Gibbs

Lực lượng vũ trang Iran 'tự gây chiến với chính mình' vì sự sụp đổ của Assad
Trò đổ lỗi đang diễn ra ở Tehran về cách thức và lý do tại sao Syria sụp đổ – và lỗi thuộc về ai
Roland Oliphant
Ngày 10/12/2024
Theo tờ The Telegraph, quân đội Iran đang có cuộc đổ lỗi dữ dội về sự sụp đổ của Bashar al-Assad .
Các quan chức của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) cho biết các chỉ huy của lực lượng quân sự tinh nhuệ này đang đổ lỗi cho nhau "bằng những lời lẽ giận dữ" về sự sụp đổ của chế độ Assad và sự mất đi ảnh hưởng của Iran trong khu vực.
Bầu không khí giống như giữa việc đấm nhau, đấm vào tường, hét vào mặt nhau và đá vào thùng rác. Họ đổ lỗi cho nhau, và không ai chịu trách nhiệm", một quan chức từ Tehran nói với tờ The Telegraph.
“Không ai từng tưởng tượng thấy Assad chạy trốn, vì trọng tâm trong 10 năm qua chỉ là giữ ông ta nắm quyền. Và không phải vì chúng tôi yêu ông ta, mà là vì chúng tôi muốn duy trì sự gần gũi với Israel và Hezbollah.”
Iran đã chi hàng tỷ đô la để hỗ trợ chế độ Assad sau khi can thiệp vào cuộc nội chiến Syria vào giữa những năm 2010.
Chính phủ của ông ta cũng là chốt chặn trong "trục kháng cự" khu vực do Đại giáo chủ Ali Khamenei , lãnh tụ tối cao của Iran, và Qassim Soleimani, cựu chỉ huy Lực lượng Quds của IRGC, người đã thiệt mạng trong một cuộc không kích của Hoa Kỳ vào năm 2020, đứng đầu.
Mạng lưới đó đã bị tổn hại nặng nề trong 14 tháng qua do các cuộc chiến tranh của Israel chống lại Hamas ở Gaza và Hezbollah ở miền nam Lebanon, cũng như các cuộc không kích của Anh và Mỹ chống lại Houthis ở Yemen.
MẤT SYRIA MỘT ĐÒN ĐAU CHO IRAN
Nhưng việc mất Syria có thể gây hậu quả nghiêm trọng vì đây là tuyến đường chính cung cấp vũ khí cho Hezbollah, lực lượng có kho vũ khí ở miền nam Lebanon đã đưa sức mạnh quân sự của Iran thẳng tới biên giới Israel.
"Bạn cần ai đó ở đó để gửi vũ khí [nhưng] họ hoặc là bị giết hoặc trốn thoát. Bây giờ trọng tâm là làm thế nào để tiến lên từ bế tắc này", một quan chức IRGC thứ hai nói với The Telegraph.
Hiện tại, không có cuộc thảo luận nào về vũ khí vì mọi người đang cố gắng tìm hiểu điều gì thực sự đang xảy ra và nó nguy hiểm như thế nào đối với Iran”, ông nói.
Ông ta nói thêm rằng một số người đổ lỗi cho Thiếu tướng Esmail Qaani, tư lệnh hiện tại của Lực lượng Quds vì đã để quân đội của Assad phân tán.
“Không ai dám nói thẳng với anh ta, nhưng... anh ta là người phải chịu trách nhiệm và sa thải”, ông nói.
“Ông ta chẳng làm gì để ngăn chặn lợi ích của Iran khỏi sụp đổ. Các đồng minh lần lượt sụp đổ, và ông ta đang theo dõi từ Tehran. Những ngày thậm chí còn tồi tệ hơn có thể sắp đến.”
Lãnh tụ tối cao của Iran dự kiến ​​sẽ có bài phát biểu trước toàn quốc vào thứ Tư về "những diễn biến gần đây trong khu vực".
Trong tuyên bố chính thức, Cộng hòa Hồi giáo bày tỏ kỳ vọng tiếp tục duy trì mối quan hệ “hữu nghị” với Syria.
Các đồng minh của Iran đầu hàng ở Syria
Bộ ngoại giao Iran cho biết mối quan hệ lịch sử giữa Iran và Syria sẽ vẫn tiếp tục.
“Mối quan hệ giữa hai quốc gia Iran và Syria có lịch sử lâu dài và luôn hữu nghị, và chúng tôi hy vọng mối quan hệ này sẽ tiếp tục”, báo cáo cho biết.
Nhưng đằng sau hậu trường, Tehran đang trong cơn khủng hoảng.
Quan chức đầu tiên của IRGC đã đề cập đến tin đồn cho rằng Thiếu tướng Qaani có thể bị Khamenei thay thế vì "nhiều người hiện đang kêu gọi điều đó".
Ông cho biết Khamenei đã triệu tập các chỉ huy nhiều lần trong những ngày gần đây khi quân nổi dậy Syria đang tiến về Damascus.
“Tình hình thật kỳ lạ và đang diễn ra những cuộc thảo luận gay gắt và giận dữ – mối quan tâm khác là phải nói gì với những người ủng hộ ở Iran,” ông nói thêm.
Khi được hỏi về quan điểm của quân đội đối với Yahya Sinwar, thủ lĩnh Hamas , người đã tấn công Israel vào ngày 7 tháng 10, châm ngòi cho 14 tháng chiến tranh vừa qua, vị quan chức này cho biết: "Tôi chỉ có thể nói rằng ông ta không còn là người nổi tiếng ở đây nữa".
Soleimani, người bị giết gần Baghdad vào tháng 1 năm 2020, đã sống nhiều năm ở Syria và được Iran ghi nhận là người đã cứu Damascus và giành lại lãnh thổ từ quân nổi dậy.
Vào thời điểm đó, Khamenei đã chỉ thị cho IRGC “cứu Assad” và gọi Lực lượng Quds là “những người lính không biên giới”.
Cựu ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif ca ngợi Soleimani là "người chỉ huy trong cuộc chiến chống khủng bố" và tuyên bố Hoa Kỳ và châu Âu nợ ông vì đã giúp đánh bại Isis ở Iraq và Syria.
“Nhưng giờ đây đó chỉ còn là ký ức đen trắng và dự án kháng chiến gần như không còn tồn tại nữa”, một quan chức IRGC nói với The Telegraph.
Ông nói thêm: “Bạn không cần phải là chuyên gia để thấy rằng chúng ta đang ở trong tình thế yếu nhất và dễ bị tổn thương nhất trong nhiều thập kỷ và nhiều người thừa nhận điều đó ở đây”.
Iran vẫn có một số lựa chọn để cung cấp cho lực lượng ủy nhiệm của mình, bao gồm cả đường biển, và khó có khả năng từ bỏ mạng lưới của mình.
“Iran đang mong đợi sự xuất hiện của chính quyền Trump và áp lực trừng phạt tối đa. Họ thấy các đối tác của mình trên khắp khu vực bị suy yếu đáng kể”, Sanam Vakil, giám đốc chương trình Trung Đông và Bắc Phi của Chatham House cho biết.
Nhưng tôi nghĩ Iran sẽ tìm ra những cách mới để cung cấp sự hỗ trợ đó.
Bà Vakil cho biết: “Điều Iran đã làm thành công hơn trong quá khứ là tận dụng điểm yếu của quốc gia cũng như các cơ hội trong khu vực, và họ sẽ tìm kiếm những khoảnh khắc yếu kém và cơ hội đó”.
“Nhưng có thể họ sẽ không đến bây giờ.”
Arash Azizi, một nhà sử học người Iran và là tác giả của một cuốn sách về Soleimani, cho biết những người khác trong giới lãnh đạo Iran có thể nắm bắt cơ hội này để thiết lập lại cơ bản chính sách đối ngoại.
Ông cho biết: “Có một bộ phận lớn trong giới cầm quyền Iran nhận ra rằng thời cơ đã hết: chủ nghĩa Hồi giáo cách mạng tập trung vào việc đối đầu với nước Mỹ sẽ chẳng đưa họ đến đâu cả”.
“Điều đó không có nghĩa là họ muốn trở thành một nền dân chủ tự do, nhưng họ muốn giống như Thổ Nhĩ Kỳ hay Ấn Độ, một cường quốc theo đuổi lợi ích riêng của họ.”
Tuy nhiên, một số công dân Iran bình thường đang ăn mừng sự sụp đổ của Assad và nói với tờ The Telegraph rằng họ hy vọng Đại giáo chủ cũng sẽ đi theo con đường tương tự.
"Tôi đã ăn mừng bằng một chai aragh sagi [rượu lậu của Iran] và hy vọng về sự sụp đổ của các giáo sĩ Hồi giáo", một cư dân Tehran cho biết. "Khu vực này xứng đáng có hòa bình, và điều đó sẽ không xảy ra cho đến khi họ biến mất".
Hơn 90 phần trăm người dân đang vui mừng và ăn mừng, các giáo sĩ Hồi giáo nên biết rằng đây là điều sẽ xảy ra nếu họ không có sự ủng hộ của người dân”, ông nói.
"Sự đàn áp người dân dẫn đến sự sụp đổ của những kẻ độc tài", ông nói thêm. "Những giáo sĩ Hồi giáo sẽ sớm hối hận về hành động của họ ở Moscow".

__________________