Câu chuyện vẫn thời sự: Loa phường
 

Câu chuyện vẫn thời sự: Loa phường

Đã có biết bao nhiêu bài viết về loa phương. Nhiều bài rất hay, rất thuyết phục theo hướng nên dẹp phương tiện truyền tin này ở Hà Nội và các thành phố lớn khác. Tôi tin các cơ quan lãnh đạo, chính quyền các cấp đã hay biết chuyện này. Song vấn đề đặt ra là xử lý các thông tin góp ý trên kia nó ra làm sao mà đến nay mọi sự đều không hề nhúc nhích?

Vì lẽ đó tôi vẫn góp ít hàng chữ dưới đây, và mong rằng cách này cách khác đến tai được các nhà chức trách, thấp hoặc cao đều quý.

*

Hà Nội và Sài Gòn giống nhau: là 2 thành phố lớn nhất nhì nước, đều đông dân phát khiếp lên được, đến đâu cũng "những người là người" với dòng di dân ngoại tỉnh nhập cư, làm ăn không ngừng tăng lên. Và nạn ăn uống bia bọt thì tràn lan đầy hè phố (có thể gọi là nạn được). Còn một điều giống nữa, rất nổi bật vài năm nay và ngày càng trầm trọng hơn: vấn nạn kẹt xe. Nó có cơ nguy vô phương cứu chữa!?

Nhưng hai thành phố này có một cái khác, khác rất căn bản: Đó là khắp nơi của Hà Nội ta đều thấy ngày 2 buổi các thứ loa phường cứ oang oang hát, nói. Hầu như phố phường nào cũng thế, không những nội đô mà nay mở rộng ra tứ phía vùng ven, các chốn ngoại thành xa trung tâm cũng vang vang tiếng loa điện luôn mở hết cỡ này... Trong khi đó Sài Gòn cũng rất nhiều cờ quạt khẩu hiệu (Hà Nội cũng thế, quanh năm liên miên lễ lạt kỷ niệm mà) thì có một hiện tượng nếu tôi nhận xét không nhầm, là cái món ăn tinh thần các phường tặng cho bà con là “loa phường” trên kia nói tới thì hầu như thành phố mang tên Bác không thấy có, hoặc rất thu hẹp ở đâu đó thôi. Với tôi, ít nhất khu dân cư tôi ở hơn tháng trời qua tại quận Gò Vấp, Sài Gòn, tịnh không thấy nghe một tiếng loa phường nào.

Tôi không có điều kiện làm phóng viên điều tra để biết chắc thành phố to nhất phương Nam này có hay không có loa phường, nhưng ít nhất là các khu phố tôi chạy xe qua nhiều lần đều không có. Các khu phố đó đều thuộc các quận rất đông đúc dân cư như quận Nhất, quận Ba, quận Phú Nhuận; hoặc nơi ít dân hơn như ở quận Tân Bình, Thủ Đức tôi đều không trông thấy hoặc không nghe thấy tiếng loa phường như Hà Nội mình.

Trước khi trở về Hà Nội, tôi đem câu chuyện cũng là nhận xét này nói với anh bạn nguyên là người Hà Nội rất lâu năm, mới đây vào chơi Sài Gòn với con trai. Tôi vừa dứt lời, anh buột miệng nói ngay, “vào đây mình như được giải thoát”. Rồi anh khôi hài kể về cái hộp loa phường to tổ đùng ở khu phố anh ở. Mà oái oăm là nó hầu như chĩa thẳng vào phía cửa sổ ngôi nhà của vợ chồng anh. Anh còn đùa, lúc nó phát thanh bọn tôi giống như “cụ Nguyễn Đức Thuận ngày xưa bị tra tấn”, mặc dầu anh nói ngay, cụ Thuận thì bị nhục hình thượng cẳng chân hạ cẳng tay của bọn đao phủ thời Mỹ-Thiệu, chứ anh biết mình không hề bị đánh đập gì, nhưng là bị khủng bố bằng âm thanh chát chúa ngày hai buổi - mà anh vẫn gọi nó đúng là "một cuộc tra tấn”. Thật kinh khủng khổ chứ không phải thường đâu nhá, anh nhấn thêm, "với người cao tuổi rồi, đã nghỉ hưu như chúng ta, về nghỉ mà có bao giờ được một bữa thứ bẩy chủ nhật thanh bình, yên ả" bởi phố nào cũng thế, cứ sáu rưỡi sáng thứ bảy là òa lên nhạc hiệu loa phường, rồi sau đó buổi phát thanh nhắc tổng vệ sinh khu phố, ca nhạc ầm vang tiếp theo như phụ họa động viên cho tổng vệ sinh...

Vào đây chơi với con cháu, anh thú nhận với tôi, sướng nhất là không phải chịu cảnh ngược đời như tra tấn kia nữa. Anh còn bảo, anh là người trước sau luôn rất biết chấp hành chủ trương chính sách của đảng và nhà nước, nhưng cái “chính sách” loa phường (anh nói là anh đùa, dùng từ “chính sách” loa phường cho vui thôi) là anh không có ưng, anh kiên quyết chống đối loa phường; và nếu chống không được thì anh bảo sẽ di cư dù là "bắt buộc" theo con vào Sài Gòn để ở những ngày cuối đời vậy! Nghe bi hài, buồn muốn trào nước mắt cho bạn tôi quá.

Câu chuyện trên cứ như một chuyện trò đùa. Nhưng ác hại thay nó lại là một sự thật, đúng là một sự thật đang diễn ra. Nếu làm một cuộc “trưng cầu dân ý”, tôi tin đến bẩy tám mươi phần trăm cư dân đô thị Việt Nam ở các đô thị tập trung dân cư đông đúc người ta sẽ nói không với loa phường.

Nhìn lại quả thật các thứ lập luận cần duy trì phương tiện thông tin cổ lỗ này mà người nắm quyền lực các thành phố trước nay đưa ra nó cũng có đôi ba cái lý của nó. Nên tự nhiên loa phường vẫn tồn tại cho đến nay. Nhưng các vị lãnh đạo nhà ta cũng nên chịu khó lắng nghe kỹ hơn những tiếng nói ngược lại, những sự phản đối loa phường... và từ đấy các vị cân nhắc lại thật kỹ càng xem? Chả lẽ ở một kỷ nguyên đầy ắp các phương tiện thông tin, truyền tin hữu hiệu thế này mà chúng ta vẫn vui lòng duy trì một sự truyền tin rất “trung cổ”, rất phản khoa học, phản y tế (tiếng ồn gây ô nhiễm 'âm thanh', tiếng ồn gây nên bệnh hoặc nặng thêm bệnh đã mắc...) mãi mãi kéo dài thế này hay sao... Chả lẽ khi cần phải “thông báo”, truyền tin một điều gì cho người dân phố, lại ở nơi phố phường san sát nhà cửa với nhau thế này, ta lại không có cách gì hay hơn? Thông tin đến tai nhau một cách êm ả, hữu hiệu và văn minh hơn phải là tiêu chí phấn đấu cho đời sống của con người chứ đừng dùng cái cách mà loa phường đang thực thi nhiệm vụ bằng chát chúa tiếng ồn vào đôi tai của con người đô thị đã "bão hòa" các âm thanh ồn ào khác.

Không muốn viết gì thêm nữa vì các ý tôi muốn nói đã được trình bày ở trên khá đầy đủ. Chỉ muốn bạn đọc blog tôi "tham khảo thêm" 2 bài viết dưới đây mà chủ blog vừa search được trên mạng cũng có chủ đề Loa phường.

Vệ Nhi g-th
Hieuminh blog