỗi thăng / căng thẳng cơ bắp thật căng như bạn có thể làm . Giữ như vậy trong vòng 10 tiếng đếm (đếm từ 1 - 10) , rồi thì buông lỏng . Tiếp tục làm vậy cho từng nhóm bắp thịt trong cơ thể bạn , vận động như vậy từ bàn chân lên đến đỉnh đầu



HƯỚNG DẪN TỪNG BƯỚC TỪNG BƯỚC ĐỂ PHÁT TRIỂN VIỆC THỰC HÀNH BUÔNG RẢ THƯ GIÃN HẰNG NGÀY (A STEP-BY-STEP GUIDE TO DEVELOPING A DAILY RELAXATION PRACTICE)

Tìm hiểu thêm về kỹ thuật buông xả làm thư giãn mà có thể giúp giấc ngủ của bạn, bao gồm làm thế nào để bắt đầu một thực hành thiền định, điều khiển sự buông xả thư giãn cơ bắp tiếp diễn không ngừng , tận dụng lợi thế của yoga và tai chi / Thái Cực quyền , và sử dụng hít thở sâu để làm thư giãn.

Đọc Thêm : Những Kỹ Thuật Buông Xả Thư Giãn Dể Giải Tỏa Căng Thẳng (Lynn sẽ phỏng dịnh tài liệu này sau !!! )


NHỮNG PHƯƠNG PHÁP TRỊ LIỆU CHỨNG MẤT NGỦ VÀ NHỮNG ĐIỀU TRỊ: SỬ DỤNG NHỮNG CHẤT BỔ XUNG VÀ THUỐC MEM MỘT CÁCH KHÔN NGOAN (INSOMNIA CURES AND TREATMENTS: USING SUPPLEMENTS AND MEDICATION WISELY)

Khi bạn đang trằn trọc trăn trở và lăn lộn trong đêm, thật hấp dẫn để chuyển sang sử dụng thuốc men , chất bổ xung để hỗ trợ giấc ngủ . Nhưng trước khi bạn làm thế, đây là những gì bạn cần biết.

DINH DƯỠNG BỔ SUNG CHO CHỨNG MẤT NGỦ (DIETARY SUPPLEMENTS FOR INSOMNIA)

Có nhiều chế độ dinh dưỡng và thảo dược bổ xung trên thị trường cho các hiệu ứng về việc thúc đẩy giấc ngủ . Mặc dù chúng có thể được mô tả như là "chất thiên nhiên", hãy cẩn thân / thân trọng đối với những biện pháp khắc phục giấc ngủ vẫn có thể có tác dụng phụ và ảnh hưởng với các thuốc khác hoặc vitamin bạn đang sử dụng. Để biết thêm thông tin, hãy trao đổi / nói chuyện với bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn.

Trong khi các bằng chứng khoa học vẫn đang được thu thập về các biện pháp thay thế để khắc phục giấc ngủ (ý nói biện pháp sử dụng thuốc hay chất bổ xung để thay thế cho biện pháp tự khác phục từ bản thân), bạn có thể thấy rằng một số trong số những biện pháp thay thế có thể có hiệu quả tuyệt vời cho bạn. Hai chất sung có những bằng chứng hỗ trợ hiệu quả nhất cho chứng mất ngủ là Melatonin và valerian .


•Melatonin Melatonin là một hooc môn xuất hiện rất tự nhiên mà cơ thể bạn sản xuất vào ban đêm . Melatonin trợ giúp điều chỉnh chu trình ngủ thiếp đi và tỉnh giấc của bạn. Melatonin cũng là một chất bổ xung được bày bán trên các quầy kệ ở tiệm thuốc không cần toa bác sĩ khi mua . Cho dù melatonin không hiệu quả cho mọi người, nó có thể là một cách trị liệu chứng mất ngủ hiệu quả đối với bạn - đặc biệt nếu bạn ở tình huống mất ngủ nghiêm trọng ( mắt mở thao láo suốt đêm như con chịm cú vọ ban đêm ) với xu hướng tự nhiên để đi ngủ trễ và dậy rất muộn hơn những người khác

•Valerian. Valerian là một dược thảo với tác dụng an thần nhẹ có thể giúp bạn ngủ tốt hơn. Tuy nhiên, chất lượng của các loại sung valerian rất khác nhau / khác biệt với nhau .


NHỮNG LOẠI THUỐC NGỦ THEO TOA BÁC SĨ DÀNH CHO CHỨNG MẤT NGỦ (PRESCRIPTION SLEEPING PILLS FOR INSOMNIA)

Trong khi những toa thuốc ngủ có thể cung cấp sự giải quyết tạm thời, điều quan trọng là phải am hiểu rằng thuốc ngủ không phải là một cách chữa trị chứng mất ngủ. Và nếu sử dụng không cẩn thận, chúng thực sự làm cho chứng bệnh mất ngủ trở nên tồi tệ hơn theo thời gian . Tốt nhất là sử dụng thuốc men chỉ như là một phương sách cuối cùng, và rồi sau đó, thật hạn chế chỉ dùng khi cần thiết, ngay khi thực sự cần thiết. Trước tiên , hãy thử thay đổi thói quen ngủ nghỉ của bạn, thói quen hàng ngày của bạn, và thái độ / quan niệm của bạn về giấc ngủ. Những bằng chứng cho thấy rằng sự thay đổi lối sống và sự thay đổi về ứng sử / hành vi tạo ra khác biệt lớn nhất và kéo dài nhất khi nói đến chứng bệnh mất ngủ.

Để hiểu biết hơn , hãy đọc Những loại thuốc ngủ , những loại hỗ trợ ngủ , và thiền học : Những gì bạn cần biết (Lynn sẽ phỏng dịch tài liệu này sau )

KHI NÀO CẦN SUY XÉT TÌM ĐẾN PHƯƠNG THỨC TRỊ LIỆU CHỨNG MẤT NGỦ TỪ NGƯỜI CHUYÊN NGHIỆP (WHEN TO CONSIDER SEEKING PROFESSIONAL INSOMNIA TREATMENT)

Nếu bạn đã từng cố gắng những điều trị chứng mất ngủ và phương thức trị liệu đã trình bày ở trên, và vẫn còn có những rắc rối để có được giấc ngủ như bạn cần có , bác sĩ hay chuyên gia về rối loạn giấc ngủ có thể trợ giúp bạn

Khi cần tim dến sự trợ giúp của chuyên gia về chứng mất ngủ :


•Nếu chứng mất ngủ của bạn không có phản hồi đối với những chiến lược / phương pháp tự cứu chữa của bản thân

•Nếu chứng mất ngủ của bạn đang gây ra nhiều vất đề nghiêm trọng / chính yếu trong gia đình /tại nhà , tại nơi làm việc , hoặc tại học đường

•Nếu bạn có trải nghiệm về những triệu chứng đáng sợ như đau tức ngực hoặc khó thở

•Nếu chứng mất ngủ của bạn hầu như xẩy ra hằng đêm và càng lúc càng trở nên tồi tệ / tệ hại



Lynn Ly (2009)

NHỮNG LỜI KHUYÊN VỀ GIẤC NGỦ : PHẢI LÀM GÌ KHI BAN KHÔNG THỂ NGỦ
 

NHỮNG LỜI KHUYÊN VỀ GIẤC NGỦ : PHẢI LÀM GÌ KHI BAN KHÔNG THỂ NGỦ
( SLEEP TIPS: WHAT TO DO WHEN YOU CAN’T SLEEP )

Lynn Ly phỏng dịch theo tài liệu
của TYLENOL NIGHTIME - SLEEP CENTER cung cấp


Để chìm vào giấc ngủ (buồn ngủ) có thể khó khăn nhưng sau đây là một số lời khuyên có thể hỗ trợ trong việc "nhắm mắt ngủ" .

Bạn đang trằn trọc trăn trở và thay đổi tư thế mà vẫn không thể ngủ, ngay cả khi bạn đã đóng rèm cửa, tắt đèn, và đã thực hiện tất cả mọi thứ mà bạn có thể nghĩ ra để vỗ về tâm trí của mình. Vấn đề của bạn có thể là không thực hiện từng bước thích hợp để chuẩn bị giấc ngủ cho bản thân mình một cách khoa học, theo như tiến sĩ Colleen Carney, Phó Giáo sư thuộc Khoa Tâm lý Đại học Ryerson thành phố Toronto-Canada và là tác giả cuốn sách “Goodnight Mind: Turn off Your Noisy Thoughts and Get a Good Night’s Sleep.” ("Chúc Tâm Trí ngủ ngon: Hãy dẹp bỏ mọi suy nghĩ phiền toái và đón lấy một giấc ngủ đêm ngon lành") đã nói .

Dưới đây là một số lời khuyên về giấc ngủ từ bác sĩ Carney và các chuyên gia khác về cách điều chỉnh, thư giãn để chìm sâu vào giấc ngủ:
• Hãy ra khỏi giường và vận động một khoảng thời gian vừa đủ lúc ban ngày . "Việc này tạo ra 1 thúc đẩy hay áp lực cho giấc ngủ sâu vào ban đêm " Bác Sĩ Carney nói vậy .

•Thực nghiệm luyện tập yoga, Thái Cực Quyền (Tai Chi), thiền định và những phương cách dẫn dắt tâm trí tĩnh lặng, nhưng hãy thực hiện phững biện pháp này trước giờ đi ngủ .

•Làm gì đó có tính cách vui vẻ nhẹ nhàng hợp lý vào buổi tối. Điều này sẽ thay đổi từ cá nhân này sang cá nhân khác , tiến sĩ Diane Boivin, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và điều trị nhịp tim sinh học của Viện Douglas, và là Giáo sư ngành Y tại Đại học McGill, Montreal Canada đã nói : "Nếu đọc một vài dòng hoặc một số trang trong một cuốn sách sẽ giúp bạn thư giãn, và điều này không gây khó khăn cho bạn buồn ngủ và không phá hỏng giờ giấc đi ngủ nghỉ của bạn. Không có vấn đề gì miền sao việc đọc sách không phải là đọc trên một máy tính bảng hoặc các thiết bị điện tử khác. "

•Hay thức dậy ngay khi tắt chuông đồng báo động thay vì nhấn nút chuông để báo động lại, thậm chí ngay sau một đêm mất ngủ. Nên biết là bạn không thể bù đắp sự mất ngủ ban đêm bằng giờ ngủ ban sáng, mặc dù rất nhiều người cố gắng làm vậy, Bác Si Carney khuyên vậy. "Trong bất kỳ giấc ngủ ở buổi sáng là chúng ta đón nhận ánh sáng, dó đó bạn đã tự cướp thời gian mà bạn có thể đầu tư cho giấc ngủ sâu ban đêm tiếp theo sau, hoặc tự cướp mất sự thúc đẩy giấc ngủ của mình. Bạn chỉ nên tự cho phép mình lảo đảo và cố gắng thúc đẩy năng lực hoạt động ban ngày của mình bằng cafein và cố gắng đi ngủ sớm vào đêm kế tiếp do bị khó ngủ ở đêm trước và đã không thức dậy trể vào buổi sáng"

•Hãy thức giấc đúng giờ hằng ngày. "Nếu bạn không sẵn sàng đi ngủ theo đúng thời gian qui định, vậy thì không nên đi ngủ. Bạn nên chờ đợi , bởi vì bạn sẽ nằm thao thức, nhưng bạn nên luôn luôn thức dậy đúng giờ cho dù bất kể điều gì ", Carney khuyên vậy.

• Nghiêm chỉnh thực hiện thói quen ngủ và thức dậy đúng giờ, ngay cả vào cuối tuần. "Cơ thể bạn không biết hôm nào là ngày cuối tuần" Bác sĩ Carney nói vậy. Việc bạn cố gắng ngủ thêm thêm 1 hay 2 giờ vào sáng thứ Bảy và Chủ Nhật gây ảnh hưởng đến những mức độ thuộc tầm kiểm soát giấc ngủ kiểm soát của hormone melatonin và mức độ mệt mỏi của bạn - nó giống như là máy bay phản lực bị giựt lùi vào mỗi sáng thứ Hai. "Nếu tôi nói tôi cần bạn đi du lịch (từ Toronto) đến Los Angeles và quay lại ngay, bạn có mong đợi giấc ngủ bình thường không (Chú thích: Toronto và Los Angeless có giờ giấc khác biệt là 6 giờ đồng hồ ) ... đó là một lý do mà mọi người không nên cho rằng điều đó xảy ra vào cuối tuần," Bác Sĩ Carney nói vậy.

• Hãy buông xả mọi lo lắng của bạn ngoài cánh cửa phòng ngủ. Con người thường hoảng hốt lo sợ về thời hạn phải làm xong điều gì đó; họ nghĩ rằng tất cả mọi việc đều thuộc trường hợp khẩn cấp và họ thấy khó khăn để "gỡ rối" (quên đi sự lo lắng) và do đó không thể ngủ vào ban đêm, Bác Sĩ Carney nói vậy. Nếu bạn dễ bị lo lắng về việc kinh doanh chưa hoàn tất, các vấn đề chưa được giải quyết , và thiết lập danh sách, thì nên làm điều đó sớm sớm hơn , ngay cả khi có cách giải quyết tốt nhất những vấn đề ... thì cũng nên buông xả mọi suy tư ở ngoài cửa phòng ngủ , Bác sĩ Carney đã nói vậy .

• Hãy nhận ra nếu bạn có đủ vận động và sự thúc đẩy giấc ngủ ban đêm ở ban ngày, bạn sẽ không cần phải "âm thanh ru ngủ", đeo mặt nạ để ngủ và các dụng cụ phụ trợ khác để ru bạn vào giấc ngủ vào ban đêm. Nếu bạn cần những dụng cụ hỗ trợ, điều nay có thể là một dấu hiệu cho thấy bạn đang bận tâm với giấc ngủ và lệ thuộc vào những gì Carney gọi là "nỗ lực ngủ" được liên kết với chứng mất ngủ. "Việc buồn ngủ / chìm vào giấc ngủ thì phải như rơi vào tình yêu; nó không cần 1 nỗ lực thúc ép "

•Nếu bạn không thể ngủ, có vấn đề khó khăn để ngủ hoặc khó quay lại giấc ngủ trong vòng 20 phút sau khi thức dậy trong đêm, hãy rời khỏi giường nằm và làm gì đó có tính cách xoa dịu tâm thần . "Nếu tâm ý cứ lu bu bận rộn thì sẽ không thể ngừng dứt suy tư , thường nên đưa vào bộ não một công việc lặp đi lặp lại phải làm - thí dụ như việc đếm số mấy con cừu - có thể trợ giúp ngủ lại" Tiến sĩ Maureen Ceresney, một chuyên gia giấc ngủ tại Đại học nói British Columbia, Vancouver đề nghị vậy .

•Hãy thử thay đổi nhiệt độc cơ thể của bạn. "Uống một ly sữa ấm hoặc ly trà thảo dược, tắm nước nóng một hoặc hai giờ trước khi đi ngủ, hoặc luyện tập vài động tác thể dục về tim mạch trong buổi chiều hay buổi tối, việc này có thể tạo thuận lợi cho việc thúc đẩy giấc ngủ ngon," Ceresney nói.

•Nếu việc làm tối phòng ngủ trợ giúp ngủ ngon thì nên thực hiện vì ánh sáng quấy rối sản phẩm do chât Melatonin tạo ra và là nguyên nhân gây ra rối loại hay những vấn đề thuộc về "đồng hồ sinh học" trong cơ thể bạn

•Hãy suy xét tìm kiếm sự trợ giúp y tế nếu các phương pháp trên không hiệu quả và bạn vẫn không thể ngủ, tiến sĩ Atul Khullar , bác sĩ tâm thần, Giám đốc Y khoa Northern Alberta Sleep Clinic (MedSleep Edmonton) đề nghị. "Nếu thiếu ngủ gây ảnh hưởng xấu đến các chức năng sinh hoạt ban ngày, nếu vấn đề không biến mất ; nếu nó đã không thay đổi, và nếu nó thực sự tiếp diễn trong đời sống của bạn, vậy là lúc cần được quan sát xem xét"




Lynn Ly (25/06/2014)

SUY THẬN : LỰA CHỌN 1 PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ PHÙ HỢP CHO BẠN
 

SUY THẬN : LỰA CHỌN 1 PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ PHÙ HỢP CHO BẠN
(KIDNEY FAILURE: CHOOSING A TREATMENT THAT’S RIGHT FOR YOU )


Lynn Ly phỏng dịch tài liệu từ
htXtp://kidney.niddk.nih.gov/KUDiseases/pubs/choosingtreatment/index.aspx


GIỚI THIỆU (INTRODUCTION)

Thận của bạn lọc chất thải từ máu và điều hoà các chức năng khác của cơ thể. Khi thận của bạn bị suy yếu (không hoạt động nữa) , bạn cần điều trị để thay thế những những hoạt động mà thận của bạnh thực hiện lúc bình thường.

Khi thận bị hư hại đến mức bạn phải thực hiện một số quyết định về phương cách trị liệu. Bạn có thể chọn lựa từ bỏ trị liệu (không tiếp nhân trị liệu) . Nếu bạn chọn tiếp nhận trị liệu, sự lựa chọn của bạn bao gồm:
•Chạy Thận Nhân Tạo / Lọc Máu Theo Chu Kỳ (Hemodialysis), phương pháp này cần một bộ máy được sử dụng để lọc máu bên ngoài cơ thể của bạn;

•Chạy Thận Phúc Mạc (Peritoneal Dialysis) , phương pháp này sử dụng màng bụng của bạn để lọc máu bên trong cơ thể.

•Cấy Ghép Thận (Kidney Transplantation), ở phương pháp này một quả thận mới được đặt trong cơ thể của bạn.


Mỗi phương pháp điều trị đều có những ưu điểm và nhược điểm (tiện ích và bất lợi). Sự lựa chọn phương pháp điều trị cho bạn sẽ có một tác động lớn đến lối sống hằng ngày của bạn, chẳng hạn như có thể gìn giữ công ăn việc làm nếu bạn đang làm việc (kiếm sống) . Bạn là người duy nhất có thể quyết định những gì có ý nghĩa nhất cho bạn. Đọc thông tin này là một phương cách để có hiểu biết về những lựa chọn (được đề nghị) từ đó bạn có thể quyết định chọn phương cách nào. Và nếu bạn thấy rằng sự lựa chọn của bạn không phù hợp tốt cho lối sống của bạn, bạn có thể thay đổi phương pháp điều trị. Với sự trợ giúp của nhân viên y tế, gia đình và bạn bè, bạn có thể sống một cuộc sống đầy năng động.

BẠN BỊ SUY THẬN KHI NÀO (WHEN YOUR KIDNEYS FAIL)

Quả thận khoẻ mạnh làm sạch máu của bạn bằng cách loại bỏ dung dịch dư thừa, những khoáng chất và những chất thải. Chúng cũng tạo ra kích thích tố mà gìn giữ cho xương của bạn cứng cáp và máu của bạn khỏe mạnh. Khi quả thận của bạn bị suy yếu hay hư hỏng, những chất thải độc hại tích tụ trong cơ thể, huyết áp của bạn có thể gia tăng, và cơ thể của bạn có thể tồn lại dung dịch dư thừa và không tạo ra đủ lượng hồng huyết cầu . Khi sự thể này xảy ra, bạn cần trị liệu để thay thế hoạt động của quả thận bị hư hỏng của bạn.


SỰ CHỌN LỰA ĐIỀU TRỊ : LỌC MÁU ĐỊNH KỲ / CHẠY THẬN NHÂN TẠO
(TREATMENT CHOICE: HEMODIALYSIS )


MỤC ĐÍCH (PURPOSE)

Chạy thận nhân tạo/Lọc máu định kỳ (Hemodialysis)làm sạch và gạn lọc máu bằng cách sử dụng một bộ máy mà tạm thời loại ra khỏi cơ thể các chất thải độc hại, muối dư thừ , và lượng nước dư thừa. Chạy thận nhân tạo trợ giúp kiểm soát và điều khiển huyết áp, và trợ giúp cơ thể bạn ở trạng thái quân bình về các hóa chất quan trọng như potassium (kali), sodium (natri), calcium (canxi), và bicarbonate.

Chạy Thận / Lọc máu / Thẩm tách (Dialysis) có thể thay thế một phần chức năng của thận. Chế độ dinh dưỡng, thuốc men, và việc hạn chế chất lỏng thường cũng rất cần thiết nữa. Chế độ dinh dưỡng, (dung nạp) chất lỏng của bạn, và số lượng thuốc bạn cần sẽ phụ thuộc vào phương pháp điều trị mà bạn lựa chọn.

CÁCH CHẠY THẬN NHÂN TẠO / LỌC MÁU THEO ĐỊNH KỲ HOẠT ĐỘNG RA SAO (HOW HEMODIALYSIS WORKS)

Chạy thận nhân tạo /lọc máu theo định kỳ (Hemodialysis) là sử dụng một bộ lọc đặc biệt gọi là bộ phận thẩm tách (dialyzer) , bộ phận này có chức năng như một quả thận nhân tạo để làm sạch máu của bạn. Bộ phận thẩm tách (dialyzer) là một hộp nhỏ kết nối với máy chạy thận nhân tạo (hemodialysis machine).


UserPostedImage
Hình ảnh của trang web kidney.niddk.nih.gov về Hemodialysis (Chạy Thận Nhân Tạo / Lọc Máu Theo Định Kỳ)


Trong khi điều trị, máu của bạn di chuyển qua các ống dẫn vào bộ phận thẩm tách (dialyzer), bộ phận này lược ra những chất thải, lượng muối dư thừa, và lượng nước dư thừa. Sau đó, dòng máu được làm sạch chảy thông qua một bộ ống trở lại vào cơ thể của bạn. Máy chạy thận nhân tạo (hemodialysis machine) theo dõi lưu lượng máu và loại bỏ các chất thải từ bộ phận thẩm tách (dialyzer) này.


UserPostedImage
Hình ảnh của trang web kidney.niddk.nih.gov về máy Thẩm Tách (dialyzer))


Chạy thận nhân tạo / Lọc máu định kỳ (Hemodialysis) thường được thực hiện 3 lần 1 tuần . Mỗi lần điều trị kéo dài từ 3 đến 5 tiếng hay lâu hơn. Trong khi điều tri, bạn có thể đọc sách, viết lách, ngủ , trò chuyện hay xem TV

CHUẨN BỊ SẴN SÀNG (GETTING READY)

Vài tháng trước khi bạn được điều trị chạy thận nhân tạo (hemodialysis) lần đầu tiên, bộ phận truy cập vào dòng máu của bạn cần được cài đặt vào cơ thể bạn. Bạn có thể phải ở lại qua đêm trong bệnh viện, tuy nhiên nhiều bệnh nhân được thiết lập bộ phận truy cập vào dòng máu theo chế độ căn bản dành cho bệnh nhân ngoại trú. Việc thiết lập bộ phận truy cập vào dòng máu có công dụng đem máu từ cơ thể của bạn đưa vào bộ phận thẩm tách (dialyzer) và rồi thì đưa máu trở lại vào cơ thể mà không gây khó chịu cho bạn. Hai kiểu tạo đường truy cập vào máu là dùng một ống rò (fistula) và sự ghép mô (graft)

•Bác sĩ phẫu thuật tạo cho một đường ống rò fistula ngay trong mạch máu của bạn, nơi động mạch được kết nối trực tiếp vào tĩnh mạch, thường là ở phần trước của cánh tay bạn. Lưu lượng máu gia tăng lên làm cho các mạch máu nở lớn hơn và mạnh hơn do đó đường ống rò có thể được sử dụng để lập đi lập lại việc chèn mũi kim vào nó. Kiểu truy cập là kiểu được ưa thích. Có thể phải mất vài tuần để chuẩnn bị cho việc sử dụng ống rò.


UserPostedImage
Hình ảnh của trang web kidney.niddk.nih.gov về Cánh Tay với đường ống rò (Arm with a fistula).



•Cấy ghép mô (graft) nối liền động mạch với tĩnh mạch bằng một ống tổng hợp (a synthetic tube). Cách này không cần nới rộng mạch máu như là khi thực hiện đường ống rò (fistula), cho nên ống tổng hợp (a synthetic tube) có thể được sử dụng ngay sau khi cài đặt. Nhưng cấy ghép mô (graft) thì có nhiều khả năng về vấn đề nhiễm trùng và đông máu.


UserPostedImage
Hình ảnh của trang web kidney.niddk.nih.gov về sự ghép mô (graft)



Trước khi lọc máu, những mũi kim được đặt vào phần truy cập để máu chảy ra

Nếu bệnh thận của bạn đã tiến triển nhanh chóng, bạn có thể không có thời gian để được thiết lập một truy cập cố định vào mạch máu trước khi bắt đầu lọc máu. Bạn có thể cần phải sử dụng một ống thông, mềm mại cài đặt vào trong một tĩnh mạch ở ngực, cổ, hoặc chân gần háng như là một truy cập tạm thời. Một số người cũng sử dụng một ống thông này để truy cập dài hạn luôn nữa. Những ống thông mà cần thiết sử dụng trong vòng hơn khoảng 3 tuần phải được được thiết kế để cài đặt dưới da làm gia tăng sự thoải mái và giảm bớt các biến chứng.


UserPostedImage

Hình ảnh của trang web kidney.niddk.nih.gov về ống thông dùng cho truy cập tạm thời (Catheter for temporary access)


Để biết thêm thông tin về truy cập vào mạch máu, hãy xem tài liệu truy cập mạch máu dành cho Chạy thận nhân tạo / Lọc máu định kỳ của Viện Quốc gia về bệnh tiểu đường và tiêu hóa và bệnh Thận (NIDDK)

AI THỰC HIỆN CHẠY THẬN NHÂN TẠO / LỌC MÁU ĐỊNH KỲ (WHO PERFORMS HEMODIALYSIS)

Chạy thận nhân tạo / lọc máu định kỳ (Hemodialysis) thường được thực hiện tại một trung tâm chạy thận bởi kỹ thuật viên chuyên chăm sóc bệnh nhân, người kỹ thuật viên này được giám sát bởi những y tá / cán sự điều dưỡng . Bảo hiểm sức khỏe trả tiền 3 lần điều trị theo phương cách Chạy thận nhân tạo / lọc máu định kỳ hàng tuần . Nếu bạn chọn trị liệu tại trung tâm (nào đó) , bạn sẽ có một khoảng thời gian cố định, ba lần mỗi tuần vào thứ Hai - thứ Tư - thứ Sáu hoặc thứ Ba -Thứ Năm - thứ Bảy. Nếu bạn không được xắp xếp ở các khoảng thời gian bạn mong muốn nhất , bạn có thể yêu cầu được ghi danh vào một danh sách chờ đợi cho các khoảng thời gian mà bạn ưa thích. Đối với một trường hợp đặc biệt, bạn có thể trao đổi khoảng thời gian / kỳ hẹn của mình với người bệnh nhân khác. Bạn muốn được xuy xét / suy nghĩ đến lịch trình Chạy thận nhân tạo / lọc máu định kỳ nếu bạn làm việc hay phải chăm sóc trẻ nhỏ . Một số trung tâm có cung cấp việc chạy thận ban đêm tại trung tâm. Phương cách điều trị này được thực hiện trong một thời gian dài hơn vào ban đêm, trong khi bạn ngủ tại trung tâm. Phải chạy thận nhân tạo nhiều hơn nghia là phải giảm chế độ ăn uống và hạn chế chất lỏng / dung dịch, và cách điều trị này để dành ban ngày của bạn dùng cho công việc làm ăn, trông giữ trẻ, hoạt động theo sở thích, hoặc các công việc khác.

Bạn có thể chọn cách học hiểu làm thế nào để tự điều trị theo phương pháp chạy thận nhân tạo tại nhà. Khi bạn là người bệnh duy nhất, thì có thể chạy thận nhân tạo / lọc máu thường xuyên hơn hay kéo dài lâu hơn, để sự thay thế tiến đến gần hơn những hoạt động ổn định của quá thận khỏe mạnh thực hiện. Chạy thận nhân tạo (DHHD) hằng ngày tại nhà được thực hiện 5 đến 7 ngày mỗi tuần trong khoảng 2 đến 3 giờ mỗi một lần, và bạn thiết lập lịch trình cho riêng mình . Nếu công ty bảo hiểm sức khỏe của bạn sẽ phải trả hơn ba lần điều trị, bạn có thể thực hiện điều trị ngắn vào buổi sáng hoặc vào buổi tối. Chạy thận nhân tạo tại nhà ban đêm (Nocturnal home hemodialysis = NHHD) được thược hiện 3 để 6 đêm mỗi tuần khi lúc bạn ngủ . DHHD hoặc NHHD sẽ cho phép chế độ ăn uống bình thường hơn cùng chất lỏng / dung dịch với ít huyết áp hơn cùng với các thuốc khác. Hầu hết những người theo chương trình muốn chạy thận nhân tạo tại nhà phải có thân nhân được huấn luyện biết thực hiện phương pháp này ở nhà trong khi người bệnh thực hiện điều trị. Học cách chạy thận nhân tạo tại nhà cũng giống như học lái xe phải mất một vài tuần và sẽ đáng sợ lúc đầu, nhưng sau đó nó sẽ trở thành thói quen. Các trung tâm chạy thân cung cấp máy và huấn luyện , thêm vào nữa là 24 giờ hỗ trợ nếu bạn có thắc mắc hay có vấn đề gì. Các máy mới dùng cho việc chạy thận tại nhà nhỏ hơn và dễ dang sử dụng hơn các máy tại các trung tâm.

Bạn có một sự lựa chọn về các trung tâm chạy thận, và hầu hết các thị trấn có nhiều trung tâm để bạn chọn lựa. Bạn có thể ghé thăm một trung tâm để xem xét nơi đó có phương pháp điều trị bạn muốn hoặc khoảng thời gian mà bạn cần. Một số trung tâm sẽ cho phép bạn sử dụng điện thoại di động hoặc laptop(computer xách tay) hoặc cho người viếng thăm bạn (trong khi điều trị), trong khi những trung tâm khác thì không. Hiệp hội Y Khoa (Medicare) có một danh sách tất cả các trung tâm Hoa Kỳ về các Cơ sở chạy thận và có so sánh trên trang web (www.medicare.gov/dialysis) cùng xếp hạng chất lượng cho từng trung tâm. Công ty bảo hiểm sức khỏe của bạn có thể có bảng danh sách các trung tâm mà bạn có thể sử dụng . Nếu bạn lựa chọn điều trị tại trung tâm, bạn cân chọn trung tâm gần nhà đề giảm thiểu thời gian di chuyển . Nếu bạn chọn cách điều trị tại nhà, một khi bạn được huấn luyện bạn chỉ cần đến trung tâm một lần hằng tháng. Do đó, trung tâm có thể ở xa xa mà bạn không ngại di chuyển 1 lần một tháng.

NHỮNG BIẾN CHỨNG KHẢ DĨ / NHỮNG BIẾN CHỨNG CÓ THỂ XẢY RA (POSSIBLE COMPLICATIONS)

Những vấn đề về sự truy nhập vào mạch máu là nguyên nhân phổ biến nhất khiến phải nhập viện ở đại đa số bệnh nhân sử dụng Chạy Thận Nhân Tạo. Những vấn đề phổ biến bao gồm nhiễm trùng, sự tắc nghẽn dòng máu do đông máu, và lưu lượng máu suy giảm đến mức nghèo nàn. Những vấn đề này có thể làm cho việc điều trị của bạn không thực hiện được. Bạn có thể phải trải qua ca phẫu thuật lần nữa để có được một truy nhập vào mạch máu mà hoạt động đúng chức năng.

Các vấn đề khác có thể gây ra bởi những thay đổi nhanh chóng trong cơ thể về lượng nước và sư cân bằng hóa học trong quá trình điều trị. Chứng chuột rút (băp thịt bị co thắt cứng lại) và Hạ huyết áp - huyết áp bị tụt giảm đột ngột - là 2 phản ứng phụ phổ biến . Hạ huyết áp có thể làm cho bạn cảm thấy suy nhược, chóng mặt, hoặc bị đau dạ dày.

Bạn có lẽ sẽ cần một vài tháng để thích nghi với Chạy Thận Nhân Tạo. Những phản ứng phụ có thể được điều trị thường xuyên nhanh chóng và dễ dàng, do đó bạn nên luôn luôn thông cáo cho bác sĩ và nhân viên chạy thận biết. Bạn có thể tránh được nhiều tác dụng phụ nếu bạn tuân theo một chế độ ăn uống thích hợp, hạn chế ăn chất lỏng, và dùng thuốc theo chỉ dẫn.

DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ CHẠY THẬN NHÂN TẠO (DIET FOR HEMODIALYSIS)

Chạy thận nhân tạo (Hemodialysis) và chế độ ăn uống thích hợp giúp giảm bớt các chất thải tích tụ trong máu của bạn. Một chuyên gia dinh dưỡng thường luôn sẵn sàng trong tất cả các trung tâm chạy thận để giúp bạn thiết lập kế hoạch bữa ăn theo yêu cầu của bác sĩ. Khi lựa chọn thực phẩm, hãy nhớ :

•ăn một liều lượng cân đối về các loại thực phẩm giàu protein như thịt, thịt gà và cá.

•Kiểm soát số lượng potassium (Kali) mà bạn ăn . Potassium (Kali) là một khoáng chất được tìm thấy trong các sản phẩm thay thế muối, một số loại trái cây, chẳng hạn như chuối, cam, rau cải, sô cô la và các loại hạt dẻ. Quá nhiều potassium (kali) có thể nguy hiểm cho tim của bạn.

•Giới hạn lượng nước (chất lỏng) bạn uống . Khi thận của bạn không làm việc, nước tích tụ trong cơ thể của bạn một cách nhanh chóng. Quá nhiều chất lỏng làm cho các mô của bạn sưng tấy lên và có thể dẫn tới huyết áp cao, có vấn đề về tim, bị chuột rút (vọp bẻ) và hạ huyết áp trong quá trình lọc máu .

•Tránh dùng muối . Những thức năm có vị mặn làm cho bạn khát nước và làm cho cơ thể bạn tồn đọng nước

•Giới hạn các loại thực phẩm như sữa, cheese (phô ma), các loại hạt dẻ, các loại hạt đậu được sấy khô, và colas đâm đặc . Những thực phẩm này chứa đựng số lượng lớn về khoáng chất phosphorus (phốt pho). Quá nhiều phosphorus (phốt pho) trong máu khiến cho calcium (can xi) tích tụ trong xương của bạn , điều này làm cho xương bị suy yếu và dòn và có thể gây ra viêm khớp . Để ngăn chận những vấn đề về xương, bác sĩ có thể cho bạn những thuốc đặc biệt mà bạm phải dùng thuốc này trong các bữa ăn hàng ngày hay uống trực tiếp


Để biết thêm thông tin về việc chọn lựa thực phẩm cho đúng, hãy đọ cuốn sách NIDDK chỉ dẫn ăn cho đúng để có cảm giác đúng cho người sử dụng cách trị liệu Chạy thân nhân tạo (http://kidney.niddk.nih.gov/KUDiseas...ght/index.aspx )

ƯU VÀ KHUYẾT ĐIỂM (PROS AND CONS)

Mỗi người có phản hồi khác nhau đối với những tình huống tương tự. Những gì có thể là một yếu tố tiêu cực đối với người này lại có thể là một yếu tố tích cực cho người khác. Xem danh sách những ưu điểm và nhược điểm chung về việc Chạy Thận Nhân tại trung tâm và tại nhà sau đây.

CHẠY THẬN NHÂN TẠO TẠI TRUNG TÂM (IN-CENTER HEMODIALYSIS)

Ưu Điểm (Pros)
•Cơ sở vật chất + phương tiện rộng rãi tiện nghi

•Những chuyên gia có được huấn luyện ở bên bạn suốt thời gian trị liệu

•Bạn có thế quen biết thêm những bệnh nhân khác

•Bạn không cần có 1 người thân hoặc phải gìn giữ dụng cụ ở nhà



Nhược Điểm (Cons)
•Trị liệu phải theo thời khóa biểu của trung tâm và luôn cố định / không thay đổi

•Bạn phải di chuyến từ nhà đến trung tâm để trị liệu

•Việc trị liệu có chế độ dinh dưỡng nghiêm ngạt và hầu hết là giới hạn chất lỏng

•Bạn sẽ phải uống và chi trả tiền thuốc nhiều hơn nữa

•Bạn có thể có cảm nhận thăng trầm , vui buồn thường xuyên trong từng ngày.

•Phải tốn vài tiếng đồng hồ để có cảm giác tốt hơn sau 1 lần điều trị



CHẠY THẬN NHÂN TẠO TẠI NHÀ (HOME HEMODIALYSIS)

Ưu Điểm (Pros)
•Bạn có thể làm việc Chạy Thân Nhân tạo vào thời điểm bạn lựa chọn, nhưng bạn vẫn phải làm việc này thường xuyên theo chỉ thị của bác sĩ của bạn

•Bạn không phải di chuyển đi đến trung tâm

•Bạn có được một cảm giác độc lập và điều khiển việc điều trị cho bạn

•Máy móc mới hơn và ít chiếm chồ hơn

•Bạn sẽ ít có cảm giác thăng trầm, vui buồn hơn trong từng ngày

•Chạy thận nhân tạo tại nhà thì công việc điều trị thấy quen thuộc hơn tại trung tâm

•Chế độ dinh dưỡng và chất lỏng sẽ rất giống như bình thường

•Bạn có thể mang máy lọc máu di động đó theo bên mình trong những chuyến đu lịch , chuyến cắm trại / dã ngoại hay đi máy bay .

•Bạn có thể dành nhiều thời gian hơn cho người thân yêu của bạn


Nhược Điểm (Cons)
•Bạn phải có 1 người thân cận kề bên mình

•Việc trợ giúp điều trị cho bạn có thể tạo căng thẳng đối với thân nhân của bạn

•Bạn và người thân của bạn phải được huấn luyện

•Bạn cần 1 chỗ trống trải để đặt máy lọc máu và những công cụ tại nhà

•Bạn có thể phải nghỉ việc để hoàn thành khóa huấn luyện.

•Bạn sẽ cần phải học biết cách gài đặt mũi kim chạy thận

•Hằng ngày và ban đêm chạy thận nhân tạo tại nhà chưa được cung cấp tại tất cả các địa điểm.


LÀM VIỆC VỚI NHÓM NGƯỜI CHĂM SÓC SỨC KHỎE CHO BẠN {WORKING WITH YOUR HEALTH CARE TEAM)

Những câu hỏi mà bạn có thể muốn hỏi:
•Có phải chạy thận nhânt ạo là trị liệu lựa chọn tốt nhất cho tôi ? Tại sao ?

• Nếu tôi được điều trị tại 1 trung tâm nào đó, tôi có thể đi đến trung tâm mà tôi chọn không ?

•Tôi nền tìm thấy điều gì ở trung tâm chạy thận ?

•Bác sĩ thận của tôi có đến gập tôi ở trung tâm chạy thận không ?

•Chạy thận nhân tạo có cảm giác ra sao ?

•Làm gì để tự chăm sóc chạy thận ?

•Có phải chạy thận nhân tạo tại nhà thì có sẵn trong khu vực tôi cư ngụ? Phải học cách làm trong bao lâu ? Ai sẽ là người đào tạo tôi và thân nhân ?

•Loại truy cập nào vào mạch máu mà tốt nhất cho tôi?

•Khi là một bệnh nhân chạy thận nhân tạo, tôi sẽ có thể tiếp tục làm việc không? Tôi có thể có phương pháp điều trị vào ban đêm không?

•Tôi nên tập thể dục nhiều cỡ bao nhiêu?

•Ai sẽ là người trong nhóm chăm sóc sức khỏe cho tôi ? Làm thế nào những người này có thể giúp tôi?

•Đối với những ai tôi có thể kể lể về những lo ngại về người phối ngẫu (vị hôn phu / hôn thê), lo ngại về tình dục , hoặc những lo ngại về gia đình ?

•Làm sao / Nơi nào tôi có thê nói chuyện vớ người khác đã phải đối mặt với quyết định này?


Để biết thêm thông tin về chạy thận nhân tạo, hãy xem cuốn sách NIDDK "Các phương pháp điều trị dành cho Suy Thận: Phương pháp chạy thận nhân tạo. Hoặc xem bảng tổng kết so sánh ba lựa chọn điều trị . (Lynn sẽ gom thời gian phỏng dịch những tài liệu này sau)


SỰ CHỌN LỰA ĐIỀU TRỊ : CHẠY THẬN KHÚC MẠC
(TREATMENT CHOICE: Peritoneal Dialysis)


MỤC ĐÍCH (PURPOSE)

Chạy Thận Phúc Mạc là 1 tiến trình khác mà loại bỏ những chất thải, hóa chất, và lượng nước dư thừa ra khỏi cơ thể bạn . Kiểu thẩm tách / lọc máu này sử dụng màng bụng các bạn, hay khu vục vùng rún /rốn, để lọc máu. Lớp màng này được gọi là màng bụng và đóng vai trò như quả thận nhân tạo.

CÁCH CHẠY THẬN PHÚC MẠC HOẠT ĐỘNG RA SAO (HOW PERITONEAL DIALYSIS WORKS)

Một hỗn hợp các khoáng chất và đường được hòa tan vào trong nước, được gọi là giải pháp thẩm tách /giải pháp lọc máu, đi chuyển qua một ống thông vào trong bụng của bạn. Chất đường được gọi là dextrose lôi kéo / thu thút chất thải, hóa chất, và lượng nước dư thừa từ các mạch máu nhỏ trong màng phúc mạc của bạn đi vào giải pháp thẩm tách / giải pháp lọc máu. Sau vài tiếng đồng hồ, hỗn hợp này được chảy ra khỏi bụng của bạn thông qua đường ống, lấy chất thải từ máu của bạn theo với nó . Sau đó, bụng của bạn được dung nạp lại hỗn hợp mới, và chu trình được lặp đi lặp lại. Quá trình thoát chất lỏng / đung dịch và bơm lại được gọi là một sự trao đổi chất.


UserPostedImage

Hình ảnh của trang web kidney.niddk.nih.gov về Chạy Thận Phúc Mạc (Peritoneal dialysis).


CHUẨN BỊ SẴN SÀNG (GETTING READY)

Trước lần điều trị đầu tiên của bạn, bác sĩ phẫu thuật sẽ cài đặt một ống thông vào bụng hoặc ngực bạn. Ống thông này có xu hướng làm việc tốt hơn nếu có đủ thời gian, thường từ 10 ngày đến 2 hoặc 3 tuần để vị trí đặt chèn vào cơ thể bạn lành lại . Hoạch định truy cập thẩm tách cho bạn có thể gia tăng sự thành công trong trị liệu. Ống thông này sẽ ở lại vĩnh viễn trong bụng bạn để giúp vận chuyển các hỗn hợp thẩm tách máu đến và đi từ bụng bạn.

CÁC KIỂU CHẠY THẬN PHÚC MẠC / LỌC MÁU (Ở)MÀNG BỤNG( TYPES OF PERITONEAL DIALYSIS )

Ba kiểu chạy thận phúc mạc có sẵn hiện giờ
•Chạy Thận Phúc Mạc Di Chuyển Liên Tục - CAPD ( Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis (CAPD) )
CAPD không cần máy móc và có thể được thực hiện ở bất kỳ nơi sạch sẽ sáng sủa . Với phương pháp CAPD, máu của bạn luôn luông được lọc sạch . Chất hỗn hợp phẩm thách đi qua 1 túi nhựa thông qua ống thông và đi vào bụng bạn, nơi mà nó ở lại đó cho vài giờ với các ống thông được bịt kín. Khoảng thời gian mà hỗn hợp chất thẩm tách ở trong bụng bạn được gọi là thời gian lưu trú ngưng tụ (dwell tim). Tiếp theo, bạn cho hỗn hợp chất thẩm tách chảy vào 1 túi rỗng để vứt bỏ đi. Sau đó, bạn đổ đầy hỗn hợp thẩm tách mới lại vào bụng bạn để quá trình làm sạch có thể bắt đầu lại. Với phương pháp CAPD, hỖn hợp thẩm tách ở lại trong bụng bạn trong khoảng thời gian lưu trú ngưng tụ từ 4 đến 6 tiếng đồng hồ , hoặc hơn . Tiến trình làm chảy ra những hỗn hợp thẩm tách đã được sử dụng qua và thay thế vào hỗn hợp thẩm tách mới tốn khỏng 30 đến 40 phút . Hầu hết mọi người thay đổi hồn hợp thẩm tách ít nhất bốn lần trong một ngày và nằm ngủ với hỗn hợp thẩm tách trong bụng họ vào ban đêm. Với phương pháp CAPD, không cần thiết phải thức giấc và thực hiện những hành động thẩm tách / lọc máu suốt đêm


•Chạy Thận Phúc Mạc Theo Chu Kỳ Liên Tục ( Continuous Cycler-assisted Peritoneal Dialysis (CCPD) )
CCPD sử dụng một máy được gọi là máy điều khiển theo chu kỳ (cycler) để làm đầy và làm rỗng bụng bạn 3-5 lần vào ban đêm khi bạn ngủ. Vào buổi sáng, bạn bắt đầu 1 lần thay đổi (chất hỗn hợp) với 1 khoảng thời gian lưu trú ngưng tụ (Dwell time) mà kéo dài cho nguyên ngày . Bạn có thể thực hiện thêm 1 lần thay đổi (chất hỗn hợp) vào giữa buổi trưa không có máy điều khiển theo chu kỳ để gia tăng số lượng loại bỏ chất thải và giảm bớt số lượng (của) chất lỏng tồn đọng trong cơ thể bạn.


•Sự kết hợp phương pháp CAPD và CCPD (Combination of CAPD and CCPD)
Nếu bạn cân nặng hơn 175 pounds (khoảng hơn 80 kg) hoặc màng lọc ở bụng của bạn đào thải chất thải một cách chậm chạm, có lẽ bạn cần sự kết hợp phương pháp CAPD và CCPD để có được đúng liều lượng chạy thận /lọc máu. Thí dụ, một số người sử dụng máy chu kỳ vào ban đêm mà còn thực hiện một lần thay đổi (chất hỗn hợp ) vào ban ngày. Những người khác thì làm 4 thay dổi (chất hỗn hợp) trong suốt ban ngày và sử dụng 1 máy diều khiển chu kỳ nhỏ để thực hiện 1 hay hơn những thay đổi (chất hỗn hợp ) vào ban đêm . Bạn sẽ phối hợp làm việc với nhân viên y tế chăm sóc bạn để định ra thời khóa biểu tốt nhất cho bạn



AI THỰC HIỆN CHẠY THẬN PHÚC MẠC (WHO PERFORMS PERITONEAL DIALYSIS)

Cả hai kiểu chạy Thận Phúc Mạc thường được thực hiện bởi bệnh nhân không có sự trợ giúp từ người thân . CAPD là 1 hình thước tự mình điều trị mà không cần máy móc . Tuy nhiên, với CCPD, bạn cần một bộ máy để ráo chất lỏng / dung dịch và đầy đổ dung dịch lại vào bụng bạn.

NHỮNG BIẾN CHỨNG KHẢ DĨ / NHỮNG BIẾN CHỨNG CÓ THỂ XẢY RA (POSSIBLE COMPLICATIONS)

Vấn đề phổ biến nhất về chạy thận phúc mạc là viêm phúc mạc, một nhiễm trùng nghiêm trọng ở bụng. Nhiẽm trùng này có thể xảy ra nếu chỗ hở / chỗ mở, nơi ống thông đưa vào cơ thể của bạn bị nhiễm trùng hoặc nếu sự nhiễm bẩn xảy ra khi ống thông được kết nối hoặc ngừng kết nối đến từ các túi đựng hỗn hợp dung dịch . Nhiễm trùng ít phổ biến trong ống thông ở trước ức (ngực), được đặt trong ngực. Viêm phúc mạc cần điều trị kháng sinh bởi bác sĩ của bạn .

Để tránh viêm phúc mạc, bạn phải cẩn thận làm theo tiến trình từng bước thật chính xác và học biết cách nhận ra sớm những dấu hiệu viêm phúc mạc, trong đó bao gồm nóng sốt, màu sắc khác thường hoặc sự vẩn đục của chất lỏng đã được sử dụng, và sự tấy đỏ hoặc đau nhức chung quanh ống thông. Hãy tường thuật các dấu hiệu này cho bác sĩ hoặc y tá của bạn ngay lập tức để tình trạng viêm phúc mạc có thể được điều trị nhanh chóng để tránh bị thêm vấn đề khác.

DINH DƯỠNG CHO NGƯỜI ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ CHẠY THẬN PHÚC MẠC (DIET FOR PERITONEAL DIALYSIS)

Một chế độ đinhh dưỡng cho người chạy thận phúc mạc thì hơi khác so với chạy thận nhân tại tại trung tâm chạy thận.
• Bạn sẽ vẫn phải cần giới 1 lượng muối và chất lỏng, nhưng bạn có thể dung nạp nhiều hơn so với người chạy thận nhân tạo tại trung tâm chạy thận nhân tạo.

•Bạn phải ăn nhiều protein (chất đạm) hơn

•Bạn có thể có những hạn chế khác về chất potassium / kali. Thậm chí bạn có thể cần ăn các loại thực phẩm cao potassium /kali

•Bạn có thể cần phải cát giảm số lượng calories khi ăn bởi vì có calories trong dung dịch thẩm tách có thể khiến bạn tăng trọng lượng cơ thể / khiến bạn mập lên


Bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng sẽ trợ giúp bệnh nhân bệnh suy thật theo khả năng để giúp bạn hoạch định những bữa ăn của bạn

ƯU VÀ KHUYẾT ĐIỂM (PROS AND CONS)

Mỗi kiểu Chạy Thận Phúc Mạc đều có những ưu điểm và nhược điểm (tiện ích và bất lợi).

Chạy Thận Phúc Mạc - CAPD ( Peritoneal Dialysis - CAPD )

Ưu Điểm (Pros)
•Bạn có thể thực hiện phương pháp này 1 mình

•Bạn có thể thực hiện phương pháp này vào những lúc bạn muốn miễn là bạn thực hiện đủ số lượng yêu cầu trao đổi chất mỗi ngày

•Bạn có thể thực hiện phương pháp này ở nhiều nới

•Bạn không cần 1 bộ máy

•Bạn sẽ không có cảm nhận thăng trầm , vui buồn mà nhiều bệnh nhân sử dụng Chạy Thận Nhận tạo cảm nhận

•Bạn không cần phải tốn thời gian đi đến trung tâm 3 lần 1 tuần


Khuyết Điểm (Cons)
•Chạy Thận Phúc Mạc CAPD có thể phá hủy thời khóa biểu hằng ngày của bạn

•Chạy Thận Phúc Mạc CAPD là một điều trị liên tục, và tất cả các thay đổi (hỗn hợp dung dịch) phải được thực hiện 7 ngày một tuần.


Chạy Thận Phúc Mạc - CCPD ( Peritoneal Dialysis - CCPD )

Ưu Điểm (Pros)
•YBạn có thể thực hiện phương pháp này vào buổi tối, chủ yếu là trong khi bạn nằm ngủ

•Bạn được tự do không phải thực hiện việc thay đổi (hỗn hợp dung dịch) trong suốt ban ngày


Khuyết Điểm (Cons)
•Bạn cần 1 bộ máy

•Sự di chuyển của bạn vào ban đêm bị giới hạn do sự kết nối với máy điều khiển chu kỳ


LÀM VIỆC VỚI NHÓM NGƯỜI CHĂM SÓC SỨC KHỎE CHO BẠN {WORKING WITH YOUR HEALTH CARE TEAM)

Những câu hỏi mà bạn có thể muốn hỏi:
•Có phải Chạy Thận Khúc Mạc là lựa chọn điều trị tốt nhất cho tôi ? Tại sao ? Nếy phải, Kiểu nào là tốt nhất ?

•tôi sẽ tốn bao lâu để học hiểu cách làm thế nào để thực hiện Chạy Thận Phúc Mạc ?

•Chạy Thận Khúc Mạc cảm giác ra sao?

•Chạy thận phúc mạc sẽ có ảnh hưởng đến huyết áp của tôi không?

•Làm sao tôi biết nếu tôi có viêm phúc mạc hay không? Làm thế nào điều trị?

•Như là một bệnh nhân chạy thận khúc mạc, liệu tôi có thể tiếp tục làm việc kiếm ăn ?

•Tôi nên tập thể dục nhiều như thế nào ?

•Tôi nên cất giữ những dụng cụ ở đâu ?

•Tôi phải đi gặp bác sĩ của tôi thường xuyên thế nào? Thường bao lâu thì tôi gặp bác sĩ ?

•Ai sẽ là người trong nhóm chăm sóc sức khỏe cho tôi ? Những người này có thể trợ giúp tôi thế nào ?

•Tôi có thể liên lạc ai khi tôi có vấn đề ?

•Đối với những ai tôi có thể kể lể về những lo ngại về người phối ngẫu (vị hôn phu / hôn thê), lo ngại về tình dục , hoặc những lo ngại về gia đình ?

•Làm sao / Nơi nào tôi có thê nói chuyện vớ người khác đã phải đối mặt với quyết định này?


Để biết thêm thông tin về chạy thậnphúc mạc, xem tập sách NIDDK "Các phương pháp điều trị cho Suy Thận: Chạy Thận phúc mạc / Lọc máu màng bụng. Hoặc xem bảng tổng kết về ba cách lựa chọn điều trị.

CHẠY THẬN / LỌC MÁU / THÂM TÁCH KHÔNG PHẢI LÀ 1 ĐIỀU TRỊ KHỎI BỆNH (DIALYSIS IS NOT A CURE)

Chạy thận nhân tạo (Hemodialysis) và chạy thận khúc mạc (peritoneal dialysis) là trị liệu mà trợ giúp thay thế hoạt động quả thận của bạn . Những phương pháp điều trị này giúp bạn cảm thấy tốt hơn và sống lâu hơn, nhưng chững không chữa khỏi suy thận. Mặc dù bệnh nhân suy thận đang sống lâu hơn so với trước đây, trong suốt năm (chạy thận) bệnh thận có thể gây ra các vấn đề như bệnh tim, bệnh xương, viêm khớp, tổn thương thần kinh, vô sinh, và suy dinh dưỡng. Những vấn đề này sẽ không biến mất với việc chạy thận / lọc máu, nhưng hiện giờ các bác sĩ có những phương pháp mới và tốt hơn để phòng ngừa những vấn đề này . Bạn nên thảo luận về những biến chứng và trị liệu những biến chứng với bác sĩ của bạn

Lynn sẽ phỏng dịch tiếp phần "Sự chọn lựa điều trị : Cấy ghép thận"; "Sự chọn lựa điều trị : Từ chối hay xin ngừng trị liệu " ... v....v... và đặc biệt là sẽ cung cấp bảng so sánh về từng phương pháp điều trị .

ASPIRIN
 

ASPIRIN
Lynn Lynn Phỏng Dịch Từ Thông Tin Từ Website Drugs.com
( ww.drugs.com/aspirin.html )


ASPIRIN LÀ GÌ ?

Aspirin trong một nhóm các loại thuốc gọi là salicylates. Thuốc hoạt động bằng cách giảm bớt chất trong cơ thể mà gây ra đau, sốt, và viêm.

Aspirin được sử dụng để điều trị cơn đau từ nhẹ đến vừa vừa, và cũng để giảm sốt hoặc viêm nhiễm . Thỉnh thoảng nó được dùng đê điều trị hay phòng ngừa bệnh nhồi máu cơ tim, đột quỵ, và đau thắt ngực muốn nghẹn thở . Aspirin (chỉ) nên được sử dụng cho bệnh trạng tim mạch dưới sự giám sát của bác sĩ.

NHỮNG THÔNG TIN QUAN TRỌNG VỀ ASPIRIN

Aspirin không nên cho trẻ em hay thanh thiếu niên (teanager = 13 - 19 tuổi) khi bị nóng sốt, đặc biệt là nếu trẻ em cũng có triệu chứng bệnh cảm cúm hay bệnh thủy đậu. Aspirin có thể khiến cho bệnh trầm trọng thêm và đôi khi (dẫn đến) tình trạng tử vong (fatal condition) gọi là Hội chúng Reye (Reye's syndrome) ở trẻ em.

Phải ngưng sử dụng aspririn và cũng phải gọi bác sĩ của bạn ngay nếu bạn có bất kỳ triệu chứng chảy máu trong dạ dày hoặc đường ruột. Triệu chứng bao gồm là phân có mầu đen, phân có máu, hoặc phân đen như hắc ín, và ho ra máu hay ói mửa mà trông giống như bã cà phê.

Phải tránh uống rượu / beer trong khi bạn đang xử dụng thuốc này . Alcohol (rượu / beer) có thể làm tăng nguy cơ chảy máu dạ dày.

Đôi khi Aspirin được sử dụng để chữa trị hoặc ngăn chận bệnh nhồi máu cơ tim, đột quỵ, và đau thắt ngực (angina = đau thắt ngực muốn nghẹn thở). Aspirin chỉ nên được sử dụng cho bệnh trạng tim mạch dưới sự giám sát của bác sĩ.

TRƯỚC KHI UỐNG ASPIRIN

Aspirin không nên cho trẻ em hay thanh thiếu niên (teanager =13 - 19 tuổi) khi bị nóng sốt, đặc biệt là nếu trẻ em cũng có triệu chứng bệnh cảm cúm hay bệnh thủy đậu. Aspirin có thể khiên cho căn bệnh trầm trọng thêm và đôi khi (dẫn đến) tình trạng tử vong (fatal condition) gọi là Hội chúng Reye (Reye's syndrome) ở trẻ em. Không sử dụng thuốc này nếu bạn có dị ứng với aspirin, hoặc nếu bạn có:

•Một bệnh sử mới gần đây về chảy máu dạ dày hay đường ruột

•Một rối loạn xuất huyết như hemophilia (hemophilia = haemophilia = Bệnh rối loạn di truyền khiến máu khó đông do thiếu 1 trong các yếu tố làm đông máu )

•Một dị ứng với NSAID (thuốc chống viêm không có steroidal) như Advil, Motrin, Aleve, Orudis, Indocin, Lodine, Voltaren, Toradol, Mobic, Relafen, Feldene, và những loại thuốc khác.


Trước khi uống aspirin, cần phải thông báo cho bác sĩ nếu bạn có dị ứng với bất kỳ loại thuốc, hoặc nếu bạn có một trong những căn bệnh sau:
•Hen suyễn hoặc dị ứng theo mùa (asthma or seasonal allergies)

•Loét bao tử (stomach ulcers)

•bệnh gan (liver disease)

•bệnh thận (kidney disease)

•Sự chảy máu hoặc sự rối loạn đông máu (a bleeding or blood clotting disorder)

•bệnh tim (heart disease), cao áp huyết (high blood pressure) , hay tim xung huyết thiếu hụt (Congestive heart failure (CHF) = tim không có khả năng làm đủ máu để bơm)

•bệnh thống phong (gout)

•Những bướu (nhỏ) lành tính ở mũi (nasal polyps).


Nếu bạn có bất kỳ trạng thái nào trong các tình trạng / căn bệnh kể trên, bạn nên cần sự điều chỉnh liều lượng hoặc những xết nghiệm đặc biệt để xủ dụng aspirin an toàn

Nếu bạn đang dùng aspirin để ngăn ngừa nhồi máu cơ tim hay đột quỵ, cũng cần tránh dùng ibuprofen (Advil, Motrin). Ibuprofen có thể làm cho aspirin giảm hiệu quả trong việc bảo vệ tim và mạch máu. Nếu bạn phải sử dụng cả hai loại thuốc, dùng ibuprofen ít nhất 8 đồng hồ trước hoặc 30 phút sau khi bạn dùng aspirin (Loại aspirin không có lớp vỏ bao enteric). Aspirin có thể làm thương tổn cho trái tim của em bé chưa ra đời, và cũng có thể làm giảm trọng lượng của trẻ sơ sinh hoặc có những ảnh hưởng nguy hiểm khác. Hãy báo cho bác sĩ nếu bạn đang mang thai hay dự định mang thai, trong khi bạn đang dùng thuốc aspririn. Aspirin có thể đi vào sữa mẹ và có thể gây tổn hại cho trẻ bú sữa mẹ . Không được sử dụng thuốc này mà không nói cho bác sĩ của bạn nếu bạn đang cho con bú.

Lynn Ly Chú Thích:

Đột Quỵ (Stroke) đồng nghĩa với Tai Biến Mạch Máu Não (Accident vasculaire cerebral) và có phân loại theo nguyên nhân gây bệnh.

Xem Thêm :•Cấp cứu nội thần kinh : Đột Quỵ/Tai Biến Mạch Máu Não để hiểu chi tiết các loại Đột Quỵ được phân ra theo nguyên nhân gây bệnh
•Sử Dụng Aspirin hằng ngày : Những hung hiểm và những lợi ích

Aspirin đối với Bệnh Nhân bị Đột Quỵ Do Thiếu Máu Cục Bộ Cấp Tính
 

Aspirin đối với Bệnh Nhân bị Đột Quỵ Do Thiếu Máu Cục Bộ Cấp Tính
(Aspirin in Patients with Acute Ischemic Stroke)
Bác Sĩ Danny Nguyễn tóm tắt thông tin từ website American Family Physician
( ww.aafp.org/afp/2009/0201/p226.html )


Câu hỏi lâm sàng: Aspirin có giảm sự tử vong (mortality) hoặc morbidity trong bệnh nhân bị Đột Quỵ Do Thiếu Máu Cục Bộ cấp tính không ?

Câu trả lời dựa trên chứng cứ y khoa:
- Aspirin khoảng 160-300 mg trong vòng 48 tiếng đồng hồ đầu tiên giảm sự tử vong và morbidity trong Đột Quỵ Do Thiếu Máu Cục Bộ cấp tính.
- Aspirin có hiệu quả tương tự với các thuốc giảm đông máu (anticoagulant) và có ít phản ứng phụ hơn. Tuy nhiên không nên dùng Aspirin trong khi bệnh nhân đang dùng thuốc tan máu (thrombolytic therapy)
- Ibuprofen (Motrin) có thể giảm tác dụng của Aspirin trong Đột Quỵ Do Thiếu Máu Cục Bộ cấp tính

Tổng kết của chứng cứ : dựa trên tổng kết của 9 cuộc điều tra khoa học của 41,399 bệnh nhân

Đề nghị:
- Hiệp Hội Tim Hoa Kỳ và Hiệp Hội Đột Quỵ Hoa Kỳ đề nghị dùng Aspirin 325 mg trong khoảng 24-48 tiếng đồng hồ sau khi bị tai biến mạch máo nãọ Tuy nhiên không được dùng trong vòng 24 tiếng của thuốc tan máu (thrombolytic therapy).
- Hội Bác Sĩ Lồng Ngực Hoa Kỳ đề nghị Aspirin 160-325 mg trong vòng 48 tiếng đồng hồ trong những bệnh nhân không được điều trị bằng thuốc tan máụ
- Cơ quan Quản Lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ cảnh cáo rằng không nên dùng Ibuprofen với Aspirin lượng thấp tại vì có ảnh hưởng tới antiplatelet effect. Tuy nhiên, nếu dùng ibuprofen ít nhất 8 tiếng trước khi hoặc 30 phút sau khi dùng aspirin 81 mg loại tan nhanh (immediate release) thì khả năng ảnh hưởng sẽ ít đị Các loại thuốc NSAIDs khác cũng có thể có tác dụng tương tự

Lời bình của tác giả: Aspirin giảm sự tử vong và các chứng đột quỵ xảy ra liên tiếp. Tại vì Aspirin rẻ và ít có phản ứng phụ, vì vậy nên dùng trong các trường hợp trên (có thể dùng 1-2 ngày sau khi dùng thuốc tan máu). Tuy nhiên các Bác Sĩ nên để ý các chi tiết khác như huyết áp ổn định, thuốc statin, ngưng thuốc lá có ảnh hưởng tốt gấp 3 lần nếu so sánh với Aspirin.

Lynn Ly hiệu chính phỏng dịch cụm từ Acute Ischemic Stroke từ "Tai Biến Mạch Máu Não Cấp Tính" của bác sĩ Danny Nguyễn thành "Đột Quỵt do Thiếu Máu Cục Bộ Cấp Tính" cho sát ý tưởng của từ ngữ của nguồn thông tin . Bởi vì thông dịch chính xác thì phải là :
•Acute Ischemic Stroke = "Đột Quỵ do Thiếu Máu Cục Bộ Cấp Tính"

•Acute Ischemic Accident vasculaire cerebral = "Tai Biến Mạch Máu Não do Thiếu Máu Cục Bộ Cấp Tính"
Điều đáng lưu ý , Đột Quỵ đồng nghĩa với Tai Biến Mạch Máu Não và có phân loại theo nguyên nhân gây bệnh. Nhưng trên Y Văn thì có viết khác biệt.

Sử Dụng Aspirin hằng ngày : Những hung hiểm và những lợi ích
 

Sử Dụng Aspirin hằng ngày : Những hung hiểm và những lợi ích
(Daily aspirin: Risks and benefits, By Michelle Roberts )
Lynn Ly phỏng dịch bài viết ww.bbc.co.uk/news/health-17445676


Theo BBC News, ngày 20, tháng 3, 2012

Uống một lượng nhỏ aspirin hàng ngày có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng vẫn còn quá sớm để bắt đầu giới thiệu thuốc này cho bệnh nhân. Vì vậy, những rủi ro và lợi ích của thuốc này là gì?

Aspirin là thuốc gì ?

Aspirin (acetylsalicylic acid) đã được sử dụng trong nhiều năm như một chất giảm đau. Thuốc này có hoạt tính chống viêm, và được sử dụng để làm giảm đau đầu, đau bụng do kinh nguyệt và đau nhức cơ bắp. Gần đây thuốc này đã đang được chỉ định cho những bệnh nhân có những yếu tố nguy cơ về tim mạch để làm giảm nguy cơ đột quỵ (stroke) và nhồi máu cơ tim (heart attack)

Thuốc có tác dụng ra sao ?

Thuốc trợ giúp ngăn ngừa "huyết khối"(blood clots = huyết khối, cục máu đông ) hình thành trong mạch máu, thuốc ngăn chận các tế bào trong máu được gọi là tiểu cầu (platelets) dính lại với nhau và làm tắc động mạch

Tại sao sử dụng Aspirin ở liều lương nhỏ ?

Các chuyên gia nước Anh đề nghị liều lượng 75mg để phòng chống bệnh tim mạch. Liều lượng này ít hơn nhiều so với liều lượng sử dụng như 1 chất giảm đau, bởi vì uống aspirin hàng ngày thì gia tăng hung hiểm về những phản ứng phụ thí dụ như xuất huyết nội bộ / xuất huyết bên trong cơ thể (internal bleeding) .

Những hung hiểm gì ?

Việc điều trị dùng thuốc aspirin liều thấp được liên hệ đến sự gia tăng rất nhỏ trong những nguy cơ chính yếu về xuất huyết bao tử và xuất huyết não . Một số công trình nghiên cứu cho thấy rằng 1 người trong số 769 người được điều trị bằng aspirin liều thấp thì bị thương tổn do xuất huyết nặng .

Chúng ta biết gì về việc dùng thuốc aspirin để ngăn ngừa ung thư?

Một số nghiên cứu đã cho thấy aspirin có thể phòng ngừa ung thư. Công trình mới nhất của tạp chí The Lancet khi xem xét 51 cuộc nghiên cứu có hơn 77.000 người tham gia đã đề nghị thuốc aspirin không chỉ làm giảm nguy cơ phát triển ung thư của một người, mà cũng có thể giúp các bệnh ung thư ngừng lan rộng trên khắp cơ thể.

Những ai nên dùng Aspirin hàng ngày?

Các chuyên gia cho rằng vẫn không có đủ bằng chứng để khuyên những người khỏe mạnh dùng thuốc aspirin để phòng ngừa căn bệnh ung thư. Tương tự, không được đề nghị những người khỏe mạnh uống Aspirin để ngăn ngừa bệnh tim mạch bởi vì những hung hiểm về tác dụng phụ nguy hiểm của thuốc, cho dù tình huống bị ảnh hưởng tác dụng phụ thấp , nhưng khi tổn hại xuất hiện thì thường lớn hơn là lợi ích từ thuốc

Thuốc Aspirin sử dụng hằng ngày với liều lượng thấp chỉ được đề nghị cho những người được xem là có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim (heart attack) hoặc đột quỵ (stroke).

Tuy nhiên, các chuyên gia nói rằng thật giá trị khi khám phá những lợi ích của việc sử dụng aspirin hằng ngày đối với bệnh nhân ung thư, như bệnh nhân bị ung thư ruột

Bất cứ ai dự tính sử dụng aspirin (liều lượng thấp hằng ngày), trước tiên cần nên tham vấn với bác sĩ của họ .

Lynn Ly (20/03/2012)

ASPIRIN CÓ THỂ 'LÀM CHẬM LẠI SỰ SUY GIẢM NÃO BỘ', NGHIÊN CỨU PHÁT HIỆN
 

ASPIRIN CÓ THỂ 'LÀM CHẬM LẠI SỰ SUY GIẢM NÃO BỘ', NGHIÊN CỨU PHÁT HIỆN
(ASPIRIN MAY 'SLOW ELDERLY BRAIN DECLINE', STUDY FINDS)
Lynn Ly phỏng dịch thông tin từ nhật báo BBC
(http://www.bbc.com/news/health-19819065)


Theo nhật báo BBC, Ngày 04 tháng 10, 2012
Phóng viên Y Tế của nhật báo BBC: Anna-Marie

Một viên aspirin mỗi ngày có thể làm chậm lại sự suy thoái não bộ ở phụ nữ cao niên có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch, nghiên phát hiện vậy.

Trong khoảng 500 phụ nữ có nguy cơ (về bệnh tim mạch), khoảng độ tuổi 70 đến 92, đã được theo dõi trong vòng 5 năm - năng lực tâm thần của họ đã được thử nghiệm từ lúc bắt đầu và lúc kết thúc cuộc nghiên cứu.

Những người dùng aspirin trong toàn bộ khoảng thời gian thử nghiệm đã cho thấy điểm số của họ suy giảm ít hơn nhiều hơn so với những người không dùng thuốc.

Cuộc nghiên cứu của Thụy Điển được báo cáo trong tạp chí BMJ Open. (the journal BMJ Open)

Bác Sĩ / Tiến Sĩ Silke Kern, một trong những tác giả của bài viết, cho biết: "Không giống như các quốc gia khác - Thụy Điển là duy nhất, nơi không có thông lệ điều trị những phụ nữ có nguy cơ cao về mắc bệnh tim mạch và đột quỵ bằng aspirin . Điều này có nghĩa là chúng tôi đã có một nhóm tốt cho việc so sánh."

Những phụ nữ này đã được thử nghiệm bằng cách sử dụng một xét nghiệm nho nhỏ về trạng thái tâm thần (a mini mental state exam = MMSE) - Việc này kiểm tra năng lực trí tuệ (intellectual capacity) và bao gồm các câu hỏi định hướng (orientation questions) giống như , "ngày hôm nay là gì?" ", "Chúng ta ở đâu hôm nay ?" và những thử nghiệm trực giác (visual-spatial tests = không gian thị giác = trực giác) như việc vẽ ra hai mối liên kết giữa các cạnh ngũ giác (two interlinking pentagons).

KHÔNG TỰ ĐIỀU TRỊ ( NO SELF-MEDICATION).

Tuy nhiên, bài báo cáo cho thấy trong khi aspirin có thể làm chậm lại những thay đổi trong khả năng nhận thức (cognitive ability) ở phụ nữ có nguy cơ cao về nhồi máu cơ tim (heart attack)hoặc đột quỵ (stroke), Thuốc đã không tạo sự khác biệt về tốc độ ở những phụ nữ đã phát triển bệnh suy giảm trí tuệ (dementia) - sự kiện này cũng được kiểm tra bởi chuyên gia nghiên cứu thuốc men ở lãnh vực rối loạn tâm thần do những căn bệnh thuộc hệ thấn kinh (neuropsychiatrist = a specialist who works in the branch of medicine dealing with mental disorders attributable to diseases of the nervous system).

Bác Sĩ/ Tiến sĩ Simon Ridley, người đứng đầu cuộc nghiên cứu tại viện nghiên cứu bệnh mất trí nhớ ở Anh Quốc (Alzheimer's Research UK), cho biết: "Những kết quả này cung cấp sự hiểu biết sâu sắc đầy thú vị về tầm quan trọng của sức khỏe tim mạch trong sự nhận thức, nhưng chúng tôi sẽ thúc giục mọi người không tự trị liệu bằng thuốc aspirin để cố gắng ngăn chặn căn bệnh sa sút trí tuệ.

"Những báo cáo nghiên cứu cho là không có lợi ích từ aspirin về toàn thể tỷ lệ sa sút trí tuệ , và việc điều tra về các thử nghiệm trước kia là tiềm năng của các loại thuốc giống như aspirin đối chứng sa sút trí tuệ hiện đã bị vô hiệu ".

Bác Sĩ / Tiến sĩ Kern nói thêm: "Chúng tôi không biết những rủi ro lâu dài của việc dùng aspirin thường xuyên . Thí dụ sự lở loét và chảy máu nghiêm trọng có thể đã đặt nặng hơn những lợi ích chúng ta đã nhìn thấy . Cần thiết thực hiện nhiều nghiên cứu thử nghiệm hơn . Chúng tôi sẽ theo dõi những phụ nữ trong cuộc nghiên cứu này một lần nữa trong 5 năm (tới). "

Lynn Ly (04/10/2012)


Quote:
Lynn Ly chú thích:

Dựa trên thông tin cập nhật này , thì công hiệu và lợi ích của Aspirin càng ngày càng được khẳng định . Chính thông tin này cũng đã "vô hiệu hóa" các thông tin trước đây khi tuyên bố là aspirin không có lợi ích về chứng sa sút trí tuệ ở người bị nguy cơ tim mạch .

Aspirin đươc thử nghiệm và cho kết quả phòng chống nguy cơ tim mạch , có tác dụng ngăn chận tế bào ung thư , và nay cho thêm tác dụng về làm chậm lại chứng suy thoái trí tuệ . Tác dụng lợi ích của nó ngày càng được phát hiện rõ ràng và lấn áp dần những lo ngại về tác dụng phụ là lở loét bao tử và gây chảy máu nghiêm trọng , khi tác dụng phụ của Aspirin hiện giờ đang được nhiều công ty dược phẩm khống chế trong bào chế thuốc aspirin with stomach guard .

TIN Y HỌC VỀ SỬ DỤNG ASPIRINE
 

THÔNG TIN Y HỌC VỀ SỬ DỤNG ASPIRINE

Lynn Ly tổng hợp thông tin về sử dụng Aspirine
từ các bài Thời Sự Y Học của Bác Sĩ Nguyễn Văn Thịnh



THỜI SỰ Y HỌC SỐ 27 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (20/5/200)

8/ TÁC DỤNG BẢO VỆ CỦA ASPIRINE.

Dùng aspirine với liều lượng nhỏ cải thiện rất rõ rệt khả năng sống sót sau một nhồi máu cơ tim và một tai biến mạch máu não. Thật vậy, được cho trong giai đoạn cấp tính của một nhồi máu cơ tim, thì cứ mỗi 1000 bệnh nhân được điều trị trong tháng đầu tiên của trị liệu, aspirine sẽ ngăn ngừa 38 trường hợp tai biến mạch máu và 23 trường hợp tử vong có nguồn gốc huyết quản. Đối với các tai biến mạch máu não, thì cứ mỗi 1000 bệnh nhân được điều trị, aspirine được cho ở giai đoạn cấp tính sẽ ngăn ngừa 9 tai biến mạch máu nghiêm trọng. Do đó, aspirine phải được cho nơi mỗi bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não là điều rất hợp lý.

Nhưng chỉ định của aspirine không chỉ có thế mà thôi.bởi vì aspirine cũng có tác dụng phòng ngừa thứ cấp các huyết khối (thrombose). Được sử dụng cho 1000 bệnh nhân có tiền sử nhồi máu cơ tim hoặc tai biến mạch máu não, aspirine trung bình ngăn ngừa từ 15 đến 18 trường hợp huyết khối tái phát mỗi năm. Đối với những bệnh nhân có nguy cơ cao như cơn đau thắt ngực, tiền sử angioplastie, thấm tách máu (hémodialyse), đái đường, hẹp động mạch cổ (sténose carotidienne), aspirine cũng có lợi ích tương tự (ngăn ngừa hơn 10 tai biến cho mỗi 1000 bệnh nhân được điều trị trong 1 năm).

Sau cùng, aspirine cũng có thể được sử dụng trước khi huyết khối động mạch xảy ra, trên những bệnh nhân không có tiền sử huyết khối (phòng ngừa nguyên phát).

6 công trình nghiên cứu rộng rãi đã đánh giá các lợi ích và các nguy cơ khi điều trị phòng ngừa bằng aspirine. Tất cả các nghiên cứu này đã chứng tỏ rõ ràng rằng những lợi ích của việc dùng aspirine và sự giảm nguy cơ bị huyết khối càng quan trọng khi bệnh nhân càng kiêm nhiệm nhiều yếu tố nguy cơ. Tuy nhiên, quyết định điều trị nguyên phát bằng aspirine phải dựa trên sự tính toán hơn thua giữa các lợi ích của điều trị và các biến chứng có thể xảy ra do phép điều trị này.
(LE JOURNAL DU MEDECIN 4/5/2007)

9/ CHÚNG TA CÓ THỂ NGƯNG CHO ASPIRINE?

Những trường hợp cần phải ngưng sử dụng aspirine không phải là hiếm. Nhất là những động tác can thiệp ngoại khoa hay những thủ thuật gây nhiều xuất huyết. Tuy nhiên ngừng cho aspirine không phải là không có những nguy cơ. Ngoại trừ một vài loại phẫu thuật (tiền liệt tuyến, hệ thần kinh), hầu hết các can thiệp ngoại khoa và các thủ thuật có thể được thực hiện với một liều lượng nhỏ aspirine (100 mg mỗi ngày).

Nếu phải ngừng cho aspirine trước phẫu thuật, cần phải xét đến nhip độ hồi phục của các tiểu cầu (10% mỗi ngày). Do đó nên ngừng cho aspirine 5 ngày trước khi can thiệp ngoại khoa và sau đó sử dụng trở lại càng nhanh càng tốt.

Trái với aspirine, clopidogrel thường được ngừng cho trước mọi phẫu thuật ngoại trừ angioplastie percutanée.
(LE JOURNAL DU MEDECIN 4/5/2007)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 35 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 17/7/2007 )

8/ ASPIRINE VÀ PHÒNG NGỪA UNG THƯ ĐẠI TRÀNG

Uống aspirine 300mg mỗi ngày suốt trong 5 năm sẽ bảo vệ chống lại sự phát sinh ung thư đại tràng 10 năm sau đó. Đó là kết quả của công trình nghiên cứu được điều hành bởi John A. Baron thuộc Dartmouth Medical School (Hoa Kỳ). Mặc dầu việc sử dụng aspirine mỗi ngày dường như là một cách tốt đề phòng ngừa một trong những khối u ác tình thường xảy ra nhất, tuy nhiên các nhà ung thư học không khuyên uống aspirine vì mục đích này cho tất cả mọi người: việc uống aspirine lâu dài có thể gây nên xuất huyết dạ dày và ruột. Chỉ những người có nguy cơ cao bị ung thư đại tràng mới phải uống mà thôi
(SCIENCE ET VIE 7/2007)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 96 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 10/10/2008 )

8/ UỐNG MỘT VIÊN THUỐC NHỎ ASPIRINE MỖI NGÀY CÓ BẢO VỆ CHỒNG LẠI BỆNH NHỒI MÁU CƠ TIM ?

Trước hết phải xác nhận rằng việc điều chỉnh toàn bộ các yếu tố nguy cơ của bệnh động mạch vành phải là điều chủ yếu. Nếu không có những yếu tố nguy cơ thì việc uống aspirine mỗi ngày đã không được chứng tỏ là có một lợi ích gì, trong khi đó vẫn có những tác dụng phụ có thể xảy ra. Những phản ứng phụ này chủ yếu rối loạn dạ dày tá tràng và khả năng chảy máu kéo dài trong trường hợp bị vết thương hay nhổ răng. Nghiêm trọng hơn là xảy ra, nhưng hiếm, một loét dạ dày và, rất ngoại lệ, một xuất huyết dạ dày-ruột hay não .

Trái lại, nơi những người với tiền sử tai biến tim mạch (nhồi máu, tai biến mạch máu não, can thiệp trên các động mạch vành, viêm động mạch ngoại biên) hay có một nguy cơ gia tăng rõ rệt bị biến chứng động mạch vành căn cứ trên profil nguy cơ của họ, những lợi ích của vai trò bảo vệ của aspirine vượt trội những bất lợi liên quan với những tác dụng phụ này. Ngay ở những người với nguy cơ thấp, vai trò phòng ngừa những tai biến tim mạch bởi aspirine được chứng minh trên cơ sở những kết quả của một phân tích méta của 6 công trình nghiên cứu, với một sự giảm tỷ lệ nguy cơ bị nhồi máu 23%. Để làm giảm những tác dụng phụ, cần uống mỗi ngày một viên aspirine nồng độ thấp (từ 75 đến 100 mg). Liều lượng này đủ để kiểm soát tình trạng tăng đông huyết của máu, vừa làm giảm thiểu nguy cơ bị các biến chứng. Chúng ta cần biết rằng vài loại thuốc có thể cản tác dụng của aspirine, như vài chất kháng viêm. Chính vì lẽ đó luôn luôn cần hỏi ý kiến BS gia đình của mình.

Vẫn còn hai câu hỏi không được giải quyết :

Xét vì khả năng gây ra những phản ứng phụ tuy thấp nhưng có thật, thế thì có nên cho aspirine trong trường hợp nguy cơ tim mạch thấp hay không ? Chúng ta sẽ đợi những kết quả của một công trình nghiên cứu lớn (ARRIVE) hiện đang được tiến hành, rồi mới phát biểu.

Câu hỏi khác : Aspirine có phải uống một cách vô hạn định hay không ?

Có lẽ vâng, vì lẽ ngay ở những người mà những yếu tố nguy cơ được kiểm soát tốt, nguy cơ tai biến tim mạch còn lại vẫn cao so với những người không có yếu tố nguy cơ. Ngừng điều trị (thí dụ lúc phẫu thuật, nhổ răng, đục thủy tinh thể) sẽ không bao giờ được làm mà không có ý kiến của thầy thuốc, và không được quên uống trở lại aspirine ngay khi có thể được (thường ngay sáng hôm sau sau phẫu thuật).

Thật vậy, một phân tích méta trên 50.000 bệnh nhân đã cho thấy rằng những người ngừng điều trị một cách không cân nhắc có một nguy cơ tai biến tim mạch nhân lên 3 lần. Những kết quả tương tự có thể xảy ra trong trường hợp uống thuốc không đều đặn. Điều này đặc biệt đúng đối với những người mang một stent động mạch.
(COEUR ET ARTERES 9/2008)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 142 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 9/9/2009 )

4/ ASPIRINE LÀM GIẢM 29% TỶ LỆ TỬ VONG 29%.

Theo JAMA số 12/8 vừa qua, sự sử dụng hàng ngày acide acétylsalicylique làm giảm tỷ lệ tử vong do ung thư đại-trực tràng và tỷ lệ tử vong chung, nhất là nơi những người có khối u siêu biểu hiện COX-2. Từ nay vấn đề phòng ngừa nơi những người trên 50 tuổi được đặt ra.

Theo một vài nhà sử học, aspirine còn xưa hơn cả Hippocrate. Các trích chất của cây dương liễu chứa hoạt chất của nó, đã được sử dụng vào thời đại đồ đá mới (Néolithique), do các tính chất chống đau, kháng viêm và hạ nhiệt. Chính vào năm 1899 mà aspirine được thương mãi hóa lần đầu tiên và từ đó danh sách các lợi ích của nó ngày mỗi dài ra. Lợi ích sau cùng là hoạt tính chống tiểu cầu (activité antiplaquettaire).

Với những liều lượng nhỏ (giữa 75 và 300 mg/ ngày, tùy theo các công trình nghiên cứu), các tính chất chống ngưng kết (propriétés antiagrégantes) của nó ngăn ngừa một cách hiệu quả sự tạo thành những cục máu đông trong các huyết quản mà không gây nên thương tổn đáng kể. Đồng thời, từ nhiều năm nay, một số các công trình nghiên cứu đã muốn chứng tỏ lợi ích về lâu về dài của nó trong vài ung thư như vú, tiền liệt tuyến, miệng, họng, thực quản, đại-trực tràng và dạ dày.

Vì các liều lượng được chỉ định luôn luôn có thể gây nên xuất huyết dạ dày hay ruột, nên sự sử dụng nó đã không bao giờ được chính thức khuyến nghị để phòng ngừa nguyên phát hay thứ phát trong dân chúng nói chung. Nhưng, hôm nay, các dữ kiện thuận lợi tích lũy đến độ vài chuyên gia đặt lại vấn đề. Đứng trước một ung thư phát triển thầm lặng, với một tỷ lệ sống tùy thuộc vào mức độ nhanh chóng của sự can thiệp, thì há không nên sử dụng hay sao một hoá học liệu pháp đơn giản, hiệu quả và ít tốn kem, dầu phải chịu vài tác dụng phụ có thể xử lý được ?

TỶ LỆ TỬ VONG GIẢM 29%.

Mối liên hệ giữa aspirine và ung thư đại-trực tràng không phải mới có từ hôm qua. Ngay vào năm 2005, một công trình nghiên cứu được thực hiện trên 82.911 phụ nữ được đưa vào trong cuộc điều tra dịch tễ học “ Nurses’ Health Study ”, được theo dõi từ 1980 đến 2000, đã cho thấy rằng những phụ nữ uống đều đặn 325 mg aspirine, hai lần mỗi tuần, đã có một sự giảm 23% nguy cơ mắc phải ung thư đại-trực tràng, so với những phụ nữ không uống đều đặn. Vào thời kỳ này, người ta đã nhấn mạnh rằng sự giảm nguy cơ chỉ đáng kể bat đầu từ 10 năm sử dụng và liên kết với liều lượng. Trong những trường hợp thái quá, các phụ nữ đã uống hơn 10 liều aspirine mỗi tuần trong 10 năm có nguy cơ bị ung thư giảm 53%.

Năm 2007, một công trình nghiên cứu của Anh, tiến hành trên 7.500 người giữa năm 1970 và đầu của những năm 80, với một theo dõi 10 năm, tương ứng với một thời gian tối thiểu để một adénome phát triển thành ung thư, gợi ý rằng sự sử dụng mỗi ngày 300 mg aspinrine là một yếu tố bảo vệ chống lại ung thư đại-trực tràng. Những kết quả đã cho thấy rằng tỷ lệ mắc bệnh ung thư đại• trực tràng nơi những người có nguy cơ được giảm 73% dưới aspirine, với một tác dụng phụ thuộc vào thời gian điều trị, liều lượng, sự tôn trọng uống thuốc của bệnh nhân.

Trong công trình nghiên cứu mới này, nhôm cửa Andrew Chan (Haward Medical Scholl) đã theo dõi hai nhóm 1.279 bệnh nhân bị ung thư đại-trực tràng ở những giai đoạn trầm trọng khác nhau, được điều trị và được theo dõi trong 12 năm, giữa năm 1980 và 2008 ; 43% trong số những bệnh nhân này uống aspirine mỗi ngày sau khi ung thư được chẩn đoán. Kết quả cho thấy rằng việc sử dụng aspirine mỗi ngày làm giảm 29% tỷ lệ tử vong gây nên bởi ung thư đại-trực tràng và làm giảm 21% tỷ lệ tử vong toàn thể.

Mối liên hệ giữa aspirine và quá trình sinh ung thư là mối liên hệ nào ? Ngày nay, chúng ta biết rằng aspirine ngăn cản sự tăng trưởng khối u bằng cách ức chế một enzyme (COX-2), chịu trách nhiệm phản ứng viêm và sự tăng sinh của các tế bào và được siêu biểu hiện trong phần lớn của các ung thư đại trực
• tràng. Bằng cớ là trong một nhóm phụ gồm những bệnh nhân có cả khối u COX-2 dương tính được nhận diện bởi histochimie, nguy cơ tử vong do ung thư đại-trực tràng là 61% thấp hơn nơi những bệnh nhân uống aspirine so với những người không uống.

GIỮA PHÒNG NGỪA VÀ NHỮNG TÁC DỤNG PHỤ.

Nhiều công trình nghiên cứu quan sát và các thử nghiệm lâm sàng đã xác lập lợi ích của aspirine trong việc phòng ngừa các adénome và polype có nguy cơ. Tuy nhiên không có những lời khuyến nghị chính thức về sự phòng ngừa này, có lẽ là do những tác dụng phụ được biết của aspirine như kích thích dạ dày-ruột và xuất huyết đường tiêu hóa. Vậy có phải vì thế mà phải bỏ ý tưởng hay theo đuổi nó ?

Đối với G.S André Van Gossum (thầy thuốc chuyên khoa dạ dày-ruột của bệnh viện Erasme, Bỉ), “ Từ nhiều năm nay ý tưởng này đã được tiếp tục theo đuổi nhưng hiện nay, ở bệnh viện Erasme cũng như nơi khác ở Bỉ, aspirine không được đề nghị cho các bệnh nhân để phòng ngừa nguyên phát hay thứ phát. Tuy nói vậy, nhưng sự tích lũy của các dữ kiện khiến một ngày nào đó sẽ phải tự nêu câu hỏi về tỷ suất giữa lợi ích và nguy cơ, trên quy mô dân chúng, theo những gì được thực hiện trong phòng ngừa các bệnh tim mạch. Trước hết, chúng ta có thể hình dung nhắm đến các bệnh nhân có nguy cơ ung thư không có chống chỉ định về tiêu hóa hoặc thận. Trong trường hợp này, việc sử dụng aspirine nơi những người 50 tuổi thật là nhất cử lưỡng tiện ! ”.
(LE JOURNAL DU MEDECIN 28/8/2009)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 143 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 20/09/2009 )

3/ CẢNH CÁO MỚI CHỐNG ASPIRINE.

CARDIOLOGIE. Theo một công trình nghiên cứu của Ecosse, nơi những người lành mạnh, việc sử dụng hàng ngày có nhiều nguy cơ hơn là lợi ích.

Lại một đợt mới trong câu chuyện dài tranh cãi chung quanh aspirine. Nơi những người mạnh khỏe, uống aspirine mỗi ngày với những liều lượng nhỏ để ngăn ngừa các tai biến tim-mạch chỉ làm gia tăng các nguy cơ xuất huyết, các thầy thuốc Ecosse đã đánh giá như vậy. Công trình nghiên cứu của họ, được tiến hành nơi 3.300 người không có những tiền sử lớn về tim trong hơn 8 năm, vừa được trình bày ở hội nghị của Hiệp hội tim học châu Âu, diễn ra ở Barcelone.

Từ khi được thương mãi hóa, cách nay hơn 100 năm, danh sách các lợi ích tiềm tàng của thuốc chống đau này không ngừng dài ra. Lại gần đây, các người Mỹ đã đưa ra những lợi ích của một sự tiêu thụ hàng ngày trên tỷ lệ sống còn của những bệnh nhân bị ung thưa đại-trực tràng. Về các tính chất chống kết tụ của aspirine (làm loãng máu), chúng đã được xác lập một cách rộng rãi nơi những người có nguy cơ tim mạch cao, bị cơn đau thắt ngực (angine de poitrine) hay có những tiền sử về nhồi máu cơ tim hay tai biến mạch máu não.

Lợi ích phòng ngừa được bàn cãi hơn nơi những người lành mạnh, vì lẽ lợi ích này phải được cân bằng với những nguy cơ xuất huyết gây nên bởi aspirine, đặc biệt là ở dạ dày-ruột. Mặc dầu những điều không chắc chắn này, càng ngày càng có nhiều người tự ý muốn thử uống aspirine mỗi ngày với liều lượng nhỏ.

Ý tưởng của G.S Gerry Fowkes (đại học Edimbourg) là nghiên cứu những tác dụng về lâu về dài của một tiêu thụ như thế nơi những người không có triệu chứng gì hết, nhưng được xem như là có nguy cơ gia tăng bị bệnh tim mạch. Để nhận diện ra họ, các thầy thuốc écosse đã căn cứ trên những kết quả của một thăm khám đơn giản, chỉ số huyết áp thu tâm (index de pression systolique) (tỷ số giữa huyết áp được đo ở mắc cá chân và ở cánh tay). Trắc nghiệm này cho phép phát hiện chúng viêm động mạch chi dưới trước khi được biểu hiện bằng những cơn đau đớn.

Trong số 30.000 người tuổi từ 50 đến 75, phát xuất từ dân chúng nói chung, khoảng 3.350 đã được nhận diện. Trong 8 năm, những người này đã nhận mỗi ngày 100 mg (5-10 lần ít hơn so với liều lượng được sử dụng trong trường hợp đau đớn thông thường) hay một placebo. Cả thầy thuốc lẫn bệnh nhân đã không biết thuốc gì đã được cấp cho bệnh nhân. Cuối cuộc thử nghiệm, những người được cho aspirine về mặt thống kê đã có số lượng những biến cố tim mạch (tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim…) giống với những người đã dùng placebo. Rõ ràng, thuốc chống ngưng kết (aspirine) đã không có một tác dụng bảo vệ nào. Ngoài ra, 2% các bệnh nhân của nhóm aspirine đã phải bị nhập viện vì những xuất huyết nặng, so với chỉ 1,2% của những người chứng.

CUỘC BÀN CÃI CHƯA CHẤM DỨT.

GS Fowkes nhấn mạnh rằng 40% các cá nhân đã không uống thuốc aspirine đều đặn. Theo ông , sự tuân thủ điều trị kém này có thể giải thích sự không có bảo vệ tim mạch, nhưng không có thể tính đến điều đó, bởi vì nó tương ứng với bộ phận được gặp trong đời sống thật sự hàng ngày, đó là những điều trị phòng ngừa.

Đối với G.S Peter Weissberg, giám đốc y tế của British Heart Foundation, người đã giúp đỡ tài trợ công trình này, những kết luận của ông “ nhất trí với những lời khuyến nghị của chúng tôi hiện nay, theo đó những người đã không được chẩn đoán có một bệnh mạch máu hay tim và không có những triệu chứng, không nên sử dụng aspirine bởi vì nguy cơ xuất huyết có thể quan trọng hơn các lợi ích ”.

Những cuộc bàn cãi vẫn không chấm dứt. Cách nay vài tháng, trong The Lancet, một phân tích của các công trình nghiên cứu chính về chủ đề này (thực hiện trên toàn bộ 95.000 người có nguy cơ thấp) trái lại đã đánh giá rằng sự sử dụng aspirine mỗi ngày làm giảm 12% các nhồi máu cơ tim, nhưng với cái giá một sự gia tăng quá mức những xuất huyết tiêu hóa. Các chuyên gia hiện diện ở hội nghị Barcelone cũng ghi nhận rằng túc số của những người tham dự của công trình nghiên cứu écosse quá thấp để có thể rút ra những kết luận khẳng định.
(LE FIGARO 1/9/2009)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 145 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 23/10/2009 )

6/ ASPIRIN LÀM GIẢM TỶ LỆ TỬ VONG DO UNG THƯ ĐẠI-TRỰC TRÀNG.

Nơi những bệnh nhân bị ung thư đại trực tràng, uống mỗi ngày một viên aspirin làm giảm nguy cơ tử vong (dưới 29% những nguy cơ chết vì ung thư này và dưới 21% vì những nguyên nhân khác). Đó là điều được rút ra từ công trình nghiên cứu được thực hiện bắt đầu từ năm 1981 bởi Andrew Chan và các đồng nghiệp của Massachusetts General Hospital de Boston, nơi 1.300 bệnh nhân bị ung thư đại-trực tràng, mà một nửa những bệnh nhân này đã thêm aspirin vào toa đơn thuốc hàng ngày của họ. Những lợi ích của aspirin trong bệnh lý này được giải thích bởi tác dụng ức chế của nó lên enzyme COX-2, chịu trách nhiệm phản ứng viêm và sự tăng sinh của các tê bào. Mặc dầu tác dụng được xác nhận này, aspirin chẳng được khuyến nghị bao nhiêu trong mục đích phòng ngừa bởi vì các tác dụng phụ của nó : kích thích dạ dày ruột và chảy máu tiêu hóa. Mặt khác, tất cả các bệnh nhân không sản xuất COX-2 với lượng đủ lớn để nhạy cảm với tác dụng của aspirin.
(SCIENCE ET VIE 10/2009)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 146 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 1/11/2009 )

6/ RỐI LOẠN NHỊP TIM : MỘT ĐIỀU TRỊ RẤT HỨA HẸN.

GS Michel Desnos, trưởng khoa tim thuộc bệnh viện châu Âu Georges-Pompidou, giải thích tiến bộ đạt được với dabigatran để điều trị các rung nhĩ.

Hỏi : Các triệu chứng của rung nhĩ (fibrillation auriculaire) là gi ?
G.S Michel Desnos : Đó là loạn nhịp tim thông thường nhất (1-2% dân số sau 50 tuổi) và gia tăng với tuổi tác. Những triệu chứng đầu tiên được thể hiện bởi hồi hộp, khó ở, những bệnh này cũng có thể tiến triển không có triệu chứng và được khám phá bởi một mạch và tim không đều.

Hỏi : Không được điều trị, sẽ có những nguy cơ nào ?
G.S Michel Desnos : Có hai nguy cơ chính. 1. Rung nhĩ làm dễ sự tạo thành của các cục máu đông trong tim. Các cục máu đông này có thể di chuyển lên não bộ và gây nên tai biến mạch máu não. Chúng cũng có thể di chuyển đến một chi, làm bít tac động mạch và gây nên một thiếu máu cục bộ (ischémie), với đau đớn dữ dội. Không điều trị, mối nguy hiểm là hoại thư (gangrène). 2. Rung thất ảnh hưởng chức năng vận động của tim, có thể gây nên suy tim với khó thở. Nếu không điều trị, người ta sợ tai biến tim chết người.

Hỏi : Đến nay, người ta điều trị như thế nào những người bị rung nhĩ ?
G.S Michel Desnos : Về nguy cơ do các cục máu đông, ta dùng các thuốc kháng đông bằng đường miệng (các anti-vitamine K, như coumadine), rất có hiệu quả. Đối với những bệnh nhân có nguy cơ chảy máu quan trọng và không có thể dùng những thứ thuốc này, ta cho aspirin với liều lượng thấp mỗi ngày. Mục đích của hai điều trị này là làm loãng máu, do đó làm giảm các nguy cơ gây nên những biến chứng của rung nhĩ, đặc biệt là các tai biến mạch máu não. Bên cạnh các điều trị kháng đông, các thứ thuốc chống loạn nhịp, khử rung (cardioversion) hay thủ thuật cắt bỏ (ablation) có thể tỏ ra cần thiết.

Hỏi : Những kết quả có được với điều trị hiện nay là gì ?
G.S Michel Desnos : Các anti-vitamine K cho phép làm giảm các tai biến mạch máu não hơn 60%, nhưng với cái giá của một sự gia tăng các tai biến xuất huyết (trong đó có xuất huyết não). Bất tiện khác : điều trị này không dễ sử dụng trong đời sống hàng ngày bởi vì nó đòi hỏi phân tích máu đều đặn.

Hỏi : Tác dụng của điều trị mới đối với các bệnh rung nhĩ này là gì ?
G.S Michel Desnos : Dabigatran đã xuất hiện trên thị trường châu Âu vào tháng 10 năm 2008. Nhưng mãi đến nay, nó chỉ được thương mãi hóa duy nhất để tránh các cục máu đông trong các tĩnh mạch nơi những người được mổ để đặt khớp gối hay khớp háng giả. Những can thiệp này cần nằm bất động trên giường, điều này làm dễ sự xuất hiện các viêm tĩnh mạch (phlébites). Dabigatran, một chất ức chế trực tiếp thrombine (một yếu tố đông máu), phong tỏa sự tạo thành của các cục máu đông. Thuốc được cho bằng đường miệng và không cần theo dõi bằng xét nghiệm máu.

Hỏi : Những kết quả của các công trình nghiên cứu đã được thực hiện là gì ?
G.S Michel Desnos : Vào lúc công trình nghiên cứu quốc tế (RELY) trên 18.000 bệnh nhân, người ta đã so sánh các kết quả thu được với điều trị cổ điển bằng coumadine với các kết quả được ghi nhận với dabigatran. Thử nghiệm đã được thực hiện với hai liều lượng khác nhau của thuốc mới : một nhóm bệnh nhân đã nhận dabidatran 150 mg hai lần mỗi ngày ; một nhóm khác, 110 mg, cũng hai lần mỗi ngày. Dabigatran được cho với liều lượng cao làm giảm tai biến mạch máu não nhiều hơn là điều trị cổ điển bằng coumadine, với một nguy cơ xuất huyết tương tự. Với liều lượng thấp hơn, dabigatran tỏ ra cũng hiệu quả như coumadine trong việc ngăn ngừa tai biến mạch máu não với ít xuất huyết hơn.

Hỏi : Khi nào ta có thể sử dụng điều trị này đối với rung nhĩ. ?
G.S Michel Desnos : Chúng ta hy vọng sẽ nhận giấy phép cho lưu hành trên thị trường trong những tháng sắp đến.

Hỏi : Tóm lại, những ưu điểm của dabigatran là gì ?
G.S Michel Desnos : 1. Không phải theo dõi, dầu liều lượng cho là bao nhiêu. 2. Với liều lượng thấp, ít nguy cơ xuất huyết hơn. 3. Với liều cao, một hiệu quả lớn hơn để ngăn ngừa các tai biến mạch máu não.
(PARIS MATCH 8/10-1/10/2009)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 157 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 18/1/2010 )

5/ CÁC VAN ĐỀ SỬA CHỮA TIM.

Khi van tim, có nhiệm vụ chuyển máu từ tâm thất trái qua động mạch chủ bị nghẽn, từ nay ta có thể thay thế nó bằng cách đi qua bên trong hệ tuần hoàn mà không cần phải gây mê tổng quát. Vậy không còn cần phải mổ tim mở (opération à coeur ouvert) với các nguy cơ liên kết với phẫu thuật này. Phương pháp thay thế, mặc dầu còn trong vòng thí nghiệm, nhưng đã chứng tỏ có khả năng. Hiện nay, phương pháp này còn được dành cho những bệnh nhân có sức khỏe kém nhất, không chịu nỗi một phẫu thuật nặng nề. “ Ngày nay, trên thế giới có từ 8000 đến 9000 van được đặt ”, Alec Vahanian, trưởng khoa tim của bệnh viện Bichat, một trong ba trung tâm tiền phong của Pháp đã chỉ rõ như vậy. “ Kỹ thuật này theo dự kiến sẽ được phát triển một cách quan trọng ở Pháp vào năm 2010.” Phẫu thuật đầu tiên thuộc loại này đã được thực hiện, cách nay 8 năm, bởi nhóm của Alain Cribier ở CHU de Rouen.

Hai van được sử dụng ngày nay (Edwards Sapien và Corevalve) cho những kết quả tốt. Sự thiết đặt các van này được thực hiện hoặc qua động mạch đùi (artère fémorale) từ một đường xẻ ở cẳng chân, hoặc bằng một đường xẻ nhỏ trong tâm thất trái của tim. Đường xẻ này được ưa thích hơn trong trường hợp có nguy cơ bị các biến chứng nơi các động mạch. Không cần một điều trị nặng nề nào cả, ngoại trừ một loại thuốc chống sự tạo thành của các cục máu đông và aspirin để làm loãng máu. Đối với các bệnh nhân, “ lợi ích là không thể chối cãi được ”, theo Gilles Rioufol, bệnh viện Louis-Bron ở Lyon. Ưu điểm khác : không còn cần nữa một tuần hoàn ngoài cơ thể (circulation sanguine extracorporelle) như đối với một phẫu thuật tim mở (opération à coeur ouvert).

CÓ LIÊN QUAN ĐẾN NHỮNG BỆNH NHÂN TRẺ.

Chứng hẹp van động mạch chủ (sténose de la valve aortique) gây bệnh cho khoảng 2 đến 3% những bệnh nhân trên 80 tuổi. “ Nhưng hiện nay, sự thiết đặt van chỉ được thực hiện nơi những bệnh nhân có nguy cơ rất cao nếu thực hiện một can thiệp ngoại khoa cổ điển, Alec Vahanian đã nhắc lại như vậy. Một nhóm hoàn chỉnh các thầy thuốc khoa tim họp lại để quyết định xem, tùy theo tình trạng của bệnh nhân, liệu kỹ thuật này có thể dự kiến được hay không. Những kết quả đầu tiên dường như rất dương tính, nhưng “ chúng tôi thiếu 3 đến 4 năm để được an lòng về những diễn biến về lâu về dài của các van này, vốn là đối tượng của các nghiên cứu ở Hoa Kỳ và ở Pháp, Gilles Rioufol đã xác nhận như vậy. Hiện nay, chúng tôi mổ những người với lứa tuổi trung bình 82, nhưng những triển vọng chẳng bao lâu hẳn phải được mở rộng ra.” Các bệnh nhân trẻ tuổi hơn nhiều có thể hưởng phẫu thuật này, do đó tầm quan trọng phải đảm bảo khả năng đề kháng của các van với thời gian. Tuy nhiên, trong khi đường hướng phẫu thuật này chỉ chiếm 1% các trường hợp thay van, việc phát triển nó lại đặt ra vấn đề tài chánh : các van này phí tổn từ 15.000 đến 20.000 euro và không được đảm nhận bởi bảo hiểm y tế.
(SCIENCE ET VIE 1/2010)

SỬ DỤNG ASPIRINE
 

lly (Lynn Ly)


Rank: Advanced Member



Groups: Y Học Đời Sống, Registered
Joined: 4/5/2011(UTC)
Posts: 5,338



Thanks: 2457 times
Was thanked: 2381 time(s) in 1228 post(s)





THÔNG TIN Y HỌC VỀ SỬ DỤNG ASPIRINE

Lynn Ly tổng hợp thông tin về sử dụng Aspirine
từ các bài Thời Sự Y Học của Bác Sĩ Nguyễn Văn Thịnh
(Tiếp Theo ... )



THỜI SỰ Y HỌC SỐ 168 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 5/4/2010 )

6/ NGĂN NGỪA CÁC HUYẾT KHỐI TRÊN STENT : ĐIỀU TRỊ MỚI.

GS Michel Desnos, trưởng khoa tim bệnh viện châu Âu Georges-Pompidou, giải thích tiến bộ quan trọng với sự thương mãi hóa mới đây ở Pháp thuốc prasugrel.

Hỏi : Trong những trường hợp nào khiến ta phải thực hiện một angioplastie đồng thời đặt stent và protocol là gì ?
GS Michel Desnos : Angioplastie là thủ thuật nhằm đưa một quả bóng nhỏ (baloonet) vào trong các động mạch của tim (các động mạch vành), để mở lỗ bị hẹp. Trong đại đa số các trường hợp, để tránh sự hẹp tái phát, người ta thiết đặt một loại lưới sắt nhỏ, được gọi là stent. Có hai chỉ định chính đối với thủ thuật này. 1. Nhồi máu cơ tim khi động mạch vành bị bít bởi một cục máu đông. 2. Những cơn đau ngực không kiểm soát được bằng điều trị ngoại khoa, bởi vì cơn đau xảy ra do động mạch bị hẹp. Ở Pháp, người ta thực hiện khoảng 120.000 angioplastie với đặt stent mỗi năm. Và con số này không ngừng gia tăng.

Hỏi : Những kết quả thu được là gì ? Những biến chứng là những biến chứng nào ?
GS Michel Desnos : Về nhồi máu cơ tim, từ 10 năm qua, kỹ thuật này đã cho phép một sự thu giảm một nửa tỷ lệ tử vong. Nhưng cũng như mọi sự can thiệp, có những nguy cơ có thể xảy ra trong khi làm thủ thuật hay xuất hiện thứ phát. Người ta quan sát thấy 2 biến chứng muộn. 1. Một sự hẹp trở lại (resténose) : sau 3 đến 6 tháng động mạch lại bị hẹp lại ở cùng vị trí trước đây. 2. Một sự tắc (occlusion) : động mạch bị trít lại hoàn toàn với huyết khối (thrombose) trên stent (2 đến 3%), một tai biến trầm trọng có thể dẫn đến tử vong (trong 40% các trường hợp).

Hỏi : Mãi đến nay, làm sao ta có thể ngăn ngừa những biến chứng này ?
GS Michel Desnos : Khi sự hẹp trở lại xuất hiện ở cùng một chỗ, ta có thể thực hiện một sự nong giãn mới. Để ngăn ngừa sự xuất hiện một huyết khối (thrombose), ta kê đơn một điều trị chống kết tụ tiểu cầu (traitement antiagrégant plaquettaire), sẽ ngăn cản sự tạo thành một cục máu đông (caillot) trong máu. Trong ít nhất năm đầu sau khi đặt stent, ta kê đơn hai thuốc chống ngưng kết tiểu cầu (antiagrégant) là aspirin kết hợp với clopidogrel (Plavix) và sau đó nói chung chỉ còn một thứ thuốc.

Hỏi : Những thất bại nơi các bệnh nhân được điều trị phòng ngừa này là do đâu ?
GS Michel Desnos : Chủ yếu do 3 nguyên nhân. 1. Một sự tuân thủ điều trị kém của các bệnh nhân, quên uống thuốc hay ngừng điều trị không được biện minh (ví dụ để chữa răng hay nội soi tiêu hóa). 2. Sự hiện hữu của vài loại bệnh liên kết, đặc biệt là bệnh đái đường. 3. Một sự đề kháng đối với clopidogrel do những bất thường di truyền được biểu hiện nơi gan : nơi 25% các bệnh nhân, chất chống ngưng kết này tỏ ra không có hiệu quả.

Hỏi : Liệu pháp mới nhất dành cho các trường hợp đề kháng với điều trị cổ điển là gì ?
GS Michel Desnos : Đó là prasugrel, một chất chống ngưng kết tiểu cầu mới được thương mãi hóa ở Pháp. Đối với những bệnh nhân đề kháng này, thuốc prasugrel có hiệu quả hơn và tác dụng của nó ít được liên kết với chuyển hóa gan hơn và do đó ít nhạy cảm hơn với những bất thường di truyền. Người ta kê đơn thuốc này với liều lượng 10 milligramme mỗi ngày, liên kết với 75 đến 325 mg aspirin.

Hỏi : Những thử nghiệm nào đã chứng tỏ hiệu quả của prasugrel ?
GS Michel Desnos : Công trình nghiên cứu lớn “ Triton ” (được công bố trong “ New England Journal of Medicine ”) đã được thực hiện trên hơn 13.000 bệnh nhân đã bị một nhồi máu cơ tim và mang stent (trong 700 bệnh viện của 30 nước). Các nhà nghiên cứu đã so sánh trong vòng một năm những bệnh nhân được điều trị cổ điển (aspirin +clopidogrel) với những bệnh nhân được điều trị bởi aspirin và prasugrel. Kết quả : thuốc mới đã tỏ ra có hiệu quả hơn do làm giảm 52% các huyết khối trên stent.

Hỏi : Điều trị mới này có gây nên những phản ứng phụ hay không ?
GS Michel Desnos : Điều trị với prasugrel có một nguy cơ gây xuất huyết, nhất là nơi não bộ, ít xảy ra hơn (2,4% các xuất huyết với clopidogrel so với 1,8% với prasugrel).

Hỏi : Người ta có thể giảm mối nguy hiểm này không ?
GS Michel Desnos : Có, bằng cách không cho thuốc này nơi các bệnh nhân có nguy cơ cao hơn : những người trên 75 tuổi, những người đã bị một tai biến mạch máu não, những người cân nặng dưới 60kg.
(PARIS MATCH 1/3-17/3/2010)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 185 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 02/8/2010 )

8/LOÉT DẠ DÀY : CÁC THUỐC KHÁNG SINH CÓ NGĂN CẢN TÁI PHÁT ?

Docteur Anne Courillon-Mallet
Hépato-gastroentérologue
CHU Villeneuve-Saint-Georges

Nhiễm trùng do vi khuẩn Helicobacter pylori là nguyên nhân của 70% các loét dạ dày hay của tá tràng (tá tràng là phần đầu của ruột ngay sau dạ dày). Chừng nào nhiễm trùng còn tồn tại, loét sẽ tái phát trong 60% các trường hợp trong năm. Sự loại bỏ nhiễm trùng vi khuẩn khiến nguy cơ chuyển từ 60% xuống còn 6%.

Điều trị kháng sinh nhiễm trùng do Helicobacter pylori do đó ngăn ngừa một cách hiệu quả loét tái phát tuy nhiên với điều kiện đảm bảo rằng vi trùng đúng là đã được loại bỏ sau điều trị. Thật vậy, tỷ lệ loại bỏ nhiễm trùng sau một đợt điều trị kháng sinh đầu tiên chỉ là 70%, bởi vì những đề kháng đối với các kháng sinh, được phát triển bởi vi khuẩn. Vậy cần phải kiểm tra tính hiệu quả của điều trị.

Trong trường hợp loét tá tràng (ulcère du duodénum), người ta sử dụng một trắc nghiệm hô hấp (test respiratoire). Trắc nghiệm này phát hiện sự hiện diện của một enzyme, uréase, đặc trưng của vi khuẩn Helicobacter pylori. Trắc nghiệm đơn giản và không gây đau đớn : sau 8 giờ nhịn đói, cho bệnh nhân uống urée được đánh đầu với carbone 13 (không phóng xạ) rồi thu lại khí thở ra 30 phút sau. Trắc nghiệm rất đáng tin cậy với điều kiện đã không dùng kháng sinh trong 4 tuần trước khi xét nghiệm và không sử dụng các thuốc ức chế sự tiết axít trong hai tuần trước khi trắc nghiệm.

Trong trường hợp loét dạ dày, người ta khuyến nghị thực hiện một soi dạ dày sau vài tuần để kiểm tra sự lành sẹo của vết loét (và đừng bỏ qua một ung thư có dạng vẻ của một loét thông thường) và soi dạ dày cho phép kiểm tra đồng thời sự biến mất của nhiễm trùng. Nếu nhiễm trùng vẫn tồn tại, người ta đề nghị một đợt điều trị thứ hai và, có thể, một đợt điều trị kháng sinh thứ ba. Một khi nhiễm trùng đã biến mất, ta có thể xem như rằng sự loại bỏ vi khuẩn là dứt điểm bởi vì nguy cơ tái nhiễm trùng nơi những người trưởng thành hầu như là số không.

Nguyên nhân chính khác của loét là sử dụng thuốc kháng viêm không phải stéroide (AINS) hay uống aspirin. Khi người ta dự kiến một điều trị kéo dài bởi loại thuốc này, tốt hơn là tìm kiếm và điều trị một nhiễm trùng bởi Helicobacter pylori để không kiêm nhiệm hai yếu tố nguy cơ. Nhưng việc loại bỏ nhiễm trùng bởi Helicobacter pylori không đủ để hủy bỏ nguy cơ loét do các thứ thuốc.

Để tránh những loét trong lúc điều trị bởi AINS hay aspirin, người ta khuyến nghị, trong vài trường hợp, ví dụ sau 65 tuổi hay trong trường hợp điều trị kháng đông, sử dụng một loại thuốc ức chế sự sản xuất axít.
(LE FIGARO 29/3/2010)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 196 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 18/10/2010 )

4/ UNG THƯ ĐẠI TRÀNG : ASPIRIN CÓ TÁC DỤNG BẢO VỆ ?

Vào năm 2007, những kết quả của những công trình nghiên cứu của Anh và Mỹ, được thực hiện trên hàng ngàn bệnh nhân, đã xác nhận rằng aspirin có thể có một tác dụng bảo vệ chống ung thư đại tràng. aspirin ức chế một enzyme tai hại, cyclo-oxygénase 2 : men này đóng một vai trò quan trọng trong quá trình viêm và biến hóa của một polype hiền tính thành ung thư. Trung bình sự giảm nguy cơ là 33% nơi những người dùng 325 mg aspirin hai lần mỗi tuần trong ít nhất 5 năm ; 40% nơi những người dùng 300 mg mỗi ngày trong 5 năm và 70% khi sự tiêu thụ vượt quá 5 năm. Mặc dầu với những kết quả này, vẫn còn thiếu sự xác định liều lượng tối thiểu có thể mang lại một tác dụng bảo vệ, bởi vì 300 mg mỗi ngày là một liều lượng cao. Một công trình nghiên cứu của Anh mới đây (Drs Faraht Din et Malcolm Dunlop) đã so sánh 2.279 người bị ung thư đại tràng với 2900 người chứng lành mạnh, và đã có thể xác định rằng một tác dụng bảo vệ (với giảm 22% nguy cơ) xuất hiện ngay năm đầu tiên, bắt đầu từ 75mg aspirin, 4 lần mỗi tuần.
(PARIS MATCH 7/10-13/10/2010)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 200 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 15/11/2010 )

6/ SINH SẢN NAM GIỚI : NGUY CƠ CỦA CÁC THUỐC GIẢM ĐAU TRONG THỜI KỲ THAI NGHÉN.

Vài loại thuốc, như aspirine hay ibuprofène, được sử dụng bởi một phụ nữ có thai, ảnh hưởng lên khả năng sinh sản của đứa bé sẽ sinh ra đời.

PROCREATION. Từ nhiều năm nay, một sự hạ thấp của các tinh trùng được phát hiện trong vài nước, đặc biệt là ở Phần Lan, nhưng cũng xảy ra trong vài thành phố của Pháp, đặc biệt là ở Paris. Một số hơi cao hơn các dị dạng sinh dục (malformations génitales) như tinh hoàn ẩn (cryptorchidie) (tinh hoàn không đi xuống bìu dái của cháu trai, toàn bộ hay một phần) cũng đã được mô tả khắp nơi trong những nước công nghiệp hóa. Sau cùng, ung thư tinh hoàn gia tăng trong các vùng nói trên. Nguyên nhân chính xác của những hiện tượng này vẫn không được biết đến. Hôm nay tạp chí Human reproduction công bố những kết quả của những công trình, được thực hiện ở Đan mạch, Phần lan và Pháp, cho phép nghi ngờ vai trò của các thuốc giảm đau được sử dụng bởi bà mẹ trong thời kỳ thai nghén.

Như thế, theo những nghiên cứu này, sự việc đã sử dụng aspirine hay ibuprofène trong hơn hai tuần trong tam cá nguyệt thứ nhất hay thứ hai của thai kỳ, đã làm gia tăng gấp hai nguy cơ sinh ra đời một đứa bé trai bị chứng tinh hoàn ẩn (cryptorchidie). Cùng khuynh hướng được quan sát với paracétamol. Và đối với những bà mẹ tương lai đã sử dụng cùng lúc, trong hơn 15 ngày, hai loại thuốc giảm đau, nguy cơ có một đứa bé trai bị bệnh tinh hoàn ẩn 22 lần cao hơn nguy cơ của những phụ nữ không sử dụng gì hết. Thế mà, người ta biết rằng bệnh tinh hoàn ẩn là một yếu tố nguy cơ đồng thời của chứng vô sinh nam giới (infertilité masculine) và của ung thư tinh hoàn.

Trong những năm 1980, các nhà nghiên cứu vốn đã nghi ngờ những thuốc giảm đau này dùng nơi động vật đực gây nên những rối loạn sinh sản. Nhưng đã phải đợi công trình nghiên cứu được công bố hôm nay để có được những dữ kiện chính xác hơn nơi người. Công trình nghiên cứu này được thực hiện trên hơn 400 phụ nữ có thai người Đan Mạch, đã chấp nhận trả lời một bảng câu hỏi về các thói quen trong cuộc sống và nhất là việc sử dụng các thuốc giảm đau. Sau khi sinh, các trẻ em giới tính nam, được sinh ra từ những phụ nữ này, đã được thăm khám để đặc biệt tìm kiếm một bệnh tinh hoàn ẩn. Chính như vậy mà các tác giả của công trình nghiên cứu lần đầu tiên đã có thể nhận thức rằng các đứa trẻ của những phụ nữ vốn đã dùng một hay nhiều trong số 3 thuốc giảm đau được khảo sát, trong hơn 15 ngày, suốt trong 6 tháng đầu của thai nghén, có nguy cơ gia tăng một cách đáng kể bị chứng tinh hoàn ẩn.

Để hiểu hiện tượng này, các thầy thuốc Đan Mạch và Phần lan đã tiếp xúc Bernard Jégou, giám đốc nghiên cứu ở Inserm đơn vị 625 và ở đại học Rennes-I và chuyên gia quốc tế về những vấn đề môi trường và khả năng sinh sản nam giới. Nhà chuyên môn này khảo sát các canh cấy tế bào tinh hoàn của phôi thai chuột, nhằm trắc nghiệm các loại thuốc hay phân tử hóa học và đánh giá tác dụng của chúng lên chức năng sinh sản của phôi thai. Như thế trên mô hình chuột này ông đã có thể phát hiện một sự giảm tiết testostérone (kích thích tố nam) của những tế bào tinh hoàn phôi thai trước sự hiện diện của các thuốc giảm đau này (paracétamol, ibuprofène hay aspirine).

Sau hết, các nhà nghiên cứu Đan mạch đã tiến hành một thí nghiệm thứ ba. Họ đã cho các con chuột cái mang thai một trong những thuốc giảm đau này với liều lượng lớn. Và sau đó họ cũng đã có thể quan sát thấy trong hậu duệ nam vài bất thường thể hiện một sự nhạy cảm ít hơn đối với testostérone. “ Những công trình nghiên cứu này là những dấu hiệu chỉ rõ rằng phải đặc biệt chú ý đến việc sử dụng các thuốc giảm đau trong thời kỳ thai nghén. Tuy nhiên vẫn phải thận trọng : chúng tôi phát hiện một sự liên kết chứ không phải là một mối liên hệ nhân quả, Bernard Jégou, đồng tác giả của bài báo được đăng tải trong Human Reproduction đã giải thích như vậy. Nhưng những lý lẽ gián tiếp khác cũng đi theo chiều hướng này. Chính ở Đan mạch là nơi sự tiêu thụ cao nhất paracétamol được quan sát và cũng chính là nước có tỷ lệ tinh hoàn ẩn cao nhất. Hôm nay, những tín hiệu này chỉ cho chúng ta rằng phải tiến hành những nghiên cứu dịch tễ và thí nghiệm mới.” Kể từ nay chính giới hữu trách y tế có trách nhiệm tuyên bố về tính thích đáng trong việc hạn chế sử dụng các thuốc giảm đau trong thời kỳ thai nghén.
(LE FIGARO 9/11/2010)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 202 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 29/11/2010 )

9/ MỘT ÍT ASPIRIN CHỐNG LẠI UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG.

Sử dụng aspirin 75 mg mỗi ngày làm giảm tỷ lệ mắc phải và tỷ lệ tử vong của các khối u này. Nhưng việc uống thuốc không toa vẫn không được khuyến nghị.

PREVENTION. Được sử dụng một cách đều đặn trong nhiều năm, một liều lượng tối thiểu aspirin (75mg mỗi ngày) có thể làm giảm 24% nguy cơ ung thư đại-trực tràng và làm giảm 1/3 tỷ lệ tử vong của nó nơi những bệnh nhân bị bệnh. Đó là điều được đánh giá bởi các thầy thuốc người Anh, có công trình nghiên cứu đã được công bố trong tạp chí y học The Lancet. Đối với Peter Rothwell, thuộc đại học Oxford, tác giả đầu tiên của bài báo, một điều trị với những liều lượng nhỏ aspirin có thể được kê đơn để phòng ngừa cho những người có nguy cơ cao bị ung thư đại• trực tràng, thí dụ do thể địa gia đình.

Nhưng dường như còn sớm để đề nghị mộ cách rộng rãi hơn chiến lược “ hóa học-phòng ngừa ” này trong dân chúng, nhất là do những tác dụng phụ của aspirin ở đường tiêu hóa (kích thích, chảy máu).

Các ung thư đại-trực tràng là trong số những khối u ác tình thường xảy ra nhất trong các nước phát triển. Ở Pháp, khoảng 37.000 trường hợp mới được ghi nhận hàng năm, điều này đặt những ung thư này vào hàng thứ ba về mặt tỷ lệ xuất hiện bệnh và hàng thứ hai đối với tỷ lệ tử vong. Người ta chứng thực một tố bẩm gia đình (prédisposition familiale) trong 17% các trường hợp.

Trong những năm qua, nhiều công trình nghiên cứu đã gợi ý những tính chất bảo vệ của aspirin (với những liều lượng hàng ngày vài trăm milligramme), nơi những người có nguy cơ cao bị những ung thư này hay nơi những người đã bị bệnh. Lợi ích của công trình của Peter Rothwell và các đồng nghiệp là đã tổng hợp các dữ kiện của 5 công trình nghiên cứu rộng lớn về chủ đề này, được tiến hành ở Vương Quốc Anh, ở Hòa Lan và Thụy Điển. Như thế các tác giả đã có thể phân tích một quần thể 14.000 bệnh nhân, được cung cấp aspirin mỗi ngày hay không (để phòng ngừa tim mạch) trong 6 năm. Trong 18 tháng theo dõi, 2,8% những người tham dự đã phát triển một ung thư đại-trực tràng.

“ TÔI SẼ TỰ CHO PHÉP CHIẾN LƯỢC PHÒNG NGỪA NÀY ”

Toàn bộ, trong thời kỳ này, nguy cơ xuất hiện các khối u đại trực-tràng được giảm 24% nơi những người sử dụng aspirin. Và tỷ lệ tử vong của những ung thư này giảm 35%. Lợi ích được quan sát đối với những liều lượng hàng ngày 75mg, và những liều lượng cao hơn không cho những lợi ích bổ sung, các nhà nghiên cứu đã xác nhận như vậy. Họ cũng ghi nhận rằng tác dụng bảo vệ của aspirin liên hệ chủ yếu những khối u nằm trong phần đầu (được gọi là gần) của đại tràng, vùng khó thấy được bằng những thăm khám nội sọi. aspirin không có vai trò bảo vệ đối với những ung thư của phần xa đại tràng và ở trực tràng.

Đối với các nhà nghiên cứu người Anh, các kết quả này có những hàm ý đối với thực hành hàng ngày. Nơi những bệnh nhân phải được điều trị chống ngưng kết (traitement antiagrégant) để làm giảm nguy cơ tai biến tim mạch, lý lẽ phòng ngừa các ung thư đại trực tràng phải làm lệch cán cân về phía aspirin hơn là dành cho một loại thuốc khác. Ngay từ bây giời tôi sẽ tự cho phép chiến lượt này nơi những người có nguy cơ cao bị ung thư gia đình, được đả thông về những lợi ích và nguy cơ của aspirin ”, GS Robert Benamouzig thuộc bệnh viện Avicenne (Bobigny, Pháp) đã bình luận như vậy. Công trình nghiên cứu này hẳn là một giọt nước làm tràn đầy ly, và khiến các chuyên gia phai họp nhau lại để quyết định ai sẽ được hưởng biện pháp ngăn ngừa bằng aspirin này ”, thầy thuốc chuyên khoa tiêu hóa nói thêm như vậy. Nhưng trong khi chờ đợi một hội nghị nhất trí như vậy, ông khuyên không nên tự dùng thuốc để thực hiện sự phòng ngừa.
(LE FIGARO 24/10/2010)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 204 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH ( 13/12/2010 )

4/ ASPIRIN VỚI NHỮNG LIỀU LƯỢNG NHỎ CHỐNG LẠI TẤT CẢ HOẶC HẦU NHƯ TẤT CẢ CÁC LOẠI UNG THƯ.

Một cuộc điều tra được công bố hôm nay tiết lộ rằng sử dụng aspirin 75 mg mỗi ngày làm giảm 20% tỷ lệ tử vong do ung thư.

CANCEROLOGIE. Hơn 100 năm sau khi được thương mãi hóa, aspirin vẫn không ngừng tiết lộ các bí mật và nhất là những lợi ích của nó. Lợi ích mới nhất : một tác dụng phòng ngừa hầu như vạn ứng đối với các ung thư, khi aspirin được sử dụng với những liều lượng nhỏ trong nhiều năm. Mãi cho đến nay, tính chất này chủ yếu đã được nghiên cứu và xác lập một cách vững chắc đối với các ung thư đại trực tràng. Cách nay vài tuần, một công trình của nhóm nghiên cứu Anh của GS Peter Rothwell, thuộc đại học Oxford, đã đánh giá rằng một sự tiêu thụ tối thiểu aspirin (75 mg mỗi ngày), trong một thời gian dài lâu, làm giảm 24% nguy cơ mắc phải ung thư đại trực tràng, và làm giảm 1/3 tỷ lệ tử vong của nó nơi những người đã bị ung thư này.

NHỮNG TÁC DỤNG PHỤ CỦA ĐƯỜNG TIÊU HÓA.

Cùng nhóm nghiên cứu này công bố hôm nay, vẫn trong tạp chí Anh The Lancet, những dữ kiện mới, theo đó acide acétylsalycilique (aspirin) tác dụng lên nhiều khối u ác tính khác, làm giảm ít nhất 20% tỷ lệ tử vong của chúng. Để nghiên cứu những mối liên hệ mật thiết giữa việc dùng aspirin và các ung thư, Peter Rothwell và các đồng nghiệp đã xem xét lại những công trình nghiên cứu lớn, so sánh aspirin với một placebo hay với một loại thuốc khác như thuốc chống ngưng kết tiểu cầu (antiagrégant) hay thuốc kháng đông (anticoagulant) nhằm ngăn ngừa những bệnh tim mạch. Thật vậy, aspirin là một trong những điều trị nền (traitement de fond) cổ điển để làm loãng máu nơi những người có nguy cơ cao bị các tai biến tim. Tổng cộng, 7 thử nghiệm đã được phân tích lại, bao gồm 25.570 bệnh nhân. Trong số những bệnh nhân này, 674 đã chết vì các ung thư. Nhìn toàn bộ, nơi những bệnh nhân dùng aspirin, tỷ lệ tử vong bởi khối u ác tính đã giảm 21% trong thời gian thực hiện các nghiên cứu. Các lợi ích lại còn rõ rệt hơn sau 5 năm, với một sự giảm 34%, nếu tính đổ đồng các ung thư, và ngay cả giảm 54% nếu đó là những ung thư dạ dày-ruột.

Các tác dụng của aspirin xuất hiện sau khoảng 5 năm đối với các ung thư thực quản, tụy tạng, não và phổi ; và sau khoảng 10 năm đối với các ung thư dạ dày và đại tràng và 15 năm đối với các ung thư của tuyến tiền liệt. Trong những thử nghiệm với sự theo dõi rất lâu dài, các lợi ích được duy trì trong hơn 20 năm, Peter Rothwell đã nhấn mạnh như vậy, đồng thời cũng xác nhận rằng những lợi ích này chỉ được giới hạn đối với vài loại ung thư, nhất là những ung thư thuộc loại adénocarcinome ”.

“ Đó là một công trình được thực hiện rất tốt, vững chắc trên phương diện phương pháp học, và mở đường cho một phương pháp phòng ngừa các ung thư có hiệu quả và có thể thực hiện được, BS Catherine Hill, chuyên gia dịch tễ học thuộc Viện Gustave-Roussy (Villejuif) đã lấy làm phấn khởi. Cho mãi đến nay, trong lãnh vực này, sự phòng ngừa chủ yếu dựa trên việc chống lại các yếu tố nguy cơ, như thuốc lá, rượu..Nhưng còn về thuốc men, thì chẳng có bao nhiêu. Nhiều hướng đã được nghĩ đến, như hướng của tamoxifène để phòng ngừa ung thư vú hay hướng của các anticox (thuốc chống viêm) nhưng những phương pháp này đều thất bại bởi vì có nhiều nguy cơ hơn là lợi ích.” Một cách cụ thể, ta có thể khuyến nghị mỗi người dùng vào mỗi buổi sáng một liều lượng nhỏ aspirin hay không ?

Về các ung thư đại trực tràng, điều đó không còn xa vời lắm. Trong bài báo được đăng tải hôm tháng 10, Peter Rothwell đã gợi ý như vậy đối với những người có nguy cơ cao bị những ung thư này. Nhưng một “ hóa học phòng ngừa ” (chimioprévention) thực hiện rộng rãi trong dân chúng dường như còn quá sớm, đặc biệt do những tác dụng phụ tiêu hóa của aspirin. “ Phải cần đến những công trình nghiên cứu khác ” các nhà nghiên cứu người Anh đã chấp nhận như vậy, đồng thời đặc biệt nhấn mạnh việc thiếu những dữ kiện về các ung thư phụ nữ, đặc biệt là ung thư vú.

Trong lúc chờ đợi, các nhà nghiên cứu cho rằng nơi những người đang được điều trị chống ngưng kết (traitement antiagrégant), thì những kết quả của công trình nghiên cứu của họ làm lệch cán cân về phía aspirin.
(LE FIGARO 7/12/2010)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 232 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (27/6/2011)

3/ ASPIRINE LÀM GIẢM TỶ LỆ TỬ VONG DO UNG THƯ.

Sự tiêu thụ đều đặn aspirine làm giảm ít nhất 20% tỷ lệ tử vong trong trường hợp của các ung thư thực quản, tụy tạng, não và phổi, theo các nhà nghiên cứu của đại học Oxford. Kết quả quan sát này dựa trên nhiều công trình so sánh giữa việc tiêu thụ aspirine và việc sử dụng một placebo, trong ít nhất 4 năm bởi hơn 25.000 người. Vào tháng mười năm qua, các nhà nghiên cứu này đã ước tính rằng những liều lượng thấp aspirine (khoảng 75 mg) cho phép làm giảm 35% nguy cơ tử vong do ung thư đại trực tràng. Nhưng họ đánh giá là còn sớm để có thể kê đơn aspirine mỗi ngày : còn phải đo cán cân giữa các lợi ích và nguy cơ, nhất là xuất huyết.
(SCIENCE ET VIE 2/2011)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 238 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (10/8/2011)

3/ ASPIRINE ĐỀ PHÒNG NGỪA UNG THƯ ?

Robert Benamouzig là trưởng khoa dạ dày ruột thuộc bệnh viện Avicenne, Bobigny

Hỏi : Một công trình nghiên cứu dịch tễ học về mối liên hệ giữa việc sử dụng aspirine và ung thư vừa được công bố. Công trình này cho thấy điều gì ?
Robert Benamouzig :Công trình nghiên cứu này cho thấy rằng một liều thấp aspirine (75mg mỗi ngày) trong ít nhất 5 năm, làm giảm 20% tỷ lệ tử vong, tất cả các ung thư cộng lại. Để đạt đến kết luận này, nhóm của Peter Rothwell, thuộc đại học Anh Oxford đã thực hiện một phân tích méta từ 8 thử nghiệm lâm sàng, nguyên thủy được tiến hành để đánh giá tác dụng của loại thuốc này lên những bệnh tim mạch. Toàn bộ, 25.570 bệnh nhân đã nhận hoặc là aspirine, hoặc là một placebo. Theo quá trình theo dõi trong 20 năm, những trường hợp tử vong bởi ung thư (nhất là những ung thư đại trực tràng và của thực quản) là ít quan trọng hơn đối với những người đã sử dụng aspirine.

Hỏi : Ta đã có thể mong chờ một tác dụng bảo vệ của aspirine ?
Robert Benamouzig : Vâng, ta đã nghi ngờ điều đó : từ hai chục năm nay ta quan sát thấy rằng ung thư đại trực tràng ít thường xảy ra hơn ở những người sử dụng đều đặn aspirine. Ta cũng biết rằng aspirine cũng như những thuốc kháng viêm khác, ức chế các enzyme có liên quan trong sự tăng sinh của các khối u. Nhưng nhờ những thử nghiệm trên một số lớn các bệnh nhân, Peter Rothwell và nhóm nghiên cứu của ông mới đây đã mang lại những luận cứ mới về tác dụng bảo vệ của aspirine chống lại ung thư đại trực tràng, rồi bây giờ đây tác dụng của nó chống lại hầu hết các ung thư.

Hỏi : Những kết quả này sẽ mang lại những áp dụng đối với thực hành hàng ngày không ?
Robert Benamouzig : Theo ý kiến của tôi, aspirine phải được kê đơn để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, đặc biệt đối với những người có một nguy cơ cao, nhất là có yếu tố gia đình. Nhưng không có vấn đề kê đơn để phòng ngừa cho tất cả mọi người hay tự dùng thuốc lấy. Thật vậy, ngay cả với liều thấp, aspirine vẫn có thể gây nên xuất huyết dạ dày ruột trong khoảng 1% các trường hợp. Vậy không nên tạo một cách sai lầm nguy cơ cho những người có nguy cơ thấp, bởi vì, đối với họ, lợi ích của việc sử dụng aspirine sẽ thấp hơn nguy cơ gặp phải. Cũng không nên bắt bệnh nhân sử dụng aspirine quá lâu một cách vô ích : tác dụng bảo vệ xuất hiện sau 5 đến 10 năm, vậy aspirine chỉ có thể bắt đầu được sử dụng khoảng 50 tuổi mà thôi, trừ trường hợp những người có một nguy cơ cao bị ung thư sớm. Vậy vấn đề hiện nay là tính tỷ suất lợi ích đối với nguy cơ của việc sử dụng hàng ngày aspirine để xác định phương pháp ngăn ngừa này sẽ hữu ích đối với những ai.

Hỏi : Những khuyến nghị phải chăng chẳng bao lâu nữa sẽ được soạn thảo ?
Robert Benamouzig : Xác định một cách chính xác giới hạn mà lợi ích của aspirine vượt quá nguy cơ không phải dễ dàng. Phải cần thời gian để các chuyên gia tổ chức và hội họp để soạn thảo những khuyến nghị. Do đó tôi e ngại rằng điều đó còn cần đến vài năm trước khi phương pháp này được áp dụng trong thực tiễn.
(LA RECHERCHE 2/2011)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 246 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (29/10/2011)

4/ PHÒNG NGỪA TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO

Một công trình nghiên cứu của Hoa Kỳ cho thấy rằng sự điều trị tích cực sau báo động đầu tiên cho phép làm giảm các tái phát. Điều trị cao huyết áp là cơ bản.

NEUROLOGIE. Với 120.000 đến 150.000 trường hợp mỗi năm ở Pháp, trong đó một nửa ở những người trên 70 tuổi, tai biến mạch máu não mỗi năm gây nên 32.000 trường hợp tử vong và bấy nhiêu những tàn tật nặng. Đó là nguyên nhân thứ ba gây tử vong sau các bệnh tim-mạch và các ung thư, nguyên nhân thứ hai gây sa sút trí tuệ sau bệnh Alzheimer. Vậy phòng ngừa tai biến mạch máu não, thường nhất do một động mạch tưới máu não bị tắc, là điều chủ yếu : phòng ngừa trước khi xảy ra tai biến mạch máu não hay tai biến thiếu máu cục bộ thoáng qua (accident ischémique transitoire) báo trước tai biến, bằng cách làm giảm những yếu tố nguy cơ mạch máu. Nhưng cũng ở những bệnh nhân sau một tai biến mạch máu não đầu tiên, khi đó có một nguy cơ quan trọng bị một tai biến mới. Gần 80% các tai biến mạch máu não là do một nhồi máu não (infarctus cérébral) được gây nên bởi một huyết khối (thrombus), một trường hợp trên bốn là do những mảng xơ mỡ động mạch (plaques d’athérome) làm hẹp đường kính của các động mạch não, nhưng đôi khi do một rung nhĩ (fibrillation auriculaire), một rối loạn nhịp tim hay một thương tổn những mạch máu nhỏ (microangiopathie). Làm sao tránh tái phát ?

Mối đe dọa này được giảm nhiều (50 đến 75%) nhờ một điều trị triệt để những yếu tố nguy cơ quan trọng như cao huyết áp, LDL-cholestérol (nho statines) và triglycérides, bệnh đái đường, tình trạng nhàn rỗi không hoạt động (sédentarité), chứng nghiện thuốc lá, bệnh béo phì...và một điều trị chống tiểu cầu bằng aspirine và clopidrogel (Plavix) để làm loãng máu. Khi động mạch cảnh trong (carotide interne), có nhiệm vụ mang máu từ tim lên não, bị tắc ở cổ, ngoại khoa cho phép lấy mảng xơ mỡ đi và làm giảm 60% nguy cơ tái phát. Bắt chước kỹ thuật được sử dụng trong cardiologie, angioplastie par ballonnet với stent được đặt trong động mạch cảnh để duy trì sự thông thương mạch máu, cũng đã được trắc nghiệm, bởi vì thủ thuật này ít xâm nhập hơn ngoại khoa. Nhưng kỹ thuật này nhiên hậu gây nhiều nguy cơ hơn ngoại khoa và chỉ được sử dụng en seconde intention.

CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU HOA KỲ.

Một sự làm giãn các động mạch não như thế có cho phép làm giảm các nguy cơ không ? Công trình nghiên cứu Hoa Kỳ SAMMPRIS, được công bố tuần qua trong New England Journal of Medicine, cho thấy rằng không phải là như vậy : sau một tai biến thiếu máu cục bộ thoáng qua (AIT : accident ischémique transitoire) hay một tai biến mạch máu não đầu tiên, 451 trong số những bệnh nhân này đã nhận điều trị nội khoa chuẩn “ tích cực ”. Một nửa trong số những bệnh nhân này cũng đã được làm angioplastie với stent được đặt trong động mạch nội sọ bị teo hẹp nhất. Trong tháng sau khi angioplastie được thực hiện, 14,7% các bệnh nhân của nhóm thứ hai này đã bị một tai biến mạch máu não mới hay bị chết, so với chỉ 5,8% trong nhóm được điều trị nội khoa đơn độc. Một năm sau, có hai lần số trường hợp tử vong nhiều hơn trong nhóm với stent so với nhóm kia. “Angioplastie đôi khi được thực hiện trong chỉ định này ở những bệnh nhân không đáp ứng với điều trị nội khoa, nhưng không chắc chắn về lợi ích của thủ thuật này. Từ nay chúng ta có bằng cớ chứng tỏ rằng angioplastie không được sử dụng, ít nhất tức thời, cũng như sau một tai biến mạch máu não đầu tiên, GS Emmanuel Touzé, thầy thuốc chuyên khoa thần kinh (unité neuro-vasculaire, Bệnh viện Sainte-Anne, Paris), đã giải thích như vậy. Nhưng dầu cho điều trị nội khoa đã đạt được những tiến bộ to lớn, vẫn còn một marge de progression quan trọng.” Đối với GS Jean-Marc Orgogozo (pôle neurologie, CHU Pellegrin, Bordeaux), “ những kết quả này chắc chắn sẽ đánh dấu một coup d’arrêt đối với kỹ thuật này.”

Sự thất vọng này, dầu cho những tiến bộ thật sự của phòng ngừa thứ cấp (prévention secondaire), lại còn làm nổi bật hơn tầm quan trọng phải làm tất cả để tránh một tai biến mạch máu não đầu tiên. “ Tai biến thiếu máu cục bộ thoáng qua (AIT), với những dấu hiệu như những rối loạn đột ngột về ngôn ngữ, thị giác, vận động, một sự mất cân bằng..., ngay cả khi chỉ kéo dài vài phút, phải khiến bệnh nhân phải đi khám bệnh ngay, dầu cho những dấu hiệu này đã thoái lui sau đó, bởi vì 3% trong số những bệnh nhân này sẽ tiến triển thành một tai biến mạch máu não thật sự trong 48 giờ, và 9% trong tháng tiếp theo, trong khi đó một điều trị nhanh chóng ở unité neuro-vasculaire làm giảm 80% nguy cơ này ”, GS Touzé đã nhấn mạnh như vậy. Mặt khác, sự tích lũy trong chất trắng não bộ nhiều thương tổn mạch máu nhỏ không gây triệu chứng, hoàn toàn không được nhận biết, nhiên hậu gây nên những hậu quả, nhất là về mặt nhận thức, ở những người già cả nhất.Việc chống lại những yếu tố nguy cơ tim mạch, mà trước hết là chống lại cao huyết áp, có tính chất quyết định trong sự phòng ngừa những thương tổn này. Sự khám phá tình cờ chúng ở một bệnh nhân chắc chắn phải xem bệnh nhân này có nguy cơ bị tai biến mạch máu não.” Việc phòng ngừa nguy cơ não-mạch máu (risque cérébro-vasculaire) ở những người già chắc chắn là một trong những enjeu lớn về y tế trong những năm đến.
(FIGARO 20/9/2011)

5/ PHÒNG NGỪA TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO BẰNG TỪ TRƯỜNG

Rongjia Tao, trưởng bộ môn vật lý của đại học Temple de Philadelphie (Hoa Kỳ)
Ý tưởng : Khi ta cho máu tiếp xúc với một từ trường (champ magnétique), độ nhớt (viscosité) của máu giảm. Và do đó nguy cơ tạo các cục máu đông giảm. Do đó cho các cánh tay mình tiếp xúc đều đặn với từ trường phát sinh từ các bobine nam châm cho phép làm giảm nguy cơ tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim ở những người có nguy cơ.

Hỏi : Ông đã đến ý nghĩ này như thế nào ?
Rongjia Tao : Vào năm 2006, tôi đã khám phá rằng ta có thể làm giảm độ nhớt (viscosité) của dầu thô (pétrole brut) bằng cách cho nó chịu tác dụng của một từ trường song song với chiều tuần hoàn của nó trong một ống. Từ trường này, do làm phân cực các hạt treo lơ lửng trong dầu hỏa, khiến chúng bị kết dính lại. Các hạt khi đó tập hợp lại để tạo thành những chuỗi nhỏ sau đó chảy một cách dễ dàng hơn. Tôi đã nghĩ đến việc sử dụng kỹ thuật này trên máu, vốn chứa nhiều tế bào trôi lơ lửng, nhất là những tế bào hồng cầu. Bởi vì độ nhớt của máu khi tăng cao làm dễ sự tạo thành các cục máu đông, và do đó sự xuất hiện những tai biến mạch máu não và tim. Hiện nay giải pháp duy nhất để làm loãng máu ở những người đã bị một tai biến mạch máu não là dùng những thuốc như aspirine nhưng loại thuốc này có thể gây nên những tác dụng phụ như xuất huyết dạ dày, loét dạ dày-ruột hay ù tai (acouphène). Các từ trường loại bỏ những tác dụng không được mong muốn này. Mặt khác, chụp hình ảnh bằng cộng hưởng từ hạt nhân (IRM), được sử dụng rộng rãi từ nhiều năm nay, đã chứng minh tính vô hại của các từ trường.

Hỏi : Những kết quả ông đã thu được là gì ?
Rongjia Tao : Với nhóm nghiên cứu của tôi, chúng tôi vừa cho thấy rằng, trên những mẫu nghiệm máu chảy xuyên qua những ống có đường kính 1 mm (kích thước tương tự với kích thước của vài mao mạch), một sự tiếp xúc trong 1 phút với một từ trường làm giảm độ nhớt hơn 20%. Chủ yếu các hồng cầu kết dính với nhau thành những chuỗi nhỏ nhưng chức năng của chúng không bị biến đổi.Tuy nhiên, sau đó, khi không còn tiếp xúc với từ trường nữa, độ nhớtcàng dần dần tăng lên khi các chuỗi hồng cầu càng bị tan vỡ. Trung bình sau hai giờ, máu phục hồi lại độ nhớt lúc đầu : vậy hiệu quả chỉ có tính chất tạm thời.

Hỏi : Kỹ thuật này có thể được sử dụng như thế nào ?
Rongjia Tao : Kỹ thuật này có thể cho phép làm giảm huyết áp của những bệnh nhân bị cao huyết áp. Các bệnh nhân đặt các cánh tay của mình trong những bobine nam châm sinh ra một từ trường mạnh, song song với động mạch của mỗi cánh tay. Bằng cách này, toàn bộ máu sẽ được xử lý trong vòng 15 đến 20 phút. Ta có thể tưởng tượng một thiết bị mang theo người (un dispositif portable), dùng ở nhà. Vấn đề còn lại là thời gian tác dụng. Những kết quả thí nghiệm của chúng tôi cho thấy rằng thời gian tác dụng có thể tăng gấp đôi nếu độ nhớt lúc đầu tăng cao. Vậy chúng tôi có thể tưởng tượng những thử nghiệm lâm sàng với hai buổi điều trị mỗi ngày, một vào buổi sáng và một vào buổi chiều. Kết quả tiếp theo sẽ tùy thuộc vào những thử nghiệm này !
(SCIENCE ET VIE 10/2011)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 247 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (7/11/2011)

4/ ASPIRINE PHÒNG NGỪA UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG.

Những bệnh nhân có nguy cơ di truyền rất cao (patients à très haut risque génétique) có thể hưởng lợi nhờ điều trị này.

PREVENTION. Hy vọng có được một điều trị phòng ngừa ung thư làm sôi nỗi không những các nhà nghiên cứu mà còn cả những người có những nguy cơ cao. Đó là trường hợp những người bị hội chứng Lynch, một bất thường di truyền làm gia tăng một cách đáng kể nguy cơ ung thư, nhất là ung thư đại-trực tràng nhưng cũng những cơ quan khác như nội mạc tử cung. Trong hội chứng hiếm hoi này, nhưng vẫn là nguyên nhân thường gặp nhất của các ung thư đại
trực tràng di truyền (cancers colo-rectaux héréditaires), các bệnh nhân đặc biệt phải chịu những nội soi đại tràng (colonoscopie) tối đa mỗi 2 năm ngay ở lứa tuổi 20. Dĩ nhiên mục tiêu là phát hiện sớm ung thư đại-trực tràng mà ta biết gây bệnh cho hơn một trường hợp đối với 3 trong số những bệnh nhân này.

Công trình nghiên cứu, được công bố hôm nay trong tạp chí quốc tế The Lancet, hẳn sẽ mang lại một ít hy vọng cho những bệnh nhân mà tuổi trung bình lúc được khám phá một ung thư đại-trực tràng là 42 tuổi (đôi khi ngay cả trước 25 tuổi). Thật vậy công trình này cho thấy vai trò phòng ngừa của aspirine. Trên hơn 850 người, một nửa dùng aspirine còn nửa kia dùng một placebo (thuốc không có tác dụng), kết quả cho thấy rằng những bệnh nhân đã uống mỗi ngày 600 mg aspirine trong hai năm đã có nguy cơ ung thư đại-trực tràng giảm 1/3 so với những người dùng placebo. Và có được kết quả này nhưng không chịu những tác dụng phụ đặc biệt nào. Các tác giả đã quan sát thấy 18 ung thư đối với 427 bệnh nhân trong nhóm sử dụng aspirine, so với 30 trên 434 bệnh nhân dùng placebo.

Vào năm 2008, cũng chính những nhà nghiên cứu này đã không phát hiện tính hiệu quả của aspirine trong nghiên cứu này. Chính nhờ kéo dài thời gian theo dõi những bệnh nhân đã dùng aspirine trong hơn 2 năm mà họ đã nhận thức được tác dụng phòng ngừa của aspirine. Sau hai năm, sự dị biệt giữa hai nhóm bắt đầu xuất hiện nhưng vẫn còn chưa đủ về mặt thống kê để rút ra những kết luận.

BS David Malka, thầy thuốc chuyên về ung thư tiêu hóa thuộc Viện Gustave-Roussy (Villejuif) tỏ ra lạc quan thận trọng : “ Đó là một công trình nghiên cứu có thể cho phép thêm vào một vũ khí mới (aspirine) bên cạnh sự theo dõi các bệnh nhân nhờ soi đại tràng ”, ông đã giải thích như vậy. Lần này, GS John Burn (Viện y học di truyền, đại học Newcastle) và các đồng nghiệp tỏ ra dứt khoát hơn : “ Những kết quả của chúng tôi, đặt trong mối liên hệ với những nghiên cứu khác mới đây, mang lại một cơ sở chắc chắn để khuyến nghị dùng aspirine để phòng ngừa một cách hệ thống trong hội chứng Lynch ”, ông đã viết như vậy trong The Lancet. Theo họ, vấn đề còn lại là phải xác định liều lượng tốt và thời gian điều trị tốt.

Tuy nhiên các chuyên gia ngạc nhiên khi có được kết quả này mặc dầu số các polype được phát hiện bằng soi đại tràng đều y hệt dầu bệnh nhân uống aspirine hay không. Thật vậy lý thuyết muốn rằng các polype là giai đoạn đầu tiên trước khi biến đổi thành ung thư. Những kết quả thu được này ở những bệnh nhân với nguy cơ rất cao, do là bệnh di truyền (hội chứng Lynch), phải chăng có thể áp dụng cho những loại khác ? Đâu là tỷ suất lợi ích/nguy cơ của điều trị bằng aspirine trong những trường hợp này, nếu xét đến nguy cơ xuất huyết do aspirine ? Hiện nay những kết quả thu được với những liều lượng thấp aspirine (dưới 100 mg mỗi ngày), được sử dụng trong phòng ngừa những tái phát của các tai biến tim mạch nói chung, đã không cho thấy lợi ích để làm giảm nguy cơ ung thư đại-trực tràng. Ngược lại, đối với những bệnh nhân đã có một ung thư đại-trực tràng được điều trị, những công trình nghiên cứu lại cho thấy một tác dụng phòng ngừa nhưng mức độ vừa phải của aspirine. Vẫn còn quá sớm để có thể dám đưa ra một khuyến nghị chung, ngoài trường hợp hội chứng Lynch.
(LE FIGARO 28/10/2011)


THỜI SỰ Y HỌC SỐ 265 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (7/4/2012)

7/ UNG THƯ : TÁC DỤNG CÓ LỢI CỦA ASPIRINE ĐƯỢC XÁC NHẬN

3 công trình nghiên cứu phát hiện lợi ích của aspirine trong phòng ngừa và điều trị các ung thư.

SANTE PUBLIQUE. Điều đó càng ngày càng rõ ràng : aspirine đóng một cách rõ ràng một vai trò dương tính không những trong sự phòng ngừa, mà còn trong tiến triển của ung thư. Ba công trình nghiên cứu mới, được công bố hôm thứ tư trong Lancet và Lancet Oncology củng cố những kết quả đã thu được bởi nhóm nghiên cứu của GS Peter Rothwell (đại học Oxford). Ngay năm 2007, những công trình nghiên cứu của ông đã chỉ rõ rằng aspirine đưa đến một sự giảm toàn bộ nguy cơ về lâu về dài tử vong bởi ung thư. Vào năm 2010, trước hết ông đã chứng minh tác dụng có lợi này đối với ung thư đại trực tràng, rồi đối với những ung thư khác như tiền liệt tuyến, dạ dày, phổi, tụy tạng … Sự giảm toàn bộ này của tỷ lệ tử vong bởi ung thư, từ 20 đến 25% tùy theo các khối u ung thư, lại còn cao hơn (34%) khi thời gian dùng aspirine mỗi ngày vượt quá 5 năm.

Vấn đề còn phải biết là tác dụng có lợi này có được nhận thấy sau một thời gian dùng aspirine ngắn hơn hay không. Đó là điều mà Peter Rothwell và John Radcliffe (bệnh viện Oxford) đã tìm cách xác lập trong loạt các công trình nghiên cứu mới này. Để được như thế, họ đã sử dụng như trước đây nhiều thử nghiệm lâm sàng đã từng đánh giá tác dụng của aspirine, được sử dụng với liều lượng hàng ngày nhằm phòng ngừa lâu dài những tai biến mạch máu não nhờ tác dụng chống ngưng kết tiểu cầu (effet anti-agrégant plaquettaire) và làm loãng máu.

Trong công trình nghiên cứu thứ nhất được công bố hôm thứ tư bởi Lancet, phân tích các hồ sơ y khoa của 77.549 bệnh nhân được đưa vào trong 51 thử nghiệm phòng ngừa tim mạch, cho thấy rằng, xét toàn bộ, aspirine làm giảm 15% nguy cơ tử vong bởi ung thư ở những bệnh nhân được điều trị so với những người chứng. Nguy cơ này ngay cả giảm 37% nếu ta chỉ xét đến 5 năm đầu tiên điều trị. Ngoài ra, trong 6 thử nghiệm phòng ngừa nguyên phát những tai biến tim mạch bằng những liều thấp aspirine mỗi ngày (hoặc 35.535 người tham dự), sự xuất hiện một ung thư được làm giảm khoảng ¼ suốt trong 3 năm đầu điều trị, với kết quả gần như y hệt ở đàn ông (23%) và phụ nữ (25%). Nguy cơ xuất huyết do sử dụng aspirine có khuynh hướng thu giảm với thời gian điều trị.

Công trình nghiên cứu thứ hai hướng về sự xuất hiện các di căn sau khi ung thư được chẩn đoán, trong 5 thử nghiệm về phòng ngừa các tai biến tim mạch bởi aspirine với liều 75 mg mỗi ngày, hoặc 17.285 người. Thời gian theo dõi trung bình là 6,5 năm. Ở đây nguy cơ ung thư với di căn xa đã được thu giảm 36% trong nhóm được điều trị bởi aspirine, so sánh với nhóm chứng được điều trị với placebo. Sự thu giảm này đặc biệt (46%) đối với các adénocarcinome, những dạng thường gặp nhất của các khối u rắn (tumeur solide) (nhất là đại tràng, phổi, tiền liệt tuyến...), thấp hơn đối với những dạng ung thư khác. Đối với các adénocarcinome này, nguy cơ được giảm 31% nếu đó là chẩn đoán ung thư di căn tức thời, và 55% khi đó là những di căn xuất hiện sau chẩn đoán. Hiệu quả này độc lập với tuổi tác và giới tính.

Công trình nghiên cứu thứ ba, được công bố bởi Lancet Oncology, công trình này cũng quan tâm đến tác dụng phòng ngừa của aspirine lên các di căn, nhưng lần này so sánh những kết quả của các thử nghiệm với những kết quả được tiến hành theo những phương pháp học khác. Công trình này xác nhận sự làm giảm các di căn đối với nhiều loại ung thư được khảo sát (đại trực tràng, thực quản, dạ dày, vú...).

Đối với GS François Chast (Hôtel-Dieu, Paris), “ Sau khi đã lần lượt công nhận những tính chất của aspirine trong rhumatologie rồi trong cardiologie, ta sẽ hướng về một cách không thể tránh được sự công nhận lợi ích của aspirine trong phòng ngừa các ung thư. Những kết quả trở nên có ý nghĩa bắt đầu từ năm thứ ba đối với liều cao, từ năm thứ 5 đối với những liều thấp, điều này khá nhanh, và công trình nghiên cứu xác nhận sự cần thiết của sử dụng thuốc mỗi ngày.”Nhưng cũng phải cần ghi nhớ vài hạn chế của những công trình nghiên cứu này, nhà dược học đã đánh giá như vậy : “ Các công trình nghiên cứu này đã được thực hiện từ những công trình nghiên cứu về phòng ngừa tim mạch, vậy không phải được thai nghén bởi các chuyên gia về ung thư học. Ngoài ra, không nên xem thường nguy cơ xuất huyết tiêu hóa với aspirine, mặc dầu ta có thể làm giảm nó một cách đáng kể bằng cách điều trị những bệnh nhân này để trừ khử vi khuẩn Helicobacter pylori khỏi dạ dày của họ, hay bằng cách thêm vào điều trị một inhibiteur de la pompe à protons để hạn chế nguy cơ loét.” Nhưng, GS Chast đã đánh giá như vậy, “ những kết quả này có vẻ như báo hiệu mùa xuân của một phương thức mới trong ung thư học. ”
(LE FIGARO 21/3/2012)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 294 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (26/1/2013)

7/ METFORMINE : MỘT TÁC DỤNG CHỐNG UNG THƯ ?

Người ta đã đưa ra hai giả thuyết nói rằng hai loại thuốc, aspirine và các statines (statines được sử dụng chống xơ vữa động mạch), có những tác dụng phòng ngừa chống lại nhiều ung thư.

Một dược phẩm được kê đơn rộng rãi như là thuốc hạ đường huyết ở những người bị bệnh đái đường loại 2, metformine có cùng những tác dụng phòng ngừa ; vào năm 2005, một công trình nghiên cứu đã báo cáo một sự hạ tỷ lệ mắc phải ung thư ở những người đái đường được điều trị. Những thử nghiệm thí nghiệm sau đó đã xác nhận tác dụng chống khối u của dược phẩm này (trên những dòng khác nhau những tế bào ung thư người và trên một mô hình động vật ung thư phổi) cũng như một sự gia tăng tính nhạy cảm đối với hóa học trị liệu của những tế bào ung thư của vú, tuyến tiền liệt và phổi. 3 công trình nghiên cứu trên người mới đây cho thấy rằng, ở những người không bị đái đường, một sự hạ 40% nguy cơ ung thư đại trực tràng, một sự giảm trong vòng 6 tuần thể tích khối u của tuyến tiền liệt ở 22 bệnh nhân, một tỷ lệ sống sót được nhân lên 3,7 lần ở 178 phụ nữ bị ung thư buồng trứng so với 239 người khác không sử dụng metformone. Cơ chế tác dụng vẫn còn chưa được hiểu rõ.
(PARIS MATCH 10/1 – 16/1/2012)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 296 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (14/2/2013)

7/ ĐỂ LÀM GIÃN CÁC ĐỘNG MẠCH : NHỮNG STENTS BIORESORBABLE.

GS Antoine Lafont, cardiologue interventionnel thuộc bệnh viện châu Âu Georges-Pompidou, trưởng kíp sửa chữa động mạch Inserm U970, giáo sư của đại học Paris-Descartes, đồng sáng lập của société française ART (đã hiệu chính stent biorésorbable châu Âu và đã được Agence nationale de sécurité du médicament (NSM) cho phép đánh giá trên vào năm 2012), giải thích những thiết bị mới này tránh những biến chứng lâu dài như thế nào.

Hỏi : Ông hay mô tả cho chúng tôi système implantable nhằm làm giãn rộng một động mạch bị hẹp.
GS Antoine Lafont : Đó là một lò xo nhỏ (petit ressort), bằng kim loại, được chế tạo để khai tắc một động mạch. Protocole gồm có đưa một cathéter được trang bị ở đầu mút bởi một stent, qua động mạch quay (cổ tay) hay động mạch đùi (của bẹn) và đưa nó đến tận vùng bị hẹp, ở đó stent triển khai, đẩy lùi các thành động mạch và mở lỗ của huyết quản. Khi đó máu có thể lưu thông một cách bình thường và mang đến tim oxy mà nó cần.

Hỏi : Ta đặt một stent trong những trường hợp nào ?
GS Antoine Lafont : ở những bệnh nhân bị cơn đau thắt ngực (đau tim do oxy mang đến tim không đủ) hay khi một xơ vữa động mạch nghiêm trọng làm hẹp những động mạch của các cẳng chân, gây đau trong các bắp chân khi bước. Chứng xơ vữa động mạch cũng có thể làm thương tổn các động mạch cảnh, khi đó gây nên một nguy cơ đột qụy.

Hỏi : Tính hiệu quả của những stent kim loại này là gì ?
GS Antoine Lafont : Mặc dầu stent đã có phép thay thế một số lớn các pontage, tuy nhiên chỉ định của chúng có những giới hạn. Để sử dụng các stent kim loại, chiều dài của hẹp động mạch không được quá quan trọng và những tắc động mạch (obstruction artérielle) không được quá nhiều. Các kết quả tỏ ra thỏa mãn, ngay cả 25 năm sau khi đặt. Nhất là nhờ sử dụng các thuốc chống ngưng kết tiểu cầu (trong đó có aspirine), trong khoảng 12 tháng, để ngăn cản sự tạo thành các cục máu đông. Mặc dầu đó là một gò bó nhưng cần thiết. Cũng như ở tất cả những bệnh nhân bị bệnh động mạch vành, aspirine sẽ vẫn là một điều trị suốt đời. Các stent không chữa nguyên nhân của bệnh, nếu ta không điều trị những yếu tố nguy cơ (thuốc lá, tăng cholestérol-huyết, cao huyết áp, bệnh đái đường), những hẹp động mạch khác sẽ có thể xuất hiện.

Hỏi : Ta có thể lấy stent đi không ?
GS Antoine Lafont : Không, bởi vì chúng được xếp lợp trong thành động mạch (sau một phản ứng sẹo), thành động mạch dày lên và có thể phát khởi một phản ứng viêm, có nguy cơ dần dần gây tắc lần nữa động mạch (resténose). Trong những trường hợp hiếm, sự tắc này xảy ra ngay cả một cách đột ngột. Do đó cần theo dõi đều đặn.

Hỏi : Làm sao, qua thời gian, ta đã tìm cách làm giảm những nguy cơ này ?
GS Antoine Lafont : Vào đầu những năm 2000, ta đã hiệu chính một kỹ thuật để bọc những stent kim loại này bằng một loại thuốc được phân tán tại chỗ để làm giảm phản ứng hóa sẹo. Kết quả : ta đã cải thiện mức độ dung nạp của các stent nhưng bệnh nhân buộc phải kéo dài sự sử dụng hai loại thuốc chống ngưng kết (đôi khi suốt đời) để tránh mối nguy cơ huyết khối.

Hỏi : Thành phần của những stent mới có thể tiêu đi (stents résorbables) này là gì ?
GS Antoine Lafont : Chúng không còn bằng kim loại nữa mà bằng polymère biorésorbable. Sau khi đã khai thông động mạch, chúng giữ động mạch mở cho đến khi các thành hóa sẹo. Rồi chúng tự phá hủy dần dần để biến mất trong khoảng 18 tháng.

Hỏi : Những công trình nghiên cứu nào đã chứng tỏ tính hiệu quả của những stents biorésorbables nhất này ?
GS Antoine Lafont : Đã có nhiều công trình quốc tế, trong đó công trình mới nhất đang được tiến hành trên 1000 bệnh nhân. Những thử nghiệm này đã cho thấy một độ dung nạp tốt.

Hỏi : Ta có thể đặt bao nhiêu stent trên một bệnh nhân ?
GS Antoine Lafont : Đối với các stent biorésorbable, không có giới hạn. Đối với các stent kim loại, ở tại chỗ, ta cố giới hạn số lượng đặt.

Hỏi : Nói tóm lại những ưu điểm của các stent biorésorbable là gì ?
GS Antoine Lafont : 1. Vì chúng biến mất (như các chỉ tiêu) trong 18 tháng, nên chúng tránh những biến chứng về lâu về dài. 2. Trái với những stent kim loại, ta có thể đặt bao nhiêu stent biorésorbable nếu cần. 3. Chúng cho phép thu giảm 1 tháng thời gian điều trị bởi hai thuốc chống tiếu cầu. 4. Trong vài tháng, thành động mạnh lấy lại tính mềm dẻo của nó, bởi và thành không bị xếp lợp vào trong lồng kim loại của stent.
(PARIS MATCH 10/1-16/1/2013)

THỜI SỰ Y HỌC SỐ 297 - BS NGUYỄN VĂN THỊNH (23/2/2013)

9/ MÁY BAY : BƯỚC ĐỂ TRÁNH VIÊM TĨNH MẠCH

Những chuyến bay đường dài làm dễ nguy cơ viêm tĩnh mạch (phlébite), thậm chí nghẽn tắc động mạch phổi (embolie pulmonaire).

PNEUMOLOGIE. “ Đối với chúng tôi, đó là syndrome de malaise sur la passerelle au petit matin ” (hội chứng khó ở vào sáng sớm trên cầu thang máy bay), BS Philippe Bargain, thầy thuốc của phi trường Roissy đã kể lại như vậy. Sau một chuyến bay hơn 10 giờ, người hành khách trước đó đã uống một viên thuốc ngủ để ngủ, đứng dậy để bước xuống máy bay và cảm thấy khó ở. “ Trong số 60 triệu hành khách mỗi năm của phi trường Roissy, chúng tôi chứng thực khoảng một chục trường hợp mỗi năm, trong đó 2 hoặc 3 trường hợp tử vong ”, Philippe Bargain đã giải thích như vậy. Nguyên nhân của những triệu chứng khó ở này ? Nghẽn tắc động mạch phổi tiếp theo sau một huyết khối tĩnh mạch sâu (thrombose veineuse profonde) (hay viêm tĩnh mạch) do sự tạo thành của một cục máu đông trong các tĩnh mạch chi dưới. Lúc đứng dậy sau nhiều giờ không động đậy, người hành khách huy động cục máu đông và gởi nó vào trong tuần hoàn phổi.

Những tai biến cực kỳ nghiêm trọng này may mắn thay khá hiếm. Vào năm 2001, Samu 93 đã quan sát 56 trường hợp nghẽn tắc động mạch phổi nghiêm trọng trên hơn 135 triệu hành khách. “ Hoặc một tần số 0,4 trường hợp đối với một triệu hành khách và 4,8 trường hợp đối với những chuyến bay trên 10.000 km. Nhưng tỷ lệ thật sự của những biến cố bị đánh giá thấp bởi vì những bệnh nhân với một huyết khối tĩnh mạch sâu hay một nghẽn tắc động mạch phổi không trầm trọng, một biến cố xảy ra thứ phát hay một ngừng tim đã không được tính đến ”, BS Frédéric Lapostolle, tác giả của công trình nghiên cứu đã giải thích như vậy.

Tại sao nguy cơ viêm tĩnh mạch gia tăng lúc đi máy bay ? Huyết khối tĩnh mạch sâu (thrombose veineuse profonde) phát triển khi có sự hiện diện của một thương tổn của thành các huyết quản, do sự ứ đọng máu trong tĩnh mạch (satse veineuse), và những biến đổi của máu : đó là tam chứng Virschow. Tư thế ngồi, do làm dễ sự đè ép kéo dài các đùi chân lên cạnh của ghế ngồi, là nguồn gốc của các thương tổn của thành các mạch máu. Sư đè ép này cũng làm dễ sự ứ máu trong tĩnh mạch (stase veineuse), gây nên một sự gia tăng độ nhớt của máu (viscosité sanguine). Từ lâu được mệnh danh là hội chứng hạng kinh tế (syndrome de la classe économique), bệnh huyết khối nghẽn mạch (maladie thromboembolique) gây bệnh cho tất cả các hành khách, như hiệp hội của các thầy thuốc chuyên khoa phổi Hoa Kỳ vừa nhắc lại điều đó ngày 7/2 đồng thời công bố những khuyến nghị trong tạp chí Chest.

“ Toàn bộ, lúc đi máy bay, nguy cơ mắc phải một bệnh huyết khối nghẽn mạch, không nhất thiết trầm trọng, là 1 đối với 5000 chuyến bay ”, GS Joseph Emmerich, thầy thuốc chuyên khoa tim, chuyên gia các bệnh mạch máu ở Bệnh viện châu Âu Georges Pompidou (Paris) đã tương đối hóa như vậy. Tuy nhiên hiệp hội Hoa Kỳ nhắc lại rằng vài yếu tố làm gia tăng khả năng bị một viêm tĩnh mạch lúc đi máy bay. Đó là trường hợp của những tiền sử bị bệnh huyết khối nghẽn mạch, ung thư, phẫu thuật gần đây, tuổi tác, ngừa thai, thai nghén, béo phì, bất động và do sự việc ngồi trên một chiếc ghế cạnh cửa sổ. “ Mặc dầu nguy cơ liên kết với thời gian hành trình được xác lập một cách rõ ràng (bắt đầu từ 5 hay 7 giờ bay), vai trò của những yếu tố khác vẫn không chắc chắn. Nguy cơ dường như gia tăng ở các phụ nữ ”, BS Frédéric Lapostolle đã phát biểu như vậy.

Sau khi đã nhận diện những hành khách có nguy cơ, các thầy thuốc người Mỹ đã đưa ra một loạt những lời khuyên dành cho những kẻ đi những chuyến bay trên 6 giờ. Các thầy thuốc này chủ trương đi lại thường xuyên, kéo giãn các cơ của bắp chân, nên dùng những ghế ngồi cạnh hành lang và dùng tất và chausette de contention. “ Tôi khuyên uống nhiều. Điều này bắt buộc phải đứng dậy để đi tiểu. Để làm tốt, phải đi lại trong máy bay mỗi giờ, GS Isabelle Quéré, thầy thuốc mạch máu của CHU de Montpellier đã giải thích như vậy. Đối với contention, chú ý đừng bó chặt đầu gối cũng như đáy của đùi, điều đó có thể gây nên một viêm tĩnh mạch ”. Sau cùng Isabelle Quéré hết sức khuyên không nên dùng thuốc ngủ và uống rượu trên những chuyến bay dài tạo nên sự bất động,“ sự ứ đọng máu tĩnh mạch gây nên bởi tư thế khi đó giống hệt với sự ứ đọng của một gây mê, yếu tố của bệnh huyết khối nghẽn mạch ”.

PHÒNG NGỪA.

Ngược lại hiệp hội Hoa Kỳ vẫn rất thận trọng về sự phòng ngừa bằng các thuốc kháng đông như aspirine hay các héparine. Một thực hành rất phổ biến ở Pháp. “ Không có lý do để mở rộng một dự phòng bằng aspirine hay héparine”, GS Joel Constans, thay thuốc chuyên khoa mạch máu (Bordeaux) đã nhấn mạnh như vậy. “ Những người có nguy cơ cao đã được điều trị. Không có gì phải làm khác ngoài việc khuyên họ đứng dậy mỗi hai hay ba giờ và bước trong máy bay”, GS Joseph Emmerich đã nhấn mạnh như vậy. Đối với những hành khách đã bị một viêm tĩnh mạch nhưng không được điều tri kháng đông, quyết định sẽ tùy thuộc từng trường hợp.
(LE FIGARO 13/2/2012)