Ẩn ý khi Nga đổi chiến thuật, phóng loạt ‘sát thủ bầu trời’ khắp tiền tuyến Ukraine
 

Việc Nga phóng loạt máy bay không người lái (UAV) Shahed tấn công khắp tiền tuyến Ukraine được cho nhằm mục đích bảo tồn số lượng bom dẫn đường KAB để chuẩn bị cho một cuộc xung đột lâu dài.
Trong gần một năm qua, quân đội Nga đã đẩy mạnh phóng UAV Shahed trên khắp tiền tuyến Ukraine, đồng thời xây dựng thêm nhiều bãi phóng mới như tại sân bay Luhansk ở miền đông Ukraine, nơi Moscow đang nắm quyền kiểm soát. Chuyên gia hàng không Ukraine Anatolii Khrapchynskyi nhận định, động thái của Nga nhằm tăng cường hơn nữa việc sử dụng UAV.

Chia sẻ với tờ Kyiv Independent, ông Khrapchynskyi nói thêm, Nga còn đang chuẩn bị cho kịch bản Ukraine có thể chống lại bom dẫn đường KAB một cách hiệu quả hơn, nhất là khi có thêm sự xuất hiện của dàn tiêm kích F-16. Do đó, Nga đang liên tục cố gắng hiện đại hóa chiến thuật tấn công. "Đối phương nhận ra khả năng sử dụng UAV Shahed trên tiền tuyến để thay thế cho các cuộc tấn công bằng bom KAB", ông Khrapchynskyi nhấn mạnh, điều này không có nghĩa Nga đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt bom KAB.

Không giống như việc phóng UAV từ các bệ phóng di động trên mặt đất, quân đội Nga thả bom KAB từ các chiến đấu cơ có từ thời Liên Xô. Sức mạnh hủy diệt của KAB khiến chúng trở thành vũ khí hiệu quả để xóa sổ các chiến hào, hầm trú ẩn, hoặc các tòa nhà được Ukraine sử dụng làm nơi ẩn náu.

Trong khi UAV Shahed mang theo khoảng 90kg thuốc nổ, bom KAB mang tới 200 - 500kg thuốc nổ. Nhưng ông Khrapchynskyi cho hay, độ tấn công chính xác của 2 vũ khí này có thể giúp Moscow đạt được kết quả tương tự nhau khi dùng.

UAV Shahed do Iran thiết kế có 2 phiên bản chính là Shahed-131 cỡ nhỏ hơn và Shahed-136 cỡ lớn hơn. Ban đầu Nga nhập khẩu UAV từ Iran vào năm 2022, nhưng hiện tại Nga chủ yếu sử dụng các phiên bản tương tự được sản xuất trong nước là Geran-1 và Geran-2 (Ukraine vẫn gọi chung là UAV kiểu Shahed).

Các UAV Geran được sản xuất tại một nhà máy chuyên dụng ở Đặc khu Kinh tế Alabuga tại vùng Tatarstan. Nga đã liên tục cải tiến hệ thống dẫn đường và khả năng chống tác chiến điện tử cho khí tài này. Ngoài ra, Nga còn sản xuất các UAV mồi nhử mang tên Gerbera. Mỗi UAV Geran có già từ 20.000 - 50.000 USD, trong khi một quả bom KAB có giá 25.000 USD.

Song, theo ông Khrapchynskyi, quân đội Nga khó có thể đột ngột chuyển sang chỉ sử dụng UAV Geran trong chiến đấu, nhất là khi họ muốn các lực lượng Ukraine khó có thể giữ vững vị trí. Nói cách khác, bom KAB vẫn đang được sử dụng và thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả.

“Vấn đề nghiêm trọng”

Một số binh sĩ Ukraine được triển khai ở nhiều khu vực khác nhau trên tiền tuyến kéo dài 1.200km nói với tờ Kyiv Independent rằng, họ đang phải đối mặt với số lượng các cuộc không kích ngày càng tăng từ UAV Geran. Trước đây, các cuộc tấn công như thế này thường xảy ra ở hậu phương, nhắm vào các thành phố nằm cách tiền tuyến hàng trăm km.

Ông Maks Hrabovskyi, một binh sĩ điều khiển UAV thuộc Lữ đoàn phòng thủ lãnh thổ 109 của Ukraine, cho biết quân đội Nga đã tấn công các vị trí của Ukraine "trong tháng 9 bằng rất nhiều UAV Geran trên mặt trận gần Kostiantynivka, phía đông tỉnh Donetsk”. Theo ông Hrabovskyi, UAV của Nga tấn công các ngôi nhà trong những ngôi làng đang tranh chấp quyền kiểm soát, nơi binh lính Ukraine sử dụng làm vị trí ẩn náu và phá hủy các tầng hầm.

Illia, một binh sĩ thuộc đơn vị phòng không của Lữ đoàn dù số 80 của Ukraine được triển khai trên mặt trận Sumy, tiết lộ các cuộc tấn công bằng UAV Geran đang gia tăng ở gần khu vực tiền tuyến hơn và chủ yếu diễn ra vào ban đêm.

Theo Illia, UAV Geran thường nhắm vào các mục tiêu hậu cần, vị trí tập trung quân đội hoặc thiết bị của Ukraine nằm cách mặt trận khoảng 10 - 15km. Ông cho biết thêm, quân đội Nga cũng từng sử dụng tên lửa đạn đạo hoặc các loại UAV khác có tầm bắn ngắn hơn và mang ít chất nổ hơn như UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) Molniya.

Tương tự, lính trinh sát có biệt danh "Zalim" cho biết trong khu vực hoạt động của đơn vị mình, binh sĩ Nga đã sử dụng UAV Geran và FPV Molniya để tấn công các vị trí của Ukraine trên tuyến phòng thủ thứ hai và thứ ba, cùng những người điều khiển UAV và các địa điểm tác chiến điện tử.

Nghị sĩ Ukraine Ruslan Gorbenko, người thường xuyên đến khu vực miền đông thị sát, cho hay số lượng UAV được sử dụng ngày càng tăng trên tiền tuyến có thể là "vấn đề nghiêm trọng", do chúng có thể giúp quân đội Nga phá hủy các vị trí kiên cố của Ukraine. Song, ông Gorbenko đánh giá, chiến thuật mới của Nga sẽ không làm thay đổi nhiều tình hình trên tiền tuyến, bởi từ năm 2022 Nga cũng đã triển khai tấn công bằng các UAV tự sát Lancet.

Trong khi đó, ông Khrapchynskyi tin Ukraine vẫn có khả năng đối phó với việc Nga phóng ồ ạt UAV Geran trên tiền tuyến bằng cách tung ra các UAV đánh chặn. Song, ông lo ngại những "sai lầm chiến lược" của Kiev như quá trình triển khai chậm trễ có thể cản trở hiệu quả đánh chặn.