Trung Quốc giữ ‘át chủ bài’ 1 tỷ USD mỗi ngày, gây sức ép khủng khiếp lên ông Trump
 

Sáu tháng sau khi Tổng thống Donald Trump tái khởi động “cuộc chiến thương mại” với Trung Quốc, Bắc Kinh cho thấy họ vẫn nắm lợi thế đáng gờm: mỗi ngày, hơn 1 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc vẫn vượt Thái Bình Dương đến Mỹ, bất chấp mức thuế 55% mà chính quyền Trump đang áp đặt. Điều này tạo ra một sức ép khủng khiếp lên Washingon, Bloomberg nhấn mạnh.

Theo dữ liệu Bloomberg, xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ thậm chí tăng nhẹ trong tháng 9 so với tháng trước, dù tổng kim ngạch hai chiều giảm trong nửa năm qua. Một số mặt hàng – từ xe điện, thuốc lá điện tử cho đến dây cáp điện – vẫn tăng trưởng, thách thức nỗ lực của Washington nhằm cắt đứt chuỗi cung ứng với Bắc Kinh.
Sức chịu đòn đáng kinh ngạc của Trung Quốc

Các chuyên gia của Bloomberg nhận định sức bền trong chuỗi cung ứng toàn cầu giúp Trung Quốc có “quyền mặc cả” nhất định với các nhà nhập khẩu Mỹ.

“Việc tái cấu trúc sản xuất sang quốc gia khác sẽ mất nhiều năm”, hai nhà kinh tế Chang Shu và David Qu viết. Nói cách khác, dù ông Trump có tăng thuế đến đâu, Mỹ vẫn khó tìm nguồn thay thế ngay lập tức cho hàng hóa Trung Quốc.

Trong quý III/2025, hơn 100 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc đã cập cảng Mỹ, đẩy thặng dư thương mại song phương lên 67 tỷ USD – một con số giúp Bắc Kinh duy trì đà tăng trưởng kinh tế giữa lúc bị bao vây thương mại.

Bất chấp thuế quan cao ngất, Trung Quốc vẫn xuất sang Mỹ gần 8 tỷ USD thiết bị điện tử trong quý III, gồm smartphone, laptop, máy tính bảng và linh kiện. Một số mặt hàng thậm chí tăng vọt: xuất khẩu đồng tinh luyện đạt 270 triệu USD, dây cáp điện tăng 87% lên 405 triệu USD.

Đặc biệt, thương mại điện tử xuyên biên giới vẫn là “lối thoát” lớn cho hàng Trung Quốc. Sau khi Mỹ chấm dứt quy định miễn thuế cho các gói hàng nhỏ, người tiêu dùng Mỹ vẫn mua hơn 5,4 tỷ USD hàng hóa từ các nền tảng như Shein và Temu chỉ trong vài tháng. Các công ty Trung Quốc còn chuyển hướng sang mô hình bán buôn sang Mỹ rồi chia nhỏ đơn hàng để né thuế.

Một số doanh nghiệp Mỹ cũng lách luật bằng cách định giá hàng hóa thấp hơn ở điểm trung chuyển như Mexico hoặc Việt Nam trước khi vào Mỹ – giúp họ giảm đáng kể mức thuế phải nộp.

“Có rất nhiều kẽ hở, và hải quan Mỹ không đủ nhân lực để xử lý hết”, chuyên gia Zhaopeng Xing (ANZ Bank) cho biết.
Ông Trump vẫn đe dọa “siết vòng vây”

Tổng thống Trump, người đang theo đuổi chính sách “Nước Mỹ sản xuất trở lại”, tuyên bố ông kỳ vọng đạt “một thỏa thuận tốt” trong cuộc gặp Chủ tịch Tập Cận Bình tại một hội nghị thượng đỉnh ở Hàn Quốc tuần tới.

Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo cuộc đàm phán “có thể sụp đổ bất cứ lúc nào”. Ba vấn đề mà Mỹ đặt lên bàn là đất hiếm, fentanyl và đậu nành – các mặt hàng mang tính chiến lược đối với cả hai nền kinh tế.

Giới quan sát cho rằng, dù hai bên đều tỏ ra sẵn sàng thương lượng, ông Trump vẫn muốn tăng áp lực để buộc Trung Quốc nhượng bộ trong các lĩnh vực công nghệ và năng lượng.

Trong khi đó, dù Bắc Kinh tạm thời chịu đựng tốt, tổng giá trị xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ trong năm 2025 đã giảm còn khoảng 320 tỷ USD – mức thấp tương đương giai đoạn 2017, trước khi nổ ra “cuộc chiến thương mại” đầu tiên dưới thời Trump.

Nhiều tập đoàn như Microsoft và Nintendo đã chuyển sản xuất máy chơi game sang Việt Nam và các nước Đông Nam Á để tránh thuế. Xuất khẩu TV LCD từ Trung Quốc sang Mỹ giảm tới 73% chỉ trong quý III.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận định: “Quá trình tách rời thương mại Mỹ - Trung đang diễn ra nhanh hơn cả giai đoạn 2018-2019.” Tuy nhiên, trong khi Trump vẫn đẩy cao sức ép, Bắc Kinh vẫn chứng minh được điều mà Washington chưa muốn thừa nhận: Trung Quốc vẫn là mắt xích không thể thiếu của nền kinh tế toàn cầu.


VietBF@ Sưu tập