Đừng để đến khi mất rồi mới học cách trân trọng
 

Tôi từng nghĩ yêu thương là điều hiển nhiên, như hơi thở, như buổi sáng luôn đến sau đêm dài. Và vì tưởng rằng nó sẽ ở đó mãi, tôi đã nhiều lần bỏ mặc, lơ là, chậm một cái ôm, thiếu một lời cảm ơn, ngại một câu xin lỗi.
Cho đến ngày tôi mất đi người mà tôi tưởng sẽ không bao giờ rời xa mình.
Tối hôm ấy, bếp không còn tiếng xoong nồi lạch cạch, không có ai nhắc tôi ăn cơm, không còn cái bóng quen thuộc ngồi cặm cụi nhặt rau dưới ánh đèn vàng. Căn nhà im lặng đến mức tôi nghe rõ tiếng trái tim mình đập — nặng nề, trễ một nhịp sau mỗi ký ức ùa về.



Tôi ngồi xuống chiếc ghế cạnh bàn ăn, nơi người đó từng ngồi suốt bao năm. Bề mặt gỗ vẫn còn vết trầy cũ do lần tôi sơ ý làm rơi cái khay. Hôm ấy, người đó cười bảo:
“Không sao, có vết mới càng nhớ nhau lâu.”
Giờ thì tôi tin. Người đi rồi, mà ký ức bám chặt như sơn.
Tôi nhớ có lần người đó nói với tôi — bằng giọng chậm và hiền như gió chiều:
“Đôi khi chỉ cần nghe một câu cảm ơn thôi, cũng đủ vui cả ngày.”
Tôi đã cười trừ, nghĩ rằng yêu nhau thì cần gì khách sáo.
Vậy mà giờ, tôi ước mình đã nói nhiều hơn hai chữ nhỏ bé đó.
Ước mình biết rằng yêu thương cũng cần được tưới, được chăm, được gọi tên — nếu không nó sẽ héo như chậu cây lâu ngày thiếu nước.
Người lớn thường không đánh mất vì không có, mà đánh mất vì tưởng sẽ luôn có.
Sau khi người ấy không còn ở bên, tôi bắt đầu để ý những điều trước đây chưa từng nhìn kỹ:
Chiếc áo người đó thích đã cũ sờn vai.
Chiếc bàn chải còn nằm nghiêng trong cốc đôi.
Vết lõm nhẹ ở mép nệm — nơi người đó từng nằm.
Chỉ những thứ nhỏ thôi, nhưng sao cứa đến tận đáy lòng.
Lâu rồi tôi mới hiểu, hóa ra thứ khiến ta day dứt nhất không phải điều đã xảy ra, mà là điều ta chưa làm.
Một câu xin lỗi chưa nói.
Một cái nắm tay chưa kịp trao.
Một lần dừng lại đủ lâu để nhìn người bên cạnh — và thấy họ cũng biết mệt, biết buồn, biết cô đơn.
Kể từ ngày người đó đi, tôi bắt đầu thay đổi những điều tưởng như nhỏ nhặt.
Tôi học cách pha trà theo đúng vị họ từng thích.
Học cách gấp chăn vuông vức dù chẳng còn ai nằm chung.
Học cách rửa chén chậm rãi để không bỏ sót những mảnh thức ăn li ti phía đáy.
Không phải để níu kéo điều đã mất, mà để tự nhắc mình:
Có những yêu thương chỉ tồn tại trong ký ức — và đó là lý do phải sống tử tế từ khi nó còn ở đây.
Một chiều mưa, khi đi ngang qua quán ăn hai đứa từng ghé, tôi gọi một phần y hệt ngày trước. Ngồi xuống, những kỷ niệm ùa về như hơi nước bám trên mặt kính: mờ nhưng vẫn rõ. Tôi nhìn chiếc ghế đối diện, trống không, nhưng như vẫn có bóng người cười nhẹ, gắp miếng cuối vào bát tôi:
“Em ăn thêm đi, gầy thế này ôm không ấm.”
Tôi bật cười, mà giọng run.
Thời gian trôi, nỗi đau không mất đi — chỉ bớt sắc. Giống như viên đá cuội được nước mài: cạnh vẫn còn, nhưng chạm vào không còn rách da nữa.
Tôi bắt đầu biết trân trọng hơn:
Một cuộc gọi từ mẹ.
Một tin nhắn “đi đường nhớ đội mũ”.
Một người bạn lắng nghe dù bận.
Một bữa ăn ai đó nấu cho mình.
Tôi học cách nói cảm ơn, xin lỗi, mình trân trọng điều đó, trước khi quá muộn.
Không phải vì sợ mất, mà vì hiểu giá trị của còn.
Và rồi tôi nhận ra:
Chúng ta không thể thay đổi việc ai đó rời đi.
Nhưng chúng ta có thể quyết định cách yêu những người còn ở lại.
Một lần, tôi gặp lại người ấy trong giấc mơ. Không có trách móc, không có nước mắt. Chỉ có nụ cười hiền như cũ, và câu nói như gió thoảng:
“Nếu ngày xưa em ôm anh lâu hơn một chút, chắc đẹp biết mấy. Nhưng không sao, em đã hiểu rồi.”
Tôi tỉnh dậy, lòng mềm như tấm chăn vừa phơi ngoài nắng.
Tôi không còn trách, không còn dằn vặt.
Tôi biết đau là để trưởng thành — và mất mát là để học cách giữ lấy điều còn lại.
Bây giờ, mỗi khi yêu ai, tôi yêu bằng hai tay — không giữ quá chặt, cũng không buông quá lỏng.
Tôi nói lời yêu khi cảm nhận được.
Tôi khen khi trân trọng.
Tôi xin lỗi khi làm sai.
Và tôi ôm lâu hơn một chút.
Đừng để đến khi mất rồi mới học cách trân trọng.
Hãy nhìn người bên cạnh, chạm vào tay họ, nói ra điều chưa từng nói.
Vì thời gian không luôn chờ mình kịp.

VietBF@sưu tập