Mở khóa Washington: Gói ngân sách qua Thượng viện, Hạ viện bỏ phiếu thứ Tư – Trump nói “sẽ ký”
 

Thượng viện đã bật đèn xanh: Gói mở cửa chính phủ lăn bánh
Cuối tuần qua, nhóm Dân chủ ôn hoà tại Thượng viện bắt tay Cộng hoà để đưa gói tài trợ qua cửa, dù không đạt yêu sách cốt lõi của đảng: gia hạn trợ cấp nâng cao ACA (giúp hàng triệu người chi trả bảo hiểm). Tám thượng nghị sĩ trong caucus Dân chủ đã bỏ phiếu vượt rào, đẩy tiến trình thoát bế tắc trên Đồi Capitol.

Tiếp theo: Đến lượt Hạ viện quyết định
Gói ngân sách đã qua Thượng viện sẽ tài trợ chính phủ đến 30/1, đồng thời một số cơ quan chủ chốt được cấp cho phần còn lại của năm tài khoá 2026. Nghĩa là nếu vài tháng tới lại xảy ra shutdown, SNAP (tem phiếu thực phẩm) vẫn có nguồn chạy tiếp.
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đã yêu cầu các dân biểu trở lại Washington trong vòng 36 giờ để chuẩn bị bỏ phiếu cho continuing resolution (CR).

Lịch biểu: Hạ viện bỏ phiếu từ 4 giờ chiều thứ Tư
Theo thông báo của Majority Whip Tom Emmer, Hạ viện bắt đầu bỏ phiếu sớm nhất 4:00 PM thứ Tư, dự kiến có nhiều lượt. Ủy ban Quy tắc đã bỏ phiếu theo lằn ranh đảng phái rạng sáng thứ Tư để đưa dự luật ra sàn, không nhận bất kỳ tu chính nào (bao gồm đề xuất gia hạn ACA subsidies). Tiếp đó, Hạ viện sẽ bỏ phiếu thủ tục (rule) trước khi bỏ phiếu thông qua cuối cùng. Lưu ý: Hạ viện chưa họp hay bỏ phiếu kể từ 19/9.

Bài toán nhân sự & phiếu bấm: Ai là “key votes”?
Johnson cần Nhà Trắng hỗ trợ để gom đủ phiếu, vì đa số GOP rất mỏng và khó đoán số Dân chủ sẵn sàng “vượt rào”. 14 dân biểu Cộng hoà ôn hoà muốn gia hạn ACA subsidies (trung tâm của cuộc đối đầu) và có đề xuất riêng.
Phía Dân chủ, lãnh đạo Hakeem Jeffries đang vận động chống gói này vì không đáp ứng đòi hỏi về trợ cấp ACA, cố gắng giảm số Dân chủ ủng hộ để ép GOP tự lo đủ phiếu. Jared Golden (Dân chủ, không tái tranh cử, thường bỏ phiếu chéo) là cái tên được dõi theo.

Lập trường Dân chủ tại Hạ viện
Ông Jeffries tuyên bố sẽ phản đối mạnh bất cứ dự luật nào không giải quyết dứt điểm “khủng hoảng chăm sóc sức khoẻ” mà ông quy cho phía Cộng hoà. Dù khẳng định muốn mở cửa chính phủ và bảo vệ công chức, ông nhấn mạnh trách nhiệm của Dân chủ là gia hạn tín thuế ACA để tránh phí bảo hiểm tăng vọt, khiến người dân khó tiếp cận bác sĩ.

Chính phủ có mở ngay sau khi Hạ viện thông qua?
Chưa. Sau khi Hạ viện thông qua, dự luật sẽ được chuyển lên bàn Tổng thống Donald Trump để ký ban hành.

Nhà Trắng nói gì? Trump “có khả năng sẽ ký”
Nhà Trắng đã ủng hộ kế hoạch của Thượng viện, gọi đây là “bước tiến tích cực” để kết thúc shutdown dài kỷ lục. Chính Tổng thống Trump cũng nói với CNN rằng ông “có lẽ sẽ chấp thuận” thoả thuận này: “Chúng ta sẽ mở cửa đất nước rất nhanh.”

Bên trong gói tài trợ: CR + 3 dự luật chi tiêu trọn năm
Gói tổng thể gồm một CR đến 30/1 và ba dự luật chi tiêu cả năm cho:

Xây dựng quân sự & Cựu chiến binh (MilCon/VA)

Nhánh lập pháp (Leg Branch)

Bộ Nông nghiệp (USDA)
Theo tóm lược của Thượng nghị sĩ Patty Murray, có 203,5 triệu USD tăng cường an ninh & bảo vệ nghị sĩ, cùng 852 triệu USD cho Cảnh sát Điện Capitol.
Quan trọng: không có cam kết gia hạn ACA subsidies trong gói; thay vào đó dự kiến sẽ có một cuộc bỏ phiếu Thượng viện riêng về vấn đề này trong tương lai.

Vì sao Dân chủ ôn hoà “xuống thang”?
Hậu trường cho biết sức ép phản đối gia hạn trợ cấp ACA tăng từ phía Tổng thống Trump những ngày gần đây đã khiến một số Dân chủ trung dung tại Thượng viện đổi lập trường, chấp nhận thỏa hiệp để kết thúc shutdown vô thời hạn.

Quyền lợi người lao động liên bang
Thoả thuận bao gồm đảo ngược các vụ sa thải trong thời gian shutdown và đảm bảo trả đủ tiền lương tồn đọng cho toàn bộ công chức liên bang.

Chìa khoá ở Hạ viện – và chữ ký cuối cùng
Đường về mở cửa chính phủ nay phụ thuộc vào Hạ viện: vượt qua bỏ phiếu thủ tục, thông qua cuối cùng, rồi chờ chữ ký của Tổng thống. ACA subsidies vẫn là nút thắt chính trị, nhưng CR + 3 đạo luật chi tiêu cho thấy hai đảng đã sẵn sàng mở khoá bộ máy, ít nhất đến 30/1 – đủ thời gian để đàm phán vòng sau về y tế và chi tiêu dài hạn.