California phải thả hàng chục ngàn tù nhân
 

WASHINGTON (LA Times) - Tối Cao Pháp Viện Mỹ hôm Thứ Hai ra lệnh cho tiểu bang California phải thả hàng chục ngàn tù nhân để giảm thiểu tình trạng nhà tù quá đông đúc hiện nay, nói rằng “có sự thống khổ và chết chóc không cần thiết” do việc đưa quá nhiều tù nhân vào nơi giam giữ.


Ðây là một trong những lệnh thả tù nhân lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ, kết quả cuộc bỏ phiếu khít khao, và gặp sự chống đối nặng nề của Thẩm Phán Antonin Scalia.

Phán quyết này, thông qua với biểu quyết 5-4, duy trì một phán quyết trước đó của tòa phúc thẩm gồm ba thẩm phán ở California đòi hỏi tiểu bang phải thả từ 38,000 đến 46,000 tù nhân. Từ đó đến nay, tiểu bang đã thuyên chuyển khoảng 9,000 tù nhân từ các nhà tù tiểu bang sang nhà tù các quận. Do đó, tổng số tù nhân hiện nay trong nhà tù tiểu bang còn khoảng 32,000 người trên mức giới hạn do ủy ban đưa ra.

Hiến pháp đòi hỏi như vậy, Thẩm Phán Anthony M. Kennedy viết trong bản phán quyết cho phía đa số, và cho rằng nhà tù ở California không đáp ứng được “những điều kiện tối thiểu đưa ra trong Hiến pháp” vì quá chật chội. Ông cho hay có tới 200 tù nhân phải nằm trên các giường kê sát nhau trong sân banh và có tới 54 tù nhân phải cùng sử dụng một cầu tiêu.

Thẩm Phán Kennedy nhấn mạnh rằng tiểu bang không có giải pháp nào khác hơn là thả thêm tù nhân. Tuy nhiên, các thẩm phán cũng đồng ý là giới chức tiểu bang California phải có thêm thời giờ để thực hiện việc giảm thiểu số tù nhân.

Ðại diện cho phía thiểu số bất đồng, Thẩm Phán Antonin Scalia gọi phán quyết này là “quá đáng” và “phi lý”.

Ông cho rằng Tối Cao Pháp Viện từng liên tiếp phủ quyết các phán quyết của tòa Kháng Án Số 9 vì ra lệnh phải trả các cá nhân đang bị giam.

Nay, ông nói rằng phía đa số lại ra lệnh thả ào ạt 46,000 tù nhân phạm pháp. Ông nói thêm rằng “những điều tệ hại chắc chắn sẽ xảy ra vì lệnh này”. Thẩm Phán Clarence Thomas cũng đồng ý kiến với Thẩm Phán Scalia.

Trong ý kiến riêng rẽ khác, Thẩm Phán Samuel A. Alito Jr. và Chánh Án Tối Cao Pháp Viện John G. Roberts Jr. nói rằng phán quyết này trái ngược với luật liên bang nhằm giới hạn quyền của các thẩm phán liên bang khi ra lệnh thả tù nhân.

Các giới chức tiểu bang California và các luật sư đại diện phía tù nhân bất đồng ý kiến về con số bao nhiêu tù nhân phải được thả ra. Trong các con số đưa ra gần đây, tiểu bang nói rằng có khoảng 142,000 tù nhân trong các nhà tù tiểu bang và các thẩm phán tính ra rằng con số này phải được giảm xuống còn 110,000 người mới đáp ứng được các tiêu chuẩn do hiến pháp đưa ra.

David Fathi, thuộc tổ chức pháp lý American Civil Liberties Union (ACLU) cho hay việc giảm thiểu tù nhân không chỉ giúp người trả thuế tiết kiệm khoảng $500 triệu mỗi năm, mà còn giúp cho việc thi hành các biện pháp thực sự giúp cải hóa tù nhân và để họ không tiếp tục trở lại nhà tù.

(V.Giang/nguoi-viet)