Ông Zelensky tính sai nước cờ ở Washington khiến Ukraine trả giá đắt
 

Chuyến công du Washington tuần trước của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, với mục tiêu thuyết phục Mỹ cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk, đã không diễn ra như kỳ vọng. Dù bầu không khí trong Nhà Trắng được mô tả là “rất thân thiện”, kết quả lại khá khiêm tốn - và theo các cố vấn Cộng hòa, ông Zelensky đã chọn sai thời điểm, sai ưu tiên và đến Mỹ quá sớm.

Kỳ vọng lớn, kết quả nhỏ

Theo Politico, ông Zelensky hy vọng rằng sau khi Tổn thống Donald Trump vừa đóng vai trò trung gian thành công trong thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza, ông chủ Nhà Trắng sẽ sẵn sàng giúp Ukraine bằng cách tặng nước này “món quà lớn” – Tomahawk, loại tên lửa mà Kiev tin có thể làm thay đổi cục diện chiến tranh và buộc Nga phải đàm phán nghiêm túc.

Nhưng điều đó không xảy ra. Theo Politico, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo “hoàn toàn thân mật” - chính ông Trump cũng mô tả như vậy - song không có bước đột phá. Một cố vấn chính sách đối ngoại của đảng Cộng hòa bình luận: “Đó không phải cuộc gặp tồi, chỉ là chọn thời điểm sai và kỳ vọng quá cao".

Chỉ một ngày trước, ông Trump đã có cuộc điện đàm kéo dài hơn 2 tiếng rưỡi với Tổng thống Nga Putin, trong đó ông còn đùa rằng: “Tôi có nói với ông Putin rằng: ông có phiền không nếu tôi đưa vài nghìn Tomahawk cho phe đối lập của ông? Ông ấy không thích ý đó".

Sau đó, ông Trump đồng ý gặp Tổng thống Putin tại một hội nghị thượng đỉnh mới ở Budapest, khiến giới quan sát tin rằng ông đang muốn mở đường cho một “kế hoạch hòa bình” riêng.

Sau cuộc gọi Trump–Putin, giới cố vấn thân Cộng hòa ở Washington cho rằng ông Zelensky đáng ra phải đọc được tín hiệu và điều chỉnh chiến lược, tạm gác yêu cầu về tên lửa Tomahawk để tránh làm ông Trump khó xử.

“Không đời nào Tổng thống Trump đồng ý giao Tomahawk cho Ukraine ngay trước khi gặp ông Putin ở Budapest”, một nguồn tin nói.

Thay vào đó, phái đoàn Kiev phớt lờ lời khuyên này. Họ tiếp tục thúc ép Nhà Trắng về Tomahawk, bất chấp việc nhiều nghị sĩ Cộng hòa lẫn Lầu Năm Góc lo ngại rủi ro leo thang và thiếu hụt kho dự trữ tên lửa của chính Mỹ.

Kết quả, Ukraine đánh mất cơ hội bàn sâu về những vấn đề cấp bách hơn như tên lửa không đối không cho F-16 và MiG; tên lửa đánh chặn cho hệ thống Patriot và việc sử dụng tài sản Nga bị đóng băng để tài trợ quốc phòng.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent được cho là ủng hộ phương án dùng tài sản Nga cho Ukraine, nhưng cần có sự phối hợp giữa Mỹ, Nhật Bản và EU - những nước đang nắm hơn 140 tỷ euro tài sản của Moscow và lo ngại ảnh hưởng đến uy tín của đồng euro nếu hành động đơn phương.
Thất bại toàn diện của phái đoàn Kiev

Theo Politico, phái đoàn hùng hậu của Ukraine – gồm Chánh văn phòng Andriy Yermak, Thủ tướng Yulia Svyrydenko và hàng loạt bộ trưởng – đến Washington với kỳ vọng ký kết “một loạt thỏa thuận lớn” về quốc phòng và năng lượng. Nhưng cuối cùng, không có bản hợp đồng nào “chín muồi”.

“Không có gì thật sự cụ thể được thống nhất suốt cả tuần. Mọi thứ đều thiếu chuẩn bị. Họ nên hoãn chuyến thăm ít nhất một tuần", một cố vấn khác thừa nhận.

Đặc biệt, kế hoạch trao đổi công nghệ drone lấy Tomahawk mà ông Zelensky gợi ý bị đánh giá là “quá vội vàng” trong bối cảnh Washington đang tập trung vào khủng hoảng Trung Đông và đấu đá ngân sách nội bộ khiến Nhà Trắng và không có đủ “không khí chính trị” cho Ukraine.

Dẫu vậy, các quan chức Ukraine cũng có lý do để nôn nóng. Mùa đông năm nay được dự đoán là khốc liệt nhất kể từ khi chiến tranh nổ ra, với Nga đang gia tăng tấn công bằng hàng trăm drone Iran và tên lửa mỗi ngày nhằm phá hủy hạ tầng năng lượng Ukraine.

Ông Zelensky nói với NBC rằng, Nga muốn biến mùa đông này thành thảm họa năng lượng của Ukraine.

Một cố vấn Cộng hòa cũng đồng tình: “Nếu các đợt tấn công tiếp tục, Ukraine có thể rơi vào thảm họa năng lượng thực sự".


VietBF@ Sưu tập