Chính phủ đóng cửa ư? Trump vẫn đi công du, đánh golf và mở tiệc trong khi bộ máy liên bang tê liệt
 

Theo như có khoảng 60% người Mỹ cho rằng Tổng thống Donald Trump và Đảng Cộng hòa phải chịu phần lớn trách nhiệm cho việc chính phủ tê liệt, trong khi 54% đổ lỗi cho Đảng Dân chủ. Dù chính phủ đã đóng cửa suốt gần một tháng (29 ngày), hoạt động của Tổng thống Trump dường như vẫn diễn ra như thường khi đi công du, vẫn đánh golf và vẫn tổ chức tiệc chiêu đãi tại Tòa Bạch Ốc.

Tổng thống Donald Trump dường như không mấy bận tâm đến việc chính phủ đang đóng cửa. Ông vẫn đi công du, vẫn đánh golf và vẫn tổ chức tiệc chiêu đãi tại Tòa Bạch Ốc — lần này, thậm chí cả những chiếc bánh mì kẹp thịt cũng không đến từ McDonald’s.

Trong những lần chính phủ ngưng hoạt động trước đây — kể cả dưới thời Trump nhiệm kỳ đầu — các tổng thống thường rút gọn lịch trình làm việc và thể hiện sự đồng cảm với những người bị ảnh hưởng bởi tình trạng tê liệt của các cơ quan liên bang. Nhưng lần này thì khác.

Hiện có khoảng 750.000 nhân viên liên bang đang bị cho nghỉ việc tạm thời, và nhiều người khác vẫn phải làm việc không lương. Nguồn tài trợ cho chương trình trợ cấp thực phẩm SNAP cũng sẽ hết hạn vào cuối tuần này.

Trump vẫn “bình thản” giữa khủng hoảng

Dù chính phủ đã đóng cửa suốt gần một tháng (29 ngày), hoạt động của Tổng thống Trump dường như vẫn diễn ra như thường.

“Giống như trong bài hát đồng quê: ‘Đôi khi ngã xuống cũng giống như đang bay, chỉ là trong chốc lát thôi,’” cố vấn Dân chủ Paul Begala, người từng phục vụ dưới thời Tổng thống Bill Clinton, mỉa mai.

Trong khi chính phủ tê liệt, Trump vẫn bận rộn với chuyến công du châu Á kéo dài sáu ngày, ngay sau một hành trình chớp nhoáng qua Trung Đông.
Ông còn tổ chức tiệc gây quỹ tại Tòa Bạch Ốc cho các nhà tài trợ lớn, giữa lúc khu East Wing đang được cải tạo thành phòng khiêu vũ trị giá 300 triệu USD, và sau đó lại mở thêm một tiệc tương tự tại khu nghỉ dưỡng ở Florida.

Các thành viên nội các cũng đi khắp nơi:

Phó Tổng thống JD Vance đến Israel,

Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem thăm Oregon,

Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth ghé căn cứ huấn luyện phi công TOPGUN ở Nevada.

Theo báo cáo nội bộ, chỉ 32% nhân viên của Văn phòng Tổng thống bị cho nghỉ việc trong đợt đóng cửa này — thấp hơn nhiều so với mức 61% hồi năm 2018–2019. Gần một nửa đội ngũ phục vụ Tòa Bạch Ốc (từ quản gia, phục vụ đến vệ sĩ) vẫn đang làm việc, trong khi năm 2019 có tới 70% bị tạm nghỉ.

Trump đùa rằng: “Tôi chẳng biết họ có được phép làm không, nhưng chắc chắn họ không muốn nghỉ ngày nào.”

Khác xa với lần đóng cửa năm 2018

Khi chính phủ ngừng hoạt động năm 2018, Trump từng hủy chuyến đi nghỉ Giáng sinh ở Florida, ngưng đánh golf, và bất ngờ bay sang Iraq thăm binh sĩ, thay vì đến Diễn đàn Kinh tế Thế giới Davos ở Thụy Sĩ.

Khi ấy, do nhân viên Tòa Bạch Ốc bị nghỉ việc, ông phải đặt hamburger và pizza từ McDonald’s và Domino’s để đãi đội bóng đại học Clemson.

Lần này, ông vẫn đãi burger, nhưng được đầu bếp Tòa Bạch Ốc tự làm. “Thức ăn ở Tòa Bạch Ốc tuyệt lắm,” ông nói.

“Một cách tiếp cận thông minh hơn”

Một số chuyên gia cho rằng việc Trump giữ nguyên nhịp làm việc như không có gì xảy ra giúp ông tạo hình ảnh mạnh mẽ, tránh sa vào tranh cãi chính trị ở Quốc hội.

“Đó là chiến lược khôn ngoan hơn,” ông Marc Short, cựu Chánh văn phòng của Phó Tổng thống Mike Pence, nhận xét.

Ông nói thêm rằng, khác với năm 2018 — khi Trump tự nhận “chính tôi muốn chính phủ đóng cửa” — lần này, Tòa Bạch Ốc cố tránh bị xem là thủ phạm.

Bóng dáng lịch sử Clinton

Chiến lược của Trump gợi nhớ thời Tổng thống Clinton trong cuộc khủng hoảng ngân sách 1995. Khi đó, ông đối đầu trực diện với Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich mà không nhượng bộ.

Cử tri sau đó đổ lỗi cho Đảng Cộng hòa, giúp Clinton tái đắc cử dễ dàng.

Cựu Chánh văn phòng Clinton, Leon Panetta, nhận xét: “Trump hoàn toàn có thể chấm dứt tình trạng này nếu ông ấy muốn, nhưng rõ ràng ông đang quan tâm đến những thứ khác hơn là giải quyết bế tắc lưỡng đảng.”

Khác với Obama, Trump không “giả vờ đồng cảm”

Trong đợt đóng cửa năm 2013, Tổng thống Barack Obama từng hủy chuyến công du châu Á và tham dự nhiều sự kiện để nêu bật thiệt hại của người dân.

Còn năm 2019, Trump phải chịu áp lực kết thúc bế tắc. Nhưng lần này, chính quyền đổ lỗi hoàn toàn cho Đảng Dân chủ, đồng thời cảnh báo nguy cơ hỗn loạn giao thông trong kỳ nghỉ Lễ Tạ Ơn.

Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Abigail Jackson nói:
“Tổng thống Trump vẫn làm việc ngày đêm cho người dân Mỹ. Chính quyền này sẽ tiếp tục phơi bày nỗi khổ của những gia đình bị ảnh hưởng bởi quyết định đóng cửa chính phủ của Đảng Dân chủ.”

Chính trị, bế tắc và chia rẽ

Theo thăm dò của AP–NORC, khoảng 60% người Mỹ cho rằng Trump và Đảng Cộng hòa chịu phần lớn trách nhiệm cho việc chính phủ tê liệt, trong khi 54% đổ lỗi cho Đảng Dân chủ.

Cựu Thư ký Báo chí Tòa Bạch Ốc thời Clinton, Mike McCurry, nhận định:
“Trump có lợi thế về truyền thông, nhưng ông ấy quá thất thường. Còn Đảng Dân chủ thì vẫn chưa có thông điệp rõ ràng. Kết cục, có lẽ sẽ chẳng ai thực sự thắng trong cuộc chơi này.”