tonycarter |
02-07-2011 20:24 |
Tận mắt “cục vàng” mọc trên ngọn cây giữa đại ngàn
1 Attachment(s)
Huyền thoại về loài nấm đắt bằng vàng ṛng ở Việt Nam
Có một loài nấm, mà với người Trung Quốc, chúng được coi như vàng ṛng, thậm chí, có vàng ṛng cũng không mua nổi, v́ quá hiếm. Xung quanh loài nấm chỉ dành cho vua chúa này, có rất nhiều huyền thoại huyễn hoặc. Thế nhưng, thật không ngờ, loài nấm này cũng có ở Việt Nam. Chỉ tiếc rằng, khi chưa được biết đến, nó đă… tuyệt chủng.
PV đă được “người rừng” Trần Ngọc Lâm dẫn vào đại ngàn Hoàng Liên Sơn để tận mắt loài nấm này.
Kỳ 1: Một lần làm… đế vương!
Trong mỗi chuyến vào Vườn Quốc gia Hoàng Liên, ông Trần Ngọc Lâm đều úp mở kể về một loài nấm, mà ông gọi là Phục linh thiên. Loài nấm này, ông biết từ những ngày ở Tây Tạng chữa căn bệnh ung thư phổi quái ác.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Phút nghỉ ngơi, thư giăn của "người rừng" Trần Ngọc Lâm trên sườn Fansipan. </td></tr></tbody></table>
Những bệnh nhân nằm trong hang trị bệnh, nếu nguy kịch, các thiền sư sẽ lấy một củ nấm mà thường ngày cất giữ rất kỹ lưỡng cho bệnh nhân ăn. Ông Lâm đă chứng kiến tận mắt cảnh cứu người nguy kịch bằng loại nấm huyền thoại này.
Vị thiền sư sẽ dùng con dao rất sắc, thái một lát mỏng như tờ giấy rồi đưa vào miệng bệnh nhân đang nguy kịch. Bệnh nhân ngậm miếng nấm một lát rồi mới nuốt. Có miếng nấm này, bệnh nhân sẽ tỉnh táo, giữ được mạng sống, sau đó các thiền sư t́m phương án trị bệnh tiếp theo bằng các loại thảo được khác. Ông Lâm từng có thời gian mấy tháng trời trị bệnh trong hang đá ở Tây Tạng, đă được thấy loài nấm này, được nghe kể nhiều huyền thoại về nó, song vẫn chưa bao giờ có vinh dự được nếm thử.
Cách sử dụng nấm của các thiền sư Tây Tạng cũng giống như nhân sâm. Khi một người gặp nguy kịch, sắp chết, nếu ngậm miếng sâm sẽ tỉnh táo, kéo dài thêm thời gian hấp hối. Loài nấm này có tác dụng mạnh gấp nhiều lần nhân sâm.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Với người Trung Quốc, củ nấm Phục linh thiên này đắt ngang bằng vàng. </td></tr></tbody></table>
Tuy nhiên, giá trị của quả nấm đặc biệt này, theo ông Lâm, không phải kéo dài phút hấp hối cho người sắp chết như nhân sâm, mà nó là thứ bổ dưỡng không ǵ sánh nổi, có tác dụng phục thần, làm cường tráng cơ thể và điều tuyệt vời là có khả năng ức chế khối u, thậm chí làm teo khối u ác tính. Khả năng b́nh ổn huyết áp của nó th́ không loài cây cỏ nào sánh bằng. Lư do loại nấm này đắt chủ yếu là v́ tác dụng trị ung thư.
Chuyện ông Lâm phát hiện ra loài nấm này trong Vườn quốc gia Hoàng Liên cũng là bất ngờ. Những ngày lang thang kiếm thuốc tự chữa bệnh cho ḿnh, ông đă ngỡ ngàng khi phát hiện ra nó.
Mặc dù, trong những chuyến đi rừng, ông kể nhiều với tôi về loài nấm này, nhưng ông vẫn nhất định không cho tôi xem củ nấm, cũng không nói rơ nó có ở khu rừng nào. Ông chỉ nói rằng, để có củ nấm này, phải mất thời gian cả ngàn năm. Với thời gian như thế, với giá trị như thế, nên giá trị của loài nấm này là… vô giá.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Mỗi con chim công hoặc con gà chỉ hầm với một miếng nấm nhỏ như thế này. </td></tr></tbody></table>
Thi thoảng, ông Lâm lại gọi điện cho tôi thông báo: “Chú vừa lấy được quả nấm Phục linh thiên. Nếu cháu rỗi th́ lên Lào Cai ăn cùng!”. Để được “làm vua, làm chúa”, tôi đă vài lần bắt tàu lên Lào Cai, chỉ để ăn một bữa nấm Phục linh thiên. Không biết bổ béo thế nào, thần dược ra sao, nhưng chi phí lên Lào Cai xơi bữa nấm Phục linh thiên cũng mất bạc triệu. Để được một lần làm “đế vương”, th́ số tiền ấy cũng rẻ chán.
Nói là lên Lào Cai xơi nấm phục linh thiên, nhưng chỉ được ăn một miếng bằng… hạt ngô. Phần lớn quả nấm ông Lâm đă dùng để cứu người và cứu ḿnh (bản thân ông Lâm bị ung thư phổi), nên chỉ khi c̣n thừa một mẩu mới dám hầm gà ăn. Thông thường, khi hầm nấm phục linh thiên, ông Lâm phải chuẩn bị rất kỹ, mời đông đủ anh em, bạn bè, những người có nhiều gắn bó, kỷ niệm với ông.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Gia vị của món chim công hầm nấm Phục linh thiên là kỳ tử và ư dĩ. </td></tr></tbody></table>
Xưa kia, vua chúa Trung Quốc thường hầm món nấm Phục linh thiên với chim công già, mắt đỏ như đốm lửa. Gia vị khá đơn giản, chỉ có kỳ tử, ư dĩ. Chim công bên Trung Quốc nuôi nhiều để phục vụ người giàu làm thịt, nhưng ở Việt Nam th́ lấy đâu ra. Để xơi món Phục linh thiên, để một ngày thành “chúa”, có lẽ phải vào… Công viên Thủ Lệ bắt trộm chim công!
Không có chim công th́ thay bằng… gà già. Nấu Phục linh thiên với gà già có lẽ không bổ bằng chim công, nhưng biết làm sao được. Đành phải thay chim công bằng con gà già ngâm cú đế, già đến nỗi không đẻ được nữa.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Mỗi bữa ăn nấm Phục linh thiên, mỗi người chỉ được một mẩu bằng hạt ngô. </td></tr></tbody></table>
Gà già làm sạch, chặt miếng to, tẩm ướp gia vị rồi cho nấm Phục linh thiên vào. Một củ nấm to bằng bát mắm, tức là cỡ nắm tay, được bổ làm 10 miếng. Một con gà già, một bữa ăn, chỉ nấu với 1 miếng Phục linh thiên, tức một phần mười củ nấm mà thôi. Ông Lâm bảo, với người Trung Quốc, một miếng nấm ấy, nặng bằng cây vàng, như vậy, bữa ăn cũng đi đứt một cây vàng rồi. Ông Lâm chẳng giàu có ǵ, nhưng tính ông là vậy, đă quư ai th́ chẳng tiếc ǵ. Ông nh́n tiền bạc như mây trôi. Đến củ sâm 800 tuổi đào được, thay v́ bán đi kiếm bạc tỉ, ông đem ngâm rượu đăi bạn bè!
Trước khi thả nấm vào nồi gà hầm, ông Lâm tính số người tham dự bữa ăn, rồi bổ miếng nấm nhỏ ra. 10 người ăn th́ chia miếng nấm nhỏ bằng bao diêm thành 10 phần, mỗi phần cỡ… hạt ngô. Hầm gà vài tiếng, tinh chất từ nấm phục linh thiên đă ra nước ít nhiều, nhưng khi vào bữa ăn, ông Lâm thường vớt cho mỗi vị khách một miếng nấm để ăn. Cầu kỳ, quư hiếm như thế, nên khi đưa miếng nấm vào miệng, tôi cố tưởng tượng ḿnh đang làm… vua!
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">"Người rừng" Trần Ngọc Lâm ngồi thiền trong cái lạnh âm độ trên độ cao 2.900m so với mặt nước biển. </td></tr></tbody></table>
Thật bất ngờ, khi mới đây, ông Trần Ngọc Lâm gọi điện cho tôi bảo rằng: “Cả Vườn Quốc gia Hoàng Liên chỉ c̣n đúng 2 quả nấm Phục linh thiên nữa. Chú giấu kỹ từ nhiều năm nay rồi. Chú đă hứa với cháu là sẽ cho cháu tận mắt quả nấm trong rừng và giờ chú sẽ thực hiện”.
Sau nhiều năm giữ loài nấm phục linh thiên này như một bí mật lớn nhất trong đời, ông Trần Ngọc Lâm đă quyết định công bố. Ông đă công bố nhiều thứ như giảo cổ lam, để rồi loài này bị người ta lợi dụng kiếm lời quá nhiều trên người bệnh. Rồi cỏ nhung (c̣n gọi là kim tuyến, kim cương), sau khi bị lộ, đă gần như tuyệt chủng v́ người Trung Quốc t́m sang mua. Rồi loài thiết trúc nhân sâm, khó có thể t́m được một củ nào c̣n sót trong rừng Hoàng Liên. Mới đây, ông công bố vườn chè khổng lồ cũng chỉ là để nói lên một tiếng, cho người dân cả nước biết về một kho báu quư hiếm mà thôi.
Nói như vậy để hiểu rằng, để công bố loài nấm quư giá này, “người rừng” Trần Ngọc Lâm đă phải suy nghĩ rất nhiều. Lư do ông công bố là v́ loài nấm này coi như đă tuyệt chủng ở đại ngàn Hoàng Liên Sơn! Ông nói ra, để chúng ta biết rằng, Hoàng Liên Sơn là một kho báu c̣n chứa nhiều thứ quư hiếm.
Công dụng kỳ diệu của củ nấm đắt bằng cục vàng
Theo thầy thuốc Trần Ngọc Lâm, qua thực tế sử dụng nhiều năm nay, ông thấy Phục linh thiên có tác dụng đặc biệt trong việc ức chế khối u.
Kỳ 2: Chữa ung thư?
Trước khi thực hiện chuyến vào đại ngàn Hoàng Liên Sơn cùng “người rừng”, thầy thuốc Trần Ngọc Lâm để tận mắt loài nấm quư như vàng, tôi đă gặp một số nhà dược học và nghiên cứu sách vở, t́m hiểu về loài nấm Phục linh thiên.
Tuy nhiên, chẳng ai biết nấm Phục linh thiên là nấm ǵ, cũng không thấy tài liệu nào nhắc đến. Chỉ có một số sách cổ như Bản kinh, Y học khởi nguyên, Lôi công bào chế dược tính giải, Bản thảo cương mục… là nhắc đến loài nấm có tên Phục linh.
Theo đó, nấm Phục linh có tên khoa học là Sclerotium Poriae Cocos. Các nhà khoa học gọi là Bạch linh hoặc Bạch phục linh. Loài nấm này mọc kư sinh trên rễ cây thông, có tên thực vật là Poria cocos. Loài này thuộc họ nấm lỗ, dùng làm thuốc, được ghi đầu tiên trong sách Bản kinh. Về h́nh thức, loại nấm này có vỏ màu nâu đen, sần sùi, có khi nổi bướu.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Phần nối với thân của củ nấm Phục linh thiên. </td></tr></tbody></table>
Quả nấm Phục linh bị rễ thông xuyên qua gọi là Phục thần, v́ có tác dụng an thần rất tốt. Nếu ruột có màu trắng th́ gọi là Bạch phục linh, ruột màu hồng xám gọi là Xích phục linh.
Theo đó, loài nấm này có rất nhiều tác dụng như: lợi tiểu, tăng miễn dịch cơ thể, an thần, hạ đường huyết, mát gan, chống loét bao tử, trị bệnh khó thở, nóng lạnh bất thường, giết chết xoắn khuẩn… Đặc biệt, nấm có tác dụng kháng tế bào ung thư và phục hồi cơ thể suy nhược rất nhanh.
Theo Tạp chí Trung y (Trung Quốc), Khoa Ung thư, Bệnh viện Phúc Châu (Trung Quốc) đă dùng Bạch phục linh trị 70 ca ung thư các loại và thấy có hiệu quả tốt, tăng sức, nâng cao chức năng miễn dịch, cản thiện chức năng gan, tăng hiệu quả xạ trị, hóa trị, phẫu trị.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Thuốc bào chế từ nấm Phục linh của Trung Quốc được chào bán ở Việt Nam với giá 500 ngàn/lọ khá nhỏ. Ảnh: Internet.
</td></tr></tbody></table>
Loài nấm Phục linh đă được phát hiện ở Đà Lạt vào năm 1977. Sau này, các nhà khoa học phát hiện thêm ở vùng Hà Giang, Thanh Hóa, Gia Lai. Theo các nhà khoa học, đây là loại nấm mọc kư sinh hoặc hoại sinh trên rễ cây thông. Cũng có khi củ nấm nằm sâu dưới mặt đất 20-30cm.
Tuy nhiên, ở Việt Nam, loài nấm này có rất ít, khai thác được số lượng không đáng kể. Hầu hết nấm Phục linh được nhập từ Trung Quốc. Hiện một số nơi vẫn quảng cáo thuốc Phục linh, dùng để giảm cân, trị nhiều loại bệnh.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Mặt trên của củ nấm Phục linh thiên. </td></tr></tbody></table>
Mang theo ít kiến thức về loài nấm Phục linh trong chuyến vào đại ngàn Hoàng Liên Sơn, kể với ông Lâm, ông Lâm cười tủm tỉm. Ông bảo, loài nấm Phục linh gồm Bạch phục linh, Phục thần và Xích phục linh mà sách thuốc và các ông lang nhắc đến là thứ ông nấu ăn thay rau hàng ngày! Ông Lâm bảo, loại đó ông có thể lấy được cả thúng trong rừng. Loài nấm này to bằng quả quất, hoặc quả quưt loại nhỏ, mọc chi chít ở những rễ cây họ thông trong rừng sâu. Chỉ cần bới lớp đất mùn sâu xuống ḷng đất chừng 20cm là có thể hái được nấm Phục linh.
Theo ông Lâm, nấm Phục linh thiên là cái tên ông tự đặt ra, v́ ở Việt Nam chưa ai biết, thậm chí có đưa cho các nhà khoa học xem cũng không biết nó là loại nấm ǵ, v́ chưa nhà khoa học nào được nh́n thấy chứ đừng nói đến chuyện nghiên cứu. Loài nấm này vẫn chưa có tên, chưa xuất hiện trong các loại từ điển, sách thuốc của Việt Nam.
Nấm Phục linh mà các sách y dược cổ nói đến, được các nhà khoa học nghiên cứu mọc từ rễ một số cây họ thông, c̣n nấm Phục linh thiên mà ông Lâm tiết lộ lại mọc ở trên ngọn cây. V́ nó cùng loài, cùng họ với nấm Phục linh, nhưng lại mọc ở… trên trời, nên ông Lâm đặt thêm chữ “thiên” cho nó.
Nấm Phục linh chế thuốc hoặc thực phẩm chức năng bán ngoài thị trường có xuất xứ từ Trung Quốc. Người Trung Quốc trồng loài nấm này thành các trang trại lớn, thu hái quanh năm chả khác ǵ… nấm rơm, nấm mỡ. Họ chiết xuất, chế biến nấm Phục linh thành đủ các loại dược phẩm, thực phẩm chức năng và giá trị khá b́nh thường.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" width="1"><tbody><tr ><td> </td></tr><tr><td style="font-family: Arial; font-size: 10pt; color: rgb(0, 32, 96);" align="center">Tác giả bên gốc cây X. ngàn năm tuổi cho nấm Phục linh thiên. </td></tr></tbody></table>
Sau khi hứa với “người rừng” Trần Ngọc Lâm, rằng sẽ không tiết lộ địa bàn của loài nấm này, tôi và ông Lâm bắt đầu vào rừng.
Sau khi cắt qua điểm đầu của vườn chè khổng lồ giữa đại ngàn Hoàng Liên, vượt con suối chảy giữa khe đá hẹp, dốc đứng, chúng tôi bắt đầu bám vách đá để trèo. Từ dốc đá dựng đứng như tường thành này, phải đi bộ trọn một ngày nữa, lên đến độ cao 2.800m so với mặt nước biển, phía sườn Tây đỉnh Fansipan, giáp với đất Lai Châu, mới đến khu rừng kỳ lạ. Vậy là, để đến được khu rừng này, chúng tôi mất đúng 2 ngày đi bộ trong rừng.
Tôi sững người trước một khu rừng quá đẹp, giống như trong những câu chuyện cổ tích phương Tây. Những thân cây họ thông khổng lồ (v́ đă hứa với ông Lâm không tiết lộ cụ thể tên loài cây này, nên tôi gọi là cây X.) hùng dũng, kiêu bạc giữa trời đất.
Thật không thể ngờ, trên độ cao này, lại có những thân cây vĩ đại như thế. Tán của nó trông như cái nón xanh khổng lồ, cao đến 40-50m, đường kính tán lên đến 30m. Khi mặt trời ngấp nghé dăy núi sườn Tây, bóng cây X. che phủ rợp bóng cả một sườn núi.
Theo ông Lâm, loài cây họ thông này chỉ có rất ít ở Trung Quốc, Tây Tạng và vừa mới được phát hiện ở Hoàng Liên Sơn trong thời gian gần đây. Trong khi, ở độ cao khắc nghiệt này, các loài cây khác chỉ to bằng cái phích, th́ cây X. toàn cỡ 2-3 người ôm mới xuể.
Ông Lâm đă có lần sang địa danh du lịch có tên Vân Long của Trung Quốc và thấy người Trung Quốc rất tự hào khi có cây X. 1.000 tuổi. Họ rào rất kỹ và không cho phép khách du lịch được lại gần cây X. này. Tuy nhiên, cây X. 1.000 tuổi của Trung Quốc chỉ to hơn một người ôm, nhỏ bằng 1/3 những cây X. khổng lồ trên sườn Fansipan.
<table align="center" border="0" cellpadding="3" cellspacing="0" height="170" width="500"><tbody>< tr><td><fieldset style="background-color: rgb(242, 242, 242);">Ở Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về nấm Phục linh thiên. Tuy nhiên, theo “người rừng”, thầy thuốc Trần Ngọc Lâm, qua thực tế sử dụng nhiều năm nay, ông thấy Phục linh thiên có tác dụng đặc biệt trong việc ức chế khối u. Bản thân ông Trần Ngọc Lâm bị ung thư phổi đă di căn từ 20 năm nay, song ông vẫn sống khỏe nhờ bài thuốc trị ung thư của ḿnh. Khi ông cho thêm vài lát Phục linh thiên vào bài thuốc, ông cảm thấy tác dụng mạnh hơn, dài hơn. Ông cũng đă thử nghiệm trên nhiều bệnh nhân ung thư và thấy kết quả rơ rệt. Với người huyết áp thấp, ốm yếu, suy nhược, th́ quả nấm Phục linh thiên có tác dụng kỳ diệu.
</fieldset></td></tr></tbody></table>
C̣n tiếp…
Phạm Ngọc Dương
VTCNews
|