Xuất hiện đàn thủy quái 249 triệu tuổi đảo lộn lịch sử tiến hóa
 

Trên một hòn đảo bị cô lập ở Bắc Băng Dương, các nhà khoa học đã tìm thấy hơn 30.000 mảnh hóa thạch thủy quái.

Trước khi con khủng long đầu tiên ra đời trên mặt đất vài triệu năm, một sự kiện ngoài sức tưởng tượng đã xảy ra bên trong đại dương. Điều này đã được ghi lại thông qua "mỏ hóa thạch" thủy quái vừa được khai quật ở đảo Spitsbergen thuộc quần đảo Svalbard ở Na Uy.

Theo SciTech Daily, Spitsbergen là một hòn đảo biệt lập nằm ở Bắc Băng Dương, bảo tồn được cả một hệ sinh thái biển 249 triệu năm tuổi.


Khai quật hóa thạch thủy quái trên đảo Spitsbergen - Ảnh: BẢO TÀNG LỊCH SỬ TỰ NHIÊN ĐẠI HỌC OSLO

Các nhà cổ sinh vật học đã thu thập được hơn 30.000 mảnh hóa thạch thủy quái nơi đây sau cuộc khai quật kéo dài 10 năm. Số hóa thạch này thuộc về nhiều loài bò sát biển, lưỡng cư, cá xương và cá mập đã tuyệt chủng.

Đặc biệt hơn, nhóm nghiên cứu từ Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Đại học Oslo (Na Uy) và Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Thụy Điển vừa tuyên bố rằng số hóa thạch trên đã làm đảo lộn dòng thời gian tiến hóa.

Vào khoảng 252 triệu năm trước, cuối kỷ Nhị Điệp, hệ sinh thái biển trải qua một sự kiện tuyệt chủng lớn gọi là "cái chết vĩ đại", xóa sổ 90% các loài.

Nó được kích hoạt bởi điều kiện nhà kính khắc nghiệt, tình trạng khử oxy trên diện rộng của đại dương và axit hóa, vốn gắn liền với những vụ phun trào núi lửa khổng lồ, đánh dấu sự tan rã ban đầu của siêu lục địa Pangaean cổ đại.

Có một giả thuyết lâu đời cho rằng quá trình phục hồi hệ sinh thái biển sau sự kiện thảm khốc này là dần dần và kéo dài khoảng 8 triệu năm.

Thế nhưng vào thời điểm 249 triệu năm trước, tức chỉ 3 triệu năm sau đại tuyệt chủng, những gì mà hóa thạch thủy quái đảo Spitsbergen cho thấy là một hệ sinh thái vô cùng phong phú.

Mỏ hóa thạch Spitsbergen dày đặc đến mức nó thực sự tạo thành một lớp xương phong hóa nổi bật dọc theo sườn núi và có những đặc điểm cho thấy nó đã được tích tụ trong một khoảng thời gian địa chất rất ngắn.

Lớp đá mà các hóa thạch được phát hiện vào thời đó là lớp bùn dưới đáy một vùng biển lớn, trải dài qua các vĩ độ từ trung bình đến cao và tiếp giáp với siêu đại dương Panthalassa.

Phát hiện này cho thấy hệ sinh thái biển đã phục hồi cực kỳ nhanh chóng sau thảm họa, thiết lập chuỗi thức ăn phức tạp với nhiều loài bò sát biển và lưỡng cư săn mồi chỉ trong vài triệu năm đầu kỷ Tam Điệp.

Điều đáng ngạc nhiên nhất là sự đa dạng tuyệt đối của các loài bò sát sống hoàn toàn dưới nước, bao gồm cả archosauromorpha (họ hàng xa của cá sấu hiện đại) và một loạt các loài ichthyosaur (ngư long).

Kích thước của chúng cũng vô cùng đa dạng, từ những loài săn mực nhỏ dài chưa đến 1 m đến những loài săn mồi đỉnh cao khổng lồ dài hơn 5 m.

Mỏ hóa thạch này cũng cho thấy nguồn gốc của các loài bò sát và lưỡng cư biển lâu đời hơn nhiều so với những gì người ta từng nghĩ trước đây, và thậm chí có thể đã xuất hiện trước cả cuộc tuyệt chủng hàng loạt cuối Nhị Điệp.

Có thể đại tuyệt chủng chỉ là một sự thiết lập lại hệ sinh thái, tạo ra những hốc sinh thái mới và kích hoạt thời kỳ bùng nổ tiến hóa.

Nhìn chung, lịch sử tiến hóa cần được viết lại nhiều phần.

VietBF@sưu tập