Nút này "vô dụng" trong thang máy?
 

Nút đóng cửa thang máy có thực sự có ích? Hầu hết nút đóng thang máy được lắp đặt để tạo cho bạn cảm giác kiểm soát chứ chưa chắc hoạt động bình thường.

Khi đi làm muộn, thấy thang máy trống mà không ai khác cần vào, hẳn bạn sẽ lập tức ấn nút đóng cửa. Thang máy bắt đầu di chuyển, bạn thở phào nhẹ nhõm, nghĩ rằng mình đã tiết kiệm được vài giây quý giá mà không biết rằng nút đóng kia chưa chắc đã hoạt động.


Tại nhiều nơi, nút đóng thang máy hoàn toàn vô tác dụng. Ở Mỹ, Đạo luật Người Khuyết tật năm 1990 đã đưa ra một số quy định đối với thang máy, trong đó yêu cầu cửa thang máy phải mở ít nhất ba giây và nút đóng thang không được rút ngắn thời gian này. Vì lý do đó, một số nhà sản xuất quyết định vô hiệu hóa luôn nút đóng thang.

Tuổi thọ thang máy là khoảng 25 năm trong khi Đạo luật trên đã ra đời 28 năm nên có thể khẳng định ngày nay, hầu hết nút đóng thang máy ở Mỹ không hoạt động. Nếu cần thiết, lính cứu hỏa hoặc thợ sửa chữa được phép đóng thang nhanh nhờ chìa khóa riêng.

Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ. Theo New York Daily News, các nút đóng thang máy tại thành phố New York hoạt động bình thường nhưng thời gian từ lúc bấm nút đến lúc thang đóng vẫn khá dài.

Vậy tại sao nút đóng thang máy vẫn được lắp đặt dù gần như vô dụng? Các nhà tâm lý học cho rằng đó là nhằm phục vụ nhu cầu của xã hội.

"Cảm giác kiểm soát là rất quan trọng. Nó giảm căng thẳng và thúc đẩy hạnh phúc", nhà tâm lý học Elle J. Langer từ Đại học Harvard lý giải. Bằng cách nghĩ rằng mình có khả năng kiểm soát cuộc đời hoặc ít nhất là nhanh chóng lên tầng 6, bạn sẽ tự tin hơn và hạn chế nguy cơ trầm cảm.

Một số người khăng khăng rằng nút đóng thang máy thực sự hoạt động, nguyên nhân do bộ não tự đánh lừa. Theo David McRaney, tác giả nhiều cuốn sách về tâm lý như Bạn không thông minh lắm đâu, nếu ấn nút đóng và thấy thang máy đóng lại, bộ não sẽ không nhận ra sự chậm trễ vì đang mải hạnh phúc bởi cảm giác kiểm soát nêu trên.

Tương tự thang máy, các nút bấm trên nhiệt kế ở nhiều tòa nhà văn phòng cũng chẳng có tác dụng gì, ngay cả khi những con số hiển thị có vẻ thay đổi. Như vậy, lần sau đi muộn, bạn đừng nóng ruột bấm nút đóng thang bởi rốt cuộc, bạn cũng không tiết kiệm được bao nhiêu thời gian.

Tuy viết rằng "tại nhiều nơi" thay vì tất cả, cốt là để chừa trường hợp ngoại lệ ra, nhưng các chiên da thời internet này viết bài theo kiểu nhắm chừng để tưới bài ra nên họ sẽ không biết trường hợp ngoại lệ là cái nào, và sẽ thiếu sót không thể nhắc đến được.

Mấy chiên da này chưa biết qua các thang máy "điêu luyện" phía sau các nhà kho và bệnh viện.

Ở nhà kho, thang máy mở rất lâu, chờ cho các người đẩy hàng có thời gian từ xa đưa forklift hoặc dolly đẩy hàng vô.

Bệnh viện cũng giống vậy, y tá và trợ tá phải di chuyển bệnh nhân đẩy các giường hoặc xe lăn vô, thang máy chờ lâu lắm.

Nhưng nếu mình đi một mình vô đó, không thấy ai rồi nhấn nút đóng cửa, là nó đóng liền!