Cựu Bộ trưởng Y tế vi phạm nghiêm trọng trong dự án BV Bạch Mai, Việt Đức
 

Qua thanh tra cho thấy, năm 2014, Bộ trưởng Bộ Y tế và Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm khi đó đã "vi phạm nghiêm trọng quy định về đấu thầu với mục đích chọn ra đúng đơn vị tư vấn nước ngoài đã được xác định từ trước”.
Thanh tra Chính phủ vừa ban hành kết luận thanh tra dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.

Đây là 2 dự án được chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm trình Bộ trưởng Bộ Y tế phê duyệt chủ trương thuê tư vấn nước ngoài để lập dự án vào năm 2014.

Dự án chưa phê duyệt đã có chủ trương thuê tư vấn nước ngoài

Kết luận thanh tra cho biết, Bộ trưởng Bộ Y tế khi đó đã phê duyệt chủ trương thuê tư vấn nước ngoài thiết kế 2 dự án khi không có đề xuất và ở thời điểm 2 dự án còn chưa được phê duyệt.Trong khi đó, theo tờ trình gửi Bộ Y tế, chủ đầu tư đề xuất việc thuê tư vấn nước ngoài, song không cung cấp được tài liệu chứng minh khẳng định: “Các đơn vị tư vấn xây dựng trong nước không đảm bảo yêu cầu mà cần thiết phải thuê tư vấn nước ngoài để thực hiện dự án”.

Tại Thông báo số 417 ngày 9/5/2014, Bộ Y tế có ý kiến chỉ đạo xác định Công ty VK Group (Vương quốc Bỉ) là đơn vị tư vấn lập dự án khi chưa tổ chức lựa chọn nhà thầu.

“Việc trình, phê duyệt chủ trương thuê tư vấn nước ngoài lập dự án mang tính chủ quan, cố ý lựa chọn tư vấn nước ngoài là Công ty VK Group khi chưa đánh giá khả năng đáp ứng điều kiện về năng lực, kinh nghiệm của tư vấn trong nước, vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về đấu thầu và quy chế thuê tư vấn nước ngoài trong hoạt động xây dựng tại Việt Nam”, kết luận nêu rõ.

Thanh tra Chính phủ cũng đánh giá, việc trình, phê duyệt kế hoạch tuyển chọn, kết quả tuyển chọn phương án thiết kế kiến trúc 2 dự án cũng có những vi phạm nghiêm trọng.

Cụ thể, Giám đốc Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm xin phê duyệt kế hoạch tuyển chọn phương án thiết kế kiến trúc 2 dự án cho Công ty VK Architects and Engineers trước khi Bộ trưởng Bộ Y tế phê duyệt chủ trương thuê tư vấn nước ngoài lập dự án.

Việc lựa chọn Công ty VK Architects and Engineers mà không tổ chức thi tuyển cũng không có rõ cơ sở trình phê duyệt.

Trong đó, có sự sai khác giữa đơn vị tư vấn được đề xuất tuyển chọn phương án thiết kế kiến trúc (Công ty VK Architects and Engineers) và đơn vị tư vấn được lựa chọn phương án kiến trúc (Công ty VK Group, đại diện tại Việt Nam là Công ty TNHH một thành viên VK Việt Nam).

Hồ sơ, tài liệu chủ đầu tư cung cấp không có thông tin về tư cách pháp nhân của Công ty VK Architects and Engineers; không có hồ sơ, tài liệu chứng minh Công ty TNHH một thành viên VK Việt Nam là đại diện tại Việt Nam của 2 đơn vị - Công ty VK Group và Công ty VK Architects and Engineers.

Giá hợp đồng tư vấn lập dự án cao nhiều lần, thiệt hại ngân sách khoảng 80 tỷ

Qua thanh tra cũng cho thấy, việc lập, thẩm tra chi phí thuê tư vấn nước ngoài lập dự án trong dự toán chi phí chuẩn bị đầu tư cũng không có cơ sở, cao hơn nhiều lần tính theo định mức quy định.Khâu thực hiện 4 gói thầu tư vấn nước ngoài (TV4/2014, TV5/2014, TVBM-04 và TVVĐ-04) đều có sai phạm.

“Bộ trưởng Bộ Y tế, Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm và các đơn vị, cá nhân trực tiếp tham gia đã cố ý làm trái, vi phạm các quy định của pháp luật về đấu thầu khi phân chia gói thầu không căn cứ vào tính kỹ thuật, trình tự thực hiện và tính đồng bộ của dự án; đưa vào tên cụ thể của nhà thầu tư vấn nước ngoài khi trình, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu”, trích kết luận thanh tra.

Theo Thanh tra Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Y tế và Ban Quản lý dự án y tế trọng điểm thời điểm đó đã "vi phạm nghiêm trọng quy định về đấu thầu với mục đích chọn ra đúng đơn vị tư vấn nước ngoài đã được xác định từ trước”.

Quá trình thương thảo, ký kết các hợp đồng tư vấn cũng để xảy ra sai phạm; giá trị hợp đồng được ký cao hơn nhiều lần giá trị tính theo định mức chi phí tư vấn đầu tư xây dựng công trình theo Quyết định số 957 ngày 29/9/2009 của Bộ Xây dựng. Cụ thể, giá hợp đồng tư vấn lập dự án cao gấp khoảng 5,6 lần (số tiền cao hơn tạm tính khoảng hơn 35,8 tỷ đồng với 2 dự án).

Giá trị hợp đồng của công tác tư vấn thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công của dự án (trong đó, giá trị 2 hợp đồng tư vấn thiết kế kiến trúc chiếm 72% tổng giá trị) cao gấp khoảng 2,3 lần (số tiền cao hơn tạm tính khoảng hơn 69 tỷ đồng với 2 dự án).

Như vậy, tổng giá trị hợp đồng cao hơn giá trị tính theo Định mức 957 khoảng 104,86 tỷ đồng. Tổng giá trị đã thanh toán cho các hợp đồng cao hơn giá trị tính theo Định mức 957 tạm tính khoảng 80 tỷ đồng. Điều này gây thiệt hại ngân sách số tiền tạm tính khoảng 80 tỷ đồng.