xAI của Elon Musk bị tố cáo cho xây dựng và vận hành "nhà máy điện lậu" giữa TP. Memphis, Tennessee
 

Bất chấp các cảnh cáo về pháp lý, công ty xAI của Elon Musk bị tố cáo, "đã bí mật cho vận hành 35 tuabin khí methane không xin phép, gây ô nhiễm nghiêm trọng giữa khu dân cư nghèo tại Memphis".
https://photo.znews.vn/w960/Uploaded...skai_11zon.jpg
Cơ sở xAI của Elon Musk tại Memphis, Tennessee. (Ảnh: Reuters)

Hôm 9/4 (theo giờ địa phương) tại cuộc họp của Hội đồng quận hạt Shelby, ông KeShaun Pearson, Giám đốc nhóm vận động Memphis Community Against Pollution, đã đứng trước các ủy viên công bố về việc xAI cho sử dụng thêm các tuabin khí methane mà không hề xin giấy phép.

Phía sau ông là nhóm người dân giơ biểu ngữ: "Không khí của chúng tôi = sự sống của chúng tôi" và "Nước sạch là tương lai", theo Guardian.

"Chúng tôi phát hiện ra công ty xAI đang sử dụng đến 35 tuabin khí methane để cho vận hành cơ sở hạ tầng, trong khi họ chỉ nộp đơn xin phép cho 15 chiếc", ông Pearson phát biểu. "Họ đã ngang nhiên cho sử dụng vượt gấp đôi số lượng, mà không có bất cứ giấy phép hợp lệ nào cả".

Thông tin này được củng cố bằngcác hình ảnh chụp từ trên không do Trung tâm Luật Môi trường miền Nam (SELC) công bố, cho thấy số lượng tăng vọt về tuabin.

Theo SELC, các thiết bị này tạo ra nguồn điện lên đến 420 megawatts, đủ để cung cấp cho cả một thành phố Memphis, và đang hoạt động không có giấy phép giữa khu dân cư nghèo, chủ yếu là người da màu.

Luật sư Amanda Garcia từ SELC cũng nhấn mạnh: "xAI thực chất đã tự dựng lên một nhà máy điện ngay giữa South Memphis, không có thông báo, không có xin giấy phép và hoàn toàn không bận tâm đến các gia đình đang sống kề bên"

Theo bà, những tuabin này đã phát thải khí độc hại vượt mức cho phép theo Đạo luật về Không khí sạch, trong đó bao gồm các chất gây ra ung thư và độc hại.

Trụ sở của xAI tại Memphis, nơi chứa siêu máy tính có tên "Colossus" chuyên cung cấp năng lực tính toán cho chatbot Grok, có diện tích tương đương với 13 sân bóng đá.

Do nhu cầu về năng lượng khổng lồ để xử lý AI, công ty đã ký hợp đồng sử dụng 150 megawatt từ hệ thống điện địa phương, đủ để cấp điện cho 100.000 căn nhà mỗi năm, nhưng vẫn không đủ, buộc họ cho lắp đặt thêm hàng chục tuabin chạy bằng khí methane.

Thay vì xin phép hop85 lệ và đầy đủ, xAI bị cho là đã lợi dụng một kẽ hở pháp lý cho phép các thiết bị phát điện di động được hoạt động nếu không nằm cố định tại một địa điểm quá 364 ngày. Tuy nhiên, trong hồ sơ nộp hồi tháng 1/2025, xAI chỉ đề cập đến 15 tuabin và hoàn toàn không nhắc đến 20 thiết bị tua bin còn lại.

SELC cho biết, các máy phát khí methane này vận hành liên tục suốt ngày đêm, thải ra sốlượng lớn khí NOx (nitrogen oxides) độc hại. Đáng lo ngại hơn, khu vực quanh xAI là nơi sinh sống của nhiều cộng đồng thiểu số, vốn đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ các ô nhiễm kỹ nghệ trong suốt nhiều thập kỷ qua. Tỷ lệ ung thư, hen suyễn và tuổi thọ tại đây đều thấp hơn mức trung bình của người dân thành phố Memphis.

Trong lá thư gửi Sở Y tế hạt Shelby, SELC yêu cầu ban hành lệnh khẩn cấp buộc xAI cho ngừng hoặc đình chỉ hoạt động của toàn bộ 35 máy phát. Nếu không tuân thủ, tổ chức này đề xuất xử phạt 25,000 USD mỗi ngày theo quy định của Đạo luật về Không khí sạch.

Theo kế hoạch, đại diện cho xAI là ông Brent Mayo sẽ có mặt trong phiên điều trần với Hội đồng Hạt Shelby vào sáng 9/4. Tuy nhiên, ông Mayo đã không đến tham dự và cũng không trả lờii 3 email mời từ Chủ tịch hội đồng này. Trong khi đó, đại diện của Phòng Thương mại, đơn vị hỗ trợ xAI thiết lập cơ sở tại Memphis, lại cho biết, "có thể do email không đến được với công ty".

Trái lại, nhiều cư dân địa phương đã đến nơi họp xin phát biểu trực tiếp. Ông Pearson, sống tại một khu dân cư gần xAI, chia sẻ rằng cả hai người thân của ông đều qua đời vì ung thư ở tuổi 60 và ông tin rằng nguyên nhân xuất phát từ việc sống gần các nhà máy kỹ nghệ.

"Không có ai đáng phải chôn cất người thân của mình chỉ vì một nhóm người giàu có, nhiều quyền lực, và thiếu trách nhiệm tiếp tục xây dựng các dự án đang bóp nghẹt sự sống của chúng tôi. Tất cả đều có thể ngăn chặn được", ông Pearson cho biết.