“Gián sắt” bò giữa địa ngục Donbass, cứu mạng lính Ukraine dưới "mưa" UAV tử thần Nga
 

Chiếc robot “Gián sắt” (Cockroach) chậm rãi bò qua những bụi cây, men theo con đường đầy hố bom giữa Kostiantynivka và thành phố đổ nát Toretsk, vùng Donbass – nơi từng là chiến tuyến nóng bỏng nhất của Ukraine.

Được binh sĩ Ukraine gọi vui là “chiếc hộp biết chạy”, Gián sắt có thể chở 200kg đạn dược hoặc lương thực, di chuyển với tốc độ 20km/h. Nhưng để đến được các đơn vị Ukraine đang ẩn trong rừng, nó phải dừng lại liên tục để tránh máy bay không người lái (drone) của Nga.

“Có tuần không mất con nào, nhưng có ngày mất liền hai chiếc”, Demis – một trong các điều khiển viên vận hành robot từ tầng hầm cách xa hàng chục km – nói.

Những robot như Gián sắt hiện là phương tiện hiếm hoi giúp Ukraine duy trì tiếp tế tiền tuyến. Trong vùng chiến sự nơi mỗi bụi cây, mỗi hố đất đều nằm trong tầm quan sát của drone trinh sát, binh sĩ bị chia cắt và hầu như không thể liên lạc thường xuyên với hậu phương.

“Đây không còn là kiểu chiến tranh cũ. Sách chiến thuật Liên Xô vô dụng, mà giáo trình NATO cũng chẳng còn áp dụng được", một sĩ quan nói.

Khi Gián sắt tiến đến gần, các binh sĩ Ukraine bất ngờ xuất hiện từ bóng rừng, nhanh chóng dỡ hàng rồi giơ ngón tay cái lên hướng camera drone bay trên cao – tín hiệu “đã xong” – trước khi biến mất. Robot như vậy không chỉ chở tiếp tế, mà còn có thể gài mìn hoặc kéo thương binh ra khỏi vùng hỏa tuyến.

Mới năm ngoái, chúng chỉ là thiết bị thử nghiệm. Giờ, chúng đã trở thành thiết yếu. Một số mẫu còn được gắn súng máy, cối hoặc thậm chí tên lửa phòng không – sắp sửa ra chiến trường.

Tuy nhiên, công nghệ vẫn chậm hơn nhu cầu. Các robot mặt đất di chuyển không đủ nhanh để quay về cùng drone trinh sát.

“Mỗi lần cất, hạ cánh drone đều có nguy cơ bị lộ vị trí. Donbass giờ đã trở thành cái bẫy chết chóc, chẳng còn chỗ nào thật sự an toàn", Demis nói.

Chỉ cách “tuyến zero” – nơi Nga chuẩn bị đợt tấn công mới – vài km, đội của Demis vẫn phải hoạt động dưới hầm. Một năm trước, khu vực này vẫn được xem là “an toàn”. Nay, họ phải mặc áo giáp ngay trong doanh trại, xe cộ đều bọc lưới chống drone, và đường phố phủ đầy lưới ngụy trang.

“Công nghệ đã xóa bỏ mọi quy tắc cũ của chiến tranh. Không ai còn hình dung được tương lai sẽ ra sao”, Admin – lính đơn vị UAV Phoenix – nói.

Nga chưa thể chiếm được Kostiantynivka hay Pokrovsk – mắt xích của “Vành đai Pháo đài” Donbass. Nhưng thay vì tấn công ồ ạt, Moscow chuyển sang kế hoạch “bào mòn chậm”: dùng drone cảm tử, bom dẫn đường và pháo kích liên tục để ép quân Ukraine rút khỏi Donetsk.

“Nga muốn tạo ra cuộc vây hãm bằng drone đầu tiên trong lịch sử”, một sĩ quan Ukraine nói.

Trên thực địa, quân Ukraine gấp rút căng lưới chống drone dọc đường, bọc thép xe bằng khung sắt kiểu “Max điên”, còn các tuyến hậu cần được dời xa chiến tuyến hơn.

Nhưng di chuyển về phía trước giờ nguy hiểm hơn bao giờ hết. Trong “vùng xám” mênh mông, chỉ một ánh đèn, một khúc cua chậm, hay đơn giản là xui rủi – đều có thể bị drone phát hiện và tấn công.

Các binh sĩ Ukraine chủ yếu di chuyển vào rạng sáng hoặc hoàng hôn – thời điểm camera và cảm biến ban đêm của drone khó phân biệt mục tiêu.

Nga thậm chí đã triển khai drone gắn cáp quang nằm chờ dưới đất, nổ tung khi xe Ukraine đi ngang. “Đây là thứ lai giữa pháo và mìn, chính xác khủng khiếp,” một lính Ukraine nói.

Sự chính xác của drone khiến các chiến hào kiểu Thế chiến II trở thành bẫy tử thần. Ukraine đang thử xây hầm có mái và lồng sắt chống drone. Donetsk nay giống một “pháo đài không mái”, nơi mỗi cánh đồng hoa hướng dương biến thành vùng chết chóc.

Trên mặt trận đó, không còn ranh giới rõ ràng giữa tấn công và phòng thủ – chỉ có sự thích nghi liên tục.

“Chiến tranh này không giống bất kỳ cuộc chiến nào trước đây. Nhưng nếu không chiến đấu, ai sẽ đứng lên? Thà chết trẻ còn hơn nhìn thành phố của mình bị hủy diệt", Optimus – lính điều khiển drone – nói.


VietBF@ Sưu tập