Venezuela tổng động viên đối đầu cụm tàu sân bay Mỹ: Thử lửa “Independence Plan 200”
 

Caracas phát động “tổng động viên” quân sự
Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino López tuyên bố huy động quy mô lớn binh sĩ, vũ khí và trang bị lục – không – hải quân cùng lực lượng dự bị để diễn tập đến hết thứ Tư, đáp trả điều ông gọi là “đe doạ đế quốc” từ việc Mỹ tăng hiện diện quân sự tại biển Caribe. Ngoài các đơn vị thường trực, Dân quân Bolivar (lực lượng dự bị do cố Tổng thống Hugo Chávez lập, mang tên anh hùng Simón Bolívar) cũng tham gia.

Mục tiêu: tối ưu C3 và răn đe bên ngoài
Theo ông Padrino López, mệnh lệnh đến trực tiếp từ Tổng thống Nicolás Maduro. Mục tiêu của đợt huy động là “tối ưu hoá chỉ huy, kiểm soát, thông tin liên lạc (C3)” và bảo vệ lãnh thổ trong bối cảnh căng thẳng leo thang.

Mỹ tăng lực ở Caribe: USS Gerald R. Ford dẫn đội hình
Hải quân Mỹ thông báo tàu sân bay USS Gerald R. Ford – lớn nhất của Mỹ – đã vào khu vực trách nhiệm của Bộ Chỉ huy Miền Nam (SOUTHCOM). Quyết định điều động do Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đưa ra từ cuối tháng trước.
Cụm tác chiến đi kèm Ford gồm: 9 phi đội không quân, 2 khu trục hạm Aegis lớp Arleigh Burke (USS Bainbridge, USS Mahan), tàu chỉ huy phòng không – phòng thủ tên lửa tích hợp USS Winston S. Churchill, cùng hơn 4.000 thuỷ thủ.

Lý do chính thức của Washington: chống ma tuý xuyên quốc gia
Phía Mỹ cho biết việc tăng hiện diện nhằm chống buôn lậu ma tuý, đã không kích / chặn phá nhiều tàu ma tuý bị cáo buộc trong các tuần gần đây. Caracas lại nhìn nhận đây là màn ép đổi chế độ, và một số quan chức trong chính quyền Trump được cho là thừa nhận chiến lược hướng đến loại bỏ ông Maduro.

CIA, phương án đánh đòn và thông điệp răn đe
Tháng trước, Tổng thống Trump nói ông đã uỷ quyền cho CIA hoạt động tại Venezuela và từng gợi ý cân nhắc ra đòn quân sự trong lãnh thổ nước này – dù quan chức chính quyền sau đó khẳng định chưa có kế hoạch tấn công vào thời điểm hiện tại.

“Independence Plan 200”: kết hợp quân đội – dân quân – công an
Ông Padrino López đặt các cuộc diễn tập vào khuôn khổ “Independence Plan 200”, chiến lược dân – quân của ông Maduro: huy động đồng thời quân đội chính quy, dân quân, cảnh lực để bảo vệ quốc gia trước sức ép bên ngoài.

Tương quan lực lượng: số lượng vs chất lượng
Lực lượng vũ trang quốc gia Bolivar có khoảng 123.000 quân thường trực. Ông Maduro tuyên bố dân quân tình nguyện có trên 8 triệu dự bị, song chất lượng huấn luyện và khả năng sẵn sàng bị giới chuyên gia nghi ngờ.
Bên phía Mỹ, với Ford tới nơi, tổng lực lượng trong khu vực ước khoảng 15.000 người. Trước đó đã hiện diện đáng kể: Iwo Jima Amphibious Ready Group và Lữ đoàn Viễn chinh Thủy quân lục chiến số 22 (hơn 4.500 quân), 3 khu trục hạm, 1 tàu ngầm tấn công, 1 tàu đặc nhiệm, 1 tuần dương hạm tên lửa dẫn đường và máy bay trinh sát P-8 Poseidon.

Puerto Rico thành “hub”: F-35, MQ-9 và bộ binh hỗ trợ
Mỹ đã điều 10 tiêm kích F-35 đến Puerto Rico, biến hòn đảo này thành điểm trung chuyển cho chiến dịch ở Caribe; có ít nhất 3 UAV MQ-9 Reaper xuất hiện tại Aguadilla và khoảng 5.000 quân đồn trú. Cùng thời điểm, oanh tạc cơ Mỹ đã thực hiện một số phi vụ huấn luyện gần bờ biển Venezuela, bao gồm màn thị uy “tấn công giả định” cuối tháng 10.

Kịch bản rủi ro: va chạm công – tư, “tàu ma tuý” và sai số leo thang
Việc Mỹ tiếp tục truy kích “tàu ma tuý” và Venezuela diễn tập bắn đạn thật / triển khai phối hợp làm tăng rủi ro va chạm không – hải ngoài ý muốn. Chỉ một sự cố nhận dạng trên biển hoặc đụng độ cường độ thấp cũng đủ khiêu khích vòng xoáy ăn miếng trả miếng.

Góc nhìn chính trị – quân sự: thông điệp nhiều lớp

Washington gửi tín hiệu răn đe – chặn nguồn ma tuý, đồng thời giữ đòn bẩy chiến lược với Caracas.

Caracas cần biểu dương sức mạnh nội địa, kết nối quân – dân, củng cố tính chính danh của chính quyền trước áp lực ngoài.

Independence Plan 200 giúp huy động nhanh, nhưng thách thức là hiệp đồng – chỉ huy – hậu cần khi lực lượng dân quân đông mà không đồng đều.

Đồng hồ Caribe đang chạy nhanh
Sự xuất hiện của USS Gerald R. Ford cùng gói khí tài ở Caribe đặt khu vực vào thế căng như dây đàn. Venezuela đáp lại bằng tổng động viên, nhấn mạnh phòng thủ chủ quyền. Trong vài ngày tới, mọi con mắt sẽ dõi theo mức độ “ăn khớp” C3 của Caracas, mật độ tuần tra – chặn bắt của Mỹ, và liệu hai bên có giữ được biên độ an toàn để phòng ngừa tính toán sai – hay để Caribe trượt sang một vòng xoáy rủi ro mới.