Lời nhà xuất bản về cuốn "Việt Nam 1963 - Tài Liệu Mật Của Mỹ"
 

http://www.viendongdaily.com/res/fck...tailieumat.jpg
(Minh họa)

Công cuộc tranh đấu đòi quyền bình đẳng tôn giáo của Phật Giáo Việt Nam bắt đầu ở Huế với cái chết của tám Phật tử đêm 8/5/1963 tại đài phát thanh, tiếp theo là cuộc tự thiêu của Hòa Thượng Thích Quảng Đức ngày 11/6/1963 tại Sài Gòn và chiến dịch “nước lũ” tổng tấn công chùa chiền toàn quốc đêm 20 rạng ngày 21/8/1963. Ba biến cố lịch sử quan trọng của phong trào Phật Giáo tranh đấu này dẫn đến cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng kéo dài nửa năm và kết thúc bằng cuộc đảo chánh lật đổ chính quyền của Tổng Thống Ngô Đình Diệm.

Khởi đầu từ lễ Phật Đản từ ngày 8/5/1963 và chấm dứt vào đêm 20 tháng 8 năm 1963 là cuộc tranh đấu của Phật Giáo, tiếp sau đó là cuộc nổi dậy toàn diện của học sinh, sinh viên, và quân dân Miền Nam Việt Nam kéo dài hơn hai tháng được kết thúc bằng cuộc đảo chánh quân sự ngày 1/11/1963.

Kể từ năm 1963 đến nay (2021) là hơn nửa thế kỷ. Các kho lưu trữ tài liệu mật của các bộ Ngoại Giao, Quốc Phòng, và Cục Tình Báo Trung Ương Hoa Kỳ đã giải mật cho công chúng và giới nghiên cứu được tự do tiếp cận, vào xem hoặc truy cập điện tử, để mọi người có thể nhìn lại một khúc quanh của lịch sử Việt Nam một cách rõ ràng.

Sách này gồm hai tập, tập 1 trình bày về cuộc vận động bình đẳng tôn giáo năm 1963 của Phật Giáo Việt Nam và tập 2 là trình tự thời gian xảy ra cuộc khủng hoảng Phật giáo năm 1963 ghi theo hình thức biên niên sử, về các sự kiện từ ngày 8/5/1963 cho tới vài ngày sau cuộc chính biến 1/11/1963, nhìn từ phía chính phủ Hoa Kỳ.

Hầu hết tài liệu trong hai tập sách này là những văn bản dưới hình thức công điện, bản ghi nhớ, phúc trình được trao đổi giới hạn giữa một số ít giới chức hành pháp cao cấp của Mỹ trong Bộ Ngoại Giao, Bộ Quốc Phòng, Cục Tình Báo Trung Ương, Tòa Đại Sứ Mỹ tại Sài Gòn, và Thượng Viện Hoa Kỳ.

Các tài liệu này bao gồm phần lớn là tài liệu FRUS của Bộ Ngoại Giao Mỹ mà nội dung thường được dùng làm cơ sở để thiết lập chính sách hoặc kế hoạch hành động cấp quốc gia, nên độ trung thực và tính chính xác của tài liệu, dù có lợi hay có hại cho chính quyền Mỹ, đều luôn luôn được người soạn thảo tài liệu cố gắng giữ sự trung thực.

Bên cạnh đó là một phần trích dịch từ cuốn sách Death of A Generation của Howard Jones vốn là một tác phẩm cũng sử dụng rất nhiều nguồn tài liệu của chính phủ Mỹ, và bản Việt dịch từ bài “New light in a dark corner: Evidence on the Diem coup in South Vietnam, November 1963” trong văn khố An Ninh Quốc Gia. Ngoài ra, còn có một trích đoạn trong cuốn Việt Nam Nhân Chứng của Trung Tướng Trần Văn Đôn, kể lại đêm tổng tấn công chùa 20-8-1963 mà ông vừa là tác nhân vừa là chứng nhân khiến một tài liệu của CIA đã phải đặc biệt nhắc đến; và một bài viết kết luận tổng hợp của tác giả Tâm Diệu về Phật Giáo và cuộc Chính Biến 1-11-1963 thông qua các tài liệu của chính phủ Mỹ.

Như thế, qua các tài liệu đã được giải mật, người đọc có thể thấy rõ ràng cuộc đảo chánh 1-11-1963 nhằm lật đổ chế độ Ngô Đình Diệm không khởi nguồn từ sự xúi giục của bất cứ ngoại nhân nào, kể cả từ Hoa Kỳ. Điều này được thấy trong điện văn của Đại Sứ Lodge gửi về Mỹ ngày 30-10-1963 nói rằng chuyện đảo chánh hoàn toàn nằm trong tay phía người Việt, còn Mỹ không cản ngăn gì được. Cũng trong ngày đó, Tướng Trần Văn Đôn hứa sẽ tiết lộ kế hoạch đảo chánh cho Đại Sứ Lodge biết 4 giờ đồng hồ trước khi đảo chánh khởi động. Tuy nhiên, vào ngày 1-11-1963, Tòa Đại Sứ Mỹ chỉ được báo trước 4 phút mà thôi. Lý do đơn giản là phía các tướng lãnh đảo chính e sợ bị Hoa Kỳ bán đứng kế hoạch cho Nhu-Diệm.

Hy vọng các thông tin đã giải mật nầy, ít nhất là từ phía Mỹ, sẽ giúp các độc giả, các sử gia và sinh viên ngành Sử học có thêm tài liệu tham chiếu để thẩm định một cách chính xác và đúng đắn về một giai đoạn bi hùng của lịch sử nước Việt thời cận đại.

Trân trọng,
Nhóm Dịch Thuật & Nhà xuất bản Viet Ananda Foundation
Nguyên Giác - Trí Tánh - Tâm Diệu

*
Muốn mua sách trên Amazon hoặc đọc sách ebook miễn phí, xin bấm vào link dưới đây để vào Thư Viện Hoa Sen và có thêm chỉ dẫn:

https://thuvienhoasen.org/a36762/vie...ieu-mat-cua-my