Ở LẠI VÌ THƯƠNG, CHỨ KHÔNG PHẢI VÌ HỢP
 

Khu chung cư cũ trên đường Lý Thường Kiệt mỗi tối đều sáng lên bằng những ô cửa sổ nhỏ. Ở tầng năm, căn 502 hay mở cửa đón gió. Đó là nhà của Quân – kỹ sư công trình – và Lan – cô giáo tiểu học. Hai đứa con, Na lớp 6 và Tí lớp 2, thích ngồi ngoài ban công đếm máy bay.
Tối ấy, mùi mắm kho quẹt còn lẩn quẩn trên kệ bếp. Lan đặt bát xuống hơi mạnh tay. Quân vừa về, áo còn vương bụi thạch cao. Câu chuyện bắt đầu từ chiếc khăn ướt vứt không đúng chỗ, rồi lạc sang tiền điện, bài kiểm tra của Na, đến chuyện mẹ chồng cuối tuần vào thăm.
– Sao nói hoài vẫn vậy? – Lan gằn giọng.
– Đi làm mười tiếng ngoài công trường, về nhà lại nghe ca cải lương… – Quân đáp, mắt không nhìn vợ.
Khung cửa chao nghiêng. Tiếng muỗng rơi xuống nền gạch nghe đanh như một lời kết thúc. Na kéo tay em vào phòng. Ngoài phòng khách, im lặng đặc quánh. Quân chụp chìa khóa, bước ra.
Ở sân chung cư, trời đổ mưa lất phất. Ông Bảy – bảo vệ tòa nhà – đang tưới mấy luồng hoa giấy, thấy Quân đi ngang, gọi lại:
– Mưa thế này, con trai đi đâu?
– Dạ con… đi hóng gió.
– Hóng gió hay giận vợ?
Quân khựng lại. Ông Bảy cười, rót trà từ chiếc phích cũ:
– Hồi bằng tuổi chú, mỗi lần giận bà nhà là chú kéo xe máy chạy thẳng ra cầu. Đứng giữa gió, thấy mình mạnh mẽ lắm. Về nhà, bà giận gấp đôi. Còn bây giờ, bà không còn. Cái ghế đá kia im lìm quá, chỉ mong nghe ai càm ràm “ông đừng tưới tràn lan, phí nước”.
Ông nhấp trà, giọng chậm rãi:
– Người ta cứ đi tìm “hợp nhau”, rồi thất vọng. Thật ra, cái “hợp” là thứ trổ bông sau khi mỗi người chịu gọt bớt cái tôi. Con muốn ở lại, thì chịu khó học ba chữ: lắng – nhường – sửa. Không triết lý gì to tát. Chỉ tối nay, chịu khó về nhà, nhìn vợ một cái cho ra hồn.
Mưa mảnh như khói. Dưới ánh vàng của bóng đèn, hạt nước rơi thành sợi mỏng. Quân đứng yên rất lâu.
…
Lan ngồi bên mâm cơm nguội, bàn tay khựng lại trên chiếc dĩa trống. Na lấp ló ở cửa, lí nhí:
– Mẹ… con thấy ba đứng dưới sân nãy giờ.
Lan im. Mùi xà phòng từ chiếc áo đồng phục học sinh của con phảng phất. Na lấy hết can đảm:
– Hồi chiều cô Hạnh trên trường kể chuyện “quy tắc ba bước” khi giận nhau. Bước một: im lặng năm phút. Bước hai: mỗi người nói đúng một điều mình muốn thay đổi ở bản thân. Bước ba: cùng làm một việc nhỏ cho nhau. Mẹ thử không?
Lan mỉm cười buồn:
– Con nít mà biết nhiều ghê.
– Tại cô nói muốn lớp con lớn lên đừng làm người lớn khổ.
Cửa khẽ mở. Quân đứng trước ngạch cửa, ngập ngừng:
– Cho… cho anh ngồi được không?
Người đàn ông đặt chìa khóa xuống bàn, nhìn thẳng vào mắt vợ:
– Anh sai rồi, được chưa?
Lan nhìn chồng. Câu nói giản dị làm sống mũi cay xè. Không phải vì thỏa mãn thắng thua, mà vì thấy được người đàn ông trước mặt đã chịu buông nắm tay siết cứng của cái tôi. Lan thở ra, giọng dịu xuống:
– Em cũng sai. Em… cằn nhằn quá. Lần sau em nhắc ít lại.
Na thò đầu:
– Bước ba còn thiếu! Cùng làm một việc nhỏ cho nhau!
Quân nhìn đồng hồ:
– Giờ này quán bún riêu dưới hẻm chắc còn. Em thích nước lèo nhiều cà chua. Để anh xuống mua.
Lan đứng dậy:
– Còn anh thích mắm ruốc xào sả. Em pha luôn.
Hai người nhìn nhau, nụ cười mỏng như vệt trăng đầu tháng nhưng đủ làm bếp sáng thêm một bậc.
…
Vài tuần sau, gia đình về ngoại. Con đường làng trưa hè nắng chảy vàng trên những bụi chuối. Bà Năm – mẹ Lan – rót nước vối, nói vu vơ:
– Vợ chồng trẻ giờ cái gì cũng nhanh. Cưới nhanh, giận nhanh, ly hôn cũng nhanh. Mà mấy đứa có biết… trầu không có cau thì vẫn cay, cau không có trầu thì vẫn chát. Chỉ khi đi chung mới thành miếng trầu ấm?
Ông Năm nhẩn nha đếm hạt thóc:
– Xưa tao với bà mày giận nhau, tao đi tát cá, bà mày vô nhà, xé bẹ chuối gói bánh. Tối gặp lại, bà đưa tao cái bánh nóng, tao đưa bà rổ cá tươi. Vậy là huề. Ở với nhau không phải để thắng, mà để sống.
Buổi tối, sân nhà thơm mùi rơm ẩm. Lan đang giũ chiếu, Quân đến phụ. Gió đồng luồn qua vòm tre, rì rào như sông tiếng nói. Từ hiên nhà, Na hỏi:
– Ba mẹ kể về ngày cưới đi!
Lan nhìn Quân. Dưới ánh đèn dầu, anh chậm rãi:
– Hồi đó mẹ con leo lên xe hoa mà tay vẫn ôm xấp bài soạn, nói “về nhà cũng phải dạy lớp 2A”. Ba biết, lấy người mê trẻ con thì nhà mình không thiếu tiếng cười.
Lan đáp:
– Còn ba con thì hứa “đi công trình mấy tháng sẽ về”. Về rồi, vác một bao vôi to như cái tủ. Hỏi “để làm gì vậy?”, ổng kêu “để trát lại bức tường bị nắng lột sơn chứ còn gì”.
Cả sân cười. Tiếng cười lẫn vào tiếng dế gáy, thành một thứ âm thanh chỉ có ở những tối làng quê: bình yên đến mức muốn khóc.
…
Ở chung cư, cuộc sống vẫn không hóa phép thành cổ tích. Quân đôi khi vẫn quên gấp chăn. Lan đôi lúc vẫn cao giọng. Nhưng họ học cách “đẽo gọt” nhau mỗi ngày: một tờ giấy ghi “Cảm ơn vì đã đón con giúp em”, một tin nhắn “Hôm nay mệt thì ngủ sớm”, một cái ôm nhanh trước cửa khi cả nhà ra ngoài.
Một tối muộn, cô hàng xóm mới cưới sang gõ cửa, mắt đỏ hoe:
– Em với chồng cãi nhau. Ảnh bảo “không hợp thì thôi”.
Lan rót ly nước ấm, kéo ghế:
– Ở lại vì hợp thì ai cũng ở được. Ở lại vì thương, vì biết lắng – nhường – sửa, mới bền. Không ai sinh ra để vừa vặn với ai. Vừa vặn là do mỗi ngày bớt cái tôi đi một chút.
Quân góp lời:
– Thực hành đi em. Nhà này đặt ra “ba điều sau cãi nhau”: thứ nhất, không nhắc chuyện cũ; thứ hai, hứa một điều có thể làm ngay trong 24 giờ; thứ ba, cùng ăn một món cả hai thích. Mấy chuyện nhỏ vậy mà cứu hôn nhân đó.
Cô hàng xóm cười qua làn nước mắt:
– Em về xin lỗi… được chưa?
– Được rồi. Nhớ nhìn ảnh một cái cho ra hồn. – Lan chớp mắt.
…
Đêm khuya, gió lùa mát rượi. Na nằm giữa ba mẹ, thỏ thẻ:
– Sau này con lấy chồng, chắc con không hợp đâu. Con hay bừa bộn.
Quân vờ nghiêm:
– Không hợp càng tốt. Mỗi ngày học gọt mình, con sẽ biết thương hơn.
Lan kéo chăn cho con:
– Không hợp mà vẫn thương, vẫn nắm tay nhau đi qua năm tháng – đó là bản lĩnh. Còn hợp quá, nắng mưa một thời là… lạ nhau.
Bên ngoài, trời đổ mưa rào. Mùi đất ướt quện với mùi vải sạch và mồ hôi trẻ con, thành một thứ hương khó gọi tên – hương của một căn nhà biết cách ở lại.
…
Sáng chủ nhật, bếp sôi tiếng dầu, tiếng nước rửa rau, tiếng radio phát bản bolero cũ. Tí vừa nhảy dây vừa hát sai nhịp, Na ra ban công tưới cây. Một chiếc nắng mỏng rơi lên gáy Lan, Quân đi ngang khẽ đặt tay:
– Cảm ơn em.
– Cảm ơn anh.
Hai cái “cảm ơn” đơn sơ, nhưng đủ thành chiếc đinh nhỏ giữ tấm ván hôn nhân không lung lay trong gió.
Và căn 502 sáng lên – không phải vì bóng đèn, mà vì có những người chọn ở lại vì thương, chứ không phải vì hợp.

VietBF@sưu tập