VietBF - Vụ án SCOTUS lớn có thể đảm bảo quyền kiểm soát Hạ viện cho Đảng Cộng hòa

Tuần trước, Tòa án Tối cao đã xem xét lại một vụ án có thể dẫn đến việc trao cho Đảng Cộng hòa quyền kiểm soát Hạ viện được đảm bảo, và các báo cáo ban đầu cho thấy một phán quyết quan trọng sắp được đưa ra. Nếu tòa án tối cao của tiểu bang bác bỏ Mục 2 của Đạo luật Quyền Bầu cử năm 1965 trong vụ Louisiana kiện Callais , quyền kiểm soát Hạ viện của Đảng Cộng hòa có thể trở nên bất khả xâm phạm.

Các báo cáo cho biết nếu Mục 2 bị bãi bỏ, vốn trước đây được hiểu là yêu cầu thành lập các khu vực bầu cử đa số-thiểu số, Đảng Cộng hòa có thể loại bỏ hàng chục khu vực bầu cử do Đảng Dân chủ nắm giữ ở miền Nam.

Mọi chuyện bắt đầu khi một nhóm cử tri phản đối bản đồ bầu cử Quốc hội năm 2024, cho rằng nó thúc đẩy việc phân chia khu vực bầu cử theo chủng tộc một cách vi hiến. Điều này có nghĩa là bản đồ phân loại cử tri dựa trên chủng tộc, vi phạm Tu chính án thứ 14.

Tòa án đã nghe các tranh luận bằng miệng kéo dài hai tiếng rưỡi, trong đó các thẩm phán bảo thủ ra hiệu rằng họ rất có thể sẽ phá hoại một điều khoản quan trọng của Đạo luật Quyền Bầu cử, mặc dù họ có thể không bãi bỏ hoàn toàn điều khoản này.

“Cuộc tranh luận bằng miệng hôm thứ Tư là chương mới nhất trong một cuộc tranh cãi bắt nguồn từ năm 2022, khi Louisiana thông qua bản đồ quốc hội mới sau cuộc điều tra dân số năm 2020. Khoảng một phần ba dân số của tiểu bang là người da đen, nhưng bản đồ năm 2022 chỉ có một khu vực bầu cử đa số là người da đen trong số sáu khu vực được phân bổ cho tiểu bang. Điều này đã khiến một nhóm cử tri da đen ra tòa án liên bang, nơi họ lập luận rằng bản đồ năm 2022 vi phạm Mục 2 của Đạo luật Quyền Bầu cử liên bang, vốn cấm phân biệt đối xử trong các hoạt động bỏ phiếu”, SCOTUS Blog đưa tin .

Thẩm phán Tòa án Liên bang Hoa Kỳ Shelly Dick đồng ý rằng bản đồ năm 2022 có khả năng vi phạm Mục 2. Sau đó, bà cấm tiểu bang sử dụng bản đồ cụ thể này trong các cuộc bầu cử trong tương lai và ra lệnh cho tiểu bang tạo một bản đồ mới có hai khu vực bầu cử có đa số là người da đen.

Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 5 đã ủng hộ phán quyết đó. Sau đó, tòa cho tiểu bang thời hạn đến ngày 15 tháng 1 năm 2024 để lập một bản đồ mới; nếu không, tòa án cấp dưới sẽ phải xây dựng kế hoạch cho cuộc bầu cử năm 2024.

Louisiana sau đó đã tạo ra một bản đồ mới, tạo ra một khu vực bầu cử thứ hai với đa số cử tri là người da đen. Các khiếu nại đã được gửi đến từ một nhóm cử tri tự nhận mình là "người Mỹ gốc Phi". Một tòa án liên bang gồm ba thẩm phán đã phán quyết rằng bản đồ năm 2024 đã vi phạm điều khoản bảo vệ bình đẳng của Hiến pháp, vì nó phân loại cử tri dựa trên chủng tộc. Tòa án đã cấm tiểu bang sử dụng bản đồ này trong các cuộc bầu cử trong tương lai.

“Vào tháng 5 năm 2024, Tòa án Tối cao đã tạm hoãn phán quyết của tòa án quận gồm ba thẩm phán, cho phép tiểu bang tiếp tục sử dụng bản đồ mới trong cuộc bầu cử năm 2024. Cử tri ở Quận 6, quận mới có đa số người da đen, đã bầu Cleo Fields, cựu nghị sĩ Quốc hội, người từng đại diện cho một quận khác có đa số người da đen trong những năm 1990, làm đại diện cho họ”, Blog SCOTUS viết.

Louisiana và cử tri Da đen sau đó đã kháng cáo lên Tòa án Tối cao, nơi đã nghe các lập luận bằng miệng lần đầu tiên kể từ mùa xuân. Tiểu bang tuyên bố rằng sau khi các tòa án cấp dưới xác định bản đồ năm 2022 có khả năng vi phạm Đạo luật Bầu cử Phổ thông (VRA), họ đã chỉ đạo tiểu bang vẽ lại bản đồ với khu vực bầu cử thứ hai có đa số người Da đen. Mục tiêu chính của Đảng Cộng hòa tiểu bang là bảo vệ các nghị sĩ Cộng hòa đương nhiệm của tiểu bang, chẳng hạn như Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và Dân biểu Julia Letlow, một thành viên tích cực của Ủy ban Ngân sách Hạ viện.

Những cử tri "không phải người Mỹ gốc Phi" đưa ra phản biện rằng việc cả chủng tộc và chính trị đều chịu trách nhiệm cho bản đồ năm 2024 là "hoàn toàn vô lý". Họ cho rằng tiểu bang đã quyết định vẽ khu vực bầu cử thứ hai có đa số người da đen, rồi sau đó lại nghĩ cách vẽ một bản đồ mới để bảo vệ đảng Cộng hòa.

Một ngày trước kỳ nghỉ hè của các thẩm phán, bắt đầu vào tháng 6, tòa án đã ban hành một lệnh ngắn gọn ấn định phiên tranh luận khác trong nhiệm kỳ 2025-2026.

Vào ngày 1 tháng 8, các thẩm phán đã ban hành một lệnh khác chỉ đạo những người kiện tụng nộp hồ sơ để giải quyết một câu hỏi mới: "liệu việc Tiểu bang cố ý tạo ra một khu vực bầu cử đa số-thiểu số thứ hai có vi phạm Tu chính án thứ 14 hoặc thứ 15 hay không", điều khoản cấm chính phủ từ chối hoặc áp đặt các hạn chế đối với quyền bỏ phiếu của bất kỳ ai dựa trên chủng tộc.

Trong phần tranh luận miệng, luật sư Janai Nelson, đại diện cho cử tri Da đen, đã trình bày biện hộ cho bản đồ năm 2024. Bà lập luận rằng “[chỉ] hai năm trước, trong vụ Allen kiện Milligan, một vụ án gần như tương tự”, Tòa án Tối cao “lưu ý rằng trong một số trường hợp nhất định, tòa đã cho phép phân chia lại khu vực bầu cử dựa trên chủng tộc để khắc phục các bản đồ phân chia lại khu vực bầu cử của tiểu bang vi phạm Mục 2”.

Tổng chưởng lý Louisiana Benjamin Aguinaga thúc giục các thẩm phán "đánh giá lại các tiền lệ bỏ phiếu". Sau đó, ông nói rằng những tiền lệ đó "đã đặt các tiểu bang vào tình huống không thể, nơi mà yêu cầu chắc chắn duy nhất là tiếp tục phân biệt chủng tộc trong nhiều thập kỷ nữa".

Ông tiếp tục nói rằng, “Chúng tôi đã đưa ra quan điểm rằng Mục 2, trong chừng mực nó yêu cầu phân chia lại khu vực bầu cử dựa trên chủng tộc, là vi hiến.”

Chánh án John Roberts đã cân nhắc, cho rằng vụ án Milligan không nên quyết định kết quả vụ án từ Louisiana. "Vụ án đó", Roberts nói, "đã coi tiền lệ hiện hành là điều hiển nhiên". Ông nói thêm, "đó là một vụ án mà chúng tôi đang xem xét thách thức cụ thể của Alabama dựa trên... những gì hóa ra là bằng chứng không phù hợp."

Các chuyên gia lập luận rằng Mục 2 nên bị bãi bỏ do bản đồ năm 2024 bị cáo buộc vi phạm hiến pháp. Nếu hành động này được thực hiện, Đảng Cộng hòa gần như chắc chắn sẽ nắm quyền kiểm soát hoàn toàn Hạ viện, mở ra một con đường cho phép Tổng thống Trump hoàn thành nhiều chương trình nghị sự hơn nữa trong suốt nhiệm kỳ còn lại.