Tôn trọng quyền của người di cư
 

Hôm nay 18-12 là Ngày quốc tế Người di cư. Chủ đề năm nay: “Câu chuyện vĩ đại của tôi” làm nổi bật hy vọng trong hành trình của mỗi người di cư, với thông điệp di cư an toàn, có trật tự và tôn trọng quyền con người.

Gia tăng dòng di cư

Theo báo cáo của Cơ quan Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc, số người di cư quốc tế toàn cầu ước tính hơn 304 triệu người. So với vài thập kỷ trước, con số này đã tăng mạnh, cho thấy vấn đề di cư là một phần bản chất của quá trình toàn cầu hóa. Người di cư với nhiều lý do: tìm việc, đoàn tụ gia đình, an toàn và học tập. Báo cáo cũng chỉ ra xu hướng đa dạng về giới tính và độ tuổi trong dòng di cư toàn cầu, với phụ nữ và người trẻ chiếm số lượng đáng kể.

Khu vực châu Á - Thái Bình Dương là trung tâm trong các dòng di cư quốc tế. Theo dữ liệu từ Liên hợp quốc và các phân tích khu vực, khu vực này là nơi sinh sống của hơn 40% số người di cư quốc tế trên thế giới và đóng góp một phần lớn cho các dòng di cư nội vùng. Hầu hết người di cư ở châu Á - Thái Bình Dương di chuyển giữa các nước trong cùng khu vực, với nhu cầu tìm việc làm và sinh kế gần nơi cư trú hơn là di chuyển xa.Xung đột kéo dài ở Ukraine tiếp tục tạo ra một trong những dòng di cư lớn nhất châu Âu. Tính đến giữa năm 2025, có hơn 5 triệu người Ukraine được ghi nhận tị nạn và tị nạn tạm thời tại các nước châu Âu, trong đó nhiều nhất ở Đức, Ba Lan và Cộng hòa Czech, theo thống kê của các cơ quan và tổ chức di cư khu vực. Chính sách bảo vệ tạm thời tại EU dành cho người Ukraine đã được mở rộng đến năm 2027, nhằm đảm bảo quyền cư trú, tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục và thị trường lao động cho nhóm này. Bên cạnh đó, các nước châu Âu cũng tăng cường các biện pháp hạn chế đối với dòng di cư bất hợp pháp và xin tị nạn từ các khu vực khác.

Thách thức an ninh y tế

Theo các báo cáo, ASEAN là một trong những trung tâm di cư quan trọng ở châu Á. Số người di cư quốc tế từ các nước ASEAN ước tính vào những năm gần đây là trên 10 triệu người, với tỷ lệ nữ giới di cư chiếm gần phân nửa.

Tại ASEAN, lao động di cư chiếm một tỷ lệ rất cao trong tổng số người di cư, đặc biệt trong các ngành như nông nghiệp, xây dựng, dịch vụ và chăm sóc gia đình. Những luồng di cư này đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế tại cả nước xuất phát và nước tiếp nhận, nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức về quyền lao động, bảo hiểm xã hội và điều kiện sống.

ASEAN và các cơ quan quốc tế như Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã nhấn mạnh những thách thức về an ninh y tế đối với người di cư, từ các bệnh truyền nhiễm đến sức khỏe tâm thần và chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em. Tình trạng này đặt ra nhu cầu cấp thiết về các chính sách chăm sóc y tế và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho người di cư, không chỉ tại quốc gia tiếp nhận mà còn xuyên biên giới.