Triển vọng Chính phủ Mỹ mở cửa trở lại
 

Chính phủ Mỹ đang trải qua đợt đóng cửa dài nhất trong lịch sử nước này, tính đến ngày 4/11 (theo giờ Mỹ), đợt đóng cửa đã chạm mốc 35 ngày.


Một chuyến xe phân phối thực phẩm từ thiện tại Cedar Creek, bang Texas, Mỹ, trong ngày 1/11. Ảnh: Reuters.
Thời gian của đợt đóng cửa Chính phủ lần này tính đến ngày 4/11 đã bằng với đợt đóng cửa dài kỷ lục từng xảy ra hồi cuối năm 2018 - đầu năm 2019, trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Khi chưa có bất kỳ cuộc đàm phán hiệu quả nào diễn ra, nhiều khả năng việc đóng cửa sẽ còn kéo dài thêm. Nhiều tác động đã trở nên rõ ràng, như việc gián đoạn hỗ trợ thực phẩm cho người nghèo hay thiệt hại kinh tế do trì hoãn hàng tỷ USD ngân sách liên bang.

Hơn một triệu nhân viên liên bang đang không được nhận lương. 42 triệu người thu nhập thấp tại Mỹ không nhận đủ trợ cấp thực phẩm như thường lệ. Nhiều chương trình phúc lợi xã hội khác cũng đã bị ảnh hưởng vì cạn kiệt ngân sách vận hành.

Nhân viên kiểm soát không lưu đang buộc phải làm việc không lương, tình trạng này khiến nhiều người xin nghỉ làm tạm thời. Truyền thông Mỹ ghi nhận 98 sân bay báo cáo về việc thiếu nhân sự trong dịp cuối tuần qua. Tổng cộng đã có hơn 400 sân bay thông báo về tình trạng thiếu nhân sự kể từ đầu đợt Chính phủ đóng cửa.

Tình trạng này gây ra hiện tượng trì hoãn chuyến bay, hoạt động kiểm soát an ninh tại sân bay mất nhiều thời gian hơn, kéo theo những bất ổn khác trong vận hành hàng không tại Mỹ.

Một số khoản vay do chính quyền liên bang phụ trách đang bị đình trệ. Một số chương trình cho vay của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dành cho khu vực nông thôn và ngoại ô đã bị tạm ngưng. Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp nhỏ (SBA) đã đóng băng việc cấp các khoản vay cho doanh nghiệp.

Nhân viên phụ trách an toàn hạt nhân cũng bị cho nghỉ tạm thời, đây là lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ có hiện tượng này. Điều này buộc các cơ sở dự trữ hạt nhân của Mỹ phải chuyển sang “chế độ an toàn”.

Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), tháng đầu tiên của đợt đóng cửa Chính phủ đã khiến Mỹ thiệt hại từ 7 đến 14 tỷ USD, 33 tỷ USD chi tiêu cho ngân sách liên bang bị trì hoãn phân bổ. Những con số này vẫn tiếp tục tăng lên khi đợt đóng cửa Chính phủ đang kéo dài thêm.

Hiện tại, điều gì có thể khiến đợt đóng cửa Chính phủ dừng lại? Theo giới quan sát, kết quả bầu thống đốc tại hai bang New Jersey và Virginia, có thể tạo nên “hiệu ứng domino” tác động đến tình hình đóng cửa Chính phủ Mỹ.

Nếu ứng viên của Đảng Dân chủ thắng cả hai ghế thống đốc ở bang New Jersey và Virginia, Đảng Dân chủ sẽ có thêm sự tự tin để kiên định chiến lược đóng cửa Chính phủ.

Ngược lại, nếu ứng viên của Đảng Cộng hòa giành chiến thắng, Đảng Dân chủ sẽ phải xem lại chiến lược của mình.

Bên cạnh đó, chương trình trợ cấp thực phẩm SNAP đang rơi vào khủng hoảng. Hiện Chính phủ Mỹ chỉ chi trả 50% mức trợ cấp so với thông lệ, được cho là động thái tạo sức ép lên Đảng Dân chủ nhằm thúc đẩy đàm phán mở cửa lại chính phủ trong thời gian tới.

Ngoài ra, ngành hàng không Mỹ đang là “ẩn số” lớn nhất. Cuối tuần qua là giai đoạn thiếu nhân sự nghiêm trọng nhất trong lĩnh vực hàng không Mỹ, hiện tượng thiếu hụt nhân viên kiểm soát không lưu khiến Bộ trưởng Giao thông Mỹ Sean Duffy phải tuyên bố sẽ cho đóng toàn bộ không phận, nếu nhận thấy an toàn bay bị đe dọa.

Việc các chuyến bay bị đình trệ đang tạo ra sức ép lớn đối với các bên. Khi mùa du lịch Lễ Tạ ơn đang đến gần, nếu các chuyến bay tiếp tục bị hoãn hoặc hủy hàng loạt, áp lực chấm dứt quá trình đóng cửa Chính phủ chắc chắn sẽ càng gia tăng.

VietBF@ sưu tập