Hành vi di cư kỳ lạ của loài chim cảnh báo hậu quả khủng khiếp
 

Theo các nhà khoa học từ Đại học Binghamton (Mỹ) các loài chim có những tuyến đường di cư ưa thích và cả những điểm dừng chân quan trọng để "tiếp nhiên liệu" nạp năng lượng cho hành trình dài. Tuy nhiên, sự thay đổi của các tín hiệu tự nhiên do biến đổi khí hậu đã làm nhiễu loạn khả năng định hướng của chúng.
Giáo sư Andrew Farnsworth, nhà sinh thái học di cư tại Đại học Cornell, nhấn mạnh: "Có mối liên hệ rất chặt chẽ giữa vị trí của loài chim trên hành tinh này với những gì đang xảy ra với khí hậu và thời tiết". Các thách thức đang diễn ra ở Bắc Cực, nơi có cháy rừng, hay trong các khu rừng phương Bắc, đang tác động trực tiếp lên các loài chim.

Hệ quả là, nhiều loài có thể di chuyển quá sớm hoặc quá muộn. Khi đến các điểm tạm nghỉ, chúng phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn thức ăn chính là côn trùng một cách nghiêm trọng. Tình trạng này được ví như "một chuyến đi dài của con người mà tất cả các nhà hàng hoặc khách sạn dọc đường đều đã đóng cửa". Chim bị đói và không thể tìm được bạn tình phù hợp, dẫn đến suy giảm quần thể.

Không chỉ là thức ăn và định hướng, thời tiết khắc nghiệt gia tăng trong bối cảnh biến đổi khí hậu cũng là một trở ngại lớn. Với mùa bão ngày càng kéo dài, các loài chim di cư qua Vịnh Mexico có nguy cơ cao gặp phải bão tố.

Giáo sư Justin Mann, nhà sinh thái học hành vi tại Đại học Binghamton, cho biết các loài chim "đang phải di chuyển đến những khu vực mới vì những khu vực chúng đã sinh sống trong một thời gian dài không còn phù hợp với nhu cầu của chúng nữa".

Điển hình là Chim choắt mỏ đỏ (một loài ven biển di cư từ Bắc Cực đến Nam Mỹ) đã chứng kiến quần thể giảm khoảng 75%. Nguyên nhân bao gồm nhiệt độ Bắc Cực ấm lên làm gián đoạn nơi sinh sản và mực nước biển dâng cao xâm lấn khu vực kiếm ăn ven biển của chúng.

Tình trạng này diễn ra trong bối cảnh các loài chim trên thế giới đang bên bờ vực tuyệt chủng. Kể từ năm 1970, khoảng ba tỷ con chim đã chết. Hiệp hội Audubon Quốc gia cảnh báo rằng 389 loài chim Bắc Mỹ sẽ bị tuyệt chủng trong vòng nửa thế kỷ tới.

Xu hướng tiêu cực này gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn là chỉ mất đi vẻ đẹp tự nhiên. Khoảng 5% thực vật toàn cầu phụ thuộc vào chim để thụ phấn. Việc chim chết hàng loạt có thể dẫn đến sản lượng lương thực giảm mạnh, từ đó phá vỡ hệ sinh thái toàn cầu. Về mặt kinh tế, sự suy giảm số lượng chim còn có thể ảnh hưởng đến sản lượng các loại cây trồng thương mại quan trọng như cà phê và sô cô la hoặc các tiền chất dược phẩm.

Mặc dù một số loài đã có thể điều chỉnh kế hoạch bay để thích nghi với nhiệt độ thay đổi, nhiều loài khác lại không thể làm được điều đó. "Thách thức nằm ở những loài không thể làm được như thế," Giáo sư Farnsworth nhận định.

VietBF@ sưu tập